52"° jaargang.
Zaterdag 3 September 1898.
N°. 9720.
MADELEINE.
%fè
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
FEUILLETON".
t
te»
ms-ós
UITGEVERH. J. C. ROELANTS.
BUITENLAND.
12)
BINNENLAND.
luftjnnDïKirrspïiJB voor Schiedam, per kwartaal
omliggende plaatsen, p. kwart.
n franco per poet, p. kwartaal.
Afzonderlijke Bommen.
f 0.90
1.05
- 1.30
- 0.02
BUREAU: BOTESlflTRAAT 7€i, Teïephoon Wo. 123.
AirmtTESTiïMHjs: van 1—5 gewone regels met lake-
grip van eono Conrantf O.S%
Iedere gewone regel meer- 6.10
Bij abonnement wordt korting verleend.
Algemeen overzicht.
Schiedam, 2 September '98.
't Doet pijnlijk aan een hoog-staando te zien.
neerstorten. En waar een geheel volk vertrou
wend omhoog blikt, waar het, met het beeld der
grootheid des vaderlands voor oogen, ziende
blind heeft willen zijn voor de gebreken der
mannen die het de steunpilaren dier herlevende
grootheid acht, daar voelt men medelijden met
de aldus op een dwaalspoor geleide natie-
Zoo is het met Frankrijk. Wij wisten het:
Dreyfus, onschuldig of schuldig, was zeker on
wettig veroordeeldwij wisten hetde gene
rale staf, te goeder of kwader trouw, speeldo
een rol, mannen van eer onwaardig; wij wisten
hetde revisie van het Dreyfus-proces, gedwon
gen of vrijwillig ter hand genomen, moest ko
men en die revisie kon alleen komen ten koste
van de hoofden van het leger.
Wij wisten dat alles maanden reeds vooruit.
En toch, nu de bom gesprongen is in het kamp
van den generalen staf, nu men zo ziet vallen,
de Boisdeffre en Gouse en de ongelukkige Hen
ry, nu gevoelt men medelijden met het trotsche,
thans opnieuw gedeemoedigde Frankrijk.
Maar ook verheugt men er zich ter wille van
Frankrijk over. Want in het buitenland kan
men de werking dezer crisis minder tragisch be
schouwen dan in Frankrijk zelf; meer dan in
Frankrijk beseft men dat het hier ten volle
waarheid isbeter ten halve gekeerd dan ge
heel gedwaald. Nog vóór de kanker, dio Frank
rijk heeft aangetast, zich over het geheele
lichaam der natie verspreidt, moeten de zieko
doelen geamputeerd worden.
Een aangenamen indruk maakt het te zien,
dat de Duitsche bladen zooals verscheiden
Fransehe wellicht in gelijke omstandigheden
zouden doen niet het minste leedvermaak
toonen. Bezadigd en toch als een ernstige ver
maning klinkt het bijv. in de „Köln. Ztg."
„Men zal hier de fout die de Boisdeffre en
zijn medewerkers hebben begaan op dit eene ge
bied, weten te scheiden van him op het eigen
lijk militair terrein liggende bekwaamheden, en
men zal zich er voor wachten, uit het feit dat
de hoogste mannen uit het leger zich op bittere
en moeilijk te begrijpen wijze hebben laten be
driegen, de slotsom te trekken dat dit leger zelf
van het hoofd tot de voeten corrupt is; want
die opvatting zou hem die haar koestert, nood
lottig worden wanneer hij eens door een oorlog
de waarheid daarvan op de proef moest stellen.
Het blad wijst er dan op dat men in liet bui
tenland wel van oordeel is dat in Frankrijk de
gunstige bodem was voor het voortwoekeren de
zer noodlottige Dreyfus-zaak, en gelooft dat de
ziekelijke neiging in Frankrijk om alle gebeur
tenissen van het politieke leven in verband te
brengen met de nederlagen van 1870/71 de oor
zaak is van alles.
„Deze bevangenheid in him opvatting dat
Duitschland de eenige tegenstander is die met
allo middelen Frankrijk tracht te schaden en
Ntar gebeurtenissen in den oorlog van 1870/71,
DOOR
HANS WAOHKNHÜSEN.
»Hij moet toch iets bijzonders in den zin hebben
gehad f' bromde op het balkon majoor Girard,
wiens wond hem toch geen nachtrust had vergund,
toen hij in het klare maanlicht het gelaat van den
doode zag.
Ziekendragers liepen in den tuin te hoop en
omringden het lijk, terwijl Madeleine uitgeput de
trap weer opsteeg. Plessmann die juist met den
schildwacht boven sprak, ontving zij in het boudoir
waar zij met de cassette op den schoot, op een
Btoel was neergevallen. Niet tot spreken in staat,
wees zij op do cassette en Plessmann begreep wat
er gebeurd was.
ïJe hebt je flink gehouden, hoor Geef op dat
ongelukkige ding; wij sluiten het weer weg en
spreken er morgen vroeg over. Leg je nu ter ruste.
De schildwacht bewaakt je
En die rust viel nu eindelijk allen in liet cb&Iet
terwdeel, terwijl het overige deel van den nacht
nog ^achter de bosschen de fakkels der Fransehe
ambplances blaakten, die haar offers op zochten.
Met het grauwen van den morgen kwam het
bericht dat er wapenstilstand was om de dooden
te begraven. Het eerste leger bleef voor Metzhet
st32i<,K£».»M: 'smzr.-. vc
zijn veerkracht to verzwakken, dat men daarom
zelf ook met alle mogelijke middelen moet bena-
deelen, sloeg generaals en ministers, het geheele
volk met blindheid en maakte lien tot do speel
poppen van een plompen falsaris die, zelf weder
om een offer van dab idéo fixe, nog op den koop
too meende een patriottisch werk te doen.''
Er schuilt waars in deze beschouwing der
„Köln. Ztg."want steeds duidelijker blijkt het
dat kolonel Henry zich geen schuld bewust was
in dergelijke manoeuvres als de vervalsching van
den brief, zag hij blijkbaar geen kwaad. Hij
wist niet beter.
De „Matin" vertelt dat hem het bevel tot in
hechtenisneming als een bliksemstraal trof. „Mij
arresteeren! Waarom? Ik heb niets gedaan1"
riep hij uit en onderweg naar Moiit-Vaïérien en
in de cel herhaalde hij steeds dien uitroep.
Woensdagmorgen nog begreep hij niets.
Woensdagmorgen ontving hij bezoek van een af
gezant van den minister van oorlog, die een uur
lang bij hem bleef. Wat tusschen beide mannen
is voorgevallen, zegt de „Matin", weten wij niet,
„maar het is meer dan waarschijnlijk dat de af
gezant van Cavaignac aan kolonel Henry den
vollen emst van zijn toestand moest doen be
grijpen en hem op de hoogte moest brengen van
de zware verdenkingen die tegen hem gerezen
waren."
Toen deze officier de cel van kolonel Henry
verliet, zeide hij tot den officier van dienst
„Stoor den kolonel voor liet oogenblik niethij
heeft te werken". Kolonel Henry zou hot voor
nemen te kennen hebben gegeven om een paar
brieven te schrijven.
Toen men de cel togen den avond weder be
trad, lag de gevangene voor dood op den grond
niet ver van de tafel. Hij had zich eerst aan de
rechterzijde een kleine wonde aan den hals toe
gebracht en daarop met zijn scheermes do lin
kerslagader met één forschen steek geheel door
gesneden. Onmiddellijk werd een geneesheer ge
haald, maar het was inderdaad reeds to laat.
Mevrouw Henry werd gewaarschuwd en be
gaf zich naar de gevangenis, waar zij gedurende
den nacht bij liet lijk van haar man waakte. Op
de tafel in zijn cel zijn een aantal brieven ge
vonden, waaronder, naar men zegt, een aan den
heer Cavaignac, een aan generaal Boisdeffro,
een derde aan zijn vrouw. Dezo brieven zijn ver
zegeld door deu directeur der gevangenis.
Het scheermes, waarmede hij zicli onthalsde
on dat deel uitmaakte van een reis-nécessaire
die men hem gelaten had, is in beslag genomen.
Terstond werd Hemy's zelfmoord aan Cavaig
nac getelefoneerd, en deze had daarop een lang
durige conferentie met don minister-president
Brisson.
Intusschen heeft generaal de Boisdeffro reeds
gisteren afscheid genomen van de officieren en
het personeel van den generalen staf. Generaal
Renouard is als zijn opvolger opgetreden.
Belangrijk meeniugsverschil schijnt er in den
boezem van het ministerie niet te bestaan; im
mers president Faure heeft gemeend zijn voor-
tweede was om de Franschen den weg af te snijden,
reeds den Moezel overgegaan; groote bloedige
beslissingen stonden voor de deur. Dus waren bier
op het chfflet nog slechts de later van het slagveld
opgenomen offers te verwachten.
Plessmann was verbaasd toen hij reeds bij de
eerste zonnestraal Madeleine volkomen kalm ont
moette. Haar eerste vraag was naar nliaar" ge
wonde. Hij raadde haar echter niet eer naar hem
toe te gaan dan wanneer hij naar tiaar vroeg.
Het schieten in den nacht had hem gewekt on
opgewonden gemaakt; evenwel de edelste inwen
dige deelen waren Goddank 1 niet gekwetst zij
kon als vrouw des huizes doen wat haar te doen
mogelijk was.
Madeleine begaf zich terstond naar beneden
naar den concierge, Plessmann zond haar een
ziekenverpleger die verstand had van koken, en
zoodoende was bet baar mogelijk een ontbijt go-
reed to maken, waaraan zij de dokters, den majoor
en eenige lichtgewonde officieren liet noodigen.
Giiard kwam haar zeer vriendelijk te gemoet
toen hij haar weer in een ander donker toilet aan
de ontbijttafel zag verschijnen. Plessmann had hem
verteld wat de aanleiding was geweest van het
nachtelijk voorval, en de majoor zwoer haar met
vroolijk gelaat dat de schat in het huis veilig was
zoolang zijn plicht als soldaat hem vergunde van
haar gastvrijheid te genieten; zou zij hein als een
leeuw bewakendaarna zou hij dit ambt ovor-
dragen aan zijn jongen kameraad Von Herbotli.
van vvions toestand dr. Welter, naar deze hem had
verteld, het beste hoopte.
Zoo ging het ook. Madeleine was in het chalet
bezig ais eon fee, wier vriendelijke en innemende
genomen reis naar Havre niet te behoeven uit
tc stellen.
De Fransehe Kamer zal vermoedelijk in bui
tengewone zitting bijeenkomen, en zal dan ter
stond voor twee interpellaties over de Dreyfus-
zaak staan, een van Millevoye en een van Mir-
mau.
Ook spreekt men reeds van een parlementaire
enquête-commissie.
Een overzicht te geven van hetgeen de Fran
sehe bidden naar aanleiding der laatste gebeur-
temden schrijven, gedoogt onze ruimte niet.
Voldoende zij liet op te merken, dat tal van bla
den, die vroeger met den generalen staf door
dik en dun gingen, dat zelfs de tol nu toe voor
het orgaan van dien staf doorgaande „Echur"
de noodzakelijkheid onder de oogen beginnen te
zien van revisie van het Drcyfus-procos.
Uit liet leger gaan mede stemmen op ten gun
ste der herziening. Volgens de „Gaulois" drin
gen de gouverneur van Parijs Zurlindeu en ver
schillende andere generaals er op aan.
Ook in het buitenland acht men algemeen de
revisie onvcnnijdelijk. Volgens den Eomeiu-
sehen correspondent van het „Berliner Tagc-
blatt" heeft Panizardi zijn regeering verlof ge
vraagd, zijn briefwisseling met Schwnrzkoppeu
over de Dreyfus-zaak bekend te maken; hij
heeft daartoe nog geen verlof gekregen.
Op het vernemen van Hemy's arrestatie moet
mevrouw Dreyfus in zwijm zijn gevallen.
Gemengde Mcdcdcelingen,
Prins Fhilipp zu Hohenlohe, dc tweede zoon
van wijlen deu opperhofmeester van den keizer
van Oostenrijk en broeder van den tegenwoor-
digen Duitschen rijkskanselier, die ongeveer
tweo jaar geleden in het Benidictijnerkloos'er
te Scckau in Oostenrijk ging, heeft thans de
priesterwijding ontvangen.
Ook de Heiligo Stoel is uitgenoodigd voor de
vredesconferentie te Petersburg. Eveneens zal
Zwitserland een vertegenwoordiger zenden, hoe
wel dit land aan het Hof van den Czaar geen
diplomatiek agent heeft.
Gisteren zijn te Coruiïa 1730 soldaten van
Cuba aangekomen met 1J0 officieren, waaronder
generaal Ordonez, Onderweg stierven 17 man
schappen.
Men meldt uit New-York aan de „Morning
Post", dat Aguinaldo eene proclamatie lot de
mogendheden zou gericht hebben met verzoek
om do Republiek der Philippijnen te erkennen.
Men venvacht, dal de eerste gevechten aan
gene zijde van dc Wad-El-Obetd lieden zulilen
plaats bobben. liet Khalifaat beschikt over
100,000 man en 40 kanonnen.
De „Times" verneemt uit Capetown dat voor
het Kuapsche parlement gekozen zijn 36 aari-
volgens gmuchtcu to Peking, de Keizer van
China overleden is.
verschijning zelfs de zieken hun iijden deed verge
len. Dan vijfden dag kwam dr. Weiter met de
bood-chap dat Ilerboth's vragen naar zijn bescherm
engel niet ophielden, en met een tevreden glim
lach tead zij aan het bed van den gewonde die
haar beide handen vroeg om die naar zijn nog
zoo kleurlooze lippen te voeren. Da dokter, zeide
hij, terwij! hij zijn kinderlijke blauwe oogen naar
haar opsloeg, had hem beloofd, dat bij reeds over
morgen zijn bed zou mogen verlaten.
En ook dat gebeurde. Leunende op twee stok
ken, verscheen hij bleek en vermagerd aan het
ontbijt. Hij kon thans naar Duitschland wordei.
overgebracht, zeide hij, maar dat maakte hem
juist ongelukkig; hij verzocht haar als een gunst
om zoolang onder haar hoede te mogen blijven
totdat hij weer in zijn regiment zou kunnen
treden, dat hij bij het binnenrukken van Frankrijk
niet had vermogen te vinden.
Een blik van Madeleine zeide hem hoe gaarne
hem dit weid vergun 1, Toen kwam Girard, vol
komen mar.schvaardig, met den degen van een zieken
kameraad op zijde, haar medodeelen dat hij over
een uur zou vertrekken om zich weer aan hot
hoofd te stellen van zijn bataljon dat bij Graveiotte
vreeselijk gedund moest zijn. Zijn gelaat deed blij
ken hoe zwaar hem liet afscheid viel.
Men miste den vriendelijken majoor na zijn
veitiek in het geheele huis. Des avonds van den-
zeilden dag, toen men aan tafel zat, spraken de
dokiers er met Madeleine over dat zij nu spoedig
van allen last veiiost zou worden; want alles wat
vervoerd kon worden, zou in allerijl naarDuitsch
land worden gezonden, daar de voortrekkende legers
alle ambulance-krachten dringend behoefden.
De „Daily Mail" verneemt uit Shanghai dat,
volgens geruchten te Peking, de lozer vau China
overleden is.
De Koningin.
liet heeft II. M. de Koningin behaagd te be
noemen tot lo. jagenueester in buiteiigewoneu
dienst van II. M. do Koningin jhr. mr. F. X.
A. Yerhnycn te Viiertogeubo>eh; 2n. stalmees
ter in buitengevvonen dienst van II. M. de Ko
ningin jhr. mr. J. E. iiuyclecoper van Maaisse-
vcen en Nigteveelil te Utrecht; 3o. Kameijon
kers van II. SI. de Koningin: mr. R. baron van
Zuylcii vau Nyeveldt te Wassenaar en mr.
P. graaf van Limburg Stiruui to 's-Gravenliage.
Aan het gala-diner op 31 Augustus ten llovc
namen doel de Groothertog van .Saksen de Her
togin van Mecklenburg, de Prins en d< Prinses
van Wied en hunne dochters de Prinsessen Eli
sabeth en Louise; de ministers, de vit*i>-pri »i-
dont van deu Raad van State, de presidenten
van de Eerste en Tweede Kamer, de Commissa
ris der Koningin in dezo provincie, de gouver
neur der residentie, de directeur van het Kabi
net van II- M. de Koningin en alle leden van
het Civiel en Militair Huis.
II. M. de Koningin-Moeder bracht een heil
dronk uit op hare Dochter en II. Mdo Konin
gin op hare Moeder.
De Koninklijke kapel van het regiment gre
nadiers en jagers liet zich gedurende, het gala
diner hooreii.
IT. M. de Koningin heeft op 31 Augustus
1S98 de geloofsbrieven ontvangen van de na
te noemen vertegenwoordigers van vreemde
Staten bij liet Nederlandsche Hof in de hoedanig
heden achter hunne namen vermeld
den heer Struve, buitengewoon gezant en
gevolmachtigd minister van Z. M. den Keizer
aller Russen graaf de Grelle Rogier, buiten
gewoon gezant en gevolmachtigd minister van
Z. M. den Koning der Belgenden heer
Okolicsnnyi d'Okolicsna, buitengewoon gezant
en gevolmachtigd minister van Z. M. den Keizer
van Oostenrijk-Ilongai ije den heer De Baguer,
buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister
van Z. M. den Koning van Spanjebaron Von
den Ihiiicken, buitengewoon gezant en gevol
machtigd minister van Z. M. den Keizer van
lluitscldand; graaf Fersen Gyldenstoipe, gevol
machtigd minister van Z. M. den Koning van
Zweden en Noorwegen graaf De Séiir buiten
gewoon gezant en gevolmachtigd minister van
Z. M. den Koning van PortugalMgr. Tar-
Dassi, apostolisch internuntius; graaf Zannini,
buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister
van Z. M. den Koning van Italiëden liet r
Stanford Newel, buitengewoon gezant en ge
volmachtigd minister van de Ver. Staten van
Amerika; den heer Phya Visuddha, buitenge
woon gezant en gevolmachtigd minister van
Hier zal je ook niet kunnen blijven", zei Pless
mann na het eten tot haar toen men op hot balkon
de koffie gebruikte. sDe belegering van Metz is
begonnen je zou daar te veel last van hebben.
Hoe gaarne ik mijn dienst zou willen vooiizetten,
ik heb blijkbaar te veel van mijn krachten gevergd;
want mijn oude hartkwaal spookt weer erg in mijn
hoist. Het gaat voor mij toch wel wat druk toe.
Ais je met mij naar Duitschland, het geboorteland
van je vader, wilt gaan, dan zal n mij een groot
genoegen doen. Wij deponeer en je schat bij een
bank te Parijs, totdat je hem ongedeerd kunt over
geven aan zijn eigenares."
jiNeem mij dan ook mede!" riep Herbotli met
glinsterende oogen uit. n.Mijn arme moeder iieeft
mij reeds in twee brieven vei weten of ik betere
verpleging zou kunnen vinden dan in haar armen.
Als goed zoon waagde ik het niet dit te bestrijden,
maar ik heb haar toch over mijn beschermengel
geschreven."
Madeleine aanvaai dde zijn woorden met een
glimlach en een lichten blos op het gelaat; toen
drukte zij Plessmann zwijgend de hand. Het was
voor haar zulk een gei uslstelhng een vreedzame
plaats te vinden w mr zij liet einde van deze ramp
zaligen onrlng kon afwachten. Dagelijks vond hier
op het chalet een treunge i ouwplechtigheid plaats,
die Plessmann aan haar blikken trachtte te ont
trekken: de begrafenis van mannen die bezweken
waren aan hun wonden, hadden haar reeds liet
huis onaangenaam gemaakt
[Slot volgt