km
52"° jaargang. Zondag 4
en Maandag 5 September 1898.
N°. 9721.
I DB GEBOTE DAG.
£9
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
UITGEVER: H. J. C. ROELANTS.
J;-
Awskhmehtspjujb vaar Schiedam, per kwartaal f 0.90
n omliggende plaatsen, p. kwart. 1.05
n franco por post, p. kwartaal. - 1.80
Afzonderlijke nommerso.02
BITREAr
BOTERSTRA.1T TO. Tclcph-, on "No. 123.
AnvEKTEwmgrEws: van 1—5 gewonfl regels met laho-
grip van ceno Courant/"0.52
Iedere gewone regel meero jq
Bij abonnement wordt korting verleend.
f De Reveille.
De dag van het groote feest werd des mor
gens te 8 uur geopend met het gelui der klok
ken van de verschillende kerktorens dat reeds
dadelijk den Zaterdag stempelde tot een grooten
feestdag. Luide en plechtig weerklonken die
metale stemmen door het luchtruim, ieder be
zielende en opwekkende tot waardig feest
vieren.
Te 8Va uur arriveerde de trein waarmede
de muziekcorpsen van het 4e regiment infan
terie en van het 2e regiment veldartillerie
aankwamen, terwijl de muziek van de dd.
schuttei ij zich reeds op het stationsplein had
opgesteld.
Een groote menigte had zich inmiddels reeds
op en om dat plein verzameld om straks de
wandeling door de stad mede te inaken.
Daar weerklonken de trommen en in opge
wekte vroolijke stemming ging liet voorwaarts
langs den weg in het programma vastgesteld.
Op de Markt werd halt gehouden en toen
weerklonk van tamboers en hoornblazers de
reveille gevolgd door bet Wilhelmus dat achter
eenvolgens door de drie muziekkorpsen werd
aangeheven. Plechtig indrukwekkend klonk
deze geliefde melodie over de Markt, aange
hoord in diepe stilte door die duizenden en nog
eens duizenden, die daar geschaard stonden in
dichte rijen.
Hierna werd de rnarsch weder hervat en
toen de tocht passeerde, eerst bij den heer G.
Visser, president der feestcommissie, en bij
den burgemeester, toen stonden die heeren op
hunne bordessen en groetten de menigte en
weerklonken daverende hoera's te hunner eere.
Op den weg van de Plantage naar den Doele
was het publiek aanmeikelyk minder talrijk,
omdat het grootste deel in de Lange Nieuwstraat
en omstreken bleef, afwachtende tot de kinderen
der scholen in optocht zouden uittrekken.
Kinderoptocht.
Menige angstige blik is ongetwijfeld gister
morgen door bezorgde moeders omhooggeslagen.
De hemel zag zoo grauw; de zon wilde niet door
komen. „Als er maar geen rogen komt," zucht
ten zeker velen. Want, och, dan zou er vau den
kinderoptocht wel niets terecht koruon.
Maar 't viel mee. Toen de stoet zich bogon op
te stellen, kwam ook de luie zon haar hoofd ste
ken om het wolkengordijn en goot haar gouden
gloed uit over straten en pleinen, en toen de op
tocht eenmaal op weg was door de stad, wischte
menigeen zich eens het voorhoofd af. Vooral de
commissarissen en de onderwijzers hadden 't
warm, dat verzeker ik u.
Vooraf was er in de scholen feestgevierd en
wie zooals wij hier en daar een blik sloegen op
de vroolijke knapen en meisjes in de met zooveel
zorg versierde schoollokalen, dien zal het liart
warm hebben geklopt. Waar Jong-Holland zoo
heerlijk opgewekt en blijde hoogtij viert, daar
behoeft geen bezorgde vraag te rijzen voor de
toekomstde liefde der kinderen voor onze jeug
dige Koningin zal ook op rijper leeftijd niet
wegs lerven.
Feestelijk waren de scholen versierd. In niet
alle kondon wij zijn; maar waar het ons gegund
w-as een kijkje te nemen, deed het goed te zien
hoo de leiders der knapen en meisjes geen moeite
en arbeid gespaard hebben om ook hunnerzijds,
door een feestelijk aanzien aan de school te ge
ven, medo te werken tot het welslagen van de
feestviering in de scholen. En de kinderen, zij
hebben ook zoo flink de kleine handjes gerept
aan de kleurige slingers en rozen die gloed gaven
aan de anders sobere schoollokalen, had zoo me
nig kinderhandje vlijtig meegewerkt.
Wat werd er lustig gezongen door de kleinen
en wat stonden die kindergezichtjes blijde!
Waarlijk, is er een feest denkbaar -lat meer vol
doening schenkt dan het onthalen van het op
komende geslacht? Och, er is zoo weinig voor
nnodig om een kind gelukkig te stemmen, en zoo
heerlijk doet de dankbare blijddschap der klei
nen aan.
De versnaperingen vonden natuurlijk wolko
men monden en magen, en de onderwijzers had
den geen handen genoeg om de kleine gasten
krentenbroodjes en limonade en koek te reiken.
Jammer, dat de blijvende herinnering, de in
huldigingsbeker, niet tijdig gereed konden ko
men. Eerst half September zullen ze aan do kin
deren worden uitgereikt, maar er was voor ge
zorgd dat van de met de portretten van Konin
gin en Koningin-Moeder gedecoreerde en aan de
bovenzijde met een rood-wit-en-blauwen rand
Versierde bekers in de scholen eenigo exempla-
Tl1
Inmiddels liep liet naar tienen, het uur-waar
op do optocht op weg zou gaan.
Onder leiding van do lieerun J. H. van Wes
tendorp J.Dzn. en F. van Waas, 1ste luitenant
adjudant der schutterij, werd de stoet opgesteld
iu de Plantage, of liever, daar traden de muziek
korpsen die zich na de reveille naar het lJklo-
kaai hadden begeven, aan en begaf zich gevolgd
door eenigo scholen uit de Gorzen en uit do
Plantage op marscli. Onderweg sloten zicli op
verschillende punten de andere scholen bij den
stoet aan.
Een heel werk voordat al de scholen, te za-
men meer den 4500 kinderen tellend, achter el
kander volgden- Maar toen men eenmaal zoo ver
was, kon do stoet ook ordelijk zijn weg ver
volgen.
Voorop gingen tamboers en hoornblazers der
schutterij, waarachter volgden de 3de Kostel.
School, de St. Willibrordusschool, de Gerefor
meerde school (hoofd de lieer K'-uijor) en de St.
Jozefschool 2de sectie. Toen kwam de muziek
van het 2de regiment veld-artil'ene, waarachter
zich aansloten de Meisjesschool (hoofd moj.
Kinmiijzer), de le Kostel. school en de 2de Tus-
schenschooi. Tamboers en hoornblazers gangen
vervolgeus vooraf aan de St. Jozefsseholen leen
3do sectie en do Christelijke School (hoofd du
heer Dekker). Kil volgde de muziek van het 4cle
regiment infanterie, waarachter zich schaarden
de 1ste Tusschenschool, do Mariaschool en Jon
gensschool (hoofd do heer Tij 1)In liet laatste
gedeelte schreden, voorafgegaan door tamboers
en hoornblazers, de 2de Kostel. School en do St.
Jansschool voort. Vier onderofficieren der schut
terij besloten den stoet, die zich als een reus
achtige slang door do stad slingerde.
Een vroohjken, blijden indruk bood de lange
optocht aan. Lustig wuifden vaandels en vlag
gen over de hoofden der met oranje en nationale
kleuren getooide jongens en meisjes.
Iedere school werd begeleid door het hoofd en
het onderwijzend personeel, aan wie telkens twee
leden der feestcommissie als commissarissen van
orde waren toegevoegd. Ook do R. K. Scholen
werden geleid door do broeders-onderwijzers, ter
wijl het bestuur der St. Willibrordusvcreeni-
ging zich belast had met de Zusterscholen.
Zoo trok men voort onder de opwekkende to
nen der muziekcorpsen, en wanneer de muziek
zweeg, dan hieven de kinderen vroolijke liederen
aan. Twee liederen waren door alle scholen voor
deze gelegenheid ingestudeerd.
Langs Tuinkaan, Koemarkt, Hoogstraat, Ach
terweg, Nieuwstraat en Korte Kerkstraat be
reikte de lange stoet de Markt, waar de burge
meester, de wethouder do lieer G. Visser de
beide andere wethouders en de secretaris der ge
meente vergezelden den optocht met andere
autoriteiten en hun dames van het bordes van
het Stadhuis het voorbijtrekken der kinderen
gadesloegen-
Hier bood Anna Ellerkamp, leerlinge der 1ste
Kostelooze School, het Hoofd der Gemeente een
fraaien bloemruiker, en do 6-jarige Jan van
Dijk, van de 2de Tusschenschool, een niet min
der sclioone bloemmand aan, dio door den bur
gemeester vriendelijk werden aanvaard.
Steeds verder trok do stoet, door do dichte
menigte heen die zich overal verdrong om het
vroolijke en tevens indrukwekkende schouwspel
niet te missen. Langs Lange Kerkstraat, Broers-
vest, Overschiesche straat, Overscliiescke Dwars
straat en Sint" sl trok men voort naar het Enuna-
ploin waar de optocht, die vijf-en-twintig minu
ten behoefde om geheel voorbij te trekken, ont
bonden werd.
Do muziekkorpsen schaarden zich ter zijde
van den weg, en onder do -opwekkende tonen
der „Veld" trokken de kleinen het Emmaplein
over om zich weder naar hun scholen to begeven.
De muziekkorpsen zetten zich daarna weder
in beweging om zich naar het IJklokaal terug te
begeven.
De matinee in het Broersveld.
Om elf uur had zich een geweldige menschen-
massa verzameld in het Broersveld, waar dooi
de goede zorgen der buurtconnnissie eene mu
ziekuitvoering gegeven werd door de schutterij-
muziek onder leiding van den heer Verhallen.
Vóór hot Heerenpad was een© tribune opgesla
gen waar de muziek was opgesteld en waarom
heen dicht opeengehoopt de Broersveld-bewo-
ners en de verdere belangstellenden een plaatsje
hadden gevonden. Het was een menscliengewe-
mel ondor de aardige boogversierlng der straat,
een komen en gaan, een gehi-ha, een mede-ge
zang der liederen, dat soms hooren en zien ver
ging. En telkens kwamen er weer nieuwe scha
ren aan, die den kinderoptocht een eind liad-
|den gevolgd of nog eens een kijkje in de ver
sierde straten hadden genomen en van de Hoog
straat en de Kerkstraat en van de zijstraten en
het Broersveld liep het vollef en voller, zood.it
eindelijk liaast geen beweging meer mogelijk
was.
M.iar tegen den tijd, dat de eerste ruiters ui
vereonigingon opgingen naar den Doele, toen
hep het langzame!hand leeg; de muziek rukte
ïn haar aanwezigheid werd weer elders gevor
derd. liet was een prettige morgen voor de be
woners van het Broersveld en hun talrijke gas
ten.
Het opstellen vnn den stoet.
Tegen één uur liep het Doeleplein vol, of
liever het liep niet vol, maar velen stroomden
er naar toe om zich te verspreiden in het
groote gebouw en de Dril schuur en het groote
veld achter.
De stoet voor den optocht zou opgesteld wor
den; een moeielijk wei It. Want het is geen
geringe zaak om in een chaos orde te scheppen.
Toch, het ging en boven verwachting.
Kranige politie te paard zette het Doeleplein
af voor nieuwsgierigen. Wat zaten ze fier te
paard onze agenten, die wij in gewone dagen
met hun voeten op den giond zien; wij waren
er trotsch op. Eu zij draafden op en neer en
schoten toe, waar hun hulp verehcht werd.
De leden der Feestcommissie, allen in lok,
gaven bevelen en de Afrikaan en de Australiër
en de Neger, zij luisterden allen naar tie instruc
ties van tie mannen met liet oranje-roaotje met
de W. Gnnsch de wereld was een oogenbhk
aan Schiedam onderworpen.
Daar waren landbewoners die lmn hulde
kwamen bieden, daar waren melkboeren, daar
waren varensgasten, daar waren bakkers, daar
waren ridders en edel vrouwen, ja, wie waren
er niet.
En wagens rolden aan getrokken door forsche
paarden en ruiters reden het plein cp en banie
ren werden binnengebracht door vaandel wachten.
De harnassen flikkerden van goud cn zilver,
de harnachementen der paarden schitterden in
het zonnelicht, dat alles hoe heerlijk
overgoten met .vriendelijk licht; de pieken
glansden, de zwaarden flikkerden, de koperen
klaroenen weerkaatsten bet warme licht.
Photogrnphen met handcamera's stelden zich
op om een kijkje te nemen, en vereenigden
zoowel de fiere ruiteis als de dames met de
parasols in de dakvensters en wee hern die
een oogenblik de martiale houding liet varen
ten eeuwigen dagen is de herinnering op de
gevoelige plaat er van bewaard.
Om kwart voor twee men was prachtig
op lijd gingen de eerste afdeelingen op
marscli en toen weerklonk het: vooruit Ilermes 1
vooruit Zakkendragers hier Patrimonium
nu Apollo! tot de lange reeks was opgenoemd.
En allen volgden geregeld eu vlug en ver-
eeniging sloot zich na vereeniging aan in «le
keten en praalwagen volgde na praalwagen, tol
eindelijk het detachement schutterij kwam dat
do stoet sloot. Toen schetterde de muziek, toen
stapten allen voort. Voorwaarts, de stad door!
De Optocht.
Te ruim 2 uren z.ette de optocht zich in
beweging en wij zijn, hoe dankbaar de taak
ook is om zooveel moois te beschrijven, alleen
bevreesd dat onze lezers ons zullen beschul
digen van een te geringe woordenkeu":, omdat
wij telkens de woorden prachtig en weelderig
en fraai zullen moeten herhalen. Wij bieden
daarvoor bij voorbaat onze excuses, en voeren
tot onze verontschuldiging aan dat de oorzaak
daarvan ligt in de uitnemende zorg die de
sarnenstclleis van eiken groep daaraan hebben
besteed.
De stoet werd geopend door politie te paard,
onmiddellijk gevolgd door twee commissarissen
eveneens le paard. Dan volgden hoornblazers,
tamboers, een detachement schutterij, gevolgd
door de muziek der schutterij, en dan volgde
de geeostumeerden.
Het molenaarsgildo opende daarvan de onaf
zienbare rij. In fraaie costumes gingen twee
herauten vooraf, dan volgde de aanvoerder te
paard gevolgd door een groep in fraaie costu
mes gesloken leden van het molenaarsvak.
De oud-strijders, leden van PI et Vaderland
getrouw", volgden daarna met hun hamer,
allen deftig in het zwart, versierd met hun
eere-metaal. Dan volgden de Schiedamsche
Cricket- en Voetbalclub mennes", bet bestuur
in open tijtuig met het vaandel, de leden
dragende een reusachtig bat en dito bal
op een stok; allen in hun wit clubcostuum
met oranje-sjerpen, welke ter eere van dit feest
voortaan tot hun costuum zal behooren.
Dan volgde de vereeniging wPatrimonium"
met baar banier, de leden weder allen in het
zwart en met het insigne der vereeniging ver
sion].
Dan volgde de groep der bierbrouwerij »De
Griffioen" van de firma J. M. van der Schalk Co.
alhier.
Een praalwagen werd voorafgegaan door een
heraut te paard, waarachter een oerevvaeht met
vaandel, dragende de beeltenis van 11. M. Ko
ningin Wilhelmina.
De zijwanden van den wtgen stolden voor oen
leeuw en een griffioen, terwijl achter op deri
wagen een groot biervat lag. fraai versierd en
met een geïllustreerde reclame achter op, aan
de voorzijde en in het midden eveneens vaten.
Cambririus Mond voor het groote biervat, terwijl
een zestal dwergen rondom lagen met bier
kannen in de hand.
De gelieele wagen was voorts kwistig ver
sierd met fraaie palmen. De gmep werd be
sloten door pages-, bi'OUvveis en vveikliedea in
costuum.
Dan volgde de bakkei sge/ellen-vereeniging
mie Morgenster"' mei haar vaandelhot bestuur
in een open rijtuig.
Deve reeniging »de Vriendenkring" sloot hier
achter aan met haar banier en dan volgde de
fraaie groep der vereeniging van Hoofdbewoners.
Deze groep bestond uit een wagen getrokken
door 4 paaiden en bestuurd door 2 jockey's
met een geleider naast de beide lnss-tj paaiden,
allen in fraai costuum terwijl op den wagen
was geplaatst een schoener met schoener-tuigage
en bemand met 9 matrozen waaronder een neger.
Deze stoet weid besloten met "en groep hoof-
denaars werklieden der firma 11. J. Plant
Co. allen in wit overhemd en slappen
hoed.
Dan volgde de vereeniging »De IIeere zal 't
voorzien" met haar banier.
De godin van den landbouw Ceres volgde
hierachter op een fraaien praalwagen in ons
vorig nummer reeds beschreven, evenals de
daarop volgende wagen van Flora, de godin der
bloemen, met 12 meisjes.
liet muziekkorps der veldartillerie volgde op
dezen wagen.
Dan volgde weder een groep molenaars in
het costuum van hellebaardiers, vvien de eer
te beurt viel liet symbolische koningschap vooraf
te gaan met hun vaandeldrager.
Het symbolische koningschap was als volgt
samengesteld
Vier paarden met fraaie dekkleeden getooid
cn elk begeleid dooi' een palfrenier trekken
den fraaien wagen. Deze bevat in liet midden
een baldakijn gekroond met den koninklijke
kroon [en daaronder liet borstbeeld van U. M.
do Koningin komende uit een berg van groen
en bloemen. De baldakijn is versierd met de
motieven aan de pauweveer ontleent, terwijl
bovendien wille leliën hier en daar zijn aan
gebracht. Vier dames op de hoeken van het
milieu stellen voor de Gerechtigheid met de
weegschaal, de Vrede met den scepter, de
Kracht en Voorzichtigheid met een leeuwen
huid en doorntab, en de Godsdienst met den
bijbel.
Voorop staan 2 schildknapen met het rijks
wapen tusschen zich in.
Voorts is liet geheel weelderig versierd met
bloemen en groen, waarbij de witte lelie ruim
vertegenwoordigd is. De geheeie wagen wordt
voorafgegaan door een groep mei-jes in het
wit gekleed en versierd met oranje en bloe
men, ook hier weder talrijke leliën, lei wijl 4
van hen vaantjes dragen ten toeken der hulde
uit alle windstreken de wagen wordt gevolgd
door hellebaardiers.
Hierna volgde wederom een groep molenaars
met aanvoerder, vaandeldrager en vaamlelwanht.
Dan volgde liet zakkendragersgilde sSt. An-
thonius" waarvan het bestuur met banier had
plaats genomen in een met groen versierden
wagen, terwijl in den stoet der leden nog 3
vaandels het gelmel versierde.
Dan volgde een lange groep van melkver-
koupers, Deze werd geopend door 2 personen
te paard, dan volgden 3 handwagensgeuukken
door honden onder den wagen en dan 4 wagens
bespannen met luiten, waaronder I met 4
hitten. Een wagen gaf te aanschouwen een
karnmolen met 2 boerinnen die met dit werk
bezig waren. Deze groep werd gesloten door oen
zestal peisonen te paard.
Dan volgde het muziekkorps »E\celsior" met
haar banier, dat evenals de militaire koipsen
tijdens den optucht bijna voortdurend zijn opwek
kende muziek deed hooren.
Een zeer uitgebreide groep volgde daarop yan
