m.-
Optare Herlalinissctal rar Meisjes.
t
52"° jaargang.
Dinsdag 6 September 1898.
N°. 9722,
k>
Tweede Blad.
p-'r» ''Al -•
I£ c 1111 i s g o v i n g.
BUITENLAND,
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
UITGEVER: H. J. C. ROELANTS.
BINNENLAND,
l-T#.
fv/- .1
Wn--
V<3.
■tfcs\
-"1
^3,
^■yü -
^bonnementspbijb voor Schiedam, per kwartaal
omliggende plaatsen, p. kwart.
franco per post, p. kwartaal.
Afronderlijke nommers
ppwjnHiiiHUpnrw 'Hciirit^ysag^ggtgzrTtTgrxyygtwjuu'i^
Burgemeester en wethouders van Schiedam
berinneren belanghebbenden, dat do vergunning tot
het hebben van versiei mgen op, over of in de openbaie
straat vciloopeu is Woensdagavond den 7den dezer.
Schiedam, den Tien September 1898.
Burgemeester en wethouders voornoemd^
VERSTKEG
Be secretaris
VERNÈDE.
Aanmelding van leei iingen voor den
a.s. cursus moet geschieden vóór den lön Sep
tember a.s. bij
hot hoofd dier school
C. KERDEL,
Lange Nieuwstraat
Algemeen ovcrelcht.
Schiedam, 5 September '98.
Oreyfus.
Ons willende bepalen tot ecu korte beschrij
ving del* feestelijkheden, hebben wij in ons Zon
dagmorgen-nummer gezwegen over andere, boe
belangrijke gebeurtenissen ook. Maar 't kostte
moeite om te zwijgen van den erustigen koer
dien thans de zaken in Frankrijk nemen.
Want do liquidatie -dit is de uitdrukking
waarmede men liet best den toestand kan ken
schetsen de liquidatie in Frankrijk is nu in
vollen gang. Ilenty, cle Boisdeffre, Gonse, ma
joor Lauth die in alle stilte naar een kleiner
garnizoen is verplaatst die allen zijn reeds
van het tooneel verdwenen.
Van de generaals Mercier en Billot hoort men
Diets, en de derde minister van oorlog, die een
grooto rol beeft gespeeld, Cavaignac, treedt even
eens terug in liet leven van den ambteloozen
burger.
Cavaignac beeft z ij n ontslag ge
nomen als minister van oorlog, en
gisteren is president Faure te Parijs bet besluit
komen teekencu waarbij dit ontslag wordt ver
leend.
Zaterdag is het een geconfereer geweest van
belang. Samen overlegde met BrissonJ Bour
geois, pas van zijn zomerreis terug, werd dooi
den premier geraadpleegd en overlegde zelf weer
met zijn collega van justitie.
En als resultaat hebben die samensprekingen
opgeleverd, dat mon thans met zekerheid weet
dat de meerderheid der ministers vóór de her
ziening van het proces-Dreyfus is, en dat al
leen Cavaignac, meer dan ooit overtuigd van
Dreyfus' schuld, zich tegen de revisie bleef ver
zetten.
Diensvolgens heeft Cavaignac, op grond van
deze overtuiging, zijn ontslag gevraagd.
Volgens de „Figaro" zullen twee mindere go
den, de ministers Vigor en Tillaye, van land
bouw en publieke werken, eveneens uit liet Ka
binet treden.
Wie Cavaignac zal opvolgen, is nog niet met
beslistheid to zeggen. Men spreekt van generaal
Saussieranderen noemen den gouverneur van
Paris, generaal Zurlinden, met wien Faure en
de ministers langdurig geconfereerd hebben.
Intusschen heeft mevrouw Dreyfus opnieuw
een request gezonden aan den groot-zegelbewaar
der, waarin zij de herziening van het proces van
haar man vraagt.
Tegen hedenmorgen was de ministerraad bij
eengeroepen en men verwacht dat het voor-
stol tot herziening met grooto
meerderheid zal worden aangeno
men.
De senator Trarieux heeft inmiddels als voor
zitter van den „Bond ter verdediging der rech
ten van den burger" een schrijven gericht tot
den minister van koloniën, waarin hij er op aan
dringt thans Dreyfus vrij te stellen van de uit
zonderingsmaatregelen die op hem zijn toege
past.
Dit zal trouwens wel dienen te gebeuren. Vol
gens art. 444 van het Fransclie wetboek van
strafvordering kan Dreyfus' straf op bevel van
den minister van justitie geschorst worden, tot
dat het Hof van Cassastïe uitspraak gedaan
heeft over de herziening van het proces. Het
BUREAUaOTERSTBAAT Telephoon !Vo. S23.
ABVEitrEmEVEijBvan 1—5 ytwooa regels met inbe
grip van ceno Conrant
Iedere gewone regel meer
Bij abonnement wordt korting verleend.
78-8*
- 0.10
Hof kan op zijn beurt in hot arrest, waarbij -te
herziening gelast wordt eveneens schorsing der
strafuitvoering bevolen.
In ieder geval zal de veroordeelde, al wordt
hi] met in vrijheid gesteld, toch van een zach
tere straftoepassing genieten.
Het spreekt vanzelf dat do gebeurtenissen der
laatste dagen, met namo het aftreden van Ca
vaignac, Parijs zeer ontroerd hebben.
liet was s avonds iaat zeer woelig op de bou
levards en meu vocht om de avondbladen Toen
men eenige municipale garden in draf voorbij
zaS rijden, word do opgewondenheid nog grooter.
In de rue Montmartrc en op den gelijknami-
gen boulevard schoolde bet volk samen voor do
bureaus van de „Libre Parole", „Intransigeant"
en „Petite République".
Er werd geschreeuwd „Weg met Rochefort!
Weg met den gencralen stafWeg met liet le
ger I Leve Jaurès!"
De oude geschiedenis, nietwaar? Heden:
„Hosanna!". Morgen „Kruist hem!"
De bladen bespreken natuurlijk liet gebeurde.
Eenige beschouwingen willen wij vermelden.
Do „Gazette de France" zegt dat liet ontslag
van Cavaignac alleen te verklaren is door ge-
iieiino redenen van hoogst erustigen aard. In
dien werkelijk liet buitenland Frankrijk
bedreigt, dan begrijpt men het, zonder bet ech
ter goed to keuren; want dat bewijst dat de
Republiek nog lager is gezonken dan haar tegen
standers wel meenden.
De „Liberie" verwondert zich over Cavaig
nac s besluit, dat het blad zeer ernstig noemt.
Het voegt bij de reeds bestaande moeilijkheden
betreurenswaardige verwikkelingen.
Het „Journal des Débats" begrijpt dat Ca
vaignac de revisie niet heeft willen leiden, maar
niet dat hij zijn overtuiging voldoende kon ach
ten om de noodzakelijkheid der herziening weg
te cijferen. Het ware to wensclien geweest dat
hij, met oprechtheid het aangevangen werk
voortzettend, zelf een nieuw vonnis had uitge
lokt.
Do „Temps" zegt dat Cavaignac allo reden
had om op zijn post te blijven en geen enkele
om dien te verlaten. Het blad meent ook dat het
er niet om gaat te weten of Dreyfus onschuldig
is, maar of bet vonnis van 1894 op een hechten
grondslag berust.
Volgens do „Soir" beeft president Faure er
bij Cavaignac op aangedrongen zijn ontslagaan
vrage in te trekken. Het blad zegt aanleiding te
hebben om te meencn, dat de President in den
ministerraad van beden zal beproeven de revisie
te verhinderen.
Nog meldt dit blad dat Roger, chef van het
militaire kabinet van Cavaignac, op zijn ver
zoek ter beschikking zal worden gesteld.
Do „Gaulois" eindelijk bespreekt het thans be
ruchte bureau van den informatiedienst van bet
ministerie van oorlog. Het blad vreest terecht
dat bezwaarlijk een officier zal te vinden zijn
die den lust gevoelt liet onaangename baantje
van chef vui dit bureau op zich te nemen. Van
do laatste chefs van dit bureau moest overste
Vincent, onder wiens bestuur zich liet Schna-
bele-incident voordeed, plotseling „om gezond
heidsredenen" aftreden; kolonel Sandlierr, zijn
opvolger, stierf krankzinnig; kolonel Picquard
is in hechtenis, aangeklaagd geheime stukken
aan onbevoegden te hebben medegedeeld, en ko
lonel Ilenry is gisteren als eerlocs zelfmoor
denaar begraven.
Bi; dio begrafenis, welke te Poigny plaats
vond, had de Kerk haar bijstand geweigerd, ter
wijl de minister van oorlog militaire eerbewijzen
had. verboden. Zaterdag kwamen op den Moiit-
Valérien eenige officieren in politiek, onder wie
majoor Lauthook de archivaris Gribelin was
er. De wacht trad, toen het lijk naar buiten
werd gedragen in het geweer, maar presenteerde
niet.
Te Poigny vergezelden met de familie do moi
re en diens adjunct, kapitein Marchal van don
generalen staf en kapitein Blankaert, beiden in
politiek, benevens eenige vrienden den lijkstoet
grafwaarts, die bedekt was door den uniform
van den ongelukkige cn waarachter eeu soldaat
op een kussen de decoraties van den overledene
droeg. Er waren veel kranseneen droeg het
opschrift: „Een vriend van Frankrijk."
Over de met de zaak-Dreyfus in verband
staande processen en instructies het volgende.
Het Hof van Cassatie liecft de voorziening te
gen de beslissing in de aanklacht tegen Ester-
hazyPays verworpen, omdat deze voorziening
niet uitging van het Openbaar Ministerie en de
civiele partij geen reent heeft de voorziening op
te werpen.
Het Hof vernietigde het besluit, waarin Ber-
tulus onbevoegd wordt verklaard om kennis te
nemen van de feiten die aan Du Paty de Clam
worden ten laste gelegd, daar deze ondergeschikt
zij ïi aan die, welke Esterliazy worden ten laste
gelegd.
Door de uietontvaiikelijk-verklariiig 111 de
zaak-Esterhazy is echter deze zaak in gewijsde
overgegaan en is er du^ mets moei te berechten.
Het Hof besliste daarom, dat er geen reden be
staat om de zaa k naar een andere kamer van in
beschuldigingstelling te verwijzen.
Verder wordt gemeld, dat Martin, de gede-
iegeeide commissaris, van liet parket liet dossier
ontvangen beeft van de klacht, van graaf Oliris-
tiaan Esterliazy tegen majoor Walsm-Estcrhazy.
Martin zal waarschijnlijk den majoor met voor
liet einde van de volgende week hooien.
Verbonden ontwapening.
Groot opzien wekt in Engeland en daarbuiten
de medcdeeling der „Pali Mall Gazette" dat E n
land en D u 11 se h 1 a nd een verbond
hebben gesloten.
Uit een vertrouwen-verdienende bron put het
blad do melding dat deze week eeu zoodanig
verbond door minister Balfour on den Duitsdien
gezant, graaf Hatzfeldt, is onderteekend.
Volgens de „l'all Mall Gazette" is deze over
eenkoiiist beperkt tot enkele bepaalde gevallen,
maar omvat toch een offensief en defensief ver
bond voor mogelijke gebeurtenissen.
Het blad geeft daarna den tekst van liet voor
naamste gedeelte der redevoering, in Mei door
minister Chamberlain te Birmingham uitgespro
ken, en waarin de mogelijkheid van dit bondge
nootschap werd voorzegd.
Natuurlijk is men te Londen terstond aan het
informeeren gegaan zoowel op het ministerie
van buiterdaudsehe zaken als op de Duitsche
ambassade. Er was evenwel niets omtrent deze
hoogsc belangrijke gebeurtenis los te krijgen.
Toch gelooft men dat de medcdeeling der
„Pali Mail Gazette" juist is, vooral ook omdat
de besprekingen Uissckeu Balfour en den Duit-
schen gezant nog voortduren. Volgens de „Press
Association' hebben die conferenties betrekking
op de Chineesclie en de Egyptische quaestie.
Volgens den Lündensehen correspondent der
„Leeds Mercury" echter is er reden om te go
looveu, dat de herhaalde bezoeken van graaf
Hatzfeldt aan liet ministerie van buitenlandsche
zaken hoofdzakelijk betrekking hadden op de
zaak der gemengde rechtbanken in Egypte en
over de volmachten die aan deze rechtbanken
zullen worden verstrekt. Deze quaestie moet,
naar gcmeldt wordt, vóór 1 Februari geregeld
zijn.
De correspondent voegt er bij, dat op dit punt
overeenstemming verkregen is tusscheii Enge
land en Duitsehland- Duitscliland zal de mee-
ningen van Engeland ondersteunen, ten gevolge
waarvan Egypte volkomen zal kunnen gebruik
maken van de voordeden der Engelsclie bezet
ting*
Te Parijs houdt men zich eveneens druk be
zig met de opzienbarende medcdeeling. De bla
den aldaar geloovcn niet aan een verbond; wol
aan enkele overeenkomsten die, zooals do „Li
berie" zegt, ten uadcele van Frankrijk tot stand
zijn gekomen.
Hoe dit verbond te rijmen is met Engeland's
instemming met de vredelievende voorstellen
van den Czaar, zal later moeten blijken. Maar
zeker is ditBalfour beeft een gunstig ant
woord gezonden op de nota van graaf Murawieff.
Hierover zegt de „Westminster Gazette" o. m.
dat alleen lord Salisbury's afwezigheid nog een
formeel antwoord lieeft vertraagd. Maar reeds
heeft de Engelsclie gezant te Petersburg aan de
Russische Regeering in hartelijke bewoordingen
medegedeeld, dat minister Balfour met innige
sympathie de Keizerlijke Boodschap lieeft gele
zen.
Het blad is overtuigd, dat het antwoord met
levendige stemming het door den Czaar geno
men initiatief zal begroeten en der Keizerlijke
Regeeriug het besluit mededeelen van de Regee
ring der Koningin, om ernstig mede te werken
aan do tostandkoming van liet plan, dat door
de Keizerlijke Boodschap aan do volken wordt
voorgelegd.
Ook van andere regeeringen komen betuigin
gen van sympathie in met liet plan tot alge-
meeuo ontwapening, waarvan, volgens de „Na-
vojo Wremja", do meest correcte uitlegging iy
dat liet „status quo" moet behouden worden, en
gezocht naar een gemeenschappelijk middel 0111
een nieuwe vermeerdering der bewapening to
voorkomen, die de volkeren tot uitputting
brengt. Iedereen moet begrijpen, dat er geen
sprake kan zijn van een onmiddellijke ontwape
ning, waarvan de gevolgen nu reeds onrust wek
ken niet alleen in do Fransche pers, maar tot
zekere hoogte ook in de Duiscke pers.
Pi
er een bodrei-
•i« te oefenen
Hetzelfde blad büoogt nog. dat, welke ook
de re-ultaten zullen zijn van de voor-tellen van
den Czaar, de nu n-chheid toch reden heeft ziih
er over te verheugen, daar het goede zaad vroe
ger oi later weldoende vruchten zal opleveren.
Bcmcnsdc ülcdcdccllngcn.
Naar de ISerhjnselm correspondent der vind.
Beige" aan zijn blad meldt is de Chineesclie
provincie Elian-tung voor Duitscliland een tegen
valler. Men dacht daar rijke steenkoollagen te
vinden. Er zijn ook steenkolen, doch van zóó
slechte qualiteit dat men er niets aan heeft.
Naar de ïNoidd. Allg. Ztg," meldt is, nu
de vredestoestand weer is hersteld, de ver
mindering van het Duitsche eskader voor Mandia
tot op een of twee schepen bevolen.
Een officieel communiqué in bet rPiager
Abendbiatt" geeft als voornaamste resultaat
der minister-conferenties aan dat, wat ook ge-
ben re, de voortduring van bet oeconomi-ch
verband van beide deelen der monarchie ver
zekerd i-*.
De T-echische bladen bespreken die medc
deeling zeer ongunstig zij zien
ging in en een poging orn
op liet parlement.
In bet Deensclie Lundsthing zal de meer
derheid zich waarschijnlijk naar links verplaat
sen. Bij de Vrijdag gehouden vei kiezing van
Wabliiianiier voor de nieuwe verkiezing van
de helft van het LiniiKlfiing zijn ml, in de
steden 'il7 aanhangers van de verbonden lin
ke! zijde en (ie sociaal-democratie en 1GJ aan
hangers van de reehtetzijde gekozen.
De aanbieding van hel Nationaal Huldeblijk.
Meu schrijft ons uit 's-Gravenhage van 2 Sejr-
tember.
H. M. de Koningin-Moeder ontving heden-na
middag half zes m plechtige audiëntie de hoofd
commissie tot aanbieding van het Huldeblijk
arm II. M. v.m het Nederlandscbe voLk.
Do burgemeester van Amsterdam beeft H- M.
toegesproken eu namens de Nederlandscbe natie
het geschenk aan II. M. aangeboden.
Bij het geschenk was gevoegd een album be
vattende de namen van de leden der commis
sies die zich hadden gevormd om het geschenk
bijeen te brengen.
De burgemeester deelde aan II. M. mede dat
een bedrag van ongeveer 300,(JUO was bijeen
gebracht.
H. M. de Koningin-Moeder dankte voor de
aanbieding m de volgende bewoordingen
„lk ben zeer getroffen door uwe woorden
het geschenk, Mij aangeboden door liet Neder
landscbe volk bij het noderieggen van het Re
gentschap stel Ik op den hoogsten prijs.
,Mijn dank daarvoor uit te drukken, zooals
lk dien gevoel, is Mij op dit oogenbhk niet mo
gelijk. Slechts dit wel lk u zeggen, mijne hoe
ren, dat Ik bij liet einde van mijn taak, in de
heide cn den dank van liet Nederlandsche volk,
waarvan dit geschenk getuigt, de grootste, de
schoonste voldoening vind voor wat lk gepoogd
b te doen in liet belang van Land cn Volk.
„Ik hoop aan bet geschenk een waardige be
stemming te geven en ik meen dit niet beter
te kunnen doen dan door het to bestemmen voor
een liefdadig doel.
Sedert lang was het mijn wensch eenc stich
ting in het leven te roepen, waaraan ik geloof
dat grooto behoefte bestaatik liwdoel een sana
torium voor longlijders, in de eerste plaats *en
bate van hen, die de middelen missen in 't bui
tenland hulp te zoeken tegen de vreeselijko
kwaal, die helaas in ons vaderland zoo veelvul
dig voorkomt en zulke ernstige gevolgen na zich
sleept.
„Ik hoop eerlang de vrije beschikking te krij
gen over het landgoed „Oranje Nassau-oord" bij
Reukum en dit af te staan voor het doel, dat
Mij lief is. Door deskundigen voorgelicht stel
Ik mij voor op dat landgoed liet eersto Neder
landsche Sanatorium te stichten. Dat bet ge
schenk vau het volle, dat Ik Hef heb, Mij daar
toe in staat stelt, maakt Mij oprecht gelukkig
cn stemt AI ij tot groote dankbaarheid.
„Moge op deze wijze het huldeblijk Mij heden
aangeboden een zegen worden voor velon tot in
lengte van dagen.
„Nog lioop Ik in onze Indische bezittingen
eene herinnering achter te laten aan de hulde
Mij heden gebracht.
„Oprecht en innig ben Ik dankbaar voor het
Mij aangeboden geschenk."
