52"e jaargang.
Zaterdag 17 September 1898.
N°. 9732.
DE GELDDUIVEL.
Inhuldigingsfeesten,
I
I
FEUILLETON.
■ft
Vërschïjnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
UITGEVERH. J. C. ROELANTS.
BUITENLAND.
rï'
4
>1
*1$
v;
"i*
s£j
3
c
ii iw ii» fit
Abonhkhbntsprijï voor Schiedam, par kwartaal f 0.90
omliggende plaatsen, p. kwart. -1,05
franco per poet, p. kwartaal. - 1.30
Afzonderlijke nommersq 02
BUREAU i BOTERSTRAAT 7®, Teleplioon Wo. 133.
Advertïstibprïjs van 1—5 gewone regels met ink»-
grip van cono Courantf 5,55
Iedere gewone regel meor0.10
Bij abonnement wordt korting verleend.
Algemeen overzicht.
Schiedam, 16 September '98.
Zooals de zaalc-Droyfus thans in Frankrijk
staat, is de man wicn allo verantwoordelijkheid
voor dezo jammerlijke gescliiedenis treft, gene
raal Mercier. En volgens sommigen aarzelen de-
ministers daarom nog, zoekt Sarrien daarom al
leen naar den weg dien hij moet inslaan, omdat
men den oud-minister van oorlog wil sparen.
De „Matin" deelt daarover het volgende mede.
De stukken waarvan Cavaiguac on kapitein
"Cuignefc, door den eerste mot het onderzoek be
last, en later ook Zurlinden herhaaldelijk spra
ken, zijn door den laatste den 9dcn en den lOden
September 11- onderzocht. De minister hield ze
voor authentiek en afdoend en deelde zo Maan
dag jl aan zijn ambtgenooten mede.
Sommigen deelden zijn meening, anderen be
streden die; maar alle aanwezigen waren ge
troffen door heb feit dab deze nota's, brieven,
rappen ten en telegrammen, al dan niet echt, blijk
baar vóór vier jaar niet waren mede
gedeeld aan deverdedigersvan den
beklaagde.
Dit bleek uit de rangschikking van heb dos
sier zelf en de aanteekoningen op de stukken.
Dat was liet officieele bewijs van een gepleeg
de onwettigheid die wol is waar in den loop
van liet proces-Zola was aangeroerd, maar het
was niet mogelijk geweest er het volle licht op
te laten vallen, daar de voorzitter hardnekkig
bleef verklaren dat „de vraag niet gestold zou
worden".
Zoodoende konden of wilden noch generaal
Mercier noch mr. Demange noch nu*. Sallès
nauwkeurig antwoorden op de scherpe beschul
digingen van mr. Labori en de andere advoca
ten. Do jury en het publiek waren genoodzaakt
een uitleg te geven aan stilzwijgen, te kiezen
tusschen verschillende vermoedons, en over de
wettigheid van een nu definitief vonnis te rede
twisten vaak met de vuist.
Elke vaste basis ontbrak waarop een verbe
terd procos kon berusten.
Scdeit Maandag evenwel gaat de „Matin"
voort is liet met meer aldus- De ministers
kunnen van meening verschillen over de waarde
der geheime stukken die aan de rechters van
1894 zijn voorgelegd iu de geheime raadkamer;
maar z ij hebben thans het b e w ij s,
dat n och Dreyfus nocli mr. Deman
ge d 1 o stukken hebben gekend.
Evenwel, dit brengt niet alleen de wettigheid
van het vonnis in gevaar, maar het orongt bo
vendien met zich de verantwoordelijkheid van
den toenmaligen minister, generaal Mercier die,
zonder zich te kunnen beroepen op diplomatieke
noodzakelijkheid (reeds betwist door den minis
ter van buitenlandsche zaken en zelfs door Ca-
vaignac), een vonnis zonder regelmatige debat
ten wist te bewerken.
Hieruit volgt dat de eerste zorg der commis
sie van directeuren van justitie, en daarna van
liet Hof van Cassatie moet zijn een onderzoek in
te stellen naar de handelingen van generaal Mer-
DOOR
S. WÓRISIIÓFFER.
10)
Twee bedienden namen hom onder den arm en
trokken hem haastig mee, terwijl mevrouw Burklin
lenig als een gymnast op den vorlaten bok klom.
«Als u nn zoo goed wil zijn, baron I"
Hans Adam hield nog steeds het onrustige
dier vast.
sVergun mij dan ten minste, mevrouw, u een
koetsier of een rijknecht, mee te geven. Het beest
is bang en schuwu loopt het grootste gevaar,
dat het lijtuig wordt omgegooid en meegesleurd."
Anna lachte vlk men niet voor de eerste maal,
baron
«Maar do omstandigheden waren gunstiger,
mevrouw. Ik ben overtuigd dat alie hearen mijn
meaning deeien."
Da jonge vrouw monsterde met een vluggen
blik in 't rond de groep in de vestibuletoen, ais
bad zij het gezochte niet gevonden, klemde zij de
lippen nog vaster opeen en nam de teugels korter.
«Als 't u belieft, baron."
Hans Adam trad achteruit. Hot was onmogelijk
nog langer tegen te sprekenhij moest de eigen
zinnige vrouw thans op genade of ongenade over
laten aan haar noodlot,
cier en den oud-minister van oorlog ter verant
woording te roepen.
„En dab vooruitzicht" eindigt de „Matin"
haar betoog „dab vooruitzicht jaagt, naar
het schijnt, de leden van het kabmet-Brisson
schrik aan."
Nu verklaart men in ministerieele kringen
geen gewicht te hechten aan deze mededeelingen
der „Matin', De „Droits d© l'Homme" evenwel
verzekeren toch ook dat generaal Mercier aller
eerst in de zaak-Dreyfos zal betrokken worden.
Men beweert dat te zijnen opzichte een ernstig
besluit zal worden genomen.
Intusschen verzekert men dat verschillende
ministers morgen aan Zurlinden. zullen vragen
waarom Du Paty de Clam eigenlijk op non-acti
viteit is gesteld. Volgens de „Temps" is dit ge
schied omdat Du Paty zelf bekend heeft dat hij
aan. Esterhazy de middelen had verschaft om
zich tegen zijn vijanden te verdedigen.
De prefectuur van politie te Parijs lieeft aan
de politie van andere plaatsen het signalement
en het portret gestuurd van „den persoon Zola,
Emile" met verzoek om aanhouding en opzen
ding.
Keizer Wilholm's redevoering aan de Porta
Westfalica over den gewapenden vrede en de
dankbetuiging van czaar Nicolaas aan grootvorst
Alexis na de inspectie der Zwarte-Zee-vloot
schenen moeilijk te rijmen met de vredesbood
schap van den Czaar.
De „Moskowskya Wjedomosti" merkt echter
op, dat zoolang de vredesconferentie nog niet tot
stand is gekomen, de regeering van ieder land
juist zoo zal denken en handelen als keizer
Wilhelm.
Rusland dab de vredesconferentie bijeenroept,
zal geen oogenblik nalaten te zorgen dat zijn le
ger ten strijde gereed is waarin het, zoolang do
staten geen. ander, den vrede zonder deze offers
voor hef leger verzekerend middel gevonden heb
ben, eveneens de waarborg voor den vrede ziet.
De „Nowoje Wremja" spreekt over Elzas-Lo-
tharingen. Rusland zal noch ooit eenigen eisch
ten opzichte dezer quaestie aan zijn bondgenoot
stellen noch zich veroorloven den geringsten rand
in dezen te geven, daar het zichzelf niet hef
recht toekent de meest wonde plekken in het
gemoed van het Eransche volk aan te raken.
De gevolgen van don oorlog van 1870/71 moeten
buiten de ter internationale conferentie op to
werpen quaestie staan.
Heb blad verklaart zóó vast er van overtuigd
te zijn, in deze opvatting volkomen overeen te
stemmen met de meening der Russen en dei-
toonaangevende Russische kringen, dat het op
deze Quaestie niet moer zal terugkomen.
President Mc Kinley moet tegenover een de
putatie van kwakers verklaard hebben de Bood
schap van den Czaar warm toe te juichen. Hij
zeide een vriend van den vrede te zijnhij was
ook niet vóór den oorlog met Spanje geweest.
Een tot aan de tanden gewapend volk vergeleek
liij met een man die met een balk op de schou
ders moet loopen.
«VoorzichtigPas opriep hij nog tegen het
razen van den storm in.
Het bliksemde weer. Het paard sprong met beide
vooipooten tegelijk in de lucht en vloog toen in
razende vaart den berg af. Nacht en duisternis
slokte alles op.
Op dit oogenblik trad de eigenaar van Dornau
de vestibule uit, terwijl van de nevengebouwen
een rijtuig langzaam kwam aanrijden.
«Goeden nacht, Hansl" riep Erik uit. «Wat een
weer 1"
Baron Moldt trad plotseling naar hem toe,
«Beste Wolfram, laat je paarden flink loopen, als
't je belieft. Daar beneden gebeurt een ongeluk
mevrouw Burklin rijdt zelfhet paard schrikt
bij eiken bliksemstraal."
«En nu moet ik voor ridder spelen! Mij goed;
haar weg naar de stad leidt immers voorbij Dornau."
«Jij barbaar 1 Alsof het niet een vorstelijke schoon
heid betrof, maar een oude hes met heksenoogen
en ijsgrauw haar."
Erik sprong in het rijtuig en sloeg het portier
achter zich toe. Wees er zeker van, Hans, dat
ik vorstelijke schoonheden en ijsgrauwe besjes
mot dezelfde bezorgdlioid uit de sloot haal. En nu:
goeden nacht. Vooruit, Peter!"
Ook dit rijtuig rolde naar buiten in den nacht,
en ook hem keek de baron een tijdlang na, maar
met geheel andere gewaarwordingen als zooeven.
Hoe gelukkig was Enk I
Wij houden er immers zooveel van anderen te
benijden, alleen omdatzij anderen zijn, zonder
er ernstig over na te denken.
De huzaren speelden nog altijd, en da jongeien
■faaoCTiaraKKmrunc
De Amerilcaausclie regcering schijnt thans do
vredescommissarisson de volgende instuictios to
hebben gegeven. Zij moeten den afstand eischen
van Lugon.
Maar bovendien verlangen de Vereenigde Sta
ten een der Ladronen als kolenstation. Over do
oorlogsschatting noch over do Cubaansche schuld
mag zelfs gediscussieerd worden; de eerste kan
alleen door grondgebied worden vervangen.
Generaal Otis zal twee regimenten versterking
krijgen van uit San Francisco. De troepen wor
den met verder afedankt. Er blijven behalve dc
geregelde troepen 125,000 man vrijwilligers on
der de wapenen.
Intusschen beginnen Aguinaldo en de zijnen
zich te schikken m den wapenstilstand. Zij heb
ben do voorsteden van Manilla ontruimd. Niet
temin blijft Aguinaldo 111 eon manifest aandrin
gen op do onafhankelijkheid der Philippijnen.
Generaal P10 Pilar gaat echter voort zich niet
om don wapenstilstand te bekommeren.
In Spanje zelf lieeft het bestuur der Vereeni-
ging van den Nationalen Arbeid besloten een
petitie te richten tot de regeering, vragende dat
Spanje de Philippijnen zal behouden eu dat do
regeenng van de Vereenigde Staten bevoorrech
ting zal eischen voor Spaansclie producten op
Cuba en Porto-Rico.
Het wetsontwerp waarhij de regeering ge
machtigd wordt grondgebied af te staan, is nu
ook door de Koningin-Regentes geteekend.
Gemengde Mededeelingen.
In een toespraak te Prenzlau noemde keizer
Wilhelm den tegenwoordigen toestand, in ver
gelijking met het verleden, buitengewoon ern
stig. Het is plicht krachtig de begeerte te be
strijden die getoond wordt, om de bestaande
toestanden omver te werpen. De vloekwaardige
gebeurtenissen der laatste dagen leveren liet be
wijs dat de burgerij haar steun moet verleenen
aan den Keizer en de regeenng.
Hef initiatief tot een internationale bestrij
ding der anarchie is echter, volgens berichtei
uit Berlijn, van de Duitsche regeering niet te
verwachten. De in een onzer laatste nummers
vermelde meening der „Köln. Ztg." schijnt van
hoogeihaud geïnspireerd te zijn geweest.
In Duitscliland zelf bereiden de sociaal-demo
craten intusschen een campagne voor tegen do
keizerlijke plannen tot bescherming van arbei
ders die bij werkstakingen willen werken.
Het lijk van keizerin Elizabeth is thans to
Weenen aangekomen, overal onderweg, in Tyrol,
Salzburgen en Oostenrijk, met eerbetoon ont
vangen.
De vorstelijke personen zullen bij de bijzet
ting niet liet lijk volgen, maar zich naar hot
oude Spaansclie ceremonieel incognito naar de
Ca-pucijner-kerk begeven-
Van do jubileum-feesten zullen alleen die waar
bij de Keizer zelf tegenwoordig zou zijn, niet
doorgaan De Keizer wenscht de eerstvolgende
maanden in afzondering door te brengen en zich
alleen aan regeeringszaken te wijden
De politie te Lausanne heeft twee anarchis
ten, Gualducci en Barbotti, onder verdenking
van medeplichtigheid aan don moord op keizerin
Elizabeth gevangen genomen 011 naar Genève
overgebracht.
Do Franscho minister van financiën heeft hij
do Kamer ingediend de begrooting der belastin
gen. Daarin stelt hij voor de personoelo belas
ting te vervangen door een inkomstenbelasting
naar uiterlijke kenteekonen.
Tengevolge van do laatste onlusten was te
Gratz, in Stieimarken, de gemeenteraad ontbon
den. De nieuwe verkiezingen rut hebben geleid
tot een volkomen overwinning der Duitsclie op
positie.
De Turksche autoriteiten to Kandia beginnen,
te voldoen aan de eischen van deu Engelsclien
admiraal. Een groot aantal personen zijn gevan
gen genomen die op verlangen van deu Sultan
en met toestemming der gezanten to Konstanti-
nopel voor de internationale commissie terecht
zuilen staan.
De aanvoerders der Christenen radon de-zon
aan de stad te verlaten, omdat zij, zoo or geen
regeling tob stand komt, besloten hebben to ge
lijk de Turksche garnizoenen aan te vallen. Ed-
hem-paclia beeft aanwijzing gekregen om maat
regelen te nemen, opdat vrouwen en kinderen
Kandia kunnen vorlaten, indien hij moeilijkhe
den voorziet 111 de uitvoering van dc bevelen
der admiraals.
Do Portc heeft in een nota aan do gezanten
van Engeland, Frankrijk, Rusland en Italië aan
gedrongen op do benoeming van een Turkscli
gouverneur. De Porto zal dan troepen zendon
om do orde te handhaven.
Do ex-minister-president van Japan, markies
Ito, is te Tien-tsm aangekomen en wordt bin
nenkort te Peking verwacht. De Cliineezcu den
ken dat Ito eens komt kijken of China nog een
defensief en offensief bondgenootschap mot Ja
pan waard is.
Heb grensgeschil tusschen Chili en Argenti
nië zal onderworpen worden aan de scheidsrech
terlijke uitspraak van koningin Victoria.
onder da gasten dansten ondanks het rommelen
van den donderer werden hier en daar teero
banden gevlochten.
Erik stroopte in het rijtuig zijn handschoenen
van zijn vingers en knoopte zijn overjas vasttoon
opende hij het raampje aan den voorkant van hot
rijtuig, dat zoo groot als een hand was, en riop
den koetsier bij zijn naam.
«Peter 1"
»Ja, mijnheer?"
«Zie je voor ons uit een rijtuig
De koetsier drukte den hoed vaster op zijn
voorhoofd, hij bukte om zich onder het loeien van
den storm veistaanbaar te kunnen maken.
«Zoo vaak er een bliksemstraal komt, zie ik het,
mijnheer. Het is het huurrijtuig van Klaas Kom
uit de stad, maar hij zelf, de eigenaar, zit, geloof
ik, niet op den bok. Misschien is het zijn zoon of
een andere jongen, die er niet het minste verstand
van heeft."
Wolfram's gezicht stond nu ernstiger. «Zie je
er kwaad in, Peter?"
nik verwed mijn neus tegen een borrel dat die
daar voor ons uit niet heelshuids om den Dornauer-
hoek heen komt."
«Wel, laat dan de paarden maar flink uithalen,
mijn jongen. Er zit een dame op den bok."
Een lang uitgehaald gefluit van den koetsier
gaf de verwondering to konnen, die luj gevoelde.
«Zit de zaak zoo Ja, dan begrijp ik er alles van.
De dame heeft de macht over het paard geheel
verloren."
«Barmhartige hemel I" riep hij een seconde later,
«wat wordt het rijtuig heen en weer gegooid 1 Nu
Do Yloot-Revue.
liet was gisterochtend in de vroegte dampig
in de lucht, en een beetje fiiscli ook; meer
dan men kon wonschen voor den dog, waarop
de revue zoude gehouden woiden over onze
viool, door de jeugdige bevelhebsler daarvan,
11. M, Koningin Wilhelmina.
Maar menscheri, die het welen konden, voor
spelden al dia dat liet waim genoeg zou wor
den als straks de zon maar eens doorbrak.
En ze hadden gelijkwaut waar men ook
hinder van moge gehad hebben, gisteren op
het breede lloilandseh Diep, zeker niet van
koude. Het kon er braden boven aan dek, ate
men geen voor de zon beschut plaatsje kon
vinden.
komt dadelijk de sloot en dan de scherpe bocht
Daar 1 Daar Hot is al gebeurd
Da bliksemflitsen wierpen baar trillend licht
over den weg en de heggen aan weerszijden daar
van; ook Wolfram zag nu dat de razende vaart
van het rijtuig vóór hen plotseling was opgehouden.
Een donkere onhei kenbare stip lag bij de scherpe
bocht, en niets was er dat van eenig leven sprak.
«Wij houden stil, Peter."
«Natuurlijk, mijnheer."
Er brandden geen lantaarns aan het rijtuig; de
storm zou ze toch terstond hebben uitgewaaid
zoodoende moest de koetsier toen hij de paarden
liet stil houden, alleen afgaan op zijn kennis van
het terrein. Tien pas vóór het omgevallen rijtuig
stonden de paarden snuivend stil, en meester en
knecht sprongen op den grond om naar de veron
gelukte dame te zoeken.
«Mevrouw Buiklm!" riep 'e landeigenaar met
luider stem. sMevrouw Burkiin, geef ons een teeken 1"
Maar niets bewoog, geen geluid deed zich hooren.
«Bewusteloos 1" fluisterde Peter zijn meester in
het oor, zoo voorzichtig en zoo zacht, als kon de
verongelukte alles verstaan. «Of misschien al dood 1"
«Daarvoor bewaie ons God!"
Een nieuwe bliksemstraal deed nu de beide
redders van dichtbij zien dat het paard levenloos
op den grond lag on dat hot rijtuig tegen een
aan den slootkant staanden boom was geslingerd.
Van de ongelukkige vrouw die de teugels gevoerd
had, was geen spoor te ontdekken.
«Zij kan wel verdronken zijn," fluisterde Peter op
denzelfden zachten, behoedzamen toon.
Wordt vervolgd,)