f! N°. 9737. Eerste Blad. De (jmBièteiSiinir 1899. 52"° jaargang. Vrijdag 23 September 1898. DE GELDDUIVEL Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen. FIüUILLETOlSr. BIMENLAm UITGEVERII. J. C, ROELANTS. BÜKKA.SJBOTEKSmAAJlf SO, Tcleplioon No. 123. bereiken. I een den ;en de ken net teel ien i'bvj en ten de ing van ing mr. Ion ner 150 per f1 3 en, 25 Ier VI ol, jes ar. ng c., les ier 5, v, GDURUII' AïOiwBKSirrsmJS vaar Schiedam, pet kwartaal f 0.90 omliggende plaateen, p. kwart. -1.05 franco per post, p. kwartaal. - 1.30 Afzonderlijke noramers- 0.02 AnvERTENTrEPTUjavan 15 gewone rogcla mot inbe grip van cene Courantf 0.52 Icdero gewone regel moor- 0.10 Bij abonnement wordt korting verleend. varxssxmr&x KL In een vorig artikel hebben wij die wijzigin gen in ons belastingstelsel aangegeven, die liet mogelijk zullen maken een tekort, hetwelk ver moedelijk in de eerste jaren zal ontstaan, indien de plaatselijke cliiocte belasting naar het inko men niet liooger opgevoerd wordt, te dekken, wanneer dit ten minste niet al te groote afme tingen. aanneemt. Een stelsel van heffingen en retribution, als door ons bedoeld, drukkend op hen, die boven hun medeburgers, door de gemeente bijgestaan worden, hetzij in de uitoefening van hun bedrijf of auderzins is, niet de billijkheid in overeenstem ming en wordt dan ook door do Gemeentewet als wettig erkend en aangewezen als het middel, waaruit cle stedelijke wetgever bijzondere kosten ten behoeve van speciale belangen, mag zoeken te dekken. Wij hebben tot ons genoegen vroeger den in druk gekregen, dat ons Dagclijksch Bestuur niet ongenegen is tot het in het leven roepen van zoo danige bijzondere heffingen cm zijn dus niet bo- vieesd of weldriFzulIen voorstellen, in den geest als do door ons aangegevene, den gemeenteraad Tot nog toe is onze nieuwe wethouder, meer speciaal belast met het beheer der Financiën, niet in do gelegenheid geweest om op verzoek van één of meer raadsleden ecu schema te geven van de wijze, waarop hij in do toekomst in dc geldelijke behoeften der gemeente wenscht te voorzien; bij clo mondelinge en schriftelijke be handeling der bcgrooting, zoo in de afdoelingen als m openbare raadsvergadering, zal deze be windsman stellig gaarne de gelegenheid aangrij pen om van zijne opinie te doen blijken. Dat bij daarbij het plan voorop stelt om cle z-g.n. in komstenbelasting geheel af te schaffen, is niet aan te nemen. Wel heeft de tegenwoordige wet houder van financiën den 2Ssten September van liet vorige jaar voor'hot afschaffen cher belasting gestemd, maar dit neemt niet weg, dat, toen de bezwaren aan het in het leven roepen eener an dersoortige belasting overwegend bleken, hij met do groote meerderheid op zijn vroegere opinio is teruggekomen en aldus do niet-absoluut-ver- werpelijklieid eener inkomstenbelasting heeft uitgesproken, ook voor Schiedam. Wij behandelen, dit punt hier in den breedo, omdat liet zeer gowenscht is, dat er stabiliteit zij door S. WOïlISHÖFFER. a ,,'bEcne feest volgde op het anderedo eeni- gc zoon word vertroeteldmen liet hem opleiden voor de militaire loopbaan, en zoodra hij daar voor oud genoeg was geworden, begon hij zelf hot geld met volle handen weg to gooien. Reeds wen was er van de twee millioen vermogen geen half meer aanwezig, behalve den onbezwaarden grond natuurlijk. „Jurgou Moklt's laatste levensjaren werden door zorgen en vreezen verduisterd. Kort voor zijn dood sprak ik nog met hein, en zoo lang ik f, zal zijn blik mij in do ziel dringen. «Hans Adam," zcicle hij, „mijn laatste troost, mijn eenigo hoop ben jij. Wanneer alles op hot BPel staat, wanneer Moldt onder don hamer ureigt to komen, dan help jo mijn zoon, niot waar Maar laat hem. voor dien tijd niets or van ooren, zegvertel hem geen letter van onze af spraak; want hij is lichtzinnigio weet hot, lnj gooit het geld weg." I "lfn 'iek den bekommerden man mot ïandslag beloofd juist zoo to handelen als hij ensehte, Erik. Spoedig daarop ia hij gestorven 11 k°rt daarna ook do barones. in de,heffingen, op cle schouders der gemeente- nared gelegd, en niet telkens do gemeenteraad eon fimuicieelo weerhaan-politiek volge. De burgerij moot weten, waar zij aan too is, en hoe aangenaam ook cene plotselinge vermin dering van lasten als in dit jaar, don indivi- ducolou burger is, uit ecu algemeen oogpunt blijft zoodanige schommeling, clio tocli geen stand kan houden, gevaarlijk. Men zal dus wel doen, bij de behandeling vair deze bcgrooting eens voor al den weg aan te ge ven, waarlangs zich, althans in het eerste tiental jaren, onzo belasting-politiek zich zal vooitbe- wogen. Dab liet in verband hiermede iets, waarop wij in ons eerste artikel aandrongen onmis baar is om op besliste wijze do gewone van dc buitengewone inkomsten en uitgaven te schei den, behoeft thans geen nader betoog. Geschiedt dit niet, worden uit leoningsgelden steeds weer ondo gaten gestopt, dan is een bankroet onver mijdelijk, tenzij mon wil komen tot de heffing van belastingen als in scmtmigo Friesche gemeen ten wordt aangetroffen Naast liet versterken der gewone middelen is het uoortig bij do gewone uitgaven met zoo groot mogelijke zuinigheid to werk te gaan, en dat in. dezo lichting reeds nu zoo ver als hot kan wordt gegaan, zouden wij niet met stelligheid durven beweren. Wanneer men eons naast elkaar legt de be grootingen van gemeenten van gelijke gz-ootto on die van de gemeente onzer inwoning, dan springt onmiddellijk in het oog, hoo die posten, welke als voor huishoudelijk beheer golden, schier zonder uitzondering hier liooger zijn dan elders. Wij komen hierop nader terug, maar wijzen hetgeen wij bedoelen met ecu onkel voorbeeld uit dc laatste dagen hier thans nader aam Vacant, is hier do betrekking van directeur der gasfabriek cn der drinkwaterleiding. Eeno oproeping vati sollicitanten heeft hiervoor in deze dagen plaats tegen eene jaarwedde van 3000 a f 3500 benevens niet onaanzienlijke emolumenten. Schatten wij do waarde dier emolumenten op f 500, rekenen wij voorts, dat de tc benoemen titularis weldra het tegenwoordige maximum, zij ner wedde zal erlangen immers gelijk do bur gemeester mededeelde niet in verband i. .u dienstjaren, maar wel bij voldoenden ijver on be kwaamheid, die tocli wol aanwezig zullen zijn clan zal deze ambtenaar een salaris genieten van feitelijk f 4000. „Nu ken je mijn geschiedenis, mijn jongen. Jo vader wist alles; hij zelf hoeft een groot deel van che som door zijn vlijt bijeengebracht, even als jij. Het komt er nu op aan flink te blijven en dien gansclien rijkdom op eens prijs to ge ven." Erik's blikken bleven op den grond gevest. „Aan wijnhandelaars, aan wedrennen, aan aller lei klaploopers," zeide hij op somberen toon. „Dab is treurig, mijn jongen, zeer treurig; maar wij moeten liet toch dragen. Moldt mag niot ton onder gaan." „Alsof u hom kon redden, grootvader!" „Dat is onmogelijk; dab weet ik wel. Maar verder dan tot het teruggeven van die twaalf duizend thaler reikt mijn verantwoordelijkheid niot. Wat later gebeurt kan mij wol is waar diep verdriet aandoen, maar het betreft niet moer mijn oigen deel aan do zaak." Erik liet langzaam zijn hand over zijn voor hoofd glijden, waarachter het klopte en hamer de als wilde het kokende bloed zijn boeien ver breken. „Grootvader," zeide hij, „liet geld komt zonder eonige quacstie de Moklt's toewij moe ten het prijs geven, daarover kan geen twijfel bij mij opkomen. Maar waarom nu? Wat drio geslachten door ijzeren vlijt hebben verworven, dab stort u als hot ware nutteloos in do zee-" „Omdat ik niot anders kan, mijn jongen. Wat \vij zijn on hebben, dat hebben wij aan de Moklt's te danken en wel niet alleen met betrek king tot dio lceuing, neen van veel vroeger tij den al aan. Drie eeuwen geleden kwam eens een vreemde zieko soldaat half uitgehongerd op liet kasteol en vroeg om hulp, een weggoloopen lijf- Nu achten wij zoodanig salaris in abstrac- t o volstrekt niet hoog of tc hoog, maar v e 1 hl verband met dc omstandigheden. Immers zijn wij hier niet in dezelfde conditie als (o Amster dam, waar men een directeur van zoodanige on dernemingen als het ware andoio gemeenten uit do handen moet breken, omdat men bepaald dien of dien wil hebben, wiens bekwaamheid zal opwegen legen liet buitengewone salaris, om dat hij in 't bijzonder bet wetenschappelijke deel in zijn werkkring zal hebben op don voorgrond te plaatsen. W ij zullen uoodig hebben een bekwaam be heerder, in staat om naast liet niet te omvang rijke wetenschappelijke werk, als knap leider der gewone werkzaamheden op te treden. Wij zullen dus eeno keuze hebben tc doen uit een aantal ingenieurs, technologen enz., moor of minder niet den aanstaanden werkkring ver trouwd. Nu is de opleiding van zoodanige» titularis, bijv. een technoloog, die voor deze betrekking bij uitstek geschikt is, niet kostbaarder dan van zoo menig wetenschappelijk man, dio minder ver dient. De opleiding van een leeraar in de oude talen is langduriger cn dus kostbaarder dan clie van een technoloog en toch verdient een zooda nig docent bier slechts 2000 bij zijn aanstel ling (een gymnasii-rector, de „baton do maré- chnl", slechts 3000), tenvijL do directeur dor gasfabriek en waterleiding ongeveer ƒ4000 uit de gemeentekas trekt. Zoodanige vaste bezoldiging lijkt ons met het oog op de algemoene omstandigheden en die van Schiedam, in liet bijzonder, to hoog. Wel zoude het ons toelachen om, naast ecu niet to lioog vast salaris den directeur cenig procent tc geven van dc cvcntueele winsten, of desnoods van de baten. Niot gaarne zouden wij in de uiterste conse quentie do wet van vraag cn aanbod in al liarc kracht doen vigeeren, echter meenen wij, dat ook onafhankelijk daarvan bekwame en ener gieke mannen io vinden zijn, dio tegen een ge ringer salaris, gaarne de hier vacante plaats zou den innemen. Het kostuum der Koningin, De correspondent van do „Zutfenselio Ct." heeft van „uitermate bevoegde zijde" het volgen de vernomen „Aanvankelijk was door Hr. Ms. omgeving, wat de toiletquaestio betreft, geadviseerd dat H. M. bij deze zoo karakteristiek militaire plech tigheid, een phantasie-uniformliostuuin zou dra- eigene, dio geen tehuis had en die nu nederig smeekte dat men hem ergens een plaatsje zou toestaan in eon hooit'om daar lustig te kunnen sterven. Deze man is op het kasteel verpleegd en later met den heer naar den ooi-log getrokken. Daar lieoft hij door zijn trouw en dapperheid zijn moester het leven gered en tot loon werd hem, toen do vrede gesloten was, het gebied van Dornau voor altijd in eigendom geschonken, met don vrijbrief. „Dat was onze stamvader, Erik, do eerste Wolfram in dezo streek mag jo zijn geschie denis ooit vergeten Om Erik's lippen spoelde een glimlach. „Groot vader," zoido luj, uit u spreekt een geest van lang vervlogen tijden, die aan het tegenwoordige geslacht vreemd is goworlon. Maar in ieder geval, u hooft gelijk, het offer moet gebracht worden. Wil u mij zeggen wanneer naar uw meening liet oogcnblik daarvoor gekomen is?" „Zoodra meu op Molclt tot executie overgaat, mijn jongen." „En wanneer het bedrag der schuld die twaalf duizend tiialor ver, zeer ver to boven gaat?" De oude heer haalclo de schouders op. „God verhoede het!" zuchtte hij. En toe» Erik langzaam opstond, voegde hij er bij„Wil je niet eerst de schuldbekentenis eens zien, mijn jongen?" „Als n het wenscht, grootvader zeker." „Spreek toch niet op dien toon, Erik; hij ver scheurt mij het hart- Geloof je mijn woorden niot? Denk jo dat ik jo ecu fabeltje heb ver teld?" „Grootvader! gön in bet karakter van de uniform van generaal dor cavalerielange donkerblauwe japon, met gouden tressen cn verdere distinctieven van den geneva nisrang. De Koningin gaf echter do voor keur aan het kostuum dat zij gisteren droeg: witte amazonejapon met zwarten hoed. II. M. oordeelde heb nl. beter, in liaar kostuum liet militair element niet op den voorgrond to doen treden." Kcvue te Iïenknm. Door den bevelhebber der troepen word giste ren de volgende dagorder afgekondigd Officieren, onderofficieren en .soldaten! De veldoefeningun van 1S9S zijn geëindigd. Ik betuig IJ mijne tevredenheid over Uw getoonden goeden wil en Uw ijver gedurende dc dagen, die achter ons liggen. SoldatenHet is mij tevens oen groot voor recht to voldoen aan de opdracht van den Mi nister van Oorlog, clio een deel der oefeningen bijwoonde, U mede te deolcn, dat Zijn Excellen tie, ziende hoe gij met opgewektheid de U be volen zware diensten onder een groote warmte vcmchttct, getoond hebt nog altijd te zijn flinke Hollandsche soldaten. Officieren, onderofficieren en mimieren, Uwo dezer dagen aan den dag gelegde houding geeft mij dc overtuiging, dat gij do eer zult weten te waardeeren, moi-gcn door Uwe Koningin te wor den geïnspecteerd en voor Haar to mogen defi- leoreii Leve do Koningin' Hoofdkwartier, Arnhem, 20 Sept. 1898. De Luitenant-Generaal Adj'udant in Buitciigewonen Dienst van II. M. de Koningin, Chef van den Goneralen Staf, Leider van de gebombin. oefeningen, op 19 en 20 September 1898, A. KOOL. Herstellingsoord voor Onderwijzers. In de laatste algemeene vergadering van den Bond van Nederlamkého Ondenvijzeis, te Arn hem gehouden, werd aan liet hoofdbestuur, ook door liet daarop gevolgde i eferendnm, opge dragen een om'uzoek in te stellen naar de mogelijkheid, een lieistellingsooid op te richten in eigen boheei, ten einde aan zieke onderwij- zeis, en zoo mogelijk ook aan hun vrouwen en kinderen, gelegenheid te vei schaffen voor her stel van geschokte gezondheid of verloren krachten. Aan die opdracht hoeft het hoofdbestuur ieed« gedeeltelijk voldaan, door een onderzoek naar dc gevallen, waarin een dergelijke inrich ting dienst zou hebben kunnen doen, door samensprelving met doctoren over de meest gewenschte inlichting van een herstellingsoord, en de moest geschikte streken in ous land voor de vestiging er van en door een onderzoek ter plaatse, naar de mogelijkheid geschikt tenein te ei langen en naar de waarschijnlijke kosten van aankoop. „Maar jo blijft zoo stom, zoo onnatuurlijk kalm, mijn jongen. Heeft de slag je dan zoo ver pletterend getroffen „In ieder geval heel, heel zwaar, grootvader. Gedane zaken nemen geen keermaar het zou mij, geloof ik, gemakkelijker ziju gevallen do dingen van jongs aan te kennen en te weten welke last op mijn schouders rustte. Het is, zoo als u zelf zegt, verpletterend, zich tot nu toe voor ecu welgesteld, ja rijk man to hebben ge houden on nu zoo plotseling liet tegendeel te ver nomen." De oude lieer schudde bedroefd heb grijze hoofd heen eu weder. „Fm ik wilde je sparen," zeido hij met trillende stem. „Ik wilde jo jeugd voor zorgen en voor allcilui open vragen bewa ren. Nu ben je oen man op rijpen leeftijd, Erik; do illusion des levens liggen, achter je; je moet loeren je deel van hot verdriet des levens moe dig te dragen. Waar ook do narde mensehon draagt, is er geen die voortdurend in zonneglans wandelt," In diepe ontroering boog de landeigenaar zich over den ouden man heen en kuste diens bleek gelaat. „Ik geloof van u alleen liet allerbeste, grootvader," zoido hij op wecken, tecdeiou toon- „Ik dank u voor uw zelfverloochenende liefde duizend en nog eens duizend maalmaar u moot mij tijd laten om het totaal otuei wacht o en ver rassende eerst kalm in mij op to nomen on mij er mee vertrouwd lo maken. De gevolgen der zaak kunnen zeer kritiek zijndat zal u in ieder geval zelf inzien," (IY'triH vervolgd,)

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1898 | | pagina 1