s
Vrijdag 23 December 1898.
9815.
Hob it In Herat tellenen Md.
52- jaargang.
Tweede Blad
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
UITGEVER: H. J. C. ROELANTS.
BINNENLAND.
i
i
courmi.
Awjskbmbïtispbmb vaar Schiedam, per kwartaal f 0.90
omliggende plaatsen, p. kwart. - 1,05
franco per poit, p. kwartaal. - 1.30
Afzonderlijke nommera0.02
BUREAUBOTERSTRAAT ff©, "Eeïephoon Wo. 128.
ADVT.KTKNTrapBi.7s: van 1—6 gewone regels mot inbe
grip van eone Courantf 0,63
Iedcra gowone regel meer0.10
Bij abonnement wordt korting verleend.
H
a
1)0 neutrale school.
In den gemeenteraad van 's-Gravcnhage
bracht Dinsdag de heer Kolkman ter sprake
liet artikel in de Residentiebode" omtrent schen
ding der neutraliteit op een openbare school.
Hier geen vage giieven, maar zeer gepreci
seerde gevallen van schennis van neutraliteit
aaade o. s. aan den Noordwal.
In het belang van het onderwijs stelde hij
deze vragen:
is door B. en W. een onderzoek ingesteld
naai' de vermelde feiten en zoo ja, zal het re
sultaat daarvan worden gepubliceerd en aan
den Raad medegedeeld?
Mochten toch de feiten niet juist zijn voor
gestel:1, dan zal dit vele ouders gerust stellen.
Ook na het antwoord behield spr. zich nadere
interpellation voor.
De wethouder van onderwijs, dr. Mouton ant
woordde, dat B. en W. het hoofd der schooi
om inlichtingen hebben gevraagd. Echter van
niemand ontvingen B. en "W. eenige klucht om
trent schending der schoolwet. Desniettemin
stelde zij een onderzoek in, vooral met het
oog op den naam van den ondeiteekennar van
bet artikel in de Residentiebode."
Er is geen coutradicloh onderzoek gehouden,
maar liet hoofd der school heeft een oudei zoek
ingesteld en kinderen ondervraagd.
Het resultaat van het ondeizoek was, dat
hoofd en onderwijzer oveituigd waren, dat de
indruk moest worden weggenomen, dat met
mindei e waardeering over andersdenkenden
werd gesproken.
Volgens B. en W. heeil de onderwijzer niets
bedoeld te zeggen in strijd met de wet of den
eerbied voor andersdenkenden te kwetsen.
De onderwijzer beeft toegegeven dat de kin-
deien wellicht den indruk kregen dat hij alleen
bedoelde historische bijzondei heden uiteen te
zetten en hij heeft den wethouder van onder
wijs toegegeven dat hij zich moet onthouden
\an bet uitspreken van meeniugen op historisch
gebied die het godsdienstig gevoel van anderen
kunnen kwetsen.
De heer Kolkman drong alsnog aan op een
volledig onderzoek en op het hooren der kin
deren, met mededeeling tevens dat de schlijver
der artikelen zich voor inlichtingen beschik
baar stelde.
fnterpellant kan nog niet zeggen wat in
deze al of niet waai held is.
De wethouder Mouton ontkende dat de wet
aan B. en W. de bevoegdheid geelt den onder
wijzer te straffen. Van een onderzoek der be
trokken autoriteiten had hij nog niets vernomen.
Doch de heer Kolkman meende dat van B.
en W. in alien geval het ondeizoek moet uit
gaan. Straf heeft spr. niet gevraagdhij weet
toch nog niet of de man gezondigd heeft.
Wegens de ongeneigdheid van B. en W. om
een onderzoek in te stellen, stelde spr. bij motie
voor B, en W. uit te noodigen, tot een onder
zoek naar de feiten over te gaan en het resultaat
daarvan ter kennis te brengen van den laad.
De heer Dolk meende dat een kruisverhoor
van kinderen van 10 jaar niet te pas komt,
Dat doet nadeel aan het onderwijs.
De motie-Kolkman werd aangenomen met 22
tegen 5 stemmen.
Bond van Ncderlandsclio Onderwijzers.
De drie-en-twintigste algemeen® vergadering
rt^agflOTv jwm r*r*^cs«a—wouum fiBMgsMOB w w
Een schets van Mark Twain.
Het is zelden aangenaam zich zelf in een
slecht daglicht te stellen, maar het is tocli meer
malen een soort verlichting een bekentenis af
te leggen.
Sta mij toe, heden mijn gemoed, to luchten.
'Ik doo dat met te minder geestdrift, omdat ik
stellig geloof, dat mijn bekentenis meer zal we-
rien de veroordeeling van een ander dan een bal-
sein voor mijn gewond gemoed. (Ik weet niet
'\vvat dat voor balsem is; ik heb dien nooit gc-
'jzien, maar ik geloof dat het de juiste uitdrnk-
king is, die men in dit geval moet gebruiken.)
De lezer herinnert zich wellicht, dat ik vóór
^'eenigen tijd in Newark voor de jongelieden van
gd® vereeniging een voorlezing hield; genoog, ilc
"ssd het. 's Middags vóór de lezing, had. ilc een
"(gesprek met één der leden cm hij vertelde me,
t' *4-
van den Bond van Nederlandsoho Onderwijzer;,
wordt gehouden op Woensdag den 28ston oil
Donderdag den 2d Doc. as. in 't gebouw der
sociëteit „De Harmonie" te Rotterdam.
In behandeling komt volgens den beschrij
vingsbrief een voorstel van het Hoofdbestuur
om naast de weei'otanclskas een ondersteunings
kas m 't leven te roepen en een aantal voorstel
len die ondersteuningskas betreffende; voorts
een voorstel van de afdeoling „Amsterdam" om
door het Hoofdbestuur een onderzoek te doen
instellen naar de positie der onderwijzers, werk
zaam aan van Rijkswege gesubsidieerde bijzon
dere scholen, wat betreft hunne jaarwedden,
bijverdiensten, pensioenen eni, en naar do po
gingen die door hen zijn of wordon aangewend
om daarin verbetering te krijgen
Op den tweeden dag komen o. m. een reoks
voorstellen van huishoudelijken aard in behan
deling, waaronder een reglement voor de deel
neming aan verkiezingen door den Bond van
Nedeilandselie Onderwijzersvoider voorstellen
betreffende pensionneren, een voorstel van de
afd. Deventer om de propaganda voor algemeen
kosteloos onderwijs ter hand te nomen, een
voorstel van de afd. Alfen om propaganda te ma
ken voor de afschaffing van hot hoofd-onder-
wijzers-exameu en eer van do afd Alfen en
Amsterdam om piopagnnda te maken voor de
opheffing der standenscholen.
IJ. M. de Koningin maakte gistermorgen met
open rijtuig en II. M. de Koningin-Moeder des
middags, een rijtoer naar Scheveningen, door
de Keizerstraat en langs de Zeeboulevurd.
Do „Zw. Ct." heeft een bericht gekregen, dat
ze, met het oog op de kiesgerechtigde burgers te
Deventer, bijna niet durfde op te nemen, nl.
dat dc Commissaris dor Koningin te Utrecht
voornemens is wegens ongesteldheid ontslag te
nemen en dat jar. mr. W. II. De Beaufort,
lid der Tweede Kamer voor Deventer, als zijn
opvolger wordt genoemd.
Te Amsterdam is uit Batavia heb telegrafisch
bericht ontvangen dat de heer D. Gvoenoveld,
president der Javasche Bank, to Batavia is
overleden.
Op do voordracht voor directeur der gasfa
briek te Haiiingon zijn geplaatst de hoeren
Cense, Kempkers on P. N Labrijn, opzichters
aan dc gasfabrieken te 's-Gravenhage, Zulfen
en Gouda.
Gemeenteraad van Ovorscliie.
Zitting op Woensdag 31 Dec., v.m. 11 uur.
Tegenwoordig zijn 10 leden
Afwezig dc heer Post met kennisgeving.
De notulen der vorige vergaderiug worden gelezen
en ongewijzigd goedgekeurd.
Ingekomen zijn:
Van Ged. Staten goedkeuring van bet suppl. kohier
vnn den hoofdclijken omslag en van do hondenbe
lasting.
Van B. on W. proees-verbaal der kasopname bij
den gemeente-ontvanger, waaruit bleek dat boeken
en kas in orde waren en in kas was f 1754.98.
Van den Commissaris der Koningin bericht der
benoeming tot zetters vau de hecren Wijl. Iloogcr-
bruggo en de Kroos.
Van Ged. Staten goedkeuring der begrooting van
de rustendo schutterij, mot bepaling dat het aandeel
der kosten voor Overschie bedraagt f 46.54,
Van do commissie voor de kroningsfeesten dank
betuiging voor do medewerking en financicelen steun
die dc commissie van het gemeentebestuur beeft
ondervonden bij do regeling dier feesten.
Van bet dagoiijkoch bestuur dier zelfde commissie
aanbod om als blijvende herinnering aan de feesten
in de raadzaal te plaatsen de vaandels en banieren
dio voor die feesten zijn vervaardigd, waartoe zij
de arme jongen, dab hij een oom had, die door
doze of gone ooi-zaak voor immer van allo ge
moedsbeweging scheen berofd to zijn. En mot
tranen in de oogen sprak do jongo man: ,0,
Icon ik hem nog éénmaal zien lachen1 O, kon ik
lieik slechts zdon weenem I"
Ik was geroerd, dezo vertwijfeling en deze
oomliefde waren innig aandoenlijk.
„Breng uw oom meê op mijne lozing, zei ilc,
„ik zal kern wel opmonteren."
„O, als u dat kon doenAls u dat bewerken
kon mijn heele familie zal u eeuwig zege
nen wij houden zooveel van oom. O, mijn
weldoener, als u liem aan 't lachen kon bren
gen iils u zilveren tranen in de uitgedroogde
oogholten kon lokken!"
Tk was diep bewogen.
„Mijn zoon," sprak ik, „breng den ouden heer
in de zaal. In mijne voorlezing komen enkelo
aneodoten voor, die, als hij een zier gevoel voor
humor bezit, hem zullen doen schateren; ook
zal ilc enkele tragische gevallen behandelen, die
deze der gemeente aanbieden. De/,o gift wordt na
mens dc gemeente aanvaard.
Van Ged. Staten goedkeuring der gemeente-be
groeting.
Deze ingekomen stukken worden allen voor ken
nisgeving aangenomen.
Van do Fricscho Maatschappij vnn landbouw mis
sive ten geleide van een afschrift-adres aan H, M.
dc Koningin houdende bet verzoek om, met het oog
op dc telkens herbaalde ongemotiveerde sluiting dor
Belgische grens voor den invoer van vee, bij de
Belgische rcgcering te doen aandringen dat die gions
niet dan om gemotiveerde redenen worden gesloten
of zoo noodig represaille maatregelen te nomen om
die regecriug te dwingen aan bare willekeurige
handelingen een einde tc maken.
De missive bevat bet verzoek om dit adres te
steunen óf een zelfstandig adres aan dc boogo rcgce
ring too to zenden mot gelijk verzoek.
.Dc hoer Van Vliet twijfelt aan bet succes van
een dergelijke poging.
Do Voorzitter meent eveneens dat do resul
taten gering zullen zijn en vraagt of een der raads
leden bot voorstel wonsebt tc doen om deze adres
beweging te steunen.
Aangezien gceu dor leden zieb daartoe geroepen
acht, wordt bet adres voor kennisgoviug aangenomen.
Aan de orde wordt gesteld een voorstel tot wij
ziging der verordening op de brandweer.
Do wijziging betreft het art,53 waaiin een premie
van f20 wordt uitgeloofd aan de eerst aankomende
spuit op het terrein van den brand.
De Voorzitter beeft tegen dezo pieinio be
zwaar omdat bom vooral bij deu laatst plaats gehad
hebbenden brand dc ondoelmatigheid en bovendien
het noodeloozc en onbillijke van zulk een premie is
gebleken.
De ijver der brandweermannen behoeft dezo aan
sporing niet om hun plicht te doen. Bovendien is
de ceno spuit veel gemakkelijker te vervoeren dan
do andere zoodat een eerlijke wedstrijd is uitgesloten.
Spr. acht het daarom verkieselijker dc premie voor
branden buiten de gemeente tc doen vervallenende
bepaling te maken dat voor bot eerste uur gedu
rende den brand 80 ets. per uur in plaats vau 20
ets. zal betaald worden.
De heer Ru li aak meent dat een premie een te
goede prikkel is om die geheel op to beffen. Het
meerdere loon van 10 cents voor het eerste uur
spuiten gelooft spr. niet dat eenig nut prcstccrL om
hen vroeger bij den brand te krijgen, daar zij die
belooning in elk geval krijgen.
Do Voorzitter wijst er op dat de eene spuit
zooveel gemakkelijker te vervocreu is, zoodat de
premie bijna zonder uitzondering door hot personeel
van die spuit zal verdiend worden.
Do heer Van Vliet wijst er op dat wanneer
op de Bovcndijlc ecu brand uitbreekt con uur verloren
gaat met bet zenden van bericht en bet aanbrengen
der spuit, zoodat. wanneer het uur wordt gerekend
vanaf het oogeublik dat de brand uitbreekt, dan
nooit het meerdere loon van 10 ets. zal kunnen wor
den verdioud.
Do heer do Kroes licht toe dat de bedoeling is
oin het uur te doen ingnau van af het oogenblik
dat do lc spuit op het terrein is.
Do heer Van Vliet merkt op dat er dan geen
prikkel meer is om zich to haasten, want dat do
mannen dan 10 ets. voor bet eerste tmr meer Krijgeu
al komen zij li/s uur of langer na bet uitbreken.
Do Voorzitter zegt, dat, waar do raad blijk
geeft de premie te willen behouden, bij dnn de
voorkeur scheukt aan bet artikel zooals dit luidde
vóór 1885, waarin ceu premie wordt toegekend, ook
dan wanneer bij aankomst do ooizaak der latere
aankomst niet is dc schuld der bediening.
Ton slotte oppert de voorzitter het denkbeold om
de premie slechts te verlecnen bij raadsbesluit na
voorstel vau B. en W.
Waar dit echter ecu geheel nieuw denkbeeld is
wo-dt besloten dit aan to houden tot een volgende
vergaderiug, tegen welke door B, en W. ceu nieuw
voorstel zal worden ingediend.
Hierna wordt aan B. en W. machtiging verleend
tot bet publiek verkoopen van eenig hakhout.
Gunstig wordt daarna beschikt op het verzoek
namens do erven van wijlen B. Kaüsscudorp om
restitutio over 6 maanden van betaalde pi. dir. be
lasting.
Door deu Voorzitter wordt hierna voorlezing
gedaan van het ontwerp-coacessie-voorwaardon aan
11 n,n nrir i
hem zullen doen snikken, of hem dooden, één
van beide,"
Toen zegende do jongo man mij, weende aan
mijn bo-rsb van vrengdo en haalde zijn oom.
Hij zette den ouden heer vlak vóór me op do
tweede bank en ilc ving aan. hem te bewerken.
Ik overstelpto hom met vriendelijken humor,
dan mob scherpen; ik pompte hem slechte grap
pen in, en doorboorde hem met goedeik vuur
de oude afgesloten witzon op hem af en sleepto
hem voonub en achteruit met orkauen van gees
tige en tragische zinnenik word waim en be
stormde liem van links naar rechts, van voren
naar achteren; ik transpireerde, de damp sloeg
van mij af, ik ijverde en zwoegde tot ik ten
slotto heesch en ziek em razend en woedend
was; maar ik roerde henn geen enkelo maal, dc
haalde geen lach en geen traan uit zijn verstard
wezenNog niet de schaduw van een lach e.n
geen spoor van vochtigheidIk was verplet. Ilc
eindigde mijn voorlezing met een kreet van ver
twijfeling niet een wilden uitval van geest
den beer de Kantor voor oeuo clectrischo verlichting
in de gemeente.
Daaruit blijkt dat anu den concessionaris moet
worden vcilecud do uitsluitende vergunning voor
den aanleg van clectrischo stroomgeleidingen in de
gemeente; dat de couo. do voorkeur beeft voor exploi
tatie bij eventuccio aanvragen voor andere vcrlicb-
ting&installatien; dat do concessie wordt verkend
voor 38 jaren; dat do geleidingen in deu regel zullen
zijn bovengroudsche; dat bij eveutueolc verschillen
tusscben concessionaris en aangeslotene het Collego
van B. en W. of zijn gemachtigde zullen optreden
als scheidsrechter; dat dc berekening zal gescbio-
deu door middel van oen voltmeter of bij abonnement;
dat de prijs zal worden bepaald voor aangeslotenen
bij nader vast te stellen tariefdat do gemcento
zal betalen voor een lantaarn des zomers t X8.50 en
des winters f20,— per lamp vau 10 normaal kaarsen,
onder gehoudenbeul dat tenminste 38 lantaarns zullen
berekend wordon; dat de werklieden der maatschappij
naar genoegen van B. en W. zullen worden verzekerd.
liet gchecle ontwerp bevat 2S artikelen.
Dit ontwerp zul wordon gedrukt en aan de leden
rondgezonden, terwijl voorts een commissie uit don
raad naar Monster zal gaan, waar een dergelijke
installatie is, om daarnaar ccn onderzoek in te stellen.
Tot leden dezer commissie worden benoemd do
bcercu Ruhaak, hammers, Moor, vau Vliet, do Kroes
en Post.
Door B. en \V. zal voorts bet ontwerp worden
voorgelegd aan een deskundige ten fine van advies.
Iherua wordt aan de orde gestold ceu adres van
Joh. v. Dam, houdende verzoek om een strook berm
tor gioote van 34 M3 in huur to ontvangen, waarop
door adressaut zal worden geplaatst een heining en
oen kippenhok.
Dc beer Ruhaak merkt op dat wanneer do
kippen in dien grond gaan woelen dit nadeel kan
opleveren.
Do Voorzitter antwoordt dat bet in de be
doeling ligt om onder de voorwaarden ven uitgifte
op to nemen de bepaling dat de kippen daar moeten
opgesloten blijven in het hok.
Do Raad verecuigt zieb daarna mot bet voorstel
om gunstig op het verzoek tc beslissen.
Daarna wordt zonder discussie of stemming goed
gekeurd bet voorstel van B. eu W. tot wijziging van
deu logger van wegen en voetpaden, tengevolge der
werken aan den ceintuurbaan.
Ten slotte wordt door don voorzitter mededeeling
gedaan van een schrijven aan B. on W. waarin ocnigo
belanghebbende ingezetenen wijzen op den toestand
van den rijweg aan bet Aehteiom. Zij dringen er op
anu dat die weg zal worden voorzien van een nieuwe
khnkerbcstrating.
Do Voorzitter deelt mede dat het te groote
kosten zou na zich slepeu om dit werk uit to voe
ren zonder dat do Raad daarvoor do noodigo midde
len toestaat; dc bcgrootingspost is daarvoor te gering.
Echter is het D. B. van oordeel dut bet beter is,
ook met het oog op den tijd van het jaar, met dit
werk te wachten tot bet a.s. voorjaar.
Dc heer Dammers verklaait nadrukkelijk dat
bcdoeido weg werkelijk in een toestand verkeert
waardoor hij onbruikbaar is. Met ernst driugt spr.
er op aan dien toestand tc verbeteren. Zijn er redenen
waarom het niet mogelijk is in zijn geheel aan deu
wensob van adressanten te gemoet te komen dan zou
spr. bet toch zeer wenschelijk achten om in elk
geval de schuine gedeelten beter te leggen waar
door bet ernstigste gevaar is weggenomen. Toch
blijft die weg, ook na een dergelijke herstelling,
govaailijk.
Dc Voorzitter erkent dat dc klacht niet van
allen grond is ontbloot en zegt toe dat door B. en \V.
zal worden onderzocht wat ter voorloopige verbe
tering vau dien weg kan worden gedaan. In elk
geval zullen er maatregelen genomen worden om
verbetering in den toestand te brengen. Hot plan
van B. en W. is voorts om daar een bestrating te
maken zooals die nu is voor het huis van don heer
Braat.
Do agenda is hiermede afgehandeld.
Op den gewonen rondvraag of een der leden nog
iets in het midden te breugen heeft, wijst de heer
R u h a a k op het adres van deu heer de Bruin dat
in dc vorige vergadering was ingekomen, en waarin
hij verzocht oin op de Lucht meer lantaarns te plaatsen.
Spr. bad kort daarop zich kunnen overtuigen dat
dit werkelijk noodig is.
De Voorzitter antwoordt dat reeds aan hot
en slingerde hem een aardigheid, van bovenmon.-
sehelijken humor in 't gezucht. Hetzelfde droge
onbewegelijke gelaat.
Dan zonk He verward en. vernietigd op mijn
stool terug.
De president dor voreoniging kwam naar mij
too, waschle mijn hoofd mot koud water on
vroeg: Waarom raakte u "bij 't einde zoo ont
zettend m extase1"
„Omdat ik dien venvenschten ouwen nar,
daar op de tweede rij aan 't lachen wilde inar
keu," bulderde ik hem toe.
„Nu," zei hij, „dan hebt go voor niets go-
werkt, die is doofstom eu stekeblind
Was dat nu aardig vau don neef dezes
oudon mans, mij, een vreemdeling en eon wees,
zoo voor den gek to houden. Ik vraag u, waarde
lezer, als mensch en als broeder, of dat aardig
van liem was?
