52'" jaargang.
Zondag 8 en Maandag 9 Januari 1899.
N°. 9828.
Eerste Blad
Strijdige Werelden.
f
ABosiffl«ï^i»aö5 f<m Schiedam, frfcartaal j I f 0.30
n omliggende plaatsen, p. kwart, - 1.05
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen^
UITGEVER: H. J. C. ROELANTS.
BÜBEAITBOmSTRJLAT TO, Telephoon ST«. Ï23T.
AcTnstaxriïft'iÊirö i ran 1—3 jféwöse regels met inbe
grip van eene Courantf 0.58
BUITENLAND.
orst
troo
hip.
aar-
Ide
.71,
ide-
ïen
-/
itus
ata
fr.
itid
md
»ct.
•e-
C.
ir
is,
il.
le
r.
it,
si,
u.
S.
I
franco per post, p. kvmrtaaL - 1.30
Afzonderlijke nommers. 0.02
.1 SSSSSSSSSS5SSS IM< i - mm I mm
Iedere gewone regel meer - 0.10
Bjj abonnement wordt korting Terleend.
Algemeen «verzicht.
SCHIEDAM, 7 Januari '99.
Is er een ultra-geheim dossier? Zijn er stuk
keu die, schoon het zgn. geheime dossier aan
het Hof van Cassatie wordt overgelegd, door
de regeeriing warden achtergehouden
Vorens de laatste berichten uit Parijs ont
kent da regeering het. Hét eenige geheime dos
sier dat inderdaad bestaat, is overgelegd aan
het Hof, en dat dossier bevat geen brief van
keizer Wilhelm aan Dreyfus noch omgekeerd.
De vraag is evenwel of er niet stukken ver
nietigd zijn, dfie eerst voor edit worden aange
zien.
Daarvan wiaat de tegenwooiwiiga rag-eering,
naar zij zegt, niets af.
't Loont in dit verbalnd wet de moeite na te
gaan wat Paschal Grousset omtrent dfen brief
des Keizers aan den procureur-generaal Manau
heeft geschreven. Hij zegt dat die onechte brief
zich niet in het geheime dossier bevindt dat aau
hel Hof is gegeven, maar voor de eer der natie,
voor de rechtvaardigheid der menschheid As het
noodig, dat dit stuk voor den dag kome of wed
dat de militaire politie een proces-verbaal op
maakt over dte wijze waarop het in haar han
den gekomen en weer verdwenen is.
Grcxusset zegt in Frankrijk en. in het buiten
land1 langdurige nasporingeai in het werk te bob
ben gesteld en acht het nu zijn plicht als burger
e.i als afgevaardigde, het Hof in kennis te stel
len van het resultaat van zijn onderzoek.
De dingen, die hij ontdekt heeft, gaat hij
voort, zijn bekend' aan czaar Nieolaas, koningin
Victoria, den keizer van Oostenrijk, dien koning
van Italië, den koning van België, dien Paus,
verscheiden leden dier Fransche -en der buiten-
landsche diplomatie, de ex-keizerin Eugenie em
de hertog van Orleans. Grousset, die inderdaad
zich zeer Tang reedis ernstig met de zaak-Dreyfus
bezig houdt, zegt zijn medadeelingen, di© hij
vervolgens nauwkeurig heteft nagegaan, gekre
gen te hebben uit twee ©ven betrouwbare bron
nen te Parijs.
Hij herinnert aan graaf Monster's gesprek
met graaf de Turelte, de van dien' generaïem staf
afkomstige medbdesdingen van. Rochefort en, de
verikLaring van Poimearé in de Kameratting
van 28 November 1.L
Poincaré nu heeft volgens Grousset zijn me
dedeel ingen aangevuld! in een groep Kamerle
den van verschillende schakeering. Grousset
vroeg men toen of hij niet wist dat in Jar
nua-ri 1894 gedurende de laatste dagen van het
bestaan van het kabinet-Dupuy ©en belangrijk
incident plaats vond. Poincaré antwoordde zon
der ©en oogenblik te aarzelen
„Dat is waar. Wij beleefden, toen een uur
van grooten angst, of liever een nacht, een his-
DOOR
IDA BOY-ED.
6)
Bovendien had Fabarfus, die zijn vrouw veer
tien dagen in den dood was voorgegaan, een
schuldenlast van meer dhn veertig duizend mark
nagelaten.
Charlotte hoorde in haar levenskring vaak ge
noeg van gezonde en ongezonde frraancdeete toe
standen sprekenzij had in die dingen een hel
deren blik en verstandige inzichten vertkregen.
Het leed dus voor haar geen twijfel of er kon
niets anders gebeuren dan dat Fabarius' nar
latenschap in staat van faillissement word ver
klaard. Zij had immens ten opzichte der na-
Jatemsehap alleen een meaning, geen plicht
Toen haar moeder begraven was, kon de
naam Fabarius en al wat daarmee samenhing,
door haar als uitgewischt beschouwd worden.
De zoon van den gestorven schilder ging haar
uieta aan; het was een vreemd land, niet de
soon harer moeder, niet haar broeder.
Maar gevoel van betamelijkheid en een zeker
oppervlakkig medfekjdlen met dén, ouderloozen
'knaap bewogen haar eenige belangstelling te
toonen en een onderhoud uit te lokken met de
twee vrienden van Fabarius di© zich aangebo
den hadden voor de voogdij, welk© in dit geval
alleen een last kon zijn.
Zij wild© het aanbod, doen een kleine bijdrage
te leveren voor het onderhoud en dte opvoeding
van den knaap totdat hij in staat zou zijn zelf
zijn kost te verdienen, en wemschte voorts uit
torisehen nacht dien ik met Charles Dupuy
doorbracht. Wij verwachtten eindelijk een tele
gram, en toen het gekomen was, trachtten wij
het te ontcijferen, maar wij bezaten den sleutel
niet"
Grousset nu vult Poincaré's verhaal uog aan
en verte-It dan als volgt de toedracht der zaak.
In Januari 1895 was Hanotaux op reis naar
het Zuidendaarom hadden Dupuy en Poincaré
zich in dien nacht met bmténlandsche zaken
te bemoeien. Het diplomatieke incident is dan
ook historischhet is bevestigd door openlijke
verklaring der regeering, en vond plaat3 op 9
Januari 1895, vier dia-gen na de degradatie van
Dreyfus. Da historisch© -nacht was die van, 9
op 10 Januari. Die nacht is in meer don één
opzicht historisch, zegt Grousset.
Want wat zag men de volgend© dagen gebeu
ren?
Don 13d)en treedt Barbhou af wegens de
quaestie van den Orleans- en Zuiderspoorweg
den 14d©a vai't het geheel© Kabinet over diezelf
de quaestie, em den loden legt Caslmir-Périer
het presidentschap der Republiek neer.
Dat waren d© onmiddellijke, opeenvolgende
resultaten van het incident van den 9 den.
Wat was er dan toch geschied.? Br was een
brief van keizer Wilhelm aan graaf Miinsber,
waarin Dreyfus genoemd werd als een geheim
agent des Keizers. In do eerste dagen van De
cember 1894 had graaf Miinster die van, het be
staan. van dëa-en brief kennis had gekregen, Ca-
simir-Périer reeds aangetoond d'at die brief
valsch. was, waarop dia President beloofd© dat
er geen gebruik van zou gemaakt worden.
Nochtans werd! di'e onder couvert don 23sten
December overgelegd aan den krijgsraad' in
raadkamer en werd Dreyfus veroordeeld. Vier
dagen na Dreyfus' degradatie vernam graaf
Müzrster dit, ging naai- het Elysée eai beklaag
de zich over deze woordbreuk.
Cairimir-Périsr trad toen af als president der
Republiek.
Grousset vertelt nog heel veel over de intri
ges waardoor de aandacht op Dreyfus als den
schuldige werd gevestigd. Veel daarin is even
wel nogal verward.
Van belang is echter nog d© bewering van
Grousset dat het echts borderel al in November
1894, vóór de behandeling voor dén krijgsraad
dus, uit hst dossier-Dreyfus ie verwijderd en
vervangen door een valsch borderel, dht evenals
het echte van de hand van. Esterhazy was, doch
waarin vijf of zeis opengelaten plaatsen aange
vuld waren, met letters of lettergrepen waarin.
Dreyfus' hand was na-gebootst.
De conservatieven.' in Spanje schijnen er op
te rekenen dat de Koningin-Regentes hen aan
het bewind zal brengen, en met het oog daarop
hebben, zij hun program reeds geheel gereed.
Van het hoogste "belang was het voor hen,
dat de scheuring in d© partij ophield. Dit is
geschied. Generaal Polavieja en Sitv-ela zijn heb
den inboedel die onder den hamer zou komen,
het persoonlijk eigendom harer moeder te koo-
pen.
Bovendien, wilde zij de voogden er opmerk
zaam op maken dia-b de eigen moeder van den
knaap nog ergens moest loven, en. dat men
moest beproeven, hem aan haar, als de eerst-
gerechtigde, te zanden.
Dat werd een, lastige bespreking busschen de
troteohe, wellevende, Noordduitsehe patricische
vrouw en. d© beide goedige, nonchalante en
luchthartige schilders. Maar ten. slotte voelden
de twee schilders toch dat di© schoone,koel©
vrouw een hart moest hebben, en ten. laatste zag
Charlotte toch in dat d© ruwe, onverschillige
woorden die haan in heb Beiersche- dialect vol
strekt niet ernstig in do ooren klonken, toch een
gezonden zin hadden.
Het bleek dat Fabarius' schulden eereschul
den waren. Niet in de gewone betedkeni? die
speelschulden zoo noemt; maar in den diepen;
waren zin: collega's hadden hem het geld' ge
leend, me©n©nde dat zijn vrouw nog rijk wais;
zij geraakten zelf in verlegenheid wanneer de
nalatenschap failliet werd! verklaard.
En wat de eigen moeder van den jongen Guy
betrof, het scheen diait die geheel schipbreuk had
geleden. Zij leefde weer als model te Weenen,
en hot zou zonde em jammer zijn den begaafdten
knaap aan haar af te staan. Dan Ibek het toch
wel zoo verstandig, wanneer mevrouw een, klein
bedrag wilde geven om. hem bij een schilder in
den kost te doen; wamt dte jongen had een
drommélsch goeden aanleg voor teekenen.
Charlotte was in heb diepst harer ziel getrof
fen. De gedachte deed haar pijn, dat kunste
naars die zelf in bescheiden omstandigheden
eens geworden, em do laatste zal hedten een rede
voering houden In een vergadering d!er conser
vatieve partij, waarin hij zoowel de houding en
do proclamatie van Polavieja als het ©economi
sche program der Kamer van Koophandel te
Saragossa zal goedkeuren.
De verzoening der beide conservatieve lei
ders, die dloor Martinez Campos, Azcarraga, en
Pidal wordt toegejuicht, heeft natuurlijk in po
litieke kringen groot opzien gewekt.
Wat het program dier vereenigde conservatie
ven betreft, daarin neemt de hervorming, van
het belastingwezen een eerste plaats in. Boven
dien zal een ministerie va-n landbouw, handel en
nijverheid in het leven worden geroepen, aan
liet hoofd waarvan geplaatst zal vor-cten. ©en der
meest op den voorgrond tredend© personen in
ci-> agitatie die van Sarragossa is uitgegaan.
Het ministerie van koloniën zal opgeheven
worden en eenvoudig als een afzonderlijke af-
deeïïng onder de leiding van dten minister-pre
sident komen. De ministeries van oorlog en ma
rine zullen vereenigd worden, terwijl d© voorzit
ter van den ministerraad bmtanlandsche zaken
krijgt. Op die wijze zal het aantal ministeries
tof zes worden teruggebracht.
Boveudian verklaart het program ach voor
decentralisatie van bestuur, terwijl men wil we
ten dat de conservatieven een belasting zullen
invoeren op het inkomen en eene op kapitaal
rente.
Om geheel voorbereid te zijn op cfo komende
dingen, zijn de portefeuilles al verdeeld. Silvela
wordt minister-president met buitenlaudsohe za
ken, Polavieja krijgt oorlog en marine, Dato
binnenlandsche zaken, Villa-verdte finantiën, Pi-
dal publieke werken en Duran oer-ediemst.
D© vereemgimg der conservatieven is vooral
een doorn in hot oog van Weyler en Romtóro
Robledos, voor wie d© kans om aan de- minister
tafel een plaatsje machtig -te wordien, al zeer ge
ring wordt. Saga sta. en de rijnen daarentegen
zijn vol vertrouwen. Zij verwachten dait de con
servatieve conccnitratie de Regentes niet zal
verhinderen Sagas ba. nogmaals vertrouwen te
schenken en hem op te dragen d!e Cortes te ont
binden.
Heden zal Maria, Christina een besluit ou-
derteakenen tot opheffing van het ministerie
van koloniën, omd'at heb thans ennoodig is gé
wordén.
CcoieDióc üncdedccllit£cn.
De Britsdie regeering heeft haar antiwoord op
het voorstel van den Czaar tot het bijeenroepen
van een ontwa.peruiigsc-anferen.tio medegedeeld
in den vorm van een telegram van lord' Salisbu
ry aan sir Walter Scott, den Britschen gezant
te St. Petersburg.
Het antwoord, gedagteekemd' van 24 Septem
ber 1898, spreekt van db hartelijke sympa-thie
der rageeriing voor liet plan. Lord Salisbury
wijst pp de trefemds manifestaties van. instem-
verkeerdën, heb weinige dat zij als appeltje
voor den dorst hadden bewaard, geleend hadden
vertrouwend© op het vermogen desr overledene.
Heb had haar hart ook goed gedaan diat de
jonge Guy zulke welgemeend© tranen op het
graf zijner stiefmoeder had geweend.
Zij verzocht dus dat men elke beslissing om
trent de nalatenschap en dien knaap nog eenige
dagen- zou uitstellen, bleef te Müncheu. en
schreef aan haar man.
Gedurende de drie da-gen die voorbijgingen
voordat zij antwoord kreeg, hield rij Guy bij
rich in heb hotel. Uit de beleefde manieren van
den knaap bleak de opvoeding door haar moe
der. Of deze ook* invloed had weten te verwer
ven op rijn gemoed, was in deze dne dagen, nu
schroomvalligheid! en droefenis dan jongen-
eenigszans gedwongen maakten, moeilijk na te
gaan.
Maar het was haar hart een troost en een
voldoening, uit Guy's antwoorden op haar vra
gen te vernemen, dat rijn kinderlijke ziel de
liefde der overledene althans met wederliefde
had beantwoord.
Heb antwoord van Baumeaster beantwoordde
volkomen aan Charlotte's verwachtinghet was
correct en vatte de geldqunastie zeer objectief
op. Charlotte kon gerust de schulden der na
latenschap uiit haar privaat vsrm-ogcsi batalen,
wanneer zij rich, daartoe geroepen voelde; hij
wilde zichzelf in deze geenerlei raad nocih eenige
voorwaarde veroorloven. Of d!e zoon van dien
man haar er ooit dank voor zou weten, of hij
in 't algemeen er iets voor zou voelen, dat die
naam Fa.barius ongerept bleef want zoo iets
was immers aangeboren, ja, dat zou hij
maar onbesproken laten. Wat den knaap be-
ming door geheel Engeland en verklaart dat d'e
Britsdie regeering gaarne zal mede-werken tob
bereiking- van heb doal. Als het voorstel succes
heeft, zal de- Czaar da dankbaarheid van do ge-
heele wereld hebben verdiend.
De Baitsche regeering spreekt ten slotte den
wemsch uit dat de uitnoodiging zal vergezeld
gaan van een aanwijzing der punten, di© aan
de aandacht der conferentie zulen worden onder
worpen.
Een nota in do „Temp.5" stelt don tegenwoor-
digen stand der Neiw-Foundland-quaostie aldus
voor:
„De „French Shore" (de Fransche kuststrook
van New-Foundland) welks wateren tegen
woordig betrekkelijk arm aan visch zijn, is zeer
rijk aau mineralen em daarom voor Enge
land veel waard. Frankrijk heeft dus recht op
oen schadeloosstelling waarover beid© regeerin-
geu heb eens moeten worden, indien heb afstand
doet van zijn door Engeland steeds erkende
rechten."
Dia rechten, welke Frankrijk verkreeg bij
het vredesverdrag van. Utrecht in 1713, betref
fen het gebruik eener kuststrook voor het dro
gen van visdi.
Het onderzoek aangaande het incident Bard-
Quesnay de Beaurepaire heeft opgeleverd, dat
Bard niets compromitteerends heeft gezegd
hij had eenvoudig door de open deur, meenende
met Picquart te spreken, tot De Beaurepaire
gezegd vUw verhoor door het Hof is uitgesteld
tol een volgende zitting." Bard kende Picquart
niet eens van aanzien.
Gisteren is het Hot gereed gekomen met het
onderzoek van liet geheime dossier. Als getuigen
zullen nog gehoord worden Du Paly de Clam
(die volgens sommigen reeds gehoord is), majoor
Lauth, kapitein Jung en de ordonnans-officier
die den 31sten Augustus 1.1. door Cavaignac
naar kolonel Henry in de gevangenis werd
gezonden.
De „Daily Telegraph" verneemt uit Cayenne
dat de eerste gavamgemsdh-kter Dondbrdag naar
het Duïvélseilaiid' is gegaan, om Dreyfus to be
handelen. die ernstig riek is aan buikloop.
Een aantal Elzas-Lotharingers hebben beslo
ten ter eere van. hun landgenoot Picquart een
gouden medhille te doen slaan en. hem die aan.
te bied en.
Esterhazy moet rich, thans te Luik ophouden.
Baron Baufiy heeft gisteren te Weenen een
audiëntie bjj den Keizer-Koning gehad die een
half uur duurde. Daarna vond een conferentie
plaats, waarbij de keizer voorzat en waaraan
deelnamen BanfTy, Iejervary, Lukacs en Sze-
cheuyi. -
Daarna vergaderden de ministers in de Hon-
gaarsche kanselarij.
De uitslag der besprekingen is nog onbekend.
Naar thans verluidt, moet dr. Sphakianakis,
esxaasnsssa
trof, daarover was Baumeister heb guheel eens
met Charlotte. Waaneer er iets vau liean terecht
zou komen, dan moest hij onttrokken wor-den
aan db sfeer, die beiden na de bewijzen, di© hun
ten deel waren gevallen, voor zeer verderfelijk
hielden; hij moest dan te Hamburg rijn ver
dere opvoeding ontvangen. Zoowel Baumeiister
als Charlotte hadden een gevoel of er alleen iets
van Guy kon terecht komen, wanneer men hem
te Hamburg in veiligheid bracht.
Da voogden wairen er aangenaam door ver
rast, dat Charlotte voornemens was da nalaten
schap van Fabarius voor faillissement te behoe
den. Dat Guy mee zou gaan naar Hamburg,
deed! hun voor den armen jongen oprecht leed.
Zij waren overtuigd dat rijn hart ©n zijn talent
daar zouden wegkwijnen, dab men een armzalig
koopman van hem zou maken. Daar rij evenwel
zelf niet rijk genoeg waren om den zoon van
-een vriend den kost te geven, moesten zij er
wel in toestemmen.
Of het op Guy eenigen indruk mnaJtta dab
Charlotte zijns vaders naam van schulden en
schande had' gevrijwaard', was bij den vijftienja
rigen knaap niet met zekerheid te constateer en.
In ieder geval hielden de twee schilders het
hem in een prachtige toespraak voor oogen en
bonden zij ham op de ziel wat Charlotte niet
al voor hem had' gedaan. In hun binnonste von
den rij het nu wel niet zoo heel veel, omdat rij
dachten dat Charlotte verscheiden milhoenen
bazat, en zij toch, zooals de meeste m-enschen
die zonder vermogen onder zorgen en schulden,
v oolijk van den eeuen dag op den anderen
leven, geneigd rijn, grootmoedig over d© beurs
van anderen te beschikken.
Wordt vervolgd.)