52'" jaargang.
Dinsdag 24 Januari 1899.
N°. 9841.
n,
Strijdige Werelden.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
K.
B
km
I.
n).
UITGEVER: H. J~ C. ROELANTS.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Vit
ten-
nte
ste
len
Ion-
GOURA
ÊjouotmuraaMUrt veer Schiedam, pet kwartaal f 0.90
omliggende plaatsen, p. kwart. - 1.05
franco per post, p. kwartaal. - 1.30
Afzonderlijke nommers- 0.02
BUREAU: BOTERSTRAAT ?0, Telephoon No. 123.
ADTBBTKimsFBurs: Tan 1—5 gewone regels met inbe
grip van eene Contant
Iedere gewone regel meer
Bij abonnement wordt korting verleend.
f 0.58
- 0.10
Algemeen overzicht.
SCHIEDAM, 23 Januari '99.
Daar het Hof van Cassatie rustig vooitgaat
met zijn onderzoek, zonder zich over de resul
taten daarvan uit te laten, moeten de Parijsche
bladen zich wel behelpen met allerlei gissingen
om de publieke nieuwsgierigheid haar dage-
Jijksch voedsel te verschaffen.
Eik blad meent te weten wanneer het onder
zoek zal geëindigd zijn, en per saldo weet na
tuurlijk niemand er iets van. Het Hof zelf zou
vermoedelijk niet in staat vrezen, daaromtrent
eenige betrouwbare iulichtingen te verstrekken
Wil men echter de ïCourrier du Soir" ge-
looven dan zal het onderzoek nog wel tot in
April aanloopen, daar het Hof nieuwe belang
rijke aanwijzingen heeft ontvangen.
Tot nog toe, zegt het blad, heeft de straf
kamer nog geen enkel bewijs tegen Dreyfus
gevondendaarentegen heelt zij de overtuiging
dat er verraad gepleegd is, maar ook dat er
geen geheime stukken kunnen geleverd zijn
door een officier die bij den troep diende, noch
door iemand anders die niet in staat was zich
aan alle diensttakken van den generale» staf
te gelijk op de hoogte te stellen.
Het blad zegt voorts dat men van Esterbazy's
verhoor een volledige opheldering verwacht.
't Is mogelijk. De majoor die, toen zijn iiótel
door weetgierige reporters ontdekt was, een
schuilplaats gezocht heeft bjj de broeders van
Johannes de Deo, is door den minister van
oorlog van zijn ambtsgeheim ontslagen, mits hij
alles verzwijgt dat de veiligheid van het land
in gevaar brengt.
Maar 'tFransche vaderland schijnt op som
mige oogenblikken zoo gemakkelijk in gevaar
te brengen
Heden neemt het verhoor van Esterhazy een
aanvang.
Het ïJoumal" zegt dat Esterhazy cui gezond
heidsredenen in liet gesticht van Johannes de
Deo zijn intrek heeft genomen. Hij is zeer ver
ouderd uit Nederland teruggekeerd, en het is
zelfs de vraag of de geneesheeren wel zullen
toestaan dat hij door de strafkamer gehoord
wordt.
sDe ïSoir", het militaire orgaan dat nooit
opgehouden heeft tegen de revisie te strijden,
zegt dat de strafkamer zich niet meer bezig
houdt met de vraag of Dreyfus het bordeie!
heeft geschreven. Dat is reeds ten duidelijkste
geblekenop het oogenblik komt het er alleen
op aan vast te stellen of Dreyfus een burger-
medeplichtige heeft gehad. Het onderzoek houdt
zich thans bezig met Dreyfus' ontmoetingen te
Brussel met buitenlandsche agenten, en men
zou ontdekt hebben dat zijn medeplichtige te
Brussel schuilt.
Dat dit van a tot z verzonnen is, behoeft
eigenljjk niet eens gezegdmen kan sinds lang
IDA
DOOR
BOY-EÜ.
i9)
Hij was een man van middelmatige gestalte,
dio naast zijn forsch gebouwde -vrouw den inr
druk van klein maakte. Zijn baardeloos gelaat
werd! dloor honderd nimpeltjos doorploegd.; een
scherpe neus an zeer levendige, kleine oogen
verrieden groot vernuft. Men kon reeds op oen'
afstand den tooncekpeler in hem zien. Al zijn.
bewegingen waren onnatuurlijk. Yan de arm
en besnfiewegiingen, die» brullen gelach oogstten
wanneer hij op het tooneel stond, en waarin
hij specialiteit was, bleven ook in het dlage-
lijfcsch leven eenige sporen achter. „Hij loopt
als Kalicowski," zaden zijn collega's cm, ook heit
publiek, wanneer zij een pathetisch naderbij-
komeaii, gepaard aan een slingerende beweging
der beamen, waf-dten beschrijven! Zijn armen,
gaven de voorkeur aam de naar buiten gebo
gen houding van een fat.
Ooit Kalkowskfs gelaatskleur sprak van
schmink. De ontzaglijke quantiteiten bier en.
wijn, die hij volgens geruchten placht te ge
bruiken, hadden zijn neus noch. rijm wangen,
getint, noch hem eenig embonpoint verschaft.
„Eten, eten," zei hij haastig, terwijl hij ze
nuwachtig zijn handen, schudde
„Ja maar wij hebben niets dan boonenen
vleesoh door elkaar gestoofd," zeide zijn vrouw,
de schouders ophalend, „Martina, dek de ta
fel."
Martina was reeds berig een dikwijls ge-
als zeker aannemen, wat ook uit andere feiten
ten opzichte van Dreyfus schuld of onschuld
blijke, dat het borderel niet door hem geschre
ven is.
Anderzijds verzekert men dat Du Paty de
Ciam, in het nauw gedreven, in zijn verhoor
door de strafkamer de volledige waarheid heeft
bekend over de gesluierde vrouwen, de aan
Esterhazy verstrekte mededeelingen en de aan
kolonel Picquart verzonden valsche telegrammen.
Clémenceau geeft een boek uit over de zaak-
Dreyfus, getiteld ^Onrechtvaardigheid", dat
weldra gevolgd zal worden door een tweede
»Op weg naar het eerherstel". De »Aurore"
geeft de inleiding van Cléinenceau's werk waar
de schrijver o.a. in dezer voege vertelt hoe hij,
aanvankelijk overtuigd van Dreyfus' schuld er
toe gekomen is om zich in de zaak-Dieyfus
te mengen.
»Het eerste nummer van de sAurore" ver
scheen 19 October 1897. Een paar dagen later
ontmoette ik Ranc. Wij spraken over het nieuwe
b ad en de redacteurs er van. Hij noemde
Bernard Lazaie.
dieriep ik uit, »wij hebben allen
veel op met zijn talent, maar wij hebben van
hem geëischt dal hij ons met rust zou laten met
zijne zaak-Dreyfus."
»Wat!" zeide Ranc. »Weet ge dan niet dat
Dreyfus onschuldig is?"
Wat zegt ge I"
»Ue waarheid. Scheurer-Kestner heeft de
bewijzen. Vraag hem maar, en hij za! ze u
laten zien."
jAIs dat waar is," riep ik uit, vis het de
grootste misdaad dezer eeuw 1"
s'tls heel eenvoudig", zeide Ranc. vGanaar
Scheurer."
ïTwee dagen later bezocht ik Scheurer, die
mjj het facsimile van bet borderel met bet
handschrift van Esterhazy liet vergeleken. Ver
volgens bracht ik hem nog herhaaldelijk een
bezoek, en ten slotte, zelf overtuigd, niet vun de
onschuld van den veroordeelde (daarover heeft
mij eerst het proees-Zola voorgoed de oogen
geopend), maar van de onwettigheid van het
vonnis, spoorde ik mijn vriend aan een cam
pagne te beginnen voor de revisie van het vonnis.
Hij had mijn raad niet noodig, zijn besluit was
al genomen. Het was voor hem een gewetens
zaak."
sAis het moet zal ik er mijn ieven voor op
het spel zetten," zei hij mij eens. 3>Op mgn
leeftijd is het verschrikkelijk, maar ik zal niet
terugdeinzen.
sDe geschiedenis zal zeggen dat hij niet teiug-
gedeinsd is."
Gemengde mededeelingen.
Lord Kitchener is, zooals te verwachten was,
tot gouverneur-generaal van Soudan benoemd.
bruikb tafellaken uit de ladb der tiafel te nemen,
met en benevens vier bestekken.
„Ik ben bij den slager aangekropen en liob
me een paar ons biesftuk meegebracht. Jetje
heieft heb al," zen da komiek. „Ecu stukje Ro
quefort of zoo iets is er zeker wel in huis. En
dan een glas champagne, Martina; gauw maar.
Ik moot stemmitn-- hebben vroolijkheid
ideeën."
Hij sloeg d'e handen tegen elkaar op dezelfde
wijze 'waarmee de regisseur in dan schouwburg
tot liaast pleegt aan te sporen.
Eenigo minuten lang heerschte er groot©
drukte. Jetje haalde hot petroleumstelMar
tina liep om de» glazen dia in een kast m de
voorkamer stonden); mevrouw Kalkowski ging
de learner uit om biefstuk tie bakken.
Toen zette men zdoh aan tafel, at burger-
manskost en dronk er champagne bij.
Kalkowski wais zeer opgewonden. Hij had» een
nieuwe rol in zijn zaak komisch komisch
neen maar, de m-ensehen zouden IruUon.
„Zeg, juffrouw Gressmomn, uw man is im
mers eerste bediende bij Laurier tInter den
Linden. In zoo'n lapperszaak wordfan alle da-
gen oen hoop moppen verteld. Weet u "-een
nieuwe?" vroeg hij.
Juffrouw Gressmann giegelde over hot glas
heen, dat zij juist naar haar mond bracht.
„God bewaar ine, mijnheer Kalkowski
meet ik u moppen vertollen, u dae zoo'n be
roemds grappenmaker isEn dande moppen
die in een kapperszaak verteld wordlen dat
zijn masrendleieLs oude winkeknoppen."
„Nu uit oude moppen kan je wel nieuwe
maken. En dan) voor coupletten zijn de
meest bekende moppen de beste"
Naar aanleiding der Soudan-conventie consta
teert de vGlobe" dat de gemengde rechtbanken
nooit hun rechtsgebied ten zuiden van Assouan
hebben uitgestrekt en dat geen enkele mogend
heid daar ooit tegen geprotesteerd heeft.
Verschillende Fransche bladen zeggen dat
door Engeland's protectoraat over Soudan de
rechten van den Khedive verkort zijn en met
de souvereiniteit des Sultans en de aanspraken
van Europa geen rekening gehouden is.
De »Times" ontkent dat Engeland zijn macht
te buiten is gegaan.
De ïNowoje Wremja" roept de regeeringen
der continentale mogendheden op, paal en perk
te stellen aan de Britsehe zacht tot annexatie.
Om een begin te maken, wenscht het blad een
gemeenschappelijk protest tegen de onwettig
heid der Eugelsch-Egyptische conventie over
Egypte-
Aan Crispi wordt de meening toegeschreven
dat de ontwapenings-conferentie tot niets zal
leiden. Alieen een scheidsgerecht acht hij moge
lijk, Overigens gelooft Ciispi dat het laatstp
woord nog niet is gezegd in de bewapening
der volkeren, en dat een algemeene oorlog
eerder mogelijk is dan een ontwapening.
In den Duitschen Rijksdag waarschuwde
dr. Wiemer (vrijz. volksp.) Zaterdag tegen be
perking van het vereenigingsrecht. Toen hij
daarbij herinnerde aan 's Keizers veelbesproken
rede te Oeynhause, protesteerde de voorzitter
daartegen. Aiieen zulke redevoeringen van den
Keizer of van een Bondsvorst mochten z. i. in
het debat besproken worden, die langs offi-
eieelen weg ter kennis van den Rijksdag
waren gebracht.
Te Fontenay-sur-Moselle, waar een gedenk-
teeken aan de wapenfeiten tan 1870 werd
onthuld, is gisteren een patriotische betooging
gehouden. De Palriottenbond vierde denzelfden
dag de herinnering aan den siag bij Buzenval.
Gauihier de Clagny, Maicel Habert en Georges
Tlnébaut bestreden de voorstanders der revisie
van het proces-Dreyfus en verheerlijkten het
leger.
Zaterdag zou Zola's boedel verkocht worden
voor gerechtskosten. Octave Mirbeau's aanbod
om le betalen werd afgewezen. Daarop werd
het eerste stuk, een spiegei, door Zoia's uit
gever gekocht voor 2500 frs. Daarmee was de
executie afgeloopen.
De »Polit. Corr." verneemt uit St. Peters
burg dat aldaar van een verbond met den
emir van Afghanistan niets bekend is. Er be
staat alleen van beide zijden een vriendschap
pelijke gezindheid.
Op aandringen van Satmeron en andere
republikeinen heeft de Spaansciie minister
president Sagasla beloofd in den eerstvolgenden
ministerraad voor te stellen, dat aan de te Mon-
Asminda Kalkowtsld kook haar dochter aan.
Zij wisselden oau afkeurenden, blik. Hoe kon.
Kalkowski nu zulke dingen met de naaister be
spreken,!
„Zeg, kind daar schiet ma wat te bin
nen zou je aanstaande niet vandaag komen?"
vioeg hij plotseling.
„Mijn aanstaande komt om drie uur," zei
Martina. „Philip zou hem afhalen."
„En als ik als huisvader ook eens wat mag
vragen: heeft hij geschreven» hoe de Baumeis-
ter's rijn huwelijk opnemen en of zij liem geld
zullen gewon."
„Er was geen tijd om te schrijven. Dan zou
Guy zeker gelijk met rijn brief zijn gekomen.
Maar hij heeft getelegrafeerd „zegen en ka
pitaal", zei Marbma achteloos.
„Mocri zoo' Dat doet me verbazend pleizier,"
liep d'e komiek uit, terwijl hij zijn glas ophief
om het rijn dochter toe te brengen.
„Nu," sprak mevrouw Kalkowski mot waar
digheid, „ik zie heb „verbazend pkiirierige" met
m van dien „zegen", maar iets geheel vanzelf
sprekends. Iedere familie kan er 'trotsoh op zijn,
waanneer een meisje als Martina een, der hun
nen wordt."
Er lag werkelijk iets onverstoorbaars in me
vrouw Kalkowski's majesteit. Ondanks haar
nachtjak sprak en gesticuleerde zij, alsof er her
melijn van haar schouders afhing
„Maar, sehatje," zei haar man, „laat on3
toch eens billijk rijn. Standsverschil en voor
oordealen rijn er nu eenmaal. En met men-
schen als die Baumeeistor's kunnen wij ons toch
zeker niet meten."
„Ik weet het niet, papa," sprak Martina, cn
zij sett© haar borst erg vooruit, „in zulke din-
juich gevangen zittende anarchisten gratie
worde geschonken.
De republikeinen willen, zoo zjj in de Kamer
terugkeeren, bovendien een voorstel indienen
om het proces van zestig op grond van den
dynamiet-aanslag te Barcelona veroordeelde
personen te herzien.
De Regentes van Spanje heeft ter gelegen
heid van 's Konings verjaardag een belangrijke
amnestie afgekondigd.
Niet zeer geloofwaardig klinkt hetgeen de
iTempo" te Madrid van een ongenoemd En-
geisch personage van iioog aanzien beweert ver
moord te hebben. Engeland zou Spanje's zee
macht willen verbeteren in mil voor de hulp
die Spanje zou veileenen aan Engeland's Afri-
kaansche politiek.
Binnen twee maanden zal op Kreta een nieuw
burgerlijk recht en stiafreclil worden ingevoerd.
In iedere provincie komt een gewone recht
bank, een hof van assisen en een hof van appèl.
Er zullen 22 vrederechters op het eiland zijn.
Over een maand komt de Nationale Verga
dering bijeen om de administratie en de recht
spraak te regelen.
De »New-York Herald" verneemt uit Was
hington dat generaal Miles, blijkens een tele
gram van generaal Otis, geland is op het eiland
Guimaras, zuidelijk van Ho-Ho, zonder tegen
stand te ontmoeten. Men achtte het niet raad
zaam de expeditie naar Manilla te doen terug
keeren zonder dat zij aan land was gegaan,
daar de inboorlingen op Lupon daaruit zouden
kunnen opmaken dat de Amerikanen door de
Pliilipino's van Ilo-Ilo waren teruggeslagen.
Het ontwerp voor het Nicaiagua-kanaal is
door den Amerikaanschen Senaat aangenomen.
Thans gaat het ontwerp naar het Huis van
Afgevaardigden.
Eerste Kamer.
De verslagen betreffende het onderzoek in
de afdeelingon van de Staatsbegrooting voor
liet dienstjaar 1899 zijn thans verschenen.
Onderwijs en Alcohol.
Naar wij vernemen, zullen ook medici wor
den belast met het onderwys in de gezondheids-
her aan 's Rjjks Normaallessen enz. (dat 1
April a. s. begint), en waarbij de invloed van
het gebruik van alcoholische dranken zal wor
den uiteengezet. De inspecteurs van het Ge
neeskundige Staatstoezicht zijn in deze geraad
pleegd,
De Nedeilandsehe Regeering zou volgens
een bericht in een der buitenlandsche bladen
de voorgestelde verhooging van den wijnaccijns
niet handhaven.
gen hob ik toch meer innerlijk onafhamkolijk-
heLdsgevoel cbw u. Op mij maakt het geld van
dio menseh niet zoo'n grooten indruk."
„Mits je zelf maar genoeg krijgt om zooveel
uit te geven als je zelf wilt," zeide hij, terwijl
hij rijn dochter met rijn slimme oonm lachend
aanzag. „Het is immers ook met alleen dat
geld. Maar voorzoover ik gehoord heb, kamt
liet mo voor dat die Baumettster's heel wat voor
je aanstaande gedaan hebben."
„Zeker," gaf Martina koel-onverschillig too.
„Dat schijnt ook zoo; altlians wanneer Guy,
die in velerlei opzicht wel wat tot overdrijving
ne.'gfc, hot niet overschat, wat ik op liet oogen-
blk nog niot lean beoordeolen. Over 'b geheel
moet ik zeggen, dat mij due Hamburgsch© kliek
nu niet zoo heel aangenaam, is."
„Daar heeft Nmuetje nu wear gelijk in,"
mengde juffrouw Gressniann rich in het ge
sprek. „Ilc mag mij wel een oordeel in die din
gen aanmatigen. Ut kom in zooveel families, en
als jo dan ces bootje «nuggcr bant on er geen
al te dam vorstand op na houdt, dan is er heet
wat op te mei-ken. Een sohoonmoeA'eir is dik
wijls Lang ni»et alles. Maar men staat met haar
om zco te zeggen op familie-voet en dan kan
men zich wel eons een hartig woordje permit-
teeren. Maar zoo'n verhouding, waarbij alleen
sprake is van dankbaarheid en riebverwant-
schap dat is lastig. Zulke manschen hebben
meestal heel wat noten op hun zang en zijn
tyramuiek. Dan is zwijgen en bukken het pa
rool. Daar kan Nindetje nog menii» onaange
naam uurtje door hebben."
fi'ordl wnolgd).
