pe,
52"" jaargang.
Zondag 12 en Maandag 13 Februari 1899.
N°. 9858.
Tweede Blad
De Nederlandsche Vlag.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen,
m-
UITGEVER: H. J. C. ROELANTS.
UIT DE PERS.
BIÏÖïENLAm
40. i
40.'
40. S
Aso-NSESSSTSPBIJS voor Schiedam, per kwartaal f 0.90
omliggende plaatsen, p. kwart. -1.05
franco per post, p. kwartaal. - 1.30
Afzonderlijke nommerso.02
BTttEAP: BOTERSTRAAT 7©, Teleplioon STo. 123.
ADtTEBTEirTiEPRiJBvan 16 gewono regels met inbe
grip van cene Courantf 0.58
Iedere gewone regel meer- 0.10
Bij abonnement wordt korting verleend.
DAM,
n
mers
talles
bune
Par-
r.
1.30, I
m.
Kiesvereeniging ))ScII1EUAM".
Het ïSociaal Weekblad" van heden tcln'ijft
Be Idtezersvereeniging' „Schiedam" hosft liet
voorstel van haar bestuur, waarvan wij in. heb
vorig nummer melding maakten, met groote
meerderheid aangenomen, behoudens eene Mei-
se wijziging in 'het program 'ton aanzien, van da
gemeente-bedrijven, waaruit weer efens is geble
ken dat niet elke verandering eene verbetering
is. Be zmveringskuur heeft dbar reedh aan
stonds goede vruchten gedragen; enkele lecfen,
die met eten koers, welke door de meerderheid
wordt uitgezeild, niet willen meegaan, hebban
voor het lidmaatschap bedankt. Heb is te ho
pen, dat het zuiveringsproces daar nu geheel
zal doorwerken en er toe zal lelden, dit naast
de vrijzannig-democratische oen conservatief-libe
rale Mesvereeniiging wordt opgericht. Dam zal
van Scbiedkm misschien eene beweging uitgaan,
d» tot zuivering van den politieleen dampkring
in het geheelte land kan kaden.
mde
li
io
0
V
Afschaffing van tollen
Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp in-
gediend tot afsohaffing van dia rechten, die de1
Staat- heft voor het gebruik van. wegen, kanalen,
havens, sluizen en bruggen.
Het ontwerp stelt voor om da heffing van de
rechten die, onder welke benaming ook, (foor
den Staat geheven worden voor liet gebruik van
wegen, kanalen, havens, sluizen en bruggen af
te schalfon.
De afscdiaffing zal ingaan met 1 Md. 1900,
behalve voor die bruggen over de Maak to Stan
daard-buiten, over de DiintóL bij. Stauipergait en
in dien weg van Dinteloord naar Willemstad en
voor de militaire- bruggen, en sluizen te Muiden,
te Haarden en bij het fout Uitenneer.
Het tijdstip, waarop die afschaffing van elk
dier bruggen en kluizen, in verband' met loopea-
de niet opzegbare pachtovereenkomsten, zal in
gaan, zal nsdter worden bepaald.
Voor de provincie NooreL-Braibant zrd met 1
Mei 1900 die verplichting; varvalfan tot verdlere
betaling aan dte® Staat van eaükelle afkoopsom
men van tollen in die provincie.
Op de door den Staat onderhouden wegen,
welker tollen op 1 Mei 1900 nog verbondtem zijn
De heer J. A. H, de Jong schreef deze week
in het „HancMsblad"
De Septemberfeesten! in het afgeloopera jaar
deden overal het nood, wit en blauw ontplooien
in het Vaderland', meestal kwistig voorzien van
den oranjewimpel. Natuurlijk, een. feest als hier
bedoeld, zondier de oranjekleur, zou geen feest
geweest zijn, doch het is juist oorzaak geweest,
dat ik eens heb trachten, na. te gaan, hoe dlezo
kleuren feitelijk ontstaan zijn.
Het navolgende kan daartoe dienen, voor zoo
ver het mij gelukt is een en ander op to sporen,
aan bekwame handen overlatende aan te vul
len, wat ik wegens onbekendheid niet kan ver
melden.
De vlag, en wed de prinsenvlag, dagteekent
van het jaar 1569.
Uitgeweken Nederlanders hadden ©enige
schepen uitgerust om de Spanjaarden te bestrij
den, en dkx>r kaapvaart in hun onderhoud te
voorzien. Bevelhebber dier schepen was Lumey
van der M arde.
Om niet als zeeroovers .te worden beschouwd,
moest do bemanning dier schepen in het bezit
van kaperbrieven en een vlag zijn, door een
vorst uitgereikt.
Willem van. Oranje schonk den Watergeuzen
het een em ander. Als souverein Duitseh rijks
vorst was hij daartoe bevoegd. Hij kon ondter
zijne vanen strijdkrachten bijeenbrengen te land
en ter zee.
De vlag bestond uit drie banen. Do bovenste
voerde de Meur van. het prinsdom Oranje; die
middelste en de onderste bastandfani uit dte kleu
ren van Nassau: .zilver «n lazuur. Sedbrt 1572
bleef die vlag „Oranje, wit en blaluw," die der
Nederlandten
Tijdens het eerste sbadhoudedooze bestuur
werd! dte oraajebaan door rood vervangen; de
zoogenaamde prinselijke garde werdi ook afge-
1 dankt.
Toen sprak men van de Staitanvlag, waarmede
het scheepsvolk allesbehalve was ingenomen.
vcor rente en aflossing van geldlecnringc-nwordt
de tolheffing afgeschaft op den dag, waarop de
Staat de vrije beschikking over de tollen op due
wegen verkrijgt, of, voor zoover op dut tijdstip
pachtovereenkomsten mochten lcopen, bij hot
eind dier overeenkomst door opzegging of tijds
verloop, te weten op de wegen van Noorden
naar Amersfoort; de Bavcorteche brug bij
Amersfoort naar ArnhemHoevelaken naar het
Ka tervccr (Zuidzcssche Straatweg) en Daventer
over Zutphen en Winterswijk naar de Pruisi
sche grens.
Het offer dat de Staatskas jaarlijks zal heb
ben te brengen, voor de afschaffing der Rijks-
tollen, met inbegrip van dte thans nog voorgeld-
lasning verbondene bedraagt f 608,050, waarbij
nog komt, gedurende ongeveer 8 jaren de uit,
koaring voor leeningen, gesloten voor enkefe wo
gen, tot een bedrag van. ongeveer f 50,000. Hier
tegenover staat dat 264 tolhuizen mot tolboo-
men en bijboomen, niet langer behoeven to wor
den onderhouden, hetgeen een jaarlijk*ch© be-
sparig geeft van f 32,672.
De Vredesconferentie.
De Petersburger correspondent van de „Koln.
Zeit." heeft gisteren andermaal een praatje over
de ontwapenmgs-conferemtie ia de wereld gezon
den, nog wel op rekening van het Russische mi
nisterie van buitenlandsch© zaken, diat, volgens
dezen correspondent, „officieel en openlijk" zou
hebben verklaard', dat de Nederlandsche regee
ring, nu zij ex in toegestemd 'heeft dat ds con
ferentie in Den Haag zal zijn, „thans als gast
vrouw zelf heeft te bepalen aan wie uitnoodi-
gingen zullen worden gericht voor die conferen
tie'
Het bericht scheen ons eigenlijk de moeit©
van oen tegenspraak met waard'g, maar nu 't
in enkele dagbladen is overgenomen, komt hot
ons niet overbodig voor, te herinneren hos 't in
het algemeen in alle dergelijk» gevallen tot dus
ver gegaan is.
Do mogendheid, die het initiatief neemt voor
het bijeenroepen eener diplomatieke conferentie,
vraagt den Staat, op welks gebied zij dte bijeen
komst wenscht te doen houdten, daartoe vergun
ning. Is deze verleend! en diat is in casu 't
geval, zooals wij hebban gemeld dan wordt
vanwege da ragoering, die h»t plan heeft opge
worpen, het programma voor da conferentite op
gemaakt en. vastgesteld, aan wellre mogendhe
den een uitnoodiging ter deelneming zal worden
gezonden. De regeering van liet land, diat de
conferentie ontvangt, wordt van die beslissingen
in kennis gesteld' en zij dteet dan, doch dat
Die ontevredenheid gaf zich vooral lucht, toen
Cornells Tromp, de prinsgezinde vlootvoogd,
was afgezet.
Janmaat eósehte haar te m. en wilds op de
vloot weder het „Wilhelm* -«an Nossoue®"
hooran.
Do bewering diat op de zeestukken van dien
tijd, onder anderen op die van Willem van de
Velde, dten jongere, dte roods baan door inschie-
ting van kleuren, in plaats van dte oramjebaon
zoude zijn getreden, is niet aamemelijk.
Brandt zegt, dat Dte Ruyter in dte vergadering
da- admiraliteit, vóór hij den laatste® zeetocht
ondernam, op eene tot hem gerichte, geheel om-
verdiende aanmerking antwoordde: „Waar de
heeron do Statenvlag wagen, zal ik mijn
isven wagon."
Tijdens de omwenteling van 1795 werd hat
wit der vlag voorzien van dte afbeelding van
een vrijheidsmaagd of van een vrijheidsboom,
tegen dien. zin van hot scheepsvolk.
Admiraal Lucas moest in 1796 daarvan de
nadadige gevolgen ondervinden, toen hij, ter
hoogte van de Kaap de Goedte Hoop, zich aan
de Engelsehen moest overgeven, omdait het
scheepsvolk weigerde te vechten.
Gedurende de Fransche overhiearsdiling; ver
dween de vlag van de zeeën.
Da Nederlaandsche schepen voeren! toen, of
onder de Franache vlag, of onder die van den
vorrt van Knipliausen-
AUéén op hot eiland Decima in. Japan, bleef,
dank zij hot beleid van den bevelhebber Hen
drik Doeff, de oude Mag steeds wapperen.
Na 17 Nov. 1813 kwam deze laatste to '&-Gra-
venliago eoi elders weer te voorschijn, tegelijk
met dte Oramjevaan.
Da vlag van het Koninkrijk der Nederlanden
voert thans sedèrt lang de drie horizontale bar
oen „rood, wit en blauw". De koninkli jke stan
daard voert daarenboven, in. het wit, het wapen
des Rijks.
Aangaandb hot ontstaan van de vlag kan men
verder monographieën en versdullendte werken,
waarin dte opstand tegen Spanje behandeld,is,
raadplegen, o. a.
is een bloot© formaliteit de uitnoodigingen
aan de verschillende haar aangewezen staten
toekomen.
Zoo zal het, naar alle waarschijnlijkheid, ook
inet opzndit tot de vredes-confcreutie gaan.
(„Vod.")
Postzegels.
Mot zekerheid kunnen wij h.t onlangs ver
spreid© baudht tegenspreken als zouden de
nieuwe postzegels van f 1 c<n hoogcr bedrag zijn
mgatrokken, omdat II. M. de Koningin dharop
l© oud was voorgesteld. Ten bewijze dait dit bo-
richt onwaar is, kan dienen, dat van deze post
zegels, waarvoor prof. R. Stang die teekening
heeft gemaakt, neg telkens bestellingen door
de Rogeering bij de firma. Jas Enschedé war
den gedaan.
liet sociale vraagstuk.
Ia de Utr. Stud. Debatingclub zal ds. A. T.
Tal ma uit Arnhem da volgende stellingen ver
ried gc-n
I. Het sociale vraagstuk der 19e eeuw fe de
vraag om sociale rechtvaardigheid voor don ar
beiderskring, dus door het kapitalisme in haar
loven gekrenkt wordt.
II. Do sociale hervorming moet ten hoofddoel
hebben, dait da loonarbeiders een. zelfstandige
plaats ontvangen in de maatschappij.
III. In die sociale hervorming kan de wetge
ver niet de leiding hebben, omdat hij niet bij
machte is een recht te handhaven, dat maat
schappelijke veihoudmg ïegelt en dait geen ver
band houdt met de wezenlijke kracht der be
trokkene sociale factoren.
IV. De sociale hervorming moet zich daarom
in de eerste plaats richten op de versterking
van dte klasse der loon-arbeiders, meet dus vóór
alles zich richten op de versterking der arbei
dersbeweging,
V. Do arbeidersbeweging moet door dan web
gever worden gesteund, zoo, dat uilb dte wetge
ving word© weggenomen wait haar zou belem
meren en in de wetgeving word© opgenomen,
wat in den gang der maatschappeijke ontwikke
ling beschouwd moet wordleu als de normale
verhouding der sociale factoren.
VI. De roeping der gestudeerde «tandem is
hot, de arbeiders te steunen in dte beweging
naar zelfstandigheid, Dit is riet eenzijdige be
voorrechting, maar wettige reactie tegen dte een
zijdige bevoorrechting van het kapitaal.
Adelborsten.
De Min. van Oorlog, waarn. Min. van Mu
lo. J. L. Motley, de opkomst dier Nedier-
laadische Republiek.
2o. Jhr. de Jonge, Geschiedenis van het
Nederlandsche Zeewezen,
3o, W. J. Hofdijk, d© triomf dter piraten.
4o. Idem. Lauwerbladen uit Neerlamd's ge
schiedenis.
5o. Dr. J. A. W ij ii n e. Geschiedenis van
heb Vaderland, 3e druk, bladz. 88.
6o. Prof. L. G. Visscher, Geschiedenis des
Vaderlands.
7o. Prof. G. We her, Allgemeine Wejtge-
schiehte enz.,
Wat kan mij nu aanleiding hebben gegeven,
bovenstaand opstel te schrijven. 1
Ik zal het u zeggen.
In Nederland wordt de vlag uitgehangen,
doch in. vale plaatsen van hot buitenland, ook
alhier, wordt alleen de vlag van de baicons uit
gestoken, dus zonder wimpel, wentelt zich dik-
wea-k om den stok, zoodait men alsdan wei eieus
in het onzekere is, of het de Nederlandsche, de
Framscho of dte Duitsche vlag is. Schippers, die
dte Rijn komen afzakken, keeren duJcwijls de
Duiteche vlag om, als zij Lobib passeer en. Het
rood komt dan boven, en in de verte kan mem
niet zien, of de onderste baan zwart of blauw is.
En heit is juist in den vreemde dat onze
vlag dadelijk indruk moet maken, en met geen
andere verward mag worden.
Waarschijnlijk bezield1 met hetzelfde gevoe
len, hadden reeds eeuige bekende Nederandsche
firma's 'hier ter stede, tijdens de inhuldógings-
feestan, de oud'e vlag, oranje, wit en blauw,
uitgestoken, <xm het ondeaucheid goed te doen
zien era, zijn db berichten mij gedlaan, juist, dan
zijn vele te Brussel gevestigds Nederlanders
van plan, bij volgende gelegenheden dat voor
beeld te volgen.
En waar wappert niet dte Nedterlaadsche
vlag! Behalve in plaatsen waar zich gezant-
scnappem, consulaten en Nedterlandsche veteeni-
gingen of nederzettingen in dien vreemde bevin
den, in onze Oost- en West-Indische bezittingen,
wordt de vlag gedragen door een koopvaardij-
rine, brengt ter kennis van belanghebbenden,
dat, krachtens Kon. besluit van 6 Febr. d-t
jaar bij het Instituut voor de Marine te Wil
lemsoord, na vergelijkend examen, kunnen wer
den geplaatst: negentien jongelingen als adel
borst voor de marine (zeedienst), en vier jonge
lingen als adelborst voor het korps mariniers.
Het schriftelijk examen wordt aan alle adspi-
ranten gelijktijdig afgenomen alhier in Juli en
duuiifc twee dagen.
Klerken der Posterijen.
In het laatst van April zal een vergelijkend
onderzoek plaats hebben van adspiranten vcor
de bi-treiikuig van klerk der postsrijui en tele-
graphie, cm naarmate van de behoefte te wor
den benoemd.
Aan die betrekking is verbonden een jaar
wedde van 400, welke tct f 1200, rasp, 1500,
kan Miniman. Dit laatste alleen voor hen, 'lin
bij de examina ï'n de balde dienstvakken blijk
gevoti daarmede voldoende vertrouwd te zijn.
In dit geval geschieden ook de varhoogiugen
van jaarwedde naar een gunstiger nzaatstaf dan
voor hen, die deze examina met of met onvol-
doeden uitslag afleggen.
Zij, die zich aan dit ondksrzoek verlangen te
onderwerpen, moeten zich vóór 8 April aanmel
den bij het hoofdbestuur der poeterijon en tele-
grapliie, door een op zegel geschreven verzoek,
met nauwkeurige opgave van naam, voornamen
en woonplaats. Zie verder „Stct" no. 36.
£en open quaes!ie,
De heer G. Jochems Rz. te 's-Gravanliage
heeft zich met een adres tot den gemeenteraad
aldaar gewend, houdende Macht dat de klasse-
ondferwijzer, de heer P. de Bruyne, aan de
school-Van Swindenstraat (hoofd de heer D.
Harberts), sedert Augustus weigent het doch
tertje van adressant huiswerk op te geven; dat
dte onderwijzer zich er op beroept, dat het op
geven en corrigeoren van huiswerk as een gunst,
waarin hij de dochter van adressant alleen dan
weer zou doen deelan, wanneer haar vader hem
bdeefdi dit aan de school kwam verzoeken. De
heer Joehems, die den strijd' over het verstrek
ken van scihaolbehoefton Sheeft aangebonden en
daarin eens gunstige beslisring van overheids
wege heeft verkregen, beschouwt de bedoelde
weigaring om huiswerk op te geven nis wraak
middel, aangezien het wel wordt opgegeven aan
andere kinderen der zelfde school en der zelfde
klasse, en verzoekt dab middelen worden aan
gewend om aan desea, z. i. ongemobiveerdbn uit-
zonderings- etn represaillemaa tïcgel een eind» te
maken,
tmt -;j^irnr»i!iat^Tiw^rjftcignrgrBaEaeoi8r(nifr«cmaenK»
vloot van ruim 600 schepen, hierbij nog te voe
gen dte oorlogsschepen der Koninklijke Neder-
landlsche Marine en der civiele Indische marine.
Overal het rood', wit en blauw, in plaats van, het
oranje, wit en blauw.
Is het niet onbegrijpelijk dat, terwijl men in
dertijd dte oranjekleur uit da vlag verwijderde,
men dan toch de Nassauldeurcm, wit en blauw,
heeft laten bestaa.nl
Is destijds tijdelijk, dbor die omvfcandiiglieden,
gevorderd, dat het oranje voor hat rood' moest
plaats maken, mij dunkt, dat er thans geen
enkel motief meer bestaat, dien toestand te be
stendigen.
"Waar men in dJe laatse jaren wederom het
„Wilhelmus" ini de oude toonzetting in care
heeft hersteld, part het ook m, i. d!at de oor
spronkelijke vlag „Oranje, wit en blauw" dér
traditie getrouw, en onder dte zegenrijke rog co
ring van het zoo geliefde stamhuis van Oranje,
eveneens in eeire hersteld wordt.
Bestaan er inderdaad voor mij onbekend© cn
niet te baoordeelen bezwaren, om de roode baan
door de oranje baan te vervangen', alsdan zou
men, ter dadelijke herkenning van onze Neder
landsche vlag, bijv. in de witte baan, een of
twee sterren, zoo groot mogelijk, in cte oranje-
Meur kunnen aanbrengen, ook tot betere onder
scheiding met vlaggen in dezelfde kleuren van
andere natiën.
Moge er in heb vaderland bekend!» en invloed
rijke marman gevonden worden, die deze zaak,
waarop ik mij veroorloof de aadlaehit te vesti
gen, ter hand willen nemen.
Mogen hunne pogingen liet dlaarheen kunnen
leidten, dhb binnenkort, op off ideale wijze, het
rood uit de Nederlandsche vlag verdiwijine, om
wederom plaats te maken voor de oospronkelij-
ke en zoo geliefdte oranjeMeur opdat, indien bij
eerstvolgende feestelijkheden het oudle „Wilhel
mus van Nassouem" plechtig zal' weerklinken,
zukc3 zal mogen geschieden ondei" do schaduw
van. de oorspronkelijke drieMeur: Oranje, wit
en blauw.
