i
BINNENLAND.
Toekoe Oemar.
Officieel telegram.
Generaal Van ITeutsz, sedert vier
dagen te Melaboeh de zaken leidende,
seint dat volgens berichten van Atjeh-
sche hoofden Toekoe Oemar 10 dezer
's nachts bij het gevecht met de
hinderlaag onder luitenant Verbrugh
nabij het strand te Oedjong Ivala
gesneuveld of zwaar gewond is.
Zijn pedang rmtjong (korte sabel)
werd nabij het gevechtsterrein ge
vonden en door het bestuur uitgele
verd. Zekerheid omtrent Oemar's sneu
velen ontbrak nog.
Generaal Van Heutsz vertrok naar
"Waila tot verkrijging van verband
met de colonne van overste Van der
Dussen.
Uit de Staatscourant.
STADSNIEUWS.
f
YLAARDINQEN.
Kunst en Wetenschap.
Kerk en School.
1
om de politieke gevolgen van het besIuit-Cré-
mieux op te heffen. Genoemd besluit, van 3
October 1870, keut aan de Joden in Algiers liet
Fransche burgerrecht toe. De voorsteilers be
weren dat destijds het besluit langs onwettigen
weg is genomen.
Onder voorzitterschap van Viollet, van het
Instituut, heelt zich te Vincennes een katholiek
comité gevormd jvoor de verdediging van het
recht". Dit cornité heeft een protest opgesteld
tegen tielke uitzonderingswet die ten doel heeft
deu loop van de justitie te onderbreken on de
proclamatie van de waasheid te vertragen",
waarin zij voor alle Fransche burgers eischt de
toepassing van het beginsel der gelijkheid voor
de wet.
Een der uitnemendste Fiansche rechtsgeleer
den, Garsonnet, deken der laculteit der rechten
te Parijs, is aldaar overleden.
In den Duitschen Rijksdag wilde de Deen
Jóhannsen gisteren interpelleeren over de uit
zettingen uit Sleeswyk.
De Rijkskanselier verklaarde dat het recht
tot uitwijzing van buitenlanders een uitvloeisel
is van bet souvereiniteitsrecht der bondsstaten
en de uiloefening van dit recht staat niet
onder toezicht van het rijk. De uitwijzingen
welke de Pruisische regeering heeft gelast,
vallen buiten den werkkring van den rijks
kanselier. Von Hohenlolie weigerde op grond
daarvan de interpellatie te beantwoordenook
zouden de verbonden regeeringen aan een
eventueele bespreking van het onderwerp niet
deelnemen.
Toen dan ook toch tot het houden der inter
pellatie besloten werd, verlieten de Rijkskan
selier en de vertegenwoordigers van den Bonds
raad de zaal.
Jüliannsen bepleitte het recht der Denen
om voor hun taal te agiteeren.
Zwitserland wenscht ter ontwapeningscon
ferentie niet alleen de uitbreiding der conventie
van Genève tot zeeoorlogen, maar ook de her
ziening der conventie zelve behandeld te zien.
Te Buda-Pest liep na Bauffy's terugkeer uit
Weenen het gerucht dat tot het aftreden van deu
premier besloten was en dat Fejervary hem zou
opvolgen. Uet Wiener Tageblatt" zegt het
zelfde.
De Servische zaakgelastigde heeft Cettinje
verlaten. Men verwacht een afbreking dei-
diplomatieke betrekkingen tusschen Servië en
Montenegro, wegens een artikel in do sGlas
Crnagorca", het Moutenegüjnsche regern ings-
blad, waarin de Obrenowitsch verraders aan de
Servische zaak worden genoemd.
Een van de Perzische golf te Bombay aan
gekomen stoomschip brengt de tijding mede dut
Zateidag j.l. aan den Sultan van Oman een
ultimatum is overhandigd. Men zegt dat Ban
dar Jissar voor een jaar aan Frankrijk is ver
pacht.
Naar liet schijnt vinden over deze zaak vriend
schappelijke onderhandelingen tusschen Frank
rijk en Engeland plaats.
De verkiezingen voor den Transvaalsehen
Volksraad schijnen een meerderheid voor de
piogiessisten te zullen opleveren. Verscheiden
zittende leden zijn niet herkozen.
De dood vnn Félix Fan re.
Men meldt ons uit 's-Gravenlmge
Zeer vele autoriteiten brachten heden by den
Fransehen gezant bezoeken van rouwbeklag of
gaven aan het gezantschapsgebouw hun naam
kaartjes af wegens het overlijden van president
Faure.
Namens de Koningin bracht Hr. Ms. adju
dant-kolonel van Grovestins eene condoleance
over, terwyl de Minister van Buitenlandsche
Zaken namens de Regeering kwam. Ook de
president van de Tweede Kamer deed vanzyn
belangstelling blijken.
De rouwvlag is ook aan het gebouw van de
Kanselarij ontplooid.
Het bericht van den dood van president Faure
werd in den afgeloopen nacht by het Fransche
gezantschap alhier ontvangen, Heden ochtend
vroeg is uit de woning van den gezant de
Fransche vlag halfstoks en met een rouwstrik
uitgestoken.
Invoerrechten.
Men meldt ons uit 's-Gravenhage
De indiening van het aangekondigde wets
ontwerp tot herziening van het tarief van in
voerrechten kan naar men verneemt in den
loop van het aanstaande bijeenzijn van de Tweede
Kamer verwacht worden. De veranderingen
zullen strekken om gebreken te voorkomen die
zich voor de administratie bij de toepassing van
het tarief hebben voorgedaan. Enkele artikelen
die tot dusver vrij konden worden ingevoerd
er. geen grondstoffen zijnde waarvan de vrij
stelling gehandhaafd blijft, zullen belast worden.
Vredesmanifestatie.
Het adres dat door het Nederlandsche volk
verzonden zal worden aan den Russischen Czaar
luidt
Aan Zijne Majesteit den Keizer van Rusland.
Sire I
»"Wij ondergeteekenden, Nederlandsche Vrou
wen en mannen, nemen vol eerbied de vrijheid
onzen blijden dank uit te spreken voor Uwer
Majesteiis edelmoedig optreden ten gunste eener
vermindering van krijgslasten en ter bevestiging
van den vrede.
»Tevens veroorloven wij ons den vurigen
vvensch te uiten dat de door Uwe Majesteit
bijeengeroepen conferentie bevordeilijk zal zijn
aan de vervulling van liet verlangen naar vrede,
dat, evenals alle andere natiën, ook ons bezielt."
Het adres ligt o. ft. ter teekening bij de
fnma H. A. M. Roelants, Lange Haven te
Schiedam,
Het plan-CooIen.
Naar vv\j vernemen, zijn de besluiten van
Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant tot
goedkeuring van de laadsbesiuiten der ge
meente Tilburg en Helvoirt (subsidiën ten be
hoeve van vrijwilligers der militie) wegens strijd-'
met de wet vernietigd.
H.H. M.M. de Koninginnen woonden gister
avond met Prinses Elisabeth een gedeelte van
de opvoering van »Faust" door de Fransche
opera bij.
II, M. de Koningin heeft een bedrag van f 250
geschonken aan de Protestantsche Vereeniging
tot verpleging van lepraiyders in de kolonie
Suriname, als blijk van belangstelling in en ten
behoeven van den verderen bouw van het
Eigen asyl" dezer vereeniging.
Niet Dinsdag 21, maar 2 8, dezer zal de
soirée dan«ante ten hove plaats hebben.
!r het hoofdkiesdistrict Veendani zal eerlang
de verkiezing van een lid van de Tweede Kamer
moeten plaats hebben indien de heer Smidt
als zoodanig zal moeten aftreden wanneer hij
zijne benoeming tot officier van justitie te Dord
recht iieeft aangenomen.
Men verzekert dat binnen kort de goed
keuring te verwachten is van de geschorste
nieuwe belastingwetten in Suriname.
De jConférance interparlementaire pour
l'arbitrage et la paix" zal dit jaar gehouden
worden te Christiania.
Het eerstvolgend diplomatiek diner bij den
Minister van Buitenlandsche Zaken zal 23 dezer
gegeven worden.
Het dempen van den Coolsingel te Rotter
dam is gisteren in den gemeenteraad aldaar nog
niet in behandeling gekomen, althans niet in
openbare zitting; van 124 zat de gemeente
raad in comité-generaal.
Professor Stokvis heeft, genoegzaam hersteld
van zjjn jongste ziekte, gisteren weder college
gegeven.
Bij Kon, besluit is met 1 April a.s. benoemd tot
off. van just, bij de arrond.-rechtbank te Middelburg
mr. E. F. M. Hathon, thans subst.-off. van juat. bij
de arrond.-rechtbank te Breda.
Bij Kon. besluit is benoemd tot off. van just, bij
de arrond.-rechtbank te Dordrecht mr. E. A. Smidt
II Jz., thans subst.-off. van just, bij de arrond.-recht
bank to Utrecht.
Bij Kon. beslnit is jhr. mr. E. W. J. Six te 's-Gra-
venhage, met 1 Maart a.s. benoemd tot adjunct-com
mies bij het depart, van binnenl. zaken.
Bij Kon. besluit is aan den buiteng. adelborst by
de Kon. Ned, marine-reserve D. H. H. Broeckman
op zijn verzoek met 1 Maart a.s. eervol ontslag ver
leend uit den dienst bij dc reserve.
Bij Kon. besluit ia aan den heer H. Leyba op zijn
verzoek eervol ontslag verleend uit zijn betrekking
van vice-consul der Nederlanden te Coro.
Bij Kon. besluit is de duur der reeds verlengde
detacheering hij de landmacht in West-Indië van
den ln luit. A. C. Convée van het wapen der infan
terie, nogmaals, en wel met één jaar, verlengd.
Bij Kon. besluit is aan E. Spaan op zijn verzoek
met 1 April a.s. eervol ontslag verleend'als sluis-
meester bij het kanaal door Zuid-Beveland.
Van de 491 personen aan wie een biljet
voor de kiezerslijsten ter invulling was gezon
den, hebben slechts 273 dit geteekend inge
leverd. Tevens hebben zich 53 nieuwe kiezers
aangemeld en wel 36 loon-, 9 woning-, 4 spaar
bank-, 3 examen- en 1 pensioenkiezer.
inspecteur der directe belastingen te Amster
dam (4de kanton) benoemd is bij Kon. Besl.
tot ontvanger der invoerrechten en accijnzen
alhier. Wij herhalen dit bericht hierbij voor
deze nummers, waarin het niet meer opge
nomen werd, wegens het, na het ter perse
gaan, komen van het telegrafisch bericht.
Naar wy vernemen, herdenkt de heer L. W.
van Kemenade a.s. Dinsdag 21 dezer den dag,
waarop hij voor 25 jaren in dienst trad bij de
Vereeniging van Gislhandelaren alhier.
De Chr. Jongeiingsvereeniging »De Heere
zal 't voorzien" alhier, hoopt 8 Maart a. s., Dam.
7'/s uur, in het Vereenigingslokaal aan de
Broersvest haar 13e openbaar jaarfeest te vieren.
Na afloop van liet oflicieele gedeelte zal een
wedstryd worden gehouden in voordragen en
een in improviseeren, waaraan leden en afge
vaardigden kunnen deelnemen.
Onlangs werd deze vereeniging bezocht door
den ln agent van het Ned. Jongel. Verbond,
den heer J. van Bommel, terwijl begin Maart a.s.
de heer A. Schepman, 1e agent van den ver-
bondsring »Rotterdam", hier zal optreden.
In de Luthersche kerk zai Zondagavond als
spreker optreden de heer F. W. A. Korff, zen
deling onder Israël, waarbij hij eenige mede-
deeüngen zal doen over dit zendingswerk.
In het lokaal ^Patrimonium" zal den 21sten
Februari als spreker optreden de heer H. Pieron,
met het onderwerp
slachten."
•Achteruitgang der ge-
In bjjna onze gansche oplaag meldden wy
gisteren nog dat de heer G. H. J. Souman,
De tweede f ;estavond van de kinderzending-
vereeniging sliet Mosterdzaadje", had gister
avond weder in het lokaal aan de Broersvest
plaats, waarbij hetzelfde programma werd ge
volgd als den vorigen avond. Ditmaal echter
weid de bijeenkomst geleid door ds. Tap, die
ook in den ioop van den avond een kort woord
tot de veigaderden «piak.
Door de politie alhier is gisterennamiddag
aangehouden de 14-jarige 11. J. K., thuisbe-
hooiende te 's-Gravenhage, en die hier dwalende
werd aangetroffen. Het bieek dat de knaap «as
weggeioopen, waarom hij heden naar Den Haag
is getransporteerd om aan zijne ouders te woiden
teruggegeven.
Gisterenavond waren aan de vischmarkt aan
gevoerd 1 partij gullen en scholde prijzen
waien voor gullen van f 0.25 tot f0.75, schol
van f 0.50 tot 10.75.
Hedenmorgen waren aangevoerd 4 partijen
voorn, zeelt, snoek, spiering, bot, gullen en
schelvischde prijzen waren voor voorn van
f 0.30 tot f 0.55, zeelt van f 0 35 tot f 0.75,
snoek van f 0.40 tot f 0.62!/a, spiering een koop
f 0.75, bot van f 0.42'/s tot f 0.72%, gullen van
f0.30 tot f 0.92Va, schelvisch van f0.42tot
f0.75, alles per koop.
Correspondentie.
Wij verzoeken beleefd te adresseeren als volgt:
Ingezonden stukken, berichten enz.aan de
Redactie.
Advertentiën, opgave van abonnementen enz.
aan de Administratie.
Door verwisseling der adressen kan het voor
komen dat vertraging ontstaat.
Geveilde en verkochte onroerende goederen.
Geveild17 Februari.
Notaris: W. J. A. Roldanus.
Drie uitgebroken branderijen met twee pak
huizen, kantoor enz., aan de Korte Haven nr,
21 en de Westmolenstraat nr. 18, 20 en 22,
ter groote van 1245 centiaren.
Te veilen in 3 perceelen, als
I. Een uilgebroken dubbele en enkele bran
derij aan de Westmolen«traat, uitkomende aan
de Korte Haven, gioot 720 centiaien, f5800.
II. Een uitgebroken anderhalve bianderij,
voorzien van grondvaten, met twee pakhuizen,
enz. aan de Korte Haven, nr. 21, groot 490
centiaren, f2000.
III. Een kantoor enz., aan de Westmolen
straat nr. 22, groot 35 centiaren, f800.
BURGERLIJKE STAND.
Onderfroaivd
16 Febr. J. J. Bezemer, 22 jaar, en J. Kar-
reman, 23 jaar. A. J. Ballyns, 22 jaar, en
C. van Munsster, 18 jaar.
Ceborenr
15 Febr. Martinus Johannes, zoon van M. J.
vanBergem en M. C. v. Ekkendonk, Oosterstraat.
Mej. S. Versteeg alhier is te 's-Gravenhage
geslaagd voor het acte-examen nuttige hand-
werkeu.
'Hedenmorgen IOVï uur had de werkman
A. de Jong van Vlaardingen-Ambaeht in de
scheepsmakery van den heer I. S. Figee alhier
het ongeluk van een trap te vallen en daarbij
zich met de lendenen zeer ernstig te bezeeren
aan een grooten spijker, die in den muur be
vestigd was.
De man is per rjjtuig naar zijn woning ver
voerd.
BURGERLIJKE STAND.
Ondertrouwd x
17 Febr. Teunis Herweijer en Adriaantie
Molendijk. Gerrit Hoppe en Cornelia Meu!.
dijk. Joost van Stein en Barendina Hen
drika Scheffel. Arie Dijkshoorn en Neeltïë
Plomp. J
Cfeboren
15 Febr. Alewijn, zoon van A. Ommeriojr
en M. Bakhuizen, Am. Uoogvl.straat.
16 Febr. Gerardus Jacobus, zoon van A. J
Pontier en M. Roelofs, Hoogstraat. Theodora
Maria Suzanna, dochter van II. F. v. d. Berg en
J. E. C. Brosi, Kuikstraat. Cornelis Dinge-
man, zoon van D. v. Dorp en M. v. d. "Windt
Maasstraat.
Overleden
16 Febr. Levenloos aangegeven dochter van
J. Poot en G. de Bruyn, Oosterstraat.
De Ned. Serv. Kerk van Overschie.
Victor de Stuers schrijft aan de „N. B, Cf."
Vanwege notabelen en kerkvoogden der Ned Her
vormde gemeente van Overschie is eene circulaire
verspreid, waarbij geld gevraagd wordt om een nieuwe
kerk te bouwen. Daarin wordt gezegd dat aan de
kerk en toren belangrijke reparation noodigzijn dat
de inrichting van het gebouw ondoelmatig is en'dat
er gebrek aan zitplaatsen isvoorts dat een Botter-
damsche architect tot voorziening in een en ander
de enorme som van f70,000 geraamd heeft. Men
vindt het niet verantwoord znlk een bedrag aan een
oud gebouw te besteden en heeft daarom besloten
kerk en toren af te breken en een geheel nieuwe
kerk te stichten. Wat dit za! kosten, wordt niet
vermeld.
Wat ook niet vermeld wordt is het volgende.
Toen ik vernam dat men er over dacht aanzien
lijke herstellingen aan do kerk uit te voeren, heb ik
bet gebouw en de aanhangige herstellingsp'lannen
doen onderzoeken en ben ik in overleg getreden met
de kerkvoogden. Ik heb hun aangetoond dat het
ODtwerp van hun architect neerkwam op de totale
vernieling van het inwendige der kerk, hetwelk zeer
belangrijk en schilderachtig is; alle zuilen zouden
worden weggenomen en gedeeltelijk door andere ver
vangen van de kappen zou nagenoeg niets over
blijven het inwendige zou meer het karakter van
een concertzaal of ^muziektempel bekomen dan van
een bedehuisen bij een zoo ingrijpende verbouwing
sou men allicht meegesleept worden tot een alge-
heelen nieuw-bouw. Het te verkrijgen voordeel 100
gering zijn. In pleats van do bestaande 925 zitplaatsen
zou men volgens het ééne plan er maar 970 krijgen
met een afstand van 30 meter tusschen preekstoel
en uiterste bank; volgen» een tweede plan 961 zit-
plaatsen met een afstand van 23 meter.
Ik heb mij ook de moeite getroost een ander mij
beter voorkomend scbetsplan te doen ontwerpen en
aan kerkvoogden te zendenvolgens dit ontwerp
blijveD het kerkgebouw en de toren behouden, en
wordt alleen aan het noorder zijschip nog een beuk
aangebouwdzoo kan men 1275 zitplaatsen verkrijgen
met een afstand van 23 meter tusschen preekstoel
en uiterste bank. Het aanzien der kerk zou werkelijk
verfraaid worden, en de kosten zouden, buiten dc
fundeering, slechts ongeveer f 10.000 bedragen. Daar
de fundeering van dien uitbouw en de restauratie
van bet overige gebouw stellig geen f60,000 kun
nen kosten, biedt dit ontwerp een aanmerkelijk gelde
lijk voordeel aan.
Kerkvoogden toonden zich zeer erkentelijk voor
mijn advies en beloofden het ernstig te zullen over
wegen. Doeh ik heb niets meer vernomen, totdat ik
uit een circulaire vernam dat men in beginsel be
sloten beeft alles af te breken en een nieuw gebouw
te zetten.
Dit denkbeeld mag wel betreurd worden. Men
moest niet zonder bepaalde noodzakelijkheid een oude
kerk sloopen, waarin eeuwen lang de ingezetenen
tot bet gebed zijn saamgekomenen zulk een nood
zakelijkheid bestaat hier inderdaad niet.
De kerk van Overschie is een schilderachtig ge-
houw, dat een gebeelo geschiedenis achter zich heeft.
Het is oorspronkelijk een Romaanscbe tufsteenen
kerk uit de lie of 12e eeuw geweest, waarvan de
sporen nog aan het middenehoor zichtbaar zijn;ook
de zeer aardige toren dagteekent uit dien tyddoch
is in de 14e eeuw verhoogd en later van een sier
lijke spits voorzien. In het begin der 16e eeuw werd
de tegenwoordige kerk gebouwd; zij werd tijdens
den opstand tegen den koning van Spanje door de
Botterdamsche bezetting verbrand, en herhaaldelijk,
o. a. in 1651, hersteld. Uitwendig hebben de her
stellingen het aanzien der kerk zeer benadeeld, doch
inwendig is het gebouw zeer interessant. De toren
is bepaald fraai en schilderachtig.
Sloopt men dit gebouw, dau verdwijnt wederom
een merkwaardig document voor de gesehicdcnis onzer
architectuur. Het ware te hopen dat notabelen ea
kerkvoogden alsnog inzagen dat zij Overschie niet
van zijn oude kerk en toren moeten berooven en
dat zij verstandiger doen aan hun architect op te
dragen een plan te ontwerpen volgens hetwelk met
behoud en herstelling van het bestaande in het ge
brek aan ruimte wordt voorzien, iets dat veel min
der zal kosten dan het eerste plan en ook dan do
stichting eener geheel nieuwe kerk.
VICTOR DE STUEBS. 1
15 Februari 1899.
Virginie Loveling, de Vkamsehe dichteres, gaat
met een Engelsehe dame die zij verleden jaar »n
Italië leerde kennen, een reis naar Australië maken.
Do molen van Taraseon is te koop. De eigenaar
had hem aan Alphonse Daudet willen nalatenmaar
de schrijver ging hem in den dood vooraf. Thans
vraagt Formentin in de „Figaro" of de schatrijks
Parijscbe Journalistcnvcrecniging den molen met wn
koopen; men zou er dan een optrekje voor schrijvers
van binnen maken.
Nbd. Hbrv. Keek.
Beroepen: Te Jaarsveld, J. Vonk, te 01de*
broek.
Aangenomen: Naar Hulst, door L. M. den
Boer, te Ncede.
Bedankt: Yoor_ Grevenbieht, door JGouver
neur, eand. voor Berg-Ambacht. door W.Zijlet»),
te Waddingsveen.
