rê; Zondag 19 en Maandag 20 Februari 1899. N°. 9864. Eerste Blad. casuïstiek. Strijdige Werelden. irg, Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, Nog eens „Schiedam". ar, UITGEVER: H. J. C. ROELANTS. Wh ver- li. en it de ireaü n van ELS, nari* Dezer dagen werd ons door een bevriend BUITENLAND. Grafhors stroi e», waar. betaafe; i 0.71 0 rraij, 'n en i. - kenj _j La Flati; l- r. fr. - 19, Uit/ C OIIIIIT. ABOSSMTSNTsraua voor Schiedam, per kwartaal f 0.90 omliggende plaatsen, p. kwart. - 1.05 franco per post, p. kwartaal. - 1.30 Afzonderlijke nommers0.02 BUREAU t BOTERSTRAAT 70, Telephoon Mo. 123. A»?kftïB»TiKrnijsvan 15 gewone regels met inbe grip van ccne Courantf 0.59 Iedere gewone regel meer0.10 Bij abonnement wordt korting verleend. 21.70, 21.75, 14.30 14.50,4 Spiritui )t. Juli 761/, 751A Sept Ital. 8 uur. Yer- F.W. 8 uur. mond ariété, singel, r., 8 b. Gelijk wij verwacht hadden, antwoordt het Sociaal Weekblad" heden op ons artikeltje van Zaterdag jl. In ons Tweede Blad drukten wij, wat het orgaan van prof. Treub schreef, in zijn geheel af. En. niet zonder voldoening, omdat de basis waarop het „Sociaal Weekblad" en onze redac tie in deze staan, ongeveer gelijk is. Leest men de woorden van liet „S. W." oppervlakkig door, men zal dit niet direct toegeven; bij nauwkeu riger lezing wordt het echter evident. Ons beswaar was ditde politieke toetssteen dien het bestuur van Schiedam aanlegt, is onzui ver, omdat zij niet schift vooruitstrevenden van conservatieven, maar omdat zij een denkbeeldi ge lijn trekt, waar buiten alles valt wat con servatief is, maar waar b i n n n valt alles wat er resteert, dus ook sociaal-democraten van het slappe soort, dat zegt: voorloopig sluiten wij ons aan, en hebben wij wat gij wilt, dian gaan wij weer dooreen soort sociaal-democraten die het gelegenheidspak der democratie aantrek ken. En juist dit species achten wij als politieke fractie gevaarlijk. Hadde „Schiedam" gezegd: wij zijn de vrij zinnig-democratische middenmoot en wij hebben onzen sociaal-demoeratischen kop afgehakt mits- gaders onze conservatieve staart wij hadden de scheiding correct gevonden. Maar juist dat geschiedde niet. In plaats van een liberaal allegaartje heeft men een vrijriunig-srxsaal-democratisch alle gaartje gekregen, het eene is al niet beter dan het andere. Het „Sociaal Weekblad", dat natuurlijk de omstandigheden van minder nabij kent dan onze redactie, moet uit den aard der zaak meer om de zaak heenpraten dan er in doordringen. Waaruit dan ook het merkwaardige verschijn sel voortkomt, dat wij iedere meenin- in het artikeltje van heden in het „S. W." kunnen on derschrijven en toch. in conclusie schijnbaar van dab blad afwijken. Het duidelijkst blijkt dit uit het slot van het artikel. Luister slechts „Welnu zegt het „S. W." voor sociaal democraten, zoo goed als voor oud-liberalen en voor ieder ander geldt, dat zij geen lid behooren te blijven van politieke vereemgingen, die him beginselen niet huldigen." Nu is „Schiedam," een politieke vereemging. En toch Of zouden sommige leden vallen "ontkennen dat zij sociaal-democratisch, voelen, denken en spreken? Luister verder: „Verklaarde sociaal-democra ten, die lid blijven van eene politieke vereeni- ging met een niet-socialistisch program, geven daarmede te kennen, dat zij er voor terugsclirik- ken ruiterlijk kleur te bekennen; en vrees voor Kleurbc-kenn.en is lafheid bij sociaal-democraten 41. f fLENi door IDA BOY-ED. 42) Philip brak zich daarover niet verder het hoofd. Het verblijdende feit dat G-uy niet meer scheen te lijden onder zulke twijfelingen, was hem voldoende. Philip kende het leven. Hij zag dikwijls de wonderlijkste dingenhij zag man nen van een warm temperament, voor wie liefde ontlook in edele, diepe vrouwenharten, zich wenden tot slechte, verdorven vrouwen; hij zag hoe mannen van beteekenis, die op hot ge bied van wetenschap of kunst uitnemende resul taten verwierven, zich zoo duidelijk mogelijk om den tuin lieten leiden door vrouwen vol lage be rekening. Hij wist sinds lang d'at waar de dae mon zinnelijkheid regeert, 'heb met eer, gemar tigdlieidi, verstand, vooruitgang gedaan is. Hij had ook maar al te dikwijls gezien hoe engagementen tot stand komen en in stand wor den gehouden. In een roes van een opvlammen de verliefdheid wordt vaak die hand gesloten; trots en maatschappelijke conventie of gewoonte of wel dit alles bij elkaar, houden dien later in stand. En zooals alle menschen, die veel waarnemen en over veel nadenken, was Philip in die din gen een beetje philosofisch. Voor den staat en de voortplanting der menschheid was het een geluk dat huwelijken op goed geluk af, zonder nauwkeurig zelfonderzoek, gesloten worden. Vaaneer alle mannen en vrouwen wilden wach- nict minder dan bij andere partijgangers." Ge heel ons idee. Nu weten wij wel, dat enkelen bij wie de po litieke overtuiging nog kraakbeen is en geen been, ons zullen tegemoet voerenmaar wij zijn geen sociaal-democraten, want wiji wijken op enkele punten van deze af, die slappe be lijdenis zal ons in onze opinie niet doen wan kelen. Wij zijn verheugd, dab heb „Sociaal Week blad" bestreed wat wij voor een week schre ven; zij, die de zaak in hare finesses kennen, zullen wel toegeven, dat deze bestrijding niet anders is dan een zieli scharen aan onze zijde. Men herinnert zich hoe wij deze week naar aanleiding van het vaststellen der kiezerslijst in polemiek kwamen mei de sStandaard", die het afkeurde, dat men loonkiezers, die vroeger niet in den gemeentelijken hooldelijken omslag wareo aangeslagen, na de mededeeling hunnerzijds, dat hun inkomen in de termen viel, onder de belastingplichtigen rekende. Wij betreurden het, dat ook bij zeer geringe inkomens de gemeentelijke fiscus al klaar staat maar wij meenden, dat waar de gemeentelijke lerordening op dit punt gebiedend sprak, tenzij door zekere luimhcid van geweten, er geen ontkomen was. De sStandaard" zag wonderlijkerwtjze hierin slechts een staaltje van s weer echte liberaliteit". Door een geestverwant nog wel en de sSchie- damsche Ct" in een hoek gedreven men leze vooraf ons »Uit de Pers" in het Tweede Blad komt liet anti-revolutionnair orgaan nog even op de zaak teiug en tracht door een han dige volte face den aftocht te dekken. Niet om ons in nadere polemiek met dr. Kuyper te begeven, maar om het algemeen be lang der zaak, die niet alleen een negorij in Groningen raakt, komen wij er even op teiug dezelfde tedeu die ons noopte de sStandaard" te woord te staan. De vraag is dezeIs ieder burger verplicht naar waarheid het bedrag zijner inkomsten op te geven, wanneer hem door de bevoegde macht op grond van wetten of verordeningen daar naar gevraagd wordt? Wij voor ons kunnen niet anders antwoorden danja. En een tweede vraag isRust op de bevoegde macht de plicht om van de wetenschap van iemands inkomen gebruik te makeo, zooals wetten of verordeningen voorschrijven. En wedei om antwoorden w\jja. Met het deelhebben aan eenige staatkundige paity heeft de beantwoording der beide voren staande vragen niet te maken, en zoo is dan ten totdat zij na rijp en koel overleg, in het volle bewustzijn van hun handeling en van de draagkracht daarvan, een huwelijk sloten, dan zouden zijns inziens huwelijken wel tot de zeld zame gebeurtenissen behooren. Het leven was voor niemand een genoegen, en voor getrouwde menscihen zeker niet of alleen in hoogst weinig gevallen. En een ieder moest maar zien, hoe hij voor zich zelf een eenigeimate ge lukkigen toestand in het leven riep. En ovenals menschen die van het leven een onbegrensd geluk verwachten, dat hun gansehe bestaan vervult, zeer weinig gewicht hechten aan uitwendige omstandigheden, verwachtte Philip omgekeerd zeer veel van de verzoenende macht van die zelfde uitwendige omstandighe den, omdat hij niet geloofde dat volkomen ge luk mogelijk was. En wat dks uiterlijke levensomstandigheden betrof, beloofde de toekomst Guy en Martina zooveel als zij maar kondten verlangen. Het liep tegen het eind van Februari. Eenige dagen vóór heb huwelijk zocht Guy een gelegen heid om mevrouw Kalkowski alleen te spreken. „Mag ik u om de rekeningen verzoeken van Martina's uitzet?" zei hij. „Wil je je zelf daarmede belasten, waarde Guy vroeg zij. „Martina, heeft de rekeningen. Ik zal ze halen." „Neen, neen," antwoordde Guy eenigszins verlegen, want hij dacht dat die kleine en toch. noodzakelijke quaestie voor de vrouwen pijnlijk moest zijn, „noem, mij maar het bedrag, mama, dan. geef ik u het geld." Mevrouw Kalkowski riep luid met haar so nore stem: „Nini!" Martina kwam uit de huiskamer naar voren. ook een beroep van de sStandaard" op meer of mindere liberaliteit volkomen ten onpas. Het eenvoudige gemeenteraadslid van het Gioninger dorp zette dr. Kuyper deze knip dan ook krachtig op den neus. Een andere vraag maar van gansch andere strekking is of eenige autoriteit het den loonkiezer, omdat liy liet kiesrecht vroeg, soms niet onaangenamer maakt, dan voorheen het geval was. Hierop kan niet anders dan bevestigend geantwoord, maar gevraagd dient toch of, wanneer bij het nader toedraaien der duimschroeven men geheel blijft in de lijn der belastingverordening, en men die als het ware zoo ideaal mogelijk uitvoert, of dan captie geoorloofd is, captie nog wei van dien kant. Want al moge de nieuwbakken kiezer- belastingplichtige al mopperen, een geheel ander karakter krijgt het verzet, wanneer het van de zijde van hen, die geroepen zijn de wet ten mede te helpen uitvoeren, gesteund wordt. t Wij herhalen slechts omdat de zaak uit een algemeen orgpunt belangrijk is, velzetten wij ons tegen het woord van de sStandaard". Niet alleen in een Groninger dorp, waar trou wens, liet bleek nog onlangs uit een corres pondentie in de sTelegraaf", het standaardloon verre beneden de f 6 's weeks is in elke gemeente ontduiken ook in de lagere klassen een zeer groot aantal belastingschuldigen hun aanslag. Wij laten die uit de hoogere klassen oj dit oogenblik onaangeroerd, hoewel wij ook omtrent dezen niet gerust zijri, rnaar wijzen er op, dat wij uit ervaring weten hoe b.v. te Am sterdam gansehe reeksen werklieden, wier loon hen in de 3de of 4de klasse een plaats zou moeten doen vinden, elkeri aanslag ontduiken. En met-alleen te Amsterdam, in elke gemeente geschiedt dit van het dorp in Groningen bleek het door het artikeltje in de sStandaard" zelf. Viaagt men ons oordeel over het aanslaan van mitiimum-loonen en salarissen, wy keuren dit beslist af. Beneden de f600 zouden wy dit bij niemand willen doen; hetgeen niet weg neemt dat, waar volgens de verordening ook lagere inkomens getroffen worden, wij nergens de vingers voor onze oogen zouden willen hou den, ook omdat juist bij strikte uitvoering der wet hare onhoudbaarheid zal blijken. Neemt men echter het standpunt van de sStandaard" in, men zou weldra komen tot het in het leven loepen van gelegonheidswetten gelijk in Frankrijk, waarvoor wij vooralsnog bewaard mogen blijven. Door een verdachtmaking van sliberale" ge meentel aden, gelijk dr. Kuyper doet, zet men op dien weg de eerste schreden. Ruim misstanden uit de wereld, ontga ze niet op sliuksehe wijze. ft „Guy wil weten hoeveel je linnengoed en al hefc andere heefb gekost „Maar, mama, dab hadden wij toch veel beter samen „Hoe dat jij met mama? Dat is toch een zaak tusschen ons beiden," zei Martina zonder een zweem van verlegenheid. „Ga eens zitten," beval zij en ze drukte hem op een stoel neer. Zij ging op Guy's schoot zitten, vouwde haar handen m zijn nek en zeide schalks: „Nu heb je meteen de gelegenheid te toonen hoe je je in de toekomst als huisvader zult gedragen, zoodra er geldzaken ter tafel komen. Men zegt altijd dat de meeste mannen in die dingen afschuwe lijk zijn. Zal jij ook zoo wezen' Guy glimlachte. „Wel dat hangt er van af zei hij. „Of ik verstandig ben? O, ik zal verbazend verstandig en zuinig zijn. Je weet immers dat ik het maar bescheiden gewend ben. Maar zoo'n uitzet, kost toch veel geld, als men ten minste een beetje fatsoenlijk voor den diag wil komen en zich voor verscheiden jaren wil voorzien. En je wilt toeli ook dat je Nini alles chic heeft, niet waar V' Guy werd onrustig. Hij vreesde een belache lijk hooge som te zullen hooren, die misschien zijn geringe besparingen van rijn Berlijnsche jaren zou te boven gaan. De inrichting van het liuis te Hamburg had hij al uit het kapitaal be kostigd, dat Charlotte Baumaister hem had ver schaft. „Vooruit maar met het cijfer!" aldus moe digde hij haar met een wel wat gebunstelden glimlach aan. „Vijfduizend mark," zei Martina, en ze gaf hem meteen een kus. werkgever gevraagd, hoe hij te handelen had, waar het bleek, dat sommigen zijner loon- trekkenden, bij hun streven om het kiesreent te erlangen maar toch den gemeentelijken fiscus te ontspringen een onjuiste opgaie omtrent, het verdiende loon was gedaan en men nu bij hem om nadere inlichtingen aanklopte. Wij hebben niet geaarzeld hem aan te raden volkomen naar waarheid te getuigen. Misschien secht liberaal" wy troosten ons met de gedachte dat dit secht liberaal" ditmaal eens synoniem was met snaar waarheid". En toch waren ook wij waut we zagen het belastingbiljet al in het verschiet niet blind voor de bezwaren. Toch deden zij den evenaar niet naar den kant der oneeilijkheid uit het hui-je komen daarvoor hebben wij te veel oerbied voor de wet, die wij gaarne willen wijzigen, waar ze onbillijk is, maar die wij willen handhaven, zoolang zij bestaat. De sSchiedamsche Ct." vergist zich dan ook totaal, zoo ze waant, dat wij belasting ontdui ken wilden" schryft de sSiandaaid". Quod erat demonstrandum. En nu heeft de sStandaard" wel een listige ^berekening" van loon, verschillend van kieswet en hoofdelijken omslag, maar dit alles doet niet ter zake; op het voorschrift der verordening kwam het in deze aan en dot eischte aanslag vnn lieden die meer dan f 300 inkomen hadden. Algemeen overzicht. SCHIEDAM, 18 Februari '99. Be dood vnn Vanrc. Waar de onverbiddelijke meester, wiens hand steeds dreigend is uitgestrekt boven do hoofden een wijle, daar wordt hefc hoofd gebogen onweerstaanbare macht ter aarde slaat, daar zwijgen de hartstochten al is 't maar voor een wijle, daar woordt het hoofd gebogen zij 't van schrik alleen, daar wordt een woord gesproken tot velen, tot allen zullen rij het verstaan Er is een man heengegaan uit Frankrijk, wiens plaats was boven allen,, naast de vorsten bij de gratie Gods. En toen deze man den dood voelde naderen, stamelden zijn verbleekende lippen: „Ik vraag vergeving aan allen wieu ik kwaad mocht ge daan hebben!" Mogen die woorden ingaan tot velen in Frankrijk, en dat de bede om vergeving omge zet worde in eon daad! van rechtvaardigheid! ft Wier- zal het Congres heden op het schild verheffen, om gedurende zeven jaren te zijn de leider van het Fransclie volk? Tenzij de veridezing van hedenmiddag een verrassing brengt, 'evenals in 1895, schijnt de voorzitter van den, Senaat, Emile Loubet, de aangewezen man. Guy herademde. Zijn geld was nog oogeveer toereikend. Misschien was het heel verstandig van Mar tina dab zij zich hier te Berlijn, waar alles goed- kooper was dan te Hamburg, d'at Londen in duurte op zijde streefde, voor verscheiden jaren van linnengoed, lijfgoed, schoenen, hoeden en mantels to voorzien. Eindelijk was do groot© dag ge-kotnen. Philip gaf de bruiloft. Er waren bijna dertig menschen genoodigd, ongetrouwde kennissen van Guy en mannelijke en vrouwelijke collega's d!er Kal- kowski's. Daar zijn uitgaven volkomen overeen stemden mot zijn inkomsten, moest Philip zijn vrijgevigheid zien te dekken door de uiterste spaarzaamheid of hij moest hopen op den ver koop van een schilderij. Maar het had Philip tegen de borst gestuit dat het geld voor deze eenvoudige feestelijkheid ook neg uit den van den bruidegom zou komen. Zijn ouders kon den geen bruiloft bekostigen. Philip wist wel, dat die nooit geld hadden, en hij was al heel blij wanneer hij wist dat zij niet in schulden staken. Na de voltrekking van hot burgerlijk huwe lijk zou de inzegening in de kerk plaats vinden en daarna een diner in Philip's atelier. Het jonge echtpaar zou 's nachts te Beiiijni blijven in hötel Continental en eerst d'en volgenden of den daaropvolgeuden dag naar Hamburg ver trekken. Martina zelve had hotel Continental uitgekozen. Zij stelde zich verbazend veel voor van de deftigheid en rijkheid van dit 'hotel en wilde „ook eens" weten, hoe men zich gevoelt, wanneer men als grand, seigneur optreedt. Wordt vervolgd.)

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1899 | | pagina 1