52'" jaargang.
Zondag ;5 en Maandag 6 Maart 1899.
IM°. 9876.
Tweede Blad
De Menscheneetster
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen,
UITGEVERTh. J. C, ROELAffTS.
PAUL DEROULEDE.
BINNENLAND.
Volkstelling.
jbossEHESïSPEtrs voor Schiedam, pet kwartaal f 0.90
omliggende plaatsen, p. kwart - 1.05
franco per post, p. kwartaal. - 1.30
Afeonderlijbe nommers- o.02
BUBEAP.- BOTERSTItAAT TO, Teleplioon Wo. 133.
OURANT.
ADtnp.TEsnEP8.ijsvan 16 gewone regels met inbo-
grip ran eene Conrantf 0.5»
Iedere gewone regel meero.lO
Bij abonnement wordt korting verleend.
„Gij wilt dus een oorlogsverklaringriep
Jdes Ferry als minister Déroulède eens toe,
toeo deze als lid van een commissie voor militair
onderwijs in. d!e Staatscourant beleedigend© uit
vallen tegen Duitschland gepubliceerd wemschte.
En zoo sou Paul Déroulèdo zeker wel een dozijn
malen zijn land. aan den rand van den afgrond
hebben gebracht, die oorlog heet, wanneer hij
niet juist Déroulède ware geweest. „O, het
is Déroulèdeklonk het steeds vergoelijkend';
een onzichtbare narrenkap beschermd:* hem al
tijd tegen vervolgingen. Men liet ham dingen
zeggen en doen, waarvoor anderen aangeklaagd
zsradten zijn; hij was Déroulède, die door nie
mand ernstig werd opgenomen.
Wanneer hij bij alles wat heilig was zwoer
met in de Kamer te willen komen dan als afge
vaardigde voor Mete; wanneer hij als zijn dier-
tausten wensch uitsprak, op Pruisdschen. grond
den dood eens soldaten te sterven, dan voelde de
chauvinistische menigte zich gestreeld!de va-
derlandscbe driekleur dekte het bespottelijke of
ongepaste.
Overal en altijd' zwaaide hij de tricolore, als
vaandeldrager der Patriottenliga tegen Duitsch
land en later tegen het parlement. Ook op onge
legen tijden en plaatsen.
Toen ter gelegenheid der wereldtentoonstel
ling van 1878 de vrouw van Mac Alahon hem,
den geestdrifbigen, vurigan zanger van het va
derland, opdroeg een. openingscantate te maken,
die Gounot op muziek zou zetten, leverde hij
een gedicht waarvan het eerste couplet heel goed!
was; het verheerlijkte Frankrijk, pree® de ver
draagzaamheid en riep allen, boeren, arbeiders,
soldaten op tot eerlijken strijd op liet arbeids
veld'; maar toen ging hij d!e roode democraten
eener-, de witte legitime ten anderzijds te lijf in
deze woorden: „Velen zouden uit uw vlag, o
Fraasch volk, alleen de roode of die witte baan
willen scheuren; maar gij wilt noch wit noch
rood noch blauw alleen; gij wilt dfe ganscliü
driekleur. Leve FrankrijkOp heb Elysce rezen
natuurlijk de haren te berge, en dit zonderlinge
lied der nationale verbroedering bleef ongezon-
gea.
In Déroulède's leven kan men twee door den
rampzaligen oorlog gescheiden tijdlvakken onder
kennen. Vóór den oorlog was hij een man die
van het leven genoot, in d© rechten studeerde,
reizen maakte, dichtte en, daar hij een neef van
den beroemden, invloedrijken tooneslsdhrijver
Smile Augier is, de voldoening had, een zijner
stukken, Juan Strenner, een bloedig drama,
door het Theatre Francais te zien opgevoerd.
Maar de oorlog maakt© van hem een patriot.
Als zouaaf nam hij dienst, werd gevangen geno
men en in Silezië geïnterneerd, vluchtte, werd
te Tours door Gambetta tot onder-luitenant be
vorderd en onderscheidde zich gedurende de
commune door de overmeestering eener barri
cade. Zijn arm werd stuk geschoten, en terwijl
hij op het ziekbed kg, dichtte 'hij zijn heerlijke,
gloeiende soldatenliederen.
DOOR
J. 11. ROSNY.
Da nacht had de schemering verjaagd. De
maan rees langzaam boven d© zwarte boomen.
De aarde was nog warm van den dag. De wind
had zich plotseling neergelegd. Nachtelijk go-
ruiseh vervulde de lucht.
jain.es Mc. Carthy was onder den indruk der
majestueuse omgeving.
Achter hem. liep Bavadjee, zijn ïwarte be
diende, een slank jongeling, mét hoog opgetrok
ken schouders. Vóór hem schreed Dj onna, de
gïds, hem door de dorpelingen medegegeven om
hem de schuilplaats van de tijgerin, welke eeni-
ga uren geleden een arbeider, Chandranahour,
had geroofd, te wijzen.
Hoe meer zij het woud naderden, dies te angst
wekkender weiden de nachtelijke geluiden, het
gehuil der wilde dieren klonk ovetr dö vlakte,
groote vleermuizen zweefden, in heit oranjekleu
rige licht.
Bavadjee naderde zijn heer. Zi;n angst ver
dween, toen hij de vastberadenheid van den En-
gelsehrcian, met zijn breede schouders, zijn schit-
■tcrend» pogen, zijn vastberaden, en toch wannen
itenschhevendem blik zag.
«Zijn wij er bijna?" vroeg James.
„Ja, heer."
Van toen af was hij een ander menschhij
was en bleef patriot. 'De oogen gingen hem open.
„Vroeger leefde ik, zong en bemincte, zonder te
weten dat ik Fransckman was," zei hij zelf. „Ik
heb van het leven genoten; ik heb lief gehad;
nu haat ik!" Sinds dien was haat tegen
Duitschland de grondtrek van zijn. karakter.
Hij zou gaarne soldaat zijn gebit-ven, maar
toen zijn arm geheeld en hij luitenant geworden
was, brak hij door een val van het paard zijn
been en moest in het burgerlijk leven, terugkee-
re?; Hij ging toen voort met dichten; de
„Nieuwe Soldatenliederen" en ook drama's ver
schenen van hem. Maar de dorst naar waak liet
hem niet loshij stichtte den Patriotten-bond,
en hield' er een bijzondere patóobtem-draeht op
naeen ligistemmuts, een witte das en groene
overjas die herinnerde aan de uniformjas der op
non-actief gestolde keizerlijke officieren. Do Pa
triotten-bond schonk hem nu en. dan gelegenheid
voor militair© vertooningen bij sdiietwedstrijden
of andere gelegenhedendan monsterde hij zijn
getrouwen; dan noemde hij ze, als Napoleon I
zijn soldaten, bij dten naam; dan liet het mi
nisterie van oorlog zich wol' eens vertesrenwoor-
digen.
Toen waagde niemand het, aan de eerlijkheid
zijner bedoelingen ba twijfelenhij was zeer ge-
loovig, had de Republiek hef en wijdde indertijd
aan Gambetta, toen diens groot ministerie ge
vallen was, een gedicht waarin hiji zich geeft
aan den dienst van Frankrijk, en ieder© ver
eering of voorliefde voor een bepaalden Fransch-
man veroordeelthij wilde een vaderland, geen
dictator, „Nooit," schreef hij, „heb ik voor een
mensch heb hoofd gebogen!"
Maar deze verzekering, die voor een oprecht
gemeende republikeiiische geloofsbelijdenis werd
aangezien, en die ten gevolge had dab de rsgee-
ring veel van hem door de vingers zag, werd hij
ontrouw door zich aan te sluiten bij de partij
van Boulanger. Daarmee begint een tweede pe
riode in Déroulèdds levensloop na den oorlog.
De eerste was uitsluitend gekenmerkt door zijn
haat jegens Duitschland; nu voegde zich daar
bij haat tegen het parlementair stelsel, en daar
hij in generaal Boulanger den Franschen Slonk
zag die, zooals deze het Romp-Parlement, de Ka
mer van Afgevaardigden zou uiteenjagen, sloot
hij zich bij hem aand© groen© overjas naast
het zwarte paard.
Sinds dien tijd twijfelen velen schoon niet
zonder reden, o. i. toch ten onrechte aan de
eerlijkheid zijner bedoelingen; volgens sommi
gen zou niet overeenstemming van beginselen,
maar zucht naar militairen luister, liefde voor
den uniform liem tob den lichtzinniger!, avontu
rier hebben aangetrokken. In ieder geval moest
do jammerlijke val van het boulangism© wel tij
delijk een eind maken aan Déroulède's politieke
loopbaanhij begreep dat zelf en dong niet
meer naar een Kamerzetel. Alen sprak van hem
nog slechts als van den oud-voorzitter der dooi
de regeering onthouden Patriotten-liga, eru hij
zelf hield zich bezig met litterairen arbeid. Alaar
ook in dat opzicht scheen hij een gevallen groot
heid. Zijn patriottisch drama Hoche, dat dbor
den ouden Coqualin in de Porte Saint-Martin
werd opgevoerd, verwierf slechts een succes
Aan het eind© van een enge pas bleef Djouna
bevend staan. Hij strekte de hand uit en sprak
fluisterend
„Daar is zij."
James zag tusschen twee rotsen een groene
plek. De maan bescheen de vijgenboomen met
hunne donkere kale stammen, het fluweelige
mos en een zwarte waterplas.
„Daar is het dus," zeide Alc. Carthy. „Weet
gij het zeker
„Jai, heer," antwoordde Djouna zacht. „Eens,
op een winterdag, heb ik, toen ik een verdwaald
kalf zocht, de memscheneetster aan. den ingang
van haar hol gezien
Met bijna onverstaanbare stem voegde hij,
over het gansch© lichaam bevend er bij;
„Ze was juist bezig een jonge vrouw te ver
slinden Korten tijd daarna heeft Chandrana-
hour, dezelfde die van avond door haai- geroofd
is, iets dergelijks gezien
„Goed, goed," zeide Mc. Carthy. „Gij kunt
mij dus vlak bij het hol brengen?"
„Ja, heer," antwoordde de Hindoe met stille
onderwerping.
„Vooruit dan maar."
Zij volgden, een smal boschpad. Zwijgend en
bijna geruischloos schreden de dne mannen ach
ter elkaar in heb schemerlicht dter maan.
Bavadjee en Djouna vervielen, toen zij het
onvermijdelijke oogenblik wilden naderen, in
een soort hypnose, welke de oorsprong is dei-
passieve dapperheid van zoovele Oosterlingen.
d'estime. Het was al te gemakkelijk te raden
dat Déroulède in den persoon van Hoche, den
dapperen generaal der Revolutie, Boulanger wil
de verheel lijkenHoche werd evenals Boulan
ger d'oor zijn vrienden een staatsgreep tegen de
advocaten en praters opgedragen; Hoche word
evenals Boulanger beschuldigd van verduiste
ring Hoche maakte evenals Boulanger zelf een
eind aan zijn leven. Coquelin moest weldra het
repertoire veranderen, wilde hij zich niet aan
verflozen blootstellen.
Do zaak-Dreyfus heeft Déroulède. weer op het
politiek toon col doen verschijnen. Zij schonk
nieuw loven aan de wel wat getaande grootheden
der boulange, onder hen aan Déroulède. Om de
Zaak laat hij zich in de Kamer kiezende Zaak
doet hem het air van een dictator aannemen. In
dc. Kamer slingert hij van de tribune zijn schet
terende woorden den afgevaardigden naar het
hoofd; hij duelleert met een panaanist cm wei
gert dien de hand ter verzoening. Te Versailles
gooit hij Loubel zijn „Panama voor de voe
len en, ah deze toch tot President der Repu
bliek word't gekozen, geeft liij ham nog don
eigen avond, staande voor heb standbeeld van
Jeanne d'Arc, den raad heen te gaan. Alen laat
hem straffeloos begaan, maar vijf dagen Later
grijpt hij de teugels van Roget's paard en wil
dezen generaal dwingen naar liet Elysée op te
rukken
Het ligt geheel in de lijn van zijn ijdelheid en
zijn overspannen geest dat hij nu volkomen aan
sprakelijk wil gesteld worden voor zijn daad en
de br;teekenis daarvan niet door goed-gemeende
vergoelijking wil laten verkleinon. Alphonse
Daudet, die een fijn menschenkeuner was, moet
eens gezegd hebben; „Wij hebben allen, de een
meer, de ander minder, iets van Tartaiin uit
Tarascon. Welnu, Déroulcde is oen Tartarin van
Noord-Fransch model, en eenigszins met den
aard van een don Quicliot."
Alen wil zelfs uiterlijk zeker© gelijkenis met
den edelen ridder van de Alancha ontdekt heb
ben. Déroulède is groot van gestalte met ont
zettend lang© beenonmaar nog langer is zijn
neus die, daar hij zeer hard1 pleegt te loopen, als
een wig da lucht klieft; zijn onrustige rondte
oogen en zijn sedert do boulange gepunt© baard
komen daardoor weinig uit. Een wijde mantel
fladdert om zijn gestalte, en op het hoofd draagt
- hij eon breed-geranden slappen hoed. Hij is- zoo
bewegelijk als kwik.
Het blijft een raadsel hoe men Déroulède ooit
au serieus lean nemen. Gewoonlijk bewondert
men zijn vurige vaderlandsliefde, zijn onver
schrokken overtuigingsmoed! en lacht voor de
rest om hem. Nu heeft de regeering hem achter
slot en giendel gezet en zal hem vervolgen, niet
wegens hoogverraad waarschijnlijk.
En intusschen is de pretendent, hertog Plii-
lip van Orleans, woedend dat Déroulède de ge
legenheid voor hem zoo totaal bedorven heeft
De Pretendent had het Liever zelf gedaan
Met wijd' geopende oogen, zondter helder te
kunnen denken, liepen zij instinctmatig voort
als nachtwandelaars, terwijl Alc Carthy ten
volle meester was over zijn wil, zijn verstand
en zijn zenuwen. Het was niet de eerste maal,
dat hij heb gevaar tegemoet ging. Hij vertrouw
de op dc vastheid van zijn arm en van zijn blik.
Hij gevoelde de vreugde, het genot dat den moe
digen man bezielt, wanneer de strijd! nadert.
Plotseling stond Djouna stil en wendde zich
om.
„Heer, wij zij ar. Achter dat rotsblok is heb
hol
Zij bleven staan. James nam een der gewo-
ron, -welke Bavadsee gedragen had'.
Zonder verder een woord te uiten begaven
zich alle drie onhoorbaar naar hot rotsblok 011
knielden neer. Vóór hen bevond rich eemig
struikgewas, dat hen onttrok aan het oog der
tijgerin, maar zij kondeni anes onderscheiden op
het ldeine grasveld, dat door de maan zoo helder
verlicht werd als door een electrische lamp. Alc
Carthy hoog zich over den steen-
Een onbeschrijfelijke schrik maakte zich van
hem meester.
Op tien meter afstand, voor den ingang van
een door opeengestapelde rotsblokken gevormde
grot lag de reusachtige tijgerin- Tusschen hare
groote klauwen hield zij den boer Chandrana-
hoiu-. Hij was echter nog niet doodi, scheen zelfs
niet gewond', of ten minste niet ernstig. Het
scherpe oog van den Engelscbman zag, dat hij
met groote tusschenpoozen d© pupillen opende
Aan het ministerie van binnenin ndsdie zaken
is men reeds druk bezig met het voorbereiden
van de weikzaamheden voor de in dit jaar te
houden achtste tienjarige volkstelling.
Ei* moet, overeenkomstig de adviezen van de
commissarissen der Koningin in de provinciën,
zijn besloten, de volkstelling, oven als in 1869,
1879 en 1889 te doen houden op 31 December.
liet is het voornemen van den Alinister om
al het bcnoodigde materieel, niet evenals vroe
ger, door tnssclienkonist van de commissaris „en
der Koningin, maar rechtstreeks aan de gemeen
ten to zenden
De bewerking van het eerate gedeelte der uit
komsten zal eveneens niet meer aan de prov.
bureaux voor statistiek wordeii opgedragen,
maar aan het departement van biniienlaudsche
zaken geschieden, waar daartoe een centraal bu
reau zal worden gevestigd
De ScliippcrsbowegiRg te Rotterdam.
De Rijnschippers vergaderen niet meer, daar
zij hunne eisehen op een enkele uitzondering na
zagen ingewilligd. Wol echter da binnenschip
pers. Vher-en-zestig voorname firma's hebban
medegedeeld, dat do eisehen van don Binnen-
scliippersbond onredelijk zijn en dat toegeven
onmogelijk is. Vooral de eisch, dat voortaan uit
sluitend leden van dien bond bevracht zadlen
worden, kan nimmer worden ingewilligd. De be
trokken firma's willen zich zulle een band niet
laten aanleggen en veroorloven dit oo-k niet aan
liun bevrachters.
Wat het voorname punt betreft, het sluiten
van bevrachtingen buiten de herbergen, verkla
ren deze firma's to willen medewerken tot be
perking van het misbruik maken van sterken
drank, doch de eisch dat een scheepsbevrachter
geen herbergier mag zijn, kan niet gesteld -wor
den, omdat niemand bevoegdheid hoeft, derge
lijk algemeen verbod te doen eerbiedigen.
Gisteren werd in de vergadering van de bin
nenschippers, onder leiding van hun voorzitter
Tans, na breedvoerige besprekingen besloten, d©
Rotterdamsohe Beursconditiën voor binnenland-
sche bevrachting, zooals die het laatst door de
bevrachters gewijzigd en door factors en ver
schillende firma's geteekend zijn, aan te nemen.
Deze conditiën wijken slechts zeer weinig af van
dc tot dusverre geldig zijnde door den Binnen-
schippersbond gedeponeerde Rotterdamsclie be-
vraehterscondibiën, en daarom werd een in dien
zin door den voorzitter gedaan voorstel met al-
gemeene stemmen aangenomen.
De schippers uitten tevens den, wensch, aan
deze Rotterdamsclie beursconditiën toe te voe
gen de volgende voorwaarden:
lo. als de bevrachters buiten da conditiën
gaan, verbeuren zij een boete van f 50
2o. binnen een niet te lang tijdsverloop (De
cember a.s.) moeten de bevrachtingen buiten de
herbergen geschieden; en
3o. de Rotterdamsche beursconditiën voor
binnenlandsohe bevrachting moeten op naam van
en weder sloot en hoe zijn borst op en neer ging
als die van een in een net gevangen vogeL
De tijgerin sloeg haar prooi met onverschilli
gen blik gade, gelijk de kat een muis. En gelijk
de kat liet zij haar buit een oogenblik los, hield
zich alsof zij zicli met meer er om bekommerde
cn sliep.
De Engelschman had zijn geweer aangelegd,
maar hij durfde niet schieten. Toom en mede
lijden deden zijn had beven. Twee verschrikke
lijke minuten verliepen. Toen verroerde Chan
dra nah our zich, langzaam strekte hij de armen
uit en richtte zich op zijne elleboogen op. De
maan bescheen zijn van angst vertrokken ge
laat. De oogen puilden uit d© kassen.
Hij wendde het hoofd 0111 naar de tijgerin. Zij
scheen haai- aandacht aan geheel iets anders te
wijden en haar prooi vergeten te rijn-
Toen begon Chandrana hour te kruipen. Hij
maakte een groote boog en het gelukte liem,
zich bijna twee meter te verwijderen.
Mc Carthy zag het doodsbleek© gericht van
den ongelukkige dichterbij komen en weder leg
de hij het geweer tegen de wang. Ongelukkiger
wijze bevond zich echter liet hoofd! van Cham-
dranahour precies in de richting van den loop
en redding was onmogelijk.
„Verdoemd prevelde James.
De schijnbare onverschilligheid' der tijgerin
schonk den hoer moed, hij begon sneller en snel
ler- te kruipen. Onbeschrijfelijke vreugde deed
rijn oogen glinsteren Plotseling nam heb dier
een sprong, de ongelukkig© zonk als verlamd neer,