52"" Jaargang. Zondag 19 en Maandag. 20 Maart 1899. No. 9888. Tweede Blad. Reuters Office. HANDSCHOENEN. U 1 T II li P li K S. 5CHIE IVISCHE CO U RANT Deze courant verschijnt dagelijks, met uilzondering uin Zon- en Feestdagen Prijs per kwartaal - Voor Schiedam en Vlaardingen 11. 1 25 Fi anco per post fl. 1.65. Prijs per weekVoor S c h i e d a m en Vlaardingen 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentïën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags \óór een uur aan het bureau bezorgd zijn. Bureau Botcr&traat 6S. Prijs der A d v e r t e n t i n Van 17 regels (1. 0.90 iedere regel moer "12ia cenl«. Reclames 30 cents per n gel. Groote letters naai' de plaats die zij innemen. Advertentïën hij abonnement op voordeeüge voorwaarden. Tarieven hier van ziju gratis aan het Bureau te bekomen. In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde kleine ntlccrlenli&n opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, hij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Interc. Telefoon ÜVo. 123. De slag hij Waterloo vond den ISden Juni 1815 plaats, en een week later, den 22sten, kon men in de toen te Londen ver schijnende „Morning Chronicle" lezen „Wij onderbreken het afdrukken van ons blad om mededeeling te doen van de schit terendste en volkomenste overwinning die de hertog van Wellington tot nu toe heeft behaald." Het bericht van Napoleon's nederlaag had juist denzelfden tijd noodig om van Brussel naar Londen te komen als de tij ding van den slag bij Omdurman in den herfst van het vorige jaar noodig had om uit het hartje van Soudan de Engelsche Jioofdslad te bereiken. Moderne historici hebben er op gewezen hoe geheel anders het verloop der wereldge schiedenis zou zijn geweest, wanneer de te legraafdienst en de dagbladen honderd ja ren geleden slechts half de rol zouden heb ben gespeeld, die zij nu in de geschiedenis der wereld vervullen. Zou Napoleon I wel zoo hoog hebben kun nen stijgen, wanneer de telegraaf de gebeur tenissen in Egypte terstond naar Europa had overgebracht? Twee maanden waren de berichten van Egypte naar Engeland onderweg, en Napo leon had te Parijs reeds weer het heft in handen, weer nieuwe lauweren geoogst, voordat Frankrijk vernam wat er eigenlijk in Egypte was geschied. En de slag bij Leipzig zou vermoedelijk «iet hebben plaats gehad, wanneer men te Parijs eerder bericht had ontvangen van den brand van Moscou, en den vreeselijken terugtocht der grande armêe over de sneeuwvelden. Dan zouden de bondgenoo- ten, de bloedverwanten en de tegenstanders van den Keizer er wel om strijd voor ge zorgd hebben, dat zijn heerschappij een einde nam. En nu dagelijks brengt de telegraaf berichten van alle oorden der wereld. Wij weten heden, welke stappen de Russische of de Engelsche of de Italiaansche gezant gisteren bij het Tsung-li-Yamen heeft ge daan, en hedenavond staat in alle bladen van Europa te lezen welke gebeurtenis van aanbelang den eigen morgen óf middag in Parijs of Londen of Konstantinopel of Stockholm is voorgevallen. Laat de hertog van Orleans, laat don Carlos maar reizen, van Zwitserland naar België, van daar naar Italiëwaarheen zij zich wenden, overal is de electrische vonk hen vooruitgesneld, en reeds staan bij hun aankomst de geheime agenten van Frank rijk, van Spanje op hun post om weder hun gangen na te gaan. En denzelfden avond lachen honderden en duizenden in geheel Europa om de reizen autour de leur pays van de pretendenten. Zelfs vijftig jaar geleden was het nog ge heel anders gesteld met de nieuwsversprei ding, toen de telegrafie voor het eerst in dienst der journalistiek werd gesteld en daardoor de stoot werd gegeven tot de krachtige ontwikkeling der dagbladen. De eerste telegraaflijn liep weliswaar van Aken naar Berlijn; maar toch was Parijs eigenlijk de geboorteplaats der telegrafische nieuwsverspreiding, omdat Parijs toen veel meer dan thans het middelpunt van Europa was. Daar waren de hoofden weer eens op hol gebracht door vrijheidsideeëndaar stondeneerst burgers en arbeiders, later het proletariaat alleen op de barricaden. Vandaar wachtte men in spanning op nieuwsmen wilde steeds de laatste berich ten hebben uit de stad, waar tronen omge worpen en barricades opgericht werden. Men kent de politieke geschiedenis van Handschoenen worden in ieder seizoen en by iedere gelegenheid gedragen, om de han den te beschutten tegen den invloed van de zon, of van de koude of van stoffen, die na- deelig op de huid zouden wei ken, maar ook wel, zonder een van deze redenen, alleen omdat het gebiuik, een dwingeland, fami lie van de welbekende godin Mode, het nu eenmaal zoo eischt. Dat wy nog niet voor ons genoegen onze banden bekleeden, blijkt uit de moeite, die het kost, kinderen er aan te gewennen, op straat handschoenen te dragen. Het gebruik van handschoenen is leeds zeer oud. In Genesis lezen wy al dat Re- bekka voor haar zoon Jakob handschoenen maakte van geitenvel (2000 jaren v. Chr.) In de Odyssea, in den XXIVen Zang, ver haalt Homeros: Laërtes was bekleed met een armoedige tunica, en zijn handen waren met handschoenen bedekt vanwege liet struik gewas. die dagen. Ook in andere landen ontston den revolutionnaire bewegingen, die overal succes hadden. Maar meestal slechts kort de reactie nam terug, wat de revolutie ai- gedwongen had. Parijs was in die dagen de wijkplaats voor de politieke vluchtelingen, onder wie vele journalisten waren. De mannen dei- pers leden vaak honger in do Seine-stad en later te Londen, waar zij na den staats greep in Frankrijk hun heil zochten. „De pers van die dagen, heeft de oud-minister president van Italië, Crispi, eens in de Ka mer gezegd, „was geen beroepsmatige tak van arbeid, maar een aposteldom". En Cris pi kon bet wetenwant zelf schreef hij in dien tijd artikels voor vijf francs, en hij zou honger en gebrek hebben geleden, wanneer zijn vrouw hem niet door haar arbeid als waschvrouw boven water bad gehouden. Onder de Duitsche vluchtelingen te Pa rijs verkeerde ook een jongmenscli, zekere Paul Julius Reuter, van joodsclie ouders te Kassei geboren, die eerst te Göttingen aan een bank had gewerkt, waar hij zich in zijn vrije uren bezig placht te houden met be studeering der telegraaf en later te Berlijn een boekhandel had opgezet, die na een kwijnend bestaan failliet ging. Bezwaarlijk kon Reuter, die naar den vreemde trok, toen denken dat bij weinig meer dan twin tig jaar later schatrijk en m geheel Europa bekend zou zijn, dat de hertog van Saksen- Coburg-Gotha hem in den adelstand zou verheffen. Bemind was Reuter onder de vluchtelin gen te Parijs niet, zoodat hij met zeer wei nigen geregeld placht om te gaan. Onder die weinigen dient echter vermeld dr. Eng- lander, die in latere jaren de journalistieke steunpilaar werd van Reuter's bureau te Londen. Reuter bezat een groot talent voor za ken; hij zat vol practische ideeën en bezat de taaie vlijt van zijn stam. Daarbij was de gave van organiseeren hem aangeboren. Zoodoende ontstond in 1849 het nieuwsbu reau Reuter, nog op zeer kleine schaal, dat, gebruik makende van de lijn AkenBer lijn, een spoed-dienst inrichtte voor han delsberichten. Behalve handelshuizen be diende het bureau ook sommige bladen. De dienst was aldus ingericht. Van Parijs naar Brussel de post, van Verviers naar Aken postduiven, terwijl van Aken de be richten uit liet Westen naar Berlijn en die uit het Noorden en het Oosten naar Parijs werden doorgezonden. Het bureau werkte met succesdat prik kelde de concurrentie, maar maakte ook de regeeringen wakker, die zich afvroegen of liet niet zaak zou zijn de nieuwsbureaus in het oog te houden en een er van te bevoor rechten. Om dis redenen, maar ook om liet hooge belang van Londen als handelsstad, besloot Reuter in 1851 zijn bureau naar Londen te verplaatsen. Voor dien tijd was dit een belangrijk be sluit en een hoogst moeilijke onderneming. De afgezonderde ligging van Engeland en Londen en hot daarmede gepaard gaande wantrouwen jegens al wat nieuw was en uit den vreemde kwam, deed zich toen nog in veel grootcrc mate gelden dan tegenwoordig, schoon het ook nu nog moeilijk is buiten- landsclie berichten die niet uit Engeland komen, te Londen ingang te doen vinden. Maar anderzijds was het voor het jeugdi ge nieuwsbureau oen dwingende noodzake lijkheid, wilde het zich uitbreiden, Engel sche berichten aan zijn afnemers te Parijs te bezorgen en een poging te wagen om het uitgestrekte gebied van Engeland met zijn buitenlandsclie bezittingen, de eenige lan den waar destijds persvrijheid en daardoor een krachtig in bloei toenemende pers be stonden, te exploiteeren. De eerste resultaten lagen ook te Londen op bandelsterrein. Het jaar 1851 was het jaar der eerste groote industrie-tentoonstel ling en der telegrafische verbinding van En- Xenophon verweet aan de M-den, dal zij dikke warme handschoenen droegen. Cyro- pedia). Oorspronkelijk zullen de handschoenen wel alleen gediend hebben tol bescherming van de band in den strijd tpgen menschen en dieren, zooals nog blykt uit de yzeren hand schoenen der ridders. In dien riddertijd ge bood zelfs de etikette aan sommige hoven, de handschoenen uit te trekken by de komst van den vorst. Uit beleefdheid of ten teeken, dat men er' geen wapen in verborgen hield? B(j het olijven plukken gebruikten de Romeinen handschoenen, om de viuchten niet met de warme hand aan te raken O.vidius beweert echter, dat de olijven lek kerder zijn, als ze met de hand geplukt wor den waarschijnlijk zal men dus handschoe nen gebruikt hebben, om de olijven langer te kunnen bewaren, evenals men pruimen, die men een tijd iang verseh wil bewaren, ook liefst niet met de onbekleede hand aan raakt. Oudtijds droegen de worstelaars hand schoenen, evenals de tegenwoordige boksers. geland met Frankrijk. Een gunstig tijdstip dus om eenigennate den weg te banen voor ccn nieuw sverkeer tussehen Engeland en het buitenland. Maar ook in andere opzichten werkten de omstandigheden mede om de jonge on derneming te doon slagen. De gebeurtenis sen in Frankrijk, de staatsgreep, de lang durige onderhandel!iigcn die aan den Krim- oorlog voorafgingen, de Krim-oorlog zelf, de Chineesclie oorlog, de groote opstand in Voor-Indië, eindelijk in 1859 de Italiaan sche oorlog, kortom die gehcele reeks van buiten Engeland spelende gebeurtenissen die Engeland in de hoogste mate belang in boezemden en het verlangen naar nieuws berichten ten top deden stijgen, vielen in de eerste tien jaar van liet bestaan van Reu ter's Office. Wat hielp alle tegenzin tegen wat uit den vreemde kwam bij dit hevig verlangen naar nieuws. Langzaam, maar zeker gingen al lengs alle bladen der Engelsche hoofdstad er toe over zich bij Reuter re abonneeren. De afschaffing van liet courantenzegel door Gladstone besloot deze tien jaren. Daardoor werden de penny-bladen mogelijk, en sinds zijn alle bladen, met uitzondering der „Ti mes", penny-bladen geworden. Deze eerste tien jaren, tusscben 1850 en 1860, waren voor den leider van het jeugdi ge nieuwsbureau jaren van rusteloozen, bij na bovenmenscheïijk arbeid, maar ook van schiterende resultaten. Zoowel op handels- als op politiek gebied bleek het een voor beeldige betrouwbaarheid te bezitten; Reu ter zelf werd in moeilijke tijdsomstandig heden de vertrouwde van opeenvolgende re- geeringen, en in bet begin van het zesde de cennium dezer eeuw nam bij reeds een Europecsclie positie in. De jaren tusscben '60 en '70 met hun groote Europeeschc gebeurtenissen brachten Reuters Office ook uitwendig tot volkomen bloei. Reuter, die tijdens den Amerikaan- sehen burgeroorlog, wat de snelheid van nieuwsverspreiding aangaat, zijn mededin gers bijna steeds bad geslagen, zette in 1864 zijn onderneming om in een naamlooze ven nootschap. Hij legde toen zelf een telegraaf kabel van Lowestoft naar Emden in Han nover, kreeg van de Fransclie regeering con cessie voor een Franschcn trans-atlanti- schen kabel en behaalde in beide gevallen bij den lateren verkoop van den kabel aan zienlijke winsten. Minder voordeelig was de groote telegraaf-oorlog tusscben Reuter en Wolff's bureau. De eerste trachtte vasten voet te krijgen te Hamburg, Berlijn en Frankfort, terwijl Wolff pogingen deed om zicli te Londen te nestelen. Verscheiden ja ren duurde die strijdhij kostte aan beide nieuwsbureau's groote sommen en ten slotte trokken beide zich op hun eigen terrein te- rug. Sedert dien tijd is tusscben de verschil lende landen een ruilsysteom ontstaan, waarbij alle partijen welvaren. In Duitsch- land verzamelt Wolff's bureau de Duitsclie berichten, verspreidt die in Duitschland zelf en geeft de voor de verschillende sta ten belangrijke berichten voor Frankrijk aan de Agence Havas, voor Italië aan de Agenzia Stefani, voor Rusland aan de Agen ce Russe, voor Turkije aan de Agence de Constantinople, voor Oostenrijk aan bet Correspondenzbureau en voor Engeland aan Reuters Office. Reuter zorgt voor de couranten te Lon den. bet overige Engeland, de Engelsche ko loniën en enkele andere landen waaronder ook Nederland. In Engeland geeft het de buitenlandsclie berichten aan de Press As sociation, die voor de verspreiding in do provincie zorgt, in ruil voor de door de As sociation bijeengebrachte provinciale be richten. In de Vereenigde Staten bestaat voor nieuwsverspreiding en ruil met bet buiten land een dergelijke consumptie- en produc- tie-vereeniging als de Engelsche Press Asso- Lodewtjk de Goede beval, dat de monniken handschoenen zouden dragen, en sinds de Vtle eeuw was dit gebruik reeds ingesteld onder de hoogere geestelijkheid. Onder Robert den Vrome begon men de handschoenen met edelgesteenten te versie ren. Van dien tijd werden zij een sieraad in plaats van eene noodzakelijkheid. In de middeleeuwen werden de beschil derde en met loovertjes bestikte hand choe- nen voornamelijk te Venetië vervaardigd. Ook voor minder onschuldige staaltjes van dit artikel scheen men daar specialiteiten te hebben, want d<* bekende vergiftige hand schoenen, die aan Jeanne d'Albret, de moe der van Hendrik IV, het leven kostten, wer den van daar verzonden. In de XlIIe eeuw droegen de rijke dames lederen of stoffen handschoenen met kappen of knoopjes. Handschoenen van kippenvel ver vaardigd waren toen het toppunt van goeden smaak. Men had ze zoo (jjn, dat zij in een notendop geborgen konden worden. Zij werden los in de band of tusscben de cein tuur gedragen. ciation, nl. de American Associated Press. In den jongsten oorlog is deze herbaalde- lijk op den voorgrond getreden. Men zal zich herinneren hoe zij haar verslaggevers naar bet terrein van den oorlog zond. Bij zonder betrouwbaar waren baar mededoe- lingen evenwel niet altijd. Trouwens, dit uitzenden van bijzondere berichtgevers door de nieuwsbureau's die sterk belang hebben bij de gebeurtenissen, of door groote bladen, is geen ongewoon verschijnsel. In den Fransch-Duitschen (1870'71) en den Russisch-Turkscheii oor log (1S77'78), moest Reuter's bureau liet afleggen tegen do geweldige krachtsontwik keling der groote Londensclie bladen. Daar entegen heeft bet in de laatste tien jaren, vooral iu de laatste daarvan, in Soudan, in Indië, in den Spaansch-Amerikaanschen oorlog, zijn concurrenten ver achter zich ge laten. Dat de berichten een enkel maal par tijdig zijn getint, is te vorklaren uit dc rui ling van berichten tusscben de verschillende nieuwsbureau's. Reuter zelf bad sinds lang aan zijn oud sten zoon de leiding van het bureau over gedragen. In de laatste jaren zijns levens genoot hij een welverdiende rust, totdat de dood eeni ge weken geleden hem op taebtigjarigen leeftijd wegnam. De verkiezing te Veen dam. Omtrent de verkiezing te Veendam, waar bij de sociaal-democraat Schaper bet won van bet aftredende lid mr. Smidt, schrijft bet „Handelsblad" o. a. Met de cijfers voor oogen is bet, dunkt ons, onbetwistbaar dat een deel der anli- revolutionnairen, door bet eerste gedeelte van bovenstaande verklaring (over den leer plicht nl.) aangelokt, op den beer Schaper beeft gestemd. De anti-revolutionairen hebben dan ook den doorslag gegeven ten gunste van den socialist. Zonder hun 449 stemmen ware de heer Schaper niet gekozen. Inderdaad wij hebben den anti-rcvolutio- uairen onrecht gedaan door bun eene al te groote onverdraagzaamheid toe te schrijven. Ook tegenover socialisten zijn zij zee r ver draagzaam als er maar een liberaal te bestrijden valt. Maar wij vragenWat is er te wachten van menschen, die in den strijd tusscben een geavanceerd liberaal en een socialist, aan den voorstander van de revolutie (zij liet dan ook een niet gewelddadige) de voor keur geven? Men wil misschien wel eens weten wat men aan den beer Schaper beeft? Welnu, in één opzicht kan men zich troostende ge kozene behoort in allen geval tot de bekwa men van zijn partij. De lieer J. H. A. Scha per, redacteur van „De Strijd", is lid van de Staten van Groningen en van den Ge meenteraad der provinciale hoofdstad en beeft als zoodanig getoond, een schrander man te zijn. Dc burgemeester van Gronin gen verklaarde van den heer Schaper dat hij een eereplaats in den Raad bekleedt. Dit moge ons eenigszins troosten voor bet verlies van den beer Smidt, die een zeer be kwaam en zeer geacht lid van dc Kanier was, getuige o. a. zijn werkzaamheden als rapporteur van Binnenlandsclie Zaken (tweemaal), van Justitie, van Financiën en van bet wetsontwerp op den leerplicht. Hij vertegenwoordigde Veendam sinds 28 Nov. 1893. Tot de veelpraters behoorde de heer Smidt zeker niet en ook in dat opzicht zal door de jongste versterking van de sociaal democratische arbeiderspartij in de Kamer wel eenige verandering merkbaar zijn. De samenstelling der Kamer is, na deze Onder Hendrik III begonnen de viouwen gebreid" handschoenen te diagen. In de XVIe eeuw werden de handschoe nen geparfumeerd met amber, jasmijn of andeie geuren, en versierd met borduurwei k, kwastjes en nestels, en pronkers lieten ze zicli door hun bedienden nadragen. Zij kwamen voor onder de diplomatieke geschenken. Aan een ge Europeesclie boven ontvingen de gezanten handschoenen, met edele steenen bezet, die een groote waarde hadden. De dames-handschoenen werden boven op de hand gesloten. Onder Hendrik IV waren de liandschoe nen van hondenleder in de mode. Ten tijde van Lodewyk XIV waren de Spaansche handschoenen beroemd om bun zachtheid, doch die uit Parjjs waren beter van model. De XVIlIe eeuw was niet gunstig voor de handschoenen. Bij koud weder ging men niet uit. Men voelde dus niet de behoefte aan eene bedekking voor de handen, en wie mooie, blanke handjes had, tooide ze met ringen en pronkte er mede. Wie ze niet had verkiezing, als volgt: Liberalen 45, Radi calen 4, Anti-revolutionairen van de twee groepen 20, Katholieken 22, Christelijk- Historischeu en Conservatieven 5 en So ciaal-democraten 4. J liet „Vaderland" oordeelt: De -tactiek der sociaal-democraten, om de herkiezing te betwisten van een lid, dat een voudig moest aftreden wegens verkregen be vordering in staatsdienst, beeft hun die overwinning bezorgd. Tot nog toe behoorde het tot de politieke zeden bij alle partijen in een dergelijk geval den aftredende zon- dei verzot ti_ laten herkiezen. Wij kunnen de afwijking van dat stelsel geen vooruit gang in de politieke zeden noemen. Maar nu men eenmaal wist, dat de so ciaal-democraten hemel en aarde bewogen om oen der hunnen gekozen te zien, is het van de liberalen grof plichtverzuim, dat zij bun bekwamen en werkzamen afgevaardig de in den steek lieten. In 1897 verkreeg de heer Smidt 2326 stemmenthans dus 900 minder. Men is blijkbaar te gerust geweest en beeft de kracht en den ijver der sociaal democraten te gering geschat. Intusschen is bet niet aannemelijk, dat de partij zooda nig in kracht is toegenomen, als uit bet ver schil van stemmencijfer toen en nu zou schijnen te volgen. Neemt men in aanmer king dat in 1897 de anti-revolutionair 1467 stemmen kreeg (de protectionist Mansbolt 218), dan lijdt het wel geen twijfel, of de beer Schaper beeft zijn overwinning ten deele aan anli-rev. stemmen te danken. De vragen, hem van anti-revolutienaire zijde gesteld ten aanzien van zijn gevoelen over leerplicht, en het daarop gegeven antwoord, dat den tegenstanders van dien maatregel een schemering van hoop gaf, zeggen in dit opzicht genoeg. Een vingerwijzing tc meer, ook voor ge avanceerd liberalen, waar hun vrienden en waar hun vijanden zijn. De „Standaard" meent: Veendam is voor de Piersoniaansche „groot-liberale" partij behouden gebleyen. Voor Smidt kwam Schaper, maar, eilieve, wat maakt dit uit! Piersons concentratie spant immers den boog van haar brug van Troelstra tot Bastert, en Schaper cn Troel stra zijn één. Voorzoover er verschuiving is, dus alleen verschuiving i n de partij. Onze premier kan er dus niet eens door uit zijn goed-humeur-plooi komen. Smidt was hem misschien liever geweest, maar Schaper is en blijft toch van de familie. Zoo een man als Heemskerk ware geko zen, dan zou Pierson het voorhoofd gefronst hebben. Maar Schaper, een volbloed sociaal-demo craat Soyez le bienvenu, Monsieur le socialiste. Dignus, dignus es intrare, zou Molière zeg gen, in nostro coneocto corpore. Dat van do 5400 kiezers slechts even 3000 opkwamen, baart daarbij geen verwonde ring. Gelijk men toch weet, bleef een der drie staatspartijen, de anti-revolutionaire, ditmaal thuis. Of ze hier goed aan deed, laten we in het midden. Stellig is het begrijpelijk, dat een partij, die in Groningen zoo sterk vertegenwoor digd is, maar door slechte districtsindeeling nergens haar man er door kan halen, er te gen opzag, om weer noodelooze kosten te maken, en daarom dachtlaat de twee neefjes van Pierson het maar uitvechten. Het district blijft toch aan de „groot-li berale" partij. Van Houten, ook van deze provincie, kan nu weer stoffen op het succes van zijn brief. De „Tijd" zegt: Ongetwijfeld is de afloop dezer verkie- zoclit ze te krijgen. iTouteommecheznousr' Onder de Republiek en hei eerste Keizer rijk haalden ze hun schade in. Handschoe nen en mitaines reikten tot den schouder, en vertoonden de zonderlingste combinaties. De meeslgezocbte kleur was hazelnoot-bruin. Tijdens de restauratie weiden zij eenvoudiger en liefst in maistinten en van peau de Suède gedragen. In 1835 werd de machinale vervaardiging van handschoe- en uitgevonden, waardoor Jouvin zich b"roeind maakte. De handschoe nen werden toen levens veel goedkooper, zoodat nu in het bereik van iedereen kwam, wat tot dusverre meer bepaald het eigen dom der hoogeie kla«se was geweest. Toch blijft er altyd nog een groot verschil bestaan, en is het gezegde volkomen waar, dal men aan schoeisel en handschoenen steeds de elegante dame herkent, hoe eenvoudig haar verdere toilet ook moge zijn. (ML")

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1899 | | pagina 5