53*'e Jaargang. No. 9936. Donderdag 18 Mei 1899. De familie Hilbers. n. 1000 1000 1000 4910 4968 5197 4300 5439 5497 1 I i BUITENLAND. BINNENLAND, SCH EDAIVISCHE C01MNT Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingcnfl 1.25 Franco per post il. 1.65. Prijs per weekVoor Schiedam en V laar dingen 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Ad vei ten tien voor liet eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur aan het bureau bezorgd zijn. Bureau: Boterstraat «8. Prij- der A d v e r t an t i u mui t 7 regels 90 cents; iedere itgel meer 12'a cents. Reclames 30 cents per regel, (ironte letters naar de plant-» die /ij innemen. Adv er ten ti ën bij abonnement op \oordeelige voorwaarden. Tarieven bet- van zijn gratis aan het Bureau te bekomen. In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde Kleine ndeertentiën opgenomen tot den prijs van 40 tent per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Interc. Telefoon Xo. 123. Algemeen overzicht. SCHIEDAM, 17 Moi '99. Samenzwering in Transvaal. De Engelscbe samenzweerders in Trans vaal kennen blijkbaar hun métier slecht. Dat is gebleken door de even onhandig als brutaal voorbereide rooftocht van Jame son; dat blijkt tlians weer uit de mislukte staatsgreep te Johannesburg. Want wat velen vreesden, is waarheid ge bleken. Men verwachtte iets het broeide weer geducht onder de Engelscbe bevolking van Transvaalcr werd gekuipt dat het een aard had, en van hoogerhand werden die woelingen begunstigd. Chamberlain sloeg ook ditmaal het intrigceren met een welgevallig oog gade, gereed om bij mis lukking een naief-verbaasd gezicht te zet ten. We zullen dat verwonderde gelaat wel spoedig zien, nu de Transvaalsche regcenng weer to waakzaam blijkt geweest te zijn. Ziehier wat dr. Leyds, de Transvaalsclie gezant, aan de NederJaudsche bladen be nch t De regecring van de Zuid-Afnkaanscbe Republiek seint mij heden een telegram dat als volgt begint: Richard, Nicliolls, zich noemende kolonel, George Patterson, zich noemende kapitein, Edward John Tremlett, Charles Edgar Ellis, John Allen Mitchell, zich noemende luitenants, James Trier en Hooper zijn gisteren gearresteerd op beëedigde verklaring van drie Engel- sclien, wegens hoogverraad in zake de aan werving van troepen om revolutie te ver wekken en met het doel om het fort te Jo bannesburg in bezit te nemen en de stad in bezit te houden, totdat dc -mgelschc troe pen uit Natal ter hulp zouden zijn geko men. Een hunner beweert te handelen onder directe instructies van het Engelscbe depar tement van oorlog. Het telegram aan dr. Leyds eindigt „Gij kunt hiervan gebruik maken." Deze officieele mededecling bevestigt slechts de berichten die ons over Johannes burg, Pretoria eu Kaapstad bereiken. Aan vankelijk verluidde uit eerstgenoemde plaats alleen dat er een aantal mannen on der beschuldiging van hoogverraad gevan gen waren genomen. De „Cape Argus" kou reeds uit Pretoria melden dat de staatsse cretaris Reitz het bericht bevestigd bad. Eerst werd ook gezegd dat onder de samen zweerders Engelsche officieren waren; uit bet officieele regecringstelegram blijkt ech ter dat men er lang niet zeker op ging. Een later Reuter-telegram uit Pretoria nu meldt dat de gearresteerde mannen geen officieren zijn, maar de meesten hunner hebben vroeger gediend in de gelederen van het Britsche leger. Een van lien is een Deen. De Britsche agent te Pretoria heeft aan president Ivruger zijn leedwezen betuigd, dat mannen die de uniform der Koningin hebben gedragen, in het complot betrokken zijn. President Kruger zeide in antwoord DOOB E. V E L Y. 18)t „Je hoort de eerste artist en zingen, en tableau-vivants, Fransje, hè, wat moet dat heerlijk zijn!" Het meisje buigt haar krul- lekopjo over het programma. „En winkels ea café's'en een tombola! 'tls om er in te verdwalen. Zeg, Fransje, ik blijf wakker; ik wil je dat alles kersversch liooren ver tellen." „Kind, aan die heerlijkheden waag ik me niet eens, want zelfs als je er naar kijkt, kost het geld." „Eu later bal!" leest het meisje plechtig. „Wie dansen daar nu?" „Ook de anderen," luidt liet antwoord. „Jij bent mooier dan allo anderen." „Dank je. Maar ik zou toch een muur bloempje wezen. Ik ga na afloop van het concert weg." „Ja, dat zou ik doeu," zegt Else. Fransje grijpt haar handschoenen, die al langen tijd dienst doen voor buitengewoon feestelijke gelegenheden. „Eise." Hansje draait zich om. „Heb jij al eens zoo'n feest meegemaakt?"* Over Else's ouwelijke trekken glijdt een glimlach van zoete herinnering. „Ik heb in ons provincie-stadje bij een bazar eens voor bloemen alleen vijf-en-zeventig mark ont vangen," zegt zij. „Geen enkele luitenant gaf mij voor een roos minder dan vijftig pfennig. En baron Romberg zelfs drie mark. Dat waren andere tijden!" En zij 'dein t de lippen op elkaar. „Wat moet je gevierd geweest zijnzegt daarop, dat hij hoopte dat het voorval geen belemmering zou zijn voor de samenkomst met sir Alfred Milner. Dc samenzweerders zijn per gereedstaan- den extra-trein naar Pretoria overgebracht, waar de tijding natuurlijk groote opschud ding wekte De Britsche diplomatieke agent heeft hen in de gevangenis te Preto ria bezocht. Hoe de samenzweerders ontdekt zijn, is niet geheel duidelijk. Het Reuter-telegram uit Pretoria spreekt van een detective die zich bij de samenzweerders had aangeslo ten. Daarentegen wordt in het regeeringstc- legram alleen gewag gemaakt van de be- eedigde verklaring van drie Engelschen. Nadere bijzonderheden zullen echter wel spoedig bekend raken. Laat ons verheugd zijn over de voorloopigo verijdeling van het misdadige plan; laat ons hopen dat het president Kruger en zijn regecring ook nu moge gelukken de onafhankelijkheid der Republiek te handhaven langs den weg des vredes. Sinds de dagen van Jameson's inval is er evenwel heel wat veranderd, dat nu den vriend van Transvaal met bezorgdheid ver vult. Nog gisteren, voor het bekend-wórden van den verijdelden aanslag, bevatte de „Köln. Ztg." o. a. een coirespondentie uit Londen, waarin vinnig werd afgegeven op de Tramvnalschc regeering, en de „recht vaardige eischen der Uitlanders" en „de su prematie van Engeland in Zuid-Afrika" schering'en inslag zijn. Do correspondent van het blad dat vroeger Transvaal zoo goed gezind was, meent dat de beschaving Transvaal heeft gemaakt tot het eerste goudland; het moet dus de instellingen van beschaafde landen aanvaarden. 't Is maar de vraag wat men daaronder gelieft te verstaan. Aan de flinkheid der Transvaalsclie re gecring kan de Fransche een voorbeeld ne men. Ook voor haar zal het wellicht spoe dig noodig blijken met krachtige hand in te grijpen, wanneer de nationalisten inder daad uitvoering geven aan hun voornemen om den uit Afrika teruggekeerden Mar- chand als nationalen held op het schild te heffen. Marchand is misschien wel daar voor te vinden; zijn gezwollen, ultra-patrio- tisclie taal belooft zijn cesaristische bewon deraars veel goeds. 't Schijnt dat de regeenng een waarschu wing heeft willen richten tot de partij die van een staatsgreep droomt. Toen de minis ter-president Dupuy Zondag het woord voerde bij de onthulling van het gedenktee- ken ter eerc van Floquet, stond hij uitvoe rig stil bij het glanspunt in diens staat kundigen loopbaan de bedwinging van liet boulangisine. Dupuy haalde daarbij de woorden aan, waarin Floquet Boulanger antwoordde, toen deze in de Kamer zijn pa- triotisch program ontwikkelde. „Ik zoek er tevergeefs naar," zeide Flo quet toen, „met welk recht hij er met na ïeve brutaliteit alleen aanspraak op maakt het patriotisme in Frankrijk te vertegen woordigen en te beweren aan de vertegen woordigers der natie, aan haar generaals, haar officieren, haar leger, aan die eenvou- de jongste, terwijl zij bepaald met trots naar haar oudste zuster kijkt. „Fransje en ik hebben zoo iets nooit gekend." „Wees daar maar blij om; dan beboef je ook het lieden niet te vergelijken met het verleden." „Ja maar jij hebt het tocli gehad. Als ik me dat voorstel luitenants die je het hof maken, en een werkelijke dame te zijn Het programma ritselt zacht in haar kleine handen, die vereelt zijn van het werken. „En vriendinnen en visites. Ik was ook nog zoo jong toen wij weggingen. Maar ik her inner me je rijpaard Cora toch nog heel goed en ook mijn bonne, juffrouw Baum- bacli met haar gele tanden. Toen ik hier op do armenschool kwam, wisten ze niet eens wat een bonno was." „Als we op Hilbershausen waren geble ven! Als „hij" ons niet in het ongeluk had gestortElse" dit wordt na eenig naden ken gezegd „ik geloof ook dat jij er het meest onder hebt geleden." Fransje is klaar. Zij trekt haar mantel aan, zegt haar zusters goeden avond, roept een groet naar de keuken waar haar moe der bezig is en gaat de trap af. Beneden wordt zij in het portaal opgehouden. „Zoo, juffrouw Hilbers? Niet aan 't werk?" vraagt een magere vrouw die een ouden omslagdoek met beide handen over elkaar houdt. „Ook eens een vrij avondje nemen Wel, wel, een witte japon nog wel Keurig hoor laat me eens kijken. Gaat u dansen V' „Neen, naar een concert." „Ook mooi. Ik hield veel van dansen. Zoo'n Schotsch, nee die zie je niet beter. Dat zou je niet meer van me zeggen, hè Ook niet dat mijn meisjes wacht eens, hoe heet het ook weer wat zei die winke- dige soldaten die evenveel bloed als hij voor het laud hebben vergoten en die er niet over spreken, te lecren wat patriotisms is En Dupuy voegde er bij„De republi keinen van toen besloten met- een reusach tige meerderheid deze woorden in het land te doen aanplakken. De republikeinen van thans zullen die woorden overdenken en er dezelfde vastberadenheid uit putten, wan neer zij zich ooit tegenover een zelfde ge vaar zullen bevinden." Een waarschuwing die aan duidelijkheid mets te weusehon overlaat, maar die toch de nationalisten niet zal beletten aan Mar chand een schitterende ontvangst te berei den. Trouwens, daar kan niemand iets op te gen hebben; ook de regeering niet. In den ministerraad is gisteren zelfs het program opgesteld der feesten ter eere van Mar chand op 1 Juni a.s. De minister van kolo men las een telegram voor van Slarchand aan den gouverneur van Obok, waarin hij zijn aankomst te Dschibouti aankondigt te- geu den 16eu en hem verzoekt namens den leider der expeditie en zijn officieren aan de regeering en aan hun militairen elief do verzekering over te brengen van hun toe wijding en van den geest van discipline en gehoorzaamheid die al de drie jaar bij de expeditie heeft gehcersclit. Marchand zou dus gisteren te Dschibouti aankomen. Gemengde Mcdedeellngcn. Koningin Victoria is te Londen aangeko men om daar den 24sten baar SOsten ver jaardag te vieien. Zij is geestdriftig door de bevolking begioet. De verwerping der kanaalplannen in de commissie uit het Pruisische Huis van Afge vaardigden is te danken aan de conservatie ven en een deel van het centrum. Alleen de nationaal-hberalen, de viijzinnigen en een deel van het centrum stemden er voor. De uRappel" vertelt dat Coppée, toen Scheurer-Kestner in het najaar van 1897 de zaak-Dreyfus entameerde, overtuigd was van Dreyfus' onschuld en een artikel daar aan had gewijd dat door Xau van het ïJour- nal" werd geweigerd. Coppée heeft nu in een ode Paul Dérou- lède verheerlijkt. Hij vei gelijkt hem zelfs bij Hoche. Arme Iloche De Figaro" bespreekt nu de deskundigen verklaringen over het borderel en toont aan dat de drie eenige, werkelijk bevoegde schrift kundigen het aan Eslethazy toeschrijven. Het verhaal in de »Temps" van de be raadslaging in raadkamer in 1894 en Drey fus' veroordeeling is in tegenspraak met generaal Mercier's verklaring dat het valsche stuk-Benry niet is overgelegd. Mercier houdt zijn bewering staande. De Temps" antwoordt hierop weer door Piequart's verklaringen omtrent het geheime dossier nog eens af te drukken. Havas spreekt de beweriug van Rochefoit, dat de munster van buiteniandsche zaken lier op den hoek ook weer als hij ze voorbij zag gaan: bootees juist, dat ze bootees zijn geworden. Ouderdom maakt leelijk, en als men wat meemaakt en daar heb ik mijn deel van gehad." Zij gaat niet op zij, zoodat Fransje wel moet luisteren. „Maai- nu gaat het beter; de meisjes helpen me wel, vooral Marie. Go- duld om te zitten naaien zooals u, hadden ze geen van beiden. Sedert ze niet meer bij haar moeder wonen, weet ik dikwijls niet eens vvajir ze in betrekking zijn. Dat doet er ook niet toe, of het op een mantel- of een kostuum-atelier is. Eu altijd vroolijk en dansen eu pleizier. Nu, u schijnt nu toch ook in tc zien dat ecu meusch maar één maal jong is. Gelijk heeft u." „Goeden avond, vrouw Nottebokm. Het is hoog tijd." Fransje gaat vlug het binnenplein over. „Wel, wel," zegt vrouw Nottebohxn bij zich zelf; haar stem heeft iets gorgelends. „Al die voornaamheid geeft je geen boter op je brood." Terwijl zij zorgvuldig haar japon bij el kaar houdt zi fransje Hilbers in den tram wagen zij heeft haar doek over haar voor hoofd getrokken. Zij vindt het eigenlijk heel vreemd dat zij zoo naar een pretje rijdt voor een paar uur kan zij zich vrij voelen, juist alsof zij behoort bij wat men de goede kringen pleegt to noemen. Me vrouw Martin heeft haar gezegd, dat de eerste menschen van Berlijn vanavond in do Philharmonie zullen zijn. Dit tuut Berlin met zijn achterklap, zijn gehuichelde vrien delijkheid, zijn egoïsme en zijn wreedheid zij hoort er waarlijk genoeg van in de families bij wie zij komt naaien. Wie zou zich ook geneeren om in haar bijzijn te spre ken! En menige draagster van een beken- Delcassé de secretaris is geweest van baron Reinach, ten stelligste tegen. De Spaansche minister van justitie heelt ter keunis der R-gentes gebiaeht dat de regeering een ondeuoek zal doen instellen naar de slechte behandeling der gevangenen van Monjuich. Generaal Rios heeft aan de regeeiing te Madrid geseind dat hij mi t genei aal Otis overeen is gekomen de stad Zambo,inga en liet eiiand lolo onverwijld te ontruimen. De Amerikanen zullen het eiland be/."tlen en de Spaansclie troepen rnilitahe eer bevuj/en. In sommige kringtn te Washington acht men den toestand op Cuba kiitiik. Naar verluidt heeft generaal Biooke geen bijzun- dere instructies ontvangen, daar hij reeds volmacht bezit om ingeval van een opstand der Cubanen naar omstandigheden te han delen. Te Cieufugos hebben dokwei kers, die hun loon opei.schten, standjes veroorzaakt. De Koninginnen. De Koninginnen bi achten gisteren een koit bezoek aan Baden-Baden. Uit Karlsruhe seint Reuter; De Koningin der Nederlanden en de Koningin-Moeder brachten gisteren een kort bezoek aan het Groothertogelijk hof. H. H. M. M. werden aan liet station door den Groothertog en de Groothertogin ontvangen en bij Haar vertrek werd Haar ook weer tot het station uitgeleide gedaan. Naar wij vernemen zullen de Koninginnen, die Dinsdag 23 Mei te 's-Gtavenhage terug komen, slechts Woensdag en Donderdag aldaar vei blijven. Men verwacht dat H. M. op een dier dagen de leden der Vredes-con- ferentie in gehoor zal ontvangen. Atjeli. Blijkens een van den gouv.-generaa! van Ned.-Indië outvangen telegraphisch bericht is by de krijgsverrichtingen iu Atjeli dooreen schampschot, gewond de kapitein dei- inf. van liet Ned.-Indische leger 11. N. A. Swart. Hel dN'uI". Uit hei zooeven verschenen jaarverslag over 1898/'99 van 't hoofdbestuur der blij. tot Nut van 't Algemeen blijkt, dat het aantal leden op 1 April jl. bedroeg 13196 tegen 13455 op 1 April 1898. De toenemende vermindering van leden vervult het hoofdbestuur met bezorgdheid Het heeft daarom voor de algemeene verga dering der volgende week een voorstel van urgentie ingediend, om f 1000 uit te trek ken voor beo houden van propa.ganda-voor- drachten. Uit de toelichting met graplii- sche voorstelling blijkt, dat de Mij. in 1880 liaar grootst, aantal leden telde. nl. ruim 17500, en dat het tegenwoordige aantal, ïuim 13000, gelijk staat met dat van de ja ren 1868 en 1838. Het hoofdbestuur schrijft die daling toe aan onbekendheid met het veelzijdig streven der Mij en hoopt dus door de voorgestelde voordrachten nieuwe leden te zullen winnen. den naam hoort zij genoeg aanwrijven; zij zou van menige perzik weten te zeggen waar de worm knaagt. Het is letterlijk een wagenburcht aan den ingang van de groote concertzaalvoor de voetgangers is liet bepaald moeilijk ei door to komen. Op hen let men ook niet als zij komenmaar de portieren der rijtuigen worden door de volijverige lakeien open gerukt. In do groote vestibule ontdoen zich tallooze bezoekers van hun garderobeer wordt een onnoodigc haast bij ontwikkeld men snelt voor den spiegel om naar een on berispelijke frisuur te kijken; men wisselt hier en daar een „goeden avond", lang niet gesticht dat men zoo aan den ingang reeds prijs is gegeven aan onderzoekende blikken. Een gewemel van lichte kleuren, en van verzadigde tinten, van zijde en luchtige stof en zwaar fluweel en kant kan zij zich dan niet voor een enkel maal losmaken van haar beroep 1 Zij is boos op zich zelf nu zij voor den spiegel treedt. Zij wil liever do brillanten bewonderen, die overal schitte ren. Dikwijls maken zij de draagsters vol strekt niet mooier; dat ziet zij onmiddel lijk. Aan de deur der zaal biedt een lief jong meisje in een lieht-rose japon haar een uit voerig programma aan. Zij moet het gering ste bedrag dat er baars inziens mee door kan, op het uitgestrekte handje leggen vijftig pfennig. Zooveel als Else zich her innerde van de luitenants te hebben "ont vangen, die haar het hof maakten. Zonder dank wordt het geldstuk in het met goud borduursel versierde taschje geschoven dat aan den arm van het bruinoogige meisje hangt zij is zeker gewend beter te wor den beloond voor haar vriendelijk-vrageud „Wil u een programma?" Als zij wist hoe- De Hcldersclte preek. Gisteren kwam in de zitting der Algemeene Synodale Cummi-sie ter tafel een -ehrïjien van den minister van marine, met kennis geving, dat bij hem waren ingekomen een drietal bezwaren van marine-officiei on tegen sommige uitdrukkingen in de prediking tan den heer De Koe, pred. te Helder, op Zon dag 23 April II. Volgens deze bezwaarschriften, die m af schrift ter tafel waren, zou ds. De Kop. Be sproken hebben wat in hooge mate beleedi- gend voor het peisoneel der marine «a». De predikant rimalde verschillende vooi beel den aan uit de Romeinsche en Bijbel-cbe geschiedenis, van karaktervolle en karakter- loo/.e menschen en ging eindelijk over tot liet aanhalen van eenige voorbeelden uit hot dage!ijk«ch leven. Hij koos daartoe al- k imk- tervol man, den visschersman, om al- k.tiak- teilooze daartegenover te stellen den mm hie raan, die voortdurend moppert, niet de minste roeping gevoelt voor liet beroep, dat hij zich koos en niets beters kent dan aan het eind der mstaud zijn traktement opstrijken." Ihve woorden werden gesproken m de god-Jim st- oefening, waar aan een kind vaneen marine officier de doop werd toegediend en daat- door vele marine-officieren en minderen tegen woordig waren. Van het provinciaal kerkbestuur van Noord-Holland was bericht ingekomen, dat het class, bestuur van Alkmaar over deze zaak was aangeschreven. De vergadering besloot aan den Mini-ter te antwoorden, dat zij met verontwaaidiging heeft kennis genomen van de medegedeelde bezwaren, waardoor, zoo die bezwaren ge- groud bevonden worden, de pred. De Koe ten eenenmale zijn roeping miskend heeft, iiat de klagers, voor zoover zij als^idmaten zijn ingeschreven bij de Ned. Herv. gemeente te Helder, naar art. 40 Regl. voor Opzicht en Tucht, hun bezwaren, behoorlijke ge motiveerd, hebben in te dienen bij den kerkeraad, die te handelen heeft naar art. 42 eu zoo noodig naar art. 5 van genoemd reglement. Van het schrijven van den MinUtei wet tl voorts kennis gegeven, door tusschenkom-t der besturen aan den kerkeraad te Helder. Haven te IJmuiden. De firma wed. Groen te IJmuideh, die tn een adres aan de Kamer verzocht, dat de Kamer zou voorkomen, dab het Kon besluit van 25 Maart tot wijziging van liet regle ment van politie voor de visscliershaven te IJmuiden in werking trede, heeft vuiler nr. Z. van den Berg advies gevraagd over de wettigheid van dc in dat besluit opgeno men bepalingen. Mr. v. d. B. komt in zijn advies tol de conclusie dat op drieërlei grond onwettig is het voorschrift om de vïscli in de hal te moeten verkoopen. De strafbepalingen die het voorschrift sanclioneeren zijn z dei- halve ongeldig en de rechter zal ze nu t mo gen toepassen. Vereen, tot her. der Koepokïnenthiu. In de te Utrecht gehouden algemeene vergadering dezer vercouiging werd. mulat de huishoudelijke aangelegenheden waren veel stoken Fransje moet maken voor liet zilverstukje 1 Zij zoekt een hoekplaatsjt op ccn der achterste rijen. De groote zaal i- iceds voor de helft gevuld er lieeiseht ruischen en woelen en fluisteren. Op elk ge laat ligt feestelijke blijdschap te lezen, liet moet immers liarmonieeren met de mooie kleedij. Aan dc lange wanden en achter in de zaal zijn allerlei lioute tenten opgericht waar na afloop van het concert allerlei lieet- lijkheden ten verkoop zullen worden gebo den bloemkraampjes, champagne-bars. theetentjes do elegante verkoopsters zijn reeds op hun post. Heeren in rok. nml 1 lad derende commissarislinten, gaan rond. »ur- al ordenend en regelend. Op het podium worden de instrumenten gestemd; de Inge vallen zich met hooge personages un de hofwereld en op de galerij troont ccn Silmat rijk gekleede dames. Er hangt een w.ume, geparfumeerde lucht in de groote zaal die hel verlicht is. Fransje hoort om zieh hei n namen noemen; men wijst elkaar „die' en „dio" alsof het merkwaardigheden zijn. en zij denkt hij zich zelf dat het toch eigenlijk wonderlijk is dat men zich voor een goud stuk het recht kan koopen om hier te mo gen komen en critiek te oefenen. Nog is het een woelen en dringen m de gangen als liet concert reeds begint met het Veertien-engelen-motief uit „Hans cu Griet je''. En dan spreekt een jonge dame van eer ste familie, een stralende schoonheid, een proloog uit haar kleeding schitteit van zilver cn is luchtig als teere'bloembiaad je- Hei feest is georganiseerd voor arme, nood druftige kinderen! (Wordt vervolc/d

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1899 | | pagina 1