53**e Jaargang. Vrijdag 13 October 1899. Eerste Blad No. 10062. Maar een mensch! gemeente-begrooting. BUITENLAND. SCHIEDAMSCHE COURANT Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaalVoor Schiedam en Vlaar dingen A. 1.25. Franco per post A. 1-65. Prijs per weekVoor Schiedam en Vlaar dingen 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur aan het bureau bezorgd zijn. BureauBeterstraat 68. mum\ Prijs der Advertentiën: van 17 regels 90 cents; iedere regel meer 12','2 cents. Reclames 30 cents per regel. Grootc letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hier van zijn gratis aan het Bureau te bekomen. In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde ïtleine advertentiën opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. ïnterc. Telefoon IVo. 123. MEMORIE VAN ANTWOORD van Burgemeester en Wethouders op het verslag van het onderzoek der gemeente-begrooting voor 1900 in de afdeelingen uit den gemeente raad. Algemeene beschouwingen. De toestand der gemeen te-financiën is aan ons bekend. Een zuinig beheer achten ook wij gebiedend noodzakelijk om het even wicht tusschen de gewone inkomsten en uit gaven, hetwelk thans eenigszins verbroken is, te herstellen, en voor het vervolg weder te verzekeren. Belastingverhoog! ng achten wij echter, althans voor het volgende jaar, niet bepaald noodig. Zonder dat zich in den loop van 1900 omstandigheden voordoen waardoor sommige posten van. uitgaaf belangrijk wor den overschreden, of ontvang-posten ver be neden de raming blijven, vleien wij ons, dat de U aangeboden begrooting de richtige huishouding der gemeente niet in gevaar zal brengen. Gaarne geven wij de verzekering d?t wij' aan de financiën der gemeente, vooral met het oog op de hoogst belangrijke uitgaven welke haar nog te wachten staan, de mees te zorg zullen wijden. Mocht het in het volgende jaar blijken,, dat het verbroken evenwicht tusschen de> gewone ontvangsten en uitgaven zonder buL tengewone middelen niet te herstellen is, dan zullen wij tijdig naar middelen omzien* tot voldoende versterking der gemeentekas. Uitgaven. HOOFDSTUK I. Afdeeiing I. Yolgn. 66. Jaarwedden van den concierge en van de boden. Om te kunnen beoordeelen of het perso neel der gemeente-secretarie en van de bo den te uitgebloeid is, dient men volledig op, de hoogte te zijn "an de werkzaamheden diei van dit personeel worden gevorderd. Burgemeester en Wethouders, die in overleg met den gemeente-secretaris die, werkzaamheden, waarvan zij, beter dan eenig raadslid, geaoht moeten worden den- omvang te kennen, regelen, deelen geens zins de meening, uitgesproken door een lid der 3e afdeeiing, dat ten opzichte van dati personeel een ruime opvatting zou heer- schen. Dat, zooals dat lid meent, in heb bijzon der aan de afd. B. der gemeente-secretarie het personeel te balrijk zou zijn, moeten we beslist tegenspreken. Op een bureau waar, behalve de omvangrijke werkzaamheden verbonden, aan „bevolking" en „burgerlij'kes stand", tevens „militie, schutterij, pensioe nen, sckoolstatistiek" enz. worden behan deld, zijn 4 ambtenaren volstrekt noodzake lijk. Men, verlieze niet uit het oog, dat om: DOOR IDA BOY-ED. 10> Zoo stond, zij nog eenmaal van aangezicht tot aangezicht tegenover Arnold. Zij keek hem strak aan. Hij zag er doodsbleek uit. Zijn blik ves tigde zich op den haren. Zij trachtte zich een vriendelijk lachje af te persen. Maar er vertoonde zich slechts een pijnlijke tr.ek om haar mond'. Toen was ook dat voorbij' Arnold stond te midden van de drukte, die er in de straat heerschte, en zag in de verte een slanke, in het zwart gekleede Wouw met een golvenden sluier verdwijnen. F an de beide kinderen, zag bij niets. meer. Hun figuurtjes waren verscholen achter den veranderlijken, beweeglijken wand', welken de ineiischen, die de straat langs liepen, vormden. Nu was zijn wenseh geheel in vervulling gekomen. Hij had het graf van den doode bezocht en daarbij inwemdigen vrede ge vonden. Hij had de vrouw van den overle dene ontmoet en haar vergiffenis kunnen Wagen. Hij had ook haar kinderen gezien ei het dwaze en toch zoo diepzinnige ge snap van den kleine gehoord, om het nim- mer, nimmer meer te vergeten. Hij stond daar als een vrij man, die in vrede zijns weegs kon gaanwant geen baat vervolgde hem, en hij had met het ver- redene afgerekend. .Morgen reeds .plaatste zich de Oceaan .g^ihen hem en het verl'edene. Hij- slaakte een diepen zudht. Het was «era te moede, als had hij tot deze geheele j'-ï3 slechts besloten en toebereidselen daar- te voldoen aan de tallooze aanvragen om informatien, waarmede vooral dit bureau wordt overladen, geregeld de diensten van één, somtijds zelfs van twee ambtenaren, gedurende een groot deel van den bureau tijd in beslag worden genomen. Het denkbeeld van dat zelfde lid om liet werk van den bode ten dienste van de af- deelingcn A en B der gemeente-secretarie door een der klerken te doen verrichten, kan wel niet ernstig gemeend zijn, tenzij dat lid het artikel der gemeentewet onbe kend mocht zijn, dat ouderscheid maakt tusschen „ambtenaren" en „bedienden", bij de plaatselijke secretarie. Volgn, 72. Jaarwedden van de sluiswach ters, bruggenophalers en dergelijke. Voor verhooging van de jaarwedde van den spuiwachter aan bet Spuikanaal be staat naar onze nieening geen reden. Deze ambtenaar geniet, boven zijn jaarwedde van 300 met genot van vrije woning, nog een wekelijksch loon van f 4, zooals trouwens in de toelichting tot het onderdeel van de zen post, hetwelk op die jaarwedde betrek king heeft, reeds is aangegeven. Afdeeiing II. Volgn. 84. Kosten van het onderhouden en schoonhouden van het gebouw of ver trek, bestemd voor de vergaderingen van den Raad, van Burgemeester en Wethou ders, enz. Volgn. 85. Ondexuoud eu aankoop van meubelen voor die vertrekken. Ter beantwoording van de hier gemaakte opmerking, dat de uitgetrokken bedragen van f 1200 en f 450 te hoog worden geacht, verwijzen wij naar hetgeen ten vorigen jare door ons in onze memorie van beantwoor ding werd aangegeven, toen het een gelijke bemerking gold. Onder de geraamde kosten is bovendien het buitenverfwerk begrepen, waarmede on geveer f 200 gemoeid is. HOOFDSTUK I. Volgn. 100. Onderhoud van straten, plei nen, wegen en voetpaden. Met betrekking tot het aangevoerde in de le afdeeiing, dat wanneer liet onderdeel van dezen post „daggelden der werklieden" en het onderdeel „diverse dag- en weekgel den" van den post onder volgn. 114, met f 1000 verhoogd kon worden, mogelijk zou zijn lo. Verbetering van het loon der laagst- bezoldigde werklieden 2o. Betaling van het volle weekloon ook wanneer i - de week een algemeene Christe lijke feestdag voorkomt; 3o. Afschaffing der fictieve overuren van de werklieden brengen we het volgende onder de aan dacht ad lm. De laagst bezoldigde werklieden der gemeentewerken, met name de opper lieden van de straatmakers en van de met selaars, acht in getal, genieten een loon van 13 cent per uur; dit is echter niet het be drag dat zij werkelijk ontvangen. In het jaar 1898 werd o. a. door zeven hunner de achtste laten we buiten voor gemaakt, om voor deze verwonderlijk schoone vrouw te vluchten. Hij vluchtte voor haar als voor een nood lot. Hij gevoelde het wel, dat hij niet, zooals hij gevreesd had, het beeld van een doode en van een graf met zich zou meenemen, maar het beeld eener levende. De inhoud zijner dagen zou zijn, over dat gene na te denken, wat haar donkere, raad selachtige oogen hem gezegd hadden. Haar blik bezwaarde zijn hart. En hij keerde naar de stoffige, wanne, woelige stad terug, midden in den stroom en den tegenstroom der mensch en als een stil, droomend man. De uitdrukking van zijn gelaat was bit ter, zijn gedachten waren somber. Zoo liep hij voort, niet als iemand, die met vrool'ij- ken moed een nieuwe levensperiode begint, maar als iemand, die alles verloren heeft, wat de mensch bezitde hoop op en het verlangen naar de toekomst. Hij meende in dit uur, dat hij geen lust meer had om met het leven te kampen, maar dat hij zich door het leven zou laten voortstuwen, waarheen heb wilde. III. Sabine zat vóór hst raam en keek naar buiten. Over de keien, waarmee de straat geplaveid: was, ratelde juist een leege boe renwagen. Aan den overkant leunde de eigenaar van een handel in koloniale waren met gekruiste armen tegen den deurpost aan en sprak op een luiden toon tegen een klei nen jongen, die op klompen vóór hem stond, met een oude mand in de neerhan gende rechterhand. Het winkelraam daar naast was door een wit geschilderd kozijn omgeven en schitterde in het zonlicht. Sabine telde de rijen citroenen, die vlak beschouwing omdat deze door ziekte gerui- meii tijd verhinderd werd werk te verrich ten respectievelijk genoten (in guldens afgerond): f 517, f 512, f 503, f 486, f 479, 478 en f 477 voor geen dus ooit minder dan f 9 per week. Een loousverliooging van deze categorie van werklieden zou billijkheidshalve ge paard dienen te gaan met een verhooging van 't weekloon van werklieden van andere takken van gemeentelijken dienst; moeilijk toch zou het te rechtvaardigen zijn den ar beid, door genoemde werklieden verricht, even hoog te beloonen als die, welke lioogo- re eischeii aan den werkman stelt. De billijkheid zou dus gebieden voorstel len tot verhooging tot een gro-otere groep van werklieden uit te strekken. Ons college vindt vooralsnog geen vrijheid daartoe het voorstel te doen. ad 2m. Naar onze meening moet het loon der werklieden, ccn keer boven een mini mum zijnde, evenredig worden gesteld aan den arbeid dien zij geleverd hebben, geme ten hetzij door den werktijd, hetzij door de hoeveelheid of den aard van het werk, zoo dat o-ngeweuscht voorkomt op een feestdag aan den eenen arbeider die niet werkt f 0.13 en aan den anderen, die daarin met hem gelijk staat, f 0.20 per uur te betalen. Ofschoon er nu reeds eenigszins rekening wordt gehouden met invallende feestdagen eu nooit een geringer weekloon dan f 7.41 wordt uitbetaald, mogen we niet ontkennen dat zulke dagen er vallen er in de win termaanden soms twee in één week ern- verwarring kunnen brengen. in een arbcidersbudget Het komt ons daarom gewenseht voor op feestdagen aan alle werklieden een gelijk bedrag van f 1.20 uit te betalen. Het is ons voornemen met de Commissie voor gemeen tewerken te overleggen voor het vervolg al dus te handelen. ad 3m. Het is ons niet duidelijk waarom afschaffing der fictieve „overuren''', hetgeen een aanzienlijke vermindering van jaarlijks uit te betalen werkloon ten gevolge zou hebben, wenschelijk wordt geoordeeld. De „overuren" vormen een toeslag op het eigenlijk loon, die toeneemt naarmate de dagelijksche werktijd korter wordt en die door alle werklieden, behalve door de straat- makers en hun opperlieden, gedurende het geheele jaar wordt genoten; de straat makers ontvangen slechts „overuren" gedu rende 16 winterwekenvoor de opperlie den blijft het minimum weekloon in de 20 weken 's jaars dab er korter dan 57 uren ge werkt wordt toch f 7.41 (57 maal f 0.13). Wenschte men, zonder de loonen te ver- hoogen en met behoud van de bestaande goede verdeeling over de verschillende dee len des jaars, het stelsel van „overuren" door een ander te vervangen, zoo zou kun nen bepaald worden, dat niet zal worden uitbetaald een uurloon van bijv. 13 cent, doch al naar gelang van den tijd des jaars een uurloon van 164, 15£, 14J cent enz.elk uurloon door negen andere ver vangend. Hiermede ware echter niets anders be reikt dan een hoogst omslachtige, tijdroo- achter het glas lagen, en zag, hoe kunstig in een gladde vlakte van rijst een versie ring van rozijnen als mozaïek ingelegd was. Achter deze uitstalling, die de geheele breedte van het winkelraam besloeg en glooiend opliep, verhief zich een reeks blik ken bussen, waarop de inhoud met vergulde letters te lezen stond. Op het deksel der middelste bus, vlak boven het woord „Pec- eothee" was een piramidale opeenstapeling van blikjes met sardines en fleschjes met ansjovis te zien. Boven den winkel en de huisdeur bevond zich de eerste en cenige verdieping. Daar zat achter helder gewassclien ramen en sneeuwwitte gordijnen, met liet hoofd over haar naaiwerk gebogen, Juffrouw Kups, de vrouw van den handelaar in koloniale war ren, Sabines overbuurvrouw, die nooit na liet, de weduwe vriendelijk te groeten. Reclits van dit liuis strekte zich een breed gebouw uit met een groote poort. Dit behoorde aan den landbouwer Crolpa toe. De kippen liepen dikwijls van het voorplein door de poort de straat op. Juist kwam de stalknecht van kapitein Von Hallendorf en bracht het paard van zijn heer naar buiten, zoodat twee kippen onder luid gekakel en met uitgespreide vleugelen wegstoven. Boven achter het eerste raam geeuwde de kapitein juist op dit oogenblik achter zijn cpurant. Sabine kon dit nog ziendit raam was nog in haar gezichtsveld. Aan den anderen kant van den winkelier volgde een modern, net huis met twee ver diepingen, waai- beneden oen raam rechts en links van de huisdeur was. Beneden links woonde de oude doove Juffrouw Von Zim- mermann; zij had slechts 1200 Mark te verteren en" had alleen in de morgenuren een werkvrouw. Rechts van de huisdeur woonde de modiste Juffrouw Rodust; tus schen de bloempotten op haai- vensterbank veilde boekhouding en een bemoeilijking van het overzicht door den werkman. Hot komt ons Jan ook voor dao er, voor het tegenwoordige, geen reden bestaat om de bestaande regeling der „overuren" af te schaffen of daarvoor een andere in de plaats te stellen. Do klacht die hier door etn lid der 3e af deeiing wordt aangeheven over het niet tij dig herstellen van putten in de straten, be antwoorden wij met de verklaring, dat wij betwijfelen of de gang der werkzaamheden tot herstelling van kleine plaatselijke ge breken in de bestratingen zulk een „alge meene klacht" wel rechtvaardigt. Volgn. 103. Onderhoud van pompen en riolen. Wij zijn er nog niet in geslaagd omtrent de demping van Raam- en andere grachten U voorstellen aan ie bieden, waarbij in de verschillende hierbij betrokken gewichtige belangen op voldoende wijze wordt voor zien. Ook eischt het gezette overweging of thans het gunstige oogenblik daar is, om deze voor de gemeentekas niet direct pro ductieve werken ter hand te nemen. De demping der sloot om de algemeene begraafplaats zou de volgende werken nood zakelijk maken Een rioleering tot afvoer van het drai neer wat er der begraafplaats; Een afsluiting van de begraafplaats over eenkomstig de desbetreffende wettelijke voorschriften Een nieuw verzamelbassin nabij het stoomgemaal omdat deze sloot tevens dient, als waterberging van het riolennet en er geen sprake mag zijn van vermindering dei- ruimte tot waterberging. De demping dier sloot achten wij dan ook niet wenschelijk. Op de vraag, welke slooten het eerst voor demping in aanmerking komen, deelen wij mede, dat op dit oogenblik daarvoor geen slooten kunnen worden aangewezen, tenzij die langs de Warande bij voortgezette be bouwing aldaar. Waar eelitcr op verschillende plaatsen in dit opzicht nog hoogst oiigewensehte toe standen bestaan, scheen het voorzichtig een bedrag uit te trekken, om met de mogelijk heid van zulke werken rekening te houden. (Slot volg!) Algemeen ovcrelcht. SCHIEDAM, 12 October '99. Het gezantschap der Zuid-Afrikaansche Republiek maakt den inhoud openbaar van het ultimatum dat Maandagmiddag om 5 uur aan den Britschen agent le Pretoria is over handigd, en waarop Engeland reeds met een weigering heeft geantwoord. Wij nemen de nota hier woordelijk op zij geeft een overzicht der crisis, geheel naai waarheid z(j is een eenvoudig, maar pittig pleidooi voor het goede recht der Boeren. Zij luidt De Regeering is gedrongen het gouverne ment der Koningin nog eenmaal te wijzen zag men altijd tule, lint en kunstbloemen liggen. Deze Juffrouw ging voor eenigs zins loszinnig door, en men zeide, dat de of ficieren van het garnizoen haar moer be lang inboezemden dan haar hoeden en mut sen. Op de eerste verdieping woonde de pro cureur Cohen met zijn vi-ouw en vier kinde ren. Twee daarvan hadden de mazelen maa- Mijnheer Kups zeide, dat het er heel goed mee ging, want zij kregen vand'aag al auivensoep, De keukenmeid van. Cohen had bij Crolpa twee duiven gekocht tegen den ongehoorden prijs van tachtig Pfennige per stuk, waaraan men weer eens kon zien, wat voor een man die Crolpa was. Op de tweede verdieping woonden de mensclien, aan wie liet huis in eigendom toebehoorde, zelf. Bij de vrouw des huizes was vandaag koffievi- site. Twee koeken en een taart had de bak kersjongen al gebracht. De vrouw van den koopman That had het afgezegd, omdat er nog altijd mazelen in huis waren, terwijl de vrouw van den apotheker Muller zulk een angst voor overdreven verklaarde. Thans kwam Mijnheer Kups uit zijn ach- telooze houding overeind; want de bedien de van Mijnheer den luitenant Blaser kwam, om voor het souper van zijn heer in- koopen te doen. Twee minuten achtereen kwam er nie mand voorbij. Op de keien van de straat vertoonden zich nog sporen van regen. De lucht zag er grauw uit: deze was geheel met wolken bedekt. Sabine slaakte een diepen zucht. Zij leun de met den elleboog op de vensterbank, waar deze tusschen bontgekleurde porselei nen bloempotten, waarin echter geen bloe men stonden, een plaats vond. Zij legde haar hoofd op haar hand en staarde vóór zich uit. Aan den overkant dacht kapitein Von HalendorfWat coquetteerfc die mooie op de Conventie van Londen, die in art. 14 zekeie bepaalde rechten der blanke bevol king, geen burgeis zijnde, waarborgt, name lijk [Dun volgt eene opsomming van al die rechten. Red.] Wij wenschen verder er op te wijzen, dat dit de eenige rechten zijn door Harer Majes- teits gouvernement den uitlanders voorbe houden. Alleen schending dier rechten geeft dit gouvernement recht tot diplomatieke representaties of interventie. Het regelen van andere quaesties, zooals de positie en de rechten tier uitlanders, is onder de Conventie gelaten aan de Regeering en Volkvettegen- woordiging. De quaestie van stemrecht en vertegenwoordiging behoort uitsluitend tot de bevoegdheid der Regeering en van den Volksraad. Hoewel dit uitsluitend recht on betwistbaar is, heeft de Regeering nochtans vrijheid gevonden met Harer Majesteits gou vernement vriendschappelijke besprekingen te houden, zonder een recht van Hr. Ms. gouvernement te erkennen bij het opstellen van wet en besluit. Deze vriendschappelijke besprekingen zijn meer en meer in dreigen den toon overgegaan. Daardoor zijn de ge moederen in de Republiek van Zuid-Afrtka gaande gemaakt en is een toestand van uiterste spanning ontstaan. Hr. Ms. gouver nement heeft zich verder niet vereenigd met onze wetgeving op het stemrecht en onze vet tegenwoordiging heeft eindelijk de vriend schappelijke correspondentie over dit onder werp afgebroken en zal overgaan tot formu leering van eigen voorstellen tot finale regeling. Deze Regeering kan in deze mededeelïng van Hr. Ms, Gouvernement slechts een nieuwe verbreking zien ran de Conventie, die Hr. Ms. Gouvernement geen recht toekent tot eenzijdige regeling dezer zaak, welke uitslui tend bij deze Regeering betust en door haar geregeld wordt. Daar de correspondentie over stemrecht en vertegenwoordiging wegens den gespannen toestand een groot verlies en stremming in het handelsverkeer met zich sleept, heeft Hr. Ms. Gouvernement aange drongen op spoedige regeling en eindelijk aangedrongen op een antwoord binnen 48 uren (later gewijzigd). Op de depêche van 12 Sept. is den 15n geantwoord en door een brief van den 23n werden de vriendschappelijke onderhandelin gen afgebroken en ontving de Regeering de mededeeling, dat voorsteilen tot finale rege ling binnenkort zouden komen. Hoewel deze belofte herhaald is, is geen voorstel aange komen. Door Hr. Ms. Gouvernement zijn troepen op groote schaal aangevoerd en nabij de grenzen gestationeerd. Met het oog op gebeurtenissen in de geschiedenis der Repu bliek, die het onnoodig is in herinnering te brengen, is de Regeering gedwongen de legermacht aan de grenzen te beschouwen ais een bedreiging der onafhankelijkheid, daar geen omstandigheden bekend zijn die de tegenwoordigheid eener legermacht op de grenzen rechtvaardigen. Op haar vraag aan den hoogen commis saris krijgt de Reg. tot haar verbazing een bedekte insinuatie omtrent den inval van de vrouw met liaar blanke bandHij legde zijn courant lieer en deed, alsof bij er zicli mee bezighield, de voorbijgangers gade te slaan, terwijl bij er op lioopte, met Sabine een blik te kunnen wisselen. Zij moest toch wel weer eens naar den. overkant kijken. Het was immers zoo zeker, als tweemaal twee vier is, dat de doodelijke verveling deze verwonderlijke schoone vrouw eindelijk moest noodzaken, eenige verstrooiing voor zich te zoeken. (Maar Sabine merkte niet, dat de kapi tein aan den overkant haar aanstaarde. Zij keek de kamer in. Wat er bulten was, wist zij alles precies. Evenals zij de bewoners der drie tegenover liggende huizen kende, zoo kende zij bijna alle menschen uit de geheele kleine stad. Maar ook hier binnen, in de huiskamer harer ouders, kende zij alles van buiten. Het was een groot vertrek en daarbij zeer laag. Tegen een der muren, vóór het geel- ach tig grauwe karpet, stond de kolossale so fa. Daartegenover, in een groep geschikt, hingen photografieën van al de Deubens en de Osterrotks, die na de uit%*mding der photo grafie geboren waren en tot den op- perbaljuw Deuben en diens vrouw, geboren Osterrotli, in eenige betrekking gestaan hadden. De lijstjes daarvan waren zonder eenige uitzondering ovaal en zwart en even groot. Alleen in het midden prijkte een groote, vierkante schilderij, ook een photo- grafie, door een bruine lijst omgeven. Deze steldo Sabine en. Leopold Von Zeutkern als bruidspaar voor. Sabine kon den aanblik van deze schil derij nauwelijks verdragen. Haar verzoeken, deze weg te nemen, werden met verwonde ring door haar ouders aangehoord. (Wordt vervolgd.)

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1899 | | pagina 1