Uit Schiedams Verleden.
53ste Jaargang
Zondag 19 en Maandag 20 November 1899.
No. 10094.
Tweede Blad.
Transvaal en Oranje-Vrijstaat.
BINNENLANJ).
SCHEE AMSCIE iCIUR I IT.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25. Franco
per post 11. l.fiö.
Prijs per weekVoor Schiedam en Vlaar dingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Botcrstraat 68.
SMUWHI
Prijs der Advertentiën: van 17 regels 90 cents; iedere regel
meer l'i'/s cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hier
van zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden
zoogenaamde Itleine advertentiën, opgenomen tot den prijs van 40 cents
per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intere. Telefoon HTo. 133.
Verpleegsters a/b. vnn de K n g.
Er is, voordat de Künig vei trok, op
gewezen dat het beter ware geweest indien
de zusters van het Roode Kruis als eeiste
klas passagiers waren uitgegaan. In het
jMaandblad voor de Ziekenverpleging" deelt
mej. J. P. lïeijnvaan mede, dat uit brieven
Van de zusters uit Lissabon ontvangen, blijkt
dat de reis Ilde klasse onvoldoende moet
geacht worden. Mej, Ëeynen zou voor eigen
kosten vnn Lissabon af passage hebben ge
nomen in de Iste klasse.
Aan bet „Hbld." wordt uit Batavia ge
seind, dat d<* officier van gezondheid 2e klas
se II. C. Buning met de ambulance van het
Roode lvruis mee naar Zuid-Afrika gaat.
Een onzer stadgenooten, zegt liet »Utr.
Dagbl.", stelde oos in de gelegenheid inzage
te nemen, van een van de eerste oproepingen
tot den strijd, zooals die lot de Transvaal-
sche burgers werden gericht. Het stuk ziet
er nogal curieus uit.
Het zijn twee losse velletjes doorschijnend
papier, die voorzien zijn van velschillende
vetvlekken. De oproeping is, niet bepaald
duidelijk, met een schrijfmachine in licht-
blauwen inkt geschreven.
Het epistel luidt:
Pretoria, 29 September 1S99.
Weledele Heer C. Willemse
bus
Pretoria.
Weledele lieer!
Gelieve hedenmiddag om half vier voor
mijne woning Proestrant Oost, laatste huis
recht-1, te veischijnen, voorz en van uw ge
weer, indien gij dit bezit en minstens 15
patronen, teneinde eenige schietoefeningen te
houden. Wie geen geweer bezit, komt toch
op. jDe heer Groeneveld, Marktgebouwen,
een dor manschappen van onze sectie, ver
koopt patronen.
Na de oefening zullen er eenige mededee-
lingen gedaan worden.
Uw dienaar,
C. G. de Jonge Fz.,
Sectie-comm,
t Benoodigdheden voor velddienst: regenjas,
kombaars, 1 pak vaal kleeien, villen hoed, 1
paar steike schoenen of rijlaarzen, 2 flanellen
hemden (ondergoed naar verkiezing) 3 paar
sokken, 1 veldflesch, geen kommetje, geweer-
wasscher, bandelier vol patronen, zaal en
toom, twee zadeltasschen.
Acht dagen kost, 2 erwten-worsten en wat
zout, plaatjes chocolade, beschuit, wat koffie
en thee, naaizakje.
Zuster Slot, hoofd, der tweede ambulance
van bet Roode Kruis, beliaaldo gisteren te
Utrecht liet diploma, voor krankzinnigenver
pleging.
liet jongste nommer van bet «Maandblad
voor Ziekenverpleging" prijkt met de por
tretten van de leden der eerste ambulaneej
Wie zich «oor een kwartje dit nommer by
de firma Van Hetereu in de Hartenstraat
aanschaft, stijft met dat bedrag de kas van
het Roode Kruis.
DOOK
A. DE MOKÈL.
De Groote Kerk.
Met breede, forsche stralen, valt de na
jaarszon door de hoogo Gothiselie vensters
naar binnen, met haar liclit vullend de
grootsolie, majostueuse ruimte, het roodbrui
ne hout der banken en schotten, een matto
glans gevend en het geel-koper der gaskronen
doende flikker-vonken tegen de donkere kleu
ren van het hoogopgaande gewelfde dak.
Wij staan aan den hoofdingang der kerk,
onder het orgel, en vóór ons en ter zijde van
ons is de vloer bedekt met grafsteenen, allen
ragende inscripties, die door den tand des
tijds grootendeels zijn afgesleten, terwijl en
kele onder dia steeneu do plaats aantoonen,
waar eertijds familiewapens uitgebeiteld wa-
ron, die door barbaaxsche hand, door hen die
to de Groote Revolutie ook hier te lande
«yrijheid, Gelijkheid en Broederschap" brach
ten, zijn uitgewischt.
En al die steenen rondom ons, met hun
half leesbare opschriften, zij oefenen een
v eigenaardige bekoring op ons uit. Zij vertel-
len ons in hun eenvoud, do oude geschiedenis
«onzer stad, en bewaren de herinnering aan al
i; ®6 groote mannen, wier namen zoo nauw
Jjton Schiedam's historie, in haar groot-
4?n bloeitijd verbonden zijn, voor het nage
slacht.
Men schrijft uit Chicago aan het «Dag
blad
Maandagavond kwamen in de Bricklayeis
Hall. te Chicago 14,000 Hollanders en af
stammelingen van Holiandsche ingezetenen
byeea om door een vergadering een teeken
van sympathie af te leggen voor «Ie Boeren
in Zuid-Afrika.
De vergadering werd geopend met het
zingen van Psalm 6S vers 10, het sWien
Neéi landsch bloed" Wilhelmus" (oude toon
zetting) en door een rede van den heer Kui
pers uit Friesland (firma Siegel en Cooper).
De heer dr. D. Birkbofl stelde een in
krachtige termen vervatte motie voor die
met algemeene stemmen aangenomen weid
waarin Engeland's onwettig optreden tegen
over de Bóeren-Republieken en zijn goud
dorst, die alleen de leitelijke ooi zaak vao den
ooi log is, ten sterks.e afgekeurd werd.
«Wij, als Amerikiiancclie burgers die
vrijheid en gelijkheid voorstaan, bewonderen
den waren heldenmoed van die volken en
hun manhaftige houding, waar zij hun leven
veil hebben voor hun vrijheid, Onze gebeden
zijn voor die Afrikaanders in bun ongelijke
worstelingonze bewondering voor hun moed
kan niet duor woorden uitgedrukt worden
en wat ook de uitslag moge zijn, zij zyn en
blijven de waardige afstammelingen van de
oude Holiandsche heldengeslachten, die tachtig
jaar lang streden voor burgerlijke en gods
dienstvrijheid."
De redevoeringen op deze vergadering,
waar de autoriteiten van de Holiandsche ko
lonie aanwezig waren, werden alle in het
Holland.-ch gehouden. De heer George Birk-
hoff Jr. stelde voor een inschiijvicg te openen
voor de weduwen en weezen der in den
oorlog gevallen Boeren. Hiertoe werd met
algemeene stemmen besloten, terwijl men
ook overeenkwam een algemeenea biddag
voor de Boeren te houden.
li I
Kamers van Arbeid.
Do „Stct." no. 272 bevat vier Kon. beslui
ten, waarbij voor Rotterdam worden opge
richt vier Kamers van Arbeid, nl.
een, waarin vertegenwoordigd zal zijn het
bedrijf der tabaksindustrie;
een, waarin vertegenwoordigd zullen zijn
do bedrijvenbrood-, koek-, beschuit-, sui
ker- en banketbakkerijen; de cacao-, de cho
colade-, de meelfabrieken; benevens die van
verduurzaamde levensmiddelen, de koffiever-
lezerijcn, de koffiebranderijen, de rijstpelle-
rijen, de zuivel- en de kunstboterfabrieken,
de bierbrouwerijen, do likeurstokerijen, do
distilleerderijen, do mineraalwater- en de
a?.i juf abriekende slagerijen en de zoutzie
derijen
een, waarin vertegenwoordigd zullen zijn
de bedrijvenliet vervaardigen van kleede
reu, hoeden, petten, schoenen, tapijten of
touw; het zuiveren van bediveeren en ka
pok; wasch- en strijkinrkhtingenhet sor-
teeren van lompen; het vervaardigen van
drijfriemen en zadelmakerijen
en een, waarin vertegenwoordigd zullen
zijn de bedrijvenboek-, couranten-, steen-
en pïaatdrukkerijen en lettergieterijen
boekbinderijen, cartonnage-, phototypische-
en photografie-inrichtingen.
Notarieel Staatsexamen.
Bij het op 21 en 22 September jl. gehou
den notarieel examen slaagden voor het der-
De eerste steen, die onze aandacht trekt,
is die welke de grafkelder dekt van het ge
slacht „Pichot", dio als opschrift draagt
DAiNTEL PIÖHOT,
Raad in de Vroedschap en Burgemeester
der Stad Schiedam, en
Luitenant-Admiraal van Holland en
West-Friesland.
Overleden 24 Mei 1803
en
Zijn Echtgenoot» Vrouwe
CATHARINA MlARLA BUYK,
Overleden. 16 Juli 1779.
Staande voor het graf van dien Luitenant-
Admiraal van Holland en West-Friesland,
die zijn land met eere diende, zien wij in ge
dachten tal van anderen, die ter zee den
naam van Holland hooghielden. Zij volgen
elkander op in lange rij, de Loncq's, de Loop-
uyt's, de B©seiners, de van. Leeuwen's, en
zoovele anderen, die hun vaderland dienden
met al de trouw, waarmede zoovele andere
zeehelden hen waren voorgegaan.
Wij kunnen ze ons voorstellen, die zwaar
gebouwde, stoere mannen, gehard door het
leven op zee, met door de zon gebruinde glad
geschoren gezichten, staande op heb comman
do-dek van hun schip. De breedgerande hoed
getooid met veeren in de Staatekleuxen rood,
wit en blauw, op den ronden kop, de pluimen,
lustig uitwaaiend bij het minste briesje. En
boven hen, hoog, heel hoog, uitwapperend,
zoo nu en dlan klapperend tegen de mast, de
driekleur, die woei over alle zeeën, de groot
heid verkondigend van die kleine, maar toch
de gedeelte en werden mitsdien tot canui-
daat-notaris bevorderd de navolgende heeren,
in alpliabetische volgorde vermeld: Jhr. J.
D. van Andringa de Kempenaer, te Ave-
reest; C. J. Baas, te OosthuizenP. J. Bie-
zenaar, te Gouda; K, W. Bosch, te Breda;
J. B. Boucker, te 's-GravenhaueL. A. Bu-
töt, te AmsterdamH. J. Claassen, te Sche-
veningen; J. G. Coster, te Oirschot; J. B.
A. Dericks, te DrutenH. J. L. D. van
Doesburgh, te Lent; P. K. van Dusseldorp,
te Vlaardingen; W. J- van Dusseldorp, te
Waspik; H. Eerdbeek, te 's-GravenhageP.
Feitsma, te Utrecht; mr. E. Fennema, te
Sneek; W. J. Fortuijn Droogleever, te Gou
da; S. P. Groenier, te Bolsward; Ph. Hoe-
nen, te Maastricht; J. E. Heenk, te Amster
dam; H. D. Heukers, te Amsterdam; K.
Hoeflake, te HedelF. J. H. Jespers, te
's-Gravenhagemr. J. F. de Jong Posthu
mus, te Avereest; M. W. van Kemenade, te
Gemert; C. Katting, te Amsterdam; J. L.
Meijer, te Arnhem; R. P. C. de Moor, te
Driebergen C. H. Ooster, te HilversumE.
G. F. Payot, te 's-Gravenliage; J. van Raal-
ten, te Nijkerkjhr. A. E. H. Roëll, te Arn
hem H. A. M. Roelvink, te Amsterdam
nu\ H. M. A. Schadée, te Rotterdam; W.
Schroot, te HerwijnenA. P. J. M. Smitz,
te Hoorn; mr. Th. Snellen, te Rotterdam;
J. Visscher, te Zwolle; R. E. Yonk, te Haar
lem.
Geheelonthouding.
Het referendum, door de Ned. Vereeni-
ging tot afschaffing van sterken drank ge
houden over het door de jongst© alg. vergade
ring genomen besluit om. voortaan enkel ge
heel-onthouders van alle alcoholische dran
ken als lid toe te laten, heeft tot uitslag ge
had dat weiden uitgebracht 946 stemmen,
waarvan zich 499 vóór en 323 tegen het be
sluit verklaarden, zoodat dit is bekrachtigd.
(117 stemmen waren ongeldig, 7 blanco uit
gebracht.) Do vereeniging telt ruim 2000 le
den.
Op 28 Dec. zal te Amsterdam in „Ons
Huis" een buitengewone alg. verg. worden
gehouden, tot vaststelling van de reglements
wijzigingen, die door de gevallen beslissing
noodzakelijk zijn geworden.
Tevens zullen daar worden behandeld voor
stellen tot algeheelo reorganisatie van het
periodiek orgaan der Vereeniging, (thans
het maandblad „De Volksvriend")
Stautsbegrootlng 1900.
In haai* antwoord op Hoofdstuk I der
Staatsbegrooti n.g beaamt de Regeering dat
liaaa- wetsvoorstellen op sociaal gebied ten
eenenmale ontoereikend zijn om in de maat
schappelijke nooden „afdoead'e" verbetering
te brengen. Dodh welke uitbreiding ook aan
het kiesrecht wordt gegeven en wie ook aan
het bowind is, dat zal altijd zoo blijven. Zelfs
geen volmaakte wetten kunnen de maat-
scliappelijke ellendo wegnemen. Mag de Re
geering bij voortduring rekenen op den steun
der Staten-Generaal, dan heeft zij goeden
moed, dat belangrijke hervormingen, ten dee-
le reeds voorgesteld, deels in staat van voor
bereiding, tot stand zullen komen.
De met do reeds vele jaren bestaande Zon
dagswet opgedane ervaring, acht de Regee
ring geen aanmoediging con haar dloor een
geheel nieuwe algemeene wet te vervangen.
Do Regeering acht heb ten volle gerecht
vaardigd in bijzondere mate een beroep te
doen op den ijver en de toewijding der Sta
ten-Generaal, in aanmerking genomen hoe
buitengewoon veel er dit zittingjaar, ook we
boven allen en alles uitblinkende „Republiek
der Vereenigde Nederlanden".
En weer anderen zien wij, die het land
dienden toen, er een der Oranjes bewind voer
de, en evenals do vorigen, dragen ook zij de
van driekleurige veeren versierde hoed, maar
hebben daarenboven den linkerschouder be
hangen mot een oranje-bandelier, die breed-
uitloopend over de borst, bij bet middel ein
digt, als bewijs van hulde en onderdanigheid
aan den Vorst uit dab Doorluchtige Huis.
Wij kunnen ons voorstellen hoe zij' geweest
zijn, die wakkere mannen van weleer, groot
door hun dapperheid, groot door hun plichts
gevoel, groot door hun godsdienst, dien zij
evenals hun voorvaderen voor hen, niettegen
staande verdrukking en vervolging, waren ge
trouw gebleven.
Eu in hun puriteinschen eenvoud, zien wij
ze voor ons, bun manschappen, vóór den
strijd om zich heen verzamelend, tot gemeen
schappelijk gebed, en daarna met alle kracht
die in hen was, met mannenmoed, den vij
and, hetzij Engelschman, Franeoos of Span
jool, aanvallend, bestrijdend, vernietigend.
Zoo waren ze en zoo deden ze, die wakkere
mannen van «veleer, gesproten uit de patrici
sche of burgerfamilies van Schiedam.
En verder gaande, vinden wij midden
in. do kerk, tegen een pilaar, een
gedenksteen, gewijd aan de nagedach
tenis van Cornells Hagha, den voor-
treffelijken burger, die zijn land' groote dien
sten bewees als ambassadeur bij' den Sultan
van Turkije, en rondom dien gedenksteen
graven, niets dan graven, zoowel in heb schip
gens het gewicht der aanhangige zaken, van
dien ijver en die toewijding zou gevergd wor
den.
Met verschillende cijfers tracht de Regee
ring aan te toonen hoe weinig de behoefte
O O
aan een groote leening ten behoeve van Ne
derland zich tot dusver doet gevoelen. Tegen
de voorstelling, alsof de daling in de koersen
der Nationale Schuld een openbaring zou
zijn van een gesclidkt krediet, acht de Ile-
geering reeds m het Voorloopig Verslag ze'f
voldoende opgekomen. De reden van die da
ling is te vinden in de grooto stijging der dis
conto- en beleeuiugrente op schier alle geld
markten.
De Regeering kan niet toegeven, dat zij
bij haar wetsvoorstellen de financieel© gevol
gen daarvan uit hot oog verliest.
Tegenover het verwijt dat niets te bespeu
ren zou zijn van een streven naar gepaste
zmniglieid, merkt de Regeering op dat de
pogingen door haar aangewend om de Staats
uitgaven te beperken, met onder liet oog dei-
Kamer vallen. Zij worden aangewend bij de
samenstelling der begroetingen, en bestaan
dan ia gemeenschappelijk overleg, waarvan
het schrappen van een aantal posten het ge
volg is.
Omtrent ouderdoms- en invaliditeitsverze
kering wordt thans gepoogd een regeling te
ontwerpen die aan de belanghebbenden voor-
deelen verschaft, in goede verhouding staan
de tot de offers welke zij zal vergen.
Wat betreft do kieswet, kan het ontwerp
binnen eenige maanden gereed zijn.
Een wetsvoorstel tot wijziging van art.
243 der gemeentewet (progressie bij gemeen
teheffingen) is in onderzoek bij den Raad
van State.
Verder wordt o. a. medegedeeld dab het
wetsvoorstel betreffende liet tarief van in
voerrechten. te rechter tijd zal worden inge
diend; dat de Regeering wettelijke regeling
van den tijd onnoodig blijft achtendat
het in. de bedoeling ligt hervorming der mili
taire rechtspleging ter hand te nemen zoo
dra het Militaire Strafwetboek zal zijn vast
gesteld.
Het is den minister van financiën hoe
wel hij niets liever zou wensclion onmo
gelijk een aanzienlijke verlaging van den
suikeraccijns voor te stellen, nu hij voor de
verwachting, dat die opbrengst van den ac
cijns door zoodanige verlaging niet belang
rijk zou verminderen, geen genoegzamen
grond kan, vinden,
Omtrent do jacht met het kanongeweer
wordt medegedeeld dab het Kamervotum van
14 Maart 1899 heeft geleid tob uitsluiting
van de pacht van het jagen met dat geweer
bij iedere pachtvemieuwing, tot afwijzing
van een nieuwe aanvrage om pacht en tot
hot laten afloopen van alle vergunningen
zonder eenige vernieuwing of verlenging er
van.
Omtrent de in het Voorloopig Verslag ge
maakte opmerking betreffende bevoorrech
ting van vreemde producten, merkt de Re
geering op dab volgens axt. Qf der Neder-
landsalio tarief wet, geen invoerrecht gelieven
wordt van „boom- en veldvruchten en ge
wassen, gewonnen op gronden, op vreemd
grondgebied, binnen den afstand van 5500
meter van do grenslijn des Rijks gelegen en
bij Nederlandsdi© ingezetenen in gebruik".
De Belgische tariefwet bevat een nagenoeg
gelijkluidende bepaling ten gunste van Bel
gische eigenaren.
Het denkbeeld om de post. de telegrafie
en bet commercieel toezicht op de spoorwe-
der kerk, als aan de zijkanten. Grafsteenen
die de namen vermeiden van Schiedams
grootste en beste burgers, van haar bestuur
ders, van haar kooplieden en handelslui.
En ook die graven vertellen ons de geschie
denis van hen, wier stoffelijk hulsel zij om
sluiten. Zij spreken oms van den goeden tijd
toen Schiedam medeteldo onder do koopste
den van Holland, toen de zwarb-geel-zwart-
gelo vlag woei op tal van schepen, die af "li
aan voeren, om van uit Oost en West de
kostbaarste waren aan te voeren.
Al de namen op die graven herinneren ons
aan de grootheid en welvaart onzer stad. Het
zijn die van mannen, die door bun streven
hebben bijgedragen tot den bloei van Schie
dam. Al die naaien, gebeiteld in het marnier
of graniet der zerken, hebben voor ous een
groote beteekenis.
De Doom's, de Hodenpijl's, de den Beer's,
de Vinck's, de Knappert's, de Bosschaert's,
do Van der Heim's, de Pielat's, de Pigeaud's,
de Mispelblom's en zoovele andere geslachten
die daar rusten, zij hebben alle hun burge
meesters, hun schepenen en vroedséhapsradeu
aan Schiedam, geleverd, van generatie tot ge
neratie zitting nemend op de groene kussens
ten Raadiliuize.
Maar zij zorgden tevens, bij het waarne
men van de hooge hun toevertrouwde stads-
ambten, dat er ook voor de welvaart der
plaats gezorgd «verdl Zij waren de eigenaars
dier schepen, die uitvoeren om in verre ge
westen handel te drijven, of om op de Noord
zee liet visschersbedrijf uit te oefenen. Zij
waren de bezitters van lijnbanen en. scheeps-
gen over te brengen naar bet dep. van bui-
teulandsohe zaken, acht de Regeering weinig
aanlokkend.
In do zaak der Jong-Tuikan, handelde de
politic geheel op eigen initiatief.
Rechtstreeks nocli zijdelings werden dooi
de Regeering voorschriften of wenken gege
ven om de wettelijke vrijheid van optreden
of sj reken in liet minst te beperken.
Zij hoeft haar misnoegen uitgesproken over
dui overdreven dienstijver.
Indische Begroeting,
(Slot.)
Aangenaam was den Minister de waur-
deernig althans van een deel der leden, met
zijn streven naar bezuiniging op de ooilogs-
uitgaven. Echter is het zaak zorg te dragen,
dat de bezetting op Atjeli geregeld met ge
heel valide militaire werden aangevuld, van
daal dat insmelling van bet bestaande over
compleet niet mag geforceerd -.volden.
Viees dat de wensch naar bezuiniging der
wijze zou kunnen pruedornmineeren, dat daar
door onze positie te Oost-Azië in gevaar zou
gebracht kunnen worden, behoeft niet te be
staan.
Tot de uitrusting van de in Aijeh agee-
rende colonnes belmoren geen dynamiet-pa-
tionen, anders dan ten gebruike door de
genieti oepen bij de opruiming van terrein-
hindernissen.
In Atjeh verkeeren wij nog zegt de
minister in een overgangstoestand, waarin de
uitbieiding van het korps marechaussee met
kracht ter hand moet worden genomen. Dat
het gehalte en liet élan van dat korps in
den laatststen tijd zoude zijn verminderd,
is hem niet gebleken, en hij meerit, dat
ook dit zoo gewichtig onderdeel van den
dienst in Aijeli en onderboorigheden veilig
in handen is van den bekwamen opper-offi-
cier, generaal Heutz.
Voor verdediging van de reede van Soera-
baya heeft een onderzoek aan het licht ge
bracht, dat noodig zijna. om bet Wester
vaarwater te bestrijken 2 batterijen en eenige
daar buiten gelegen geschuts-emplaeemen-
ten, te zamen bewapend met 14 stukken;
en b. om het Ooster-vaarwater te bestrijken,
2 batterijen met 15 stukken.
Voor 2 vuurmonden, van liet merk sub a,
is op de begrooting geld aangeviaagd. Het
voornejnen bestaat met om Soerabaya ook
aan de landzijde iu staat van verdediging te
brengen, maar met de kustverdediging mag
niet gedraald worden. Omtrent den aanbouw
van kleine torpedobooten voor de verdedi
ging van Soerabaya is nog geen beslissing
genomen.
Op de behoefte van een oorlogs-kolen-
voorraad wordt gelet. Voorts wordt opge
merkt, dat voor inlandsche stokers op deze
schepen de kennis van eenig ambacht geen
vereischte is. Het ligt in de bedoeling om
de Java-divisiu in haar geheel te oefenen.
Om het scheepsvolk zooveel mogelijk te
onttrekken aan de schadelijke klmiaatsin-
vloeden te Tandjong-Priok is het reeds se
dert eenigen tijd gebruikelijk het uit Neder
land aankomende en derwaarts vertrekken
de petsoneel voor de vloot zooveel mogelijk
buiten aamakïr.g met het wachtschip te
Tandjong-Piiok te houden; de uit Nederland
aankomende ooi logsschepen doen zooveel
mogelijk Batavia aan.
Wat de middelen in Indiê betreft, ziet de
Minister voor afschaffing van het uitvoer-
tiaunerwerveii, die aan honderden nijvere
handen werk verschaften, eu zij zijn. de op
richters geweest der eerste fabrieken voor do
bereiding van korenvvijn, waaraan Schiedam,
tot voor honderd jaar, zijn groeten rijkdom,
bloei en welvaart te danken had.
Wij zetten onze wandeling voort en komen
aan hot achterste deel der kerk, afgescheiden
door een groot liotiteu beschot. Hier achter
zijn nog eenige graven gelegen, en bevindt er
zich een gedenksteen voor enkele leden uit
het geslacht Mispelblom Beyer.
En in een hoek, vlak tegenover de plaats
waar vroeger liet altaar stond, toen de kerk
nog aan do katholieke ritus gewijd was, een
zeer eenvoudige steen, zwart, heel oud, de ge
beitelde letters bijna alle door den 'and des
fcijds uitgewischt. Het was de laatste rust
plaats van Setvaas Pielerszu Fabry van do
Hoogewerff, de eenvoudige, brave priester,
die bij zijn overlijden zijn groot, vermogen be
schikbaar stolde tot onderstand' en hulp van
behoeftige stadgenooten.
Eu toen wij de kerk verlieten, hadden wij
het bewustzijn, door den aanblik van al die
grafsteenen, en door de herinnering daardoor
bij ons opgewekt, een blik geslagen te hébben
in de oudo geschiedenis onzer stad, in haar
eervol eu roemrijk verleden.
Schiedam, November 1899.