I
m;
SsT
ÜK
U-
r
Iw~
Sfo
I:
Sfejf3s,
Transvaal en Oranje-Vrijstaat.
BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
VLAARDINGFN.
Kunst en Wetenschap.
Rechtzaken.
Statcn-Generaal.
Gemengd Nieuws.
l>o7
f'^-i
W-
IM"'
ick
i i t
w a
Br*
k^w
Éi"
§sift
&v
jpU^
tó
een machine- en een veldkanon aan land.
Tien-tsin loopt echter geen gevaar.
De Fransche-Duitsche kolonne die naar
Tschang-tin-sien rukte om de Belgen daar
te bevrijden, is met 25 personen, onder wie
vrouwen en kinderen, teruggekeerd.
Admiraal Dewcy cischte als ..buitgeld"
voor de vernieling van de Spaansdie vloot
in de baai van Manilla 400,000 dollar, daar
volgens zijn mccning de Spaansdie vloot
sterker was dan de zijne. In hot tegenover
gestelde geval zou hem slechts 200,000 dol
lar toekomen. De rechtbank heelt editer
anders beslist en uitgemaakt, dat de Arac-
rikaansche macht sterker was, zoodat het
buitgeld, onder de bemanning van de vloot
van Dewey te verdeden, tot de helft terug
gebracht wordt.
fik V*
iMorgon zal dr. Leyds, gezant der Zuid-
Afrikaansdie Republiek, met den secretaris
van het gezantschap, (.enigen tijd intrek ne
men in heb Hotel do Twee Steden te "s-Gra
venhage.
De voorzitter van het hoofdcomité van het
Ned. Roode Kruis heeft den leiders der
ambulances in Zuid-Afrika telegrafisch ver
zocht bij eventueele terugkomst van bet per
soneel naar Nederland voor de verpleegsters
passage eerste klasse te nemen.
In antwoord op het telegram van dr. Bierens
de Haan om géén goederen meer te expedi-
eeren, heeft de voorzitter medegedeeld, dat
de laatste goederenzending vanwege het hoofd-
eomité 12 Mei j.l. heeft plaats gehad.
Het Comité van Advies omtrent emigratie
naar de Zuid-Afrikaansche Republieken ver
zoekt ons mede te deelen, dat sedert de
jongste opgave door den penningmeester,
jhr. mr. F. Beelaerts van Blokland, (62
Koninginnegracht, den Haag) de volgende
bijdragen werden ontvangen f 60.door
tusschenkomst van jhr. v. A, v. VV., f50.—-
van J. D., f 20.— van jhr. J. B. v. B.,
f 1000.door tusschenkomst van dr. L.,
f60.van G. K. v. S., f2. door tusschen
komst van J. K., f200.— van dr. J. W. M.
en f260.van den correspondent te Enschedé
(derde zending).
Op do heden te Amsterdam gehouden ver
gadering der commissie voor liet huldeblijk
aan de weduwe van generaal Joubert bleek
ingekomen te zijn 8COO, waarvan ruim
ƒ4000 biji Tihérèso Sckwarzo die belangeloos
heeft aangeboden het portret vau den gene
raal te schilderen.
Besloten weid als eerste zending 500 pd
st. voor de gevangen Boeien over te maken
aan onzen consul-generaal te Kaapstad, den
lieer De Waal, terwijl de commissie aan me
vrouw Joubert liet portret van den generaal
zal aanbieden.
Een bericht van den heer P. Keulemans,
oud-o(ficier der aitilierie, thans in Zuid-Afrikn
strjjdende voor de goede zaak, is bij zijn
oudeis te Schoonhoven aangekomen. Het is
uit Wepener, dat hij heeft geschreven. Ei
zijn daar bij hem nog 3 onderofficieren van
ons leger, die onder zijn bevel strijden. Hij
is licht gekwetst geweest door een stuk ijzer,
maar doet toch weei' dienst.
De beer Kannemeijer, een Transvaler die
door de Engelschen krijgsgevangen is ge
maakt, doch uit de gevangenschap wist te
ontsnappen, en, te Parijs aangekomen,
een beëedigde verklaring heeft, afgelegd om
trent mishandeling du- krijgsgevangenen
door de Engelsche lansiers, kwam heden in
's-Cravenhage aan en bezocht den vice-con
sul der Zuid-Afrikaansche Republiek, den
•lieer Canneel.
Morgen vertrekt hij naar Amsterdam.
Hofbericht.
Hare Majesteit de Koningin en de Koningin-
Moeder zullen den 5den Juni a.s. Sehwarz-
burg verlaten, teneinde in den avond van
dien dag te Soestdijk aan te komen.
Internationaal Privaatrecht.
De conferentie voor Internationaal Pri
vaatrecht heeft vier commissies benoemd,
waarvan drie tot taak hebben te behandelen
een der drie onderwerpen van het program
voor deze Conferentie en de vicule de voor
bereiding van een volgende (vierde) interna
tionale conferentie.
Deze commission hebben gisternamiddag
haar arbeid aangevangen eu tot voorzitters
gekozeneerste commissie (huwelijk) den
heer Renaulttweede commissie (erfrecht)
den heer de Martensderde commissie
{voogdij) den heer Schumacher, vierde com
missie den beer Pierantoni, onderscheiden
lijk gedelegeerden van Frankrijk, Rusland,
Oostenrijk en Italië. Eerst in dc volgende
week zal weder een algemeene vergadering
der conferentie worden gehouden.
Provinciale Staten van Zuid-Holland.
Voor hun a.s. zomervergadering zullen de
Staten van Zuid-Holland van het Gedepu
teerd College ontvangen een voorstel tot
herziening van het reglement voor de Hoog
heemraadschappen van Delfland en Schie-
land, betrekking hebbende op de inlating
van water in Dblflands boezem, waardoor de
waterverversching in een deel der provincie,
met namo in dc kanalen te 's-Gravcnhage en
Delft, verbeterd wordt.
Volksweerbaarheid.
Het dagelijksch bestuur der vereeniging
„Volksweerbaarheid" beeft aan een 12-tal
genootschappen of vereenigingen van hoof
den van scholen en onderwijzers m Neder
land een circulaire gericht, waarin een
krachtig beroep op de onderwijzers gedaan
wordt om het groote vaderlandsche doel, dat
de vereeniging „Volksweerbaarheid beoogt,
krachtig te steunen.
De lieer van Waning te Hoorn, voorzitter
der Koninklijke Vereeniging van Nederlandsohe
scherpschutters, heeft zich teruggetrokken
uit het hoofdbestuur der vereeniging Volks
weerbaarheid.
Ned. K.-K. Volksbond,
De algemeene vergadering van den Cen-
tralen Raad zal gehouden worden op Zon
dag 8 Juli e.k., te 12 uur ra het Bondsge-
bouw der afd. Leiden.
Het Centraal-Bestuur heeft besloten het
Katholiek Congres voor sociale aangelegen
heden te doen plaats hebben op Zondag 2
en Maandag 3 September a s in het Palcis
voor Volksvlijt en in het Gildenhuis te Am
sterdam Niet minder dan 85 afdeelragen en
onder-afdecJiiigcn van dim Bond gaven zich
voor deelname op, terwijl 20 Werkhedenver-
ecnigmgen buiten den Rond zich eveneens
tot deelname hebben aangemeld. In den
loop der volgende maand hoopt het Cen-
tiaal-Bestuur het officieel programma aan
de deelnemers te kunne» toezenden.
In den ouderdom mu 75 jaren is te 's-Gia-
lenhngpn ovei leden de heer Jhr. Mr. J.
Loudon, oud-gouierneur-generaal van Neder-
landsch Indie welk nrr.bt hij bekleedde van
4 Mei 1871 tot 26 Maait 1875.
De beer Janseri, lid der Tweede Kamer
voor Tilburg is te 'sGiavenhage gisteren in
zijn hotel ongesteld geworden. Zijn toestand
was lieden bevredigend, maar den zieke zijn
eenige dagen van rust voorgeschreven.
"OVERSC1I1E, 31 Mei. De gemeenteraad
houdt eene vergadering op Zaterdag 2 Juni
a.s., te 10 u. voorin.
Morgen, 1 Juni, wordt liet zwembad al
hier geopend.
Tot Secretaris van de afd. Schiedam van
den Ned. Protestantenbond is gekozen de
heer VV. A. van Doider Dz.
Op Woensdag 5 Sept. a.s. zal hier ter
stede de 48ste a'gemeene vergadering van de
Evangelische Maatschappij worden gehouden.
Ter dezer gelegenheid zal op 4 September
a.s. een bijeenkomst gehouden worden in
de Groote Kerk alhiei, waarin als spreker
zal optreden ds. Quast van Utrecht.
Den 5en September d. v. zal er des
avonds een vergadering gehouden worden
van de afgevaardigden der verschillende af-
deelingen in »Muris Sacium" ter behande
ling vao de agenda der jaarvergadering.
Hedenmiddag waren de 14-jarige Mathijs
Krabbendam, wonende aan de Oversoliiesche
straat, en de 20-jarige Gerrit v. d. Endt, be
zig met verven aan het uui- van den heer
Schoon aan den Vlaardingschen dijk, waar
bij een ladder was geplaatst op een met zink
bedekt plat, een paar meters boven den
grond Terwijl K. op den ladder stond, hield
v. d E deze vast. Plotseling echter gaat de
ladder glijden; v. d. E. kan die niet moer
houden en tuimelt naar omlaag, terwijl ook
K. naar beneden stort. Deze valt juist op
liet been van v. d. E met het gevolg dat
dit ernstig gekneusd werd, en v. d. Endt op
last van een inmiddels verschenen dokter
per brancard door do politie naar het Zie
kenhuis moest worden gebracht.
Krabbendam kon echter loopende naar
zijn woning gaan.
Lyst van brieven over de 2de helft der
maand Mei 1900 geadresseerd aan onbe
kenden
Rotterd. Nieuwsblad, F. B. Ditmar, Wed.
Kerik, allen te Rotterdam.
Briefkaarten:
Mr. A. Wed. v. Driel, Amst 'rdam.
D, de Vringer, Schiet am.
Buitenland.
K. Gijselman, Londen.
Briefkaart: II. Verbruggen, Anvers.
Op Maandag 4 Juni a s. en daaraanvol
gende dagen zal in deze gemeente een
schouw over de schoorstcenen en stookplaat
sen gehouden worden
In de zaal „Harmonie" liad gisteren de al
gemeene vergadering plaats van aandeelhou
ders der Vlaardngsche waterleiding-maat
schappij
Daarin werd o. m. verslag uitgebracht
over den toestand der inrichting en een
overzicht gegeven over haar geschiedenis ge
durende liet afgeloopen jaar.
Wij ontlccnen daaraan liet volgende
Dc machines verkeeren in goeden staat, en
voldoen aan de eischen, evenals het buizen
net; herstellingen en uitbreiding hebben
voortdurend plaats gehad, wanneer dit noo-
dig bleek. Thans zijn aangesloten 3365 wo
ningen als geabonneerd, waai onder 213 per
meter. Het waterveibiuik is met 10,768
kub M. in het afgeloopen jaar vermeerderd.
Het grootste verbruik per 24 uren was 5
Aug 2240 kub. M het kleinste verbruik
per 24 uren was 15 Jan. 350 kub. M.
Gemiddeld werd ongeveer 66 litera water
per boofd verbruikt.
Tengevolge van liet minder aantal reizen
door de visschersvloot werd daaraan 31,481
ton minder geleverd.
De wateropbrengst bedroeg 33,134.22,
waaronder per abonnement 24,943 62, aan
de schepen 45,040 tonnen tot een bedrag
van 2266.31. Na van de winst, ten bedrage
van f 19,444.791, ƒ8000 overgebracht te
hebben op het afschnjvingsfonds, blijft er
met het saldo 1898, ten bedrage van ƒ534.61
een som van 11,979.401 ter verdeeling be
schikbaar.
De vergadering besloot om van de winst
een dividend nit te keeren op de jireferentc
aandeden van ƒ45 en cp de oude aandeelen
van 40.
Tot commissaris werd herkozen de heer J.
van Dusseldorp Czn.
Tot binnenvader en -melder in liet Diaco-
nie-annhuis der Ned. xferv. gemeente te
Delfshaven zijn met ingang van 1 Augustus
a.s. benoemd de heer en mej. Vet, oud-vader
en moeder van het Diaconie-armhuis alhier.
De logger Johanna Cornelia,
schipper C. Plugge, voer gisterenmiddag bij
het binnenkomen in de haven zoodanig te
gen het havenhoofd dat de gording belang
rijke schade beliep.
Tweeden Pinksterdag zullen de kinderen van
het personeel van »Ho!Iandia" alhier, onder
leiding van den beer W. Leenen, gymnastiek-
onderwijzer dier Maatschappij, een boottocht
maken naar Heenvliet, waar zij feestelijk
onthaald zullen worden. Ongeveer 6 uur zul
len de kleine gasten naar Vlanrdingen terug-
keeren.
Onder de pelgrims, die zich bij de in deze
maand gehouden processie naar Lourdes be
geven hebben, behoorde ook een jonge doch
ter uit deze gemeente, die sedert enkele ja
ren gereden of gedragen moest worden, daar
haar boenen met meer in staat waren haar
te dragen. Een der beenen stonds zelfs go-
heel krom en kon bij geen mogelijkheid uit
gestoken worden. Daai en boven weigerde de
maag elk vast voedsel aan te nemen slechts
molk was het eenige, waaruit het lichaam de
kracht tot instandhouding trok. Voortdu
rend bevond zij zicli dan ook onder genees
kundige behandeling. Op de heenreis naar
Lourdes moest ze trouw van het eene rijtuig
in liet andere gedragen worden. Aan welke
ooizaak het nu echter toe te schrijven is,
wil ik voorloopig m het midden laten en
met den geneeskundigen correspondent van
de „Tijd" het onderzoek afwachten, maar
dit kan alvast meegedeeld worden, dat de
bewuste hulpbehoevende zoodanig van haar
pclgrimsreize is teruggekeerd, dat ze nu loo-
pen kan, al is het dan ook aan den arm van
een ander en een weinig kreupel. Ook de
maag is een stadium van versterking inge
treden, daar nu ook ander voedsel dan al
leen melk genuttigd kan worden.
(„N. Sch. Ct.")
Mengelberg heeft zich opnieuw voor 5 jaar
verbonden aan liet Concertgebouw te Amster
dam. Begin Juli treedt hij in het huwelijk
met mejuffrouw Wubbe.
Vergiftigingszaak- Sorensen
Het Gerechtshof te 's-Gravenhage heeft
heden het vonnis der Rotterdamsche Recht
bank, waarbij C. van Viegen, weduwe P.
Sorensen wegens de bekende vergiftiging van
haar man en dochter is veroordeeld tot levens
lange gevangenisstraf, geheel bevestigd.
De Rotterdamsche rechtbank veroordeelde
heden tot 4 maanden gevangenisstraf den
26-jarigen varensgezel A. K. te Schiedam,
die in verzet gekomen was tegen een von
nis, waarbij hij bij verstek wegens weder
spannigheid was veroordeeld.
Door het Openbaar Ministerie bij bet
gerechtshof te 's-Gravenhage werd heden
bevestiging geëischt van het vonnis der
Rotterdamsche rechtbank, waarbij een win
kelbediende te Schiedam tot 2 jaar gevan
genisstraf is veroordeeld wegens diefstal van
verschillende sommen gelds (samen ongeveer
f 650) uit de winkellade van 2yn patroon.
De verdediger mr. P. H. Court, achtte de
verklaring van den hoofdgetuige onbetrouw
baar en beval overigens den bekl. in 's rechters
clementie ook op grond van zijn gunstig ver
leden.
EERSTE KAMER.
Zitting van Woensdag 30 Mei.
Ongevallenwet.
(Vervolg.)
Den heer VAN NIEROP heeft de ervaring
geleerd dat deze zaak niet privaatrechtelijk
is te regelen. Een halve maatregel baat ook
niet. Daarom neme men dit ontwerp aan.
Spr. stelt hetnuteenei'Rijksverzekeringbank
in het licht, die veel objectiever kan oor-
deelen.
Morgen 14 uur voorlzetting.
Zitting van Donderdag 31 Mei.
(Per Telegraaf
Bjj het vooitgezet debat wees de heer
MELVJL VAN LIJNDEN er op dat de Regee-
ring door het weigeren van eene novelle om
aan d« bezwaren te vooi komen, de reddings
plank ten eenenmale ter zijde heeft geschoven.
Uoewel instemmende met het grondbeginsel
van het ontwerp, heeft spr. tegen de regeling
zeer groote bezwaren.
Met een beroep op het Engel-clie systeem
dat ten genoegen ran de <ln:u bij betrokkenen
werkt, betoogt ook spreker dat een regeling
op privaatrechtelijke wijze wel dggelijk moge
lijk is. Bg eene dergelijke ïegeling wordt liet
particulier initiatief niet gedood, blijft de
verzekering de zaak van patroon en werkman.
[Jij komt er dan ook tegen op dat deze
materie die uit haar aard een privaatrechtelijke
zaak is, door het ontwerp wordt omgezet in
een publiekrechtelijke, waardoor de regeling
noodzakelijk duur en bezwarend voor de
industrie wordt, niet begrepen wordt, con
tracten schept en bij de uitvoering groote
ontevredenheid zal wekken.
Wegens het dooden van het particulier
initiatief, den onnoodig zvvaren druk op de
nijverheid en de onbillijkheid dat niet allen
van staatswege verzekerd wordeD, zal spreker
tegen het ontwerp stemmen.
De heer GEERTSEMA was ook tegen het
ontwerp nu de Regeering vooralsnog geen
novelle had toegezegd. Hij bestrijdt den dwang
die de industrie wordt opgelegd door de
monopoliseerende Rijksbank, die z. i. uit haar
aard en strekking zal voeren tot staatsso
cialisme.
Een stelsel daarentegen in den zin van
het amendt.-De Beaufort, waarbij de werk
gevers vrij zijn in hun verzekeringsplicht
behoudens zekerheidsstelling. De hoofdbegin
selen van het regeeringsontwerp blijven daar
door onveranderdhet recht van den werk
man op schade blijft gehandhaafd, en de
werkman is verzekerd dat hij ontvangt wat
hem toekomt; en de werkman blijft vrij
tegenover den werkgever.
Hij boopt dat de Regeering aan zijn wenscfc
zal voldoeD, anders zal hij tegen het ontwerp
stemmen, omdat hij deze regeling een ge
vaarlijk precedent acht voor de toekomst.
De heer 'VAN WUCK verklaarde zich ook
tegen het ontwerp, dat geen rekening houdt
met het particuliere initiatief en een knak is
voor de particuliere fondsen. Spr, is niet
tegen dwang van overheidswege, maar de
dwang door dit ontwerp opgelegd gaat in
verkeerde richting.
Het ontwerp wil den urbeider beschermen,
maar loopt kans den arbeid te dooden. On
billijk is ook de .ongelijkmatige werking van
de voorgedragen regeling. Niet een deel maar
alle weiklieden, met alleen werklieden in
fabrieken, maar ook die op het land moeten
verzekerd worden.
Allen zijrj burgers. Zoolang niet de on
macht of de onwil van het particulier initia
tief is gebleken, gaat 't niet aan tot den voor
gestelden Stnatsd wang over te gaan en daarom
zal lijj tegenstemmen.
De heer RA11USEN deelde geheel het
standpunt van den tegenstander den heer Van
Bonefal Fauie. Ook hij betoogde dat de zaak
op pnvaatiechlelijke wijze is te regelen, door
uitbreiding van deartt. 1401 en volgende van
het Burg. Wetboek. Spreker gaf eenige denk
beelden aan de haud,'ten belooge dat de
werkman bij de door hem voorgestane rege
ling dezelfde, ja meer zekerheid en waar
borgen heeft.
Spreker weigert zijn stem aan het ont
werp, omdat het strijdt tegen de roeping van
den Staat, die oide moet houden, maar geen
beroep moet uitoefenen. Instelling van de
Rijksbank is z. i. een onbillijke en onrecht
matige daad, waarvan het noodeloos gevolg
zal zjjn de vernietiging van de verzekerings-
industrie.
Daarom raadt hij de Regeering aan eene
privaatrechtelijke regeling te beproeven.
De heer VAN ZINNICQ BERGMANN ver
klaarde eveueens om principieele bezwaren
niet met het ontwerp te kunnen medegaan.
Spreker twijfelt niet of de Minister van
Waterstaat zal bij verwerping bereid zijn
eene beteie regeling voor te stellen.
Daarentegen was de heer VAN ASCII
VAN WIJCK voor aanneming, maar niet voor
onveranderde invoering der wet. Echter ziet
hjj in aanneming een middel om tot wijzi
gingen te komen om het verderfelijke van
de wet weg te nemen, in den geest van het
amend.De Savornin Lobman. De regeering
kon z. i. beloven dat initiatief niet te zullen
tegenwerken.
Na de pauze werden eenige wetsontwer
pen goedgekeurd, o. a. tot wijziging van de
gestichienwet, naturalisatiën van It. I. Baar,
E. Breit en anderenbetreffende de instal
latie van het rechtsgebouw te 's-Gravenhage
vergelding tijdelijke diensten met pensioen;
onteigening voor spoorweg JoureLemmer
en voor overbrugging Oude M,.a: bij Spijke-
nisse drinkwalei leiding te Soerabaja; en
geweren wet.
Bij de behandeling van laatstgenoemd ont
werp, drong de heer VAN ALi'HEN aan op
spoedige aanschaffing van het benoodigde
aantal wapenen. De heer BERGSMA ver
klaarde tegen de wet te zullen stemmen als
protest tegen het stelsel dat macht boven
recht gaat. Hij zal voortaan eiken gulden wei
geren die bestemd kan worden dat vervloekte
stelsel te handhaven.
De heer MELVIL VAN LIJNDEN zal juist
voor het ontwerp stemmen om het recht te
verdedigen tegenover de macht. Bij dit laatste
sloot de MINISTER zich aan. Afstemming
was z. i. geen 'actisch middel om het recht
over de macht O doen zegevieren.
Het ontwerp werd aangenomen met
41 tegen 3 stemmen. (Fennema, Alberda en
Bergsma).
Daarna werd hervat het debat over de
Ongevallenwet.
De heer ROELL verdedigde verzekerings-
phekt door middel van een Rijksverzeke
ringsbank, als waarborg dat de werkman
ontvangt wat hem toekomt. Bij aanneming
van de wet laat de regeling z. i. ruimte voor
verbetering. Het percentage dat deze wet
aan de industrie oplegt, door de Regeering
berekend op 2 van liet Joon, is voor spre
ker ook geen bezwaar. Van deze berekening
neemt spreker acte. Mocht dus eventueel
blijken na invoering der wet dat de Regee
ring zich heeft vergist en de kosten meer
bedragen, dan verwacht hij dat de bepalin
gen zoodanig zullen worden gewijzigd, dat
dit percentage tot 2 van het loon zal wor
den teruggebracht. Dan vreest spreker
geenszins van de wet ondergang van de Ne
derlandsohe nijverheid.
De heer VAN LIER motiveerde ook zijn
stem voor het ontwerp. De absolute zeker
heid voor den werkman dat hij krijgt wat
hem toekomt, krijgt hij wel van de Rijks
bank, niet van de particuliere maatschap
pijen. Hij betwist ook dat de Rijksbank
duurder zou zijn.
De heer ALBERDA VAN EKEN-
STEIN beschouwde dit ontwerp als een der
nuttigste voorstellen dezer Regeering, waar
voor Jiij haar hulde bracht. De Rijksbank
moet z. i. voor den werkgever eerder aange
naam dan nadeelig zijn.
De heer VLIELANDER HEIN betuigt
tegenstander van dit ontwerp te zijn. Men
heeft willens en wetens de rechtsverhouding
tusschen patroon en werkman publiekrech
telijk gemaakt om ihaar aan de privaatrech
telijke justitie te onttrekken.
Gemeentelijk bekeer.
Door een vijftal raadsleden te Haarlem zal
een voorstel worden ingediend by den Raad
daartoe strekkende dat voortaan alle takken
van gemeente'-jken dienst (wate hiding, reini
ging, de as. verlichtiDgsfabriekuo enz.) zullen
worden beheerd door eene commissie uit den
Raad.
Tot dusver was dit beheer in handen van
B. en W., meer speciaal van den wethouder
van publieke werken.
Tegen de prostitutie.
De gemeenteraad van Zwolle besloot het
houden van openbare huizen van ontucht te
verbieden.
Scheveningen.
De opening der nieuwe établissementen op
den standboulevard is bepaald op Zondag a. s.
De eleclriscke verliehtingsinstallatie van
het Kurhaus, geleverd door de firma B. L.
Vogels-Dolhain, electro-techmsch-bureau al
hier, bestaat in hoofdzaak nit twee gasmoto
ren, ieder van ongeveer 100 paardenkracht.
Deze nivtoren drijven door middel van drijf
riemen twee dynamo's, die op haar beert in
verbinding staan met een prachtig gemon
teerd schakelbord, hetwelk gelegenheid
geeft den stroom tot verlichting door alle
gebouwen te verdeden en de accumulatoren-
batterij te laden. Deze bestaat uit 248 cel
len.
De verlichting wordt voor het oogenblik
gegeven ongeveer door 1325 gloeilampen in
Hotel en Kurhaus, 375 lampen ra de loka
len, 400 lampen in de verschillende winkels
aan land- en zeezijde van het Kurhaus.
De lift in het hotel en de ventilatoren in
de nieuwe winkelgalerij worden insgelijks
eletrisch gedreven.
De verlichting wordt nog uitgebicd met
booglampen op en om bet in aanbouw zijnd
wandelhoofd (Pier) en met gloei- en boog
licht in het feestgebouw op dit waudelkoofd.
De Amsterdamsche typografen.
Het aantal van de uitgesloten typografen,
steendrukkers, binders enz. is nog met volle
dig bekend. Volgens het „Volksdagblad"
kan men echter aannemen, dat het over do
honderd loopt.
Onder de uitgesloten en van de Electri-
sclie Drukkerij behooren o. a. de corrector,
die tijdens de staking weigerde als zetter op
to treden, en Kroll Sr., die sedert de oplich
ting van „De Telegraaf" de opmaker van
het blad was.
Bij elkaar zijn 75 volwassenen, meeren-
deels vaders van huisgezinnen, buiten werk.
Festival.
Te 's-Graverizande zal Maandag 4 Juni een
festival worden gehouden, uitgeschreven door
het fanfare-gezelschap «Kunstmin", waaraan
20 muziekkorpsen van elders, te zamen ruim
300 leden tellende, zullen deelnemen, 's
Avonds zal op het feestterrein een concert
worden gegeven door de kapel van het regi
ment grenadiers en jagers, te 's-Gravenhage.
Het feestterrein wordt eleclrisch verlicht.
De moord te Oud-Gastel.
De „Pr. N.-Br. Ct." geeft nog eenige bij
zonderheden omtrent de vermoedelijke dade-
res van den moord te Oud-Gastel.
Nad'at zij er in geslaagd was het huis van
do vermoorde vrouw binnen te dringen,
werd deze, Piëta geheeten, wakker en sprong
op. Op de vraag wat zij kwam doen, ant
woordde de verdachte, dat zij om geld kwam.
Piëta antwoorddeGe komt om te stelen,
Kee, maar ge zult geen gold hebben, ik zal
de zaak aangeven. 'Daarop antwoordde de
vrouw: Dan maak ik ce nog liever kapot.
Meteen vloog ze Piëta naar den hals en
wrong dien dicht; toen zullen waarschijn
lijk de gehoorde kreten zijn geuit en moet,
zooals aan het lijk is bemerkt, nogal tegen
stand geboden zijn. Tocli schijnt door be
nauwdheid en schrik het slachtoffer vrij
spoedig kracht en bezinning te hebben ver
loren en was heb wijf in staat den zooge-
naamden maststrop te leggen.
Ook deze omstandigheid lijkt ongelooflijk,
maar toen de officier van justitie op den
grond ging liggen, gaf zij duidelijk aan, hoe
zij het had aangelegd. Eerst slaagde zij bij
dit onderzoek er met in, naar men zegt, een
maststrop te leggen, maar een tweede po
ging gelukte. Toen nu het slachtoffer ge
worgd was, schijnt zij naar boven te zijn ge
gaan, om te zien of wellicht het nichtje
dat toevallig afwezig was daar sliep, en
na zich overtuigd te hebben, dat het ledi
kant ledig was, brak zij in het voorkamertje
de kast open en haalde daar liet goud eu liet.
geld er uit. Daarop werd de terugweg aan
vaard.
In den morgen na den moord ging zij naar
Roozendaal en door een koopvrouw in si
naasappelen was gezien, dab zij den winkel
van den goudsmid binnenging. Deze omstan
digheid bracht tot de ontdekking. Zij werd
door den goudsmid, diens knecht en vrouw
herkend; eerst beweerde zij het goud te
hebben gekregen, maar toen bij de huiszoe
king nog een doosje met goud gevonden
werd, bekende zij alles en beweerde en bleef
beweren, dat haar man onschuldig was.
Aan de ,.N. R. Ct." schrijft men:
Vrouw Van den Broek, de moordenares
van Piëta van Nispen, te Oud-Gastel (N.-B.)
lieeft in de gevangenis bekend den moord
des nachts tusschen 12 en 1 uur gepleegd te
hebben. Haar man heeft niets geweten en
wist des morgens zelfs niet, dat zijn vrouw
des nachts het huis was uit geweest. Zij
heeft slechts 52 gestolen en eenige gouden
sieraden, die in het bedstroo van vrouw Van
den Broek zijn teruggevonden en daarvoor
heeft zij een moord gepicegd.
Nog steeds Appeltern.
De hoofdpersonen van het Appelternsche
drama gaan zich allen elders metterwoon
vestigen. Nu weder verhuist de vrouw van
M. Scherf! naar de provincie Utrecht. Hare
hofstede is verhuurd aan Protestantsche lie
den. Alleen D. woont nog te Appeltern, maar
•ok hij zal moeten verhuizen.
(»N. R. Ct.")
Alweer het mes.
Bij een ernstige vechtpartij te Tegelen
kreeg zekere B. eenige gevaarlijke messte
ken. De d'ader, een Duitscher, en woonach
tig te Venlo, is aldaar in zijn woning gear
resteerd en naar de strafgevangenis overge
bracht. De mishandelde verkeert in levens
gevaar; hij is gehuwd en vader van een tal
rijk gezin.
Noodlottige val.
Op de R.-k. meisjesschool te Arnhem is
Woensdag een meisje, dochter van den arbei
der K., zoodanig gevallen, dat zij hersen-