Jaargang. Vrijdag 8 Juni 1900. No. 10260. GOUD EN EER. Transvaal en Oranje-Vrijstaat. BUITENLAND. SCHIMIMSCHE COURAIIir Deze courant verschijnt d a g e I ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaalVoor Schiedam en V1 a a r d i n g e n 1.25. Franco per post A. 4.65. Prijs per weekVoor Schiedam en Vlaardyigen 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur aan 'iet bureau bezorgd zjjn. BureauBotecstraat 68. Prijs der Advertentiën: Van 16 regels 0.92iedere regel meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bjj abonnement op voordeelige voorwaarden. Taneven hier van zjjn gratis aan het Bureau te bekomen. In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde Meina adeeetentiën opgenomen tot den prjj's van 40 cents per advertentie, bjj vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Interc. Telefoon Ka. 133. Algemeen overtlchï. SCHIEDAM, 7 Juni 1900. BB OOKLOG. l>e toestand. Lord Roberts beschi y ft in een Dinsdag verzonden telegram aldus de overgave van Pretoria nGisteren, even voor donker, werd de vijand verdreven uit bijna alle stellingen, die hij bezet heelt gehouden. Geneiaal Ian Ha milton's bereden infanterie volgde hein tot binnen 2000 yards van Pretoria, door welke stad de Boereu hmstig terugtiokken. Kolonel De Lisle zond een officier met een witte vlag af om de stad uit mijn naam op te eischen. ïKort voor middernacht werd ik gewekt door twee ambtenaren van de Zuid-Afukaan- sche Republiek, den heer Sandberg, müitaii secretaris van kommandatit-geneiaai Botha, en een generaal van het Boerenleger die een wapenstilstand voorstelden om de voor waai den te regelen. ïlk antwoordde dat ik den kommandant- generaa! gaarne den volgenden morgen zou ontvangen, doch dat ik niet bereid was over voorwaarden te sprekëh, daar de overgave op genade of ongenade moest plaats hebben, en verzocht antwourd bij het aaubieken van den dag, daar ik de troepen bevel had ge geven tegen de stad op te lukken, zoodra het duister was geweken. Kommandant-generaal Botha antwoordde mij, dat hij besloten had Pretoria niet te ver dedigen en vertrouwde dut vrouwen, kin deren en eigendommen zouden worden be schermd. sOm 1 uur hedenmiddag, terwijl ik op marsch was kwamen mij drie van de voor naamste burgeilijke ambtenaren met een witte vlag tegemoet en gaven dezen den wenseh te kennen de stad over te geven. Overeengekomen werd dat Harer Majesteits tioepen om 2 uur de stad zouden binnen trekken." Te Pretoria vond Roberts over de honderd Engelsehe officieren die het meerendeels zeer goed maakten. Het schijnt dus dat de Boeren hun gevangenen niet naar het Lijdenburg- sche hebben medegenomen. Zullen dus ook de duizenden Engelsehe gevangenen te Wa- terval-Boven tot het Engelsehe leger teiug- keeren? Het zou zeer te bejammeiea zijn. De Engelsehe bladen houden nu den ooi- log voor zoo goed als afgeloopen. Wy zouden met een oud-Holiandscbe zegswijze het anders willen uitdrukken, dat lort Roberts nop zoomen na" klaar is. Onze huismoeders weten het beste wat dit wil zeggen. Neen, de Engelschen hebben de Boeren zoo min onderworpen als de Amerinanen meester zyn op de Philippijnen en de Nederlanders in Atjeh. Overal is het »op zoo men na" klaar. Naar het district Lijdenburg trekt de hoofdmacht der Boeren teiug; daarheen richteu zich de kommando's van alle zijdeu volgens generaal Hildyard die van ULrecht weer bij Bullet's leger is teruggekeerd, trek ken ook de Boeren van Lang Nek weg naar Lijdenburg. Vermoedelijk zal echter nog wel een vol- Roman' uit Transvaal VAN AUGUST NIEMANN. 31) XIV. De globe van den lieer Berger. Het kwam Joachim voor, toen hij op den afgesproken dag naar Johannesburg rood, •dat de bekende weg hem geheel vreemd was en rijm. paard anders liep als vroeger. Zijn ze nuwen waren koortsachtig opgewonden, zoo dat do geheeele wereld hem veranderd scheen en zelfs het paard voelde de opgewondenheid van zijn berijder. Nu zou hiji dan eindelijk, na veel lijden, en ontbering, na zooveel onbevredigd ver langen zijn geliefde weder zien en zonder de storende tegenwoordigheid van vreemden haar stem liooren en haar zijn innige liefde mogen bekennen. Hij 'bereikte de stad, liet zijn paard in een logement adhter, en zocht de Joubcrtstraat op. Zij was in. het voornam© gedeelte, d'och niet in den omtrek van het gouden huis, waar alleen de rijkste lieden hun huizen en villa's hadden. Hij bereikte no. 17 en ging met kloppend hart d© trap op; misschien was Ottilie er reeds. Maar de heer Berger bevond zich alleen. Hijwas bezig een kist te pakken, die hij naar Dresden wild© zenden. Hij legde cou ranten en photografieën van de stad, erin; doende troepenmacht achtei blijven om Bul- ler's opmarsch zoo lang mogelijk tegen ie houden. Tegelijk zal echter de guerilla worden voortgezet in den Vrijstaat, waar de Boeren de laatste dagen met succes bezig zijn. Rundie is er niet in geslaagd het bij Seneka! inge sloten bataljon Yeomanry te ontzetten en moest na een dag vechtens op Linüley terug trekken. Toen zond lord Roberts Methuen ter hulp. Dezp, die tusschen Kroonstad en Heilbron stond, rukte onverwijld op en marcheerde 25 uur achtereen, aldus 70 mijlen afleggend. Toen hij echter op 2 Juni te 10 uur "s mor gens te bestemder plaatse aankwam, bad het bataljon Yeomanry zich reeds den 31slen Mei overgegeven. Zoodoende vielen 4 a 500 man den Boeren in handen. De vraag is echter of zij hun gevangenen kunnen behouden. In het gevecht van 1 en 2 Juni waarin Methuen de Boeien dwong terug te trekken, verloren de Engelschen4 dooden, 3 officie ren en 15 minderen gewond, 11 vermist. In een ander gevecht hebben de Boeren 7 Engelsehe gedood en er 34 gevangen gevangen. De Boeren schijnen teruggetrokken te zijn in de richting van Bethlehem. Verspreid! nieuws. De sVolksstem" klaagt geducht over de vernielzucht der Engelschen en die klacht wordt bevestigd door de correspondent der Morning Leader" die eenige krasse staaltjes vermeldt. Zoo heeft de kolonne-French op haar tocht naar Tabanchu en terug alles langs den weg verbrand. Zij voert 3500 stuks buitge maakt vee mede. Honderden tons mais en voeder zijn vernield. Generaal Rundie heelt zijn tocht naar De- wetsdorp geteekend door brandstichtingen. Op een hoeve waar nog slechts vrouweo wa ren daar de eigenaar met Cionjé was gevangen genomen, werden wapens gevonden. Daarom moest de hoeve vernield worden. De vrouw van den eigenaar smeekte den bevel voerenden officier de hoeve te sparen; zij viel op de knieën, zij sloeg de armen om den hals van den Engelschman, maar vergeefs. Toen de vlammen uit het huis sloegen, ont blootte de vrouw de borst, roepende sDooil mij, dood mg. Nu mijn man weg is en mijn noeve verbrand en liet vee weggenomen, heb ik niets meer om voor te leven". De correspondent hoorde van een oificier een dergelijk geval. Deze vertelde Jat hij niet in staat was geweest het bevel tot ver woesting uit te voeren. Een andere hoeve weid geplunderd, terwijl de eigenaar stervende lag in een der kamers, en terwijl de soldaten bezig waren, hoorde men hem in doodsangst roepenWat doen ze, wat doen ze De troepen werden gevolgd door groepen weeklagende vrouwen en kinderen, en overal werd vee en pluimgedierte gedood of mee gevoerd. En dat zijn de Engelschen die zoo geschet terd hebben over de vernieling der goud mijnen en nu zelf moeten getuigen dat er gedurende den ooi log beter dan ooit is gezorgd voor de mijnen van den Rand 1 Jan Hofmeyr gaat naar Europa, volgens een bericht aan de »Petil Bleu" uit Am- ook gekleurde afbeeldingen van planton en verschillende merkwaardigheden van het land, handwerken vaa Kaffers, vlechtwerk rut cocos-draden met kleine koralen, snij werk enz. Hij zeide hot aan. zijp dochter ten geschenke te willen geven. Op Joachim's vraag antwoordde hij; dat miss Rieneck bericht had gezonden en om zes uur zou komen. Nu was het pas half vijf. Joachim, was een weinig te vroeg. „Van welken kant zal zij komen?" vroeg Joachim, terijjjl hij naar het venster ging. „Zij aal jaró^vpm den linkerkant komen. Het 'huis ligt in de Krugerstraat." .Toachim zag dien kant uit. „'De ledeu der zangvereenigmg verlangen er zeer naar u te leeren kennen," zeide d© heer Berger. „U zou vanavond mede kunnen gaan, en dan konden wij tegelijker tijd de vorming van het bataljon bespreken." „Voor alles moeten wij toch de meening der regeering weten," antwoordde Joachim, dien de patriotdsche en politieke ijver van den heer Berger vandaag wat ongeduldig maakte. „Het komt hier op zelfstandige besluiten aan," zeide d© heer Berger. Hij legde het deksel op de nui vol' gepakte kist en ging op het deksel zitten, terwijl hij een struisvogel ei, dat er niet meer in koa, m de hand Meld. „Ziet mijheer," zeide hij „hier ligt Afri ka." Hij wees met den vinger op het ei alsof het een globe was. „Hier ligt Egypte, hier beneden de Kaapkolonie, hier Karthouf, waar Gordon sneuveld©, hier Dongola en daar Albessynie. Het plan der Engelschen is zeer duidelijk: Zoodra zij de verbinding over Karthoum en Dongolai tusschen Egypte in sterdam om een immigratie van Hollanders in Zuid-Afrika te bevorderen als tegenwicht tegen de nieuwe Engelsehe elementen. Weer zijn twee Afukaaosche kabels, die langs de "Westkust en de Oostkust, gestoord alleen de derde kabel, die eerst kort ge leden door de s Eastern Tolegraph Company" is gelegd, werkt nog, maar dan wordt ge heel in beslag genomen door de Engelsehe Regeeiing. China. De toestand in China, is hoogst bedenke lijk. Do Boxers worden ongetwijfeld door de regeering gesteundzelfs heeft dc Keizerin- Weduwe, volgens de „North China Gazette", d'e troepen bevel gegeven eerder front te ma ken tegen alle mogendheden dan tegen de Boxers. De onderkoning heeft dan ook bevel gegeven do landing van verdere Eoropeesdhe troepen to beletten. De Boxers bedreigen Peking, maar boven al Tien-tsm. De D'uitscbers aldaar vreesden reeds Dinsdag een nachtelijkeu aanval op de staddaarom werden van de litis 2 offi cieren en 40 man. ontscheept. Amerika zendt nog een kanonneerboot van Manilla naar China. De gezant te Peking seint dat de toestand nog steeds ernstiger wordt. Zeer de aandacht trekt, dat de Fransche, Duitsehe, Japansche en Russische troepen samenwerken, maar dat Engeland en de Ver een ïgde Staten niet meedoen. Er moetea 2000 kozakken van Port-Arthur naar Peking zijn gezonden. Volgens den correspondent der »G!obe" te New-York, verklaart de voorzitter van het comilé van buitenlandsche zaken te Washing ton, die vermoedelijk telegrammen uit Peking heeft, dat de Russen binnenkort de noordelgke provinciën van China zuilen bezetten. De Engelsehe zendelingen Robinson en Norman zijn inderdaad vermoord. Robinson's afschuwlijk verminkt lijk is gevonden. Gemengde Bedcdecllngen. Het ibestuur der Bachelor's Cluib maakt nu bekend dat do hertog van Orleans inder daad als lid is geschrapt. Te Engliien zijn wanordelijkheden voorge komen ter gelegenheid van daar gehouden stierengevechten. Er zal over geïnterpelleerd worden in de Kamer. Volgens de „Rappel" en de „Siècle" zal Waldeck-Rousseau d'e stierengevechten in Seine-en-Oise verbieden. Do soldaat die beweert do hand te hebben gehad in de ontvoering van Gyp is, volgens de „Matm", een gek. Graaf en gravin Lonyay zijn te Gastrin afgestapt in hetzelfde hotel waar ook koning Leopold der Beigen, dc vader der gravin, is afgestapt. Dr. Buchka, de directeur der koloniale af- deeling van het departement van buiten- landscho zaken te Berlijn is nooit bijzonder ia tel geweest. Nu is iiiji van zijn post ont heven cn tot ziin opvolger is benoemd! de ge zant in Chili, clr. Stiibel, die vooral bekend is met Samoa-aangelegenhedeu. Met 153 t'egen 79 stemmen heeft gisteren het Noorden en de Kaap m het Zuiden hebben tot stand gebracht, 'behoort geheel Afrika hun. Behoort Afrika aan de Engel schen, dan gaan dc gezamenlijk© koloniale bezittingen van Duitsehland verloren. Waar om kunnen de Engelschen hun plan nog niet ten uitvoer brengen Staat d© Mahdi, staan do Derwisclien hen in den weg? O neen, in het Zuiden zullen rij met de hulp der Italia nen d'e Derwisclien wel de baas worden. Wat den Engelschen in den weg staat, liet zijn d'e beid© BoerenrepubliekenTransvaal en de Oranje-Vrijstaat. Ziji hebben reeds dik wijls beproefd de Boeren geweld aan te doen en het is hun niet gelukt. Voor vijftien jaar hebben zijl hier -smadelijke nederlagen gele den. Maar zij geven liet niet- op ©a haasten zich de republieken te veroveren, eor het Duitsehe rijk nog machtiger wordt in Ziuicf- Afrika Want wij zijn hier d© vijanden van Eingeland en de vrienden der Boeren. „Ach, mijnheer, kijk nu niet uit het ven ster, want nu komt heb voornaamste van mijn verklaring. Ieder Duiitscher in Trans vaal en in 't 'bijzonder iner in Johannesburg, moet voelen, dat het op Lem persoonlijk aan komt. Ieder Duitsdher moet goed en bloed veil hebben, wanneer de Uitlanders de regie ring willen omverwerpen. Het is van de grpotsto 'beteekenis voor het Duitsehe rijk, dat Cecil Rhodes de ïepubliek niet in bezit neemt. De Boerenrepublieken zijn een Duitedh bolwerk". Wat wij hier verdedigen zijn Duitsehe belangen. Smaad en schande over ieder Duitscher, die met de Engelschen ie en smaad en schande ever den tegenstand in heb Duitsdhe rijjk, die de uitbreiding onzer vloot verhindert." de Duitsehe Rijksdag art. 1 der vlootwet aangenomen. Tegen stemden de sscialisten, de vrijzinnigen, de Elzassers, de Polen en de Boerenbond. De behandeling der taalwetten in den Oostenrij'kschen Rijksraad' is gisteren weder door de Jong-Tseehen verhinderd door een obstructie die tot kwart voor vier duurde. De president van den ministerraad Von Koerber wees er op, dat deze opschorting van de parlementaire werkzaamheid den Staat aan groote gevaren blootstelt; de regeering is daardoor ook niet m de gelegmheid het programma uit te voeren, tob ontwikkeling der economische krachten van heb land. Dc Tsechische afgevaardigde Hciold zeide, dat zoo de regeering de taaJ-quaestie wil re gelen door absolutisme, alle Tsechen zich er tegen zullen verzetten. Do zitting »vd daarna tot heden ver daagd. Volgens de „Neue Freie Presse" riep de leider der Polendub gasteren in een gesprek met een feudaal afgevaardigde opgewonden uit: „Er is geen meerderheid meer." De Russische bladen, de bezetting van Pretoria betreurende, voorspellen dat de Europeesehe mogendheden het zullen bejam meren d»t zij de Boeren hebben laten ver pletteren. Volgens den correspondent der „Daily Express" t© Madrid dringt Engeland er op aan de Balearen te koopen. De Spaansdie regeering heeft de mogendheden in kennis gesteld van Engeland's verlangen. De nieuwe Spaanscbe binnenlanctsclie lee ning van 184 milhoen peseta's is ruim 25 maai vol teekend. Op een reis over de Donau is koning Alexander van Servië een wanne ontvangst bereid' door do bevolking langs de rivier. De Khedive gaat met naar Konstantino- pel, maar rechtstreks naax Engeland, waar hij luisterrijk zal ontvangen worden. De 'Engelsehe bladen zeggen dat do Khedi ve toont zich geheel aan Engeland over te gevenmaar andere beweren dat de Khedive toch nog steeds d© Engelschen „noo van voren on alderliefst van achter" ziet. De democratische conventie van New- York heeft Bryan aangewezen als candidaat voor het presidentschap. Hot „Vad." zegt Onlangs werd in do „N. R. Ct." het ver haal gedaan van den Transvaalsohen Boer Kannemeijer, die aan het Ned. consulaat te Parijs op de meest onheusche -wijze zou rijn bejegend, daar de deur hem voor den neus werd diclitgeslagen toen hij inlichtingen kwam vragen. De Ned. gezant te Parijs heeft na het ver nemen van deze klacht een ernstig persoon lijk onderzoek ingesteld, waarvan het resul taat door hem is neergelegd in een nota aan den minister van buitenlandsche zaken. Daaruit blijkt het geval zich als volgt te liobben toegedragen. Kannemeijer heeft zich vervoegd tob den concierge der legatie, die hem niet verstaan, doch 'begrepen heeft, dat hij aan het consu laat moest zijn en deze heeft hem naar het Joachim ging naar den heer Berger toe en drulle te hem de hand. „Wanneer wij een sterke vloot hadden," hernam de heer Berger met geestdrift, „dan konden wij den Engelschen toeroepen: van de Delagoa-baai afblijven! Want dit is bun voornemenzij willen bet Delagoa-gebied van de Portugeezen koopen of afnemen. Wij moesten de Delagoa-baai hebben, dan had den de Boerenrepublieken daarin steun cn waren in den rug gedekt." De heer Berger legde het struisvogelei op tafel, nam een liamer en begon do kist dicht te spijkeren. Joadhim zag naar bet groote ei, dat hom zelf gedurende de toespraak van den heer Berger als een globe was voorgekomen, en zag naar den hamer, die met zooveel kracht werd gehanteerd. Het scheen, alsof de heer Berger de Britsche macht of den Duitechen Rijksdag onder han'den had. Wat was die man niet fantasie bezieldBijna nooit sprak hij een woord over zijn familieaangelegenhe den of over zaken, die hem persoonlijk be troffen, en welk een bezieling legde hij aan den dag voor z^Ken van algemeen belang l Joachim ging weer naar het venster en zag weer naar buiten. Wanneer zou Ottilie komen Bij iedere lichte gestalte, die hij in do verte zag, dacht hij, dat het Ottilie was, maar altijid .was het een vreemde dame. Over het geheel waren er slechts zeer weinig da mes te zien, de gekleurde bevolking waa in dit gedeelte der stad het sterkst vertegen woordigd. Het werd vijf uur, kwart over vijven, half zes. Joachim had de "'laats aan het venster niet verlaten. Nu kon hij zijn telkens weder bureau ver,vezen. Aldaar beeft hij'in't Hol- landsch gevraagd naar den consul, ea do be diende, een Franschman van geboorte, die ouderschoidene jaren in Ned.-Indië gediend heeft en de Hollandsche taal volkomen machtig is, heeft hem eenvoudig geantwoord, dat d© consul-generaal tegen één uur aan 't bureau kwam en dab de kanselarij geopend! is van 2 tot 4 uur. Kannemeijer beeft d aarop waarschijnlijk gedacht, dat de consul-generaal daar in huis woonde (hetgeen niet het geval is), is de trap opgegaan en heeft zich aan een der apparte menten aangemeld. Daar de Fransche dienst bode; aldaar hem niet begreep, is 'het aan te nemen, dat liij aldaar min of meer onvrien delijk is afgewezen geworden. De concierge van het consulaat is aan het geval onschuldig. De „N. R. Ct.", het overnemende, ant woordt Tot zoover het bericht van het „Vader land". De voorstelling, die er van heb geval in gegeven wordt, wijkt af van het verhaal, dat onze Parijsche correspondent uit den mond van den heer Kannemeijer heeft opge- teekend en dat deze ons zelf, op ons navra gen, er van gedaan heeft. Wij voor ons vin den geen reden om de voorstelling van den heer Kannemeijer voor die der betrokken be dienden van het consulaat te laten varen, maar d© zaak is nu niet uit te maken. Trou wens, de heer Kannemeijer hechtte er zelf weinig beteekenis aan en zeide ons nog, dat 't zijn bedoeling volstrekt niet geweest was, dat het in de krant openbaar zou gemaakt worden. Toch is 't goed dat 't gebeurd is en dat naar dergelijke gevallen onderzoek ge daan wordt. Van den lieer Kannemeijer gesproken: het bericht, dat hij' naar Amerika zou gaan, is niet juist. De Ned. Vrouwenbond ter Internationale Ontwapening richt den volgenden oproep tot de Nederlandsche vrouwen: De Nederlandsche Vrouwenbond ter Inter nationale Ontwapening, wenscht eene uiterste poging te doen om het vreeselijk lijden dat den Boeren door de inlijving hunner Staten boten 't hoofd hangt, alsnog af te wenden, Te dien einde publiceert hij in alle cou ranten in het binnen- en buitenland (Europa en Amerika) een beroep op de vrouwen, haar aanmanend hare handteekening te plaatsen onder een verzoekschrift aan haren souverein, welke petitie tegelijk met die welke van overal elders inkomen door den Bond aan alle andere soevereinen en staats-presidenten zal opgezonden worden, opdat zij tot ge zamenlijk optreden bewogen worden. Nedei landsche vrouwen, stelt U niet langer tevreden met het uiten van vrome wenschen, doch geeft uitdrukking aan Uwen wil dat de broedermoordende krijg in Zuid-Afrika een einde neme door een vrede, eervol voor beide partyen, vrede waarbij de onafhankelijkheid der beide Republieken gewaarborgd worde. Vereenigt Uwe stem met die van alle vrouwen uit alie andere beschaafde landen opdat met een machtige stem gij eendrach tiglijk verlangt dat ten minste ditmaal Recht ga boven Macht. Aan Hare Majesteit de Koningin. Mevrouw. Wij Ne landsche vrouwen smeeken Uwe Majesteb, op hetzelfde oogen- blik dat in alie andere beschaafde landen de teleurgestelde verwachting niet meer verdra gen. Hij liep in d© kaan er op eu neer. De heer Berger had de kist dichtgespij kerd, hij schreef nu het adres. Jon ©kim ging naar liean too, legde de hand op zijn schou der en zeide„Miss Rieneck komt niet. Wat moet ik doen? Wat ctnkt u? Waarom komt zij niet?" „Zij, zai een weinig oponthoud gehad heb ben," zeide de heer Berger kalm. „Maar ik word hier krankzinnig!" riep Joachim uit. De heer Berger zag lem verwijtend' aan. „Krankzinnig? Over iets dergelijks moet een man niet krankzinnig worden. Ik kan u ver zekeren, mijnheer, dat ,'k, wanneer ik „Maar om Gods wil, mijnheer Berger, wat moeten wij doen? U kent onze verhouding. Geef mij raad." „Maar dat is eenvoudig genoeg, mijnheer, en ik ben verbaasd dat een man als u over zulk een kleinigheid1 zoo wanhooig is. Ik zal eenvoudig naar het huis van den lieer Pudge gaan en mies Rieneck medebrengen, indien het eenigszins kan." „Zou u da.t willen deen? Ik dank u dui zendmaal. Voor mij is beo geen kleinigheid." Hoofdschuddend nam de heer Berger zijn stroohoed en ging heen. Joachim zag hem na en wensdnte wel, dat hiji wat sneller zou loo- pen. Want de heer Berger liep statig met het hoofd' omhoog en zag m het rond, als wilde hij de bonte kloeding der Kaffers, Maleiers en Indiërs bestudeer en. Wordt vervolgd

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1900 | | pagina 1