No. 10297. XJit één wieg. 54"e Jaargang. Zaterdag 21 Juli 1900. BUITENLAND. Deze courant verschijnt dageljjks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal^. Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25. Franco per post fl. 1.65. Prijs per weekVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur aan het bureau bezorgd zijn. BureauBoterstraat 68. Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92iedere regel meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bjj abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hier van zjjn gratis aan het Bureau te bekomen. In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, wofden zoogenaamde Meinm advertentiën opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, bjj vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. latere. Telefoon Ufo. 123. Algemeen overelcht. SCHIEDAM, 20 Juli 1900. Be oorlog In China. Men houdt zich in de laatste dagen be grijpelijkerwijze druk bezig met Li-Hung- Tschang. Niet zonder reden. De Chineesche staatsman die door zyn Europeesche reis meer algemeen bekend en in zekere mate populair is geworden, is een man van betee- kenis, en het is van belang te weten of hij op de hand der vreemdelingen is of niet. Maar wie zal dat uitmaken Li is het type van een sluwen Chineeschen diplomaat. Vóór alles kent hij zijn eigen belang. De vraag is dus in welke richting bij voor zich voordeel ziet. Steeds meer worden de stemmen die wan trouwen uitspreken in de gezindheid van den onderkoning van Tschi-li, waartoe Li volgens zijn zeggen door den Keizer is benoemd. Het komt ons voor dat er alle reden is om Li in het oog te houden, on bet zou zeker niet kwaad zjjn Li niet naar Peking te laten doorreizen, maar hem te laten arbeiden aan het herstel van de orde onder toezicht der Europeanen. Wij vertrouwen Li niet al willen wij ook niet aannemen wat de jDaily Express" be weert, nl. dat Li het plan zou ontwikkeld hebben voor een Chino-Japansch vei bond tot uitroeiing der Westerlingen in Oost-Azië. Dat de vreemdelingen te Peking nog in leven zouden zijn, wil er niet in, hoe stellig ook de geruststellende tijdingen, uit den koker der onderkoningen luiden. Aange nomen dat prins (of Keizer?) Tuan de ge zanten als gijzelaars wil vasthouden, waarom hooren wij dan niets van de Europeanen zelf? De Engelsche regeering neemt blijkbaar ook den dood der vreemdelingen aan. Zij schonk reeds haar goedkeuring aan een plechtiger, dienst in St. Paul voor de slacht offers te Peking. Trouwens Yuan-schi-kai, de gouverneur van Shan-lung, van wien de geruststellende berichjgn meestal afkomstig zjjn, wordt zelf hoogst onbetrouwbaar. De ïN.-Y, Herald" althans verneemt uit Tschi-fu dat hij zjjn ambtenaren bevolen beeft de inbootlingen-christenen te dwingen van het Christendom afstand te doen, en in dat geval hun bezittingen te sparen. Over die onderkoningen is gisteren in het Engelsche Lagerhuis van gedachten gewisseld. Yerburg vroeg of de Britsche legeering, er rekening mee houdende dat de beweging in Noord-China tegen de vreemdelingen zich ook dreigde uit te breiden naar andere rieeien van China, reeds onderhandelingen had geopend met de onderkoningen aan de Yang-tse klang over de handhaving der orde in hun districten, of zulke onderhandelingen dacht te openen. Voorts of, wanneer dit zoo was, de Brit sche regeering voornemens was bindende toezeggingen te doen aan de onderkoningen over een ondersteuning die hun in elk geval tot handhaving der orde zou verleend worden. Brodrick antwoordde namens de regee ring dat deze den consul-generaal Warren Ban. roman VAN IDA B O Y-BI). 16> „'Mijn lieve schoonzoon," zeide zij', terwijl zij moeite had om haar tranen in te houden, „ik geloof het geluk mijner vurig geliefde dochter in de beste handen te leggen. Eon treurig noodlot berooft Lydia van den zegen baars vaders. De zegen van haar moeder, do liefde van haar broeders en haar zuster, moot u dat onherstelbare oen weinig helpen ver goeden. Mij, beate Reurieth, vindt go in een tweestrijd. Ik vrees, de rechten van den overledene to krenken, ale ik aan zooveel jeugdig geluk reeds plaats in buis geef, nu dit huis nog altijd onder den indruk van verschen rouw staat. Maas ik vrees, ook de rechten mijher kinderen te kwetsen, als ik zo tot wachten wilde dwingen, terwijl hun verhond toch reeds gesloten werd, voordat het vreeselijke zich voordeedLiefde en tact' zal ons allen helpen, een verzoening te vrin den en aan het geluk zoowel als aan den rouw tegelijkertijd recht te laten wederva ren." In een stijK'e militaire houding hoorde Reurieth deze toespraak aan. Iele dergelijks had mevrouw Werlhof hem reeds op den dag na den dood van haar echt genoot gezegd. Maar in haai' agitatie had zij dit misschien wel vergeten, Men kan niet altijld weenen, ook niet om het Smartelijkste verlies. Sedert bijna twee volmacht had gegeven om de onderkoningen mede te deelen dat zij bij hun pogingen om de orde te herstellen, op den ruimsten steun der Britsche schepen konden rekenen. Andere bindende toezeggingen waren niet verlangd en schenen ook niet noodzakelijk. Dat het ook in Midden- en Zuid-China onrustig wordt blijkt ten duidelijkste uit het bevel aan de Europeesche vrouwen en kin deren om de verdragshavens aan de Yang- tse-Kiang te verlaten. In het Noorden is het totaal mis. De Russen hebben daar de handen vol, zóó zelfs dat de groote troepenzendingen die men uit Siberië verwachtte, achterwege moeten bljjven. Meer nog; Rusland voelt reeds het gemis van de troepen die uit Port-Arthur naar Ta-ku zijn gezonden. Intusschen begint ook zeker wantrouwen tegen Rusland op te komen. Volgens een bericht uit Siiang-hai aan de aGlobe" wordt Rusland verdacht met prins Tuan te konkelen onder medewerking van Li-Hung-Tschang, Verscheiden hooggeplaatste Chineezen heeten in geheime verstandhouding met Rusland te staan. Over de maatregelen der mogendheden is nog weinig met zekerheid bekend. Men be weert echter dat de mogendheden elk meer dan 40.000 mari zullen zenden. Alleen de Vereenigde Staten willen zooveel troepen zenden als de Amerikaansche aanvoerders in China noodig achten. Koning Hamhert heeft gisteren de ver- tiekkende troepen te Rome toegesproken en hun er op gewezen dat zij werden uitge zonden niet op verovering, maar ter verde diging van het heilige volkenrecht en de met voeten getreden humaniteit. Spanje zendt' een oorlogsschip en indien een Europeesch leger wordt samengesteld, zal het ook mariniers zenden. Duitschland neemt ook maatregelen tegen üen invoer van wapens in China. Verbieden kan de regeering dit feitelijk niet, terwijl er geen offlcieele oorlogstoestand bestaat. Toch heeft zij aan Duitsche leverancieis den wenk gegeven niet naar China uit te voeren. Maar bovendien is aan de vlootbevelhebbers in Oost-Azië gelast wapens en krijgsvoorraad voor China in beslag te nemen. Zonderling, oorlogs-contrabande zonder oorlog 1 Bij Tien-tsin schijnt zeer, dapper gevochten te zijn. Met name de Duitsche troep»n wor den geprezen. Daarentegen roemen de Duit sche admiraals de leiding der operatiën door den Russischen admiraal Alexjef en genei aal Siössel, die zelf licht werd gewond bij een hevige explotie op 600 M. van de Europee sche iinién. De ^Standard" geeft de oplossing voor het goede schieten der Chineezen. Dezen zouden nl. acht Russische kanonniers dwingen hun geschut te bedienen. Zuld-Afrlka. Het lykt er wel op of er weer wat meer leven komt in de Zuid-Afrikaansche brouwerij, zoodat het Diet van belang ontbloot is eens na te gaan waar de partyen staan. Men herinnert zich dat Roberts aanzien- weken waren er in dit huis zoovele tranen gestort, dat de krachtige natuur der jonge lieden zich instinctmatig vol levensvreugde oprichtte. De maaltijd, waarvoor Jobst ge durende de toespraak: van mevrouw Werlhof pijnlijk gevreesd had, werd onverwacht vroo- lijk. Vooral Wolfgang bevond zich in een goede luim. Ook Malve toonde zich langza merhand levendiger; zij was in den beginne zeer verstrooid en ontstemd geweest. Me vrouw Werlhof viel Jobst ontzettend mee; hij had haar voor huilerig en aanmatigend gehouden en vond nu een liefderijke, toege vende moeder, met wie haar kinderen tee- der omgingen. Vooral Wolfgang zeide meer dan eens: „Mama, gewen u toch dat den ken af; u denkt altijd veel te veel." Het karakter van dit drietal scheen Jobst duidelijk, en dikwijls rustte zijn blik pein zend op Wolfgangs karakteristiek gezicht. Wat waren die trekken koen, en gedeci deerd, wat was zijn geheele manier van doen zelfbewust en innemend Moesten de vrouwen dezen man niet lief hebben,? Die ééne, aan wie hij' het nauwelijks waagde te denken, omdat het hem was, als sloeg Lydia oen blik in zijn ziel, die ééne had hem wel lief. Ter wille van dezen man had zij zoo spoedig vergeten, wat gedurende een lang mooi jaar haar jeugdig leven met vroo- lijkhedd en kwelling had vervuld. Naast hem zat zijn aanstaande trotsch, bekoorlijk, glimlachend en koel tot in het diepst baars harten. Was dat dezelfde vrouw, die nog pas ge leden sidderend in zijn armen gelegen had? Kon. de liefde) zich' zóó verbergen, .dat er nu, tegenover getuigen, «nok niet d© minste straal uit de diepten van 'deze ondoorgrondelijke lijke versterkingen heeft moeten afzenden naar den Vrijstaat om daar te helpen het Det te vormen en dicht te balen om De Wet en Steijn. Met name de bereden troepen werden ver sterkt, want in hoofdzaak waren er infan- terie-biigaden. Zoo ging dus Jan Hamilton's bereden infanterie onder generaal Hunter naar den Vrijstaat. Deze is sedert van Heidelberg over Frank fort naar Bethlehem getrokken, terwijl kolonel Hickman met de Australische woudloopers door hetzelfde district naar hel Noorden is gemarcheerd. Zoodoende moest De Wet van Bethlehem terugtrekken naar de kant van Harrismith. Intusschen had Botha in Transvaal de handen weer vrij gekregen en viel Roberts' voorposien geducht lastig, trachtte de ver bindingslijnen lusschen Pretoria en Johannes burg ie verstoren, maar werd door Mahou en French gedwongen weer terug te trekken. Botha ontbood toen De la Rey van Rus tenburg en bedreigt nu Pretoria van het Noordwesten, Noorde en Noordoosten. Middelerwijl heeft Roberts zijn voorposten versterkt en ook het 7de regiment garde dragonders die het bij Derdepoort erg te kwaad hebben gehad. Daarentegen behaalde De la Rey het bekende succes bij Nitrals Nek, terwijl in het Noorden Botha een halvemaansstelling innam. Roberts heeft daarop Nitrals Nek weer bezet en tracht nu Botha weer terug te dringen in drie kolonnes onder Hamilton, French en Hickman met zijn woudloopers. Hamilton heeft nu onder zijn bevelen een nieuwe divisie samengesteld uit de brigade- Smith Dorrien, een brigade Cunningham en twee bataljons van Hart's en Barton's divisie. Omtrent de laatste verliezen publiceert het depaitement van oorlog weer eenige cijfers De ljjst van vermisten bij Derdepoort en Nitrals Nek op 1 Juli bevat 131 namen, Verder werden Woensdag bekendgemaakt de namen van 18 gekwetsten voor het mee- rendeel ernstig, waarvan 2 reeds zijn over leden en van 59 man die aan hun wonden of aan ziefffe z&n gestorven 34 man liggen nog gevaarlijk ziek. Bovendien zijn 4 man gerapporteerd als te zijn gesneuveld bij Bethlehem." In de *Morning Leader" protesteert de militaire medewerker, Charles Williams, tegen de wijze waarop Roberts de waarheid verheelt omtrent de tegenwoordige campagne. Te Johannesburg moet een pokken-epidemie zijn uitgebroken. Woensdagavond is in Queen's Hall te Londen een meeting gehouden voor een rechtvaardige regeling na den oorlog. Courtney presideerde en werd met geest drift toegejuicht, toen hij sprak over sliet zware onrecht dat op het Britsche volk rustte" en een warm beroep deed op den rechtvaardigheidszin van zijn landgenooten. Ook sprak op deze bijeenkomst ds. Moor rees, een der afgevaardigden van het Afri kaander Congres om aan het Britsche volk de rechtvaardige zaak der Boeren uiteen te zetten. Toen de predikant naar voren trad om te spreken stonden alle aanwezigen op oogen viel Had. zij zulk een vreeselijke macht over zich self? Was dat vroeger slechts een woeste, vurige droom geweest? Lydia nam aan heb gesprek deel en toon de geen oogenblik de minste verstrooidheid. Maar hot was, als leidde zij een dubbel leven. Terwijl haar mond familiegeschiede nissen en kinderlijke anecdoten, waannee men 'Reurieth. bekend maakte, uitbreidde of aanvulde, waren haar gedachten geheel met zich zelf bezig. Peinzend keek zij den man aan, met wien zij een verbintenis voor leven en dood aan gegaan bad. Het was haar, als had zij dooi den liovigeu strijd, dien haar ziel heden om hem gevoerd had, een eigendomsrecht van bijzonderen aard op hem verkregen Hiji was als het ware haar krijgsgevangene. Geen menscb en geen noodlot zou sterk genoeg zijn om hem aan haar te ontrukken. Het besluit, met hem in een bescheiden lot te deelen, had zij' aan haar trots afgeperst. En ofschoon deze man eigenlijk slechts het toevallige voorwerp van haar pijnlijken strijd geweest was, stelde zij hem toch daar voor verantwoordelijk, gevoelde zij zich daar door toch met onverbreekbare banden aan hem verbonden. Was dat heb begin der liefde Of was het slechts haar ontembare hoogmoed, die zich niet wilde vernederen, di© nooit gedwaald kon hebben? Men scheidde eerst laat van elkander. Wolfgang en Jobst verlieten te zamen het huis. iDe Maartnacht was droog en frisch; bij de haven vóór heb huis werd bij het sdïijlnsel van ©lectrisch© lampen een stoomboot ont laden. D© kraan piepte en iknarste, dof Monk om hem hulde te betuigen. De samenkomst werd door geen enkelen wanklank verstoord. De Zuld-AIrlkaansche Mail. In den Vr ij sta a t. In een brief uit Kaapstad, 26 Juni aan de .Zwol solve Crt.", vinden wij de volgende be droevende schets van den toestand in den Vrij'staat Er loopt hier een gerucht dat lord Roberts zijn gelieele bereden macht uit Pretoria naar het Zuiden zal sturen, om eerst te trachten zijn rug te beschermen ©n den Vrijstaat voorgoed ben onder te brengen. Hij is de laatste drie weken ook wel m een bijzonder lastige positie gebracht door guerilla-aanval- len van generaal De Wet. Het tooneel van den oorlog zal dus weer worden teruggebracht naar den Vrijstaat.' Arme Vrijstaat' Wanneer de wapens einde lijk zullen worden opgeborgen, dan zal het daar een groote woestenij wezen, met rumen van afgebrande huizen en een doodarme be volking in hongersnood. Ik overdrijf hier met. De toestand, die nu al jammerlijk is, zal dan verschrikkelijk we zen. De Britsdie strijdmacht treedt er op met een stelsel van verwoesting uit onmacht en wraak. Nu de wapens niet voldoende blijken tegen de menschen, nu neemt Engeland zijn toevlucht tot het vuur en de bijl tegen de eigendommen. En Ik kan het moeilijk an ders noemen dan wraak, wanneer lord Ro berts in een proclamatie het verbranden be-* veelt van de boerenwoning, die het dichtst bij de plek ligt, waar de spoorlijn of tele graafdraad is verbroken. Hij weet toch even goed als ieder ander, dat zoo'n Boer er niet aan kan doen wanneer een guenlla-bende toevallig in zijii buurt een slag slaat- Dat is niet alleen een proclamatie, het ge schiedt ook, het geschiedde zelfs vóór de pro clamatie werd uitgevaardigd. Langs de spoor lijn van Bloemfontein naar het Noorden zullen weinig huizen meer staan binnen kor ten tijdwant na iedere nederlaag wordt er niet één, maar worden alle huizen afgebrand, die maar cenigszins in de buurt liggen. En niet alleen de spoorlijn. Men denke slechte aan do proclamatie omtrent liet vin den van wapens in een huis. Of er alleen vrouwen in huis zijn, of de man dood of ge vangen is, het doet er niet toe, het huis wordt vernield. Alle nieuws uit de onderwor pen streken, van den Vrijstaat is gestopt, maar er zijn liier in Kaapstad soldaten en officieren aangekomen, die erkennen te wal gen „van dat voortdurend van de eene plaats naar de andere trekken, verwoestend en ver brandend," zooals één van hen liet uitdrukte in een der nieuwsbladen. Men stelle zicli eens voor wat dat bcteekent. Vroeger heb ik i*r al op gewezen hoe er stelselmatig verwoestingstoditen zijn gehou den naar mooie vruchtenplaatsen, waar alles werd kaal gekapt tot den laatsten vrachten- struik, omdat nu ja, het doet er eigenlijk weinig toe wat voor reden er voor wordt op gegeven, want de ongelukkige slachtoffers hebben toch geen kans.zich tegen de aan- het rollen van vaten en het vallen van zwa re balen. Jobst was anders niet zenuwachtig, maar nu ging hem toch een huivering over de le den. Zwijgend sloegen de beide mannen den hoek der straat om en gingen de zacht op loopende straat naar het inwendige der stad in. Wolfgang woonde ergens op bovenkamers in de hoofdstraat, die door de geheele lengte der stad liep. Geheel werktuigelijk liep Jobst met hem mee. Zijn weg was eigenlijk over de brag en door de poort naar de kazer ne geweest, in welker nabijheid hij woonde Maar hij kon nog niet van Wolfgang scheiden. Het was hem, als moest deze hem nog iets bekennen, toevertrouwen, misschien wel over zijn liefde spreken. En terwijl hij zoo naast Wolfgang voort liep, gevoelde hij opeens een hevigen afkeer van hem. Alles aan hem kwam hem terug stootend voor, zijn haastige gang, zijn trot- sche houding, het baardelooze, koene ge zicht, het donkere haar, dat dikkvijls over zijn voorhoofd viel, het vroolijke voorkomen. Vol bitterheid bleef hij liet stilzwijgen be waren. Wolfgang echter begon wat te praten en was verwonderd, dat Jobst hem geen ant woord gaf. Hij hield dit voor verstrooidheid Maar daarop, het „goeden nacht" vóór zijn huisdeur, de koele handdruk, dat scheen hem toch als een ijskoude beleefdheid. Verwonderd keek Wolfgang hem achter na. Jobst von Reurieth echter ging met haas tige schreden verder. "Wat was hij gejaagd! D© sterren fonkelden aan een helderen he mel, in de stad was alles ter ruste gegaan. Van den toren der Heilige Mariakerk sloeg het twaalf uur, en een zonderling klagend klacht t© verweren. Een feit is het, dat door do Engelsclien de verwoesting wordt ge bruikt als een stelsel ter onderwerping, en dat ook van hen zal kunnen worden ge tuigd Zo schiepen een -woestenij en ze noemden het vrede. Niemand zal beweren, dat het mogelijk is in een geweldige beroering als een oorlog al les heel te laten. En dat er van Engelsclien kant ook Machten komen over den toestand waarin de Engelsche vluchtelingen van de grensdistricten hun huizen terugvonden, is alleszins to begrijpen- Maar ik herhaal nog eens, dat het thans door de Engelsclien ge schiedt als stelsel. De bovenbedoelde moedwillige vernieling is geschied in die gedeelten waar betrekkelijk weinig tegenstand is geweest. Hoe zal het niet gaan, nu de Engelsche generaals zullen trachten hun geschonden eer te herstellen en hun gekrenkten hoogmoed voldoening te ge ven Behalve die verwoesting bedenke men voorts, dat de landbouw overal stilstaat. De krijgswet heeft alle personen op de plaatsen opgesloten, landbouwbenoodigdheden zijn niet te verkrijgen, de paarden zijn dood of door de Engelsclien gekommandeerd. Hoo moet er nu geploegd en gezaaid worden? Zelfs aan de vrouwen wordt vrijwel alle vrije beweging ontzegd. Arme Vrijstaters! Aan het slot van zijn brief maakt de cor respondent melding van het geld, door Thé- rèse Schwartz bestemd voor de krijgsgevan genen, als opbrengst van haar schilderij van wijlen generaal Joubert. D© Ned. consul-ge neraal heeft in overleg met de commissie de ontvangen f 3000 besteed voor overjassen, iets waannee de gevangenen ongetwijfeld in hun schik zullen zijn nu het koude seizoen is aangebroken. Allereerst zijn de ouden boven 50 jaar geholpen, daarna die boven 40 jaar en zoo zal men afdalen tot allen een jas heb ben gekregen. Gemengde Mededeel In gen. Chamberlain heeft gisteren in het Lager huis verklaard dat het gerucht als zou de regeering met de Chartered Company onder handelen over den afstand van haar gebied aan de Kroon, ongegrond is. De vlootrevue te Cherbourg heeft gisteren bij prachtig weder een uitmuntend verloop gehad. De schepen lagen in zeven liniën. President Loubet voer op de Elan langs de vloot en ging later aan boord van het admiraalschip B o u v e t en het schoolschip I p h i génie. Daarna bezocht Loubet de werf en de havenwerken. Na de onderzeesche vaartuigen te hebben bezichtigd, nam president Loubet deel aan een feestmaaltijd van 200 couverts. De President hield daarbij een lofrede op het leger, zoowel te land als ter zee. Hij voegde hieraan toe, dat de republiek met haar beste wenschen de matrozen en soldaten begeleidt, die de eer hebben Frankrijk te vertegenwoordigen bjj het internationale leger, dat opgerukt is om de broeders, die in nood verkeeren, te helpen en de onvergetelijke misdaden te straffen. aarzelend Mokkenspel waarbij do tonen door elkander schenen te vallen, trilde te midden, der nachtelijke stilte. Hartverscheurend als een klacht. Akelig als ©en "bedelaarslied- Grimmig als een onzekere herinnering aan lang vervlogen tijden. Het deed den man treurig aan. En hij haastte zich voort over de brug en de spoorbaan, waar in de verte roode en groene lichten flikkerden, bont© wachbers- oogen, die mot hun droomerige blikken de voortspoedende menschen stil aankeken. Hij kwam vóór do poort. De breed o straat weg voorde hem langs villa's. Er was geen licht meer in te zien. Stil en dood stonden de huizen. Br ging als een adem van zwijgen van de gesloten ramen uit. Ook die ramen waren stil en dood, waar naar Jobst zoo dikwijls, zoo dikwijls met fonkelende, wachtende blikken had opgeke ken. „Heb je je ook verkocht, evenals ik?" daclit hij. En de koopprijs beantwoordde niet eens voor een derde gedeelte aan zijn. verwachtin gen. Hij richtte fier het hoofd op. Een bitter glimlachje speelde er om zijn lippen. Ver van Lydia had haar betoovering geen invloed op hem. Maar vol vastberadenheid dacht hij „Laat het zijn, zooals het zijn, wil. Ik ben er nu eenmaal zoo in geloopen. Maar ik mag een hondsvot zijn, als ik het ooit laat blijken, onverschillig voor wien en wel heb minst voor mijn vrouw." En. vaster klonk zijn stap, toen hij! nu verder ging. Wordt vervolgd

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1900 | | pagina 1