54"" Jaargang. Uit één wieg. Dinsdag 11 September 1900. No. 10341 Prijs der meer 15 cents innemen. BUITENLAND. SCHIEDAMSCHE Deze eourant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25. Franco er post 1.65. Prijs per weekVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur aan 'leVbureau bezorgd zijn. Bureau Boterstraat 68. Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.02iedere rege! Reclames 30 cents per regel. Groote lettere naar de plaats die zij Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden van zjjn gratis aan het Bureau te bekomen. Tarieven hier In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde kleit»* otirertenKiën opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, bg vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. latere. Telefoon Ufo. 133. Algemeen overzicht. SCHIEDAM, 10 Sept. 1900. Zuid.Afrika. Lijdenburg is inderdaad door de Engel sehen bezet, en wel Donderdag 1.1. Ben Gentral-News-berkht van Vrijdag uit f Rietfontein, zegt dat de Boeren inderhaast voor de Engelschen vluchtten cn zelfs ©enige kanonnen in hun handen lieten. Maar Ro berts' telegrammen over do bezetting der stad gewagen, daarvan niet, zoodat men wel zal doen Central-News geen vertrouwen te schenken. Uit die telegrammen van Roberts, van 6 en 7 dezer, blijkt dat Ian Hamilton zijn om trekkende beweging in het Westen over den weg Dulstr oom-Lijd enfeurg heeft voortgezet. Daardoor moest het centrum der Boeren te rug en kon Bulier oprukken. Donderdagmor gen seinde Roberts reed- dat Dundonald het dal waarin Lijdenburg ligt, binnentrok, en 'smiddags bezetten D'undonald en Broekie- inirst de stad. Dat de Boeren reeds lang waren wegge trokken en niet overhaast gevlucht zijn, mag dnnkt ons geconcludeerd worden uit het feit dat Bulier slechts vijf, Hamilton één gewon de kreeg. Buller beweert dat de Boeren zich in tweeën hebben gesplitst. Eén troep zou naar het Noorden, naar Kragerspost, zijn gegaan de andere oostelijk naar den Spitskop. Het is zonderling dat de Boeren in den laatsten tijd steeds meer hun krijgsmacht versplinteren, althans volgens Kngelsche be richten, cn het vermoeden is niet te gewaagd dat alle berichten den indruk bij het Engel- sche volk moeten vestigen dat de oorlog fei telijk uit is, en er alleen hier on daar nog troepjes overblijven die wel hinderlijk zijn, maar geen leger meer kunnen genoemd wor den. Hoe het zij, naar het Oosten zijn de Boe ren in ieder geval teruggegaan. Immers, Buller is den Mauchsberg, ten Oosten van Lij den burg, overgetrokken cn is nu weer in gevecht met de Boeren, die blijk baar Spitskop bezet houden, vanwaar zij'Vrij dagmiddag het Engelsdie kamp bij Lijden burg moeten gebombardeerd hebben. Intusschon gaan de Boeren voort de ver bindingslijnen der Engelschen te bestoken. Roberts meldt zelf dat de Boeren aanhou dend treinen beschieten of doen ontsporen en de spoorlijn beschadigen. Woensdag 1.1. nog lieten zij tussehen Pretoria en Belfast een trein ontsporen door do locomotiof met dy namiet to vernielen. Ook de telegraaf schijnt niet geheel in or de. Hoe komt 't anders dat Roberts' tele gram van Donderdagochtend, meldend de bezetting van Lijdenburg, eerst Zondag te Londen is ontvangen? Neen, de Engelschen mogen het voorstel len zooals ze willen, n i t is de oorlog niet, ook niet met de bezetting van Lijdenburg. Zou Theron werkelijk bij Krugersdorp ge sneuveld zijn, zooals generaal Hart rappor teert? Of behoort het tot de Engelsclie tac tiek de gevreesd© tegenstanders dood te ver- Een (roman VAN IDA BOY-ED. 60) Haar moeder kwelde zich -daarover, en dok ter Fangart sprak over bloedarmoede en Pyr- mont. Lydia vertrok. Acht dagen te voren was Reurieth vertrokken. Lydia had allerlei re denen aangevoerd, waarom hij zich niet voor af in het huis liet zien nog haar zelf zag. Hij nam afscheid van zijn aanstaande schoonmoe der door het zend'en van een bouquet en ©en eerbiedig briefje. Toen reed lidj naar don over ste en voerde een langdurig gesprek met hem. Op zekeren dag ontving Lydia het verwachte telegram, dat haar meedeelde, dat Ernst Bgon en sijn echt-gen oote, alsmede Jóbst, te Berlijn zonden aankomen om haar aldaar te eotvangen. Het afscheid van Lydia van haar betrdk- «ngea was koel. Haar houding hield bijl haar moeder en haar zuster de tranen terug. Maar tot verwondering van allen kwamen l'r roods uit Berlijn brieven vol mod-e deel- Klamheid en. teedero voorzorg. Lydia schreef, dat zijl en haar aanstaande schoonzuster Hedwig heb best mot elkaar tonden vinden, d'at Ernst Egon dezelfde aar dige man was, als hij zich ten hunnent had doorgedaan. Lydia'a rouw verbood haar het bezoek van schouwburgen cn uibspannings- plaatsen, Maar bij' Dressél, iwaar zij plachten klaren om ai dus de Boeren op een ander deel van het oorlogstcrrein te ontmoedigen? Volgens een ander bericht had Do Wet zich juist in deze streek bij Theron gevoegd en hadden zij 1800 man onder hun bevelen zonder geschut echter. Voor heden nog enkele losse feiten. Vrijdag zijn 125 Canadeezen tussehen Soe en Wonderfontein (ten W. van Belfast) door een Boerenkommando aangevallen, dat go- schut en mitrailleuses bij zich had. Het werd echter afgeslagen. De Engelschen hadden twee officieren en twee soldaten gewond en zes venniet. Een aantal barakken zijn besteld voor het garnizoen te Bloemfontein, dat oj> 15,000 man zal worden uitgebreid, met het oog op de herhaalde aanvallen der Boeren om de stad. Aardige woorden heeft Bon Viljoen ge sproken bij het loslaten van Engelsclie ge vangenen. Hij zei de „G-ij zijt vnj en ik zal u een klein escorte meegeven om u te geleiden en den weg te wijzen tot aan uw linke Ik ben overtuigd, dat gij onderweg ordelijk zult blijven cn dat gij de particuliere eigendommen zult ontzien, omdat ik weet dat gij soldaten zijt der Ko ningin en men op u vertrouwen kan. Ik hoop dat, als wij elkaar de volgende maal weer ontmoeten, wij vrienden zullen zijn." Ten slotte wijzen wij met nadruk op het telegram aangaande de Zuid-Afrikaansche Spoorwegmaatschappij. Moet deze aanval de verbeurdverklaring van de bezittingen der maatschappij inleiden Men weet hoe de En gelschen de» maatschappij haten. De Afrikaander deputatie. De Afrikaander deputatie die naar Enge land is gegaan om daar de publieke opinie te bewerken ten gunste der Boeren, heeft nu haar eerste openbare meeting te Londen ge houden onder voorzitterschap van den heer Fischer. Professor do Vos was de eerste spreker. Hij eischtc, dat men hen zou aanhooren, daar zij do Boeren beter kenden dan de Engel schen. Zijn eigen zoon, vertelde hij, is Trans- vaalsch burger en strijdt in het leger dei Boeren. De loyauteit, die de Kapenaars steeds getoond hebben, geeft hun het recht vrijuit te spreken. Allen zijn zij trouw geble ven aan hun Koningin, behalve enkele be woners der grensdistricten, die ni een zeei moeilijk parket kwamen De Vos riep zijn gehoor toe„Wilt gij den vrede, laat dan den Republieken haai onafhankelijkheid. Ik ken het volk en ik ben heilig overtuigd, dat gij den Boer nooit tot den vrede zuit kunnen dwingen, zoo gij hem beschouwt als een overwonnen vijand." Botlia sptak vervolgens over de trouw, waarvan de kolonisten, zoovele bewijzen ge geven hadden. Hij' noemde de grieven der uitlanders leugens, en ware Johannesburg een aardappelland geweest in plaats van een stad van mijten, dan zouden zij nooit geuit zijn. De kapitalisten hebben de Bngel&che re geering tot hun handlanger weten te verla gen. Al wordt Transvaal door Engeland ver overd, nooit, nooit zullen de Transvalere trou we en rustige onderdanen worden. Mannen van denzelfden stam, van één familie, staan to dmeeren, hadden Ernst Egon en zijn vrouw eenige oppervlakkige kennissen aan getroffen een invloedrijken heer uit het mi litaire kabinet van Zijne Majesteit, den over ste van een regiment velcf-artillerie, den neef van den eerstgenoemde, eindelijk een majoor, die vroeger de brigade had aangevoerd, waar toe hes regiment van den overste behoorde. Maar de- vluchtige kennismaldng was tot een vertrouwelijkheid geworden. De heeren had den aan Lydia zoozeer het hof gemaakt, dat Ernst 'Egon haar daarover bespotte en aan zijn broeder weder voorspelde, dat hij, wel op haai mocht passen. Van een goed regi ment was Jo'bst bijl de aanstaande overplaats sing zeker. Én bij deze berichten vergat Lydia niet, to vermelden, dat haar moeder zich goed moest voeden en dat Malve en zij maar spoe dig op ras moesten gaan, maar niet naar de badplaats, die Fangart aanbeval. Onder gee- nedei omstandigheden moeeten zij naar een badplaats gaan, maar een reis Üriezen, die aan beiden geheel nieuwe indrukken zou geven. Zij zou ex nog eens over nadenken, waarheen zij moesten gaan. Het scheen wel, dat Lydia mededeelzamer en verti ouwelijker was, nu ztij ver van hen verwijdeid was. Zij stond in haar brieven veel nader aan haar moeder en haar zuster, dan anders het geval placht te wezen. Zij liet haar deelnemen aan alles, wat zij, beleefde en beraamde. Maar over Jobst, over haar gevoe lens voor hem, over haar geluk met hem stond niets in den brief. Maar behoorde dat niet tot haar intiem leven, waaraan niemand behoefde deel te ne- tegenovcr elkaar. Nooit is grooter druk uit geoefend op de trouw der Afrikaanders, een druk waaraan het Engelsclie volk geen weer stand zou hebben kunnen bieden. Do volgende spreker was Du Plessis. Deze zette de Kaffer-quaeetie uiteen en wees op de tegenstelling tussehen Transvaal en Euro pa. Hier werkten blanke vrouwen als beesten op liet- land, daar zou geen Boer ooit een zwarte vrouw tot het doen van zulk werk noodzaken. Na hem trad De Wei op om te spreken, cn werd alleen om zijn naam uitbundig toe gejuicht. In korte en krachtige bewoordingen verweet hij den Engelschen zendelingen en predikanten plichtsverzuim. Hadden zij hun plicht gedaan, nooit zou dan de oorlog zijn uitgebroken. Gezondheidstoestand in Z u i d-Af r i k a. In de ,,Geneesk. Courant" deelt dr. Ro- meijn, aan de hand van een voordracht, door prof. Kolle in do „Mbdidnische Gesellschaft" te Berlijn gehouden, een en ander mede over den. gezondheidstoestand in Zuid-Afrika. Lepralijders zijn er om en bij 6000 a 8000 in de Zuid-Afrik. Staten. De ziekte is er waargenomen sedert 1800. Ofschoon er heel wat lijders aan tubercu lose van buiten af ingebracht zijn, heeft de ziekte toch geen vasten voet kunnen, krijgen de voorwaarden zijn er alzoo niet gunstig voor de verbreiding der aandoening. Pokken komen veel voor onder de inboor lingen. De pest is nog niet verschenen later zijn enkele gevallen voorgekomen te Durban en 't iaat zich niet aanzien, dat zij er tieren zal, aangezien er zoo weinig ratten zijn- In de havens zijn bovendien strenge maatrege len getroffen om deze beesten den toegang te ontzeggen. Syphilis is veelvuldig onder de zwarten en vertoont zich in zware verschijn selen. Scheurbuik heeft vrij ernstig lmis ge houden onder de belegerden binnen Kimbar- ley. Over liet algemeen, meent prof. Kolle, kan men gerust zeggen, dat Zuid-Afrika een dei- landstreken van onzen wereldbol ia, waar niet alleen de epidemieën het minste ver breid worden, maar zelfs een, waar hot men- ^chelijk ras zich, wat zijn gezondheid betreft, bet nicest in veiligheid kan achten. Anders is iict gesteld met de dierenwereld, daar de epizoötiën er even. menigvuldig als moorddadig zijn. De medcdeelingen van Kolle betrekkelijk tuberculose kan men eiken dag bewaaiheid vinden. Tal van collega's, die ik er over sprak, bevestigden het ontbreken van long tering met adnexeu. Verschillende van de in den O. V. S. gevestigde Duitsche geneeskun digen deelden mij mede, dat zij vroeger aan chronische bronchitis, nu en dan zelfs ge paard met bloedspuwing, geleden haddon, doch dat zij zich al spoedig na hun vestiging in hun tegenwoordige omgeving, totaal be vrijd hadden gevoeld van alle klachten van den kant der longen. In de stations van de Ned. Zuid-Afrik. Spoorw. Maatsch. vond ik overal de bij goed onderhoud betrouwbare filters van Pasteur, wel een bewijs, dat deze onderneming er niet men? Behoorde dat niet tot het geheimzin nige gebied van de aangelegenheden haars harten, dat zelfs door liaar naaste familie leden niet betreden mocht worden? Malve dacht veel daarover na. Deze brief scheen zoo duidelijk de grenzen en het recht der deelname te bepalen. Zeker, Lydia zelf zou niet geduld hebben, dat haar broeders en zusters zich met haar wenschen en beden in de gewichtigste zaak haars leven ingedrongen hadden. In deze zelfde dagen outstond er tussehen Henri en Wolfgang een diepgaand versc-hil in meeningen. Wolfgang had zich als lid dei- vrijzinnige vereenigring laten inschrijven, na dat zijn voordracht over de geschiedenis der kunst aldaar een schitterend' succes had ge had. Henri had met betrekking tot deze voor- drach1- aan iedereen verzekerd, dat hij dit zeer net vond en dat kunst iets internatio naals was, waarbij van partijbelangen geen sprake mocht wezen. Die zou men overal bij te pas kunnen brengen. Hij was eigenlijk in het binnenste zijns harten niet van die mee ning en zag Wolfgang ongaarne zelfs ook maar als gast in don kring van deze vrijzin nigen. Maar hij wilde het toch tegenover de wereld met, zijn broeder houden. Dat was thans met meer mogelijk, nu Wolfgang lid dier vereeniging geworden was. Honri hield het voor ondenkbaar, dat twee mannen, die uit één wieg voortgekomen wa ren, in de politiek tot twee verschillende par tijen zouden belmoren. Wolfgang meende, dal dit met het familieleven niets hoege naamd te maklen had. Maar de practijk leer- tegen opzag, een gedeelte van haar verdien sten ook op een zeker niet steeds gewaardeer de wijze tot welzijn van haar beambten en passagiers weder uit te geven. Op welk een royale wijze de Z. A. R. voor zag in de behoeften van de in een klein dorp bijeengebrachte en daar in afzondering ge houden melaatschen, had ik gelegenheid reeds in een mijner correspondenties te vermelden. Dit alles neemt evenwel niet weg, dat de Boeren zeiven vooral in en om hun laagere de meest eenvoudige, den Israëlieten bij hun trekken in dc woestijn reeds bekende, voor schriften op allerlei wijzen verwaarloosden, en war© het niet, dat de droge heete lucht en de aasvogels veel onschadelijk hadden ge maakt, wat zij in hun zorgeloosheid op hy giënisch gebied en liun afkeer van arbeid in en bij hun kampen rustig lieten liggen, dan zoude er ook op de Boercn-doodeiuijst een heel wat grootere ruimte voor de aan ziekten overledenen beschikbaar moeten geweest zijn, dan nu het geval is. Een groot voordeel voor hen was ook, dat hun laagere veel kleiner waren dan de En gelsclie kampen, en dat tc oordeelen naar be richten over E'ngelsche militair gcnceskun- digo toestanden, zij over een meer voldoen den geneeskundigen dienst te velde beschik ten. China. Volgens geruchten bereidt Rusland een o o t nieuwe nota voor sommigen zeggen dat zij reeds verzonden is aan de Duitsche regec- ring, waarin nogmaals wordt aangedrongen op de ontruiming van Peking. Zeker heel onwaarschijnlijk na het échec der eerste nota. Want Duitschland moge nu al geen tegenvoorstel hebben gedaan, van ontruiming van Peking wil het niet weten- Rusland heeft alleen steun gevonden hij Frankrijk en de Vereenigde Staten, welke laatste zelfs reeds voorbereidende maatrege len hebben getroffen voor het vertrek hunner troepen. Iu haar antwoord op Rusland's nota zou volgons enkele berichten de regeering te Was hington hebben toegestemd om een deel dei- troepen uit Peking weg te nemen. In de tweede plaats dringt zij er op aan dat de mo gendheden borg staan voor de veiligheid der Keizerlijke familie en die der ministers, dat do verdragen in stand zullen worden gehou den, welke de open deur waarborgen en men het onderling eens zal zijn over liet bedrag der schadevergoeding. De Italiaansclve ge zant to Peking moet daarentegen aan zijn regeering hebben ge seind dab het noodzakelijk is dat de troepen in Peking blijven. Intussclien wordt er te Peking onderhan deld. Niet door Li die weer eens zijn draai neemt. Hij kan de eerste dagen nog niet naar het Noorden vertrekken, beweert hij, schoon er een adviesboot voor hem klaar ligt. Zonderling is ook die vertraging in de tele grammen. In Shan-tung en in het Zuiden blijft het onrustig. Het lantarenfeest is echter rustig voorbijgegaan. Een bericht aan Wolff's bureau uit Shang hai van den 7en heeft het nog eens over den dood van Von Kotteler. Het zegt, dat door ging naar den ouden heer Von de terstond, wat Walcker hem ook voorge houden hadmen kon aan tafel geen gesprek over stedelijke aangelegenheden meer voe ren, geen over hetgeen er in den Rijksdag behandeld werd., geen over politieke perso nen, zonder dat men met elkander in bot sing kwam. Omdat de beide broeders dilettanten in de politiek waren, konden zij over geenerlci quaostie bedaard met elkander spreken. Zij wisten niet, dat zij beiden daarbij een treurige rol speelden. Eu bepaald belachelijk was het, dat Licsbeth het kwalijk nam, als Wolfgang haar man tegensprak, cn dat ook Eleonore er onder leed, als Henri verachting voor de meeningen van Wolfgang aan den dag legde. Henri Hammer toe cn verzocht dezen, Wolfgang tot rede te brengen. ,,Ik bon lid van een oude militaire fami lie," zeiöe mijnheer Von Hammer, ,,en dus natuurlijk een conservatief man. Maar dat er zonder oppositie niet geregeerd kan wor den, gelijk men zonder zuurdeeg geen brood bakt, dat weet iedereen toch wel. En dan is het mijn meening, dat het mij meer welkom is, als de oppositie van mannen van eer zoo als Wolfgang komt, dan van Dienselven, die daarmee allerlei bijbedoelingen hebben." Ook Walcker mengde zich in het gesprek en zeidc- met het oog op zijn lieve vriendin Elisabeth vergoelijkend: „Als jullie het mij niet kwalijk neemt, dan moet ik je zeggen, dat jullie nog pas komt kijken. Oofc voor po litieke moeningen bestaan leerjaren. Dat jul lie die nu zoo dicht bij elkaar doorbrengt, is den Duitscben officier van gezondheid, gede tacheerd bij het gezantschap, dr. Velde, is vastgesteld als oorzaak van den dood van den vermoorden gezant Von Ketteler, een schot in den hals, dat onmiddellijk den dood moet tengevolge gehad hebben. De moord is tegen 9 uur voormiddags ge pleegd. De gezanten hadd&n tegen 9 uur een onderhoud verzocht in het Tstmg-li-Yamcn met het doel, tegen het door de Chineetehe regeering genomen besluit, om de gezanten te verbannen, protest aan te teekenen, maar zij kregen op het verzoek om een audiëntie geen bescheid. Tengevolge hiervan deden zij niets, niet uit bezorgdheid voor een aanval tijdens het bezoek, daar de omstandigheden dit niet kon den doen vermoeden.. Zij hadden ook Von Ketteler niet gewaarschuwd toen deze ten gevolge van een andere afspraak het Tsung- li-Yamen alleen bezoeken wilde. Bij de teraardebestelling van den Duit- schen gezant fungeerde als geestelijke de vi caris-generaal Tarlins. De Amerikaansche ge zant hield een roerende toespraak. Het di plomatieke korps en de vreemde detachemen ten waren allen aanwezig. De troepen van prins Tsehing streden aan vankelijk tegen de Boksers. De houding van Yung-lu was dubbelzinnig. Zijn troepen stro den tegen de gezantschappen. Semengde ffiedcdeclingen. In Noord Engeland zijn duizenden katoen spinners en als gevolg daarvan duizenden mijnwerkers broodeloos wegens het stilzetten van een aantal katoenspinnerijen en als gevolg staking van een dozijn kolenmijnen. De reden is het besluit der eigenaars om geen katoen in Amerika te koopen. Trarieux beeft als vooizitter van den Bond voor de Rechten van den Mensch en den Burger gisteren, den verjaardag van het vonnis te Rennes, aan Alfred Dreyfus een sympathie-betuiging gezonden. Kolonel Marehand en majoor Baratier heb ben zich gistermiddag te Marseille voor China ingescheept. Overleden is rngr. Gouthe-Soulafd, aarts bisschop van Aix sinds 1886, vinnig bestrij der der Republiek die hem meermalen strafte. Volgens de ïFigaro" zal Salsou, die den aanslag op den Sjah plepgde, niet voor het Hof van Assisen verschijnen, doch wegens geestelijke afwijkingen in een krankzinnigen gesticht geplaatst worden. In Italië zijn naar aanleiding van den tnoord op koning Humbert over de 3060 personen gevangen gezet. In Augustus heeft de rechtbank van Ancona, een stadje van 35000 inwoners, alleen 132 personen ver oordeeld tot 144 jaar gevangenisstraf en 163,000 fres. boeten te zamen. De liberale pers protesteert ernstig tegen die vervolgingen. De ïPerseveranza" zegt dat het Vaticaan door do Italiaansche regeering verwittigd is van een plan der anarchisten om den Paus te dooden. Bijzondere maatregelen zouden genomen niet good. Ver van elkander moest go tot rijpheid kunnen kouten! Henri staat onder den invloed van allerlei vooroordeelen. Wolf gang springt als een veulen in do weide rond. Stelt het tien jaren uit om over politiek tc spreken Maar als men in den engen kring eener fa milie te zamen leeft, kan men niet vooraf van ieder onderworp van gesprek overwegen of men het zich niet liever tien jaren later zal laten behandelen. Mevrouw Werlhof zuchtje en klaagde nu den geheelen dag en zcide, dat eeu groot on geluk, een ziware ramp voel beter door te staau is, dan deze^oindelooze bezwaren van het samenleven. Hol was precies, alsof men zich een weg door struiken been moest banen, waarin de voet telkens bleef haken. Als zij althans maar kon begrijpen, welke de oorzaak was, dat Malve zoo geheel veran derd was. Altijd treurig, altijd omtrent alles onver schillig, deed deze zich voor, als iemand, voor wien he+ geheelo leven tot een last is. Niet eens in do reisplannen scheen zij be lang te stellenPyrmont of Franzensbad alles was haar even onaangenaam. Eerst toen Lydia schreef, dat zij het haar lieve mama en haar Malve bepaaldelijk ver bood, naar Pyrmont of Franzensbad te gaan, cn voorstelde, do lente op liet eiland Wight door te brengen of een zeerei© te doen eerst toen scheen haar belangstelling weder te ontwaken. (Wordt vervolgd.)

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1900 | | pagina 1