UIT DE PERS.
BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
t
zullen awn het Russische hol eveneens een
bezoek brengen.
Dan komt nog vorst Ferdinand van Bul
garije en waneeer ik goed ingelicht ben
wenscht ook keizer Wilhelm den Czaar weer
te zien. Eindelijk komt nog de president der
Fransche Republiek. lil ieder geval kan ik
u verzekeren, dat bet Servische koningspaar
zeker tot de eersten zal belmoren, die wor
den ontvangen.
Over de kwestie van de tioonopvolging
wilde Degastan bijzondei heden weten over de
kansen der pretendenten, prins Karageorgie-
witsch en prins Mirko van Moruenegio.
De minster weigerde zich hierover uit te
laten en zeide: Maar mijnheer, onze koning
is immers nog zoo jong De koning heelt
God zij dank nog een langen tijd voor zich
deze kwestie houdt ons thans in het geheel
niet bezig. De koning heelt verklaard, dat
op den dag waatop hij overtuigd zal zijn, dat
hij geen erfgenaam voor den troon meer heeft
te verwachten, hij de beide Kamers der
nationale volksvertegenwoordiging zal bijeen
roepen, om van haar te eisehen dat zij een
eifgenaarn voor den troon kiezen en dien-
gene accepteeren dien hij bun zal voor
stellen.
(«eiucngiie Scdedecllngca.
Afghanistan.
Volgens de Birmingham Post staat do emir
op het punt, een zeer belangrijk verdrag met
de Britseh-Indische regeering te sluiten, ten
gevolge waarvan het verkeer tussclien de
beide landen zeer vergemakkelijkt, en Afgha
nistan beter voor den Britsch-Indisehen han
del opengesteld zou worden.
China.
liet Hof is gisteren te Pao-ting-foe aan
gekomen. De ministers hebben bericht ge-
kregeu, dat het Hof Dinsdag a.s. te Peking
zal aankomen.
De »Times" heeft van een onlangs uit Mon
golië teruggekeeidon reiziger renige stukken
ontvangen, betrekking hebbende op geheime
«vei een komsten tns-ehen de regeer! r gen te
Petersbuig en Peking, vóór de tioebelen van
velleden jaar. Indien de stukken echt zijn,
zou RusUfld zich vei bonden hebben de Chi-
neesche dynastie te handhaven tegenover
vieemde invloeden, zelfs in het geml van
een uouvei imjdelijken" opstand, en het Ctii-
nee-che hof zoo noodig geldelijk bijspringen;
daar tegenover zou Rusland de vrije band
krijgen in Mnntsjoeiije en ook, onder zeker
voorbehoud, iu Mongolië.
Engeland.
De Koning ontving van een onbekende e-n
geschenk van 200.ÖU0 pd. st. (f 2,400,000).
De Koning benoemde daarop een commissie
voor het ontwerpen van plannen voor een
Sanatorium voor teringlijders, bestemd voor
honderd mannelijke en vrouwelijke patiënten.
SOO pond stelling worden bestemd voor
prijzen voorde beste plannen van het gebouw.
Over het Koweit-inci-ient verneemt de
ïFrankf. Zig." nog dat da Eng -1-che mimstei
van buitenlandsche zaken aan den Turkschen
gezant te Londen verklaard heeft, dat de
laatstelijk ontvangen rapporten overde Kovveit-
gesehïedenis aantoonden, dat de Engelsche
matrozen toch vvól met de vlaa op het eiland
hadden geknoeid. Ze zouden de Eneelsche
vlag boven den konak van den sjeik hebben
geheschen.
Lord Lansdowne vei zekerde dan echter,
dat dit feit volstrekt den >»tutus quo" niet
gewijzigd had en gaf er deze uitlegging aan.
dat de matrozen de Engelsche vlag in top
hadden geheschen alleen maar om seinen te
kunnen wisselen met het Engel-che fregat,
dat op de mede van Koweit geankerd lig.
Op het oogenblik vvappeit de Turksche vlag
weer boven den konak van den Sjeik.
"Verschillende werven aan de Cly le hebben
van de Admiialiieit een aanschrijving ge
kregen om een kostenraming in te dienpn
voor den bouw van twee linie schepen, vijf
pantserkr uis-ws eeiste klas en twee kruisers
derde k!a«.
De linie-schepen zullen de zwaarst bewa
pende schepen worden van de geheele Brit-clie
vloot.
F r a n k r ij k.
Ljitenant-kolonel Picquart is in hel tijd
schrift »La Grande Revue" van mr. Laboii
een studie begonnen over den militairen
stand van zaken in Frankrijk.
In het eerste deel trekt hij een vergelijk
tus.-chen de Fransche en Duitsche legers en
hij betoogt, dal het Fransche, al is het nu
effectief bijna gelijk met bet Duitsche, lang
zamerhand minderwaardig zal worden, vooral
door de afname der bevolking.
Betaalt Frankrijk per inwoner 18 fr. 72
voor het leger, in Duitschland is dit bedrag
15 fr. 13 en als men de vloten en de kolo
nies er bij rekent, dan komt men voor
Frankrijk op 27 fr. 98 per hoofd en voor
Duitschland 18 fr. 90.
Een der schriftkundigen, die tijdens het
Dreyluspioces een werktuig bleek te zijn in
de handen van den generaleo staf en het
borderel toeschreef aan den banneling van
het Duivelseiland, de heer Teyssonoières,
heeft zich voor de aanstaande verkiezingen
voor de Kamer candidaat gesteld in de be-
neden-Pyreneeën te Perpignan.
Busland.
De Minister van Oorlog Koeropatkin heeft
zijn Fraoschen ambtgenoot, generaal Andró,
telegrafisch den harteiijken dank van den
Czaar en de Czarina voor de gelukwenschen
van het ^roemrijke Fransche leger" op Nieuw
jaarsdag overgebracht. H?t Russische leger
koestert zijnerzijds de gloeiendste wenschen
voor het schoone Fransche leger, waarmede
het door de xbariden van de levendigste
vriendschap en sympathie" zich voelt ver
bonden.
Men denkt en spreekt te Parijs en Peters-
burg heel wat warmer in de2e dagen dan te
Weenen en Rome. De vriendschap aan Newa
en Seine lijkt hechter dan die aan Tiber en
Donau.
B u 1 g a, r ij e.
Nog altijd is de crisis te Sofia niet opge
lost. Het ministerie Karawelof schijnt een
parig den raad der Russische pers te willen
volgen om het Sobranië te ontbinden, maar
de beslissing is nog steeds niet gevallen.
Morgen zou de Kamer iutusschen weer
bijeenkomen.
Chili.
Aan de ïTimes" wordt uit Valparaiso ge
meld dat uit gezaghebbende bron verluidt
dat Argentinië het door Chili voorgestelde
protocol heeft aangenomen.
De oproeping van de Chileenscbe reser
visten is daarom uitgesteld,
Nieuwe koers.
De ^Nederlander" behandelt du viaug,
waarom men op ver-.augmg van liet vorige
kabinet belust wasde leden der laatste
liberale kabinetten hebben wel rekening ge
houden met de gevoelens ook van shet be
lijdende deel der natie", maar zij hadden
allei inimt liet vertrouwen van dat deel. Dat
wantiouwen dankt de liberale partij aan de
houding, die zij heelt aangenomen en vaak
nog aanneemt regen allen, die het »po-itieve
christelijk geloof' belijden.
Het blad rangschikt de liberalen niet onder
de godloochenaars of ongeloovigen, maar het
vet wijt hun, dat zij het nauw verband tus-
scheii den christelijker! godsdienst en onze
i-tnatsinslelliegen steeds hebben miskend, en
daaidoor het ontslaan der ^christelijke par
tijen" hebben veroorzaakt. Zij geven wel toe,
dat er eeri verband is tussclien de wetten
en liet rrcliristendom boven gelooftveideeld-
heid", maar daarmee bedoelen zij de christe
lijke zedelijkheid los te maken van haar
historisohen grondslag, waardoor zooals
reeds blijkt die christelijke zedelijkheid
zelf inoet verdwijnen,
Door her weren, op politiek en weten
schappelijk gebied, van zooveel mogelijk
mannen, die va-thielden aan »de oude levens
beschouwing", werd ondanks Je voorgewende
scheiding van kerk en s'.aat, de politiek in
de bestrijding van sden Christus naar de
Schriften" betrokken.
Wel begrijpt de sNeck", dat de liberalen
in Groen en zijn vrienden principieel tegen
standers moesten zien, maar dit rechtvaar
digt niet hun stelselmatige uitsluiting.
De meeste liberalen beschouwen ook nu
nog elk anti-revolutionair, als den vijand,
boven wien velen den sociaal-democraat ver
kiezen en daarom vertrouwt het christelijke
volk eigen beproefde mannen en wantrouwt
het libeiale kabinetten.
Het groote verschil tusschen christelijke
partijen en libeialen zal eerst verdwijnen,
zoo de liberalen zelf tot het dempen der-
klove iiebben medegewerkt, hetgeen volgens
de ïNed," niet zoo ondenkbaar is, als dr.
Kuyper het bij het jongste begrootingsdebat
wilde doen voorkomen.
Het blad wijst op teekenen van verschui
ving der partijen het zitting nemen iu het
kabinet-Mackay en het kabinet-Kuvper van
mannen, die niet in den strengen zin des
woords tot de a.-r. of r.-k. partijen kunnen
worden gerekend en van een lid in het vorig
ministerie, die, wat zijn christelijke belijdenis
aangaat, tenminste even goed in het huidige
kabinet had kunnen opireden; voorts hel
verschil in de wijze waarop de Kamer dit
Kabinet en het kabinet-Mackay tegemoet
nad.
Wanneer de sociaal-democraten beslister
optreden, zal dit samenwerken verhaast wor
den men zal moeten kiezen tusschen de
partijen der rechterzijde en de sociaal demo
craten, en meri zal leeren inzien daL tegen
over die sociaal-democraten slechts kunnen
standhouden partijen, die de beginselen hul
digen, die thans door de partijen der lech-
terzijde beleden worden.
Venezuela.
President Castro heeft naar New-York het
volgende bericht geseind
iFernandy is verslagen, Pietii is gevangen;
de om wenteling is uil."
Werkloosheid.
De bekende circulaire van den Mini-ter van
Binnenlandsche Zaken aan Gedeputeerde Sta
ten over de werkloosheid geeft de redactie «an
irPalrimonium" aanleiding het volgende op te
mei ken
Die circulaire is gericht tot de Gemeente
besturen. Maar reeds in de circulaire wordt
er op gewezen, dat de gemeentebesturen voor
de beantwoording der gestelde vragen zich in
verbinding kunnen stellen met werklieden-
vereenigirigen enz.
En zeker is het te hopen, dat dit gebeurt,
anders zal het materiaal, waarover de Mi
nister van Binnenlandsche Zaken te beschik
ken heeft, zeker gebrekkig zijn.
Maar laat nu van de arbeiders zelf ook
een poging uitgaan om het gemeentebestuur
in te lichten. Zij behoeven, waar de tijd zoo
kort is, toch zeker wel niet te wachten tot
een aanvrage hen bereikt.
Hier is een taak voor de besturea van de
afdeelingen en voor die van de vakvereni
gingen, die eenige, ja* veel moeite waard is
Een ding houde men in het oogmen zorge
voor feiten. Met beschouwingen kan in deze
het gemeentebestuur niets doen,
Ook de sZutfensche Courant" wijdt een
artikel aan bovenbedoelde circulaire en meent,
dat de Minister er niet veel genoegen van
zal hebben.
jOm oji zulke antwoorden te kunnen re
kenen, is de termijn \eel te kort gesteld. De
ministerieele circulaire was gericht aan de
Gedeputeerde Staten, en werd door hen om
streeks 18 of 19 December j.l. ontvangen.
Die colleges moeten hunne inlichtingen
verkrijgen van de gemeentebesturen, die ze
voor 8 Januari aan Ged. Staten moeten in
zenden. Maar om goede gegevens te verkrij
gen, voegde de minister er bi), dat de ge
meentebesturen wèl zouden doen, zicli in
verbinding te stellen met werkliedenvereeni-
gingen, vakvereenigingen, arbeidsbeurzen en
sooitgeljjke instellingen, waar die bestaan.
Dat alles moet gebeuren vóór 8 Jauuari,
of liever, voor dien datum moeten de ant
woorden van de gemeentebesturen, nadat
deze de bedoelde vereenigingen enz. hebben
geraadpleegd in liamien van Gedeputeerde
Staten zjjn. Deze hebben dan 7 dagen den
tijd, om al die opgaven door te zien, en er
een beredeneerd overzicht bjj te schrijven;
op 15 Januari moeten alle opgaven met de
overzichten aan bet departement van Bin
nenlandsche Zaken ontvangen zqn.
Dat is, waar het een zoo ernstige zaak
betreft, wel wat erg vlug.
De »Z. C." haalt vervolgens de woorden
van het ^Handelsblad" aan, dat een paar
dagen nadat de minister de circulaire onder
teekend had reeds betoogd?, dat do tijd voor
liet onderzoek gegeven veel te koit was.
Dat liet »Hbld." den toestand juist heeft
ingezien, blijkt volgens de ïZ. C-" o. n. uit
hetgeen in den Rotter damscben gemeente
raad is geschied. Daar gaf de circulaire n.i,
aanleiding tot een interpellatie van d-n beet
Spiekman, liet soeiaal-democratkclip raads
lid, welke interpellatie geweigerd weid, om-
lat de raad van oordeel was, dal het beoor
deeld) der verzamelde gegevens buiten d?
comp-tentie van den raad lag, maar waan ;t
niettemin geb'eken is, in welk een moerdijk
parket de ministerieele voortvarendheid de
gemeentebesturen heelt gebracht.
»De lieer Spiekman deed uitkomen dat
de bedoelde ministerieele circulaire niet naar
behooren is uit te voeien, omdat daarin een
lei mijn van slechts drie weken is gesteld
om den minister van antwoord te dienen.
B. en W. hadden zich om inlichtingen ge
wend tot de bij de zaak betrokken Kamer
van Arbeid, (die Kamers worden trouwens
in de circulaire niet eens genoemd), doch
uit aanmerking van haar wettelijke samen
stelling geloofde spr. niet, dat van haar vol
doende inlichting le verkrijgen is.
Spreker wenscht uit dien hoofde tot B.
en W. de vraag te stellen of zij bereid wa
ren alsnog, al is de tijd te kort, behalve aan
de Kamer van arbeid, ook inlichting te vragen
aan de vak- en arbeidersvereenigingen, daar
toe in de ministerieele circulaire zelve aan
gewezen, teneinde zoodoende een goeden blik
te krijgen op den vverkelijken stand van
zaken. In de tweede plaats wenschte hij B.
en W. te vragen of zij bereid waren het
antwoord, door hen den minister te geven,
voor de leden van den Gemeenteraad ter
visie te leggen."
sZooals wij reeds opmerkten, komen de
Kamers van Aibeid hieronder niet voor, en
ook daarover heeft de minister reeds het
een en ander moeten hooren.
Niet zonder reden evenwel.
Toen de min. van Binnenl Zaken nog de
afgevaardigde van Süedrecht was, heeft hij
liet den libei alen steeds als een grove (out
aangerekend, wanneer zij arbeidswetten in
dienden, waarover niet van te voren de
Kamers van Arbeid waren geraadpleegd. Men
heeft hem terecht er aan herinnerd, dat hij
in zijne ïProeve van Pensioenregeling vooi
Werklieden en huns gelijken" op blz. 67
schreef
sD.e Kamers (van Ai beid) znllen toch niet
strekken, om, als eerst de hoofdzaak afge
daan is, nu en dan nog ook een enkel de
tail-advies te geven maar juist om bij het
leggen van de fundamenten haar onmisbaie
diensten te bewijzen. sNiet in de mi nib te
rieele bureaux, maar in het particulieie leven
van patroons en ai beiders liggen de gegevens
en de leidende en regelende motieven, die
hier (op blz. 76 wordt ook van de wetk-
loosheid gewag gemaakt) den doorslag zullen
moeten geven.
En daarom mag meu niet van wal steken,
alvorens deze lonrFdlrjist zij ingesteld en wer
ken kunne". En op dezelfde bladzijde maakte
hij er de toenmalige regeeiing een verwijt
van, dat zij in zake de legeling d u pension-
neering een staatscommissie benoemde, in
plaats van dit weik te doen verrichten dooi
de Kameis van Aibeid.
Evenwel, zoodra het er op aankomt, z 1 f
een arbeidswet ir. elkander te zetten, ver
zuimt hij juist bij de gemeentebesturen op
het raadplegen van die instellingen aan te
dringen. Terecht meikte het Voik" naar
aanleiding hiervan op, dal juist de christe
lijke arbeiders veel van dez? organen van
den aibeid hebben verwacht. In strijd met
zijne woorden van vroeger, in strijd zelf-
met ztjn laatste woorden, werkt echter de
Premier er door zijne handelwijze toe mede
de Kamers van Arbeid nog meer iu aan
zien en invloed te doen dalen.
Is dit een verznim vraagt het blad. Of
is het sOude plunje", die den minister
volgens zijn eigen verklaring aan deri weg
neergooit, nu ze hom te lastig wordt om
mee te dragen
met de woorden der troonrede en met het
geen hg daarover in de Kamer heeft gezegd
Wij weten, dat die antwoorden uit menige
plaats zeer ongunsiig zullen luiten. Maar
daaivan kan men den piemier geen grief
maken.
Doch wat men hem wel verwijten rnng is,
dat hij bij zijne eerste stappen ter voorbe
reiding van zijne allereerste proeve van eigen
arbeidswetgeving een voortvarenheid toppust
die het gansche onderzoek waaideloos dreigt
te doen zijn.
Zijn inconsequentie ten opzichte van de
Kamers van Arbeid is zijn eigen zonk. Maar
het mislukken van het ingestelde ondei zoek,
zou een zaak z(jn, die ons geheele volk aan
gaat."
Hofbericht,
Hare Majesteit de Koningin-Moeder heeft
aan hel bestuur der vereeniging Het Buiten
land ten behoeve van en als blijk van be
langstelling in de vereeniging opnieuw een
gift van f200 doen toekennen.
Baron Galvagna. f
Na een zoor korstondige ongesteldheid
een snel verergerde 'bronchitis is te
's-Gravenliago overleden clo Italiaansch© ge
zant bij, ons Hof baron P. Galvagna, eerst se
dert enkele dagen van buitenlandsch verlof
m dc [Residentie teruggekeerd.
17 Maart 1900 volgde hij, toen gezant in
Kopenhagen, wijlen graaf do Zannini hier op
als Itahaansch gezant.
Van hun deelneming in het plotseling ver
lies deden de Koninkl. Familie, het corps
diplomatique, de Minister van Buitenland
sche Zaken en velen uit de voornaamste
kringen blijken.
De heer dc Bordari, le legatie-secretaris,
zal als zaakgelastigde het beheer van het
gezantschap op zich nomen.
De gezant van Zweden en Noorwegen bij
ons Hof, graaf Wrangol, dio gisteren in Den
Haag aankwam, heeft lieden weder de resi
dentie verlaten en zich naar- Brussel begeven.
Do Portugecscho gezant bij ons,Hof, graaf
de Sélir, wordt heden-avond uit het buiten
land te 's-Gravenhage terugverwacht.
De Werkmansbode" bestaat op 8 Januari
vijf-en-twintig jaren en wel onder redactie
van den heer fieldt.
Men meldt ons uit 's-Gravenhage
Ivrupp, de kauonnenfabrikant, is slechts
voor particuliere aange'©genheden in Den
Haag, dus buiten verband' mot de voorglno-
mon aanschaffing van snelvnurgeschut. Voor
het nemen van proeven die reods sedert,
©enigen tijd genomen worden, is dc Duitsolie
artillerie-kapitein Von Di-ebbler, als verte
genwoordiger der firma hier. Die proeven, te
iScheveningen gehouden, worden binnenkort
te Breda voortgezet.
Het ^Volksblad" heeft den minister nog
een ander verwijt gedaan,, ni'. dat de cir
culaire al op zeer zonderlinge wijze de
uiting van de troonrede illustreert, dat de
algemeene .volkstoestand in velerlei opzicht
tot dank stemt.
En schertsenderwijze veronderstelt het blad,
dat de Koningin, toen zij uit de dagbladen
vernam hoe erg bet met de werkloosheid in
Amsterdam, in Twente, in Rotterdam en de
fabriekssteden van Noord-Brabant gesteld is,
den premier bij zich heeft ontboden, en tot
hem gezegd heeft: ïmqn beste premier, je
hebt me daar rare dingen laten zeggen", en
dat deze zich toen beijverd heeft om dooi
de cijfers die hij in antwoord op zijn cir
culaire zal ontvangen, aan te toonen, dat de
werkelijke toestaud inderdaad volkomen klopt
Ter herinnering
aan dr. W. A. Lehman de Lehusfeld, overleden
te Schiedam, 27 December 1901.
Om en bij 't jaar '70 was er bij 'do latera
risoho Faculteit te Leiden een professor, een
zeer geleerd en scherpzinnig man, daarbij
een oprookt en edelaardig menstsh, rnaar die
een, zeer onpractische, voorliefde had' voor
het op zijn college behandelen van de aller
ingewikkeldste problemen, problemen waar
bij het den hoorder wel eens groen en goel
voor de oogen werd, en de spreker zelf een
enkele keer lang niet zeker was -do zaaik bij
rechte eind te hebben. Gebeurde d'at, dan
hoorde men geregeld de vraag: „is 't met
zoo, mijnheer Lehman?" En zei Lehman
dan: „Ja, professor", dan was t ook m or
de; want, was het (kluwen in de war, dan
zag Lcihman dadelijk waar d© knoop zat.
Er studeerden toen veel l'itoratoren te Lei
den Cobet was nog in zij'n fleur cn de voor
uitzichten waren niet alleen good, maar ook
nog aangenaam; in de letteren studeeren
dat deed! men toen. nog niet met het oog op
een ambacht, maar uit liefdo voor de studie
en den aanstaanden werkkring. Van die ve
len heeft oen goed deel het aardig ver ge
bracht op zijn loopbaan, sommigen zijn tot
wetenschappelijke vermaardheid gekomen,
maar toen stond het bij allen vast, niemand
dacht er aan het te weerspreken, dat verre
weg do eerste van allen was Lehman de
Lehnsfeld, d'at nederig mannetje, d'at d'aar
zoo hoogst bescheiden leefde op zijn boven
kamer bij den (kapper op de Hooglandsahc
Kerkgracht, en zonder op of om te .zien, zich
pijlsnel voortbewoog langs Leidens straten.
Het was dan ook werkelijk verbazingwek
kend zóó snel als ihijj 'in de duisterste kwes
ties een helder inzicht had, van do uitvoerig
ste vertoogen hot kort begrip wist samen te
vatten, db moeilijkheden, die het recht ver
stand in den weg stonden, opleste. En die
vlugheid' en Jielèerheid' van geest toonde hij
op ieder- gebied van studie, waarotp hij: zich
bewoogzijn professor in de wirinmd'c is nog
steeds bereid te verklaren, dat üiijj n'ooit
knapper mathematicus op zijn colleges heeft
gehad.
Maar ook in het praotiseh'd lërven was Leh
man evenzoo. Waar anderen nog wel eens
ook aan hun nadenken vrijaf geven, bleef hij
altijd eVen scherpziend en aandachtig, merk.
te hij op wat ieder ander zich liet ontsnap
pen, en d'aar in zijln goedaardige ziel geen
zweempje van hatelijkheid; was, gebruikte
hij zijn heter inzicht nooit om anderen be
schaamd 'te maken, maar steeds om zijn me.
dcmensch te vermakenzóó kreeg de om
gang mot licm. oen bizondere bekoring. H
herinner mijl een avond op mijn kamer: eert
zeer montere schaar van vrienden: baalde den
grootst mogelijlken onzin uit; ook deed' er één
oen verhaal, dat zoor lang duurde en de
hoorders bizondei- boeide. Wat het verhaat
was, ben ik. vergeten, alleen weet ik nog-dat
er van allerlei in voorkwam, en dat het feqt-,
waarom alles draaide, was dat Oen bewoner
van oen bovenhuis, die 's avonds laat tehuis,
kwam, 'de trap af en de arraat optuimeldè.
Zooals he zeido, bet verhaal had allen ge
boeid, maar toen Lakmau vroeg: „sloeg die
deux d'an naai1 buiten open?" merkten ze
eerst dait hij alleen niet verzuimd had do
kleinigheid an 't oog te houden dat zoo iets
met een 'buitendeur gewoonlijk niet bob ge
val 39.
Ik heb met Lehman in d'ö ons onbekendste
streken en over -do ongebaandste wegen ge
wandeld', maar gedwaald kdbben we nooit,
verdwaald zijn we nog minder. Lehman bad
aan do kleinste aanduiding genoeg om do
richting te vinden. Hot 'is mijl nog altijd een
raadsel, waaraan hiji eens in een, onmogelijk
dorpje in Tirol 's avonds in stikdonker wist,
te ontdekken, waar liet spoorwegstation. lag.
Ebn partij! scihaak van bom te winnen,
hom beet te hebben met wat ook, was een
reine onmogelijkheid.
Dat Lehman, wat zijn geestesgaven be
treft, het zeer ver zou hebben' kunnen bren
gen op welk gebied van wetenschap ook, lijdt
geen twijfel. Een openbaar bewijs heeft hij
daarvan maai' ééns gegeven: door zijn dis
sertatie over een ten onrechte aan Isoorates
toegeschreven redevoering. De kwestie was
niet nieuwmaar zóó volmaakt juist en ver
standig als door Lehman is zo nooit door een
ander behandeld.
Maar hoe uitnemen,dbn aanleg hij' ook had
voor de studie der- lettoren, ik en allen, die
liem goed, hebben gekend', zijp van oordeel
dat het gebied, waarop bijl 'heb meest zon
hebben kunnen schitteren, dat der Wis- en
natuurkunde was.
Iutusschen noch in liet een, nocli in het
ander heeft Jiiji naam gemaakt. "Waarom
niet
Reeds in zijh studententijd 'klaagden
vrienden, die hot goed met hem meenden,
maar dc zaak niot dfep doorzagen, over Leh
man's besluiteloosheiden oogenschijnhjk
was dat de kwaal waaraan hij1 leed. De pro
fessor, van wien ik in den aanvang gewaag
de, heeft hean letterlijk van zijn kamer moe
ten halen om candidaatsexamen te komen j
doen.
Maai- dio besluiteloosheid had een diepe
ren grond. Kunt go u voorstellen, lezer, wat
het is, nooit goed te kunnen slapen? Zoo
niet, dan 'toch zeker wél d'at iemand', die aan
dio kwaal lijdt, steeds lichamelijk te ver
moeid is om voort te kunnen. 'Nu, aan di«
kwaal hééft Lobman geleden, van den hijid
af, dat ik hem leerde kennen (bij was tbco!
19 jaar), tot zijn d'ood toe. Acli, de wetcn-ï
schap gaat zoo hard vooruit, maar de iudivi-1
duen ondervinden er zoo Weinig van!
Is daar niet ietis vrceseilijk tragisch' in'
steeds den strijd in zich tü voedert van iieor-j
lijke geestesgaven en lichamelijk onvönno-j
g-en? O, als een nieuwcrwetsch romanschrijf
ver Lehman eens tot zijn hoofdpersoon nam,;
m
cc
st
'1
jf-m
i 311
m
la
•n<
d(
ri
w
hij, zou 'iets gxierzeligs kunnen maken. En abi
dan dat book echt „realistisch" werd: dan-
Van bevriende zijde werd ons dit stuk
toegezonden, met verzoek er een plaatsje in
ons 'blad, voor in te ruimen, aan welk ver
zoek wij zeer gaarne voldoen en dat wel des
te eerder, waar het betreft een verdienstelijk
man als wijlen dr. W. A. Lehman de Lelms-
feld. Red.
stond daar do grootste leugen op papier; <L
ooit door een kortzichtig prulschrijver is uit
gedacht want dan was het allerbelangrijk
sta weggelaten, datgene Wat Lokman, is
plaats van tob een deerniswaardige figuur,
tot een beminnelijk© verschijning beeft ge
maakt: oen engelachtige blijmoedigbeü
Door velen, d'ie hem niet tot de knieën refit-
ten, zag hij zich voorbijstreven, rampzalige
schoolvosjes zag liijj ilioogate rangen in det
gynmasialen arbeid innemen d'an hem ooit
werden toevoi-trouwd, maar een bitter of on
vriendelijk woord heeft niemand hem ooit
over deeo allen hooren uitspreken: 'hffl£>
stens maakte hij, zich eens vroolijfc over d'ej-
een of ander, en zijtn vreoTijkheid had' ietJï
bizonder aanstekelijks. En al had hij
weer een naolit of wat achtereen in 't gcilicdi
niet geslapen, klagen deed! hij"1 niot; een:
oogenbliuS ging er soms ©en wolkje van drod-j
beid over zijin goedig1 gezicht, als hij' anderet
hoorde vertellen van 'hun wotensohappelijte
onderzoekingen, waaraan hij! goenx warksaaffij
aandeel kon nemen. Maar, als hij maar weet
buiten was en genieten kon van het heerlijk-^
sto wat er voor hem waswandelen .in Goi'^
vrr atuur d'an 'kon geen. kind zoo vroe
_,a zijn.
Liefhebbers van hoogmaderoe, in vie®
duisternis spelende, romans cn drama's mow
ten Lehman maar eens gekendi hebben: dat
zouden ze weten wait het onid'ersdheid1 is ti»
sclien sukkelen en held zijn.
Gisteren hebben we hom naar rijn laatst*
rustplaats göleid: twee zijner Lefidseh*
vrienden en höt klein getal dca-genen, die
rijn woonplaats zoo good voor hom rijn
wecst. Daar rust rijta stoffelijk overschot;
rijn ziel blijft ook hij ons.
Maar ik heb nog iets op het hart*.
Warme hulde aan dö gemeente Schiedam, dw
Leliman zoozeer naar zijn verdienste kees
weien td waard'eeren. Lehman heeft zeker-
Schiedam veel goeds gedaanhij was er "te
in staat en zoo van harte genegen. Maal,
Schiedam heeft heit hem heerlijk vergolden
die benoeming tot curator van het gynmat
sc
ee
bi
f
hi
Z<
Mi
vr
vr
D
va
vr
d(
h(
ck
hr
te
st
va
ai
Wi
cl:
vc
pc
1©
ri
PC
rc
w<
ei'
ee
3£
vt
D
v
S1
dc
al
P'
af
\v
af
vs
I
r
1
c
s
1
i
1
i
j
