fjrukwerk
voor den
F3. E. G. PAPEIÜIJZE!
Tpler Wafeltjes
Sï
Algemeen
SOHI
Advertentie-Bureau
Tiiiiiniaii-BIwiM.
i
C. KOK,
1
i
Bockhaidd H. A.M10ELANÏS
Antoinette Tetronella Laprwej,
H. A. M. ROELANTS - SCHIEDAM
Fraai, goedkoop, vlug
ONTBUT-
%-KOEK
♦VERKADE £<5®$
lil-, DnitsÉe en fasrMtaü.
m
w^mWmw
Boekdrukkerij
GRONINGEN.
Pluimvee-Belangen.
J. VAN DER STEEN,
Repareeren
A
9
KINEMATOGRAAF.;);:;
UIT DE PERS.
Kerk en School.
Christ. Geref. Kerk.
Rechtzak en.
Gemengd Nieuws.
7 6
AR VERTEN TIEN.
Handel en Bedrijf.
Kon. Nederl.
ZAANDAM
■0. moet verpakt zijn in een
blauw etiquet met den
naam onzer firma.
J. F. 5CHEFFER,
■HH
de Nieuwe Groninger Courant
r
Aan het Bureau van de Scuiedamscue Courant, Boterstraat 68 worde!
^^clver'toiitiën ter plaatsing aangenomen voor alle Binnetf dg
en B ui te nlau d sc h e Dag-, Week- en Maandbladen.
De kosten zijn niet hooger dan bij eigen opzending, bovendien
bespaart men zieb de porto's, aangezien deze niet in rekening ge-:
bracht worden.
Van eene advertentie, die men in verschillende bladen wensclif
geplaatst te bebben, is slechts één copy noodig en geeft bet dus gemaD
32'
Broersvest 93,
m Oliën, Gtummiringcn
Lange Haven, Schiedam.
VOORBANDEN:
f 0.40.
1
De rechten der arbeiders
In de .Nederlander" wordt een aanvang
gemaakt met bovenstaand onderwerp. Zij
■begint uiteen to zetten, waarom zij in zake
de werkstaking te Enschedé zicli aan do
zijde der arbeiders schaart. De slechte werk
gevers laat zij bij haar bespreking buiten
spel en bemoeit zieh alleen met de goede
werkgevers, dio zich voortdurend moeïto ge
ven het loven hunner arbeiders to verbe
teren.
„In ons land zoowel als in vele andere
landen bobben de werkgevers geantwoord
laat ons de arbeiders verzekeren tegen ziek
te en ongeval; 'hun Zondagsrust bezorgen,
voortreffelijke badinrichtingen aanbieden,
zorgen voor hun pasgeboren kinderen, voor
de scholen waarin hun kroost moet worden
opgevoed; de gehuwde vrouw, althans ge
durende zekere tijden, niet toelaten in do
roep aangeteekend van het vonnis der lecht-
bank in zqn geheel en dus tegen beide
beklaagden.
fabrieklaat ous hun leeskamers bezorgen
en uitspauningsgelegenheden verschaffen.'
Hierdoor wordt echter de sociale vrede
niet bereikt, want dergelijke inrichtingen
gaan velen werkgevers hun finanrieele
krachten te boven. Maar bovendien wordt
de arbeider toch volslagen van hen afhan
kelijk. Do patroon kan ieder oogenblik ver
vangen worden door een minder welwillend
persoon, maar ook is de arbeider voortdu
rend geheel van den wil en de inzichten van
hot hoofd der zaak afhankelijk, welk hoofd
ten slotte veelal door andcrer oogen moet
zien, bijv. door die van den baas.
Tegen dezen toestand van rechteloosheid
komt de arbeider in verzet.
,,Hij begeert terecht, dat niet elk oogen
blik zijn loon kan worden verminderd, zijn
diensttijd gewijzigd, zijn arbeidskracht over
spannen, zonder dat hij zelf in de regeling
van dat alles in het minst gekend wordt.
Dio wensch is billijk en rechtmatig.
Maar ziedaar nu juist wat de patroon niet
wil, en waartegen hij zich, niet zonder eeni-
gen grond, verzet."
Hij heeft de zaak ondernomen en draagt
er al het risico van, zoodat hij ook de vruch
ten ervan wil plukken. "Wie niet van hem
gediend is, moet dan maar elders werk zoe
ken. Het is te begrijpen, dat- de fabrikant
hoogst ongaarne zijn macht met anderen
deelt, allerminst met arbeiders, „want zijn
de arbeiders goed georganiseerd, en dus ook
iu het bezit van een weerstandskas, dan heb
ben zij den fabrikant beter in de macht dan
deze hen. Ook is misbruik van macht aan
de zijde der arbeiders geenszins ondenkbaar.
Wie onpartijdig wil oordeelen. zal toege
ven, dat een fabrikant zeer wel een vriend
kan zijn van zijn personeel, en toch met
hand en tand zijn absolute macht in de fa
briek wonscht te handhaven. Maar a.l is dit
standpunt op zichzelf begrijpelijk, daarom
is het nog niet goed."
De arbeider toch is mensch en bat gaat
niet aan. hem geheel onbeschermd te laten
afhangen van de welwillendheid van zijn
medemensch, die bovendien geldelijk be
lang heeft bij elke beslissing van zijn lot
Zoodra de arbeiderrbevoikiug tot besef
gekomen is eensdeels van haar afliankelijk-
lie.d, anderdeels van de macht eener goede
organisatie, zal de strijd losbreken, en die
zal eerst tot bevrediging van beide partijen
eindigen, wanneer de fabrikant zijnerzijds
erkent, dat de regeling van der arbeid moet
geschieden in overleg met het arbeidersper-
son-eel. Eerst als dio regeling er is, als de ar
beiders gevoelen dat de fabrikant, hen, bij
de regeling van het arbeidscontract, als ge
lijkgerechtigden beschouwt, kunnen arbei
der ea fabrikant weer in goede verstand
houding leven.
Wan weerszijden moet 'hiertoe de weg om
tob bemiddeling te komen, gemakkelijk ge
maakt worden. Al is er de firma Van Heek
geen grief van te maken, dat zij haar wil
tracht door te zetten, daar het hot beginsel
van oppermachtigheid iu de fabriek geldt,
toch vindt de „Ned." het zeer onverstandig
dan absolutisme te willen handhaven, ook ai
doet men heb met de beste bedoelingen, op
don duur toch kan gezamenlijk overleg t-ot
goede uitkomsten leiden.
De weigering van de firma om het geschil
door den Minister van Binnenlandsche Za-
ken ie doen beslissen is begrijpelijk; hij
kon moeilijk door beide partijen als geheel
belangeloos beschouwd worden, terwijl bo
vendien ter beoordeeling van fabrieksquaes-
ties personen noodig zijn, die gelieel op de
hoogte van het vak zijn. Maar zij- had zich
bereid moeten verklaren om het geschil, ook
dan omtrent d'e hoegrootheid en vooral om
trent de doorgaande regeling van het loon,
door onpartijdigen te doen 'beslissen. Indien
zij goede, rechtvaardige redenen heeft om,
evenals Labaa, telkens het loon te verande
ren, dan kon zij die ook wel aan een onpar
tijdige duidelijk maken. Heeft zij die niet,
waarom dan niet liever een billijke x-egeling
gemaakt?
De fabrikanten kutmen natuurlijk nog
eenigen tijd hun absolute macht handha
ven en de arbeiders zullen, zoo zij geen vol
doende weerstandskas bebben, voorloopig
moeten bukken, maar zij zullen hierdoor
leeren, zich vooral financieel heter te orga-
niseeren, en dan zal er een tijd "komen, dat
de patroon werkelijk onder zijn fabrieksvolk
geraakt. De absolutisten onder de fabrikan
ten zullen dan zelf heb werkvolk in die rich
ting hebben gedreven.
Ned. Herv, Kerk.
Beroepen: naar Piershil ds. E. H.
Jonkers te blendennaar Made c. a.
cand. J. Hoogenraap te Seheveningen,
Geref. Kerken.
Beroepen: te Seharnegoutum (Fr.) ds.
J. L. Yeenstia te St. Anna Parochie; te
Zetten A, P. Dijken te Aalten.
Bedankt: voor Bild, door ds, G. de
Braai, te Oosteibeek.
Beroepen: te Onstwedde (Gr.) ds.
Ileersink te Baambrugge.
Remonstrantsciie Broederschap.
De nieuwbenoemde hoogleeraar dr. II. Y.
Groenewpgen, die thans belast wordt met de
vorming van de aanslaand-' predikanten bij de
Remonslramsche Broederschap» isgeboiente
Amsterdam in 1862. Leerling van piot. Tiele,
promoveerde hij aan de Leid^che Hoogeschool
op een proefschrift over den wijsgeer Paulos
Van Hemert den I5n Juni 1889.
Deze at beid getuigde van zijn vvijsgeerigen
"-samlet: en heelt nog blijvende wande voor
de stelsels van Kant en Fichle, terwijl het
een vergeten en vaak miskend man in het
rechte licht heeft gesteld Bij die piomotie wa>
dr. G. al weikzaam als predikant, eerst be
last met de tijdelijke waarneming van den
dienst te Doesbuig (1886) en te Dokkum luid
hij op ah voorganger der Vereemgde Christe-
liike gemeente (1887—1891), om daarna te
Onecht (1891 1893) en te Rotterdam sinds
1893 de Remonslrantsehe Broederschap te
dienen.
Twee bundels preeken getuigen van zijn
gaven als getuige van de vroomheid in het
vrijzinnige Protestantisme. Zijn vooidrachten
over materialisme en godsdienst liggen nog
versch in het geheugen. Zijn bijdragen in
het Theologisch Tijdschrift getuigen van zijn
wetenschappelijken aanleg, terwijl zijn letter
kundige begaafdheid blijkt uil de wijze waarop
hij zijn indrukken te Ober-Ammergau ont
vangen weergaf in D' Gids.
In de zaak van de koetsiers Hanevelt en
Schildknecht, betreffende den diefstal van
liet horloge van Van (!»r Kamp, is door den
officier van justitie in Den Haag hooger be-
Hooger onderwijs.
Bij Kon. besluit is de aanstelling van den
heer O. Lanz, bij besluit van den Raad der
gemeente Amsterdam benoemd tot gewoon
hoogleeiaar aan de Gemeentelijke Uoiveisiteit
aldiiar, bekiachtigd.
Een geduldige neef beloond.
In het Friesche dorp Drogeham is een
man overleden, de met een neef in eene
bekrompen woning leefde en maar twee stoe
len bezat, zoodat, wanneer hij bezoek kreeg,
ue neet zoolang staan moest. Hij was zoo
gierig, dat bij zichzelf noch zijn neef behoor
lijk kleedde. Evenwel heeft hij een vermogen
van circa f40,000 nagelaten.
Weervoorspellingen.
Eenige Fiansche weerkundigen van naam
zijn van oordeel dat de betrekkelijke droogte
van Januari de waarschijnlijkheid groot maakt,
dat dit jaar, evenals in 1899 en '1900 het
geval is geweest, de lente en de zomer waim
en droog zullen zijn.
T a r vv e
M .i i s.
NEW-YORK, 19 Februari.
Febi. Maart Mei. Juli.
811/4 8i
Febr. Maart Mei.
66%
837/g
Juli.
66%
Sept.
83
Sept.
65%
liet nummer.
In een niet nader aangeduid Belgisch bad
plaatsje was een roulette, waren veel Engel-
schen en Ameiikanen, en een presbyteriaan -
sche keik. Eens per week gingen de vreem
delingen ter keike. Na den dienst liet de
geestelijke er een psalm zingen. Kort geleden
had een der kerkgangers, die dicht bij den
uitgang zat, een nieuw idee. Zoodra de geeste
lijke het nummer van den psalm had gezegd,
ging hij er stilletjes van door en trok hij
naar de roulette om daar op dat nummer
te spelen. Het nummer kwam uit en de ge
beurtenis weid druk besproken. Den volgen
den Zondag was het siampvoi in de keik.
De geestelijke leidde den dienst en was bui
tengewoon verheugd over de groote opkomst
der geloovigen. nËn nu, broeders, sprak hij,
laat ons nu zingen psalm 27". Nauwelijks
had hij het nummer gezegd of de kerk
liep leeg, en in een diaf giugen allen naai
de roulette toe
^AillssemcntCD.
U i fcgeeproken:
P. Kok, scheepstimmerman te Rotterdam.
Rechter-comm. mr. A. O. II. Tellegen Bzri.,
cuiator mr. A. Slob.
M. G. Mes, winkelier te Arnhem. Rechter-
comm. mr. P. 0. 't Hooft, curr'.or mr. J. H.
Labberton,
II, Overbeek, sigarenhandelaar te Arnhem.
Rechter-comm. en curator als voren.
II. Cobelens, vroeger timmerman en aan
nemer, thans zonder beroep te Monnikendam.
Rechter-comm. jhr. mr. R. de Marees van
Swindereo, curator mr. A. A. Stheeman.
G. J. Bekkenkamp, te 's-Gravenhage. Rech
ter-comm. mr. O. W, Vollgraff, curator mr.
J. A. Fhilipse.
Opgeheven:
H. Vlendré, winkelier te 's-Gravenhage.
J. C. Hoogendorp, timmerman te Rotter
dam, failliet veiklaaid 29 Januari.
Ge ëindigd
C. de Klerk, timmerman te Amsterdam.
Feroordeding wegens staking.
Den 18en Januari brak in de glasblazerijen
te Lodelinsarl, in de buurt van Chaileroi,
eene werkstaking uit onder de jongens. Voor
het scheidsgerecht werden de stakers ver
oordeeld tot een zeerhooge schadeloosstelling.
Nadat de directie de jongens vervangen
nad door werklieden, die niet bij het syn
dicaat waren aangesloten, weigerden de bla
zers met deze laatsten samen ie werken en
legden zij op hunne beurt hel werk neer.
De maatschappij daagde hen eveneens
onmiddellijk vóór den raad en eif.chte van
hen schadevergoeding wegens contractbreuk.
Het scheidsgerecht heeft Maandagmorgen
uitspraak gedaan. Het heeft 52 blazers ver
oordeeld tot 25 en 20 francs schadeloos
stelling daags, van af 30 Januari tot op den
dag van het verbreken van hun contract.
Het totaal dezer bedragen is meer dan 520.000
francs.
Twaalf werklieden moeten ieder 750 francs
betalen27 17.600 francs iederéén 6500
francseen andere 23.825 francs.
BUDAPEST, 19 Februari.
Tarwe per najaar kr., per voorjaar 9.60
Mais per Mei 5.36.
Rooswater te Schicdnio,
Febi.21: v.m. 3.11 nam 3 26
'22: i 4.— 4.11
Hoagte tan het wafer op de lthfereu.
Berichten van 19 Febiuari
bUBlTH,
KOELEN/,,
IR1ER,
KEULEN',
RUIlhMlin
2 nur's mi'ht
6 uur 'v n.org.
12 uin audit.
11 uni niorg
8 urn mare
1.96 Gev
2.68 G- v
1.30 Gov.
2 90 Gev
2.55 GHi
fi 26 i
0.15 V
0.07 V.
0.2.V
0.25 y
'Zon en SS aan.
Zonsopg Feb. 21: 7. 8 v.m. nndurg
a 22
22 Febr. V. Maan
5 21 'i.o
5 22
Maart. L. kwanie-,
familieberichten.
(Hit eenige couranten.)
Bevallen: 14 Febr.G. W. Udo-Stam,
z., Rhenen. 15 Febr.A. Roding-Span-
nenberg, z., Amsterdam. E Mulder-Veer
man, d, Amsterdam. 16 Febr.Suholten-
Juda, z., Bussuro. A. E. A. Idemn-De
Boer, z., Medemblik. N. 0. Muller-Desplant,
z., Amsleidam. Ten Cate-Buys, d., Am
sterdam. 17 Febr.Baron van Harden-
bioek-Roëll. z.,Leiden.— I.M.Schutte-Pijper,
d., Amsterdam. A. Schuurman-Smit, d-,
Graft. 18 Febr.: F. van Gelder-Levy, d.,
Amsterdam. H. J. Klink-Woudsma, d,,
Amsterdam.
Overleden: 14 Febr. M. P. Korevaar,
38 j., Pemalang, (Ned.-Inüië). Wed. L. J.
Aa-BSom, 76 jAmsterdam. B. W. Smit,
75 j., Weesp. '15 Febr.C. G, Bijleveld,
79 j Arnhem. M. Nielsen, 72j., Dram
men. J. A. de Vassy, 72 j., Den Haag.
W. Nel, 55 j., Arnhem. Wed. E, G. J.
Vervoorn-Post, 83 jOosterbeek. 16 Febr.:
J. M. A. baron Goethals, Brussel. E. H,
Content, 78 j., Amsterdam. Wed. B- M.
Sanders-Duinmeyer, 71 jEdam. W. Beek
huis, 77 jGroningen. Wed. A. A. van
Moock-Van de Koppel, 53 j., Den Haag.
C. Kroon Mz., 79 j-, Noord-Schanvoude.
17 Febr.v. d. Broek, 12 j., Amsterdam.
A G E Hl A.
21 Febr. Gr. Sehouwb., 8 uur, Maria Stuart.
22 Gr. Sehouwb., Rotterdam, 8 uur,
Quo Vadis. (Thdutre de !a Porte
St. Martin.)
24 Gr. Schouwburg, 8 uur, Ned, Too-
neelver. Ora et Labora.
27 3> Musis Sacrum, Schiedam Vooruit,
Ledenvergadering, 8 uur.
Te Rotterdam eiken avond Circus Variété,
Stationsplein, 8 uur.
HAMBURG, 19 Februari.
Petroleum loco 6.70, brief, dito -.geld.
Spiritus kalm, per Febr. 13, Mrt./Apr, 13
Heden overleed te Botterdam zacht
en kalm, voorzien van de H.H Sacra
menten, onze innig geliefde Moeder,
Behuwd- en Grootmoeder, Mevrouw de
Weduwe
geb Bruineman.
b m den ouderdom van ruim 69 jaar.
Vit aller naam
J. F. M. LAGERYVEY.
Pastoor.
HrioFildni p, 18 Febr. 1902.
tO<X
Voor winkelieis Verpakking
jfy in oen gratis kistje, 48 stuks
X franco., gebruikelijke korting.
verkrijgbaar bij
SCHOENHANDEL,
SCHOENMAKERIJ
Singel I03.
Voor Groningen ad verteere men i
OchtcnuMad.
Officieel orgaan der gemeente Groningen,
EN
Aangespoord door het goede resultaat «J
het Hany's Poultry-Meal, dat ik bij mijn!
hoendeis aanschouwde (ik heb ze n.l. met'
dit meel opgefokt en had na vei loop van I'
maanden lit-t eeiste ei van mijn kuikens ar
nu eieren, terwijl de landbouwers, die hondeii
a honderd vijftig kippen hebben, geen ei zagen)
wil de heer P. van W. te de Lier er°ea'
D<pót vau hebben om het bij de landbouwer
intevoeren enz. enz.
(Was get.) G. TIMMER,
Herv pred. te de Lier. 22 Januari 1902.
Door voedering met Harry's-Poultry-Meai
vi'ikieeg ik van November 1900 tot 1 No
vember 1901 van G vastzittende kippen 130o(
eieien of ruim 217 per kip in 'tjaar. Van1
geen enkel ander voeder heb ik zooveel eieren'
vei kregen.
(Was get.) R. W. RIDDERHOF'.
te W erkendam.
Honderden attesten vermelden dezelfde
gunstige uitkomsten n.l. veel eieren gedurende
de wintermaanden wanneer deze duur zijn;
't geheele jaar door meer eieren dan vas)
andere voedersoortpn en veel voordeeliger et
goedkooper zelfs dan graan»de eieropbrenosi'
verdubbelde".
Gerst, Mais, Tarwe bevatten 10 12®,
en 13 Envit en Vet.
Hany's-Poultry-Meal bevat 30.5 Eiwit
en 10.3 'Vo Vet gegaiai deerd onder kost-looze
openbare condole aan alle Rijk sla ndbmiwh
pioefstalions en kost slechts incluis zak
f 5 50 per 50 Kgr., f 2 90 per 25 Kgr., f 1.30
per 10 Kgr. 1
Levering direct of door de ruim 600 Depót;
houders in Nederland; in plaatsen waar nn;
niet vertegenwoordigd, worden solide Depót'
houders gevraagd. Behaalde overal den ln piij-.
Brochure Wetenschappelijk kippen vos-;
den" gratis en fianco doorHoofdagentsclia;
van Hauy's-Pouitiy-MealBarneveld.
N.B. Alle zakken zijn van gestempeli
loodje en Handelsmeik voorzien.
Depóts te Schiedam bij A. BIJLOol
lCreupelsiraat 38, en Gebr. VAN KIIIJV
Westvest, Handelaren in Veevoeder.
bi
bi
g'
Vf
vv
V
is
di
hi
lu
b£
dl
ai
br
da
ac
mi
te
vo
da
wi
we
be
ha
ur
de
of
we
is
lie
wc
ve
vij
He
li ff A n TNTSITRAT]K.
rac
Oodergeteekende beveelt zich minzaam
aan tot het aanlcggt-n en ondciiiouifen
van Tuinen.
p./a. A. VEBBEEH, Buitenhavenweg
'170 boven.
I
beveelt zich beleefd aan tot het
van alle soorten Naaimachine».
Hachlnenaaldcn voor alle oude
en nieuwe systeemen.
S en alle andere onderdeelen
VAN SCHEVI0HAVEN, Edel Metaal. Drama
in 5 bedrijven1.
JUNGIUS. Een woord over liet nationaal
bureau Vrouwenbond f 0.25.
DAHN. Aan het hof van Keizer Karei - 2 50.
De Navorscher, afi. 1. per jaargang. - 7.50
De Wereld-Tourist, Tjjdschr. voor reis- en
verzanielsport, per jaar in 24nfl. 7 20.
ROGGE. Gescltiedk, opstellen - 3.90.
L, F. MEA DE. Grootmoedertje, uit het
Eogelsch vertaald1.90.
Dr. J. W. H. WIJSMAN. Voorlezingen over
Psychiatrie voor Studenten, Artsen en
Juristen, 3e drukf 4.75.
Wet Nationale Militie, ed. SUHüURMAN
JORDENSf 0,50.
P. H. EIJKMAN. Kanker en Röntgenstralen,
POTHAST. Algemeene Geschiedenis 1689-
1789J 1.25.
Mr. J, G, L. NOLST TRENITÊ, Brandverze
kering. Nederl. Assurantierecht 4.50,
geb. - 5.50,
ha-i
- ksi
Directeur CARL PFLAÖINü. ]n,|
ei», Stottert—ik
SUCCESI h-lu
STORMACHTIG
le optreden alhier van
llady Abdullah's
13 BBHBimV ARABS
IgCJl
{.in
12, jclig
iu hun verbazingwekkende sprongen en prnc^®c
tige Pyramiden, enz. enz. jVaa
WILLIAM TIIEKESE SCHUFf'^
Genre „Ucberbrclt'l", 1-j-^
Clavier Humoristische, Declamations un(ifil0J
Gesangs-Improvisationen. noc
Les A Berllng», Mile. Snliorll»
Potpourri Gyinnastique. Danseusefantasqu|g^e
SchrBdcr A* Dcntcr. IvnngntF'; B0l|
Dansende Canikaturen. MimischerAd»
Excelsior, HolLDames-zaog-Ensemble. ,g00
NIEUWE BEELDENplat
Plaatsbespreking dagelqks van 11>3'/j Klue
Aanr. 8 - einde 11 uur. II:
Laatste trein naar Schiedam vertrekt H-"1,
Gedrukt tbr Drukkehjj v. d. Sohjedamsobb Oouea.v
