1 I i N (SiSII 55"" laargang. Vrijdag 28 en Zaterdag 29 Maart 1902. No. 10814 ra, Eerste Blad. IK De zaaiende hand. AF. a Kennisgeving', B e r i c li t. BUITENLAND. UI "SS vi afev*!, V •Rech cura eydoi !graai ilT-Va Bron! Lang; 'Ss-Yai Maan >1). - A.d Veei !ouvé| uhuy. Veert< 'ïancc SCHIEDAM SCHE COURANT Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaalVoor Schiedam en Vlaar dingen II. 1.25. Franco per post fl. 1.65. Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 40 cent. t,aro Afzonderlijke nummers 2 cent. utern: Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Buu« Advertentiën voor liet eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur het bureau bezorgd zijn. Bureau: Boterstraat 68. >g vai osman Ned n Neti Hobb; rariét4 BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Schiedam, brengen ter kennis van belang hebbenden, dat ter gelegenheid van den Goeden Vrijdag, de Koopmansbeurs op 28 Maart a.s. 8SES1.0VEJU zal zijn. Schiedam, 27 Maart 1902. Burgemeester en Wethouders voornoemd VERSTEEG. De Secretaris, WIJTEMA. Met liet oog op den Goeden Vrijdag rerschjjnt de „Seitlcdamschc Cou rant" Vrijdagavond 28 Maart WIET. AEGEMEE78 «VKRZICliT. SCHIEDAM, 27 Maart 1902. Suld-Afriha. Cecil Rhodes. -J- De Vredesonderhandelingen? „Do mortuis né nisi bene." „Over de doo ien mets dan goeds" zegt liet sweekwoord. Vilden wij ons daaraan houden, dan, ja, dan noesten wij alleen zijn dood vernielden on ü&t dat bericht volstaan. Daar de overledene m den ZuidLAfrikaan- chen oorlog oen te igroobe rol heeft gespeeld ian dat wij met een ovefflMj'dens advertentie mimen volstaan, zij hot ons vei'gund, iets imtreat het loven van dion man te zoggen, liet geen betere woorden kunnen wij die «schouwingen openen, dan waarmede Schill er eens een anderen Cocil beschreef in zijn „Ham Stuart" (4e bcdir. 3o tooucel). Eou ileino variatie mooten wij in den vierden en ichtsten regel maken. Ir liabt um England1 wenig Dank verdient ilylord! Sm uiiigohcnrer Frevol ist geschclin iidlit molii' umhüllt Geheimnis senne Thater, fctzt wild cm Inquisitionsgcn'ichb iröffnet. Wort und Blirke werden abge- wogen, ledanken sdlibei- v'or Gericht gestel'lt. Deun Ihr wart der alhvicht'go Mann, dei- Atlas Des Staats, ganz England lag auf Euron Schultem. Als jongeling van 17 jaar lijdende aan be ing, begaf Cecil Rhodes zich mot eenige billings op zak naar Zuid-Afrika. ïlob kli- laat is, zooals men woet, daar zoor gunstig oor bon, die door deze kwaal) zijn a an go t zanger Roman VAN IDA BOY—EiD. De groote snelheid, waarmede alles aan tocht moest worden, had Richard Ku- pivsky veel, zeer veel geld gekost. Maar wilde zijn vrouw niet in een ontredderd !Jis brengen. Ilaar als in een sprookje met de 'heele inrichting te verrassen, dat ging ook ®t. Want haar smaak was zoo ongewoon, 10 gedecideerd, dat Richard er bang voor arls, mkler. laslo, )ienen 1 Act. ICS, nftsises «I es ienni i/j ure, 41.37. «118. UBAüTi 8s rneer atkeuring dan dank in te oogsten, «tjonge paar was toen met tante Louise idelijk na de verloving, naar Mdnchen ge- iisd. Later waren ze met hun drieën nog sts naar Hamburg geweest. De buren van Kunowsky hadden genoeg zienhet afladen van reuzenkisten en 1 vreemdsoortige omhulsels van latten, «win zich in stroo gepakte meubelen be- '"den, nam geen einde. Alle Lundstedter handwerkslieden gevoel- ;|i zich beleedigd, want de heer Kunowsky uit Hamburg behangers komen, die veer- dagen op de eerste verdieping van het ils bezig waren, terwijl de eigenaar in het M znm Deutschen Kaiser, zijn intrek nam. "elene zelf stond bijna den geheelen dag de ongezellige ruimten, tusschen kisten, foo en brokstukken van meubelen, gaf bijna es zelf aan en beraadslaagde en streed met 1 decorateurs. -Zoo js het net goed verdeeld," zeide tast en wol dra raoch ook Rhodes db gunsti ge invloeden daarvan op zijn gestel bemer ken. Eenmaal hersteld, begon hij te werken mot een ijlver waaraan ihiji thans grooton- dcels zijn fortuin heeft te danken. Do man nen, die m Zvfld'Afnka geld verdienen of Rover maken zijn ziji, die geschiktheid heb ben om iedere gelegenheid die zich voordoet aan le grijpen. De man, die buiben Zuid- Afrika in Europa or niot aan denkt iets te verdienen buiten heb beroep of bedrijf dat door hem wordt uitgeoefend, zal' in Zuid- Afrika alles aanpakken waarbij hij winst dacht te kunnen behalen. Geen onderneming, waaraan iets te verdie nen was, liet Rhodes dn de eerste* jaren loo- pen. Hij vilde rijk worden en geen gelegen heid liet bijl vooihiji gaan. Wanneer een mijn was ondea-geloopen-, sloot Irijj een contract voor hot leegpompen; hij, leverde paarden of wagens of levensmiddelen; lüj werd zelfs ij'sfabrikaiiit voor de verfrissohing van de dorstige mijnwerk eis on ten bate van zijn eigen zak. En later, toen de dag kwam voor grootore ondernemingen, rustto hij niet, voor hij het zoover gebracht had, dat lnj 't geld in do groote De Bcers-maatschappijl kon besteden voor zijn denkbeelden. Dab hij, nu door den oorlog de mijnen niet bijzonder f lore eren, ook op ander ter rein zich tracht schadeloos te stollen, is wel gebleken uit het zoogenaamd'o vleeschcon- üract-sdhandaal. Heb blijkt nu toch dat de De Beers-maatschappiji daarin de hand heeft. Dezo maatschappij is toch de voornaamste der aandeelhouders van de maatschappij die zich gevormd heeft voor do levering van vleesch in bussen aan heb Engdlsche leger. Iemand, die hem goed gekend heeft, vertelt, hoe Cecil Rhodes halve nachten met Bama ko opzat om .hom over ito halen voor zijn plannon. Ten slotte gaf Barnato toe, zoggen- de „Sommige tmensclien zijn hierop gesteld, andoren weer op iets ander-s. Gij hebt nu eenmaal uw idee gezet op het maken van een groot rij,k. Wel, ik geloof dat wij heb u moeten geven." 1 Zooals gemeld, woond'o Rhodes den laat- stcn tijd to Grooto Schuur, liet mooiste landgoed in geheel Zuid-Afrika. Door zijn fortuin was hot hem. mogelijk in zeker opzicht zijn droom van een En- gelsch Zuid-Afrika te verwezenlijken. Wie zou, toen do jonge diamanthandelaar bezig was .toezicht teihouden op een troep in de mijnen werkende Kaffers, hebben durven voorspellen dat bijl eenmaal! zulk een grille rol zou spelen in de toekomst van liet land waarheen een geschokte gezondheid hem ge bracht had. Want dat is zeker dat in iedere balaingrijlko gebeurtenis van af het jaar 1890 tot 1899 Rhodes de hand heeft gehad. Hij bleef geregeld achter de schennen, maar bij is heb geweest die don inval! van Jameson heeft voorbereid, en lrij is het geweest die den oorlog .heeft uitgelokt. Dat deze echter zulk een 'keer zou nomen als gescnied is, heeft hij niet vermoed', zooals trouwens maar weinigen konden vermoeden. Ilelene tot haar verloofde, »we maken samen ons huis in ordejij hebt het geld, ik den smaak ervoor." »Jou deel is wel het belangrijkste," sprak hij en kuste haar de hand. »Dat geloof ik 1" antwoordde ze me, over tuiging. Over het geheel stelde Ilelene er zich niet veel van voor, haar familie het huis te laten zien. Het was echter niet meer clan gepast, dat zij. die haar lot nu toe een tehuis had den gegeven, ook de eersten zouden zijn, om haar nieuwe woning te zien. Helene hechtte ook in het minst geen ge wicht aan den lof of de afkeuring van de haren, het was haar geheel onverschillig, of iemand in de stad haar dingen aangaapte of haar daarom benijdde. Zij had ze gekozen en geplaatst naar haar eigen inzicht, niet uit IJdelheid om er voor de wereld mede te pronken. Deze begeerte naar schoone dingen, slechts terwiïle van haar schoonheid, scheen aan Richard de uiting van eën edele, begaafde ziel. llij wist, dat als hij al de schatten van Indië aan haar voeten had gelegd, zij die versmaden zou, in zooverre ze bestonden uit koude edelgesteenten en plomp goud. Helene was dus in het geheel niet benieuwd, wat de haren zeggen zouden, maar ze ergerde zich over het weër, dat een slechte stem ming en een slechte verlichting teweeg bracht. De hemel was zoo eentonig grauw, ner gens kon het oog een wolkje bespeuren, dat de wind grijpen en wegvagen kon, om een plekje blauwe lucht vrij te laten. Op de straten waren nog zwart en vochtig de sporen van de laatste regenstroomen en omrandden iederen grijzen keisteen met donkere lijnen, Een van do kenmerkende eigenschappen van dezen fmaucior, den grootsben dien Zuid-Afrika beeft gekend, en. wij willen ho pen voor de Boeren ook kennen, zal, is wel, dat hij bet igeld alleen beschouwde als het middel om hot dool te bereiken. Toen gene raal Gordon hem eens vei tolde boe hem door de Cluneezen een kamer vol goud was aangeboden, en hoo hij1 dit geweigerd had, mankte Rhodes op; „Ik zou het bobben aangenomen en indien ziji mij moer liaddeu willen geven nog meer. He.t geeft niet of wij er al .grooto denkbeelden op na houden, in dien wijl bot igold niet hebben,® int te. voe ren." Als vele andere, m bun soort grooto man nen, hechtte hij grooto boteekenis aan het noodlot. Wanneer hij evenals zijn vriend ge neraal Gordon m gevaar was tusschen Kaf ferstammen, bekommerd© hij zich nooit om zijn wapenen. Mot eon kleine dolk in de •hand betrad liij in 1S96 liet rebellenkamp van de Matabelen. Eenige dagen voor Kimberley's ontzet word Georgo Labrom, do vervaardiger van „Long Cecil", het kanon dat gemaakt werd op kosten van Rhodes, door een bom ge dood. Tot iemand, die wees op de- ironie en bot ongelukkige van diens dood, antwoord de. Cocil' Rhodes: „Neen, diet was geen on geluk." Daarop verteldo bij, lioe bij gezion had, dat Labrom in twee dagen driemaal als door een wonder aan don dood was ontsnapt en hij voegde er bij'; „Gij ziet, het moest zoo zij'n. Wat kan jo doen, als ectn man da gen achtereen achtervolgd, wordt?" Voor hen dio een schest of een foto van hem wilden maken, bad Rhodes één voor waarde. Hij wilde niet en profiel poseeren; „bet gebecle gezicht of niets" was zijn mot to. Yan do bewering dat één zijde van het gelaat beter is dan de andero wilde hij niets wetende menschen moesten hem recht in het .gelaat zien, tenminste als zij zagen. Ziedaar iets uit liet leven van hem, die nu gestorven is, ontzaglijk rijik, bewonderd door millioonen Engolschen, vervloekt door duizenden te midden van brandende puin- hoopen, dio zijn werk zijn. Zijn uiterlijk zon der distinctie, dat onbeschaamdheid en ver achting uitdrukte wanneer in zijn gelaat geen trekken waren van verveling, die we zoo dikwijls zien 'bijl verwend© kinderen of goblaceerdö grooto menschen, bedekte een zeldzame energie, een vruchtbar-© verbeel dingskracht, ten dienste van een onbeperk te eerzucht. Afkcerig van weelde, eenvoudig van zeden, was deze Nabob van bet Oosten, die slechts millioenon ophoopte om een der meesters van de wereld te zijn, de Napoleon van een handelstijldpedk, waarvan het prak tisch ideaal een afschuw beeft van room, dio gegrond is op heldendaden of poëzie, en slechts streeft naar die, welke ver-kregen woidt door vermeerdering van kapitaal, spoorwegen en telegraaflijnen. Wanneer de geschiedenis billijk was en op de daden van liet openbaar leven hetzelfde criterium toe paste als op die van het persoonlijk, dan zou De kale, vierkant gekapte kruinen dei' lin den van de Johanneskerk lieten zich niet gemakkelijk door ieder wind haagje heen en weer schudden. Ze stonden streng en onbe weeglijk, maar in hun knoestige takken sidderde hier en daar eeu door den herfst vergeten geel blad. De stcenen der kerk waren vol vocht en zoo rnaakte dc kerk door haar donkerroode kleur een nog som berder indruk dan anders, Het bankiershuis Kunowsky en "Wille- manns bevond zich tegenover het huis van de weduwe van den handelsraad Ilerlingen; op die manier kon tante Louise iederen morgen een waakzaam oogje laten gaan over de ramen aan de overzijde. Ze zeide ook tegen alle kennissen, dat het voor het jonge paar toch heel prettig was, een trouwe, ervaren bloedverwante zoo dicht in de nabijheid te hebben, want Ilelene kon haar zoo van uit liet raam wenken. »Ik zal wel niet dikwijls wenken," zeide Helene eenigszins oneerbiedig, toen ze met Ebba achter tante aankwam, die aan haar rechterzijde den professor, aan haar linker doctor Andreas Alteneck in een druk ge sprek vasthield. IJ et uitzicht bij mij is wat wonderlijktante Louise's huis en de kerk. Nu, de kerk is heel aardig, vooral als ze tegen een gouden avondhemel uitkomt. Maar ik benijd je het gezicht op het riviertje en de vlakte." Ebba zuchtte diep. Zij dacht er aan, dat ieder uitzicht en alle woningpraclit, haar geheel onverschillig zouden zijn, als men haar zóó, met de eigen aardige behoeften van haar natuur nam, zooals Richard zijn Helene nam. En dat kost niet eens zooveel, dacht ze bitter. Prijs der Advertentiën: Van 1—0 regels fl. 0.92; iedere regel meer 45 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeeliga voorwaarden. Tarieven hier van zijn gratis aan liet Bureau te bekomen. In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde hleine advertentiën opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Sntcrc. Telefoon No. 123. Cecil Rhodes plaats moeten nemen in liet nrusoum-Fussanid voor misdadige beroemdhe den. Rhodes is geheel zonder pijn 'gestorven. Do onmiddellijke oorzaak was uitputting van het hart, tengevolge van twee aanval len van hartverzwafckaug, in den loop van den dag, cn waarvan er één zeer langdurig was. Rhodes heeft don wensch geuit, in do Mötoppo-bergen (Rhodesie) begraven to worden. Do „Nc-uo Freio Brosse" publiceert een gesprek, dat baar correspondent te Utrecht hoeft gehad mot een Vrijstaatsoh burger, die, volgens den correspondent, uitstekend op de hoogte is van den loop der zaken dor Boorciigeddegecrdon in Europa. Volgens do zen persoon had de lieer Fischer, op mtnoo- diging van dr. Kuyper, 17 Maant eerst een sameinspreking gehouden met dr. Kuyper en vervolgens met president Kruiger en dr. Leyds. De gedelegeerde liceft verklaard, dat do besprekingen tusschen Schalk Burger, De Wet en Botha 'tot basis zouden bobben do onafhankelijkheid voor do Boeren, en do ruiling van don Witwa.tersrand van Johan nesburg en de goudmijnen logon Zoeloeland. Do gedelegeerde beweert, dat do reis van lord Wolsefey, die Maandag to Kaapstad wordt verwacht, door koning Edua.ixl is Voorbereid, dio do mcemng van "Wolseley over den toestand wonsclit to weten. Vol gens donzolfden Vrijslaatsoho burger zou don or op .hot oogonblik 35,000 Boeren on der de wapenen zijn, waaronder 12,000 Kaapkolonisten. Hij voegt er bij, dat een wapenstilstand schijnt gesloten te zullen worden. vr Uit Den Haag wordt aan do „Brussolsoho Son-" gemeld, dat dr. Kuyper zich pas tot liet Engelscho Kabinet gewend liceft, nadat hij zich verzekerd had da.t koning Eduard dien stap goedkeurde. De Engolschc rogoermg hoeft door tus- schenkomst van Kilelicner aan Schalk Bur ger cn Steyn laten weten, dab zijl een sa menkomst zou vergemakkelijken, indien zij wilden beraadslagen over hetgeen hun tc doen stond na den stap van dr. Kuyper. Al dus staan do zaken. Kuyper's vrienden zien de toekomst zeer hoopvol in. De „Soir" is een blad bekend om zijn groo te fantasie. Uit hot gisteren onder de telegrammen opgenomen verslag dat do „Figaro" geeft van het onderhoud vau oen zijnor medewer kers met dr. Kuyper, blijkt dat onze premier den man beleefd afgewezen heeft „Wat ik donk van de samenkomst te Pre toria en hot onderhoud van do leden der Td-ansvaalsclio regconng met Lord Kitche ner' Het zal u niet verbazen dat ik dien aangaande door mijn ambt tot dc uiterste te rughouding verplicht ben, liet (bedoeld is Richard stond voor bet raam in zijn kan toor en wachtte zijn bruid on haar familie op. Wie hem goed kende, zou op zijn ge sloten kleurloos gelaat nu gelukkigen glans bemerkt hebben. Ilij smaakte een groote voldoening. Een speculatie in aandeelen van een kolenmijn, die hij vroeger nooit gewaagd zou hebben, was prachtig uitgekomen. Een deel der winst moest aan de voeten van Ilelene worden gelegd, maar in een vorm, die aan haar gevoel voor schoonheid voldeed. Paarlen en kant, bad hij bij zichzelf gedacht, zijn de fijnste en sierlijkste kostbaarheden, die bij haar pasten. Nu hij haar daar met de haren zag aan komen, beproefde hij zich voor te stellen, of zij blij zou zijn, of, in een van haar onver wachte stemmingen, de geschenken onver schillig van de hand zou wijzen. Een zacht rood bedekte zijn gelaal. Hij kon Helene nooit zien, zonder een diep teedere aandoe ning te gevoelen. Zal ik haar vandaag wat nader komen vroeg hij zich altijd koortsig af. Maar liet scheen altijd weer, alsof men haar koel, kalm wezen niet kon vatten. Ook heden, den dag voor haar huwelijk, ontving Ilelene hem met een vriendelijk, verstrooid glimlachje en liet zich de beide handen kussen met een gezicht, alsof ze het niet bemerkte. rik zal voorgaan," sprak ze, idie slechte verlichting werkt doodend op de stemming, liet moet licht zijn." En toen men haar volgde kwam men in vertrekken, die met electriseh licht over stroomd waren, en in iedere kamer waren de sterkte en de kleur van het licht in overeenstemming met de versiering. Zwijgend do reis) is een feit, maar meer kan ik u niet zeggen." „U zal echter drong do journalist aan wel mededeclingen ontvangen hebben, 'hctz.iji uit Londen of uit Pretoria?" „Geen enkele, noch van de eene nooh van de andere zij|de.", was 'het antwoord. Do te genwoordige besprekingen gaan buiten mij om, Mijnerzijds is or niets geschied dan de stap die ik in Januari igedaan ikeib U 'be grijpt dus wal dat dlc niets te zoggen bob. Ik lieb voor u, voor do „Figaro" die u zendt, veel' sympathie; maar" ik mag niets zeggen. Overigens heib ik, ik lioriiaal' hot in allo op- redhbheid, u niets vaal belang mede te doe len De ministerraad komt bijeenik ga dion presideoren Daannede eindigde hot gesprok. Kolonel Hamid, die al eens in de „Daily News" geprotesteerd heeft togen heb dood schieten van Boerenoff icier en, dio Kaffers, door de Engelsohon tegen ben gebruikt laten terechtstellen, toekent nu in dat blad verzot aan tegen de bewering van Brodriok, in het Lagerhuis afgelegd, als zouden Boeren in k'liaki, gevangen genomen volgens liet be schaafde ooiil'ogsgobruik den kogel verdie nen, en het toepassen van dat „beschaafde gebruik" door Ivitólioner. Hij doet dat mot woorden van nu wijlen veldmaarschalk Siij- Neville Chamberlain. In con brief, geschreven drie maanden voor zijin dood, heet hot„Niomand 'kan er meer togen zijn dan ik, dat Boeren gestraft worden voor liet dragen van kliaka. Waarin z.ouden onze soldaten anders gestoken zijn dan in do kleeren van bun verslagen vijand, als zij twee jaar lang van alle hulpbronnen buitenslands afgesneden waren. „Hier bebben wij, belaas", vervolgt kolo nel Hanna „twee uitnemende militairen vierkant tegenover elkaar staande op een punt, dat de eer vati hun land raakt. De een brengt de Boeren om het leven, wijl ziji kha ki dragen, do andero zegt, dat zij met zich in khaki to steken geen misdrijf begaan. Do eerste is een generaal, wiens naam na den slag van Omdoerman een niet te benijden vermaardheid kreeg; de andero een veld maarschalk, wiens naam meer dan een halve eeuw iaug in Indie in allor mond was en dio stiorf mot onbevlekte oor." Officioc.il wordt bokend .gemaakt dat Ca nada, daartoe opgewekt door Obamborlain, besloten beeft, nog 2000 man hulptroepen naar Zuid-Afrika te zonden. In het Huis van Afgevaardigden heeft Burleton opnieuw een motie ingediend, om don secretaris van staat to vragen of liij' weigerde, ds, Thomas te steunen bij' zijn streven om do concentratiekampen in Zuid- Afrika to bezoeker^ ton oinde daar giften uit te doelen. Terwijl hij do houding van Hay afkeurde, zwaarde Burleton hooge lof toe aan do vochtende Boeren en sprak de en verbaasd ging men door de kamers. De oude professor zag verbluft toe. Hij kon dat alles niet begrijpen. Dat moest nu nieuwe kunst zijn? Hij wist in het geheel niets af van de beweging op liet gebied der heden- daagsche kunst cn als er soms voorstellingen van kunst in verband met zijn studies door zijn hoofd gingen, dan dacht hij aan oude schilderijen en antieke standbeelden. Hij had ook in het minst geen begrip van de kost baarheid der dingen, die hij daar zag, en liep daar rond, als een kind op een tentoon stelling. Ebba en Andree waren in Ilelene's kamer. Daar verhief zich boven een geelgrijze wand- bekleeding van glanslooze stof, een fries, welks achtergrond een door het avondlicht bestraald blauw water met vlakken oever voorstelde; pelikanen, in regelmatige rijen, wandelden daarop, en uit het water staken, op gelijke afstanden, wonderlijke, matroode bloemen omhoog. Dunpootige, rechtlijnige meubelen van geelgrijze kleur, met wat goud versierd en met vaalblauwe fluweel- stof overtrokken, waarin donkerroode arabes ken, vulden de kamer. In een van de hoeken bevond zich een in vorm en kleur geheel van de andere dingen afwijkende verzame ling van gemakkelijke stoelen, waarover prachtige Perzische zijden kleeden gelegd waren en een tafel, waarop een lamp brandde, een kunstwerk van brons. ïMooi is het, en het past bij Helene, als een lijst om een schilderij," zeide Ebba. (Werdt vervolgd.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1902 | | pagina 1