lend soli
B. J. LINDEBOOM ZONEN
Schiet amsche Conrant,
Yiaardingea,
W. F. HAELQFF.
A. VAN DER SLOOT Jr.
Maat en reparaties, net, spoedij en liillljk.
GRONINGEN.
l
kleine Advertentiën
D
PÉs-HeniriisM §5.
KINEMATOGRAAF.
Staten-Gencraal.
Kerk en Sc li ooi.
Ned. Hery. Kerk.
Gemengd N i e uw s.
Koloniën.
Handel en Bedrijf.
ABYERTE IS TIEN.
de Nieuwe Groninger Courant
Vijf-en-Zeventig cents
ONTBIJT-, S UCA HE KR UID-,
en G EMBEItKOJSK,
BOTMBBJtMITS m BOTJE UB A TONS,
mit ém MMfc/Wirto*
l*rins©iigracht 579, Am^terdaiu.
ZJlZ i 'fe efa e
Bureau: BOTERSTRAAT 68.
VEERTIGL CEKTS
G'
Langë Haven, Schiedam.
VOO Mn A ND EN
f 1.-.
geb. ƒ3.50
Als .A-g-ent; van de *Sclne-
damsche Courant" to Vlaardin-
gen is aangesteld de heer
Abonnementen en Adverten
tiën voor deze courant kunnen
aan dit adres worden opgegeven.
TWEEDE KAMER.
Vergadering op Donderdag 22 Mei 1902.
Do lieer SCHAPER .lichtte ceu motie too
om ondermijning dei- krijgstucht ook mot
disciplinaire straf te kunnen afdoen.
Do heer DE RIDDER meent dat do be
voegdheid' der commandanten tot berechtin.
van vergrijpen met straffen als provoost en
arrest bedenkelijk is.
Een amendement der Comm. v, Voorb.,
dat vei-sebillende overtredingen van 't Wet
boek van Strafr. (o. a. dronkenschap) slechts
krijgstuchtelijko vergrijpen zijn indien heb
feit onbestaanbaar is met de militaire tucht
of orde, toegelicht door den heer DE SA-
VGRNIN LOIIXTAN, werd voorloopig aan
gehouden.
Do heer VERHEIT betoogde de wensclie-
lijtkheid om bij heb voorbereidend militair
onderwijs den militair reeds te doordringen
van het begrip der krijgstucht.
De lieer VAN KARlSEBEEIv vroeg of
het niet ter verspreiding in voorraad heb
ben van opruiende geschriften disciplinair
kon worden gestraft.
De REG. CO Mil. betoogde dat dit een te
ernstig feat is om disciplinair af te doen en
verklaarde dat hl het stolsel van artikel 2
niet te paa komt een beroep op den regel
„non bis in idem".
Ook de AIEN .YAK JUSTITIE betoogde
dit en achtte het amondt. der Comm. v.
Voorbereiding overbodig.
Do AIIK. YAK OORLOG herhaalde dat
het da bedoeling is in liet Regl. op den
Dienst duidelijk op te nemen, dat heb bezit
van beleedigende geschriften op zichzelf
reeds strafbaar is. Hij bestreed het amende
ment-Schaper, omdat 't ondermijnen van de
krijgstucht van te ernstige» aard is, om het
onder de vergrijpen van krijgstuchtolijken
aard te brengen. Den heer Duymaer van
Twist zeide de Minister toe het uiten van
zedekwetsende liederen disciplinair straf
baar te zullen stellen.
Heb amendt. der Comm. v. Voorb. werd
daarop ingetrokken.
De heer SCHAPER wijzigde zijn amende
ment in dien zin, dat de ondermijning der
krijgstucht slechts in tijd van vrede discipli
nair zal worden gestraft.
Interpellatie.
De heer MELCHERS verin-ecg verlof om
op nader te bepalen dag den Min. van Bui-
tenlandsche Zaken te interpelleeren o,rer de
uitzetting van twee Kederlandsclie arbei
ders, Broens en Hajee, te Rheine woonach
tig, uit het Pruisische staatsgebied.
De MIX. VAK OORLOG verklaarde, dat
de heer Schaper een zonderling begrip van
de krijgstucht heeft. Hij on zijn partijgenoo-
ten doen niets anders dan d'e discipline on
dermijnen, hier en overal waar zij maar kun
nen. Intussclien nam de Minister het amen
dement-Schaper over.
De heer SCHAPER verklaarde, in het al
gemeen discipline noodig te achten, doch
verkeerd te vinden de bevoegdheid van su
perieuren, hnn minderen allerlei bevelen te
geven buiten dienst, waaraan zij, bebben te
gehoorzamen op straffe van provoost en ar
rest, De goede discipline moet niet berusten
op eerbied voor een persoon, maar op ach
ting en vertrouwen, en op bet inzicht dat zij
noodzakelijk is om de zaken te doen mar-
cheeren.
Bij1 art. 3 (krijgstuchtelijke straffen) ont
wikkelde de heer DUYMAER VAK
TWIST bezwaren tegen het samenkoppelen
van straffen voor de zee- en landmacht en
tegen de straffen van berisping en staf
dienst en wilde voor een zeker soort van
straffen geen vermelding in de registers.
De REG. COMM. zette uiteeen, dat de
door den heer Van Twist geweusehte split
sing van straffen, meerdere onderverdeeling
noodzakelijk zon maken. Berisping achtte
hij een zeer lichte straf voor officieren.
De MIK. VAK OORLOG achtte niet-ver
melding van de straf in de strafregisters een
middel', erger dan de kwaal, doch wilde gaar
ne overwegen de nawerking der bijkomende
straffen niet te lang te rekken.
De heer SCHAPER lichtte bij de artike
len 4 en 5 twee amendementen toe, om te
doen vervallen den stafdienst voor onder
officieren beneden den rang vaif sergeant bij
de marine, en voor mindere militairen, en
2o. voor onderofficieren en minderen alle bij
komende straffen te doen vervallen.
De heer DUYMAER VAK TWIST licht
te een amendement toe om slechts voor de
zeemacht inhouding van soldij als bijkomen
de straf t© behouden.
De heer STAALMAN ondersteunde de
amondementen-Sckaper.
De heer KOLKMAN was het in hoofd
zaak met die amendementen eens: inhou
ding d.er soldij achtte hij een onrechtvaardi
ge straf, vermindering van kost is een straf
die veel verder kan gaan dan de bedoeling
van hen die ze opleggen. Spr. gaf in over
weging aan de voorstellers, het amendement
in dien zin te splitsen dat slechts deze twee
straffen zouden vervallen en behouden zou
blijven het verbod van buiten den dienst
den sabel te dragen.
De heer LIEFTINCK ondersteunde de
amendementen-Scbaper, ook voorzoover deze
de bijkomende straffen willen doen verval
len, ook wat betreft het verbod van 'het dra
gen van wapenen, dat demoraliseerend werkt
ten aanzien van de kleine burgers en vooral
van de kleine burgeressen. Niets is zoo ha
telijk als de afkeuring uit den vrouwenmond
(hilariteit).
De MIN. VAN MARINE verdedigde de
bijkomende straffen bij de marine als on
misbaar, zoomede de strafexercitie.
Do MIN. VAK OORLOG zeido te over
wegen een wijziging va» art. 26, om do in
houding van soldij voor ouder officieren en
minderen dor landmacht hij licht- en vor-
zwaard arrest te doen vervallenvoor de
provoost zou dio inhouding dan blijlven be
staan.
Stafdienst en strafexerceeren zijn in tijd
van vrede bij' do landmacht wel niet bepaald
noodig, maar er wordt dan ook maar oen
matig gebruik van gemaakt en er zij'n geval
len denkbaar waarin het nuttig kan zijn,
bijv. in een kamp.
Vermindering van kost bestaat hierin, dat
water en brood, dus niet allo kost, maar wel
voldoende, wordt gegeven, terwijl die straf
slechts zelden, hij streng arrest, wordt toe
gepast en reeds 300 jaar bestaat.
Het verbod van sabeklragou dateert van
1SS3. Het is ceu vernedering, zeker, maar
een die de soldaat aan zich zolf heeft te wij
ten en die nuttig kan werken. 'Do soldaat
die deze staaf ondeigaat, zal zicli moeten
getroosten des Zondags met zijn meisje zon
der sabel uit to gaan.
De lieer DUYMAER VAN TWIST trok
alsnu zijn amendement in.
De discussie wordt morgen 11 uur voort
gezet.
Beroepen te Krommeniedjjk de heer
\V. Hamilton of Silverlon Hill, cand. te
Dedemsvaart,
A a n g e n o m e n het beroep te Gorinchem
door ds. J. J. G. van Toorenenbergen te
IJsselstein; te Haamstede (Schouwen)
door den heer A. M. Brouwer, cand. te
Leeuwarden.
Bedankt voor het beroep te Ernst door
den heer W. \V. van Haaften, eand.teSlie-
drechtte Vriescheloo (Gr.) door ds. H.
Ynzonides te Obergum.
Geref, Kerken,
Bedankt voor het beroep te Oldebroek
door ds. J. Op *t Holt te Bolsward.
Remonstrantsciie Broederschap.
Beroepen te Dokkura ds. H. van Assen
delft te Boskoop.
R.-K, Kerk.
De bisschop van Haarlem heeft benoemd
tot pastoor te Bleiswijk den lieer J. B. van
d. Berg, de bisschop van 's Bosch 'heeft den
heer G. A. M. van der Kant belast met de
oprichting eener parochie te 's-Hertogen-
bosch, en heeft benoemd tot pastoor te
Beugen den heer H. Nooijentot pastoor te
Velddriel den heer J. van Loontot ieeraar
aan het Instituut voor Doofstommen te St.
Michiels-Gestel den lieer A. Hermus; tot
rector van het Liefdegesticht te Oerle den
heer A. J. C. Goossens; tot kapelaan te
Deurue den heer H. W. Roestot kape
laan te Ravestein den heer J. C. J. Broks;
tot kapelaan te St. Michiels-Gestel den heer
M. A. van den Heuvel'; tot kapelaan te
Boxtel den heer J. A. Simkens, en tot kape
laan to Nijmegen d'en heer N. H. M. Fran
ken, priester van het Seminarie.
Hooger Onderwijs.
Leiden. Bevorderd tot doctor in de rechts
wetenschap, na het verdedigen van Stellingen,
de heer A. W. Hartman, geboren te 's-Gra-
venhage.
leiden. Bevorderd tot doctor in de rechts
wetenschap, na het verdedigen van stellingen,
de heer C. W. Hopster, geboren te Lernele
(Ambt Ommen.)
Groningen. Bevorderdtot arts de heer E.
Houwerzijl, docts., geb. te Groningen.
Heliographie.
Van den koepel in den tor»n te Ruinen (Dr.)
uit worden tegen wool dig door den heer
Dorjée heliographische seinen gewisseld naar
den toren te Sleen en van daar naar Ulsen
m Duitschland, Ook de toren te Beilen is
voor dat doel ingericht.
Arme Heine.
Een zesjarig zoontje van den arbeider P.
Bakker, te Veendam, geraakte Dinsdagna
middag vóór de ouderlijke woning in de vaart.
Toen het ongeval werd opgemerkt was
't reeds te laattrots alle aangewende po
gingen mocht men er niet in slagen de
levensgeesten weder op te wekken.
Geen bestendige liefde.
Dat de liefde niets steeds bestendig van
duur is, ondervond gisteren een zekere R. te
Prinsenhage, die in *t huwelijksbootje zou
stappen. In den vroegen morgen kwam hij
de politie rnededeelen, dat zijne bruid er
stilletjes van door was gegaan en bovendien
nog zijne gespaarde centen, naar men zegt
ƒ200, had meegenomen.
Oost-IndiS.
Het„Bat. Nwsbl." ontving het volgen-de
telegram uit Macassar, gedateerd 19 April.
De Papoea's hebben op een. tabaksonder
neming in Duitsch Nieuw Guinea zes perso
nen, waarvan twee Europeanen, vermoord.
Met schrik constateert men in de residentie
Soerabaja dat. zooals wjj reeds meldden,het
opiumdebiet er geweldig is gedaald. Men moet
het er voor houden, dat gesmokkeld wordt
op een tot dusver ongekend groote schaal.
(nSoer. Hbld.")
dholera.
Onder dagfceekening van 10 April ia nit
Kctaradja aan het „Bat. Nbld." geschre-
n:
De cholera heeft hier weder haar intrede
gedaan; dagelijks 'komen gevallen voor en
de vroeger uitgevaardigde bepalingen, voor
het garnizoen zijn weder van kracht ver
klaard, o. a. het verbod om buiten de canti-
ne bier en sterkedrank te drinken, In het
geheel wordt een twintigtal' lijders ver
pleegd, meest allen Europeesche en Amboi-
neesche militairen.
Da gewonde controleur Frij|ling heeft
voortdurend hooge koortsen en ontvangt
geon bezoek. Vermoedelijk zal een verlof
naar Europa noodig zijn. Hij wordt tijdelijk
in zijn dienst te Llio Soumawé vervangen
door den kapitein-adjudant Colijn.
Overigens is de gezondheidstoestand vrij
ongunstig. Vele gevallen van. -knokkelkoorts
doen zidi voor, waaronder vriji hardnekkige.
Men schrijft een en ander toe aan heb weg
blijven van de regens.
Afjeli.
Aan een van den ei violen en militairen
gouverneur van Atjeh en Onderhoorighe-
den, onder dagteekeniug van 18 April ont
vangen telegram, wordt door de „Java Cb."
hot volgende ontleend:
Een bende van Teungkoo Tjot Tjitjim
verwondde eenigo dagen geled'en door een
geweerschot den Oeloèëbalang van Keuma-
la; te vergeefs werd daarna naar do bende
gezocht. 17 April werd zij bij, Keumala Nib-
joh door patrouilles grootendeols ingesloten
en aangevallen. In het daarop volgend ge
vecht werden onzerzijds niet levensgevaarlijk
gewond de 2e luitenant L. Dersjant, do Eu
ropeesche sergeanten De Vries en Katte»
kamp, en zeven inlandsche fuseliers. De vij
and liet 42 gesneuvelden met wapens, waar
onder 1 repeteerkarabijn en 7 Beaumontge-
weren in onze handen.
Uit Kotaradja is dato 22 April aan do
Java Bode" geseind
De colonne, die onder het bevel van kapi
tein K. van der Maaten naar de Gajoe-lan-
den is opgerukt, is in Peusangan terugge
keerd, na liet spoor van den pretendent-sul
tan en van Panglima Polim te zijn kwijt ge
raakt.
Nadere berichten omtrent den tocht der
colonne ontbreken.
HET WESTLAND, 21 Mei.
Op de veilingen van hedenavond zijn de volgende
prijzen besteed: aardbeziën f0.30 a 0.73 per
potwitte asperges 28 a 41 c., blauwe dito
20 a 29 c., peen 4 a 12 c. en rabarber 5 a
13 ct. per bos; spinazie 50 a 110 c. per kin;
zuring 12 a 17 c., dunsel n c. en
postelein 30 a 45 c. per V* sla 1 a 3 c. per
krop, komkommen» 6 a 10 c. en bloemkool 10
a 27 c, per stuk aardappelen f 0.45 a 0.65
per mandje.
HAMBUKli, 22 Mei
Petroleum loco 6.70, brief, dito -.geld.
Spiritus kalm, per Mei 12, Juni/Juli 12.
BUDAPEST, 22 Mei.
Tarwe per najaar kr., per Mei 8,76
Mais per Mei 5.05.
CUREG11EM-ANDERLECHT 22 Mei.
lieden waren aangevoerd 1658 stuks runderen,
waarvan 541 ossen, 324 stieren, 793 koeien.
Men betaalde voor ossen fr. 0.76 a 0.91, stieren
fr. 0.00 a 0.70, koeien fr, 0.60 a 0.70 per kilo.
LONDEN, 22 Mei.
Op de veemarkt werden aangevoerd: 100
runderen, 3000 schapen en lammeren, 80 kalve
ren en varkens. Prijzen beste runderen
a schapen en lammeren 3/4 a 6/2,
kalveren 3,8 a 5/8, varkens ap. steen.
Tarwe
ifais.
NEW-YORK, 22 Mei.
Mei. Juni. Juli. Sept. Dec,
80 80 783/s 793/4
Mei. Juui, Juli. Sept. Dec.
70 671/g 6534 5134
Paliiisemeotea.
Uit de StaaU-Qourani-
Ui tgeuprokon:
Johan Heinle, giasschilder te 's-Gravenhage
handelende onder de flima Heinle en Co.
Rechter-commissaris mr. H, A. van Rees
curatormr. T. Gatsonides.
G. J. van den Brink, rijwielhandelaar te
de Bildt. Rechter-commissarismr. M, Ciom-
melin curatormr. D. J. Kuypers.
Karoly Toinasovsky, zich noemende Charles
FerenczyTomasowsky, vioolmaker gewoond
hebbende te 's-Gravenhage, thans verblijf
houdende m het buitenland. Rechler-commis-
saris: mr. A. E, Croockewit: curator mr,
A. G. Vreede.
Opgeheven:
Petrus Yincent, kooperslager te Helmond.
Geëindigd:
C. P, Jacobs, te Hoeven; H. A. Mmkx,
vroeger wonende te Amsterdam J. de Groot
N. Th. Stouten, banketbakker te 's-Graven-
hageL. Manders, vroeger koopman in granen
te Helmond, handel drijvende onder den naam
Manders—Hustinx, thans wonende te Utrecht.
Hoogwater te Mciiiedum.
Mei 24: v.m. 5.12 nam. 5.33
255.42 6. 7
Hoogte van het water op öo Rivieren.
Berichten van 22 Mei.
LÜB1TH, 2 our's midd. 13.29 Gew. 0.84 M,
KOBLENZ, 6 uur 's morg. 4.91 Gew. 0.34 M.
TRIER, 12 uur 's midd. 3.75 Gew. 0.52 M.
KEULEN, 11 uur 's morg. 5.40 Gew. 1.49 M
RUHRORT, 8 uur 's morg. 4.76 Gew. 0.81 M
Zon en Maan.
Zonsopg. Mei 24 3.55 v.m. onderg. 7.59 n.m.
253.54 8.
30 Mei L. kwartier. 6 Juni N. Maan.
Familieberichten,
(Uit «enige couranten.)
Getrouwd: 19 MeiP, A. Gouda en
M. Bohren, Interlaken. 20 MeiM. H.
E. Muller en M. A. C, Dresselhuys, Culem-
borg. 21 MeiJ. S. P. Multzer en II.
Ribbius, Deventer.
Bevallen: 20 Mei: A. Enrink-Van
Benthem, z., DoetiDchem. P. M. Walig-
Smit, 1. en d,, Krommenie. 21 MeiJ,
II. Kersten-Tadema, d., Heemstede,
Overleden: 1 MeiH. J. A. Boissevain,
Bioemendaal. 17 Mei: H. J. Both, 53 j.,
Amsterdam. 19 MeiW. J. D. Maas van
Middelkoop, 60 j., Utrecht. J.P. Gei bars,
-40 j., Velp. G. P. Fetmenger, 66 j Den
Haag. 20 Mei: P. Ham Hz., 33j,Gioo-
tebroek. J. Nagelhout J.Cx., 27 jSchagen,
F. Koops-De Vries, 37 j., Den Ilaag.
A G El Bf 19 A.
24 en 25 Mei. Rotterdam, Doele, Honden
tentoonstelling.
25 Mei. 1 u., Roeiwedstrijd, Schie b/d Zwet.
25 i> Gr. Schouwb. 8 uur. Martelares.
Te Rotterdam eiken avond Circus Variété.
Stationsplein, 8 uur.
Schoenmakerij. Sehocnliandel.
KORTE ACHTERWEG No. 18
tegen scherp concurreerendeprijzen.
Voor Groningen adverteere men in
Ochtendblad.
Officieel orgaan der gemeenle Groningen.
Ds ontegenzeggelijk goedkoopste, meest praktische 8n voo.
allo Vrouwen onmSab&ie MOJiJS-aiDS em I>.i.MllS-LECTUUiii,
welk tHdaohrift, in froot formwit verschijnende, eene oplug beeft van vele dtaifendUlIen Exemplaren,
voor alle ja&rgetydon en alle gelegenheden vindt men costuumB, met de daarbij behoorendo Knippatro^
neo, aiomede Handwerken, Borduur- en Haakpatronen, Monogrammen, ene. Iedere veertien dagen verschijnt
een Hommer van 16 Bladzijden met vele gTsvuren, waarbij gratie wordt verzonden een vel (18 B!z 1 van
een nieuwen Boman. Dit alles te zsroen, 192 Bladzijden drake per kwartaal uitmakende, kost sieonti
en fraaeo per post f
Abonnementen worden in alle Boekwinkels aangenomen, evenals b(J den Uitgerer
H. A, BI» BOELANT8» SdiledftKt,
WSÊF Emm WüAahen kaïuaa 09 «umge PRIJSCOURANT bekomt» we tilt
Htllll «SONINGER-KOBK «n SANKKT-BAKKERS-ABTl.
SCBXJBN. Barivwe grwsdatoflen gewwwbcfgd, JtdbwNuf met Gmtdm Mtdsffk Mnmf
lSêl m ÉsmUriem 1895.
In de nummers die Dinsdag- en Zaterdagavond verscnijnen, woiden
zoogenaamde
opgenomen tot den geringen prijs van slechts
per geheele advertentie.
Deze advertentiën worden uitsluitend aan het Burean tegen
vooruitbetaling aangenomen.
DE ADMINISTRATIE.
A
ate
'uit
Bel
'óór
Scl
Re
W
LEO N. TOLSTOI. Het Sexueele Vraagstuk,
0.65.
ADAMA VAN SCHELTEMA. Yan Zon en
Zomer. GedichtenÜ.60.
HENRI BOREL. Leiiane f 2 90
HÉLÈNE LAPIDOTH-Swarth. Ernst
f 1.50.
MACHIAVEELI, De Vorst 0 90.
TUTEIN NOLTHENIUS, Andiies Carnegie,
Dr. A, KUYPER. De Engelen Gods f 2 50,
FRANS HULLEMAM, Scheiding. Opgedragen
aan L. van Deyssel, f 2 50, geb. 2.90
STIJN STREUVELS. Langs (ie wegen 2.90,
GERARD VAN ECKEREN. Studies f 2.50.
JOH. DORRE. Graankorrels, bijeenverzameld
uit Nellie's voorraadschuur, ƒ1.—,
geb. f 1.50.
INA BACKEB, Machten 2.40.
L, VAN OEVEREN. Ontstaan, beginselen en
program der vrijz.-democr. partij ƒ0.35
JAN MACLAREN. Het leven van Jezus,
vertaald door ds. S. A. Baljon, pred. te
Spaarndatn, afl. 1, cpl. in 12 all. A ƒ0.60.
LOUISE STUART. Kinderbijbel, ing./3.50,
geb.-4.25
S. KALFF. O. I. Landjuweel, ing. -1.90,
geb, -2.50.
TUTEIN NOLTHENIUS. Nieuwe Wereld,
2e goedk. druk2.50,
Prof. dr. G. KALFF. Vondels leven, 2e dr.,
f 1.-.
ROMP TRAANBERG. Die Formenlehre
der Deutsche Sprache iür die Eieman
tarschulef 0.90.
A. VAN DISSEL. Deutsche Dichter und
Prosaiker von den testen Zeiten bis zur
Gegeowart3.45.
JDe Administratie.
DirecteurCARL PPLAGÏNG.
SS«M»i6#|fï®Ssa9 pdsfr
Heden en volgende dagen le optieden
hier te lande van den beroemden
Duitschen Humorist
SIEGWAUT «FiSiTS» WÖ
in zijn origineele voordrachten
Zazal éi Vcrog.
American Excentr.
llilcbsic.
Hotel zur Glosker,
Waekcr's
Kon. Mannenquartett
SelaUtascnllcsel'»
Dames Zang Quartel
Les GcrnlillnlS'
Duettistes Fran pais.
The Zelys
Scène excentr
Plaatsbespreking dagelijks van 113 V» ure'
AanT. 8 - einde 11 uur.
Laatste trein naar Schiedam vertrekt 11.37.
Bovi
'arm
„Mij
wntic
Jev
mg.
Een
irgen.
mc
Ij toe
,CrOt
ft die
grc
sja,
idene
naar."
Latei
Ida It
'fen -
ad zul
ad. als
»do
rialijk
ffieek
'kat c
'rindi
llaa.r
/«mdc
ittpngs
door
Lbba
En oj
Jibaa
■iterui
a'eest
ontgf
tilacl
•Papa
'we
G*DSUX* To DbUKWUM d. SOHIXDkMIOTBJi CoVBk*t'
