et
l
56"" jaargang.
Woensdag 28 Mei 1902.
No. 10862.
F.
ide
er
DB STRIK.
ng
3oen
toe-
HO-
JN
am.
na's
,t.
iaar
Z,1
BUITENLAND.
V
m*
PS
P
ara.
.31.
BINNENLAND.
Iaaö.
u
Btt,
Iftftrr-
"O
hoek
SCHIEDAMSCHE COURANT
Deze courant verschijnt dagelyks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prgs per kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25. Franco
per post fl. 1.65.
Prijs per weck"Foor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenoipgn.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur
aan het bureau bezorgd zijn.
BureauBoterstraat 08.
AJrtSKilKKA' OVERZICHT.
SCHIEDAM, 27 Mei 1902.
Zuid-Afrik n.
In het Lagerhuis heeft Balfour gezegd
n»els te kunnen voorspellen ten aanzien van
den dag waarop hij in staat zou zijn eene
verklaring af te leggen (er zake van de vre
desonderhandelingen.
Reuter seint het volgende uit Pretoiia, dat
wel in staat is om den vrede als niet aan
staande te beschouwen.
Het heerscben in Zuid-Atnka van een opti-
mististlsche mcening omtrent de tegenwoor
dige onderhandelingen maakt het noodzakelijk
er op te wijzen, dat deze meening nauwelijks
gebaseerd is op gegronde feiten. Het lekken
der conferentie behoeft niet bepaald een
hoopvol teeken te zijn.
De gedelegeerden hebben, ofschoon zij alle
hoop op het verkrijgen van onafhankelijkheid
hebben laten varen, nog vele punten van
geschil met de Regeering. Er blijft steeds
een hardnekkige minderheid, die weikelijk
het hervatten der vijandelijkheden als de
beste oplossing in den tegenwoordigen toe
stand beschouwde. Ieder oogenbhk kunnen
deze punten van geschil verscherpt worden
tot een weigering om de onderhandelingen
voort te zetten.
Het is zeer onwaarschijnlijk dat de voor
standers van den vrede den strijd zullen
opgeven, zoo lang er een flinke minderheid
is die den strijd wenscht voort te zetten.
Al deze dissoneerendo elementen moeten
daarom in aanmerking worden genomen vóór
het mogelijk is in eeriig opzicht iets te voor
spellen omtrent den afloop der onderhande
lingen.
Tegen heden is een kabinetsraad bijeen
geroepen naar men gelooft ter overweging
van het uit Pretoria ontvangen antwoord.
De »Echo" verzekert uit de beste parle
mentaire bron vernomen te hebben dat de
graanrechten niet geheven zullen worden de
opeenten op de inkomstenbelasting waar
schijnlijk evenmin. Het blad voegt er bij
dit wijst er op, dat de vrede zoo goed als
vaststaat.
Seddon, de eerste-minister van Nieuw-
Zeeland, zeide gisteren, een toespraak van
den burgemeester van Kaapstad beantwoor
dende, dat hij voelde dat de vrede niet ver
meer af was.
Uit Durban (via Pretoria) dd. 21 Mei:
De kans op vrede wordt hier grooter ge
acht, Er is meer opgewektheid in zaken. Het
heeft een geruststellenden indruk gemaakt
dat de militaire maatregelen aanmerkelijk
verzacht zijnmen hecht waarde aan de
onlangs uitgevaardigde kennisgevingen be
treffende de toelating, in de nieuwe koloniën,
van niet-uitlandersdaarin ziet men een
eersten stap naar het herstel van het persoons-
en goederenverkeer tusschen Durban enden
Rand gelijk het was vóór den oorlog; er
mogen al meer en meer goederen per spoor
over de grens vervoerd worden.
Naar hot Duitsch.
I'm
ett.
il.
trie
Mot die joviale frischueid, die hem bij heb
j publiek evenals bij) zijin collega's den naam
van. een bijzonder humaan en beminnelijk
menseh had doem verwerven, beantwoordde
,mr, Gerstenberg, bij1 het binnentreden van
iet bureau den bescboiden groet van den
jongen griffier.
„Goeden morgen, waarde collega, heb doet
ino genoegen, d'at ge al op- uw post zijb. Je
ziet er eoliter nog niet goed uitgeslapen uit."
„Het was inderdaad gisteren een tamelijk
late bijeenkomst in den Gouden Leeuw,
mijnheer," antwoordde de jonge jurist met
een zweem van Verlegenheid, terwijll hij zich
over een stapel akteu boog.
Do rechter klopte hem vertrouwelijk op
Ion schouder.
Geeft niets, hoor; de jeugd moet uit
lazen. En te midden der verveling van onze
eerbiedwaardige districtshoofdplaats is een
goed glas wijin soms de laatste toevlucht.
Hot spijt me alleen, dat ge het van morgen
'Waarschijnlijk weder heel druk zult hebben.
Onze Rasecke verstaat de kunst om een rech
ter van instructie het leven zuur te maken.
Zooals ik de zaab inzie, zullen we vandaag
vf morgen don slimmen vogel nog niet tot
ten bekentenis brengen."
De vSunday Special" bevat een telegiam
uit Johannesburg met de volgende mededee-
iing over den vrede
De beraadslagingen over den vrede gaan
rustig voort. Drie vragen der Boeren afge
vaardigden werden in den Kabinetsraad te
berde gebrachtten eerste, welke tyd ge
rekend wordt voor het vei leenen der autono
mie ten tweede, hoe men denkt te handelen
met het Nederlandsch in de scholenten
derde, hoe lang de Kaapsche rebellen van
het stemrecht verstoken zullen bljjven.
Het blad voegt er aan top, dat veronder
steld wordt, dat op de drie punten een
overeenkomst zal worden getroffen; doch de
beslissende vrede 2ou laDger op zich laten
wachten dan algemeen wordt aangenomen.
De jongste verliestlijst wijst uit, dat de En-
gelschen in het gevecht bij Ooikiep G dooden
en 13 gewonden, waaronder luitenant YVat-
kinson, verloren.
Men za! zich herinneren, dat lord Kitchener
in zyn rapporten te verstaan gaf dat de
Engeischen bij die gelegenheid geen verliezen
hadden geleden!
Men verzekert, dat generaal sir Redvers
Buller een rechtequaestie zal maken van de
»Times"-publicatie der geschiedenis van den
Zuid-Afrikaanscben oorlog, waarin hij zoo
hevig wordt aangevallen.
Men zegt, dat de auteur dezer geschiede
nis, de heer Amery, zich om redenen van
persoonlijken aard op generaal Buller wilde
wreken.
De ^Manchester Guardian" geeft een artikel
over de krijgswet in de Kaapkolonie. Daaruit
blijkt, dat de Engelsche militaire overheid
voortgaat de Afrikaanders die nog niet in
opstand gekomen zijn te plagen en te prik
kelen. rBrieven, in den laatsten tjjd uit de
Kaapkolonie ontvangen", zoo begint het ar
tikel, »toonen dat er geen verslapping is in
de strikte wijze, waarop de voorschriften van
de militaire overheid toegepast worden."
Een voos beeld, dat de schryver aanhaalt
is dat van Raubenheimer, voormalig lid van
de wetgevende vergadering voor Oudlshoorn,
die zijn ontslag genomen en verklaard heeft
geen lid van de Bondspartij meer te wezen,
een man die nooit krachtig kleur bekend
heeft en bij de Engeischen in zijn district
in aanzien stond, maar toch op de aanklacht
van een ontslagen Kafferbediende in hechtenis
is genomen, onder beschuldiging gewapende
rebellen geheibergd te hebben, ,'t Is niet
bekend of Raubenheimer nog in de gevangenis
zit, maar in elk geval is de behandeling van
zijn zaak achterwege gebleven.
Erger is het volgende. De levensverzeke
ringsmaatschappijen, die in de Kaapkolonie
werken, hebben aanzegging gekregen, dat zg
de verzekering van rebellen, die op commando
het leven hebben gelaten of die terecht ge
steld zijn, niet mogen uitbetalen. En hel is
het plan van de Engelsche regeering om, in
gevallen waar het noodig mocht blgken, dat
geld te gebruiken als schadevergoeding voor
menschen, die door de daden van rebellen in
het algemeen geleden hebben. Dat geld wordt
dus in beslag genomen zooals in de republie
ken boeven verbeurd werden verklaard om
de kosten van de concentratiekampen te
dekken.
„D'o man maakt door zijn eenvoud en
kalmte zul'k een sympathicken indruk, dat
liet werkelijk moeilijk is hem vo-or een sluip
moordenaar te houden."
De rechter lachte. „A'l'les comedie, waarde
heer, niets dan goed volgehouden comedie.
Deze soort van oprechtheid' ken ilc, maar ik
versta ook do kunst om ze te behandelen.
Mee ruwheid en geweld kan men niets win
nen, men moet veeleer door geduld en door
schijnbaar geloof to slaan aan bun woorden,
hen zoo lang in slaap wiegen, totdat ze be
ginnen met onvoorzichtig te worden, en zich
zelf den strop om den hals te halen. Een
rechter van instructie kan bijna geen groo
ter fout begaan, dan een verdachte dadelijk
op iedere kleine leugen of op elke onbeteeke-
nende tegenspraak vast te houden. Hij moet
veeleer don schijn aannemen zulke kleinig
heden in 't geheel1 niet op te merken, moet
do meest tastbare leugen, voor zoover ze niet
tot overtuiging leidt, met het vriendelijkste
gezicht voor zuivere waarheid aannemen, en
den misd'adigor op een eigenaardige manier
heel zacht in het net zijner eigon verdicht
sels pogen te verstrikken. Er bestaat, vol
gens mijn overtuiging, geen enkele booswicht
die bij een doeltreffende behandeling niet
vroeger of later zijn hoofd zelf in den strik
steekt, en de kunst der geheime politie be
staat alleen daarin, zich het rechte oogenblik
ton nutte te maken."
De rechter had gedurende deze leerrijke
bespiegeling plaats genomen midden voor de
Deze maatregel is vooral hierom van zoo
ingrijpenden aard, omdat de levensverzekering
onder de Afrikaanders diep is doorgedrongen.
Van alle Kaapsche boeren op commando
zegt de schrijver zijn er zeker acht op
de twaalf, wier leven verzekerd is voor som
men uiteenloopende tusschen de f2400 en
f 60,000. Tot nog toe hebban de maatschap
pijen geen bezwaar gemaakt de verzekerde
som uit te keeren, als de dood voldoende
bewezen was. Maar nu wordt dat geld ver
beurd verklaard, terwijl er in de Kaapsche
wet geen verbeurdvei klaring bestaat. De
militaire overheid heeft echter de wet op dat
stuk al gebroken met feitelijke verbeurdver
klaringen door middel van hooge boeien. En
nu weer dit.
Een andere, kinderachtiger toepassing van
de krjjgswet is het verbod om op de scho
len in de districten Oost-Londen en Koning-
Willemstad de Glimpses into Colonial Histo
ry en Hofmejjer, een broer van Adriaan, te
gebruiken. Fan het begin van den oorlog af
heeft men moeite gedaan dr. Muir, den su
perintendent vnn onderwijs, te krijgen tot
verbod van het onderwijs van Hoüandsch en
het gebruik van de Glimpses en dergelijke
boeken. Dr. Muir, ofschoon lang geen vriend
van de Bondsparty, kon niets rebellisch of
gevaarlijks in de gewraakte boeken vinden.
(Het ondeiwjjs in Hoüandsch schrijft de wel
voor,) De Glimpses is weinig rpeer dan een
dor relaas van feiten, en het is met de schuld
van het boek zegt de schrijver in de M.
G. dat die feiten niet altyd vleiend zijn
voor Engeland.
Nu dr, Muir niet wil, is de militaire overheid
er by te pas gekomen. Het handboek is
verboden en de leermeesters en leerlingen
moeten hun exemplaar op liet bureau van
den censor brengen ter vernietiging. Zal hei
nu ook tot het verbod komen om Hoüandsch
te onderwazen? Kapitein Llewellyn comman
dant van het district Somerset-Oost, liet al
indertyd de schoolcommissie voor hem ver
schijnen om hem uit te leggen, waarom er
op school les in het Hoüandsch werd gegeven.
(Jetacngde Rededeellngea.
EngelAnd.
De City van Londen biedt den Koning als
inhuldigingsgeschenk 5000 gouden sovereigns
aan.
België.
Volgens den volledigen uitslag der verkie
zingen zal de nieuwe Kamer bestaande uit
96 katholieken, 34 Jiberaleu, 3-4 socialisten,
2 christen-democraten. Du katholieke regee-
ririgsmeerderhtid is 26 stemmen, terwijl zy
in de oude Kamer 20 was. De Senaat zal
tellen 62 kalholieken, 41 liberalen en pro
gressisten en 6 socialisten, hier za! de regee-"
ringsmeerdeiheid 15 zijn tegen 14 in den
ouden Senaat,
Frankrijk.
In de Staatscourant komt het regeerings-
besluit voor, dat de Kamer Zondag 1 Juni
en den Senaat 3 Juni byeenroept.
Morgen zuüen naar alle waarschijnlijkheid
de pleidooien beginnen in de zaak wed.
Henry—Joseph Reinacli. Zou daaruit het
met groen bekleed© tafel, om zijn akten te
doorbladeren.
„Togen hoe laat is do houtvester Wcrden-
fels gedagvaard V'
„Tegen half tien."
„Dan moest hij eigenlijk al twintig minu
ten. hier ziju. D'e houtvesterswoning Vierlni-
den is toch in goon geval meer dan drie
kwartier van hier. Eoo'n jonge man kan (och
om acht uur wel uit de veeren zijn."
„Hij mag misschien aanspraak maken op
cenigo toegeeflijkheid, mijnheer, indien hij
zich wat verlaat. Toen ik om één uur don
Gouden Leenw verliet, scheen de houtvester
nog aan geen naar liuis gaan te denken."
„Zoo, is hij zoo'n plakker? Ken je Imm
van nabij)]"
„Slechts zeer oppervlakkig. Ik ontmoet
hem soms hier en daar in gezelschappen of
in 't Casino, waarvan we beiden lid zijn.
Gisteravond ontmoette ik hem toevallig op
straat eu hij noodigde me uit mede te gaan
naar den Gouden Leeuw, waar hij, zooals iK
later vernam, gedurende de laatste week allo
nachten tot aan den morgen toe door
brengt."
„Heb verwondert mij dat zulk een levens
wijze verecnigbaar is met zijn dienstplich
ten. Overigens ds bijl niet een groote, don
kere heer, met opvallend zwarte oogen Elt
meen me hem te herinneren van het laatste
bal in bet Casino. Het viel me toen op dat
hij bijlna onafgebroken met de jonge me
vrouw Heijdebrandb danste. Men vertelde
Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92iedere regel
Reclames 30 cents per regel. Groote letters uaar de plaats die zg
Prys der
meer 15 cents
innemen.
Advertentiën bg abonnement op voordeelige voorwaarden. Taneven lner
van zyn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-en Zaterdagavond verschijnen, war'en
zoogenaamde ftfsfo* opgenomen tot den prgs van 40 cents
per advertentie, by vooruitbetaling aan het Bureau ta voldoen.
latere. Telefoon Wo. 123.
nieuwe feit kunnen voortkomen, waardoor
revisie van het proces Dreyfus mogelijk wordt?
Italië.
De Koning en de Koningin kwamen Zondag
avond om 7 uur te Napels aan, op weg naar
Palermo om de landbouwtentoonstelling te
openen. Terwijl de koninklyke trein stilhield
aan het arsenaal, wierp een man tweesteenen
naar den trein. Hjj werd onmiddellijk ge
arresteerd. De man heet Vincenzo Guerriero
en is reeds vroeger veroordeeld wegens dief
stal.
Terwyl hij werd gearresteerd, hield het
publiek een indrukwekkende manifestatie
voor de souvereinen.
Ter eere van den Shall Werd Zaterdag op
het Quirinaal een gala-diuer gegeven, waaraan
behalve de Souvereinen aanzaten de Giaaf \an
Turijn, de Ministers, de Hofdignitarissen, de
voorzitters van Kamer en Senaat, deGioot-
vizier en de Perzische Ministers.
Midden onder het diner stond de Shah van
taiel opde Koning volgde hem en zoo werd
het diner beëindigd. Men vormde reeds een
cercle toen plotseling de Shah zich weer kalm
in zijn vertrekken terugtrok.
Zondagmorgen is de Shah uit Rome naar
Florence vertrokken, tot aan het station uit
geleide gedaan door den Koning en den Graaf
van Turijn.
Denemarken.
Voordat de krgiser Cassini de reede
verliet, sprak president Loubet bg den af
scheidsdronk de volgende woorden lot den
Koning: Ik hef mijn glas op ter eere van
Uwe Majesteit, met dank voor de zoo hai teiyke
ontvangst. De heunnering daaraan zal in mijn
hart gegrift bljjven Ik drink op de geheele
koninklijke familie, wier talrijke en gi eerde
leden op zoo waardige wijze in geheel Eui opa
de function vervullen waai toe het de Voor
zienigheid en de keuze des volks behaagd
heeft, hen te roepen. Ik drink op Denemarken,
waarmede wij door banden van ware toege
negenheid verbonden zijnhet oude Dene
marken, klpin van grondgebied en aantal
bewoners, gioot door zijn gecchiedenis, zijn
dapperheid en den glans waarmede h"t in de
eerste rij der beschaafde volkeren den weg
van den vooruitgang bewandelt. Ik drink op
Uwe Majesteit en op het flinke Deen°che
volk.
Noor w egen.
Het Storting heeft met algemeens stemmen
het voorstel van de onzgdigheidscommissie
aangenomen, nadat Blehr zich voor het voor
stel veiklaard had. De regeering is dus uit-
genoodigd, de kwestie der voortdurende
onzijdigheid van Zweden en Noorwegen te
bestudeeren, en die zoo mogelijk optelossen
op een wgze waarbij de vrgheid en onaf
hankelgkheid van beide landen gewaarboi gd
big ven.
Bulgatfij-ë.
Donderdag jl. moet er ernstig gevochten
zijn op deTurksche grens, tusschen Radovisjta
en Mnlesj Pianira. De Bulgaren verloren vijf
dooden en zeven gewonden ook de Turksche
soldaten leden verlies.
toen dat hij zoo iets van een huisvriend op
Gioot-Rischdorf was,"
„Het 'Risckdorfer hoerenhuis is slechts oen
kwartier van de houtvesterswoning Yierlin-
den af, cn do heer Heijdebrandt was een
oude kennis van den houtvester. Voor zoo
ver ik weet, rust er bij dezen omgang mot
de geringste smet op den naam der jonge
viouw."
„Ik wilde hiermede ook niets te haren na-
deele zeggen, on bekommer me daarenboven
in liet minst niet over do privé-zaken van
den houtvester. Wat moest hij tocli eigenlijk
hier komen doen O ja, nu herinner ik het
mij. Hij moet er hij' geweest zijn toen Heij
debrandt den noodlottigen twist met zijn
opzichter heeft gehad, en ik avilde van hem
een "beschrijving van heb veiloop hebben.
Nu, bijzonder gewichtig is liet juist niet. En
indien zijn baarpijp hem belet vandaag te
verschijnen, dan is het morgen ook nog
vroeg genoeg. Wat is er Nitsclike? Is de ge
tuige er?"
Dozo vraag werd gericht tot den ouden
gerechtsdienaar, die stil de deur was binnen
gekomen.
„Hij, die gedagvaard is, niet, mijnheer de
rechter. Maar mevrouw Heijdebrandt zou u
gaarne een oogenbhk spreken."
„Verzoek haar binnen te komen."
Na eenig dralen ten gevolge van verlegen-
beid, trad de geheel in ronw gekleed© jeug
dige vrouw over den drempel. De dichte,
lang afhangende weduwsluier verborg baar
Turkije.
De correspondent van de sBei 1. Lolt. Anz."
te Gonslantinopel, beweert, dat ernstige be
richten uit Tripolis groote ontsteltenis te
Yildiz Kiosk hebben gewekt.
De Sultan heeft den geheelen dag aan de
telegraaf van het paleis doorgebracht en
depêches met het bestuur van Tripolis ge
wisseld.
Men beweert, dat de geheele bevolking
van de provincie is opgestaan.
De Porte vreest voor een interventie van
een vreemde mogendheid.
v^r Stat
cn.
President Roosevelt heeft de nieuwe wet op
de toelating van Chineezen geteekend. Deze
wet wijkt niet veel af van haar voorgangster.
Den Chineezen blijft de toegang in de Vereenig-
de Staten geweigerd, behalve voor handels
lieden en studenten.
Hofberichten.
De regeerer.de Vorst van Waldeck heeft
aan H. M. de Koningin-Moeder de beschikking
gegeven over zyn kasteel te Schnumburg.
H. M. zal tegen half Juni daarheen ver
trekken om er eenige weken te verblijven,
Heden is vastgesteld dat H. M. de Koningin-
Moeder het Sanatorium te Heliendoorn zal
openen, daar de toestand van H. M. de Ko
ning zulks toelaat.
Op do boerderij in het Koninklijk Park is
men nog druk bezig met verbeteringen nan
te brengen. Behalve den nieuwen sta! za! de
melkkntner thans worden ingericht op een
wyze dat zij aan de strengste eischen der
hygiëne voldoet, Zoodra dit gereed is zal 't
vee, na voorafgaand onderzoek op tuberculose
worden aang-kocht.
Audiënties.
De gewone audiënties van de Ministers van
Financiën en Koloniën zullen deze week niet
plaats hebben.
Na geruimen tijd door ongesteldheid ler-
hinderd te zyn geweest aan de werkzaamhe
den in de Tweede Kamer deel te nemen,
woonde de afgevaardigde van Verilo, dr.
Nolens heden weder de Kamerzitting bij.
Hulp aan Martinique.
Voorbereid onder bescheiming van mevrouw
De Monbel, echtgenoote van den Franschen
gezant en met medewerking van dames uit
de hoogste kringen der residentie is een
bazaar tot stand gekomen, die hedenochtend
in Villa Boschoord aan het Bezuidenhout te
's-Gravenhage werd geopend en waarvan de
opbrengst ten goede zal komen aan de slaeht-
offeis van de ramp op Maitinique.
De keurig ingerichte tentoonstelling met
tentjes met van allerhande artikelen door
dames uit de aristocratische kringen zelfs
door de eehtgenooten van enkele onzer
Ministers ten verkoop aangeboden, mocht
zich reeds heden in veler belangstelling ver
heugen.
Verschillende kunstenaars o.a. Mesdag en
Toorop stonden schildergen af.
gelaatstrekken, en haar stem was tot ecu
nauwelijks verstaanbaar fluisteren gedaald,
toen zijl de beide hoeren begroette. Do rech
ter, di© zijn gelaat in een ernstige plooi ge
bracht had, boog togen haar met de voor
komendheid van den wclopgcvoeden mail.
„Mag ik u verzoeken, plaats te nomen,
mevrouw? Hebt u ons iets nieuws mede to
deelen
„Dat eigenlijk niet," antwoordde zo even
zacht als te voren. „Ik moest voor een ande
re zaak in de stad zijn, en nu meende nu
wilde ik
„IJ wildet eens komen booron of liet on
derzoek nog niet tot een bepaalden uitslag
heeft geleid," hielp do rechter liaar vriende
lijk voort, toen zo verlegen ophield. „Helaas,
kmi iik ji hierop nog niet met een bepaald
„ja" antwoorden, omdat opzichter Rascckc
nog altijd halsstarrig ontkent. Maai- u kruit
verzekerd zijn, mevrouw, dat de misdaad
niet ongestraft zal blijven. We zullen dcu
verstokten knaap wel tot bekentenis bren
gen. En zelfs indien dit ons niet mocht ge
lukken, zullen de bezwarende omstandighe
den voor iedere rechtbank voldoende blij
ken, om hem schuldig te verklaren."
De jonge vrouw had den sluier op rijde ge
schoven, om haar zakdoek aan de oogen le
kunnen brengen. Het smalle, jonge gezichtje
dat nu te voorschijn kwam, was zeer bleek,
maar bad een bijna nog kinderlijke bevallig
heid en zachtheid van uitdrukking.
(Wordt vervolgd.)