Gemeenteraad.
STADSNIEUWS.
Zondagsrust-
Naar verluidt bestaat by de Regeering het
voornemen om, ter bevordering van de Zon-
dagsiust, sommige treinen op Zon- en feest
dagen op te heffen. (»N. 0.")
Men zal echter voorloopig nog alles vermijden
wat de Koningin te veel inspanning zou ver
oorzaken. En daarom hecht ik ook geen ge
loof aan het bericht, dat reeds zou zyn besloten
in de volgende maand een garden partij op het
Loo te gevenzeker is het, dat daarvan in
de kringen die daarvan uit den a^rd hunner
bemoeiingen 'teerst kennis dragon, nog niets
bekend is.
De Koningin is stellig voornemens om,
onvoorziene en onverhoopte omstandigheden
voorbehouden, in September naar Den
Haag te komen en in persoon de nieuwe
zitting der Staten-Generaal te openen.
Consuls.
De Parysche correspondent van de »N. R.
Ct." seint aan zijn blad
Ik verneem, dat Aubert, oud consul-gene
raal van Frankrijk te Pretoria, genoemd wordt
voor den post van consul-generaal te Am
sterdam.
Onderscheidingen.
Bij Kon. besluit zijn benoemd a. tot rid
der in de orde van den Nederlandsclien Leeuw
J. Menno Huizinga, directeur van den ge
meentelijken geneeskundigen dienst te Am
sterdam, lid en eerste secretaris van de
Staatscommissie tot voorbereiding van maat
regelen tegen verontreiniging van openbare
wateren2o. tot officier in de orde van
Oranje-Nassau H. Wortman, mgenieur le
kl. van den Rijkswaterstaat, lid en tweede
secretaris van de Staatscommissie tot voor
bereiding van maatregelen tegen verontreini
ging van openbare wateren.
ontheven en ontbonden, met dankbetuiging
voor den gewichtigen dienst in de volbren
ging hunner taak bewezen, aan de heeren die
deel hebben uitgemaakt van voormelde
Staatscommissie, te weten: mr. A. F. baron
Van Lynden, administrateur bij het Dept.
van Binnen!. Zaken, te 's-Gravenhage, als
lid en voorzitter; J. Menno Huizinga, direc
teur van den gemeentelijken geneeskundigen
dienst te Amsterdam, als lid en le secre
tarisH. Wortman, ingenieur le klasse van
den Rykswateistaat te '3-Gravenhage, als lid
en 2e secretaris
en als leden dr. L. Aronstein, hoogl. aan
de Pol. School te DelftU. E. De Bruyn,
boofding., belast met den alg. dienst van
'sRijks wat., te 's-Gravenhage; II. F. Bult
man, lid ran de Eerste Kamer, voorz. van
het Ned. Landbourvcomité, te Haarlemmer
meer mr. H. A. Hooft, refer, by het Dep.
van Wat. te 's-Gravenhage; mr. H. Ph.
De Kanter, adv. en proc. te Haarlemdr.
J. Arriëns Kappers, directeur van de Rijks
II. B. S., plaatsv. lid van den Geneesk. Raad
voor Friesland en Groningen, te Leeuwarden
dr. H. P. Kapleyn, geneeskundige, lid van
den Geneesk. Raad voor Gelderland en
Utrecht, te Abkoude-BaambruggeH. J.
Lovink, dir.-gen. bjj liet Dep. van Water
staat, te 's-Gravenhage dr. W. P. Ruysch,
adviseur voor de Medische Politie bij het
Dep. van Binnenl. Zaken, te 's-Gravenhage;
dr. C. H. H. Spronk, hoogleeraar aan's Ryks
universiteit, te Utrecht, en mr. E. De Vries,
dijkgraaf van het hoogheemraadschap van
Rijnland, te Leiden.
Vertegenwoordigers.
Bij Kon. besluit is aan dr. G. Kaiff, hoog
leeraar te Leiden, opgedragen de Regeering
te vertegenwoordigen op het XXVlIe Taai
en Letterkundig Congres in 1902 te Ivortrijk
te houden.
Bij Kon. besluit is benoemd tot vertegen
woordiger der Regeering op het derde inter
nationaal congres van den Handeldrijvenden
Middenstand, dat op 3 en 4 Sept. e. k. te
Amsterdam zal worden gehouden. R. P. j.
Tutein Noithenius, te Amsterdam.
Toezicht risschcrij.
Tegen 1 Nov. a.s. wordt II. M. korvet
Sommelsdijk in dienst gesteld om de
Zeehond te vervangen bij het toezicht op
de zeevisschery op de Noordzee.
Roode Krnis doctoren.
Gisteravond te 11 uur kwam te 's-Graven-
haga de trein aan, die de heeren Koster,
Pino, van Houtum en Meuleman uit
Duitsclüand mede-voerde.
liet luid gejuich werden de mauneu, die
zoo lang van hun vrijheid beroofd eindelijk
weder in het vaderland terug waren door de
menigte begroet.
Aanwezig waren o. a. de heer Vervloot,
secretaris, en verschillende leden van het
hoofdcomité van het Roode Ivruis, dr.
Ruysch, voorzitter, eu tal van leden van 't
Haagsche llaunenconnté. een deputatie uit
de Zuid-Afrikaausche Vereeniging met een
afdedingsvoorzitter. dr. Blink, zuster Bey-
nen en dr. Vinkhuizen, die ook in Z.-A. wa
ren, do chef van "t Militair Hospitaal en dr.
Carpc-ntier namens de officieren van ge
zondheid m de residentie, benevens tal van
vrienden en vriendinnen van de terugkee
renden, Hartelijk, zeer hartelijk was de be
groeting na zoo'n tijd van gedwongen schei
ding.
Achtereenvolgens voerden dr. Ruysch, de
heer Vervloet (namens den voorzitter van
het R. Iv., die verhinderd was) en dr. Blink
het woord om den terugkeerenden hartelijk
welkom te heeten en hen te danken voor al
wat zij gedaan 'hadden, waarop dr. Koster
diep bewogen ook namens zijn kameraden
het woord nam om zijn dank te betuigen
voor de hartelijke ontvangst. Hij eindigde
met de verklaring dat het thans het oogen-
blik van scheiden was voor hem en rijn ka
meraden. Hun werkkring in het vaderland
zou veel van het lijden doen vergeten, maar,
zeide hij', gij zult ook moeten vergeven. Gij
zult dit moeilijk kunnen doen aan de man
nen die n uw vrijheid ontnamen, maar wel
wilde hij hopen dat rij hem zouden verge
ven die tot op zekere hoogte de oorzaak van
hun gevangenschap is geweest, en „mocht
ge al eens bitterheid jegens mij hebben ge
voeld, gij hebt het nimmer geuit. Daarvoor
innige, innige dank
Voorbereidend militair onderricht.
De Minister van Oorlog, wenschende het
voorbereidend militair onderricht nader te
regelen, ook in verband met het bepaalde
in het Kon. besluit van 1 April 1902, Stbl.
no. 48, houdende vaststelling der eischen
van militaire bekwaamheid en lichamelijke
geoefendheid, bedoeld in art. 104 der Mili-
tiewet *1901, heeft]: A. ingetrokken: lo. de
regeling van het voorbereidend militair onder
richt, vastgesteld bij de beschikking van den
Minister van Oorlog dd. 1 Juni 1898. Vilde
afd.no. 10 (R. Mi 1898, blz. bl, 219); 2o.
de beschikking van den Minister van Oorlog
dd. 3 October 1898, Vilde afd,, no 55 (R.
M. 1898, blz. 675) tot uitvoering van het
Kon. besluit van 5 September 1898, Stbl. no.
207 B. vastgesteld een nieuwe regeling van
het voorbereidend militair onderricht. De
bijzonderheden zijn te vinden in desSt-Ct."
no. 175.
der boeken en het aanschaffen van nieuwe
werken voor de Paedagogische Bibliotheek
een subsidie van f 500 voor het Ondersteu
ningsfonds ten behoeve van weduwen en
weezen van onderwijzers f 250 bljj ven bestemd
voor administratiekosten van het fonds)een
subsidie van f200 aan het Nederlandsch
Schoolmuseum; een subsidie van f250 aan
de stichting Heistellingsooid voor Nederland-
sche Onderwijzers te Luntereneen subsidie
van f 100 aan het Centraal Genootschap voor
Kinderherstellings- en Vacantiekolonies.
Ten slotte werd aangevangen met een voor
dracht over ïBelgische Schooltoestanden" door
den heer A. L. Prenau, hoofd eener school
te Aalst, België.
A. P.
in een bijvoegsel de
S. B.
sHet Volk" bevat
ontwerp-statuten en een huishoudelijk regle
ment, ingezonden door het partijbestuur der
S. D. A. P., ter behandeling op het reorgani
satie-congres, te houden op Zondag 28 Sep-
tember a.s. te Zwolle.
MMdonstand.
Er worden te Rotterdam pogingen aange
wend tot het oprichten van eene vereeniging,
uitsluitend van personen, behoorende tot den
middenstand der burgerjj, met het doel om
zonder op godsdienst te letten voor gemeente--
raad en Tweede Kamer afgevaardigden te
kiezen, die de belangen van dien stand zullen
behartigen.
Reeds is een voorloopig bestuur gekozen,
en weldra zal eene openbare vergadering
worden uitgeschreven.
aan. Benoemd wordt een commissie van drio
leden om deze na te zion, waartoe de vergas
dering wordt geschorst.
Na heropening -deelt de heer A. Lansber
gen mede dat een en ander in orde is bevon
den.
TJib do rekening blijkt dat is ontvangen
een bedrag van f 19,987.091 en is uitgege
ven f 19,098.52, zoodat er een voordealig sal
do ds van 888.571.
Dd heer Lansberg en heeft gezien dat
er langzamerhand met d'e Verstrating van
den Schiodamsdheii weg zal begonnen wor
den. Hij! verzoekt deze straat niet ineens
over de hoelo maar over de halve breedte to
gelijk te doen opbreken.
Aan dit verzoek zal worden voldaan.
Niets meer aan de orde zijnde, sluit d'o
voorzitter do vergadering.
Eindexamen H. B. S,
De uitslag van de eindexamens voor de
Zuidelijke Commissie der provincie Zuid-
Holland, 4de groep, isGeëxamineerd 12.
Geslaagd: G, L. Schouten, C. J. Damme,
H. Ilartogh Heys, W. Mensert, J. A. Hey-
mann, J, F. van -Hoytema, H, A. W. Klink
hamer, van de H. B, S. te DelftG. A. Boon
en J. G. H. van den Boveokamp van de II.
B. S. te Dordrecht. Algewezendrie.
Mijnraad.
Maandag heeft te 's-Giavenhage een verg.
vau den nieuwen Mijnraad plaats gehad.
Broederschap Notarissen.
In de beden gebonden jaarvergadering
van de Broederschap van Notarissen in Ne
derland, in het Venduehuis der Notarissen
to 's-Gravenhage, werd op voorstel! van den
voorzitter, mr. VYaterschoot van der Gracht
te Amstei-dam, besloten een telegram te zen
den aan H. M. de Koningin en Z. K. H.
Prins Hendrik, waarin vreugde wordt uitge
sproken over het volledig herstel van H. M.
en de betuiging wordt gegeven van de ge
hechtheid en verknochtheid der Broeder
schap.
De voorzittei' drong aan op herziening
der Registi-atiewet of afschaffing der regis
tratie en bestreed het vrije notariaat.
Uit het jaarverslag van den secretaris den
heer Chr. Miseroy bleek dat de vereeniging
452 leden telt en dat de reorganisatie vol
tooid is.
De volgende algemeen© vergadering zal te
Amsterdam gebonden worden. Dan wordt
tevens 't 60-jarig bestaan der Broederschap
feestelijk herdacht.
T-ot leden van 't hoofdbestuur werden
herkozen de heer H. A. G. E. Kempers en
gekozen de heer M. T. Y. Kingma Beitjes
uit Jorwerd.
Na afloop der vergadering werd een rij
toer ondernomen naar 't Huis ten Doyl
waarna in 't- Kurihaus te Scheveningen een
gemeenschappelijke maaltijd werd gehouden.
Morgen worden de praeadviezen behan
deld omtrent het notaristarief.
Protest.
Door den heer T. H. Haagen te Rotterdam
is een uitvoerig schrijven gericht aan schoen
fabrikanten en lederhamlelaars in Nederland,
bevattende een protest tegen be-chermende
rechten op leder en sehoenwerk. In verbaDd
hiermede wenscht de heer Haagen aan den
Minister van Financiën een adres te richten,
door allen die met zijne denkbeelden in
stemmen onderteekend, waaruit kan blijken,
dat adressanten beschermende rechten in
Nederland op leder en schoenwerk niet
wenschen.
Nat. Bur. van Vrouwenarbeid.
Het Nationaal Bureau van Vrouwenarbeid
deelt mede, dat het bureau gesloteo zal zijn
van 3 tot 31 Augustus. Tevens wordt bericht,
dat van heden af ook het tweede oflicieele
spreekuur des Donderdagsavonds vervallen is
wegens ondervonden practische bezwaren.
Spreekuren zullen voortaan uilsluitend kun
nen worden bepaald na vooraf tijdige schrifte
lijke beletvraag.
Bij, hot laatst gehouden examen iu den
telegraafdienst slaagde o. 'a. de 'heer L.
Meijer, surnumerair dor posterijen en tele
grafie alhier.
De zangvereeniging aSt. Caecilia", zal op
30 Augustus a.s. bij gelegenheid van haar
10-jarig bestaan, een vocaal en instrumentaal
concert geven, in den tuin van den R.-K.
Volksbond, afd. Schiedam.
Naar wij van dcai directeur van „Schiedam
Vooruit" vernemen zal' in het pand Wil
lemskade 27 gevestigd worden The Ren ard
Cycle Co" thans te 's-Hage.
Geoorloofd!
Men schrijft uit Noordbrabant aan de
j>N. R. Crt."
Men zou bijwijlen geneigd zijn te vragen:
Kan dan alles in deze streek? De gemeente
raad van Waalwijk stemde 2500 gulden voor
eeo kesk, en 't besluit werd uitgevoerd;
te Capelle liepen maandenlang 16 leerplich
tige kinderen trots de wet zonder onderwijs
rond, eu nu verhuurt de gemeenteraad aan
den predikant van den Loonschen dijk....
de met ruim rijkssubsidie gestichte openbare
school, die, sedert 1 Mei j l. in gebruik ge
nomen, meer dan 110 leerlingen telt. Genoem
de predikant ijvert sterk voor een* vrije school";
maar zoo goedkoop hij aan een volgens de
eischen des tjjds ingericht schoolgebouw
schijnt te kunnen komen, zal nog wel nie
mand in Nederland het gekregen hebben.
Of zullen heeren Gedeputeerden er een echotje
voor schieten?
De brug nabij de Varkenssluis is gisteren
buiten dienst gesteld, zoodat nu het pontje
in dienst is gesteld dat door middel van een
smalien loopplank met leuningen voor voet
gangers gemeenschap tusschen de beide
zijden der haven geeft.
Naar wy met genoegen vernemen is de
toestand van den 6-jarigen H. Jonkers, die
op den Buitenhnvenweg werd overreden, aan
merkelijk gunstiger geworden, zoodat
weder op herstel gehoopt mag worden.
nu
Krijgsgevangenen.
De S a 1 a k is gisteren van Colombo ver
trokken met 76 Nederiandscbe krijgsgevan
genen aan boord, bestemd voor Padang ter
overschepiog op de Gedé, met beslemming
naar Europa.
De Java-China-Japan-Lijn.
Men schrijft aan »De Nederlander"
Wy kunnen uit goede bron rnededeelen
dat het zeker is, dat aan de grootste
fabrieken op scheepsbouw- en werktuigge-
bied in ons vaderland van de aanbestede
stoomschepen der Java-China-Japan-lijn niet
één schip is gegund. Alleen de Nedei landsche
Scheepsb.-Mij. te Amsterdam zal hierop een
uitzondering maken. Daar op verschillende
groote werven gebrek aan werk in den
ijzeren scheepsbouw is, zal dus dit feit velen
teleurstellen en zulks te meer als de ge
ruchten waarheid bevatteD, dat het buiten
land met het grootste deel van den aan
vankelijk voorgestelden bouw zal worden
begiftigd.
Verontreiniging van openbare wateren.
Door H. M. de Koningin is de Staatscom
missie, aan welke is opgedragen te onderzoe
ken welke maatregelen behooren te worden
genomen ter voorkoming van voor de volks
gezondheid schadelijke verontreiniging der
openbare wateren, eervol van haar function
Ned Onderw. Genootschap.
De 57e algemeene vergadering van het
Nederlandsch Onderwijzers-Genootschap werd
gistervoormiddag te Leiden geopend, onder
voorzitterschap van den heer L. C. T. Bigot,
hoofd eener school te Amsterdam.
Te 11 uren in den voormiddag had de
plechtige ontvangst plaats van het hoofd
bestuur, het bestuur der afdeeling Leiden,
de leden van sub-commissiën en genoodigden
door het gemeentebestuur van Leiden op het
Raadhuis door den wethouder van onderwijs,
den heer J. A. Van Hamel, die tot de aan
wezigen een welkomstwoord richtte, de beste
wenschen uitsprak voor het welslagen dezer
bijeenkomst en het vertrouwen uitsprak dat
zij mocht bevorderlijk zijn aan de belangen
van het onderwys en van hen die aan zijn
belangen hun beste krachten wijden.
Voor deze waardeereude ontvangst werd
dank betuigd door den heer Bigot.
Ten 1 uur in den namiddag had de alge
meene vergadering plaats, waarbij een wel
komstgroet werd gebracht aan de bijeenge-
komenen vanwege de afd. Leiden door haar
voorzitter, den heer N. Brouwer, directeur
van de kweekschool voor onderwijzers en
onderwijzeressen.
Alsnu werd de leiding der vergadering over
gedragen aan den voorzitter van het hoofde-
stuur, den heer Bigot voornoemd, welke het
presidium met een welsprekende rede aan-
vaardde.
Na afdoening van eenige onderwerpen van
huishoudelijken aard, waarbjj o.a. de geloofs
brieven der afgevaardigden werden goedge
keurd en de rekening en verantwoording van
het hoofdbestuur over het afgeloopen Genoot
schapsjaar werd goedgekeurd, werden toege
staan: een subsidie van f 100 tot onderhoud
Lijkverbranding.
De Vereeniging voor Lijkverbranding heeft
een legaat van f60,000 ontvangen, onder last
van vruchtgebruik.
voorgelezen en onveranderd
Gemeenteraad vau Kctliel en Spalsnd.
Vergadering van Woensdag 30 Juli,
voorm. 11 uur.
Afwezig met kennisgeving de heer A.
Poot. Voorzitter de Burgemeester.
Dev oorzitter opent de vergadering;de no
tulen worden
goedgekeurd.
Ingekomen zijn van Ged. Staten
Goedkeuring op de comptabiliteitsbeslui-
ten dér vorige vergadering.
Idem op suppletoir kohier H. O., dienst
1902.
Idem op de verhooging der jaarwedde van
burgemeester en secretaris, zooals die door
den Raad was vastgesteld.
B. en W. leggen aan de®. Raad over het
proces-verbaal van kas-opneming biji den. ge-
meenteKmtvanger, waaruit blijkt dat er "in
kas is f 3459.77.
Al dezo stukken worden voor kennisge
ving aangenomen,
Yerd'er brengt de commissie, in de vorige
raadsvergadering benoemd, tob 'bet aanhoo-
ren der reclame® van de heeren. A. v. d.
Loo en C. Borsboom tege® bun aanslag in
den 'H. O. bijl monde van den 'beer C. Breg-
man haar bevindingen uit en adviseert den
aanslag van den heer A. v. d. Loo te hand
haven en die van den Leer C. Borsboom te
rug te brengen van f 2200 op f 1800.
Overeenkomstig dit advies besluit da
Raad,
Ingekomen is een verzoek Van de wed,
Heinsbrook om een half jaar kwijtschelding
der Hondenbelasting, wijji zij d'e bonden
beeft opgeruimd. De kwijtschelding wordt
verleend.
Alsdan biedt de Voorzitter den Raad
de rekening on verantwoording dienst 1901
Vanmorgen omstreeks 6S/4 uur ontstond
brand in de bakkerij van D. Krommenhoek,
waarschijnlijk doordien een vonk was ge
sprongen in het zaagsel onder den oven.
Het vuur deelde zich mede aan eenige
broodplanken en een schieter doch werd
spoedig met emmers water gebluscht door
den knecht H. Valerius, geholpen door J.
W. H. Prins en M. Oranje, die op het gevaar
waren toegesneld.
Correspondentie.
H. v. Z. Wy verzoeken U even aan
bureau te komenhet liefst 's morgens.
ons
Vergadering op Dinsdag 29 Juli 1902,
des namiddags te 2 uur.
De onderwerpen die in deze zitting moesten
behandeld worden, waren ditmaal niet talrijk
en ook lokten daarvan slechts twee punten
ernstige discussie uit.
2eadmissie examenGymnasium
By punt 5: Voorstel tot aanvulling van
art. 17 der Verordening tot regejiog van
het gymnasium, waarvoor van een tweede
admissie (na de vacantie) gelegenheid zal
worden gegeven, werd door den heer R i s
als bezwaar daartegen geopperd dat de be
slissing of een adspirant aan het examen
mag deelnemen, wordt gegeven aan het Col
lege van Curatoren.
Spr. wijst daarbij in de eerste plaats op
het feit dat aan de II. B. S. iedere adspiraot
die zich aanmeldt aan het 2e admissie examen
kan deelnemen.
Een ernstig bezwaar acht spr. dat een
adsphant die aan het eerste examen heeft
deelgenomen doch daarby is afgewezen aan
het tweede examen met zal kunnen deel
nemen óók al zouden bijzondere gevallen
hebben samengewerkt om den ongunstigen
uitslag van het examen te teroorzaken.
De voorzitter antwoordt dat dit be
zwaar toch denkbeeldig is, waaraan het Col
lege van Curatoren de beslissing is overgelaten.
Dat College kan dus die bijzondere gevallen
nagaan en zoonoodig die adspiranten tor het
deelnemen aan het examen toelaten.
Da heer Ris meent dat juist daar het
gevaar bestaat voor willekeur en voorschijn
van willekeur.
De heer Van Westendorp oordeelt
dat men voldoende vertrouwen moet stellen
in het college van curatoren om bet niette
verdenken van willekeurige beslissingen. Als
een schijn van willekeur het drukt en de
leden gevoelen zich daardoor bezwaard, dan
zullen zjj zelf wel aan den raad verzoeken
daarin verandering te brengen.
Aangezien het voorstel-Ris, om die bepaling
te schrappen, niet wordt ondersteund, kan
het verder geen punt van beraadslaging uit
maken.
Reorganisatie.
Voorstel van den heer J. H. van Westen
dorp J.Dz. tot reorganisatie van het uitgebreid
lager onderwijs met prae-advies daarop van
B. en W.
De heer De Groot wenscht gaarne in
lichtingen te ontvangen op de vraag of op de
school van mej. Kimmyser voldoende ruimte
bestaat om de leeilingen te bevatten na de
■eorgannatie, zonder dat bet gevaar bestaat
om weer dadelijk tot sclioolbouw verplicht
te worden.
De heer Honnerlage Grete merkt
op dat uit de vraag door hem onlangs aan
B. en W. gericht, de wethouder van onder
wys tot de gevolgtrekking is gekomen dat
spr. nu zou zyn vóór de door hem ingediende
reorganisatie. Dat is, meent spr., wel wat
ver gedacht. Met het oog op mogelijke ont
lasting der II. B. School had spr. een
reorganisatie wenschelyk geacht, doch de
Weth. van O. heeft toen reeds dadelyk ge
zegd dat een dergelijk resultaat niet ver
kregen zou worden.
Na rype overweging en ernstige bespre
kingen met vakmannen is spr. tot de conclusie 1
gekomen dat het niet gewenscht is de school-
Tyl te reorganiseeren of zooals men zelfs
wel heeft gezegd te desorganiseeren.
De reorganisatie zal in de eerste plaats
geld kosten en al zegt de W. v. O. ook in
zijn toelichting de financieele gevolgen zullen
gering zyn, op blz. 283 staat by de mede-
deeling dat de plaats van den heer Bitter
niet behoeft vervuld te worden tusschen twee
haakjes salthans voorloopig" zoodat spr. daar
slechts in ziet een spoedig te verwachten
benoeming van een opvolger.
Eenige" toelagen zullen aan het onderwys
moeten worden uitgekeerddit acht spr.
zeer vaag en hij vraagt daarom, watzjjndie
toelagen en tot welk jbedrag. Voorts wyst
spr. er op dat er zeer veel kans bestaat dat
de klassen aan de school-Kimmijser wel
spoedig zullen moeten worden gesplitst.
In het overzicht voorkomende in de toe
lichting op het ontwerp kan men zien dat er
leeds een jaar geweest is dat in een der
klassen 54 leerlingen zaten. Dit zal nu vee!
eer gebeuren en mej. Kimmijser zal daarmede
zeker geen genoegen nemen 'vooral waar het
teerlingen zijn die naar een andere school
moeten overgaan. Zjj zal dan dus aandringen
op splitsing.
Wanneer dan eenmaal tot splitsing moet
worden overgegaan is er dan ruimte genoeg
iu die school of moet er dan gebouwd wor
den Spr. is dan ook stellig overtuigd dat
de reorganisatie geld zal kosten, meer dan
de W. v. O. zich voorstelt. De opinie van de
vakmannen die spr. heeft geraadpleegd is
dat het uit een paedagogisch oogpunt een
fout is de laagste drie klasse te brengen naar
een andere school, omdat dan de 3e klasse
niet meer zuiver zal aansluiten aan de 4e
klasse. Immers hoewel het onderwys naar
een vast leerplan wo>-dl gegeven, geschiedt
dit toch dikwjjls naar verschillende methocjen
en die sliiiten aan het eind van het eene
jaar niet op de andere in het volgende jaar.
Ook acht spr. de reorganisatie onnoodig.
Er bestaat hier geen bepaalde behoefte
aan een jongensschool zooals we die hebben
voor de meisjes, omdat de school-Tyl als hot
ware wordt voortgezet in den talencursus,
waardoor de jongelui toch voldoende kennis
zullen kunnen veiktygen. Komt dan de
reorganisatie tot stand dan zou de talen
cursus kunnen worden afgeschaft.
Spr. wil ten slotte nog hierbjj voegen dat
de heer Tyl zelf niet is ingenomen met hel
plan tot reorganisatie zjjner school.
De heer v. Westendorp dankt den
heer Honnerlage Grete voor de uitvoerige
bestlijding die hij zyn ontwerp heeft waardig
gekeurd spr. doet dit zoo nadrukkelijk om
dat de vorige maal bij de indiening daaryan
alleen de heer De Groot zijn bezwaren tegen
het ontwerp heeft uitgesprokenaangenaam
is het ook omdat na bestrijding een weder
legging der bezwaren hier plaats hebbe,
Spr. wil dan beginnen met mede te deelen
dat de handenarbeid door hem in zijn toelich
ting genoemd niet behoeft te worden onder
wezen door bepaalde vakonderwijzers, omdat
zich die meer moei bepalen tot het vouwen
van papier e. d., terwijl voor het onderwys
in het handteekenen een onderwijzeres aan de
school-Kimmijser beschikbaar is.
Hoe dit onderwys nu precies geregeld wordt
is de kwestie van uitvoeying die hovpndiep
berust bij hef hoofd der sclioql, en mejufïr.
Kimmyser heeft aan spr. veiklaard dat die
regeling niet de minste bezwaren zal ople
veren
De heer Honnerlage Grete heeft ge
zegd het is geen reorganisatie maar een
desorganisatie en beroept zich daarby op het
oordeel van aan hem bekende vakmannen.
Spr. beroept zich echter op aan allen be
kende vakmannen van welke hij ook adviezen
heeft overgelegd. Wel heeft de districts
schoolopziener gezegd dat een 9-klassige
school wenschelyker zou zijn maar de nu
voorgestelde regeling verklaart by toch to
piefereeren boven de bestaande.
De heer Honnerlage Grete vindt
de uitbreiding van het onderwijs niet noodig.
Spr. wel.
De talencursus geeft niet wat deze jongens
behoeven. Deze is voor jongelui die over
dag op een kantoor zyn en de avonduren
bestemmen voor ontwikkeling.
De andere school echter is bestemd voor
jongens, die hun geheelen tjjd besteden aan
studie en die de H. B. school niet kunnen
volgen.
Dat de desorganisatie zou berusten op hot
niet aansluiten van de 3a klasse (school-Kim-
myser) aan de 4e kl, (school-Tyl) kan spr.
evenmin toe geven. De laagste dier klassen
komen van mej. Kimmyser, onder wier
leiding het onderwys is geregeld dan komen
de leerlingen by den heer Tyl, die op het
geleerde voortgaat.
Dat het onderwys niet zou aansluiten gaat
dus niet op, hoogstens zou kunnen worden
verondersteld dat de norm van ontwikkeling
anders werd. Ook de genoemde splitsing acht
spr. niet zoo dreigend, wat hy uit de cijfers
van het aantal leerlingen bewijst; natuurlijk
is het mogelyk dat de toevloed van leer
lingen zóo groot wordt. Mocht tot splitsing
moeten overgegaan worden, zoo dat de school
B te klein wordt, dan blijven toch altijd nog
lokalen op de school-Tyl beschikbaar.
Spr. heeft in zijn toelichtingen ook vroeger
gezegd dat de tjjd voor de reorganisatie nu
