56"* Jaargang.
Zondag 3 en Maandag 4 Augustus 1902.
No. 10920
Eerste Blad
2 Augustus.
NA VEERTIG JAREN.
i
2
s
e
BUITENLAND.
V
V
V
SCHIEDAMSCHE COURANT
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25. Franco
per post fl. 1.65.
Prijs per weekVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags _vóór een uur
aan het bureau bezorgd zijn.
ISureauISotcrstraat 68.
Prjjs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel
meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plants die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hier
van zijn gratis aan het Bureau te hekomen.
In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden
zoogenaamde Itïeine advertentiën opgenomen tot den prijs van 40 cents
per advertentie, hij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon Ho. 123.
a
O
D
3
o
a
«o
O
5}
A
3
3
s
M
Aan de Openbare School met uitgebreid
leerplan voor jongens (hoofd de lieer TIJL)
bestaat met 1 September n.s. gelegenheid
tot het onitangen van onderwijs ook
in de Duitse he en Engelse betaal,
Aigem eene Geschiedenis en Wis-
k u n d e.
Ouders of voogden die leerlingen dit ondei-
wjjs willen doen volgen, woi den verzocht zich
in de week van 25 tot eu met 30 Augustus
as. aan te melden bij het Hoofd der Schooi.
Onder onze feestdagen neemt den datum
welke liter boven is geschreven een niet
geringe plaats in en 't is dan ook niet meer
dan natuurlijk; want welk Nederlander deelt
niet lief en leed met zijn Koningin En dus
verheugt hij zich in de eerste plaats met
zijn Koningin, met onze Wdhelmina, die
gelukkig weer hersteld van Haar ziekte
gistermiddag met Haar Gemaal per rijtuig
naar Soestdijk is gegaan om feest te vieren
een huiselijk feest den verjaardag van
Haar Moeder.
Maar ook uit ons zelf voelen we iets in
ons bij het lezen van ons kalendeiblaadje,
dat hedenochtend, als of wij dit al niet dngen
vooruit hadden bedacht, vermeldtnVerjaar
dag van H. M. de Koningin-Moeder, Emma
der Nederlanden, geboren 2 Aug, 1858".
't Is een aardige en een innige band, want
't is een band van onwillekeurig opgekomen
liefde, die ons bindt aan het Vorstenhuis van
Oranje-Nassau. En dien band voelen wij tel
kens weer. Pas nog door onzen angst uitge
staan bij het lijden van ons Wilhelmientje,
later door verluchting toen betichtten van
helerschap kwamen, regelmatig elk jaar weel
bij de verjaardagen van de leden van het
Vorstenhuis. Ging de veijaardag van Prins
Hendrik stil vooibij, omdat de haiten zoo
wel het Zjne als het onze, bang klopten
daar onze gemeenschappelijke lieveling ernstig
ziek was, nu mogen wij juichen, juichen
omdat een familie feest onze hei stelde Ko
ningin ziet naast Haar veijarende Moeder.
De verjarende Moeder, ja, dat is Zij
voor ons, Koningin Emma. Hoewel Zij langen
tijd aan het hoofd onzer regeering gestaan
heeft en men, gaat men het tijdpeik van
haar regentschap nog eens na, met bizonder
veel sympathie terugdenkt aan haar op-
E. DEBANS.
treden als regtntes het behoeft ons geen
oogmblik nadenkens te kosten om haar lief te
hebben en te waardeeren als de Moeder
onzer Koningin. Zoo gemakkelijk herinnert
men zich de tal van verhalen die rondgingen
over de opvoeding onzer Koningin en menig
een herinnert zich wel een episode uit dien
tijd. Schrijver dezes zal het niet licht ver
geten, wat hij eens in Amsterdam zag, toen
n.l. onder de volksmenigte Willemientje in
haar rijtuig lag te slapen in de armen tan
Haar Moeder.
En lang, ja altijd zal dat gevoel bljjven,
we zullen om Haar-Moeder zjjn voor onze
Koningin vooral Haar blijven liefhebben en
en de vrucht die ook hier weder zulk een
prachtige versiering van den Oranjestam is,
voornamelijk zoo beminnelijk geworden door
de opvoeding door Haar, van Koningin Emma
genoten, zal ons steeds die Moeder doen
eeren.
Moge dezen dag, deze verjaardag van
Koningin Emma, nog menig jaar met onze
geliefde Koningin en Haar Gemaal worden
gevierd. Moge deze driebond lang stand
houden en gelukkig blijven l
Lang leve Koningin Emma
•e,
17.
26)
Op dafc oogenblik verschoon Jacques Yil-
lefrauclio voor do balio. Zijn indrukwekken
de verschijning tveklo eveneens do belang
stelling d'er toehoorders. Toen hij don hand
schoen van do rechterhand wilde uittrekken
om do voorgeschreven eed af te leggen, zeide
'dc president van de rechtbank togen hem
„Dat is niet noodig."
D'ozo woorden brachten groote opschud
ding te tveog onder do groep van advocaten
die in ibun toga's bijl elkaar stonden. Als
zaakkundigen begrepon zij dat dit iots liooh
bij^ouders beduidde.
„Wiji zullen to uwen behoeve, uw bevin
ding naar waarheid afdragen, sond'er u den
eed af to nemen," 'klonk andermaal do stem
van den president door do zaal.
Da toehoorders begonnen tlians ook aan
dachtig te luisteren, al'leon Villef rancho
bl'eef, even kalm en waardig als altijd, rus
tig staan, 'hij -had er blijkbaar geen vermoet-
den van dab or iots bijzonders gebeurde.
„Jaren gel oden bent u veroordeeld gewor
den voor vijf jaar gevangenisstraf," zeide de
president toon op emstigen toon. Het was
geen vraag die bij tob don gobuige richtte,
alleen do bevestiging van een uitgemaakte
zaak. -
Mevrouw Vassetlin werd door oen duize
ling bevangon. Indien er plotseling een blik
semstraal uit den heldoren hemel was neer
gedaald, Qiad zo niet meer kunnen schrik
kou. D'oor de zaal Honk een vreemd ge
ruisck, dat veroorzaakt werd door liet sar
mensmelten der verschillende uitroepen.
/AJUBëSHKKM OVEKSiCin'.
SCHIEDAM, 2 Augustus 1902.
u I d jl f r I k a.
De correspondent van de „Standard" te
Kaapstad, maakt in een brief van den 9en
Juli gewag van de wanordelijkheden, ver
oorzaakt door da koloniale troepen in Uur-
ban en Kaapstad. Do kolonialen zegt bij
'liepen de straten af, vernielden alles wat
zij tegenkwamen en plunderden de winkels
in Durban. Zij schoten met revolvers op de
bewoners. De politie en stadswachten! had
den 'blijkbaar het bevel gekregen niet tus-
schenboide te komen."
In Kaapstad' zelf schijnt een dorgolijk op
treden tijdig te zijn voorkomen.
D'o correspondent van de „Telegraaf"
schrijft ten minste
„Hier te Kaapstad liop bet met lachen en
zuur zien, vloeken en klagen afdo mannon
waren nl. ontslagen zóó, dat ze verder maar
voor zich zelf zouden zorgen. Nog ©on paai'
dagen kregen ze vrij logies in de kazerne en
toen was dit ook gedaan. De Tommies wa
ren wel heel blij over bun vrijheid, maar de
blijdschap was niet onvermengd, daar velen
kort bijl kas waren en hun spoedig bleek,
dat hot niet gemakkelijk zou gaan om hier
aan 't werk te komen. En dan de. reis boe
zou men die betalen Elke politieman in de
straat moest oen lange jeremiade aanlhooxcn
en ©en deputatie der Canadcezen ging naar
den Burgemeester, wees er op hoe dapper de
'Robert Villofranche, die met zijn zuster
in de tusscheuruimte bad plaats genomen,
was kwaad opgesprongen. -
„Dat is een beleediging," riep hij verbo"1-
gon uit, maar gelukkig gingen de woorden
verloren in het algemeen rumoer. Eclith, die
zelf in tranen uitgebarsten was, bad toch
nog de tegenwoordigheid van geest om hem
weder te doen plaats nemen.
Yoor mevrouw Vasselin verzonk alles iu
liet niet. In puin lag nu het gebouw, dat zij
niet zooveel zorg had opgetrokken 1
Ilaar dochter keek verstrooid rond; ze
wist niet of ze waakte of droomde.
All'en praatten verward door elkander,
totdat do gerechtsdienaren streng bevalen
om kalm en stil te zijn.
„Ik gelast de. toehoorders om zich rustig
te houden, anders laat ik de zaal ontrui
men," zeide de president luid
Dat hielp. Nitmaud wild© de afwikkeling
van dit spannend tusscbcubedrijf verzuimen.
De stille keerde terug en con minuut later
had men het gonzen van een vlieg in de rui
me zaal kunnen hooren. Aller' blikken waren
vol verwachting op Jacques Villi ef rancho ge
licht.
In 't eerste oogonblik had' hij', buiten
staat om iets te begrijpen, uitgeroepen:
„Tot vijf jaar .gevangenisstraf? Ik?" Daar
na echter kreeg hij' onmiddellijk zij.u zelfbe-
hecrsching terug en voegdo er met bewonde
renswaardige (kalmte aan toe
„Er moet hier eon groote vergissing be
staan, mijnheer do president. Dc heb nooit,
zelfs niet do geringsta straf, ondergaan; ver
oorloof mijl dus dat ik mijn groote bevreem
ding te kennen geef. Do ambtelijike bevin
dingen schijnen met beklagenswaardige op-
pervlailddsghoid opgemaakt .to worden, als 'b
mogelijk is om zulke zware .beschuldigingen
mannen hadden gevochten voor vaderland
en vorst, en in welk eem ellendigon toestand
zij nu geplaatst waren. Dat was iots Voor mr.
Thorn©klaag tot Z.Ed.Acbtb. niet over
brandweer en straten, dan is bij' doof; maar
een Tommy die moot geholpen worden I
Ijlings wendt 'hij zich tot den basis-comman
dant, Generaal Settle, en deze heeft toen,
denkelijk om „Burgemeester en Burgerij" te
pleizieren, maar toegestemd om gelegenheid
te maken om 'n paar honderd dapperen over
de zee te brengen, „als een gunstbewijs aan
de soldaten, niet omdat zij' er eenig recht op
hebben."
Hoe zeer de Engel sóhe rogeering de immi-
gratio van niet-Engc'lsclien in Zuid-Afnka
tracht tegen te gaan, blijkt uit de volgende
bekendmaking van het Engalscho consulaat
te "Weenen, welke bekendmaking in de bla
den is opgenomen
,,De ontzettend© en met het oog op
don tegonwoordigen toestand veel to
groote toevloed van vreemdelingen naar
Zuid-Afrika, heeft de Eugolsche regoc-
ring aanleiding gegeven om den consula
ten op 't hart te drukken, de gxootsto ge
strengheid in acht to nemen bij de uit
reiking van landings-permittcn, en dat
wel m het belang van heb publiek zelf.
In Oostenrijk .is tob uitreiking dezer
permibten alleen het Eugélscho oonsu-
Éiafc in Triest gerechtigd. Iemand, dio
zulk een permit wensdhb te ontvangen,
moet aan d'e volgende voorwaarden vol
doen hij moet hebben een paslrijl
moet oen door do politie afgegeven be
wijs hebben, dat bijl in goede fmancioele
omstandigheden verkeert, en na zijn aan
komst in staat is in zijh levensonderhoud
te voorzien; hij1 moet de reden opgeven
waarom lrijl naar Zuid-Afrika gaat eu hij
moet zich persoonlijk bij' het Engelsche
consulaat te Triest aanmelden Personen,
die naar Zuid-Afrika willen gaan om
daar een betrekking te zooken, zullen in
geen igeval vergunning krijgen om te lan
den.
Do pei-mitten zijn overigens alleen gel
dig voor do landing in do Zuid-Afrikaan-
sclio havens. Om het binnenland in te
reizen, moot opnieuw vergunning aange
vraagd worden."
De staatssecretaris van de voormalige Z.-
Afrikaansche Republiek, do beer Reitz,
wordt den 6en Augustus te Napels verwacht
eu reist vandaar over Luzern, waar het in
ternationaal Boerencomité hem een som van
140,090 frs. voor de weduwen en weezen der
Boeren wil ter hand stellen.
Uit Johannesburg wordt gemeld, dat lord
Milner daar een vergadering bijgewoond
heeft van leden der Engelsche kerk, bijeen
geroepen tea- ontvangst van een deputatie uit
do kerk in het moederland, welke een plan
kwam uiteenzetten betreffende de federatie
van do Engelsche staatskerk met die in de
koloniën en in het buitenland, welik plan
lord Milner toejuichte.
Heb parlementslid Lynch, beschuldigd,
van hoogverraad, is weer in verhoor geweest.
Lynch wordt beschuldigd do Boeren-Ierschc
brigade te hebben gecommandeerd.
Den 15en dezer zullen to Eiume een paar
honderd in Hongarije gebouwde spoorweg-
waggous voor Zuid-Afrika worden inge
scheept.
tegen een rechtschapen mensch uit te bron-
ge»-"
„Heet u niet Jacques Andreas Villcfrau-
che?"
„Ja, zoo heet ik."
„En bent u niet to Andalys geboren?"
„Ja, mijnheer do president," gaf Jacques
ten antwoord, terwijl hij verbleekte, want
hij voelde dat hij boos werd.
„Vaart u niet destijds op 'b kant-oor der
hceren Marreau en Cie. te Havre?"
„Ja zeker."
„Nu, d'an komt alles uit. Ik heb uw stuk
ken hier voor mij: liggen."
Alles begon Yillefranch© nu te draaien
voor zijn oogen, zoodat hij duizelig wei'd.
Eerst na een poosje vermocht hij te zeggen
„Er moet 3rier een ongehoorde pmsoons-
verwisseling hebben plaats gegrepen."
„Dat is onmogelijk,"
„Hoe dat, mijnheer de president? Niets
schijnt mij daarentegen gemakkelijker, daar
men \'oor twee franken de gcbooiteaetc van
een ander kan lichten, om die als die van
zich zelf to gebruiken. Ik ben daarbij zeker
niet de eenigo, die den naam Viüefranclte
draagt."
„Maar ook uw voornamen komen uit."
„Maar in de eerste plaats heeft do politie,
die u zoo goed op de hoogte van alles heeft
gebracht, een bijzonderheid vergeten, name
lijk, dab ik twee en veertig jaar geleden
Frankrijk heb verlaten, en eerst eenigo we
ken geleden daarheen ben teruggokeerd."
„Juist deze bijzonderheid is 'het die zoo
zeer tegen u pleit."
„Heb moet toch .gemakkel'ij'k uit de regis
ters van de gevangenissen nib te wijzen zijn
of ik ooit in een daaivan ben opgenomen ge-,
wqest."
„Ik'heb ook niet gezegd' dab u uw straf
Hnge) and.
Men zegt dat de regeering de reconstruc
tie van liet Kabinet vertraagt, wijil do regee
ring vaoatures in het Lagerhuis, die ont
staan zouden door hot opnemen in liet Ka
binet van een lid der regoerinigspartij, ver
mijden wil.
liet bijgeloof aan het succes van tusschen-
tijdsclie verkiezingen is dan ook niet zonder
gevolgen gebleven.
De overwinning van de liberalen te Leeds
hoeft der liberale, partijl nieuwe levenskracht
geschonken, zooals hij de Woensdag gehou
den stemming over de onderwijswet in het
Lagerhuis is .gebleken. Bij een amendement
op artikel 7, dat de niet tob de Anglioaan-
scho kerken belioorende scholen ook onder
de controle van de geestelijkheid der Staats
kerk wil geplaatst zien, zonk do meerder
heid der rechterzijde tot op 41 stemmen;
van do meerderheid stemden een aantal; lo
den mot do liberalen, terwijl veilen zioh van
stemming onthielden.
Tegelijk wordt ook gemold, dat verschil
lende invloedrijke leden der rechterzijde 't
voornemen hebben te kennen gegeven, naar
het liberale kamp over te gaan; Earl Beau-
oliamps, een beleend partijman der conserva
tieven uit Zuid-Wales, is reeds overgegaan
tot den „Liberal League" van lord Rose-
bery.
De regeeringsbl'aden zij.il niet weinig on
der den indruk van oen en andermaar de
„Daily News" schrijft het opleven van den
ouden liberalen geest toe aan het verbreken
van de gevaarlijke hypnose, waarin het land
was gehouden door de bewering, dat een
stom voor de oppositio gelijpe stond met een
stem voor do Boeren!
Het is dan ook wol opmerkelijk, dat alle
aanvullingsveahiezingen van den laatsten
tijd ten gunste van do liberalen zijin uitge
vallen te beginnen met do verkiezing van
kolonel Lynch te Galway tob d'e verkiezing
van eergisteren te. Leeds, in welke laatste
plaats van de 14000 kiezers 3000 van partij-
kleur zijn verwisseld sedert de laatste ver
kiezing van den conservatieven candidaat.
Li bijna allo gevallen, gold als verkiezings
wapen der liberalen do steik afgekeurde
houding der regeering in zake het laten va
ren van den vrijhandel en hel terugbrengen
der scholen onder do Staatskerk.
ondergaan hebt, integendeel, u werd juist
bij verstek veroordeeld."
Jacques Villcfranche word nu plotseling
geheel verward en radeloos; hij stamelde
eenige onsamenhangende woorden en werd
ontzettend bleek.
„U hebt de kunst verstaan om aan uw
straf te outsnappen,"vervolgde do prcsid'ent.
„Wat zegt u?" riep Jacques Villefrancho
buiten zich zolf van woede.
„Onmiddellijk na heb volvoeren van uw
diefstal'
„Een diefstal? Ik? Dab is een
Hij zweeg plotseling. Niettegonstaaude da
ontzettende opgewondenheid, waarin de
woorden van den president hem gebracht
hadden, bezat bijl nog genoeg kalmte om m
to zien, dat een beleediging der rechtbank
voor hom hoogst gevaarlijk zou wezen.
„Jawel, een diefstal van vijf en zeventig
duizend franken, teil nadeole der firma Lu-
kas Marreau eu Cie. te- Havre, en in gemeen
schap van uw collega Julius Berger ge
pleegd."
„Maar droom ik nu?" riep Villef rancho
bijna kermend uit.
Reeds gedurende de la-atste minuten had
George vermoed dat nu ook den naam van
zijn jgrotvader, in verbaud met een dergelij
ke beschuldiging zou worden genoemd, en in
overmaat van smart over deze onrechtvaar
digheid had hij willen uitroepen„Dit is
belecdigendmaar aangezien Iriji liier niets
mede winnen kon, ja zelfs veeleer do zaak
van zijn .grootvader daardoor zou benadee-
len, beteugelde hij' zijn gramschap en wacht
te vorder do afwikkeling der zaak af. Hij
schonk er des te meer aandacht aan, omdat
Julius Berger mot hennen zijn,moeder meer
malen de vraag overwogen, en van alte kan
ten bekeken had, of het niet mogelijk kon
wezen dat Jacques Villcfranche destijds al-
Elngcland en de Tirccbond.
D'e „National Review" bevat een artikel,
dat vele pennen in beweging heeft gebracht.
Het is geschreven naar aanleiding van lord
Salisbury's aftroden, „dat de grootste ramp
kan worden voor het rijk". Do schrijver zegt
nl., dat En getands buitenl'andsohe politiek
noch anti-Russisch, noch anti-Duitsch, noch
anti-F ransch moet zijn, maar dat. de leider
der buitenlandsclie politiek moet trachten,
op de best© wijze Engelmnd's vxeedzamen
bloei te bevorderen. Maar daartoe dient
men goed het doel dat men volgt, voor oogen
te hebben en in het opstel' wordt de vraag
gesteldZien de Engelsche staatslieden dat
doel?
Het artikel bedoel echter hot don staats
lieden gemakkelijk te maken, en niets moer
of minder word aan de hand gedaan dan een
bondgenootschap met Frankrijk en Rus
land!
Hot opstel in de „National Review",welk
blad geïnspireerd heet uit officcelo kringen,
trekt, om dit verbond aannemelijk te ma
ken, eeisb togen Dnitsohland te velde. Allo
grieven legen dit land moeten de revue weer
eens passecren, natuurlijk liet moest, dat
DuitsehJancl onafgebroken bezig is zijn vloot
uit te breiden en dat heb op zulk oen goe
den voet met do Vereenigde Staten trachtte
te komen waarbij) natuurlijk verzwegen
worden de Engelsche pogingen, die in Bel
lijn schipbreuk leden, om oen samengaan
van de Ver. Staten, Duitschland en Enge
land te verkrijgen.
Een van do redenen, die de „National Re
view" nu laat gelden voor het wensohelijke
van hot nieuwe bondgenootschap met
Frankrijk on Rusland, is dafc daardoor
de Nederlandsche onafhankelijkheid beter
gewaarborgd zou kunnen worden tegen de
uitbreiding van hot pan-germanisme,
D'it schijnt wel een onderworp dat Enge
land voortdurend veel belangstelling inboe
zemt, want nog een maand geleden werd in
do Engelsche bladen een soortgelijk bericht
opgenomen, dat als strekking' moest hebben,
te waarschuwen tegen Duitsölie intriges ei
gens in onze Indische koloniën. D'e bewering
kon toen uit de beste bron worden tegenge
sproken.
Doch heden trekt de „National Review
alweer ten strijd© en met een nieuwe ver
dachtmaking van D'uitschl'and, wordt een
verbond met Frankrijk en Rusland aange
prezen.
leen den diefstal had gepleegd, waarvoor
men hem onrechtvaardig ajs medeschuldige
had' gevonnisd.
„Nadat u en Berger die som uit de kas
ontvreemd hadden," vervolgde de president,
„gingt go naar nieuwe 'wereld toe. Gij bleeft
beidon daar totdat do straf verjaard! was
liet onderscheid l'igt alleen daarin dat Ber
ger als een ami en u als een rijk man zijl
teruggekeerd. Het groote vermogen dat u
verworven hebt, versterkte u in het vertrou
wen dat men het niet moer zou wagen, u
aan uw misdaad te herinneren."
Jacques Villcfranche staarde den onver-
biddclijken president aan alsof hiji zijn zin
non verloren .had Eindelijk vroeg hij, weg
te mogen gaan, wat boni echter eerst toege
staan werd, nadab hij de vragen over de ge
beurtenissen tijdens 't ontvluchten der ge
vangen geuomeu arbeiders te Motsombrejdie
do rechtbak hem .gesteld had, met inspan
ning van al zijn wilskracht beantwoord had.
Daarna wankelde hij naar buitenRobert
en Edith verlieten gelijktijdig de tnsschcn-
luimte.
Sabine, die den vader van haar verloofde
haar vaste vertrouwen in zijn onschuld wil
de betuigen, verzocht haar moeder, d'e als
aan den grond genageld was, hetzeTde te
doen, nadat de president haai' daartoe toe
stemming had verleend. Terwijl moeder cn
dochter de zaal verlieten, keek George "haar
diep bedroefd na. "Was het leed' dat hem
overkomen was, misschien een straf geweest
daarvoor, dab hij zich vernieten had te trach
ten een meisje als Sabine to winnen, zonder
haar eerst de vlek mod© te deelen, die op
den naam van Julius Berger en dus even
goed op dien van zijn kleinzoon rustte, als
op dien Van Yillefranche?
(Wordt vervolgd.)