56"* Jaargang.
Donderdag 7 Augustus 1902,
No. 10923
NA VEERTIG JAREN.
Controle echtheid Schiedamsche
Jenevor en Sehiodainscheii Moutwijn.
Gymnasium te Schiedam.
BUITENLAND.
V
V
V*
HIEDA
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25. Franco
per post fl. 1.65.
Prijs per weekVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middagsrtróór een uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Botcrstraai 68.
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92iedere regel
meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bjj abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hier
van zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden
zoogenaamde Jtleine advertentiën opgenomen tot den prjjs van 40 cents
per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. lelefoou lo. 123.
Burgemeester en wethouders van Schiedam,
Geven hiermede kennis, dat oveieenkomstig
de verordeningen tot regeling van de door de
gemeente uit te oefenen conti ó'e op de echtheid
van Schiedamsche jenever on Sehiodamschen
moutwijn onder conttölo der gemeente is gesteld
de firma BENDEL EN ZOON te Nijmegen, voor
do Distilleerderij aan liet Doelepiein no. 2 te
Schiedam.
Schiedam, den 5en Augustus 1902.
Burgemeester en wethouders van Schiedam,
Mr. W. II. JANSEN, W. B.
De Secretaris
v. LUIK, L. S.
AD5IISSSE-BXAMEW
op Dinsdag 2 September a.s., des mor
gens te 83/4 uur.
Onder nadere goedkeuring van Curatoren
kan aan dit examen deelgenomen worden.
Belanghebbenden worden verzocht zich vóór
15 Augustus a.s. schriftelijk op te geven
aan
Dr. C. J. VINKESTEIJN,
Oymn. rector
Schiedam, 30 Juli 1902.
AL.«K3IJSEai «VMRSïCM'ff.
SCHIEDAM, 6 Augustus 1902.
u 1 «I - A f r I k a.
De officieelo kennisgeving van bet be
roemde Bóeren-driemanschap, d'e generaals
Botha, de "Wet en de la Rey die thans op
weg zijn naar Europa, is gericht in een ma
nifest aan de Boeren van Transvaal' en den
Oranje-Vrijstaat. Zij'luidt:
„Broeders en. Zusters,
„Wij achten het onzen plicht, u bokond
te maken, dat de volksvertegenwoordiger
te Vereeniging -ons op 31 Mei hebben op
gedragen in 'b buitenland te ti'achten geld
sommen bijeen te brengen, om allen, riachl-
offers van den oorlog, d'ie op het oogenbltk
in staat van gebrek verkeoreu, te hulp to
'komen.
„Om -ons van deze opdracht te kwijten,
denken wij' 31 Juli naar Europa tri vertrok
ken. Wij wenschen giften in te zamelen,
met heb 'hoofdzakelijk doel, in het onder
houd van onze weduwen, weezen en ge
wonden te voorzien, en tevens im de huis
vesting en in heb onderwijs van de wcezeu.
Wij zouden ook die .gezinnen willen hei
pon, die tot ellende zijn vervallen.
„Gij zult direct begrijpen, waarom wij. u
schrijvenom n verdraagzaamheid aan te
raden. Laat u niet ontmoedigen; veest ver
draagzaam; verlaat heb land'niet en bidt
E. DEBANS.
29)
Den volgenden morgen verscheen dr.
Brunier, dien de flinke Barbazeille al in den
vroegen morgen was gaan roepen. De toe
stand van heb jonge meisje was gedurende
don nacht erger gewordenze had hevige
koorts en was dikwijls Verscheiden uren ach
tereen buiten keunis. Nada.t de dokter kaar
onderzocht had, kwam hiji terug in de and'e-
ro kamer, waar Cabus met Barbazeille ang
stig bij 'heb raam stond', en gaf met zachte
stem als zijn meening te kennen, dat het ge
val, helaas, niet zonder gevaar was.
Men hoorde eensklaps een gekraak. Do
hoofdopzichter had do leuning van den stoel
waarop hij mot zijn handen steunde, als een
zwavelstok doormidden gebroken, terwijl
plotseling een wilde angstkreet iuit zijn keel
weerklonk. Heb bloed! steeg 'hem zoo gewel
dig naar heb hoofd, dat do aderen op zijn
voorhoofd ontzettend opzwollen. Dadelijk
daarna kreog de ongelukkige ©en aanval) van
razernij, terwijl hiji met zijn reuzenkracht
een kast, die in den hoek stond', beetpakte
en op den grond gooide, zood'at zij in dui
zend stukken viel.
Barbazeille wilde zicli op zijn vriend wer
pen, om zijn armen vast te houden, doch pas
was hiji in zijn nabijheid gekomen of Cabus
slingerde hem met eeu verbazende (kracht te-
zonder ophouden. Wij hopen u weldra hulp
te kunnen 'bieden.
„In onze afwezigheid zullen de volgende
leden de functies van een besbuurs-commis-
sie vervullende heeren S. W. Burger, mr.
J. C. Smuts, mr. Hertzog, ds. Kriel, ds.
Marquand, Marquard,d s. A. J. Douw, pen
ningmeester en ds. J. M. Louw, secretaris.
„Wij bevelen u G-ode aan en hopen, dat
gij weldra allen in staat zult zijn naar uwe
hoeven terug te koeren.
Broeders en Zusters, Vaart wel
LOUIS BOTHA.
OHRISTIAAiN DE WET.
J. H. DE DA REY".
De reis geschiedt dus in opdracht van het
Transvaalsohe en Vrijstaatsche"volk Zonder
twijfel zullen die mannen van wier daden
d'e gelieele wereld gewaagde, met open ar
men worden ontvangen.
D'a-t dan daarbij- ook het Nederlandscke
volk zijn reputatie van milddadigheid hoog
koude, en in praktijk brenge: spoedige
hulp is dubbele hulp
Volgens dr. Jurriaanse die langen tijd
den krijg in Zuid-Afrilka mede maakte is
hot aantal in den oorlog gesneuvelden Boe
ren 3700 man.
Niet meer en niet minder. Van het aantal
getroffenen in een gevocht werd' gewoonlijk
25 °/0 gedood. Al neemt men hot geringer
men krijgt 'toch niet meer dan een 13 of
14.000 gewonden.
Op de vraag hoe het tot den vrede kwam,
gaf dr. Jurriaanse het volgende antwoord
Zoodra Schallk Burger de nota's gewisseld
tusschen de N-ed'erland'sclie on Transvaalsohe
regearing, ontving, vroeg hiji lord' Kitchener
om met Stoyn te mogen spreken. Generaal
Botha hoorde ©r eerst later van. Eerst toen
er ernstig sprake van kwam of do oorlog
voortgezet kon worden, werd er een onder
zoek ingesteld naar den toestand' der com
mando's.
Wat bleek toon? De proviand bij de com
mando's in het Oosten van Transvaal
zooala mem weet Werkte dr. Jumaamse laat
stelijk in Ermelo -was nagenoeg op.
Heb Wakkerstroom-commando had niets
meer, het Bethal het Stand'erton-comman-
do ovenmin, in Ermelo wijk I was geen
vleeseili meer, alleen mielies; wijk III had'
neg een. kleinen vooraad; het Heidelberg-
commando had 10 dagen lang van bedorven,
mielies geleefd. Dat was de groote kwestie.
Men had' geen ©ten. meer, althans in die
streek, en moest het dus wel' opgeven.
In heb Lageveld en ook in den Vrijstaat
waar de Engelscken niet kwamen, was de
toestand meer rooskleurig, doch men had
niet alleen voor de commando's, maar ook
voor d'e vele vrouwen en kinderen die nog
in 't veld waren, te zorgen.
Aan munitie was er nergens gribrek want
dat nam men voortdurende de Engel
scken af.
Dl-, Jurriaanse spreekt met bewondering
van. de Transvaalsohe vrouwen. Hij had bij
gewoond, hoe de vrouw van commandant
gen den muur. Terwijl Barbazeille weder op
stond, zette de Hun zijn vernielingswoede
voort, door" alles wat zich iu de kamer be
vond, op den grond te werpen.
De arme Johanna 'hooide het vervaarlijke
lawaai en wilde, door schrik bevangen, uit
het bed springen, maar zij! was daartoe te
zwak en kon alleen jammerlijk weenen.
Dokter Brunier was onmiddellijk naar
buiten gele open om het overige personeel,
dab zich nog in de fabriek bevond, te hulp
te reepen. Op zijn bevel haalde men touwen
en na langdurige vergeefscho pogingen ge
lukte het eindelijk, met vereende krachten,
den razenden reus te boeien. Hij' werd naar
bed gebracht; het schuim stond op zijn
mond, en steeds door riep hij1„Mijn kind,
mijn kind mag niet sterven
Dit afschuwelijke tooneel maakte op alle
aanwezigen een diepen indlrufc; vooral Bar
bazeille, die toch al' zoozeer gepijnigd werd
door zijta. angst over Johanna, was buiten
zich zelf!
„Wij moeten dien man dadelijk naar een
krankzinnigengesticht brongen," zeide de ge
neesheer 'tegen hem.
„In Godsnaam, dokter," gaf Barbazeille
ten antwoord, „maar zou bijl van zelf niet
bedaren, zoodra deze aanval weer voorbij
is?"
„Daartoe bestaat voorloopig geen kans.
Kijk maar eens, hij wil' nu de boeden al ver
breken. Alleen een sterke morphine-inspui
ting kan hem, voor een poos, kalmeeren."
Dokter Brunier haastte zich den hoofdop
zichter de spoedig 'Maa-rgemaaikt-e morphine-
Buhrman, op wiens hoeve in Ermelo do dok
ter zijn hospitaal had, tegen de helling van
een naburige hoogte haar man met nog twee
Boeren op een troep khaki's zag stormen.
De vrouw bleef kalm.
D'r. Jurriaanse getuigde ook dat ziju land-
getiooten zich in den oorlog goed gedragen
hebben. Hij had' 't niet gedacht, maar nu
kon hiji het zelfs bewijzen, dat de Nederlan
ders een flinkd dosis persoonlijken moed be
zitten.
Van generaal Opperman, ©en der dapper
ste en braafste Boeren-commandanten, ver
klaart dr-. Jurriaanse het volgende):
Bij' den tocht naar'Natal, in October 1901
kwam het bij' Bloodrivor of Spietko-ek, zoo
als de Boeren zeggen, tot een ernstig go-
vecht. D'aar zag dr. Jurriaanse dat Opper
man geheel alleen een vluchtend Engelsch
kanon achterop reed. Hiji haalde het in en
rukte de voorste paarden bij1 do teugels om.
„Hauds up riep hij do zes of zeven Engel-
schen toe, dia bij het kanon waren zijn
geweer, een Mauserrevolvor, bleef aan zijn
zijde hangen.
De soldaten schoten echter op hem.
Toen eerst nam Opperman zijn Mauser
en legde aan. En al do Engelschen staken
hun ihanden op.
D'e moedige commandant is later gesneu
veld.
Omtrent financieele aangelegenheden schijnt
het in Zuid-Afrika niet bijzonder rooskleurig
gesteld. Er zijn tengevolge van den iang-
durigen oorlog vele groote en kleine fortuinen
gemaakt doch het binnenland werd vei woest,
verarmd, uitgeplunderd. Rhodes'© levert jaar-
lijksche tekorten op en kan niet eens zijn
eigen schijn van bestuur bekostigen.
De openbare schuld der Kaapkolonie is
bedenkelijk groot voor een land dat bijna
niets anders uitvoert dan (onbelaste) dia
manten. Natal met zijn uiterst kleine blanke
bevolking en zijn dure haven en spoorwegnel,
zit ook leeds behoorlyk in de schuld en moet
in mil voor de reeds voltrokken gebiedsver-
grooting, een deel der Transvaalsohe schuld
overnemen.
De Vrijstaat en de Transvaal waren, in
vergelijking met hun buren, onder bijzonder
gunstige omstandigheden, vóór de oorlog
uitbrak. De Vrijstaat had enkel een spoor
wegschuld en Transvaal de Rothschild-leening
van 1892 eu particuliere spoorwegonder
nemingen te zijnen laste.
Nauwelijks heeft het Boerenbewind opge
houden, of teeningen uitschreven is aan de
orde van den dag.
De Londensche beurs is op dit oogenblik
wars geworden van alles wat op koloniale
leeningen gelijkt. De Australische koloniën,
gebruik makend van de imperiale koorts in
het moederland, hebben zich bij het Engel-
sche publiek voor dozijnen van millioenen
ponden sterling in de schuld gestoken.
Scherpzinnige lieden klagen dat Amerika
er in deze zijn garen bij spint en zich van
de voordeeligste ondernemingen in Engeland
meester maakt.
Een sterk bewijs voor de ingetreden reactie
is wel het feit dat voor de dezer dagen floor
de kolonie Victoria uitgeschreven leening
inspuiting te geven, wat inderdaad al dade
lijk doeltreffend bleek te zijn. Nog eenigö
krampachtigs trekkingen, en toen lag dö
reus d'oodstil.
„Nu zoo spoedig mogelijk een rijtuig," be
val de geneesheer. „Heb gesticht is elf 'kilo
meter van liier gelagen, en hiji moet daar
wezen, voordat zijn razernij opnieuw los
barst."
Gelukkig was er juist ecu voertuig op de
fabriek, dat grove materialen, daarheen had
gebracht. D'aar Barbazeille Johanna niet al
leen wilde laten, bracht hiji met drie kame
raden den ongclukkigen opzichter in hot toe
vluchtsoord voor zielszieken. Dr. Brunier
had hem een korte, 'haastig geschreven ver
klaring voor d'en directeur meegegeven.
Het was hoog tijd dat ze daar aankwamen.
Zij hadden den drempel van het 'gesticht
nog niet overschreden, of Cahus, die door do
morphine slechts tijdelijk verdoofd was,
werd! andermaal, en thans door een nog hef
tiger aanval aangetast. D'aar 'liet liem niet
gelukte de boeien te verbreken, 'kromp hij
krampachtig in elkander. Zijn vier" geleiders
konden hem slechts met inspanning van al
hun krachten bedwingen, totdat ziji hem ten
slotte hadden overgeleverd in handen van
d'e bewakers van het krankziunagengeticht.
Toen dr. Brunier en Barbazeille iu het
huisje terugkeerden, nadat Cahus eindelijk
vertrokken was, vonden zo de arme Johan
na opnieuw bewusteloos. De dokter schudde
'bedenkelijk het hoofd en zeide tegen Barba-
zeül'e, die 'hem wezenloos aankeek; „Wij
groot 1 millioen p. st. slechts 50,000 p. st,
werd ingeschreven 1
Hoe onder deze omstandigheden lord Milner
er in siagen zal, niet enkel om zjjn veelom
vattende kolonisatieplannen te verwezenlijken,
doch slechts om de doodgewone huishouding
der nieuw verworven Britsche wingewesten
te drijven, ziedaar een vraag welke het
Europeesche vasteland zeker nieuwsgierig,
doch den Brilschen belastingbetaler onge
twijfeld onrustig moet maken.
"Volgens een telegram uit Pretoria rekent
men in deze maand tusschen de 30- en
40.000 man troepen uit Zuid-Afrika weg
te zenden.
Volgens berichten uit Kaapstad heeft de
gouverneur van Damaraland de regeering te
Berlijn laten weten, dat 400 Boeren met
200 vrouwen en kinderen zich op Duitsch
gebied gevestigd hebben. De gouverneur voegt
er bij dot er veel onverzoenlijke opstandelin
gen bij zjjn en vraagt of het waar is dat de
Engelsche regeering de uitlevering der aan
voerders eischt wat hem onbekend is.
Na Chamberlain's beslissing heeft de com
missie, die zich in de Kaapkolonie gevormd
heeft om de grondwet te beschermen, voor
loopig haar taak neergelegd, maar zich niet
ontbonden. Daarmede wil zij wachten tot het
blijkt, dat de beweging om schorsing van
de grondwet te verkrijgen geheel tot staan
is gekomen.
♦4*
Generaal French, de bekende Engelsche
hoofdofficier uit de tweede periode van den
oorlog, is gisteren te Qstende aangekomen.
Tot Vrijdag blijft hjj in die badplaats, waarna
hij waarschijnlyk terugkeert naar Londen
om de kroningsplechtigheid op te luisteren.
Rusland.
Uit het bezoek van Keizer Wilhelm aan
Reval wil men een nieuw bewjjs halen voor
het feit dat de Europeesche vrede hecht staat.
De Duitschers verzuimen niet, Frankrijk nog
eens den bekenden wenk te geven dat van
het bondgenootschap met Rusland niets te
verwachten is voor de Fransehe revanche-
ideëen. De sMagdeburgische Zeiturig" zegt
o. m,rriloe langer het tweevoudig verbond
bestaat, des te vaster moet in Frankrijk de
overtuiging wortel schieten dat verstoring
van de viede niet goedgekeurd zou worden
door den Russischen bondgenoot. De samen
komst te Reval kan slechts eene nieuwe be
krachtiging van het vredes-denkbeeld betee-
kenen."
De nPetit Bleu" ziet in de samenkomst
van keizer Wilhelm en czaar Nicolaas die
morgen plaats heeft, een bevestiging van het
vreemd verschijnselde toenadering van de
beide groote Europeesche machtenhet drie
voudig verbond (Duitschland, Oostenrijk en
Italië) en het tweevoudig Fransch-Russische
vei bond, die elkander uit den aard in den
beginne in het haar wilden vliegen, doch
langzamerhand, bezadigd geworden, willen
zij de handen ineenslaan tot het bewaren
van den vrede.
Engelands kuiperjjen om een oorlog tegen
BC—Bl^—MBW—W—■M—WWP—
hebben vóór alles hier vrouwelijke liulp
uoodig. Zou or geen vertrouwde verpleegster
voor liet arme meisje te vinden zijjn?"
„Ik zal de oude moeder Corot gaan ha
len," antwoordde Barbazeille, na even nar
gedacht te hebben. „Ziji woont niet ver weg,
en zal wol bereid zijn, de verpleging dor zie
ke op zich te nemen."
„Dan waren we hiermede ten minste ge
holpen," zeide de dokter. „Haal) jij die
vrouw even, dan blijf ik bij de zieke totdat
jij terug bent."
Toen Barbazeille met de oude vrouw te
rugkwam, had de dokter middelerwijl een
kalmeerenden drank klaargemaakt, en gaf
nu de verpleegster de noodige 'bevelen. Bo
vendien had hiji een recept geschreven dat
in de dichtst bijzijnde apotheek klaar ge
maakt moest worden.
Barbazeille "bood aan, het zelf even te
gaan bestellen, en liet den dokter toen uit,
die beloofde den volgenden morgen terug te
zullen komen.
„D'e middelen die ik voorgeschreven heb,"
zeid'o hij', „bevorderen kalmte en hebben ten
doel om de koorts 'te doen afnemen. Ik ver
wacht een goede uitwerking daarvan, doch
mocht, buiten verwachting, de koorts zich
weder verheffen, laat me dan dadelijk roe
pen, onverschillig of 't nacht of dag mocht
wezen."
„Jawel, doktor," gaf Barbazeille bezorgd
ten antwoord, „maar u komt toch iu ieder
geval) morgen terug?"
„Om acht uur zal ik present rijn, maar
in ieder geval' is mijn patiënte nu in goede
Duitschland uit te lokken (men herinnert zich
de beleedigendetredevoering van Chamberlain
met het oog op bat Duitsche leger) leden
schipbreuk. De Engelsche pers ademde van
tijd tot tijd een opstokersgeest om te trachten
twist te zaaien tusschen Duitschland en Neder
land, Frankrijk, Rusland, en de "Vereenigde
Staten. Alles mislukte, doch het toont duide
lijk aan, zegt het blad, dat Chamberlain en
consorten er zich op toelegden een anti-Duit-
sche coalitie te vormen.
Uit dit oogpunt, hoe Engelanö's pogingen
in deze fiasco maken, heeft het bezoek van
Duitschland's keizer reëelle waarde.
Ook de Russische pers betuigt hare in
genomenheid met het bezoek. Het wordt een
gelukkige gebeurtenis genoemd die naar men
hoopt tot een gunstige schikking van de
invoerrechten- quaestie zal leiden.
{Gemengde SEededeellngea.
Engeland.
Over d'e) ziekte van koning Edward spreekt
do Londensche correspondent van de „Fi
garo"
Tot in de laatste dagen waren de gelaats
trekken van den. koning scherp geteekend',
een zeker toeken van een algemeens physio-
ko afmatting; nu heeft hiji door een goed'
dieet, meer lichaamsoefening en betera
lucht, zijn voorkomen van bloeiende gezond
heid teruggekregen en schijnt hiji tien jaar
jonger.
Hij is alleen Veeli vermagerdhet strenge
dieet, waaraan hij' onderworpen was, heeft
hem goed ged'aan. Zijn eetlust is afgenomen
on dat is zeer gelukkig, want hij at veel' to
veel. Overigens gelooft de correspondent, dat
deze verschrikkelijke crisis voor Zijin Maje
steit een les geweest is, en dat hiji nu be
sloten is, zich voorbaan aan streng dieet "te
houden. De koning zal' zich de volgende
maand' weinig in 'het publiek vertoon en en
alle noodige voorzorgen nemen.
Do correspondent komt tot de conclusie,
dat als zich geen terugslag voordoet, Edward
VII uit zijn kwaal een groot en blijvend
voordeel zal kunnen trekken.
De koning heeft eergisteren voor 'het
eerst en zonder hulp de trap op- en afgekiau-
terd, die naar de brug vau de „Victoria en
Albert" leidt. Denzelfden dag heeft Keizer
in Eugénie, die met haar jacht was aange
komen, don koninklijken patiënt een bezoek
gebracht.
F r a n k r ij k.
Van de 51 zusterscholen die in heb arron
dissement Avignon voor goed 'hun deur
moesten sluiten, dB dit bij 50 zond'er inci
dent geschied.
Te Saint-Brieuo in het Noorden 'hebben
doricalenj te midden van d'e heftigste kre
ten geprotesteerd 'tegen do sluiting van de
school.
Te Ghambéry, zijtn de zusters opgesloten
in de school. Een luidruchtige menigte ma
nifesteert voor het klooster SainWoseph.
Span. j e.
Do Premier Sagasta verklaarde in erin in-
C3—BWBB—M—WMWWWB
handen. Je bent een brave kerel, Barba
zeille."
„O, dokter, ik bad er. alles voor over, als
ik haar maar 'helpen 'kon," meende Barba
zeille, terwijl zijn oogen vochtig werden.
D'e dokter gaf hem een sfcevigen handdruk
en ging weg. 'Zoodra hiji vertrokken was,
haastte Barbazeille zich, om met behulp van
vrouw Corot de ergste sporen van de ver
woesting, die Cabus aangericht had, tó doen
verdwijnen en daarna ging hijj de genees
middelen 'hallen. Toon hij' zeer bezweet er
mede terugkwam, waren ook Carcagneux en
zijn kameraden wedergekeerd van lnm droe-
vigen tocht. Hij zond' hen naar hun werk,
terwijl' hij' zelf biji de oude Corot bleef, om
haar behulpzaam te zijd, zoolang het noodig
was. Ook gedurende don nacht rilde hiji
beurt om beurt met de oude vrouw waken;
heb was tocli zijn.' eenige troost, om in de
buurt van het jonge meisje te verwijten.
Niettegenstaande de geneesmiddelen, die
Johanna getrouw innam, bleef ziji geduren
de den lieelen nacht buiten kermis.
Den volgenden morgen om adit uur kwam
de dokter, zooals hij beloofd had. Hi| on
derzocht do zieke nogmaals en vond hot al
thans een goed teeken dat ze niet erger was.
„Als zo ook in den loop van den dag niet
slimmer wordt," zeide hij!, „dan hebben rij1
allo hoop. Ik heb nog veel te doen vandaag,
maar zal vanavond' nog wel' eens aankomen."
Wordt vervolgd.)
