F.
56'" laargang.
Zondag 17 en Maandag 18 Augustus 1902.
No. 10932.
Eerste Blad.
NA VEERTIG- JAREN.
BUITENLAND.
SCHIEDAMSCME COUItAIT
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen iï. 1.25. Franco
per post fl. 1.65.
Prijs per weekVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiëu voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur
aan het bureau bezorgd zijn.
BureauBotergtraat GS.
Prijs der Advertentiën: Van 1—6 regels fl. 0.92iedere regel
meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hier
van zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden
zoogenaamde UIeitte advertentiën opgenomen tot den prijs van 40 cents
per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Inhere. Telefoon No. 123.
Aan de Openbare School met uitgebreid
leerplan voor jongens (hoofd de heer TIJL)
bestaat met l September n.s. gelegenheid
tot het ontiangcn van onderwas ook
in de D u i t s c li e en Eng else hetaal,
Aigemeene Geschiedenis en Wis
kunde.
Ouders of voogden die leerlingen dit onder
wijs willen doen volgen, worden verzocht zich
in de week van 25 tot en met 30 Augustus
as. aan te melden bij het Hoofd der School.
AEiGJKMEKM «VERZICHT.
SCHIEDAM, 16 Augustus 1902.
Huld'Afrika.
In een interview dat een medewerker van
de sPetit Bleu" had met den es-staatssecre-
taris der Zuid-Afrikaansche republiek de heer
Reitz, thans te Scheveningen, werd hem de
vraag gedaan:
Hebben de Engelschen mondelinge be
loften gedaan, die niet in het vredes-tractaat
zijn opgenomen
Hierop antwoordde Reitz, dat in den loop
der gedachtenwisselingen Lord Kitchener
formeel aan generaal Botha had beloofd, dat
onafhankelijk rvan de amnestie voor de rebel
len, iu het vredes-tractaat bepaald, hij al
het mogelijke zou doen, om de Engelsche
regeering er toe over te halen een volledige
en algeheele amnestie aan de rebellen te
verleenen bij gelegenheid van de kroning.
Verder, had Kitchener <vau de Boeren-ge-
neraals, én in het bijzonder aan Bothr., de
mondelinge belofte gegeven, dat het herstel
der burgerlijke regeering spuedig zou plaats
hebben, en naar alle waarschijnlijkheid eenige
maanden na den vrede.
Het was Reitz bekend geweest, dat dooi
de Engelsche pers berichten omtrent kren
king zijner geestvermogens waren verspreid
Hij is ook bekend met de publiceering van
den beruchlen ondergeschoven brief, waarin
aan hem een groote ontmoediging met het
oog op den toestand werd toegeschreven.
Maar hij meende niet verder over deze
staaltjes van schelmenstreken der Engelschen
waarvan hij zooveel andere voorbeelden had
gezien, te hoeven uit te weiden.
Ten slotte verklaarde Reitz, ook aan dezen
interviewer, dat hjj voor het oogenbiik geen
plan had naar Zuid-Afrika terug te keeren,
en sprak hij de geruchten tegen volgens welke
hjj het voornemen koesterdo zich op Mada
gascar of Sumatra te gaan vestigen.
Omtrent de Engelsche transportschanda-
E. DEBANS.
38)
IIoo heb ook gekomen was, er viel nu
niets meer aan te veranderen of te verhel
pen. De spitsboef had of liee geld en de sie
raden willen stelen en de blauwe enveloppe
alleen uit nieuwsgierigheid meegenomen, of
wel! bijl Rad do daad in opdracht van ccn an
der volbracht, die bekend was met heb be
slaan van dit document. Zelfs in liet eerste
geval reeds zou de door Atoubhier met zijn
vollen naam onderteekendo zelfbeschuldi
ging, in do handen van zulk een ellcndelin
een gevaarlijk wapen wezen. Deze zou da ar
med o liaar grooto sommen pogen af te per
son, of, wanneer zij weigerde, heb Villefran-
che aanbieden, die or gaarne een of twee
millioen voor zou willen geven.
„Wil ik don commissaris van politie ca-
kennis van geven?" had de huismeester ge
vraagd, waarop zijlu meesteres hem geant
woord had, dat zij1 daarvan afzag, omdat zij
heb toch vruchteloos beschouwde. Zij was
iets anders van plan, had zij' hem op zijn
seliuehtero raadgevingen ten antwoord, gr gi
ven, en zij had1 hem ten strengste verboden
de politie in kennis te stellen met het ge
beurde. Want zijj zag wol in, dat zij geheel
verloren zou wezen indien de dief gegrepen
werd en men heb noodlottige papier bij hem
vond.
Nadat zij eerst weder geheel verpletterd
was geweest, greep zij eindelijk al haar moed
bijeen en begon do zaak van alle kanten te
boachouwen. Zou zo Jacques Yillefrancbe nu
len waarbjj de koloniale troepen als harin
gen in een ton gepakt naar hun vaderland
werden teruggebracht kan nog worden ge
meld dat in de overbevolkte schepen o. m. da
Drayton Grange en de Britanicde
mazelen uitbrak en vele soldaten aan long
ontsteking leden onder den invloed van het
klimaat.
Verschillende berichten uit de koloniën
deelen nok mede dat de verontwaardiging
daar zeer groot is.
Het Britsche Waroffice houdt zich ernstig
met de zaak bezig en heeft zich met de
koloniale besturen in verbinding gesteld om
hun voldoening te geven. Twee Keizerlijke
experts, een op scheepvaart- en een op mi
litair gebied, hebben de opdracht gekregen
de zaak te ondeizoeken. Natuurlijk wordt de
admiraliteit, die voor het transport heeft zorg
edragen, heftig aangevallen en er is werkelqk
in de transporten eene vreemde, om niet te
zeggen rampzalige verwaai loozing waar te
nemen.
Een telegram te Parijs ontvangen zegt dat
volgens inlichtingen ingewonnen door het
Ministerie van Koloniën, het gerucht, dat de
Engelsche Regeering voornemens is een
nieuwe haven te Delagoabaai te maken vol
komen ongegrond is.
V
De Engelsche bladen komen met allerlei
nieuwsberichten voor den dag over plannen
voornemens,.... intieme gedachten zelfs der
Boerenleiders. Ze weten alles precies en verze
keren alles op een toon van gezag, alsof niets
vaster stond dan wat zij beweren.
De nStandard" beweert, dat uit mededee-
lingen vau Boerenzqde bljjkt, dat de heer
Krüger definitief alle politieke plannen heeft
opgegeven en genegen is zonder eenig voor
behoud de in Zuid-Afrika gevestigde nieuwe
orde van zaken te ei kennen.
Dientengevolge zou ook de Boeren-confe-
rentie zijn afbesteld.
De s Daily Telegraph" weet hieraan toe
te voegen, dat de heer Kruger door dit
middel het vertrouwen der Engelschen hoopt
te winnen en machtiging hoopt te erlangen
naar Zuid-Afrika terug te keeren.
De ïMorning Post" verzekert, dat liet op
aandringen van den heer Steyn is geweest,
dat het plan tot een Boeren-conferentie is
opgegeven.
Uit welke bron voornoemde bladen al deze
beweringen putten, wordt er niet bjj gemeld.
Eigenaardig is echter, dat de Britsche pers
organen zelfs het (niet veel voorkomende)
talent blijken te bezitten den blik te slaan
in heigeen er omgaat in de verborgenste
schuilhoeken van eens anders ziel. Vooral de
insinuatie van de »Daily Telegraph" is fraai.
Duitschlnml,
Kclzer-nriist.
Zooals wij' reeds mededeelden heeft keizer
Wilhelm zich weer eens met kunstzaken be
moeid. Nu daar is niets togen. Door talloo-
zo verbalen en berichten zijn wijl ingelicht
over de veelzijdige ontwikkeling van den te-
genwoordigen Duitsckcn keizer en wat zijn
kunstzin betreft daarvan zijn de doorslaan
de bewijzen gegeven door do verschillende
plannen die Iriji aangaf voor gebouwen voor
standbeelden, voor schilderijen, ja zelfs als
componist is Z. M. opgetreden. Wat wonder
dan ook dat hij' keizerlijk toomde toen in de
Beiersclie kamer do noodige bijdragen wer
den geweigerd voor de kunstaangelegenhe
den in dat land.
Ziet hier hoe de toom zich por draad
naar Mainchen uitlo:
„Zoocven teruggekeerd van mijn reis, lees
ik met do diepsto verontwaardiging van de
verwerping van de som die u voor kunstaan
gelegenheden gevraagd hadt. Ik haast mij,
mijn toorn te 'luchten over do snoode on
dankbaarheid dio uit deze handelwijze
spreokt, zoowel' jegens het huis WibUlsbacb
in bet algemeen, als ook -tegen uwen door-
luchtigen persoon die steeds als een toon
beeld van de opbeuring en. ondersteuning
van do kunst heeft geschitterd. Tegelijker
tijd verzoek ik u, de som welke u noodig
heeft, to uwer beschikking te mogen stellen,
opdat u in staat moogt zijn, in do ruimste
mato do taak op het gebied van de kunst
die u zich gesteld heeft, te volvoeren."
Zooals bekend, antwoordde de prins-re
gent hierop, dat hiji zeer gevoelig was voor
do belangstelling cn dat reeds do ncodige
gelden beschikbaar waren gesteld met
geen enkel woord werd in het antwoord ge
meld dat d'e prins-regent de ergernis van Z.
M. deelt. Eu of de zinsnede „dat het tegen
Zijhen doorluchtige.!! persoon, dio steeds als
een toonbeeld van de opbeuring en onder
steuning van de kunst heeft geschitterd, een
bewijs van snoode ondankbaarheid is" erg
in zijn smaak viel, laat de rogent evenmin
blijken. Dit laatste is natuurlijk volkomen
correct, want daardoor toont de prins-regent
do positie in te nemen die hem past, van nl.
boven de partijen to staan; want het liecle
weigeren van heb krediet is een partijkwes
tie, zooals gisteren, in het kort weid. uiteen
gezet; het was het centrum, boos geworden
over het ontslag van den minister van eere-
dionst.
Z. AI. begint met to seinen„Zooevcn te
ruggekeerd," zou de keizer niemand ter zij
nor dispositie hebben gehad om eens to va
gen of er ook iets achter dio weigering stak
of is het alleen liet kunstminnend hart van
Wilhelm dat heeft gesproken, in do meoning
dat bet klopte in eon artist van beroep
Hoe 't zij, Z. AI. heeft zich weer eens
door zijn temperament laten verleiden tot
iets wat in verschillend© Duitschc bladen als
onpolitiek wordt beschreven, waarover- bijv.
do „Fraukf. Ztg." schrijft:
„Stellig heeft d'e Keizer enkel uiting ge
geven aan de gevoelens die elk fijngevoelcnd
kunstvriend wegens do houding van het
nog niet vrijwillig alles gaan bekennen? Of
zou het beter zijn, op den ingeslagen weg
voort to gaan en in hot ergste geval bo ont
kennen dat zijl van haar vader mededeelni-
gen had ontvangen betreffende- de. misd i td
waarvan hij zich zelf beschuldigde, en den
inhoud van het blauwe couvert doorzocht- to
hebben? Zijj besloot tob het laatste. Dat
moest zij blijven volhouden en dan haar
overtuiging uitspreken, dat het verstand
van haar vader den laatsten tijd niet lieelc
maal in onie was geweest, hetgeen de dekter
dio hem behandeld had, kon bevestigen.
Maar vóórdat het zoo ver kwam, wilde ze
geen enkel middel' onbeproefd laten cm den
dief zijn buit weder afhandig te maken.
Bij| oen haar hekenden handelsvriend van
haar vader, had zijl naar een vertrouwd de
tective-instituut geïnformeerd. Verder had
ziji hem verzocht, als bemiddelaar lusschen
haar cn die inrichting op te treden, cn al
daar tc vragen om haar den bekwaamsten
cn vertrouwdsten agent, dien zij "in dienst
hadden, to willen zenden. Weldra liet zich
dat ook reeds een dergelijke agent, Grassiot
gcheeicn, bij mevrouw Vnssclin aandienen.
„Hij is vernuftig, slim cn bezit een veel
zijdige ondervinding," had men haar bemid
delaar gezegd, „in 't kort, hij1 verecnigt alle
eigenschappen, die zulk een persoon noodig
heeft. Buitendien heeft hij veel eerzucht, die
u te pas zal komen om des te eerder uw
doel te bereiken."
„Hoe bedoelt u dat?"
„'Zijn grootste verlangen is, om een eigen
agentuur to stichten."
„Wil ik hem dan beloven, hem daartoe
'do middelen to verschaffen?"
„Ja, maar alleen natuurlijk in heb geval
dat 'hij het doel bereikt. Als u hem dat als
extra belooning toekent, dan kunt u over-
Beiorsche centrum bezielen Maar juist
van den Keizer mocht deze elementaire uit
barsting van loom tegen de meerderheid in
den Beierschen Landdag niet komen, ails 't
centrum niet dc gewenschto gelegenheid' zou
krijigen om de particularistische instincten
van da Beiersche bevolking voor zijn poli
tieke doeleinden met goed gevolg aan te
wakkeren. Langen tijd had het daartoe geen
tastbare aanleiding gehad, cn zijn bemoeiin
gen maakten daarom tob nog toe weinig in
druk."
Nu is het wapen in de hand gegeven.
Do liberale blad'eu lachen over het alge
meen in hun vuistje, dat het centrum zuLk
een oorveeg van hooger hand heeft gekre
gen (want de Keizer blijft do Keizer), doch
aan den anderen kant kunnen zij moeilijk
hun afkeuring in do pen houden. Om lufc
geseinde to vergoelijken, schrijft dan ook de
offieieuse „Koln. Ztg." dat het met do poli
tiek niets te maken heeft, omdat liet „in be-
tcokenis en vorm een ontboezeming van
vorst tot vorst, van vriend bot vriend is".
„Als," vervolgt heb blad, echter deze wis
seling van telegrammen, dio uit politieke ge
beurtenissen voortgekomen is, misschien op
politieke toestanden haar terugslag laat ge
voelen, is dit enkel en alleen do schuld van
de bewerkers dier gebeurtenissen, ©n de le
den van het centrum elders in 't rijk mogen
dan hun geestverwanten in Beieren ervoor
bedanken, als de kwade naam op liet gebied
van kunst en wetenschap van deze laatsten
ook op hen overgaat."
Nu, liet blad heeft gedaan wat het kon,
zooals men ziet, doch de veronderstelling
ligt voor de hand dab het kunstenaarshart
keizerlijk is gaan denken, en dan nu, dan
zal o. a. Z. 'M, niet prettig vinden dat hij
zoo achter hot net vischto met zijp. vorste>-
lijke aanbieding en een gewoon Kamerlid al
eerder had getoond even veel gevoel voor
de Beiersche kunst te hebben. Als dit nu
maar geen majesteitsschennis is, anders ziet
het er voor don Bciersohen collega-kunsblief-
hcbbei- gek uit.
©emengde Mededeel! egeas.
tuigd zijn, dat hij' alles doen zal wat hij kan
om er medo klaar te komen. D'an za-1 hij
zich uitsluitend/ met uw zaak bemoeien, zon
der aan de agentuur te denken, waarbij hij,
tot nu toe dienst deed, cn op die manier be
hoef'/ u alleen hem toe tc vertrouwen waar
over de kwestie loopt."
In dien geest trof mevrouw Vassedin een
overeenkomst met Grassiot, nadat liij' zich
aan haar was komen presenteeren. Zij ver
telde hem van don diefstal en zcido dat het
alleen do blauwe énveïoppo niet deszclfs in
houd was, waarop zo zoozeer prijs stolde. Dc
agent begon het eerst met hot dienstperso
neel te ondervragen om zoodoende een nauw
keurige beschrijving van den. dief to krijgen.
Hij maakte zijn aantoekeningeu, doch zei-
do togen mevrouw Vasselin dat men daar
aan niet te veel waaide moest hechten, want
indien men met con schelm van beroep te
doen had, zooals hij vermoedde, dan zou deze
wol gezorgd hebben zicli onherkenbaar te
maken.
Hierop ondervroeg hij den bediende, wicn
men gelast liadl bijl den behanger de bood
schap betreffende heb veranderen der por
tieres to doeu. De man beweerde hij/ hoog en
laag, dat hij er met niemand anders over ge
sproken had.
„Goed. Maar ik wil je in do eerste plaats
nog even opmerken, dat je als medeplichtige
van den dief zult worden beschouwd, indien
liet blijken moclit, dat je niet do geheélo
waarheid verteld liebb."
„D'aarvoor ben ik niet bevreesd."
„Des te beter," antwoordde Grassiot, en
toen de bediende dc kamer verlaten bad,
voegde liij er nog bij„Ik geloof wel' dat
die man ons do waarheid heeft gezegd."
„Ik geloof het ook," bevestigde mevrouw
Vasselin,
Engeland.
Een medewerker van de nN. R, Crt."
seint gisteravond uit Southampton
De stad is reeds in feestelijke stemming
wegens de vlootschouw van morgen. Het
is er stampvol, in de hotels is schier geen
plaats meer. Van hier vertrekken morgen
een aantal stoomboten met toeschouwers naar
Spithead. Ik zag er vanmiddag een gereed
liggeo de Nigeria, van de Elder Demster
Z. Afr. lijn, een groot schip reeds in vlaggen-
tooi. Op dat schip, zoo schrijft een plaatselijk
avondblad, zullen de Boeren-generaais do
vlootschouw bijwonen. Zjj worden niet onder
weg van boord van de S a x o n gehaald
maar hier aan den wal opgewacht door geen
mindere dan Chamberlain, Roberts, Kitchener
en den mayor van Southampton.
Het blad noemt ook de deputatie, maar
deze zou zich toch niet bij dat gezelschap
aansluiten; ttouwens alleen de heer Fischer
is hier. De genoemde aanzienlijke Engelschen
en de generaals, met nog verscheiden aan
zienlijke gasten, o. w. eenige koloniale pre
miers zouden zich daarna op de Ni g e r i a
inschepen.
De vraag blijft of de generaals de uitnoo-
diging zullen aannemen. Maar kunnen zij
weigeren Zjj staan voor een moeilijke keuze.
Misschien dat hun wensch om Meyer's be
grafenis bij te wonen, en om, zoolang het
lijk boven aarde staat, geen feesten bij te
wonen, aanleiding kan wezen om voor de
uitnoodiging te bedanken zonder de autori
teiten hier te krenken, en daardoor het doel
van hun vredelievende zending te schaden.
De sEvening Standard" bevat een ingo-
zonden stuk van iemand die, zich beroepende
op een blijkbaar leugenachtig verhaal in
ïBlackwood's Magazine", zegt, dat Engeland
geen eer mag bewijzen aan een schurk als
De Wet.
In een later telegram wordt gemeld
lk verneem (maar kan de waarheid van
het gerucht niet nagaan) dat de heer Fischer
op een stoombootje de S a x o n tegemoet is
gegaan. Dat is ruchtbaar geworden en nu
wordt in der haast Chamberlain, Roberts of
Kitchener, ook op een stoombootje evenzoo
de S a x o n tegemoetgezonden.
Onder levendige 'toejuichingen hebben ko
ning Eduard en koningin Alexandra gister
middag Buckingham Palace cn Londen ver
laten voor Portsmouth. De majesteiten zul
len in 't zuiden van Engeland blijven tot het
bezoek van den Shah van Perzic, dat op
don volgenden Woensdag valt, daarna gaan
zij naar Schotland.
Voor Februari is heb Koninklijk bezoek
aan Ierland officieel aangekondigd.
Het is te hopen dat dan de gemoederen
aldaar gunstiger gestemd zijn!
In tweede lezing is door den Wet/geven-
den Baad van Sidney (Nieuw Zuid-Wales)
het vrouwenkicsrecht-outwerp aangenomen.
Heb gerucht, dat lord Roberts als opper
bevelhebber zou aftreden, wordt, officieel te
gengesproken; hij zal minstens dc vijf jaar
van zijn aanstelling aanblijven, zoodat hij
nog drie en een half jaar voor de borst hoeft.
„Nu komt de behanger aan de beurt,
waarheen ik mij dadelij[k begeven zal. Al
leen door hem en door zijn knechts kan de
dief vernomen hebben, dat men bijl u een
knecht nit die winkelzaak verwachtte."
„Wanneer zie ik u terug?"
„lederen dag op dit uur, indien ik niet
oogenblikkelijk iets bijzonders te vermelden
heb."
„En u zult zoo flink mogelijk te werk
gaan, niet waar?"
„Ik heb er zelf hot grootste belang bij.
Wees overtuigd dat ik geen minuut verliezen
zal," verzekerde Grassiot, terwijl hij met een
buiging afscheid nam.
Do ontzettende angst dat Jacques Yille-
francho ieder oogenbiik kon komen mot het
noodlottige document in zijn handen, was
nu ook uitwendig zeer goed aan Bertha to
zien. Haar mooi gelaat droeg duidelijke spo
ren van het zieleiijdcn dab zij in zich om-
droog. Ziji verouderde in dezo dagen meer
dan in vijftien jaren van haar leven. Wel
had zij niet goed gedaan, de lielofto van
haar vader op zijn sterfbed gedaan, niet na
te komen, maar ze moest er nu ook ontzet
tend voor boeten.
Editli was de eerste aan wie die verande
ring opvieldaarna maakte Robert dezelfde
opmerking en ook hun vader kon het niet
ontgaan. Nadat zijn achterdocht eenmaal op
gewekt was, volgde hij onafgebroken heb ge
maakte plan. Hij trachtte haar door strik
vragen en bedekte toespelingen om den tuin
te leiden, en ééns zelfs, zoide liiji ronduit te
gen haar „Sed'ert dien diefstal bij u schijnt
u niet meer gaheél' in orde te zijn, u ziet er
ten minste heel slecht uit."
„Misschien omdat men mij ongeveer twin
tig duizend francs en eenige sieraden ontsto
len heeft?" vroeg ze glimlachend.
België.
Aangaande don gezondheidstoestand van
do koningin van België borioht men dat
zij gisteren te Spa weer in haar rolstoel uit
geweest is.
F r a n k r ij k.
Een telegram aan de „Patrio" uit Brest
geeft bijzonderheden over de incidenten hij/
„En heeft men anders niets gestolen
„Neen, anders niets."
„D'an bent u ziok, mevrouw,-zonder dat u
liet bekennen wilt. IJ kunt bet uw vrienden
niet kwalijk nemen, indien zo zich daarover
bezorgd maken."
„U zoudt mij ook nog angstig maken."
„Dat niet. Alaar u toont ons zoo veel deel
neming in het ongeluk dat ons overkomen
is, dat ik mij' verplicht gevoel, u attent to
maken op 'liet gevaar dab uw gezondheid
schijnt te bedreigen."
„O, dat is slechts voorbijgaand," verklaar
de Bertha. „U kunt verzekerd wezen, dat de
tijdolijiko overspanning, die zich van mij
heeft meester gemankt, geheel onbedui
dend is."
„Zoo, dat kalmeert mij althans weer
eenigszins," zcido Villcfranche.
Nog altijd had Jacques uit Rouaan weinig
bemoedigende tijdingen ontvangen. Do ad
vocaat deed wat hij maar eenigszins kon om
nieuwe gezichtspunten te ontdekken, maar 't
kou hem vooralsnog niet gelukken, bewijzen
voor de schuld van Bernard Mouthier te le
veren. Intussclien hadden verschillende cou
ranten bijzonderheden over het rechtsgeding
te Sb. Etienne medegedeeld, cn na dien rijd
deed men Jacques Villefranche, trots zijn
rijkdommen, gevoelen, dab men do smet,
dio op zijn vroeger loven rustte, kende.
Aleer dan eens had bij' toespelingen moeten
hooren die hem ontzettend hitter stemden.
Ook Berger, door zijn dochter aangezet,werd
hoe langer lioe meer dc-or zijn heinielijkon
wrok behcersckt.
(Wordt vervolgd.)
