.1
STADSNIEUWS.
YLAARD1NGEN.
Recht zake 11.
Staten-Geiieraal.
Gemengd N i e uw s.
(,Stefc.")
behoeftige Javanen op 23 December in het
Gebouw te 's-Gravenhage bijwonen.
Corps diplomatique.
De Duitsclie gezant, graaf Do Pourtalès,
zal a.s. Vrijdagavond bij II. M. de Koningin
en daarna by *L. K. II. den Prins in atsehrids-
audiëntie worden toegelaten,
Hy is voornemens zich den 21en do/er
naar Munchen, zyn nieuwen post, ie begeven.
Audiënties.
De gewone audiënties van de Ministers
van Financiën en Koloniën zullen deze week
niet plaats hebben.
Geilenkteeken aan v. Aseh van YVijek.
In Snriname heeft z<ch, on Ier het cere-
voorzitterschap van den heer C. Lely, een
comité gevormd uit alle rangen en standen
der maatschappij met liet dool gelden bijeen
te brengen tot oprichting in die kolonie van
een gedenkteeken ter eeie san de nagedach
tenis van jhr. rar. Van Asch van Wijek, mi
nister van Koloniën, oud gouverneur van Su
riname.
Terwyi zich hier te lande ook een comité
gevormd heeft om dat plan testeunen. liet
bestaat uit de h li.mr, AA'. A. van Einden.
AV. van Esvekl, rur. C. 11. v. Mem s (N.
Gracht 41, llaailem), J. A, II. Reiziger en
jhr. mr. J. 1. W. C. Vov Weiier aan wie
bijdragen kunnen worden gezonden.
Dr. Scliaepinan.
Met leedwezen vet nemen wij dat de ge
zondheidstoestand van Mgr. dr. Sehaepman
in den laatsten tijd veel te wenschen oveibmt.
Reeds sedert de eerste vergadeiing. waarin
de Indische Begrootïng werd behandeld, iieeft
hij dientengevolge de zittingen der Tweede
Kamer niet kunnen bijwonen. (»Tijd."j
Tweede Kamer.
A'erhooging accijns op het- gedistilleerd.
Ingediend is een wetsontwerp tot verhoo
ging van den accijns opi het gedistilleerd.
De accijns per hectoliter gedistilleerd ad
vijftig percent, sterkte bij art. 1 der wet van
27 Sept. 1S92 bepaald op drie en zestig gul
den, wordt verhoogd tot. zeventig gulden.
In de- Toelichting tot 't wetsontwerp wijst
do Min. van Financiën er o. a. op, dat, al
laat men de uitgaven voor spoorwegen, voor
de verlegging van den Maasmond en voor de
Staatsmijnen-exploitatie, alsmede liet aan
de Rijtsveinekeringbank te verstrekken ren
teloos voorschot buiten rekening, voor welke
uitgaven mag worden geleend, dan nog over
blijft een ongedekt tekort van ruim 5 mil-
:lioen gulden.
Verder zullen vrij belangrijke bedragen
noodig zijn voor de Beroepswet en do Kin
derwetten. benevens de aangekondigde her
vorming van het technisch onderwijs, zoodat
het niet waarschijnlijk is, dat de werkelijke
uitgaven vo:r 1903 vee! onder het thans
geraamde bedrag zullen blijven.
De Minister heeft T onder die onmtandig-
hedeu zijn plicht geacht onverwijld maatre
gelen te nemen om tot herstel van het finan
cieel evenwicht te geraken. Het komt hem
geraden voor voorshands te volstaan met een
versterking der middelen die over een vol
jaar gerekend op ongeveer 3 milhoen gul
den te stellen is.
Bij de overweging der vraag uit welke
middelen de versterking der Rijksinkomsten
tc vinden ware, is in dei eerste plaats go-
dacht aan liet tarief van invoerrechten,"waar
van de herziening in bewerking is. De om
vang van den voorbereidenden arbeid en de
tijd, dien de behandeling van het wetsont
werp in de Staten-G-eneraal zal vorderen,zijn
oorzaak dat voorshands nog op de hoogere
baten uit het tarief niet valt te rekenen.
Hieraan zijn dus voor de urgente voorzie
ning in het tekort geen middelen te vinden.
En evenmin kan, met het oog op did ur
gentie, tot de directe belastingen de toe
vlucht worden genomen, afgezien van ande
re principieele bezwaren.
Van een verhooging van den accijns op
het gedistilleerd tot f 70, dat is met 1/9, zal
een lioogcre opbrengst van ƒ2.700,000 a
ƒ2,800,000 per jaar mogen worden ver
wacht.
De Minister doet slecht» noode het voor
stel.
Nu eenmaal sterke drank een veel ge
bruikt, zij 't dan ook een verre van altoos
onschuldig genotmiddel is, kan men er,
meent de minister, der Regeering zdker geen
verwijt van maken, dat zij dit gebruik aan
do behoeften der schatkist dienstbaar maakt
en daarop een zware belasting legt, waarin
niemand meer behoeft te dragen dan hij
verkiest.
Da Minister gelooft niet dat het gebruik
dermate zou afnemen dat het doel, heb ver
krijgen van een hoogere opbrengst, zou wor
den gemist.
Evenmin moent de Minister dat grens-
fraude door de verhooging zal worden ver
levendigd of zal opduiken, terwijl hetzelfde
geldt voor fruaduleuse uitslagen uit fabrie
ken.
Do Minister acht overgangsbepalingen
noodig.
Door de bepaling, dat navordering van do
verhooging zal geschieden, zal het belang
worden weggenomen om nog vóór het in
werking komen der wet gedistilleerd in voor
raad op te slaan. Bij de wetten van 1863 en
1865 werd nabetaling gevorderd van voorra
den boven tien liter. Thans, nu het een
verhooging van slechts 7 goldt, wordt voor
gesteld de nabetaling eerst bij. voorraden van
vijfentwintig liter te doen aanvangen.
Door branders en distillateurs is herhaal
delijk geklaagd over den zwaren druk, dien
do bestaande bepalingen omtrent het stellen
van zekerheid voor den accijns op hun be
drijf leggen. Inderdaad is het den Minister
gebleken* dat de bepalingen nopens de ze
kerheidstelling te bezwarend zijn. De Minis
ter is dan ook van oordeel dat, zonder ge
vaar voor de schatkist, de borgtochten aan
zienlijk kunnen worden verminderd.
Daarom, wordt voorgesteld1 het bedrag dor
to stollen zekerheid door den Miniser van
Financiën te doen bepalen.
Begrooting Suriname 1903.
In zijn antwoord op het Voorioopig Ver
slag zegt tie Minister van Koloniën te zullen
overwegen de mogelijkheid van de behande
ling van de begrootingen van Suriname- ou
Curafao in de Kamer, ongeveer gelijktijdig
met do Indische begrooting. Hij zal daarover
in overleg treden met de beide AVest-Iudi-
selio landvoogden.
De Minister vernam met. leedwezen do
vei klaring van sommige leden, dat zij do
benoeming van den heer Duly tob Gouver
neur van Suriname niet zonder bezorgdheid
hebben gezibn, omdat naar zijn overtuiging
daarvoor geen grond bestaat.
De bewering, dat doheerDely zijn betrek
king slechts voor dries jaren neeft aanvaard,
is in zoover juist, dat. hij na driejarige ambts
vervulling recht op vol pensioen als Gouver
neur zal krijgen.
De Minister deelt volkomen liet gevoelen
dat do aanleg van een spoorweg naar het
Lawagebiod nibl uitsluitend voldoende zal
zijn om de Kolonie Suriname tot nieuwen
bloei te brengen. De begrooting bewijst dan
ook dat, do landbouw niet uit hot oog wordt-
verloren.
Door verschillende omstandigheden is het
voornemen van don vorigen Minister van
Koloniën om in de eerste maanden van 1902
een wetsontwerp tot ontbinding van het Hof
van Justitie in te dienen, niet kunnen wor
den uitgevoerd.
Biji zijn optreden vond de Minister zooda
nig wetsontwerp ter verzending naar den
Raad van State gereed liggen. liet advies
van dat Staatscollege- is ontvangen en thans
kan de- indiening aan do Kamer eiken dag
worden tegemoet gezien.
De Minister geeft gaarne- de- verzekering
dat hij- zijnerzijds emigratie van Javanen
naar Suriname wil steunen en bevorderen,
doch de Regeering moet rekening honden
met, de wenschen der werkgevers aldaar, die
telken iare opgeven van welken landaard zij
koelies verlangen.
Volgens de berichten die omtrent het
jongste oproer op de plantages Alliance en
Mariënburg van den afgetreden Gouverneur
zijn ontvangen, moet do ooi-zaak voorname
lijk gezocht worden in verschillen omtrent
het loon.
Eerstdaags zal bij de Tweede Kamer wor
den ingediend een wetsontwerp tot ontbin
ding van het Hof van Justitie te Suriname.
De afdeelingen der Tweede Kamer be
noemden tot rapporteurs over de wetsont
werpen tot veriiooging van de begrooting
van binnenlandsche zaken voor 1902 (onder
stand aan enkele gemeenten); afwijking van
regels omtrent plaatselijke belastingen ten
behoeve van verschillende gemeentenwijzi
ging heffing voor 't gebruik provinciaal kanaal
van Almelo naar de Pruisische grensidem
van tolgelden voor 't gebruik der provinciale
kunstwegen in Groningen idem watertol aan
de brug over de Tusrchenlmde by Slijkenburg,
en wijziging derJustïiie-begrooting voor 1903
(uitvoering der Beroepswet), de heeren van
AVichen. A'an de A'elde, Rink, Ferf en
Schokking.
Wijziging van hoofdstuk IX der Staatsbe-
grooting voor 1901 voorziening kas-tekort
van den Indischen dienst in 1903; wijziging
en verhooging der begrooliog van Curasao
en verhooging van hoofdstuk X der Staats-
begrooting voor 1901 intrekking wet tot
onteigening voor locaahpoervveg Amsterdam-
Haarlem; wijziging begrooting Suriname voor
'1901. en wijziging en veriiooging der Indische
heg'ooting voor 1901 de Imeren A'an Idsinga,
Fjck, Van Limburg Stirurn, Alm Alphen en
A'an Löben Seis.
De schadeTergoedingsconimissic.
De uNed. Staatscourant" vari gisteravond
bevat de vo'gei.de aankondiging.
De Staatscommissie voor -Ie Zuid-Afrikaan-
=che schadevergoedingen biengt ter kennis
van belanghebbenden, dat de door haar toe
gewezen bedragen niet ingang van heden
zuüpn worden uitbetaald door de daarvoor
aangewezen ontvangers der registratie.
Aan de rechthebbenden of bun gemachtig
den wier woonplaats onbekend is. zijn de
vereischte betaling-nukken, onder bijvoeging
van inlichtingen omtrent de uitbetaling recht
streeks per aangeteekenden brief toegezonden.
Dit kon, wegens onbekendheid met hun
tegenwoordige woonplaats niet geschieden ten
aanzien van B. Blankert, F. AV. Bi uynis, J.
Buis, E. Busch, E. A. M. Claike, J. J. Oorver,
P. J. van der Giessen, C. N. Hendriks, AV,
üobmo, C. Huy-irig, C. C. F. E. Meyer, J. AA'.
C. Oudegeest, H. Post, K. Reinders, L. M.
Straatman. J. Verney, J. A'legels, H. AA', de
Vries, J. Wassenaar en J. M. Zondervan.
Genoemde personen zuilen de voor hen be
stemde betalingstukkeu kunnen in ontvangst
nemen aan het Dep. van Buitenlandsche
Zaken tegen voorafgaande overlegging van
een door" het hoofd van plaatselijk bestuur
in hun woonplaats gelegatiseerd ontvang
bewijs. De aanvraag voor het beialingstuk
behoort door den rechthebbende zelf, mon
deling of bij brief, te geschieden.
Het staat allen vrij de op de hun toege
zonden stukken vermelde som door een ge
machtigde te doen in ontvangst nemen. De
volmacht, welke deze zal moeten overleggen,
zal onderhandscb kunnen zijnde op die
volmacht te stellen bandteekening van den
lastgever zal echter voorzien moeten zijn
van een legalisatie door het hoofd van plaat
selijk bestuur te zijner woonplaats.
A'oor uitbetaling aan de erfgenamen van
overleden rechthebbenden wordt overlegging
vereischt van een verklaring van erfrecht
en van een akte van overlijden.
Op de betalingstukken moet voor quitantie
de handteekening gesteld worden van hem
wien de uitbetaling geschiedt, hetzij 'deze de
rechthebbende zelf of diens gemachtigde is.
Die handteekening zal vóór de uitbetaling
vooizieo moeten zyn van een legalisatie door
den burgemeester van de woonplaats van den
onderteekenaar.
De Staatscommissie voornoemd,
E. N. RAI1USEN, Voorzitter.
BEEL.AERTS VAN BLOKLAND,
Secretaris.
's-Gravenhage, 15 Dec. 1902.
Naar werd medegedeeld, beloopen de uit
gekeerde bedragen 88,10 pCt, van de sommen,
waarop de materieele schade en verliezen,
welke de rechthebbenden als onmiddellijk
gevolg van een te hunnen aanzien door de
Biitsche militaire autoriteiten genomen maat
regel, hebben geleden, door de Staatscom
missie blijkens de ter visie gelegen heb
bende lijsten, waren begroot.
Hot Generale Boeren-liulp-fonds.
De inzameling voor het Generale Boeren-
hulpfonds te Amsterdam heeft, volgens het
verslag v/h. comité, opgebr. f 109,216.551/2
Bij de penningmeesters kwamen giften in
ten bedrage van f52 340 58.
Bij de Kasvereersiging werd geïncasseerd,
vol-rens de ingezonden inschrijving-biljetten
f25 691.25.
In de 9 districten werd er aan de huizen
opgehaald f 17,414 28.
Bij den penningmee-ter der Nedeilandsch
Zuid-Afi ikaansche Vereeniging kwam in
f4045 50. (Uit beding mag echter slechts
gedeeltelijk onder tb- Amsterdamsche inza
meling gerekend worden, aangezien er de
opbrengst van eenige inzamelingen in nndere
gemeenten des lands en giften van elders
toe belmoren.)
Bij de ^Telegraaf" kwam in f 10,870.27.
Verder ontving het comité nog de opbrengst
van inzamelingen in twee Noord- en dr;e
Zuid-Iloiiandsche dorpen, ten bedragen van
f225.91.
Tezamen f 110,593 79, waar f 1377.23l/o
onkosten afgaan. Blijft f 109,210.551/2
Een lietlimeriug-.
Dezer dagen veivo- gden zich bij dr. Hen
drik Muller, gewezen consul-generaal van den
Oranje-Viijstaat, een deputatie uit zijn vroe
gere secretarissen, die bij monde van den
heer J. J. Bergansius hun vroegeren chef
als blykt van hunne hoogachting en als een
herinnering aan de jaren van arbeid en zeer
aangename samenwerking een zilveren inkt
koker kwamen aanbieden.
Dr. Muiier vei klaarde zich ten zeerste ge
troffen door dat bewijs van hartelijke vriend
schap en verzekerde dal ook hij van zijn kant
niet anders dan de aangenaamste herinne
ringen behoudt aan de jaren van samenwer
king met zijne secretarissen.
Mr. Troelstra geen hoofdredacteur.
Naar verluidt, zal mr. P. J. Troelstra bin
nenkort aftreden nis hoofdredacteur van ïllet
Volk" en als zoodanig worden vervangen
door mr. Mendels, (tCentr.")
Vrouwenkiesrecht.
Tot leden van het hoofdbestuur der A'er-
eeniging voor A'rouvvenkiesrecht zijn gpkozen
mevrouw Tiima—Schaad, mevr. Moiyn de
Groot, mevr. A'an BuurenHuijs, mevr.
AVijnaendtsFrancken en mevr. dr. Jacobs.
Voor de functie van presidente moet her
stemming plaats hebben tusschen mevr. dr.
Jacobs en mevr. AA'ijrmendts.
Vervroegde Winkelsluiting,
liet Nationaal Bureau van Vrouwenarbeid
zendt ons een ciiculaire voor vervroegde
winkelsluiting, waaruit blijkt, dat vooral door
gebrek aan samenwerking tot dusver nog niet
gekregen is wat men wenschte en voorst op
het noodzakelijke van krachtige propaganda
wordt gewezen.
Afwijzend Advies,
Naar verluidt zal door B. en AV. van Dellt
op het verzoek van het bestuur der Indolo-
gische A'ereeniging te Leidi-n aan den Ge
meenteraad te Delft om in eigendom o( in
bruikleen te mogen ontvangen het archief
en verdere bescheiden van het voormalige
Indologische Studentencorps aangezien zij hare
vereeniging beschouwt als een voortzetting
van genoemd corps, afwijzend worden gead
viseerd, omdat niet kan worden aangenomen
dat de te Leiden bestaande Indologische
vereeniging eens voortzetting van het in
1895 opgericht Indologisch Studentencorps
zou zijn aangezien de in 1882 te Delft op
gerichte Indologische Vereeniging een onder
deel uitmaakte van het Indologisch Studenten
corps.
Pinantieel Nieuws.
De Minister van Financiën maakt bekend
dat het saldo van 's rijks schatkist op 13
Dec. jl. bedroeg
bij de Nederl. Bankf 6,958,327.601/2
bij de betaalmeesters. - 2,570.513.71
Te zameu f 9,528,841.311/2
OVERSCHIE, 16 Dec. Ds. AV. van der
Waal heeft voor zijn beroep naar de Ned,
Herv. Kerk te Dordrecht bedankt.
•KETBEL EN SPALAND, 16 Dec. Heden
ontving ds. J. P. de Bie, predikant alhier,
een beroep naar Voorst in Gelderland.
Een knecht van den groentenhandelaar
W. kreeg van morgen het achterwiel van den
wagen over den voet. Hij is naar een dokter
gereden waar hem geneeskundige hulp werd
verleend.
Terwijl gistermiddag H. v. KL met paard
en wagen door do Tuinlaan reed-, sprongen
cenige opgewonden personen op zijn wagen,
doch. werden door v. K. weder daarvan ver
wijderd. Dit schijnt kwaad, bloed te hebben
gezet, tenminste toon v. IC. in zijn stal was,
kwamen diezelfde personen daar; er ont
stond een 'geweldige vechtpartij, die slechts
met groote moeite door do politici tot een
ei'nd kon worden, gebracht ou waarbij de
meeste deelnemers kwetsuren hadden beko
men menig jasje droeg ook do sporen van
bet gevecht.
Gisteravond te 10l/4 nur brak van een
wagen beladen met lijnkoeken van G. v. Noort
op de Noordvest een der voorwielen. De
lading werd op een anderen wagen overge
bracht om verder te worden getransporteerd.
Andere ongelukken deden zich daarbij niet
voor.
Door de politie werden gisteravond twee
vrouwen in beschonken toestand naar het
politiebureau gebracht. De een werd op straat
liggende aangetroffen en de andere moest
uit een logement verwijderd worden omdat
z'y geen geld had om de logeer kosten te
betalen.
YoHisbadlmfs.
I11 de weck van 814 Dcc. 1902 werden
genomen 210 baden.
lste klasse 2de klasse
kuipbaden 25 kuipbaden 29
regenbaden 11 regenbaden 117
schoolboden 22
3 ets. kinderbaden 6
Lijst van brieven en briefkaarten over de
5e helft der maand December, geadresseerd
aan onbekenden:
v. d. Graaf, Akkrtim.
M. v. d. Maaten, Erineloo.
Mevr. Broeders-Poft, Rotterdam.
A. Poppeher, Schiedam.
Mevr. Muller-Massies 1
Briefkaarten.
R. Snijders, Amsterdam.
A. van A'elden, Uillegersberg.
C. v. d. Ma are), Rotterdam.
Mej. van Dijk, id.
Buitenland.
N. Niklas, Eszeny.
A. Teizko, Miszaka.
J. Denk, O. Sztapur.
Opgaven van brieven en briefkaarten, over
de Ie helft der maand Dec. aan hel post
kantoor ter post bezorgd, welke wegens on
bekendheid viiu de geadresseerden niet zijn
kunnen worden uitgereikt.
Brieven.
AVed. van Eijk, llellevoetsluis.
J. Kossen, Soest.
AV. Smit, AVatergraabmper.
Briefkaart.
Johannes Aupperlee, Rotterdam.
Brief (buitenland).
C. Brobbel, Grimsby,
Briefkaarten.
Arnoud Harkink, Antwerpen.
schipper M. Storm, Ruhrort.
De rechtbank te Rotterdam bevestigde
lieden het vonnis van den kantonrechter le
Schiedam, waarbij J.v. d.S., 31 jaar, tapper
te Schiedam, wegens verkoop van sterken
drank in het klein zonder vei gunning was
veroordeeld tot f '10 boete subs. 5 dagen
hechtenis.
Bekl. was aangesteld als zetkastelein van
zijn voorganger op wiens naam de vergun
ning stond.
J. B., 39 jaar, schipper te Scheveningen.
beklaagd van mishandeling te A'laimitngen,
tot f 3 boete subs. 1 dag hechtenis.
C. v. d. B., 17 jaar, hiuingvis«cher te
Schiedam, wegens mishandeling tot fT0
boete, subs. 5 dagen hechtenis.
De rechtbank te Rotterdam behandelde
heden de uitlevering van den 31-jarigen
politie agent A. T. Lassen, te Hamburg, die
den 22en November door 2 rechercheurs
gearresteerd was in een logement aan het
Hang te Rotterdam op verzoek der ju-.titie
te Hamburg en op wier last zijn poitret te
Rotterdam verspreid wa«. Ln=sen had een
koffer opengebroken en zich den inhoud toe
geëigend, terwijl hij verder rog van ver
schillende andere zware vergrijpen verdach
wordt.
Sedert 17 November was hij voortvluchtig
en op zijne aanhouding was 200 Mark be
looning gesteld. De recinbnnk zal binnen 14
dagen van advies dienen voor de uitlevering.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Maandag 15 Dcc.
(Vervolg).
Binnenl. Zaken.
De MINISTER VAN BINNENL. ZAKEN
betoogde dat de heer Ilubreclit getoond had
met den toestand in Saksen niet op de hoogte
te zyn. Hij beweerde voorts dal 't noodig
was toevlucht te nemen tot het buitenland
omdat we te dezen aanzien achteil'yk zyn;
verder dat het middelbaar onderwys moet
omvatten drie afdeelingen n 1. landbouw-,
industrie- en handelsonderwijs.
Ook hij vraagt vun de Kamer slechts een
svoorloopige" beslissing.
Naar aanleiding der toelichting van het
amendement wijzigde de minister de redactie
van het attikel, zoodat het cijfer van f 20,000
behouden wordt, doch alleenvoor ïvóor-
onderzoek en maatregelen ter voorbereiding
van een middelbare technische school".
Het amendement werd daarop ingetrokken.
Op aandrang van de heeren TALMA en
VAN BIJLANDT verhoogde de minister de
subsidie voor de school voor zeevaartkundig
onderwijs te Vlissingen met f 500, die voor de
ambachtsschool te Apeldoorn met f2500.
Bij de afdeeling Lager Onderwijs betoogde
de heer ROESSINGH dat de regeering te
weinig 'doet voor het lager onderwijs; hy
schetste het groote plaatsgebrek in de scholen
in de veenkolonie en bepleitte vooral voor
Emmen een sposdigen en tuimen steun
omdat deze gemeente is uitgeput,
De heer KETELAAR drong aan op ver
betering der lonten, voortvloeiende uit art.
18 en 19 der leerplichtwet en ook spreker
klaagde over het steeds toenemende plaats
gebrek in de scholen. Spoediger en ruimer
moeten de gemeenten subsidie voor den
schoolbouw ontvangen. Tydelijke maatrege
len keurde spreker niet af, maar zij mogen
z. i. niet zoolang duren als thans het ge.
val is.
A'erder besprak hij o. a. ook nog de on
regelmatige wijze van uitbetaling der onder
wijzerssalarissen.
Morgen tien uur voortzetting.
Zit ling van Dinsdag 16 December 1902,
Biji de voortgezette behandeling van
'Hoofdstuk Ar (Binnciilandscho Zaken) be
pleitte de heer TER LAAN verbetering van
het volksonderwijs en dor Leerplichtwet, af
schaffing der kapitalistische standenscho
len; hetorc regeling dor onderwijzoïseploi-
ding; vaste onderwijzcrsbOtrckkingenrege
ling van den rechtstoestand dor ondbrwij
zers, met verbod van ontslag in geheime ver
gadering rechtvaardige tuchtmaatregelen
zorg dat do gemeenten goen onderwijzers-
traetementen uihkeeron beneden da wette
lijke vasgesteldc minima; verbetering van
het schooltoezicht, waarbij de arrondisse-
mcntsschoolopzicnors moeten worden goed
bezoldigde Rijksambtenaren en do districts
schoolopzieners dienen, afgeschaft. Voorts
wenschte spr. afschaffing van do vacatiegel
den voor examens a 6 pea- d'ag voor d'o in
specteurs en disfcrietschoolopzicuers.
De heeren PASSTOORS en BIJLE-
A'ELD juichton too do toegezegde pension-
ncering van bijzondere onderwijzcr-s. Laatst
genoemde besprak voorts verschillende maat
regelen in het belang van heb onderwijs en
protesteerde tegen cle eenzijdige, pessimis
tische beschouwingen van den licor ter Laan,
wien hij vroegwat hebben de sociaal-demo
craten in vergelijk ing met cle Christelijke
partijen gedaan voor het arme schoolkind?
De 'hoer POMPE VAN MEERDER.
VOORT drong aan op uitbreiding van de
gevallen, waarin vrijstelling kan worden ver
leend van schoolbezoek, in het belang van
den veldarbeid.
Do licex- BRUMMELKAMP wees op do
onvoldoende, 'kennis bij candidaat-ondbrwijr
zers van de Nededandsc.be taal en do ge
schiedenis; de heer DOLK wenschte afzon
derlijk onderwijs voor achterlijke en spraak-
gebrekkige kinderen.
De heer TROELSTRA 'besprak de toe
standen van het bijzonder onderwijs cu wees
op do onvoldoende schoollokalen en leermid
delen biji do bijzondere scbolon voor do min-
gegoedenden onvoldoenden rechtstoestand
en. de onvoldoende salarissen van de bijzon
dere onderwijzers. Bij, het bestaande recht is
do invloed vau don Staat op het gehalte van
liet bijzonder onderwijs bijna gelijk nul,
evenals de staatsbijdrago aan dat onderwijs.
I11 strijd met den minister aclitte spi\ in
menging van den Staat in de verhouding
van dc schoolbesturen tot de ouderwijzers
noodzakelijk, hetgeen ook gcwcnscht wordt
door de vereeniging van christelijke onder
wijzers. Bij' do uitkeering van het pensioen
zal do Staat een waarborg moeiten hebben
voor de toekenning daarvan aan do bijzon
dere ondorwijzors door de schoolbesturen.
Niet langer dient gestreden over do rich
ting van het onderwijs, maar over den in
houd en do 'technische zijde van het onder
wijs. 't Bijzonder onderwijs blijve vrij in do
richting, maar niet in do organisatie. Tot
oplossing van het school vraagstuk kan een
schoolbelasting veel. bijdragen.
Den beer Bijüovcild antwoordde spr. dat
do sociaal-democraten hebben gestreden voor
schoolvoeding en scboolklcoding, welke als
nog iln do Leerplichtwet als onafwijsbaar
toevoegsel dient te worden verplichtend ge
steld.
Dc lieer LOIIMAN gaf als het gevoelen
dei- geheolc rechterzijde to kennen, dat do
vrijheid van aanstelling en ontslag van do
onderwijzers moet blijven bij degenen, die
zich intcressecrcn voor en zich wijden, aan
de bijzondere school. \roor geld wil db rech
terzijde niet prijsgeven do vrijheid om de
kinderen op te voeden naar haar eigen in
zicht.
Do MINISTER verweet den heer Ter
Laan overdrijving.
Ijstoestand.
15 Dcc. Lobith, een-negende drijf ijs.
Nijmegen, cen-vijlfde d'rijfijs. St Audries
(Waal), een-vierde drijfijs. Arnhem, blanlk
water. Vreeswijk, ijs vast. AVester-
voort, idem. Deventer, idem. Kampen,
idem. A7eul'o, Mank water. Grave, ijs
vast. St. AndWes (Maas), idem, Hoog-
wator. Gorinehem, een aclitse drijfijs.
Schoonhoven, ijs vast. Krimpen, cenig
drijfijs. Dordrecht, ijs vast. Moerdijk,
ecn-d'erdo drijfijs. Hellovoetslnis, oen-
twecde drijfijs. Bruinisse, blank water.
Scholen gesloten.
Te Tilburg zyn van heden af alle lagere
scholen wpgens het heerschen van roodvonk
en diphtheritis tot nader order gesloten.
Dievenbende.
AVederom zijn twee personen aangehouden
en naar Nijmegen overgebracht, verdacht van
medeplichtigheid aan de diefstallen in deu
laatsten tijd tusschen Nijmegen en A'enlo
gepleegd.
Zeven man van de bende zijn nu voorioopig.
onschadelijk.
Lage aanval.
In do Akkerstraat ta Breda greep heden
morgen een treurig voorval plaats.
St te;
-'■rte-' - V-
Mr»
MM
