Vrijdag 19 December 1902. 56*" Jaargang. No. 11038. De macht van het papier. Bericht. BUITENLAND. ft 0 SCHiEDAMSOHE COURANT. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prjjs per kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingen 1.25. Franco per post fl. 1.65. Prjjs per weckVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur aan het bureau bezorgd zijn. Bureau t Boterstraat 6§. Prjjs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92, iedere regel meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die lij innemen, Advertentiën bjj abonnement op voordeehge voorwaarden. Tarieven hur- van zjjn gratis aan het Bureau te bekomen. In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschjjnen, won en zoogenaamde ülttima« advortantiën opgenomen tot den prjjs van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Biltere. TTeïefoon No. 123. ZjJ, die zich met het nieuwe kwar taal, aanvangende 1 Jan. a s., op de „Scliiedamsche Courant" abon- nccren, ontvangen de tot dien datum verschijnende nummers gratis. AlAlEMEISSf O V EEt®ICJUT. SCHIEDAM, 18 December 1902. Snid> Afrika. Chamberlain landde Maandagmorgen om elf uur te Mombassa. Hij werd door de autoriteiten ontvangen in het. gempente-hnis, Hem werd een lunch aangeboden, waar honderd gasten aanzaten. Sir Charles Eliot bracht een speecli uil op Chamberlain. In zijn antwoord wees Chamberlain op de hooge waarde van een spoorweg door Oost-Afrika. Na een langdurige droogte is eindelijk regen gevallen in de Oranje-rivier-kolonie, nog juist bijtijds volgens de berichten, om de mielies-oogst te redden. De concentratie-kampen worden steeds meer ontvolkt. Het kamp te Bloemfontein zal in de Kerstweek opgeheven kunnen worden. De Amsterdamsche correspondent van de officieuse jiDaily Express" seint aan zijn biad, dat hij uit de beste bron heeft ver nomen, dat twee millioen Transvaalsch goud in Nederland is. Het werd van Machadodorp door 25 man naar Komatipoort vervoerd. Een persoon, Snyman genaamd, verklaart, dat op 22 Juni 1900 tiet goud te Delagoabaai in een Duitsche stoomboot voor Hamburg is geladen. Uit Johannesburg wordt aan de *Petit Bleu" gemeld, dat lord Milner een decreet heeft afgekondigd, waai bij voor een duur van twee jaren het slachten en verkoopen van koeien, vaarzen eD kalveren wordt verboden. Het moet niet Milner's doel zijn den vee stapel te vermindeien, doch slechts de »Cold Storage Company" in de hand te werken, liet Engeische syndicaat voor den handel in geconserveerd vlee«ch een andere monopolie van de Beers Company. Men zoekt de con currentie der slagers te breken door enorme massa's geconserveerd vleesch in te voeren. Op deze wijze heeft de ooi log steeds het belang gediend der groot-kapitalisten van Kimberley en der Randmagnaten, van wie lord Milner het gedienstige werktuig is met medeplichtigheid van Chambeilain. Een ander Engelsch syndicaat de ïConsoli- dated Estates" heeft dezer dagen 20 pet. dividend uitgekeerd. Dit syndicaat legt zooveel mogelijk beslag op alle onroerende goederen in Zuid-Afrika die door den ooi log vacant zijn geworden. De huur der woningen wordt tot fabelachtige prijzen opgevoerd, die de arbeiders-bevolking te Johannesburg en Pre- Naa.r heb D'uiteeih van FED'OR VON ZOBELTITZ. toria sommen doet betalen als een kapitalist in het Londensche West-End. Audere berichten uit Zuid-Afrika maken er melding van dat met de opheffing der krjjgswet in Kaapkolonie en Tiansvaai, de ideale en rechtmatige vrijheid aldaar nog veel te wenschen overlaat. Te Kaapstad werd onlangs een serie ®Lie- deren van het Veld" in beslag genomen door de overheid, orndal de zangen, gedrukt en uitgegeven te Londen, loftuitingen op Boeren- heldendaden te velde bevatten! In Transvaal en Oranje-Vrijstaat worden dagelijks meisjes en jongens voor de recht bank gedaagd die het volkslied zongen of floten. Al deze maatregelen worden streng toe gepast tegen de komst van Chamberlain, waarbij de bevolking, zoo verwachten de Engelschen, uit volle borst met het ïGod save the king" zal instemmen Volgens de plndópendance Beige" zal de Boercn-generaal Pienaar met 200 andere Bóeren-families zich op Madagascar vestigen. 7) Eensklaps vroeg er ceoi hoe 'het meb heb feuilleton zou gaan. Op „fatsoenlijke" ro mans was nieb genoeg den nadrixk te leggen. „Ja, fatsoenlijke," was ook ïnningen's meening. Hans verklaarde dab liiji een schitterend feuilleton was machtig geworden bij Spiel hagen, doch Spielhagen vroeg twintig dui zend mark honorarium. Ontsteltenis aan do groene tafel. Graaf Braosen zei dab 'fa een gemecne streek was. Prins Inningen vond heb meer d!an brutaal. Dokter Hulmkoltz lachte als een kemnetr en deelde in vertrouwen mede dat zijn laatste werk over Oost-Afrika hom nog veel meer had opgeleverd, maar als schrijver moet men ook weten te handden. D'at begreep alleen Nathansdhn weer zoo goedda meeste an deren schudden bcd'enkölijlk de hoofden. Men was in 't algemeen tegen Spielhagen, wiens tendenz-wariken men onderschatte. En bo- venal moest een roman zoo zijn dat itodere wouw en ook ieder meisje hean onvoorwaar delijk en zond'er to blozen toon lezen. „Ja onvoorwaardelijk!" riep de prins. „Ieder meisje, iedere) vrouw! 'Heb gesprok ging thans over d'e houding tb 't algemeen van het blad 'tegenover liet publiek. Men wenschte in alle opzichten iiarmonische deftigheid' in acht te nemen. De lokale kroniek en het gemengds moohbon Mets bevatten wat in d'en huiselijken fami liekring ©en steen des aanstoots kon wor- Jeoczuela. Be mogendheden tegen Venezuela. In antwoord op verschillende vragen hls heb Lagerhuis met betrekking tot Venezuei- ïa, zöide minister-president Balfour o. m. Het blokkade-vraagstuk is nauwgezet over wogen. D'e voorwaarden zullen ter reohter tijd ter kennis van de omijldigen worden gebracht en dó uitvoering van de operatie® zal zood'aniiig sijn, dat! do onzijdige mogend heden daarvan zoo weinig mogelij|k last zul len ondervinden. Er kan nieb een zooge naamde vredelievende blokkade zijn, want een blokkade almb in zicb liet bestaan van deu oorlogstoestand. D'e afgevaardigde Heaily vroeg of de toe stemming voor de blokkade van de Vea-ee>- nigdo Staten verkregen was. Minister Balfour antwoordde dat! onzijdi ge mogendheden nieb geraadpleegd worden, wanneer mon'iu staat van oorlog ils met een derde partij. Officieel wordt medegedeeld dat de regee ring der Ver. Staten tot hot besluit geko men is, dat een vredelievende blokkade van de Venezolaansclio havens niet erkend kan vi orden als te zijn gericht tegen de scheep vaart van Noord-Amerika. Aan do verbonden mogendheden kan niet word'cn toegestaan de schepen der Vereonig- dtet Staten buiten te sluiten, tenzij' d'e werke lijke staat van oorlog erkend as, afgescheiden van de appreciatie van liet hangende geschil. Heb departement van buitenlandsehe za ken is overtuigd dat liet groote belang Van den Amorikaansehen handel' oischt d'at deze opvatting wordt aangenomen en gehand haafd. Anders wordt de Amorikaonsche han del (kreupel geslagen, zoodra oen willekeuri ge zeemogendheid lust gevoelt over te gaan tot een buiten do .gewone regels vallende, vredelievende blokkade. Wanneer Engeland eri DuitscHand Van plan zijn de koopvaarders van d'e Vereenig- do Staten nib be sluiten, dan moeten zij1 alle 'koopvaarders weigeren, hieronder ook be grepen die behoorendo tot hun eigen naties, wat do erkenning met zich meebrengt van den oonlogsstaat, waardoor tevena een einde wordt gemaakt aan den thans heersdhenden onregeltmatigcn toestand. De Ibaliaansche gezant vertrok gistermor gen nit Caracas. De Nov,'-York Evening Journal" publi ceert een telegram uit Caracas, van den 17n December, waarin gemeld wordt dat Vene zuela toestemt alle eisckcm in te willigen, bebailVe schadeloosstelling in grondgebied. D'e Amerikaansöhe gezant Bowen wordt voorgesteld als arbiter. De Senaat te Washington heeft Dinsdag in een zitting mot gesloten, deuren don toe stand! in Venezuela, besproken. Alle sprekers voerden zeer gematigd het woord. Men prees de koudmg door d'e regeering aangenomen en sprak vertrouwen uit in het beleid van Bowen, den gezant der Ver. Sta ten te Caracas. Een afgevaardigde lioefb biji don Senaat een verzoek ingediend om nadere inlichtin gen der xegeering omtrent Venezuela. Aan het marme-departeraent wordt ver klaard dat aan do Aanerikaansche' eskaders geen enkele opdracht is toegezonden. Admi raal D'ewey heeft volledige vrijheid vau handden. De „Morning Post" verneemt uit New- York, dat de Engclsch© vlag op liet fort te Puerto-Cabcillo' gehesolien is, zonder dat met de stedelijke regeering is onderhandeld1. Het ultimatum van Italië is Dinsdagavond aan de Vetiezolaansehe regecring gezonden. Italië eischt een som van 3 miililioeu.' francs schadevergoeding en heeft het ultimatum, in meer krachtige termen vervat dan de En- geteclio en Dhitsehe ultimatums. De dnsurgenteii-geueraal Hernandez, bijt geuaamdl El Medio (d'e veiminkte) is Dins dag te La Guayrai met gejuich ontvangen. Men vreest dat do komst vau dezen generaal to Caracas nieuwe verwikkelingen zal. bren gen. Een groot handelshuis in Antwerpen kreeg eergisteren con cijfertelegram uit Ca racas, waarin mecgedoald' werd dat* de posi tie van president Castro zeer hachelijk is. Een nieuwe opstaud wacht hem, cn geno- i-aall' Matos hoeft geweigerd' zijn hulp te ver lecnen ïii liet bevechton van do •vrccandeifin- .gen. Heb Venezolaanscho leger bestaat volgens een dépêche uit Now-Yoric -uit 4. .gcnoraaJs- cu-cheif, 1467 generaals, 1462 kolonels, 2322 commandanten (majoors);, 3220 'kapiteins, 3801 luitenants op 27,000 manschappen die heb rogeeringaleger in zijn geheel tolt 11 $.3®.fs»eio<j;sSe SSedculecSRnKeB. Engeland. In heb Lagerhuis vroeg d'e afgevaardigde Dilko aau den minister van oorlog of hij kon ramen hoeveeli do kosten zouden bedragen in het aanstaande jaar voor da Somaii-cx- peditie. don. Het was afschuwelijk, met welk een ijver de nieuwsbladen gruwelijke misdaden en afschuwelijke zeden-proccssem wisten uit te pluizen Bertram verklaarde d'at hij. do jacht, op sensatie-nieuwtjes niet zou dulden. De objec tieve berichten, daaraan valt weuiig te ver anderen, een treurig beeld van de groote maatschappelijke wanverhoudingen kan on mogelijk mot levendige klouren opgekamd worden en met dergelijke actualiteiten uit een blad te verbannen zou men z'n eigen glazen inwerpen. „Hot „Morgenbl'ad" moot toch immers geen orgaan, voor jonge meisjes en eerbare vrouwen Worden," gang hij opgewonden voort, „maar in de eerstel plaats een blad voor ernstige en. weldenkende mannenAls gij zoudt wenschen al datgene uit heb blad' te weren wat een 'bakvisehje kan doen blo*- zen, dan moeten we ons ideaal laten varen, dat ons orgaan een kroniek van d'en tegen- woordigon tijd, een spiegelbeeld Van het hui dige doem en laten der mensdion zal zijn. Onder zulke bepalingen ©n nauwe grenzen kan geen groote courant he>t licht zien 1 Ik verzoek u dringend, mijne boeren, stel uw standpunt wat 'hooger en heb wat breeder opvatting van het wezen on weaken van een courant als d'e onze anders zal onze ge- heele onderneming hot belachelijkst effect maken! Hans staarde verbaasd naar zijn broeder. Hij gaf hem gelijk, doch d'e toon beviel bom niet, men kon evenveel zeggen doch het di- plomatischer aanleggen. Boa-tram was on voorzichtig en onhandig .geweest Dr. Sensenschmidb vatte vitem op de quaes- tie van „een hooger standpunt". Hij stond plechtig op on met de hand op liet hagel witte front met twee nuffige, gouden fcnoop- Minister Brod'rick zei, dat zoover hij kon nagaan, de kosten in het aanstaande jaar niet meer zouden zijp. dan drie millioen gul den. Dd 'kruiser Brilliant is van Ports mouth naar Marokko* vertrokken. Kolonel Cobhe heeft in Somalüsnd een goede vangst gedaan in den vorm van 4 spionnen, die sindk langen tijd aan den mu'- lali uitstekende diensten bewezen. Een v an hen verkeerde maanden lang reeds m de Engeische kampen en was volkomen op de hoogte van de communicatieuniicldelen. Db operaties tegen den mullah zullen in hot voorjaar beginnen. In antwoord op een vraag betrekking heb bende op dto suikerconventie, zei minister Bailfour in heb Lagerhuis, dat do i-egeering geen roden heeft om de bekrachtiging uit te stellen tot na den bepaalden' tijd. Er bestaat inderdaad' 'geen meeningsvcrscluï tusschen do Engeische en overige onderteökenoude mogendheden, behoudens ten opzichte van Engoland's plicht om equiValeorendo rech ten te heffen op suiker van de Britsche ko lonies afkomstig. En de bezwaren zijn meer theoretisch dan practiscli. „Wij, zullen de conventie bekrachtigen op do bepaalde voorwaarde, dat wijl en wijl al leen het recht hebben om te beslissen, over de strafrechten", zei Balfour ten slotte. jes, '.hield' hij. een I'ango, schoono redevoer ring. Het lioogci-o standpunt zon de courant zeker innemen, doch men kon het afschuwe- lijk-gemeeue in do huidige maatscliappiji on der den dekmantel der bescheidenheid zeer waarheidsgetrouw weergeven men was 't zelfs verplicht. Hij sprak onafgebro ken verder, 'terwijl die groene tafel daverdo van de bijvalsbetuigingen en de sclioone, welluidende! stem Van deu spreker was nog steeds niet aan het eind van do opsomming van liet verhevene, heb grootscho van onzo maatscliappiji, van het hooge standpunt dab de meinscli in alle 'klassen zicli in al die tij den had! veroverd dein mensckwaardigen toestand v'an den arbeider de flinke loo- nen die warden uitbetaald de vcl'o goede wetten Bea-tram was stil geworden. Hij was weel- gaan zitten en 'bladerde iu zijn papieren Juist die dr. Seusensokmidt met zijn politie ke tinuegieterijlen was liean een felle tegen stander, oen cominis-voyagour in de politiek, een monsch zonder zelfstandig oordeel, d'och die voor klinkende munt waa-m liep voor do ideeën van een ander. Ook graaf Dassel scheen weinig gesticht over de keurige woordenverzamolmg, hij schoof onrustilg op zijn stoel heen en weer en vroeg heb woord. „Mijlne lieeren,zei hij. „Op die wijze zul len we geen stap vorderen. Goed beschouwd zijn dat allemaal slechts onvruchtbare ge- dachtcnwisseOlihgen, theoretische spitsvon digheden on beweringen „ins blaue hniein" In d'e praktijk zal dat alles zich vanzelf re gelen. Een courant is g e o n allegaartje, dito door den jongsteu kleuter in heb huisgezin 'kan worden gelezen. Ik geef den keer Volc- ker volkomen gelijk waar kijl zegt dat het blad' van oen hoog standpunt moet uitgaan I talie. Maandagochtend heeft -op het Quirinaal' do doopplechtigheid plaats gehad van prin ses Mafalda. Tegenwoordig waren de koning en de koninginnen Helena cn Margaretlia, verder koningin Maria Pia van Portugal, do 'graaf vau Turijn, do hertog van Genua, de ministers eu tail van hoogwaardigheidsbe- kl eedtors. Do „Messagero" publiceert de bepalingen van een overeenkomst gesloten tusschen de Engeische en Ital'iaanscho regeeringen over heb optreden tegen den gokken mullah. Italië machtigt daarbij Engeland zijp troepen to doen ontschepen m de havens gelegen aan de kust van Bcnadin en do troe pen te doen raarche&ron door ItalTSaansch. ge bied. Italië zal streng loeziefhb houden op liet smokkelen van wapens cn ammunitie voor deu vijand'. F r a n k r ij k. Allo werkliedenorganisaües in. Marseille, die de zijde1 hadden gekozen van de oorspron kelijke stakers, do ingeschrevenen op de ma- rinerollen, hebben allen, ook de bakkers, den arbeid weer horvat Dit heeft wol inciden ten opgeleverd, want m verschillende bak kerijen weird door de oude gezellen cn hun plaatsvervangers gevochten. Aan de leaden zijn de steenkooldragers en de sjouwers al len weer aan het weak gegaan, en in dokken was heb aanbod' van. werkkrachten grooter dan d'e vraag. De politiemaatregelen blijven voorloopig nog m al bun gestrengheid toe gepast, al' zijn er reeds verschillende sche nen die de geregelde vaart hervat hebben. Portugal. Koning Dom Carlos is Dinsdag te Lissa bon teruggekeerd. De menigte „juichte hem toe." In plaats van de „Imparcial", welks ver schijning door de regeemng verboden is, wegens de heftige critiek op het anglophifle regeeringsbeleid', ziet nu d'e „Libera.1" te Lis sabon het liolit, een 'blad! dab geheel met liet verboden orgaan -overeenstemt. D'e „Libe ral" deelt mede, dat een reusachtige mee ting te Litesaibon wordt voorbereid om te protesteeren tegen dei concessie aan een En geische maatschappij van den spoorwegaan leg Van Benguela. Db regeering moet echtea- van plan zijm deze vergadering t'e verbieden. en Van een zoo breed mogelijke opvatting moet zijp. We zonden ons in belachelijke kleinigheden verdiepen als wij bij iedei-en regel in acht moesten nemen boudoir, kin derkamer en pensionaat. D'at het juiste mid den en do rechte toon worden 'gekozen en dat d'o waarheid! zonder 'huiclielariji cn preutschheid wordei weergegeven, d'at is de zaak der redactie „En van de commissie van -toezicht, mijn waarde graaf," vitol' Breesen m do rede. Dr. Sonsenschmid't haalde de schouders op en fluisterde dr. Pfeil' een boosaardige op merking toe. Op de overigen bleven graaf Dassel's woo-rden niet zonder uitwerking. Mijnheer von Hunding stalde voor het af te wachten. Hans Volckei" legde een schcana van het blad voor, middelmatig-groot formaat, 2 of 3 bladen por dag, al naar mate de adverten ties inkwamen, waarvoor reeds duchtig do ïeelame-trom werd geroerd. Do tekst zou de volgende rubrieken omvattenhoofdartikel, binnen!!'. politiek in korte entrefilets, bui- tcnl. politiek mot de berichten der coa-rosi- pondeniteu met commentaren dar a-edacbie, parlement-stenogram cn parlcment-kronildk, dan het plaatselijk nieuws,de rechtzaken,bin nen- en buitenlaiidseh gemengd', leger on vloot, gymnastiek en sport, een critische perskronieto en ten slotte da beurs. „Do beurs!" herhaalde Nabhansohn en zuchtte. Doktor Hulmholz Stoof op, a-oepend'e: „Nu, cu wat van d'e 'koltonien, mijnheer Volcker?IVaar blijven de koloniën „D'at behoort bijt de buitenlandsehe poli tiek, doctor,antwoordde Hans kalm. „Ik kan den inhoud! van een nummer natuurlijk slechts i)n groote trdleken schetsen. Somtijds zullen er veranderingen noodig zijn, het e'en Oos tenrij lc-H o n g a r ij e. Hot aanstaand bezoek van graaf Lams- dorff, den Russischon minister van bnitohl'. zaken aan Wocnen wordt zoowel i'u do pers als in de diplomatieke kringen zeer bespro ken. Hoogst Wa-arsehijinlijlk zullen de onderhan delingen loopon over oen nauwere aaneen sluiting tusschen Rusland cn Oostenrij'k- Hongarijc ten opzichte van do Balkan-poli tiek. Do „Neuo Ereio Presse" zegt dat dit be zoek van gewicht is ook voor do handelspoli tiek tusschen beide landen. De Weensclio correspondent van do „Ti- mos" meldt dat do economische commissie uit den Hongaarschen Rijksdag na eemg de bat het Brussolseho suikervordlrag hoert aan genomen De minister Van financiën weiger de do Russische nota te bespreken, vooulat alle regeea-ingen, die er bij geïnteresseerd zijn, haar conclusion hadden geformuleerd T u r k ij o. De „D'aily Telegraph" vernoemt uit Woc nen, dat do sultan vo-lgens particuliere tele grammen int Constantinopel', wegens toeno mende nerveusheid toestemt in do eischen van Oostenrijk en Rusland' om dto uitvoering der voorgestelde heivormingen in Macodome te controleoren. Haïti. Do toestand op Haïti soliijjit zeer kritiek te worden. In do straten Van Port-au-Prince hebben beide partijen weer op elkander ge schoten. De minister van bnitenlandscbo zaken en do clief dei- politie moesten vluchten uaar lieb gebouw dor Amorikaansche legatie. De consul Van Amerika heeft naar Washington geseind dat hij! ernstige ongeregeldheden vreest. Do presidentsverkiezing heMt dten 18eu plaate. Een der candïdaton, Colin, is iu heb Amorik. gezantsdhajisgebouw gevlucht. of ander gedeelte vervallen en zelfstandige artikelen worden ingolascht ook over ko loniale vraagpunten, dr. Huhnholtz, als de tijld dat meebrengt. Nog rest de feuilleton met den roman „O, die Spielhagen!" zuchtte graaf Bree sen. „Twintig duizend mark zeidet ge, mijn heer Volckor?" „Doch we hebben ook een andoren, goe den, fatsoenlijken roman tot een billijken prijs weten machtig te worden, mijnheer de graaf. We meenen ook ars zelfstandige ru brieken te .hebben: tooncel, kunst on we- lensckap, literatuur." „Hoeveel redacteurs hebt gij aangesteld, als ik vragen mag?" „Elf 'in 't geheel, mijnheer de graaf „Sakkerloot, dat is veel. Wat kost zoo'n courant al nieit1" „Kom, wij hebben immers drie millioen bedrijfskapitaal!" ritop prins Inningen. Bertram wierp een ernstigen blik op hem en snuffelend in zijn paperassen, haalde hij er een dicht met cijfers beschreven velletje uit. „Dat klinkt voel, uwe hoogheid," gaf hij ten antwoord. „Maai- ik geloof dat u nau welijks vermoedt welk een enorme som do onderneming jaarlijks verslindt. Ik zal u slechts enkele cijfers noemen. De redact'urs ontvangen een gezamenlijk salaris van zeven ou veertig duizend' mark, onze correspond en ten in Weenen, Parijs, Petersburg on Lon don ied'er zes duizend! mark; die in Madrid, Cciistanlinapel, Boecliaresb, Washington aadtetr drio duizend; de a'cportors en recher cheurs, nota bene alleen do vastaangesteldo, krijgen mem- dan tien dhizend! mark te sa men; de parlementaire berichtgevers (Wnrdt vervolgd.)

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1902 | | pagina 1