56at* Jaargang. Zaterdag 20 December 1902. No. 11039, De macht van het papier. Bericht. TC c ii n i s g e v i 11 g'. BUITENLAND. DAMSCHE COURANT Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prjjs per kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingen 1.25. Franco per post fl. 1.65. Prijs per weckVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur aan het bureau bezorgd zijn. BurcaaBotmtraatt ®8. Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92, iedere re: el meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die rij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeehge voorwaarden. Tarieven hnr- van zijn gratis aan het Bureau te bekomen. In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde iteïeime mdnmwSsntiëm opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Sateirc. "telefoon 5*o. 123. 21), die zich met lsct nieuwe Kwar taal, aanvangende «tan. a SU, op de „Sclïicilamsche Courant" ahon- neeren, ontvangen de tot «Hen datum verschijnende nummers gratis. Inrichtingen welke gevaar, schade ol hinder hunnen veroorzaken. Buiige meest cr en wethouders van Schiedam, Gezien het verzoek to. van bun College, gericht aan Heeren Gedeputeerde Staten dezer piovincie, om ver gunning tot uitbreiding van bet Stoom gemaal der gemeente, staande aan de Over- schievcho straat no, 4, kadaster sectie I no 1471; 2o. van ANDItÉ MEEUWESEN om veigun- Hing tot uitbreiding der metaal waren-fabriek, staande aan den Buiten- havenweg, op een terrein kadasler sectie L no. 1341, met een gasmotor van 10 paardenkracht. Gelet op de bepalingen dor Hinderwet, Doen te weten dat voormelde verzoeken met de bijlagen op de secretarie der gemeente zijn ter visie gelegd dat op Vrijdag den 2den Januari a.s., des voormiddags ten 11 ure, ten raadhuizo gelegenheid zal woulen gegeven om bezwaren tegen bet toestaan van die verzoeken in te brengen en die nondeling of schriftelijk toe te hthlen en dat gedurende drie dagen vóór het tijdstip hierboven genoemd, op ds seci etario der gemeente, Viin de schiiftmen, die ter zake mochten zijn ingekomen, konnis kan worden genomen. En is hiervan afkondiging geschied, waar tiet behoort, den'lflden December 1002. Burgemeester cn Wethouders voornoemd VERSTEEG. Do secretaris, WIJ TEM A. AliSJKMËKN 4»V3mZI€lBT. SCHIEDAM, 19 December 1902. n i <i - f r i!t a. De „D'aily Express" verneemt uit goede bion dab do Engelsclie regccring besloten is een. opvolger voor lord Milnor te zoeken. Dei Londonsdhe correspondent van do „Pe tit Bleu." meldt» dat hot feminisme in Zuid- Afrik a een schitterende overwinning' behaal- de. Do gemeenteraad van Johannesburg hoeft een rapport opgesteld waarin stemrecht en verkiesbaarheid voor vrouwen Wordt g-- ëisclit. Diit zaiL do eerste maal zijn, dat in Naar het Duitsch van FED OR "WON ZOBELTITZ. Zuid-Afrika aan vrouwen stemrecht en ver kiesbaarheid wordlt toegestaan. Wiji lezen van een tocht, door drie Noren volbracht, die do holdenvaarten dor oude Vikings in da schaduw stollen. Den Islen Augustus vertrokken zij Sn eon gewone boot van Lilsund met als doeil Zuid-Afrika. Op hun reis worden zij; belemmerd' door veel storm en tegenwind, zoodat zij wel langs een wijden omweg koers moesten zotten on over Brazilië den Kaap bereikten. Bij aan komst waren zij zalven en ook. hun boot m uitstekenden staat. Zijl zijn van plan ziob In ZuiU-Afn'ka metterwoon to vestigen. Venezuela. ®c mogendheden tegen Venezuela. President Castro heeft don Amcrikaan- schen gezant Bowcn volmacht gegeven om een overeenkomst tot stand to brengen mot Engeland', Duilschland en Italië. De lieer Bowen waoht nog slechts op do toestem ming van het departement van buiten] and- scho zaken voor zijn optreden en op do in stemming van de betrokken mogendheden. Men gelooft dat do kritische phase van do quaesti© voorbij; is. Van gisteren werd nog uit Caracas ge meld, dat door het optreden van. do vice- consuls van do Vor. Stalen, Duilschland en Engelland en- een aantal plaatselijke notabe len, do commandanten der blokkadeschepen hebben afgezien van hun voornomen om sol daten aan wal to zetten, do kanonnen van liet fort Solano to nomen en do capitulatie van Porto Cabcllo te cisclien De Venezo- laanscho generaal Bella, die op hot slot van Libcrtador was gevangen genomen, is in vrij heid gestald en is do bolofto afgelegd, ook verschillende) andere; gevangenen los te la ten. Om een iriouw bombardement to voor komen is besloten, dat de Venezo'laansclio regeering geen garnizoen in het fort Solano zal laten zoolang het conflict aanhoudt, voorts dat have en goed en het 'leven dor Engelsclie onderdanen ill Caracas zal wol- don gewaarborgd en Puerto Cabcllo niet ge blokkeerd zal worden. Omtrent de huidigo oorlogsdaden wordt uit Willemstad geseind dat hot Dintseh© oor'logsschij» F al ke do Yenezolaansche ka nonneerboot Hi rand or heeft buitge maakt. Een telegram uit Berlijn aan do „Ncw- Yo-rk Herald" bericht dat drie andere oor logsbodems bevel kregen naar Venezuela te vertrekken. Hot bombardement van Sail Carlo-, de Ve- nczol'aanscho haveindaats aan do baai van Mnracaibo, moet gisteren hebben plaats ge had door do schepen der geallieerde mogend heden. Do New-Yorkscho consul-generaal van Venezuela ontving van den secretaris van president Castro een draadbericlit, dat de bankiers, de leden dor balie, d'e afgevaardig den van de Kamor Van Koophandel, van do 8> „Houd op!" riep Von Hunding lachend. „Drommels, zijn dat kapitalen 1 Uk daelit dat do geschiedenis goedkoopcr zou zijn." „Enoi/n," niecnda do prins, „enorm." „En daarbij1," -ging Bertram voort, „libb ik u slechts eenige van d'e hoogst noodzake lijke onkosten genoemd. Vergeet niet hoo kostbaar de noodigo machines, dö reclame, 'het papier" en do loon en voor het zetters- en druhkersporsonecl zijn. Aan dö andere zijde staan ons inderdaad grooto inkomsten te vachten in geval natuurlijk dat de cou rant ei' zich in werkt en de adverteerders toebijten, wat ik met u van harte hoop Do heftige, botwetend© stemming van da hoeren aan de. groene tafel was bijkans ver dwenen. Men sprak niet meer tegen, doch hoorde naar de ervaren practici, Hans en Bertram. Nabhanson zat in een hoek van zijn ge- makkelijken armstoel en geeuwde. Al dat geredeneer interesseerde liam niet, liiji had slechts oog en oor voor de beurs. ITij. erger de zich uiteb meer. Ten slotte moest men toch bij hem a-anHoppen, Men had zijn 'kennis van do effecten noodig en ook zijn geld. Het geeuwen van Natlhansokn werkte aanstekelijk. Baron Hunding keek op zijn horloge en meende dat het lunch-'tijdJ was. ■Graaf Breesen moest coübo que couto te twee uur een vergadering bijwonen waar gewich tige stappen zouden genomen worden tot de stichting van een kinderziekenhuis aan 't zeestrand. Nog oen paar anderen hadden haast cn allen werden zeer vriendschappe lijk tegen Bertram cn uitten hun voldoe ning dat do courant bij hem in d'e beste han den was. Zelfs dr. Scnsenschmidb, dio naar zijn „twaalf-uurtje" verlangde, was van mee- ning dat heit een „groote zaak" kon worden. D'e een na, den ander blies den aftocht. Ten slotte bleef graaf Dassel alleen met de gebroeders over. „Mijne; heeren, ik betreur het dat gij' die igcihoele geschiedenis niet uit eigen midde len op touw hebt gezet dan badt ge de eeuwi ge betweterij, van de commissie van toezicht kunnen vermijden." „Bonduit gesproken, mijnheer de graaf," antwoordde Bertram, „heb ik tegen dien 'toczichtsraad allö mogolijike bedenkingen ge opperd. Gijl hebt zelf geboord hoe naief-kin- derachbig do hoeren de zaak beschouwen,hoe weinig zij van do technische zijde weten en hoe zijl zich niet de moeite getroosten er na der kennis mede te maken Ik vrees dab ons met die controle nog menige zware strijd: to wachten staat." „Dan hen ik ca* ook nog, mijn waarde Volokcr," zei da graaf, „en ik zal trachten to bewerken, dat men u niet onuoodig las tig valt. Overigens raad ik u aan, de koeren te laten redekavelen zooveel zij' wrillon en des ondanks rustig uw eigen wog te vervol geu. En nu zal ik eens naar mijn dochter gaan zien, die mijl zeker mot ongeduld wacht1." „Ik ga zoover met u mede, mijnheer d'o graaf," viel' Hans in de a-ede, terwijl Da&sel met een harte-lijken» handdruk afscheid nam van Bertram Gcrda zat nog altijd aan 'het venster en liet hook lag op de vensterbank. „Hot heeft wol wat lang geduurd', Ratte chen," zeide de oud'e lieer 'bij het biu- gcestclijldieid en de hoogcro standen een co mité hebben samengesteld. Zij juichen de houding door do rcgccring aangenomen too cn bieden president Castro onvoorwaardelij ke steun aan. Volgens de „Daily Express" worden to Chicago door Spanjaarden pogingen aange wend ecu vrijwilligerskorps op te richten van scherpschutters en bergbewoners, en met dit korps Venezuclla hulp te vorlecnen. Do autoriteiten zullen alles aanwenden, om dc uitvoering van dit plan te beletten. Omtrent het vertrek van dén Italiaan- sclien gezant uit Caracas wordt nog mede gedeeld, dat Bowen per gala-rijtuig den ver tegenwoordiger van Italië ging afhalen om lier.» naar het statibn to brengen, waar do meeste I Lui innen <1 cr IcoÜoniö n. Allo tijdingen die uit Midden-Amerika on Zuid-Amerika to Ncw-York ontvangen zijn wijzen ca- op dat do verschillende; repu blieken uiteb bussclicnbeido zullen treden in het Venczolaanseke conflict. Aangaande de hernieuwde; revolutionaire beweging togen president Castro ontvangt do „New-York Herald" het volgende bericht uit Porl-of Spain. De agent dter insurgentcu alhier onh itenb dat zijl ziteli zullen scharen aan de zijde van president Castro om gezamenlijk do vreemd dingen to bestrijden. Volgens hem hebben do insurgenten reeds do reigeea'mgs- troopen verslagen te Giuria, daarna te EI- Cliico, waar de laatstcn beslist tot den af tocht worden gedwongen. Men zogt dat 6000 insurgentan op Caracas aanrukken. Uit Willemstad wordt het volgende aan dc „Daily Mail" geseind. De Veiiczolaansche msurgenton naderen thans Valencia. D'e be volking van Caracas eifeeht do afzetting van CasLro, die zich verborgen zou houden, liet gerucht I'oopb dat do Engelsclie marine-in- fanterio te, Ciudad Bolivar is gcdebairqueord. President Castro moet in een interview uitdagend kobben verklaard dat do Orinoco- rivicr in de macht der verbonden mogend heden. was, dio daardoor in staat zijn do m- surgontcn zooveel zij willen ter lmlpe to ko men, hun toe; te staan wapens, ammunitie en proviand in te voeren te Ciudad Boli var, de stad dio in opstand is tegen do wet tige regcenng. De verklaring van minister Balfour om- ticnt do vredelievende blokkade in Vene zuela wordt volgens do „Morning Post" in de Vereenigde Staten serieus opgevat. Men is van meeiung dat de tijd voor oen scheids rechterlijke beslissing thans verstreken is en men vraagt wat Duitscfliland en Engeland door een blokkade willen bereiken. Volgens do Daily Telegraph" is de opinie van Noor:1-Amerikaanscll© staatslieden deze dat d!e Engelsclie regcenng groot gevaar loopt het vertrouwen dat zij ito de Vcreenig- d© Staten geniet te verliezen door coöperatie met Duitschland ter willa van een gering financieel voordc-el. De „Daily News" zegt dat d'o houding der Exu'opeesche mogendheden tegen Venezuela niet ton doel heeft dit l'and tot een bank roet te dwingen. Daarop hebben de Ver. Staten het voorzien. Do keizer van Duitschland heeft den strijd aangebonden togen do Monroe-lcer, waar voor hij in alilo Emopeescli© hoofdsteden zijn invloed heeft aangewend. Ilij' zoekt thans een uitweg cn liccft Engeland meege troond. Tj'e „Times" zegt, van haar 'kant, d'at de toestand een onaangename is. Omtrent do politiek van den Fransolien minister van buitenlandsche zaken ver noemt de Pai-ijsche"„Potib Bleu" in con in terview met den gezant van Frankrijk te Venezuela, dat Dolcassó met standvastig heid en sluwheid do belangen, van Frankrijk beeft weten te beschermen. ffienacns»ie ïsJededecSSmgei». Engeland. De zitting van het Pailement is gisteren verdaagd. De lord-kanselier las de sluitings rede van koning Edward voor, die ditmaal bijzonder lang was. Eerst over Zuid-Afrika: ondanks den langdungen en verwoestenden strijd schijnt er alle leden te bestaau voor de verwachting dat een stoflr'ijke voorspoed, grooler dan ooit te voren, aan da nieuwe kolonies ten deel zal vallen en dat alle deelen der bevolking onderling in vriendschap en getrouwheid jegens de kroon zullen leven. In diepgevoelde bewoordingen herinnoit Edward VII aan zijn herstel uit de gevaarlijke ziekte en de kroning zelf. Het bezoek van Chamberlain aan Zuid-Afrika is van groote beteekenis. Vervolgens woiden besproken de f yeraties in Somahland en de samenwerking van Italië en Engeland. Daarna volgt 'sko- nings arbitrale uitspraak iri liet geschil lus- schen Chili eo Argentinië en dei suikercon ventie. Het traciaat met Japan zal bijdtagen tol handhaving van den vrede in liet Vei re Oosten. Aan het slot wordt nog vermeld de aan staande hroningsrturbar te Delhi. liet eind van de rede is gewijd aan zaken van binnealandsche wetgeving, in het bijzon der aan het aannemen van de onderwijswet. voor»lel van Combes ook de toelage van dezen prelaat in te houden. Het besluit tot hervatting van den arbeid te Mar-eille, is neergelegd in de volgende motie ïOvervvegende dat de werkstaking is afge kondigd, omdat de scheepvaartmaatschappijen het contract van 21 Augustus 1901 niet na leefden »overvvegende dat de maatschappijen in do bladen hebben veiklaard dat ze baar beman ningen wilden terugnemen op de voorwaar den van dit contract; soverwegende de belofte van de vertegen woordigers der regeering te Marseille, om zeer krachtig tusschenbeiden te zullen komen telkenmale als een geschil ontstaat tussehen de aangernonsterden en de bemanning overtrouwende op de belofte van de re- geering, dat binnenkort door het Parlement zal worden goedgekeurd een wet regelende de sterkte en vaststellende de arbeidsvoor waarden aan booid; sbesluiten de aangemonsterde zeelieden morgen het werk te hervatten." Aan de motie is echter toegevoegd de erklaiing, dat de staking zal worden hervat, in geval het Parlement de toegezegde wet niet aanneemt. nentreden, „doch goed'e; zaken cisclien tijd." „Buitendien ben ik overtuigd," voegde Hans erbij, „dat do gravin zich uitstekend heeft geamuseerd in de Bomeo'sclic reisbe schrijving „Toch niet, mijn hoer Yolcker," antwoord de Gerda, „ik bon in Berlijn gebleven. Ik heb kot strateiiloven aanschouwd endohoog- opgeladcu wagens geteld dib door do poort het plein binnenrijden. Wat zijn dat voor rollen, die op dio wagens liggen?" „Papier, gravin, niets dan papier." Gei-da sloeg de hand'en ineen, ,,'t Is bijna ongelooflijkEn worden al die enorme massa's bedrukt „Ja, gravin on zij' vliegen naar alle wind streken van do wereld om do mensöhheid het wetenswaardige, te brengen. Do papier-voor raad moet nu aangevuld worden omdat wij een nieuwe oplaag van onze encyclopedie voorbereiden Gerda bleef nog een paar minuten aan 't venster staan, toon keerde zij zich langzaam om. „Gij zijt te benijden, mijnheer Ybleker, Vroeger, voor honderdtallen jaren, hadden vv ijl, de adel, d'o macht. Zij, Hag in onze wa pens on hecht© kasteden. Thans is de macht in n vv e handen, en een trouwe steun is het papier. Eigenaardig dat hot zwakke papier over staal en ijzer zegeviert! Maar daar heb ik niets tegen Brengt u ons eens een te- gen-bezoelk op Uttenkagcn?" Een licht rood Meurde wangen cn voor hoofd van den aangesprokene. „Met allo 'genoegen, gravin als mijn heer uw vader „Mijnheer de vader sluit zieli aan bij het verzoek van de dochter," vibl graaf Dassel vrieiideJ'ijlk in do rede. „Gij zijt ons ailtijd welkom, mijn waarde heor Volcker. Ik zeg das niet adieu, maar not weemens." Frankrijk De begrooting voor liet komend jaar wees een tekort aan van 33 millioeri. Na den aan bouw van nieuwe kruisers, die minister Pelletan zoo gaarne op de begroeting had gezien, zou het feitelijk lekoit 57 millioen bedragen doch de begrootings-coimnissie wilde een dergelijk tekort niet aan de Kamer voorleggen. Ze is aan het bezuinigen gegaan, en er in geslaagd het tekort te dekken. De Kamer is tot 8 Januari op reces gegaan. Minister-president Combes heeft nu ook de toelage van den bisschop van Nizza inge trokken. De bisschop, die een van de ontwer pers van liet bekende protest is, uitte in de dagbladen zjjn verbazing dat hij niet werd getroffen. Toen besloot de ministerraad op „Tob weerziens, mijnbeer de graaf gra vin Ilans boog zich buitengewoon diep over dc hand' van Gerda, die zo hem tocstad. HOOFDSTUK III. Frans Diircn was vorder gegaan. Hij zocht hot adres van de firma die in zijn aanleo- kcnboc.k no. 2 stondG. Werner Co. Ook dit was een boekhandelaars-firma wier naam op de miM'iocnen barer uitgaven vereeuwigd was en des ondanks was dei firma, in het rijk der literatuur zoo goed als onbekend. G. Werner Co. waren in den grond meer kooplui dan boekhandelaars, maai" hun za ken marcheerden uitstekend, zij verspreid den enorm© massa's colportagc-romaiis van dei al'lcr-sleolitste reputatie. De zaak was ge vestigd dn de Kópnicherstrasse, een klam, onaanzienlijk ouderwetsch huis met grooton hoofdingang, waardoor men toegang had'tot een binnenplaats, die evenals bij do Volc- kors op dit ©ogenblik groot© rollen papier bevatte. Ook hier bleef Dïiren staan kijken en hij oriënteerde zich. Ilij, vergo'.cck ddt onzuive- ie, zwartboroolkte gebouw dat een leek voor een bergplaats van „oud' roest" zou slijten met do moderne reuzenbouw der Voilokcr- selie drukkerijen. Ook da firma Warner Co. gold voor zeer rijllc, doch de firmanten de heeren Gustav Werner en Friedlrich Po- fahl, bedriten geen waard© aan geurmaker ij Zij hackl'en het oude huis indertijd voor een prikje gekocht en het loonde, nu do moeit© niet, nieuwe gebouwen te doen verrijzen, do zaak ging immers boek goed. Wie naar Wer ner Co. kwam, verlangd» geen tapijt op den vloer of goudleercn behangsel. D© col porteurs ontvingen do exemplaren in de reusachtige, kale, geasfalteerde zaalruimte Italië. In de Kamer werd een voorstel van den republikein Chiesi tot ontruiming van Eiy- tlnea met op h na aigemeene stemmen ver worpen, nadat de ministers van oorlog en van huitenland«che zaken daartegen gi'spi uiten hadden. Duitschland. De Bondsraad heeft gisteren het ontwei p- tohnrief in de ledaelie, zooals die (toor den Rijksdag in derde lezing was vastgesteld, goedgekeurd. Over het bescheiden weigeren van Yon Billow van den hem aangeboden piinsen- litel, verneemt men uit de omgeving van den rijkskanselier de volgende vei klaring. Graaf von Billow meent, dat de giaventitel, dien hy ook niet geambieerd heeft, ruim schoots voldoende ia. Hij voelt, dat de over winning, waaraan hij zulk een groot aandeel heeft genomen, niet behaald is op buiten landsche vjjandenmaar wel op Duitsche burgers, die hij beschouwt als tijdelijke po litieke tegenstanders, Ilij geeft zich reken schap dat de/e overwinning zeer betwist is en blijtt, en liet is daaiom dat hij een hoo- geren titel heeft afgewezen. Oos benrij k-H o n g a, r ij e. De zitting van den Oostenrijkschen Rijks raad is verdaagd. Het nFremdenblait" meldt dat de ge meenschappelijke minister van oorlog Yon Krieghammer zijn ontslag heeft gevraagd. beneden cn do betreurenswaardige schrij vers, het raderwerk van deze lobterfabriek, waren blij als men hou ontving. Diircn keek rond op de binnenplaats. Uit het drie verdiepingen hoog© gebouw dreun de heb rollen en zwoegen der groote machi ne. Hier stonden de snol-persen waarvan ieder op zichzelf in den loop van een uur cir ca vier en twintig honderd moten papier be drukte. Op den beganen grond stonden vi'n rotatie-persen die nog geweldiger massa's le verden, gespijzigd door cindeloozo rollen pa pier, een snijmachine sneed de vellen op be hoorlijke lengte na het bedrukken door cy- lindcrvormige stereotype-platen, daarna vouwde een ander doel der machine elk vol afzonderlijk, zoodat sleclüs hot inbinden overbleef Op de tweede en derde verdieping waren do zctters-lokalen, waar dagelijks twee on tachtig 'typografen voer buil letterkasten stonden. "Wanneer een nieuwe, boeiend© ro man ter po: se moest, werd hun aantal nog versterkt Dan waarde een zenuwaelitig- Uaastigo geest door het -owda, vervallen ge bouw, do stoffige, zwarte ruiten rinkelden onder heb dreunen der rustelooze machines, het, geheel© gebouw scheen te steunen en trilde op zijn grondvesten. En liet gebouw trilde uit instinct van verontwaardiging, want do arbeid die cr in verricht werd, was smadelijk. De bedrukte papiermassa's, die do pers verlieten, ademden niet den geosb van vrije wetenschap of ©dele dichtkunst, maar die der verdoemenis geen goede, licM-vcrapreidcndc genius giug daaruit op in do wijde worolcl, maar een grijnzenden de mon, dib door smerig© achterdeurtjes "bij het volk binnensloop, zijn slechtst© instincten ontketende vuile, smerige lectuur {Wordt vervolgd 1

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1902 | | pagina 1