Tweede Blad
Indische Peiikrassen.
BIXNEÏÏLANIK
ALLERLEI.
Handel en Bedrijf.
VAN DE
VAN
Xontlng 28 en
Maandag 29 Mccetnl>cr 1902.
Hofberichten.
K. 11- flu Prins der Nedei landen heefl
aanvaaid liet beschermheerschap vnn het
schilderkundig genootschap Pulchri Studio te
's-Gravenhage.
Blokkade.
Blijkens van do Bi'it<che regeering ont
vangen rnededeelingen zijn duor liaar de
linvens van la Guayrn, Garenero, Guanta,
Cumnna, Carupano en de monden van den
Orinoco in de Vereenigde Stalen van Vene
zuela in staat van blokkade verklsaid.
Deze blokkade wordt met ingang van 20
December '1902 ten uitvoer gelegd.
Aan vaartuigen vóór bovongetinomden datum
vertrokken uit havens in Wesl-Indië en op
de Oostkust van Amerika wordt een uitstel
veileend, te weten: van 10 dogen aan stoom
schepen en 20 dagen aan zeilschepen aan
vaartuigen uit alle overige haven-- vei li okken:
van 20 dagen aan stoomschepen en veertig
dagen aan zeilschepen.
Aan vaartuigen, zich op bovengemeld tijd
stip bevindende in do thans geblokkeerde
havens, wordt een uitstel van '15 dagen
veilecud.
Vaartuigen die de blokkade trachten te
verbleken, zuiien blootgesteld zijn aan alle
maatregelen, welke ovei eeokornstig hel vol
kenrecht en do verdragen met neutrale
mogendheden geoorloofd zijn. (sStct,")
Blijkens van do Duit-clie legeering ont
vangen mededeeling, zijn door haar de havens
van Puerto Cabello en Maracaibo in staat
van blokkade verklaard.
Deze blokkade wordt met ingang van 20
December '1902 ten uitvoer gelegd.
Aan vaartuigen die niet, de Venezuelan
sche ving voeren en \óor bovengenoeinden
plum zijn vertrokken uit havens in West-
Indië en op de Oostkust van Amerika, wordt
een uitstel verleend, te welen van 10 dagen
aan stoomschepen en 20 dagen aan zeilsche
pen aan vaartuigen uit alle overige havens
vertrokken van 20 dagen aan stoomschepen
en 40 dagen aan zed-cliepen.
Aan vaartuigen die niet de Venezuelaari-
sclie vlag voeren en zich op bovengemeld
tijdstip bevonden in de thans geblokkeerde
havens, wordt een uitstel van 15 dagen
verleend.
Vaartuigen die do blok kade trachten te
verbreken, zullen blootgesteld zijn aan alle
maatregelen, welke overeenkomstig het vol-
keniocht en de verdragen met neutrale mo
gendheden geoorloofd zijn. (»Stct.")
Aan de postkantoren zijn formulieren van
aangifte gezonden, waai bij geneeskundigen,
apothekers en handelaren in heel- en verband
middelen zich bereid kunnen verklaren, hunne
diensten te verleenen ten behoeve van ver
zekerden, die door een ongeval zijn getroffen,
uitvoering van de voorschriften betreffende
Ongevallenwet (K, B. van 14 Juli 1902).
In de vergadering van de orde van advo
caten te Dordrecht is onder meer besloten,
het bureau van consultatie op te dragen aan
onvermogenden, eischende en verwerende
voor den Raad van beroep in zake de Onge
vallenwet, voorloopig geduiende een jaar
advocaten ten kosteloozen bijstand toe te
voegen. Dit besluit werd met algerneene
stemmen genomen. (»D. C.")
Ongevallenwet.
In verband met de binnenkot t in werking
tredende Ongevallenwet zullen op de giootere
postkantai en commiezen worden aangewezen
die zich geheel aan deze afdeeling zullen
wijden.
ii.
Waarom dit hot laatste inleidiugsartikcl
is er schijnt reeds eenige belang,
stelling tc komen; wat schrijver goede
lioop op do toekomst geeft liet reis
plan Nederland is geen kleine tno
gendhüid oen paar woorden over
„iiiywi'dhme" - schrijver neemt
voorloopig afscheid van den lezer
lil mijn eerste ,,Peinkras" beloofde ik TT
nog vóór mijn vertrek enkele inlcidïngsarti
kolen en wel tol -goed begrip van de latei
volgende reisbrieven. llc-t. was toen namclijl
mijn plan om TJ eerst in cjnige liös-e trekken
ccn denkbeeld van ons Iiul-ië ito geven. In
tusselien moet ik op dit voornemen tcnugko
men, daar mij do noodigc Lijd ontbreekt
Een ieder zal begrijpen, dat ik bet voor mij,n
afieize verbaz.cud druk '.heb on ik? weken
vliegen om.
Wij zijn aau boord voor U cn ik bol,
weten
Gebrek aan Lijd is ook d,o reden, dat ift
niet kan antwoorden cp do vclo hartelijke
blijken van instemming mij toegezonden.
Ik ontving brieven eit briefkaarten van
bekenden cn onbekenden, van aanzienlijke
personen cn ook van eenvoudige meiiscben,
ook civkelc- nog van oudlcrs, die een zoon
ginds hebben, een zoon, er mede wakende-
voor de eer van Iloflhmds vlag.
Het is moer, vc-el meer dan ilk had durven
bopen'Het geeft mijl lust cn kracht en
Hoecl'! Hel is mij een welkom bewijs, dat bet
gvoot^clie doe-1 volstrekt niet, onbereikbaar is.
Ik heb het mij immers Lot levenstaak ge
steld om TJ, „ovcHieerseher" en dien -„ovens-
heerselitc" ginds nadar tot elkaar te bren
gen. Ik kan mijn dierbaar Nederland cn zijn
heerlijk. Insulinde- zeker niol 'botcir dienen,
dan door bc-b opwekken van bc-lanigslal'ling
on sympathie over cn woei-.
Hl mijn ,,Pcnkras>cu" zal ik TJ van Indië
on de Inlanders spreken. Doch bet k'an
niet van één kant komen! Onverschilligheid
bier, zou. op den duur do liefde ginds dooden
etl straks, straks komt misschien do B. V.
(buitenlandsclic vijand, in Ind'iö bij verkor
ting zoo genoemd) als bot -1 anggcvreesde
zeressen aangesteld om aan eenige gebrek
kige kinderen in de ouderlijke woning ge
durende eenige uren elke week onderwijs
te geven. De gemeente heeft bovendien een
cursus ingericht voor spraakgebrekkigen,
blijkens de uitkomst voor ruim de helft met
goed gevolg en voor bijna al de overige
gevallen met aanmerkelijke verbetering.
Luchtscheepvaart.
De heer De Castillon en kapitein Deburaux,
beiden Frnnsohen, hebben het vnornmnen
opgevat de Sahara per luchtballon over te
steken den inatsten December schepen zij
zich van Marseille naar Gabes, Tunis, in, om
met eenige voorbereidende proefnemingen te
beginnen. De Fransche minister van oorlog
heeft zijn hulp toegezegd en heeft een en
ander te Gabès in orde laten brengen. Door
de Academie van Wetenschappen is een dub
bele prijs uitgeloofd voor hel slagen der
proefneming.
Daar de hoeren Lebandy op den laatsten
termijngesteld door de hekenden iucht-
schipper Santos Dumont, voor het aannemen
van ziin uitdaging, om 100,01)0 francs be
treffende den tocht per ballon van uit het
B-iis (ie Boulogne nabij Parijs naar Ilyde Park
in Londen, mets van zich lieten hooren heeft
de Aero Club te Parijs den heer Santos
Dumont de leeds door hem, hij haar gede
poneerde 25,000 francs, zijnde 1/4 van den
inzet, weder teruggegeven.
Van de weddingschap komt dus niets.
Lugubere vondst.
Een iiotel nabij bet station van Moskou
ging dezer dagen in andere handen over. De
nieuwe eigenaar vond bij een nauwkeurig
onderzoek van het gebouw in de reizigers
kamer, naast de kamer van den hotelhouder,
een verborgen luik, dat toegang gaf tot een
kelder.
Men zocht verder en men vond ook een
geheime deur, die van de kamer van den
hotel houder toegang gaf tot die der reizigers.
De politie werd verwittigd en stelde een
onderzoek in. In den kelder werden toen tal
van ledige valiezen gevonden en een groole
hoeveelheid menscbenbeenderen. Dat alles
moet daar reeds een 30-tal jaren aanwezig
zijn.
De laatste eigenaar heeft kunnen bewijzen
dat hij niets vermoedde van het bestaan dier
geheimen,
De politie zoekt nu den eersten eigenaar
op van liet hotel, liet is duidelijk, dat te
dien tijde de daar vertoevende reizigers
welke geld bij zich hadden, stelselmatig
vermoord werden.
Voor achterlijke kinderen.
Te CharloUenburg een vooistad van
Berlijn met ongeveer 100.000 inwoners
wordt van gemeentewege ook gezorgd voor
het onderwijs van kinderen, die niet bij
machte zijn de gewone schoollessen te volgen
Er bestaan daar twee hulpscliolen voorach-
teilijken, en bovendien zijn twee onderwij-
spook uw beziliugen opcisclicn. Wanneer de
Indische ingezetenen ongenegen bleken, 0111
de, wapens te voeren voor de -rechten van
uw vlag, wanneer ze eens kalm en wc.l dien
B. V. als wolkomen „vriend'" bi-'imenhaa-l
den, wat dan Dan was HoWancl in last,
d-an z.ou 't met zijn grootheid gedaan zijn
zou .lie t. zelf rijfp wezen voor annexatie
Doch neen, duizendmaal neen, 't zal, 'tkan
't moet and'ers worden! Holland en Insulin
d'e zullen elkaar leeren kennen 011 lief krij
gen, Ilol-land' moet Tndic ook vooral leeren
recht d'oen, maar da,11 ook zeker zal Indië in
de ure der beproeving pal staan voor Hol
lands belangen, dan zal do B. V. door een
anderen B. V. (bimieiilandsehe-n vriend)
wordta-n teruggeslagen cn verpletterd', dan
zal .Tavaucntrouw ons loonen eu Hollands
driekleur blijven wapperen in hot land van
de Zon, dan zeker ook zult gij, mijn vader
land, tot in lengte- van da-gen, do -tweede
Koloniale mogendheid z.ijn, geëerd en ge
prezen door allo vc-lkoren der aarde
Wanneer do vriendelijke briefschrijvers
nu werkelijk dc tolk zijn van al mijn lezer
en lezeressen, dan hob ik gocd'e hoop op d'e
toekomst, dan begint nu reeds do sluimeren
de belangstelling voor onze koloniën te ont
waken.
Mijn harlcflijkeu dank dus aan -hen,die
mij door hun woorden een -ricmi onder hot
hart staken. Gaarne zou ik hen allen terug
hebben geschreven, doch ik heb mij moeten
bepalen tot de beantwoording van dio blie
ven, waarin tevens enkele inlichtingen van
persoonlijk -belang werden verzocht.
In mijn vorige „Ponkras" beloofde ik TJ
een overzicht van mijn. reizen cn trekken
Wanneer dan allen zooveel ma-gelijk een
kaart voor zich hebben, volgt ilrierondor
mijn
BEIS PLAN.
a. 28 Februari vetrfrekken wijl per stoom
schip TC 0 11 i 11 -g W i -11 o 111 11 van do
Maatschappij! Nederland naar Batavia,.
h. Verblijf t-e-Batavia,: pi. 111. 1 maand (per
Raket*) naar Scniarang.
c. Verblijf te- Scmaran-g: pl. 111. i maand
(pea- Patkof naar Socrabaja).
cl, Verblijf 'te Soorabaja: pl. m. 1 maand
(per spoor na-ar Batavia Terug cn per
Alles door 't keelgat.
Men verzoekt ons liet volgende voorkomende
in Neerbosch' scheurkalender te plaatsen
In een armhuis te Bristol leefde voor
eenige jaren eon oud man, die er zich op
placht te verheffen dat hij geduiende een
zestigtal jaren 30 cent per dag aao bier cn
jenever besteed bad, en toch nooit dronken
was geweest.
Een heer, die ook deze pocherij hoorde,
kwam op de geduchte eens na te gaan, tot
welk bedrag men wol zou komen, indien
deze 30 cent per dag eens bespaard en ge
durende die 00 jaar tegen 5 pCt. 's jaars
op interest uitgezet was.
Hij nam zijn potlood en begon te rekenen
het eerste jaar 365 x 30 f109.50; zoo
voortgaande telkens den interest weer bij het
kapitaal vopgend, kwam hij voor een tijdvak
van 60 jaren tot de lespectabela som van
(39.000.'
Groot was de verbazing van den ouden
man, toen hij vernam, dat dit alles hem zou
toebehooren, zoo iiij van de spaarzaamheid
een beter begrip zou hebben gehad. Hij had
dan waarlijk zijn leven niet in een armhuis
behoeven te slijten, maar had op zijn ouden
dag onbezorgd kunnen leven en zelfs nog
een aardige som aan zijn familie kunnen
nalaten.
Goede eetlust.
Mag men oordeelen naar de statistiek uit
de koffiekamer van het BiiRche I.-igeihuis
dan is de eetlust der Parlementsleden dit
jaar zeer gezond geweest. Nooit te voren zijn
zulko hooge cijfers voorgekomen, zelfs niet
in het drukke jaar van de Ilome-iule in
1893 '94. Toen werden afgeleverd slechts
15i tweede ontbijten en 579 soupers maar
gaandeweg is dat getal gestegen tot 40,000
tweede ontbijten, dat der middagmalen he
droeg 47,40S en er werd door 62,000 «per
sonen" thee gebruikt.
HET WESTLAND, 23 December.
Op de veilingen van hedenavond zijn de
voleende (.rijzon besteed stoofperen f 2.40 a
f2.70, stoofappelen f2.10 a 2.80 per kill;
sprnLkool f 0.55 a 1 poen 25 a 40 c. en
kroten a c. per zaktafalperon 2 a 9 c.
en tafelappelen '1 a 4 c. per stuk lau-rlruivo
f 0,75 a natuurdrinveii fa
per kilo.
24 December.
Op de veilingen van hedenavond werden de
volgende prijzen besteed: stoofperen i'2,a
2 80, stoofappelen fl,85 a 2,10 per kin spruit-
kool f0.55 n 1.20, j.enn 35 a 40 c, por zak;
tafelperen 3 a 7 c. en tafel appelen 2 a 5 c.
per stuk.
iSAMBUHO, 24 December
!)etroleimi loer- 7.b-'t-d. dito geld.
Spirit..?, per Dcc. 12. Jan./Febr. 12
BUDAPEST. 24 December.
Tarwe. Voorjaar 7.85 kr. Muis. Mei 5.78 Ur
S? ailJisseuaenitcn.
Uit de Staals-Cowrant.
TJ i-tgoBprokeu:
De naamlooze vennootschap: de Guyana
Goud-exploitatie-maatschappjj sMindrineti",
gevestigd le 's-Gravenhage. Rechler-commis-
saris mr. A. E. Croockewitcurator mr.
A. Struycken.
J. A. Hoogendorp, wijn- en bierhandelaar,
le Amsterdam. Rechter-commissarïs; mr. P.
J. Bijleveld; curator: mr. A. C. N. Pieren.
J. Snijder, tapper en slijt»!', te Amsterdam,
Rechter-commissaiismr. P. J. Byleveld
curator: mr. A. C. N. Pieren.
Johannes Doggenaar, winkelier in boter
en kaas te Rotterdam, Rechter-commissuris
mr. A. O, II. Teilegen Bzri.curator: mr.
C. F. A. lloogeweegen,
G c i n d i g d
Klamer Klein, koopman te Borgercom-
pagnie (Muntendam), handelende onder de
firma K. Klein Co.
Opgeliev en:
TV. A. van Ginkel, zonder beroep, en J. G.
de Jong, nachtwaker, beiden te Rotterdam.
Failliet veiklaard 10 December.
ND\V-\()tin, 20 December.
Dec .fan. Mr.. Mei. Tu'i,
Tarwe 841/s811/4 78~/8
Dec. .fan. Mrt Mei. .lull.
Mais. 61 51'/,IB'/t
Rakel- vc-rdcr naar de Lampongs op Zuid-
Sumatra).
e. Verblijf ih de- Lam pongspl. m. I maand
(per l'aikctnaar Benkoelen op Zuid-West
Sumatra).
f. Verblijf to Bcnkoelcnpl. m. 1 maand
(per Pakct- naar Sumatra's Westkust).
y. Vei blijf o]i Sum. Westkust: pl,m. 6 wa
ken. (per l'aket naar Atjbh).
li. Verblijf op Atjili pl. m. 2 maanden
(per Raket naar Sum. Oostkust).
i. Verblijf op Sum. Oostkust; pl. m. G we
ken (pc-r Pakct van Benkalis naar de
Straits cn op Malakka eu 'L eiland
Riomv).
j. Verblijf op Riouw enz.: pl. m. G weken
(per Raket van Singapo-re naar 't eiland
Banka en Palc-mbaaig op Zuid-Oo.->t bu
rn a tra).
k. Verblijf op Palembang cn ill het Djam
bische pl. 111. 2 maanden (per Pakel naar
Java te-rug).
Verblijf op Java en T eiCnnd Madoera
pl. nu 12 maand'cn, verdeeld over de vol
gende- plaatsen
Batavia, Buitenzorg, Soekaboemi. Tjand-
joer, Bandoeng, Caroel, Maas, Banjoemas,
Djokjakarta, Magelaug, Socrakartn., ils-
d-ioen, Soc-ra-ba.ja, Passa-rocan, Malang, Rro-
bolingo, Besoeki, Madoera, Rembang. Japa
ra, Semarang, Pokalougnn, Tcgal, Tjerikm,
Krawang cn liet Bantamscbe (per Pakct
naar Macassar op Zuid-Colobcs).
m. Verblijf in Zuid-Celebespl. m. 6 weken
(per Raket naar Mcnado op Noord-Cc-
lcbcs),
n. Vc-rblijf in do Mihnhassa: pi. nu '2
maanden.
o. Rondreis door de Mo'u'klcen (Oostelijk
dool van d'en ArchipelTc-rnate-, Am'uoi-
mit, Scram, Boe-roe, enz. gedurende 4
maanden.
p. Lombok en Bali l maand.
En ten slotte
q Bo-rnc-o (kustplaatsen) pl. nu 2 maanden
en d-aarna via, China, Japan cn Amerika
naar hc-t. Vaderland terug.
Nu wo t.oc.h een kaart voor o-ns hebben,
wil ik even mijn -lezers c-enig' denkbeeld van
de uitgestrektheid cn grootte- onzer bezit
tingen geven.
Hoe dikwijls worden zij, die naar Indië
vertrekken, niet lastig gevallen mot bood-
II) tttofinccn.
LOTEN CREDIT FONC1ER DE FRANCE.
Trekking 22 Dec. betaalbaar '15 Jan. 4903.
Communnl-oblig. 2.1:0 pet. van 1892.
Middel harnis 1134 ton, 19S bommen Schove-
ningou 153,530 knntjos en 126,437 ton, 72
bommen Katwijk a/Zen 71,402 kantjes en 58,802
ton, 11 bommen Noordwijk a/Zes 8798 kantjes
en 7245 ton, 1 born IJmuiden 920 ton en 758
kantjes, totaal 722,761 ton.
Totaal in: 1900 414,725 Ion, 1899 277,786
ton, 1898 505,043 ton, 1S97 327.237 ton,
1S9G 484,722 ton, 1895 458,077 ton, 1894
527,405 tin, 1893 511,477 ton.
No. 55159 fr. 100000 No.
v 152811 30000
30239 10000
I 2G3159 10000
De volgende Nos. elk
28651 fr. 5000
33650 5000
137973 5000
471443 5000
a Fr. 1000.
42293 147027
468518 374890
112914 G1308
76404 200454
16040 91645
177803 4G3951
Oblig. 2.
No. 2G350 fr. IOOOOO
174619 d 25000
9S70 10000
De volgende Nos.
3G9090
7897
279954
249440
353251
107900
402862
443075
12238
105393
325980
103889
pet. van 1895.
No. 100246
254281
321347
231558
453180
203818
137298
445947
22G772
fr. 5000
5000
5000
elk ii Fr, 1000.
481599
473006
405702
228715
2"0130
332023
79217
76613
313461
212582
174367
325378
-133030
70941
364737
372020
2i 3833
154118
319040
372320
45377
220029
G706G
64563
482500
4902G8
250729
54635
27301
430191
424820
30525
20382
323744
192S56
493818
227893
30G255
368048
i72355
049G4
458454
413527
110100
201194
126J5I
441712
152081
188435
373001
A'LAARDINGEN, 24 December, Eindstatistiek
der haringvisschorij in 1901
A'ia Leilh 919 ton, 111 logger en 0 stoom-
loggeis Vl.i.irdingon 130,300 ton, 73 loggeis en
1 sloomlogger Maassluis 74,092 ton, 4 loggeis
Schiedam 452S ton, 10 loggers 's-Gravonhage
11,248 ton, 423 loggois Sclieveningen 123,020
ton, 19 loggers Katwijk a/Zee 16,979 ton, 1
logger Noordwijk n/Zue 930 ton, 3 loggeis en
1 stoomiogger IJmuiden 44! 7 ten, 1 loggei
Amsterdam 1228 ton, 204 bommen Sclieve
ningen 124,970 kantjes en 102,921 ton, 09
bommen Katwijk a/Zee 48 J582 kantjes t n 40,239
ton, 15 bommen Noordwijk 11/Zeo 8755 kantjes
en 7210 ten, '1 bom l.lmmden 983 kant jet 011
809 ton, totaal 519,512 ton. In 1902 via Leilh
773 ton, 113 loggers en 18 stooinloggers Vlaar-
dingen 188,022. ton, 79 loggers en 3 stoom-
loggois Maassluis 105,320 ton, 4 loggers Schie
dam 5285 ton, f0 Joggers 's Giaveriluige 13,38f
ton, 142 loggers en 2 stoomloggors Schovo-
ningon 173,820 ion, 21 loggois Katwijk a/Zeo
24*447 ton, 3 loggers en 3 stoomloggors
IJmuiden 11,866 ton, 2 loggeis Amsterdam
2003 ton, 2 loggers Pet nis 2208 ton, 1 logger
schappen cn pakjes, waaruit blijkt, dat ve
len geen fla.uw begrip van d'e afstand-en heb
ben.
Onze bezittingen in Azië bestaan, zooals
ge op dc kaart ziet, uit verschillende- groote
en kleine eilanden.
Zo vormen a-Is 't ware de peilers eener
rcuzenbrug.dic Azië met Australië verbindt.
Dc vier grootste en voornaamste dier
eilanden zijn Borneo dat 22, Sumatra dat
13, Celebes dat 5?, en Java dat 4 maa.l zoo
gioot is als Nederland, 1mvijl al ouzo bezit
tingen biji elkaar, ons vaderland liefst onge
veer 53 majil in uitgestrektheid overtreffen,
Do afstand iitsscbeu ALjah cn Nieuw-Gui-
ncri is dan ook ongeveer -gelijk aan dien tus
selien Nederland' en do Kaspische zee in
Azië
Moest nu niet c-l'k Hollander cr trotsch op
zijn burger te wezen van zulk ccn Rijk en
locli, hoc weinigen bier te lande- beseffen
het? Men ziet eenvoudig niet vcrd'er d'an
zijn neus lang is cn rangschikt zich daarom
onder dc kleine mogendheden!
Een kleine mogendheid'?!
Neen, ccn zeer grooto mogendheid l
Er wappert oj) heb zi.ltci nat
Een dundoek wonderschoon,
I11 menig strijd met bloed bcspait,
Maar vrij van smet 011 hoon
Van Texel tot Guinea's grond,
Aau 't Oost- cn WesLeirst-inncl,
Waait zij zoo fier, zoo moedig rond
Die ving van Nederland
Hollands driekleur overschaduwt toch ccn
gebiod, grooterdan Duilsehland, dan Frank
rijk, dan Oostenrijk! Verloren wij) ccliter
0117.0 provincies builen Europa, dan, ja dan
zouden wij werkelijk zeer klein geworden
zijn.
Op welke wijze wij' nu ons koloniaal bezit
kunnen en moeten verzekeren, zullen wij la
tei- wol eens hesp-reken
Vooiclaf ik dit laatst© inlcidingsarlikol
besluit, mo'et ik TJ nog even medcdeolen. dat
van de Indische eilanden enkele stukken aan
and'erc mogendheden belmoren of nog geheel
onafhankelijk 7.iju.
Zoo bezit Portugal', als laatste herinne
ring aan zijn vroegere grootheid, do- klein
ste noordelijke, helft van ons Timor mot het
daarbij gelegen eilandje Kambing.
Verde-r is -lief- één vica-dc en noordelijkste
fSooRwater -fc Ke2i!etïe« t-
D,-c. 2S v.m. 3. 7 r.arn 3 24
29: 3.4 4 3.57
30:
.22
4.32
Buri-da van hot v.ater op tU- Rivieren
mlilen -..-.n 24 December.
.GljITil 2 mi V mt-i.i. 12.87 Gpw. 0 21 X.
KOLLEN'/, 6 ntvr saorg, 372 Gee 0.1 C> "-
TRIER, 12 ut:r 's rmij,l. 1,01 Oev. 0.i-if>-,
KKULLN, 11 uur A tnoiy. 4 29 Oev 0 5 7. i,
RUÜRORT, Sum m«rc. 2 95 Oev 0.1)4
'f.un en SS nam»
/(UHijjg. Dec, 28 8.13 van. nsniuig. 3.49 n.m.
29: 8.13 3.50
s 30 8 14 3.51
29 Dec. N. Maan. 0 Jan, E. twiiM-'i.
F b ut 8 1 c 1* e r t c 5j it c «s.
(Uit eenige couranten.)
G e t r o tl w tl20 Dec. J, P. Muller cn
A. van Hengel, Bandoeng, (.lava.)23 Dec.
P, Verzijl en S. M. E, Meloen, wed. van li.
J. Harms, Amsterdam. 22 Dcc.: A.8pi-
nossa Catlela Rz. on L. Lob, Amsi. 23
Dec.: \Y, J. van tlelerm [en R. Vink,
Utrecht,
Bevallen: 20 Dec. A. Knmeinan-Pos,
Z., Loenen fl/1 Vecht. '22 Dec. K, M.vnn
de Stadt Willemsz-Egberts, Z., Wnnneper-
veeu. W. van Lelyvckl-Meikus, Z.. Utrecht.
21 Dec.: J. Suyver-Van Ooy, Z,, Amster
dam. 23 Dec,Kicvit-Lieflinck, D., Tjandt
(Semarang).
Overleden: 5 Oct.: J. Kooiman,
2 j., a/b. v/h. ss. Bogor, van Batavia naar
Rolt. 20 Dec. J. Robber-u», 81 j„ Om--
Loosdrecl.l. Wr-d. W E. do Giaaff Crnim-i
82 j., Amsterdam. 21 Dec.: II. J. Kok-
Ankersmit, 70 j,, Apeldoorn. M.L. J.tan
Aspeien, 72 j Den Haag. IJ. Bij-nckr,
41 j., Amsi. T. M. van Veen-De Jon-*.
53 j., Diaclilen. 22 Dcc.: Wed. Plnm-
Broers, Dordrecht. P. Klinkenberg, 72 j
Wormerveer. J. van Lner-Vo-, 50 -j.,
Zwolle, Wed. J. Reindeis-Van Emtcn,
61 j A rustel dam. Kindje van 11, Levy.
18 m., Amst. 23 Dec.: Wed, G. Peere-
boom-Schaap, 64 j., Meppol,
■4 Br K *3 3
Tot 28 Dec. PoppontentoonsDdling, Doelozaal
Rotterdam, dagelijks 14 en 7J/o
—lO uur.
uur, Opstanding.
27 Dec Gr. Sclionvvb. Rotteidam, 71/aUur,
27 Tivoli Sclionvvb., Rotterdam, M/3 11.,
Rolf. Ver. voor d Kunst. Voor-
rliacht Pol do Mont.
28 d Officieren-Veieemging, Soiióe a.ni;-
santp.
28 Gr. Scliouwb. Itotteidam, S unr,
Net). Opera Loli'mg:in.
28 Tivoli Scliouwb., Rotterdam, 2i|o u..
Roti. Ver. voir iftj Kunst. Voor-
diaclu Po! de Munt.
29 Gr. Scliouwb. Rotterdam, 7l/attur.
uitvoering Zangschool, Blondelo); en
Momljemoo.
30 d Gr. Scliouwb. Rotterdam, 8 uur,
Oiid-ilcï-klberg.
Te Ifotwrdanieik-u avond Circus Vaiiéti
•ilntioji-üpleirl 8 uur.
gedeelte van Borneo onafhankelijk gebied
van den suil an van BrocneJ, dife geheel on
der BrRschcn invloed staat. Zijn rijk wordt
ten zuiden aan do westkust begrensd door
het lamLc-hap Rcrawak, waarvan de „Rad
ja", ccn geboren Engekdnnan, schatplich
tig is aan Broenei's licersdier. IXct eilandje
Labo-ean, vlak bij d-e ku-t, mocct die stulan
in 1846 aan Engeland afstaan als kolcn-
depet cn stati-on voor Engclsche schepen
tusselien Singapore cn China.
Onafhankelijk van ons zijn o. a. in dc bin
nenlanden van Sumatra, nog gchecle stre
ken, bewoond door de Bataiks. Langzamer
hand stc-ilen de verschillende) vorsten of
„Radja's" zich «.liter vrijwillig onder dc be
scherming van Nccriand's tlridklour, terwijl
op Atjeli en in D'jambi geleidelijk een meer
geregelde toestand ontstaat.
Tlc.t einddoel is natuurlijk, dat geheel'Su
matra Nederlandseh gebied wordt.
Noem dat impcria-lisnie, mij wel, d-cc.il liet
is noodzakelijk cn goed!
Vergeet niet, dat zelfs liet Kamerlid Van
Kol, wicn zeker wel nï-imind van militairis-
tische neigingen zal durven verdenken, eens
openlijk heeft verklaard „dat het sk-e-hte
IIoMandselic bestuur beter is, dan het beste
inluudsche, dat wij, kennen" (Land cn Volk
van Java, door Riöuzi. h!z. 03).
Ook de ontwikkelde-' Inlanders zijn cr vol
komen van overtuigd, dab de voogdijschap
van ccn wcstersclie- niog-endhcid niht gemist
kan worden. Op ons voogden rust dan ook
de heilige, plicht voor k zedelijk cn stoffelijk
geluk onzer bruine pupi.lcn te waken. Dam
era zeggen wij bet -gaarne d-en ijverige® piv-
sideul vat. den „Orauj&bond van Oidc" 11;,
"t Rijk over zee, door geestkracht v.rkivgen,
NeC-rland waardeere-'l, zij hei ten zegen,
llebbe dc zonen van 't Morgen-laTul lief.
Dat slaat in 'Ncêrlands adelbrief.
Thans neem ik van dc lezers een voorloo
pig afscheid. We zullen elkander spoedig
aan boord' van de Iv o 11 i n g V i 11 e in Tl
weer ontmoeten cn ik hoop, dat. een ieder,
-gedachtig aan het „hoe meer zielen, hoe
meer vreugd", zal zo.-g dragen,dat alle vrien
den en bekenden mede van de'partij zijn.
LI. CLOCKENER BROTTSSON, b. d.
's-Gravenliage, 18 Dee. 1902.