*j' Zondag 18 en Maandag 19 Januari 1903. No 11061 F. 56"" Jaargang. Tweede Blad. m m Brieven uit de Hofstad. r. r in e Lieden. dest UIT DE PERS. BONENLAND. SCHIEDAMSCHE COURANT Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingen fl, 1.25. Franco per post fl. 1.65. Prijs per weck: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur aan bet bureau bezorgd zijn. Bnrcau t Bsterstraat ög, Prijs der Advertentiën: Van 1O regels 11. 0.92iedere regel meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die 2» innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeetige voorwaarden. Taneven hier van zijn gratis aan bet Bureau te bekomen. In de nummers, die Dinsdag- on Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde kïei»# ad&ertionftëia opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, by vooruitbetaling aan het Bureau to voldoen. Istere. Selefooa K®, 123.. F jait eEl- ile. r ari BFf.l U vraagt mij', 'M. do R., u nu en dan eens wat uit Den Haag to willlen sdlirijven. Nu, ik weet, dat hot mot alleen uw stadgenootcn zijn die graag eens wat hooren uit die „heer lijk c' stad, zoo lief en opwekkend voor iien die houden van do nabuur, zoo „dol gezel lig" voor hen d!io van uitgaan houden, zoo „interessant" voor liefhebbers van kunst eu oudheid, zoo geschikt voor hen die graag „dicht bij het vuur" zitten, enz., enz. Welk Nederlander heeft niet vaak van dio eigen schappen. genoten en wio is met graag eons, al ia 't maar in gedachten in die fraaie ge zellige, interessante stad, waar zelfs de meest jammerenden onder de „jongeren" van on zen tijd, drinkt me, niet altijd een sbralk ge laat kunnen toonqn. Daarom wil ik nu en dan wat vertellen van wat daar voorvalt in het „hart van Ne derland" o neen' dat gaat niet, want dat ss Amsterdam Nua ïateu we Den Iïaag dan maar noemen het „hoofd" van Neder land; dab kan hest, want daar zetelt do Rc- geentag, daar troont do wijsheid dio met het ambt gekomen is, daar vergaderen de bes ten, de vroeÜsteu, daartoe waardig gekeurd door het gansche land (voorstanders van al gemeen kiesrecht gelieven deze laatste uit drukking, dio mij juist zoo mooi te pas kwam, naar hun smaak to verbeteren) daar wordt gedacht, beraadslaagd, gestre den, beslist tot heil van 't vaderland, pto- vincife on gemeente Gedacht nu, do Hagenaar die daarbij meer in 't bijzonder do vroede mannen in den Raad zijner gemeente op het oog heeft, zet bij: de gedachte aan al dat „denkon" van de heeron wal eens een zuur geziekt, 't Gaat er vooral den laataten tijd soms vreemd naar too! Ik vertel daarvan wel eens later, want nu nu kan ik niet anders 6chrijvcn dan over do quacstie, die de ooievaarsstad al lang geheel vervuld! heeft en welker op lossing als men 't reeds een oplossing noe men wilL oenigo dagen goleden in do Haagsche bladen met gespatieerde» of vette letters te lezen stond do tramquaestie. Want o! Den Haag is een schoon© stad en het zal dat wol altijd blijven, troetelkind van natuur en fortuin beide als rij' ismaar men is or in sommige opzichten nog zoo ach terlijk, vergeleken zdfs bijl plaatsen van veel minder aanzien en boteekenis. De middelen van verkeer o. a. in dit lust oord van Nederland, ja van een doel van Europa zijn allertreurigst onvoldoende. Trams vindt man er, tnssehen de belangrijke eindpunten allerzonderlingste omwegen bo- schrijtvond1, mot enkel spoor, zoodat telkens op d'o wissels gewacht moot worden, en zóó duur dat „do hreedo zoom der "burgerij" er weinig of geen gebruik van maakt. Voorts zijn twee uitgestrekte buurten der stad met \rele duizenden inwoners, Dluinoord en de nieuwe stad om 't Regentesscplem, met de overige doelen alleen verbonden door "n paar verschrikkelijk hobbelende en slingerende omnibussen. Deze dingen, d'io nagenoeg uit sluitend dames on lieeren vervoeren, nk die welke togen zeeziekte bestand zijia, zijn voor- Naar hel Duitsch. al tussiehen tweeën on zossen of als -er maar een wolkje aan do lucht is, propvol', 'tls waar, zoo ge het geluk hebt er in to komen, ge zit er gezellig en knus en lang, vooral lang1 Want zoo'n „bus" rijdt melt u bijna do gansdlie Residentie rond, en go hebt er over vloedig don tijid om nw oogen te sluiten en to droom e n van de beloofd© Weimarstraat of eeuiig ander eindpunt van uw reis. Als ge ten mixxste niet wakker gehouden wordt door al' het gesnap der Indische nonna's of wakker selmkt, als go o een op uw schoot krijgt, dio geen „zechoencn" genoeg heeft om straffeloos door het stampende, slinge rende voortuig te loopen. Er struikelen en vallen nergens zooveol vrouwen als in zoo'n Haagseke bus! Er moet een, einde aan dilen toestand ko men het kan niet langer zoo! Electrfeche trams moesten vliegen langs dc breedo bou levards en straten van de fraaie nieuwe wij ken en ze verbindbn met bet hart der stad en onderling. Maar hoe De Haagsolie Tramwegmaatschappiji heeft concessie itot 1926. Zo wild'e wel haar twee Sohcveningsch» Jlijnen in elcctr&che met bo- vengrondsch Trolleysystecm veranderen, maar eisolito dan nog -10 jaar verlenging der concessie, d. w. z. Den Haag nog 40 jaar lan ger aan handen en voeten aan haar gebon den te zien. Dat werd onzen vroelden man nen te krasMot algemeene stommen beslo ten ziji do vorige weeklo. geen coucessie- vorlcnging na genoemd jaar meer te verloe- neuen met groote meerderheid' 2o. vier nieuwe oleetribcho lijnen aan te leggen, tra cé, systeem, tarief, dienstregeling enz. nog nader vast te stellen3o. aanleg en exploi tatie hiervan aan de H. T. M. aan te bieden. Waarschijnlijk zal deze nn wel eieren kiezen voor haar geld en die nieuwe lijpen aanvaar den en dan zullen vanzelf ook de oude lijnen in elecitrischo moeten veranderd worden, enz.dan 'krijgen wij een goed' tramstelsel. Weigert zijl echter, dan geeft zeker artikel' der tram-concessie aan de gemeente hot recht tot een soort van naasting, lil. wanneer het overwegend! gemeentebelang zulks eischt, do concessie van oenigo, desnoods van allo lijnen, in te trekken. Nu, dat overwegend gemeen tebelang is waarlijk wel aanwezigDe waar de der traminstallatib zal alsdan aan de H. T. M. moeten worden vergoed en sommigen zijn bevreesd! voor dri kosten. Maar d'iö waar de zal wel niet te hoog geschat worden, ala de 'gemeente reeds tot den aanleg van vier concurreerende lijnen heeft besloten en hij de wetenschap dat db H. T. ML op do waarde van haar materiaal nieb behoorlijk afge schreven heeft, zoodat, naar men zegt, o. a. de waarde der baan zolve hooger geboekt staat dan waarvoor dio thans nieuw te ma ken zou zijn. Maai' dan zou db gemeente zelve moeten gaan exploiteeren en wijl hebben onlangs juist vernomen, dat op een levering van be weegkracht door onze dleotrikch© oentra!© niet vóór 1906 t© rekenen valt. Wij zonden gedrild moeten hebben. Maar een Hagenaar heeft veel geduld: hij komt nooit tijjd to kort. „Och," zei de condricteur van de bus, toen i'k liem na het in den Raad' gevallen be sluit ©enigszins boosaardig opmerkte, dat de dagen van zijn bus geteld waren en dat er weldra elebtrisch© trams zouden vliegen in de plaats van zijn hobbdkastjes, „och, meneer, liet zal zoo'n vaart nibt loopen't Is nog maar alfoen in beginsel aangenomen. Een mooi idee, jaMaar u weet, volgons do theosofen komt een goede gedachte met zijn incarnatie r»ms eerst na drie geslachten te rug Tot hoever gaat u?" Ja, dat zei zoo'n Haagsche omnibuscon- ductour en dien vindt me" toch ook maar al leen in Dbn Haag Intusschen zullen w© maar geduld heb ben over drie, vier jaar al misschien rijden al dio ouderwetschei vervoermiddelen niet meer door „het grootste dorp van Europa". Oude kost. In haar nummer van 14 Januari had de „Standaard" een hoofdartikel „Politiek en christendom", waarin werd betoogd dat do socialisten spreken als vroeger do liberalen, v'.aar zij roepen: politiek heeft met gods dienst niets te maken; en dat evenals toen door do woorden van Groen van Prinsterer dezo bewering te niet gedaan wordt. „liet Volk", hierop antwoordende, noemt het „oude kost" wat do „Standaard!" op- discht. Dezo antwoordt hiciop Do qualificati© is niet onjuist; doch ze treft niet ons, maar dc sociaal-democraten. Immers zijl komen weer met heb oude liedje, waaraan liet socialisme zich schor ge schreeuwd heeft; politilek heeft mot gods dienst niets t© maken. Mot dit dountj© pogen de opportunisten onder do socialisten, Troolsbra voorop, do de mocraten onder allo christelijk© partijen voor him partij, althans voor hun candida- ten, te winnen. Spreekt liet dan niet van zelf, dab deze taktiek van onze zijde moet worden heatre den, en dat daarbij! „de oud© slagwoorden van Groen van Prinsterer" voortreffelijk dienst kunnen doen? Groen juist heeft ons christenvolk ge leerd, tegen dio gevaarlijke leuze op zijn hoe de te zijn. En als do socialisten met di© leu ze weer komen, dan weten we nog altijd geen beter© tegenleuze dan die van den stichter onzer partijtegen de Revolutie het Evan gelie. Zeker, de heeren Troelstra c s. pogen aan do vroeger© leuzen van het liberalism© een glimp van nieuwigheid te geven; maar met al do franjes, di© zij' er om hangen, blijft het „oud© kost" di© zijl uit d© liberalistische keuken hebben gehaald, om haar, wat opge- warfd, onzen mcnschen opnieuw voor te zet ten. Daarom zijn we voor onze lezers ook met oud© kost gekomendie van Groenen we zijn verzekerd, dat dio wel zoo goed zal heb ben gesmaakt als het bedorven en beschim meld© kostje van Troclstra cn d© zijnen. Nog geeft do „Standaard" in haar blad van gisteren een hoofdartikoltje getiteld „Politieke opvoeding", waarin zij op den voorgrond stolt de wijz© vau tegenschrijven zooals „Het Volk" dit doet. Ziji schrijft „Het Volk" is het orgaan der parlemen taire socialisten. Het war© te wensdhen, dat de redactie het adjectief parlementair ook voor d'en toon. van haai' blad in toepassing bracht. Parlementair is d'io toon allerminst, wan neer „Het Jolk" zich bezig houdt met ©en tegenstander. Onverschillig of die tegenstan- Het was in het laatst van December en do winter had reeds zijn intrede gedaan, met als oen opwekkend, helder-vriozcnd dement, maar als een knorrig©, grimmig© grijsaard, die dik'ko sneeuwwolken door liet luchtruim zond, achtervolgd! door gure windvlagen die met do natte sneeuwvlokken in 't gelaat sne- d'en. Men moest wèl zeer jong en zeer optimis tisch. zijn om zulk oen winter met vreugde te begroeten zoo vergenoegd en Mij als die twee kleine schoolmeisjes di© op liet ven sterkozijn in de groot© schoolpoort zaten en lustig babbelden en wachtten op 'n ongeluk kig vriendinnetje, dat bij, de onderwijzeres in 't handwerken verloren tijd meest inha len, „Sneeuw, sneeuw," jubelden d© kimcren, blij en vol hoop op de donker©, natte straat (kijkend of er wat van ihtui baantje-glijden terecht zon konien. „Ja, nu hebben we winter," zei het ma- gerebïondje wijsneuzig. „Ik draag ook reeds lang wollen kousen zio maar, geheel nieu we!" on trotscb. stak zij hot zwarte, dunne beentj© to voorschijn. „Ik heb nog geen warme," antwoordde do andor, een ineengedrongen, mager figuurtje, cn zag treurig naar haar versleten katoen tjes. „Maar spoedig is het Kerstmis! En ik mag naar twee Kerstboomen gaan, denk eens, naar twee'" „Ja hé Li na, jij bent arm en dan heb jo recht op bedeeling," zeide de eerst© uit do hoogte, en ging voort„Mama geeft ook al tijd. hemden en jurken en grootmama breit oen menigte mutsen. Maar het is toch eigen lijk ©en schande van zoo'n Kerstboom be deeld to moeten worden." „In 't geheel geen schande!" viel Lina trotscli in d© red1©. „Het is nu geen schande meer aim te zijn integendeel, weet je zijl had .groot© 'lust het mama'skindj© een 'kleine eocialistiseho terechtwijzing te geven, toen een derde, die tot nog te© had' gezwe gen, schuchter vroeg „Maar Lina, wat krijg j© dan al zoo van een Kerstboom?" „O, bijl den een krijgen we alleen een boekje en een peperkoek en daarvoor moe ten we dan. vroeselijk veel Kerstliedps zin der liberaal, vrijzinnig-democraat of één van de christelijke partijen is, in den regel' is do toon van haar verweer denigreercud, meest al minachtend, dikwerf kwetsend en hoo- nend', grof en plomp. Vooral wanneer de redactie met om to doen heeft. Nu, w© zijn daaraan van die zijd© gewoon en zullen ons humeur er mot door laten be derven. Ten slotte kwetst een blad, dab met zulke taal zijn tegenstanders bejegent, zich zelf het meest. Alleen maar, arme lezers! di© op dergelij ke wijze politiek worden opgevoed door hun lijfblad. Da meeste lezers van „Het Volk" zullen wol geen ander blad onder do oogen krijgen Do redactie vergeet hier, dab Van di© poli tieke opvoeding haai' later de wrang© vruch ten moeten ten deel vallen. Menschen, dio d tg in dag uit geprikkeld! en verbitterd wor den tegen andersdenkenden, sullen ten slot- to niet alleen hun goed humeur, maar ook .ran vertrouwen in hun woordvoerders ver liezen. Wc zijn er nog niet, maai' als straks do sociaal-democraten nog moer invloed moch ten verkrijgen, dan zullen da Troelstra's en d© Vliegens het ondervinden, wat het is d© mensehen stelselmatig te hebben vorbitterd tegenover een ieder dife van hen afwijkt in gevoelen. gen. Maar bijl anderen worden er kousen cn schorten, mooi© poppen, appelen en noten uitgedeeld'!" „O riepen do toehoordere&sen verbaasd. „Moeder zegt," ging Lina wijfelend voort, „dat ik moet zien zen paar stevige laarzen machtig te worden. Onze soep-juffrouw is ook bij een Kerstboomen bij' haar zal ik er om verzoeken." „Wat is dat, een soep-juffrouw reeg de kleinste, die eerst itn 'b voorjaar op de schooi was geltomen. „Gch, domme Marie," lacht© Lina, „een soep-juffrouw is een juffrouw die op school meehelpt soep uit to doelen. Aanstaanden Maandag beginnen dio uitdeelingen pas. Ik lic-b er mij! reeds lang voor opgegeven, want wat je er krijgt, is goedVan do portiers- vrouw krijgen w© ieder een bord en een le pel en als dan de juffrouw met de groote soepterrine komt, dan roepen we allemaal hoera.1 En dan steekt iedereen zijn bord naar voren en d© juffrouw lacht en zegt: Kinderen, eet mij toch niet mede op met de soep!" „En hoe smaakt die soep vroeg Marie, de vroolijke Lin© .in spanning aankijkend. „O, heerlijk. Eenmaal' per week krijgen we erwten of boonern, dan grutten en Vrij- 'i Rijks Financiën 1902. W'ü hebben gisteren reeds met een enkel woord de aandacht gevestigd op de gunstige cijfers, welke de regeeiing in de »Staats- couiant" heeft openbaar gemaakt over de opbi engst der rijksmiddelen over 1902. Gaat men de onderdeelen der middelen na, dan vindt men voor 1902 (och enkele minder gunstige verschijnselen. Niet alle onderdeelen toonen vooruitgang, vergeleken met 1901. Allereerst de directe belastingen. Deze hebben te samen we! f 142.000 meer opge leverd en 71/o ton boven de ramiog, maar twee er van zijn achteruitgegaan. By het recht op mijnen, dat slechts 117.759 gaf, is de daling ruim f 6000 geweest. Van rneer beteekenis is het echter dat de bedryf-be- lasting, die in 1901 het zeer hooge cyfer van f 7,188,800 bereikte, luim 111/2 ton boven de raming, in 1902 tot f 6,657,200 is teruggegaan. Dit bedrag is nog 31/2 Ion boven de raming en dus geen tegenvaller, maar het verschil met 1901 is toch aanzienlek. Men moet hierbij intusschen in aanmerking nemen dat die cijfers geen juist beeld geven van de opbrengst dier heffing, Deze loopt immers van 1 Mei tot 30 April, terwijl de staat der middelen zich van 1 Januari tol 31 Decem ber uitstrekt. Van het eene dienstjaar wordt soms belangrijk meer dan van het andere vóór 1 Januari aangezuiverd, wat in 1901 het geval kan zijn geweest. Wat de andere directe belastingen aan gaat, heeft de personeele welker dienst jaar met het kalendetjaar samenvalt - i 377,000 meer opgebracht dan in 1901, dat zijn voorganger met slechts f6000 overtrof fen had. De gsondbelasling is met bijna 2 ton vooruitgegaan, f 40,000 meer dan in 't vorig jaar. De vermogensbelasting toont een stijging met 1 ton, waaromtrent het zelfde geldt als van ae bedrijfsbelasting: het dienrij&ar is van 1 Mei tot 30 April. Op deze ciags altijd aardappelsoep met wortelen,daar houden wo allen het meest van. Soms ook schaft d© pot vlecadli en op juffrouw';; ver jaardag bobben, we itedeir een kleine worst extra gekregen." „En 'lieb jo dan genoeg als je een bordje gegeten hebt?" vroeg de tweede. „Eén bord'! "Wat denk je 'twee volle borden krijgt ieder en zóó'u stuk brood zij mat met de handen een reuzen-brood en als men dringend vraagt dan 'kan men nog een derde bord krijgen. 'Moeder zegt al tijd, ik moet maar niet verlogen zijn, d'o stad moet toch alles betalen." Do laatste meded'eelingen werden bij bet opstappen gedaan; de kinderen waren al pratendci do poort uitgegaan eu scheidden een eind verder. Alleen Mori© ring nog met OO O- Lina moe, alsof zij maar niet genoeg lof bad •hooren verkondigen over de goede hoedanig heden der sehool-socp. Toen, terwijl zij zich bezinde nog een boodschap te moeten doen, sloeg zij haastig een zijstraat in. Zo was -een teer wezentje dat door d© ruw© wiind en natte sneeuw moest voortsnellen'baar kousen, en schoei sel waren niet veel beter dan. di© dor „arm© Lina". Hot kind zag er uit alsof rij veel liefde en heffing is echter reeds een zeer aanzienlijk bedrag afbetaald, f5,326,000 of verre boven s/3 der raming, welke f7,464,000 bedroeg. Py de accynien zijn de meeste onder de cyfers van 1901 gebleven, al ia de gr zamenlijke opbrengst in 1902 nog bijna 12 ton hooger geweest. Uit wijn is f8600, un gedistilleerd 1131,000, uit zout f4000, uit bieren en azynen f 35,000 minder ontvangen. Dit werd echter ruimschoots vergoed door de f 1,162,000 die uit suiker en de f215,000 die meer uit het rundvleeseh binnenkwamen. De raming der accijnzen weid met 21/4 mil- lioen overtroffen. Alleen het gedistilleerd en de wyn gaven iets daai boven, de overige allen meer, suiker zelfs 18 ton, het geslacht 4 ton, zout f47,000 en bieten en azijnen f23,000. Van de overige mul ielen toonen verder enkel de domeinen een achteruitgang met f40,000 bij 1901 en met f 10,000 bij de taming. A.-It. Kamerclnb. Men leest in »De Nedei lander" Naar men ons meldt, zal de heer De Waal Malefijt, de president vau dea.-r, Kamerclub, met het oog op zijn geschokte gezondheid, als zoodanig aftreden. De heer mr, Th. Heems kerk zou trachten ontslag te nemen als wet houder van Amsterdam en zal op dringend verzoek zijner pariijgenoote» optiedcn als president der a.-r. K imerclub ert als leider der a.-r. party, m en buiten de Tweede Kamer. Daarmee zou hij èn do pnr'ij èn h -t Centraal Comité zeer belangrijke iienstet. bewijzen. Liberale Unie. In eeno verandering der leden van de libe rale kiesvereeniging Vou uitgang te He-u ri.\ is met algemeene stemmen b—Ioten zich by de Liberale Unie aan te sluiten. Electriücho vet lichting der spoorwegen. Van betrouwbare zijde wordt asm het »N. v. d. D." medegedeeld, dat van hooger- hand de wenschelijkheid is te keunen gege ven, de spoortreinen hiei te lande elec- trisch te doen verlichten. A'- gevolg daar van zouden bij de verschillende spoorweg maatschappijen reeds de noodige plannen daarvoor in bewerking zijn. Tor. Christ, Verzorging van krankzinnigen in Nederland. Nog etceds woTdt gebouwd aan de vol tooiing van do stichting voor krankzinnigen voor bot Noorden des lands, uitgaande van do Vereeniging tot Christelijke verzorging van 'krankzinnigen in Nederland. Déze week zijn weder e-enige gebouwen in 'gebruik genomen, ril. 2 paviljoenen, één voor 40 en één voor 33 patiënten, een behuizing voor don geneesheer-directeur dr. Wier inga, oen werkplaats voor stille bedrijven, een dubbel© woning, enz. Op dit oogenblik is 't aantal patiënten geklommen tot ruim 400. Wanneer do geheel© bouw zal! opgeleverd worden, zullen er 500 patiënten verpleegd kunnen word'en. Meor patiënten zullen niet op „Dennen-oord" komen, daar aan de ver- eoniging is toegestaan door de regeering een stichting voor 500 patiënten te hébben. In het geheel zal d© stichting uit 30 ge bouwen bestaan. Heb terrein is 80 H.A. groot. Men 'kan zich een denkbeeld vormen van dez© groot© stichting, als wij med«loeien, dat er voor niet minder dan f 600,000 is ge bouwd. zonneschijn noodig had on warme Idee- ding en goed, krachtig voedsel, d!an zouden do bleeke, ingevallen wangen wel blozender en gevulder worden en d'o holle, ernstig© oogen meor levenslustig tintelen. Voor een winkeldeur bleef de kleine staan en na nog oenigo aarzeling maakte z© do dfeur zachtjes open. Het was geen schitte rend verlichte bazaar, maar ecu klein manu- factuur-wmkeltje, nauw en duister Goedkoo- pe artikelen werden er verkocht, die in den winkel van elkaar gescheiden lagen: mut sen, kinderjurken, doozen met zeep en aller hande linten. Marie maakt© een angstig© hoofdbuiging voor dé winkel-juf en trok uit haar school- tasch een net-tecgcbonden pakje te voor schijn. „O, lieve gunst-, alweer kantwerk'" zei do oudachtige wirikehnadaiu, di© achter de toonbank bezig was met een eindeloos stuk linnen band on to rollen. „Wat wil je moe der daarmed© toch aanvangen? Niet één stukje heb ik verkocht van den voorraad, dien je mij verleden maand hebt gebracht. De zaak gaat ovter 't algemeen slecht en dan kom je nog altijd datzelfde kantwerk mijt in d© handen stoppen. Neen, ik kan z© wer kelijk niet 'gebruiken,"

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1903 | | pagina 5