56 Jaargang,
Zaterdag 28 Februari 1903
No. 11096.
De macht van het papier.
cene ONDERWIJZERES
BUITENLAND.
y 1
DAMS
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prjjs per kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingen 4.25. Franco
par post fl. 1.65.
Prijs per weckVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentïën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Bureauaioterstroat «8.
KÊNS-»
Prijs der Advertentïën: Van 16 regels ft, 0.92, iedere re;.e'
meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die rij
innemen.
Advertentïën bq abonnement op voordeehge voorwaarden. Tarieven har-
van zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
ÈSEJsrï
Aan de openbare lagere school D te Schie
dam (hoofd de lieer A. "W. Vaandrager)
wordt gevraagd:
met akte vr(|e- en orde-oefeningen en
nuttige handwerken.
Aanvangsjaarwedde f550, voor akte viije-
en orde-oefeningen f25, akte nuttige hand
werken f25 (alleen wanneer in deze vakken
ouderwijs gegeven wordt) en hoofdakte f 100.
4 dtiejsarlijksclie verhoogingen van I 50 en
bij het bezit der hoofdakte eventueel nog
3 dripjaarlijksohe veihoogingen van (50.
Sollicitatiestukken in te zenden vóór 15
Maart a.s. bij den Burgemeester.
AE4GKMEKM OVSmSEïCfKIT.
SCHIEDAM, 27 Februari 1903
ÜÜuld'AfrtkA.
Chambedain heoft in zijn laatste „groote"
redevoering vóór zijn vertrek wit Kaapstad,
gezegd dab bij! veel verwacht van d'e resul
taten van zijn reis.
„Bk beu in Zuid-Afrika, gekomen als op-
timibt, en ilk verlaat bot, meer dan ooit over
tuigd, dab d'o natuurlijke krachten die do
menschen samenbrengen, dö krachtigste
middelen zijn tegen het kwade, dab hen
scheidt.
„In Zuid-Afrika is het gebleken dat aan
eensluiting noodig is. I-Iet lioeft meer kapi
taal, con igrooter bevolking, beter- gemeen
schapsmiddelen nood'ig. Biet hoeft behoefte
aan de beste krachten van al zijittkinderen;
zij mooten samengaan alls één volk, en niet
als een huisgezin waarin onderlinge ver
deeldheid keersclit. Er moet gewerkt wor
den aan; de voorbereiding der federatie; op
dat een nieuw geslacht, zal opstaan, onder
Engelands vl'ag, een nieuwe, dochter van do
oude moeder, een dochter dio meesteres zal
zijn in eigen huis
„Vrees niet voor bemoeiingen van Dow-
ningstreeit. Hot gezond1 verstand van liet
Engelsche voïk zou nooit bemoeiing toestaan
met oen kolonie, waaraan do volkomeusl©
zolfregeering was toegestaan."
In zijn verder© redevoering zeid© Cham
berlain, dat lluji geen reoht had zich te' be^
moeien met de straffen voor rebellie opge
legd, maar hdj[ sprak do hoop uit, dat in het
land zulke goed gevoelens zouden heersohen
dat de rogeering zich gerechtigd zou mogen
achten om de lei schoon ta vegen, en allen
die zich aan zuiver politieke vergrijpen had
den schuldig 'gemaakt, hun vrijheid to her
geven.
Sprekende ov'er den algemesnen toestand
zcid© Chamberlain dat hiji niet wanhoopt
aan de toekomst der nieuwe kolonies. Slechts
Naar het Duitsch van
FED OR VON ZOBELTITZ.
65)
Midden in den Tiorgarteu verzocht Heller
te mogen uitstappen. Hij dru'kto bij; hot af
scheid Nathansohn met warmte de hand.
„Adieu," zei hij', „mijn innigen dank.
Morgen om dezen tijd hoop ik u mijn
whoonvader te 'kunnen noemen. Ik zou zeer,
reor gelukkig zijn
Tien minuten later 'hield liet rijtuig on
der heb glazen afdak voor dei villa van Na
thansolm stil.
„Is juffrouw Helila thuis?" vroeg do ban
kier reed's .bij. het uitstappen aan don toe
snellenden bediond!e.
„Jaweil, mijlhheer de handölsraad," ant
woordde deze, „mejuffrouw is met den lieer
graaf Dassol Jn hot Japanscli© salon."
Nathansohn keek woedend op. Diat was
iekor weer een nieuwe methode, die bezoe
ken ten tijde van de beursOp een uur dus
dat men "hern ver van huis wisbi Hij; liet
ïijn overjas uittrekken en bromde voor zich
heen.
„Ik ben voor niemand te spreken," beval
bij, „ook niet aan de telefoon of het
aioesb zdjjix voor de zaak. Komt er iemand
ten eten vandaag
„Neen, mijnheer de handelsraader is
niemand uitgenoodigd."
Nathansohn wreef zich het pafferige ge-
aat meb de reusachtige zakdoek en trad
door de geopende deur naar binnen. Men
ïaocst zijn komst röeds hebben bemerkt.
iu do 'houding der oud© kolonie, der Kaap
kolonie, zag bij een gevaar. Maar de gebeur
tenissen dtar laatst© dagen hadden er veel
te? bijgedragen, om dio vrees bij hem te
doen verdwijnen. Hij1 ging heen met da ver
wachting, dat ©en nieuw tijdperk voor de
kolonie beginnen zou, en dat hij! den stoot
had gegeven voor een staatkunde van ver
zoening.
Do verzekeringen van getrouwheid1, Cham
berlain Zaterdag gegeven door den vertrouw
den leider van een groots partij, Jan Hof-
meyr, die zoo flink, bepaald en gezagheb
bend waren, zijn van dien aard, dat Mj
(Gbamberlam) er nfct aan .twijfelde; als dio
verzekeringen bekend werden in het land en
vooral in de landelijk© districten, dat ziji het
resultaat zullen hebben aan d« betoogingen
tegen de loyalisten een einde te maken.
En nu ook da progressisten verklaren, dat
zij de verzekeringen van Hofmeyr volkomen
aanvaarden, en hun best zullen doen om
verkeerd© gevoelens tegen te gaan, nu be
gint bij. Chamberlain de hoop op do boe
komst opnieuw levendig uj worden.
D'a verzekeringen van Jan Hofmeyr
staan, naar- Ghambonlain z&ide, gelijk met
een bijdrage van tien millïoen pond' sterling
m de oorlogskosten.
D'e Jo'hannesburgsche „Leader" weet mee
la doelen, dat een aantal' „loyale" Boeren
besloten bobben uit de Ned. Hexv. Kerk te
treden on een nieuw kerkgenootschap te
stichten.
Db „Dail'y Tolegraph" weet ook te mel
den, dat Beu Vrljoen wal' een zetal in den
Wetgevemd'on Raad van Transvaal zal aan
nemen en dat hij -een loyale Hollandsclie
courant zal1 uitgeven. Ben "Viljoen is dus niet
zoo teergevoelig als Botha, de l'a Rey en
Smuts, die weigerden in den Wetgeveuden
Raad zitting .te nemen, omdat zijl, zooals de
„Daily Telegraph" zegt, niet met den natio-
n al en verkenner And'ries Cronjé willden sa
menwerken.
V
Voor Transvaal' hebben iu de commissie
voor de uitbreiding van het spoorwegnet zit
ting: Sir Arthur Lawloy, inr. Duncan, mr.
S. Marks; voor do Oranie-rilvierkoloni©
sir A. Gould Ad'ams, nu*. Wilson en mis. Gill,
Thompson, Brain en Radloff.
Tnrk(|e.
We Mneedonlselie quaesHc.
Volgons oen bericht aan do „Times" is
men te Sofia zeer pessimistisch, over het wel
slagen der Oostenriiksch-Russisoha hervor-
mmgplannen voor Macedonië. Men vindt de
voorgestelde regeling zeer goed, maar twij
felt aan do uitvoering en acht de spoedige
toestemming van den sultan oen slecht voor
leeken.
Volgens loopend-a geruchten zonden de lei
ders dea- Macedoniër» besloten hebben den
beraamden opstand! tob Augustus te ver-
Hella vloog hem uit een zijvertrek tege
moet en sloeg ha-ar armen om zijn hals. Zij
beefde en zag doodsbleek.
„Vader," fluisterde! zij, „graaf Dassél is
daar
„Ik weet het reeds, lieve de bediende
zeide het. Hella wat Ilolla, wat man
keer je?
Zij was aan zijn hals blijven hangen.Haar
boezem hijgde.
„Liovo papa," braakt ze uit, „graaf D'as-
sel' wil met u sproken. Hij 'hij lieoft om
mijn hand' verzocht
De verrassing was zoo groot dat Natlian
sohn kaar ruw van zich af slingerde, zoodat
Hella tegen den grond tuilmeJde. Maar op
hetzelfde oogenblik had hij berouw van zijn
ruwe daad. Hij. had den hli'k van zijn kind
opgevangen die hem door de ziel ging. Hij
boog zicth over haar en hielp haar op.
„Vergeving, Hella," zeil hij', teoder; „dat
wilde i!k niet Ik ik hen zoo verbaasd
zoo diep getroffen."
Daar verscheen Dittmar in d'e deurope
ning. Hij had het toonebl uiteb gezien en een
half vriendeilijik, 'half verlegen lachje speelde
om zijn lippen. Dbch voordat bijl naderbij
was getreden, had Hella haar vader laten
staan ear D'ittniar omarmd. Het was alsof zijl
steun aan zijn zijde zocht.
Dittmar was werkelijk verlegen met de
zaak. Haj bemerkte het ernstige 'gelaat van
den bankier en diens gerimpeld voorhoofd.
Zijn vastberadenheid Mot hem. in don steek.
„Wij! beiden hebben u> afgewacht, heer
handelsraad," begon hiji aarzelend, „omdat
we samen u wilden verzoeken onze liefste
wenschen te vervuilen. Wij hebben alkan
der lief
schuiven, om het resultaat der hervormin
gen af te wachten. Ouder voorbehoud.
Do „Temps" meldt, dat de sultan last gaf
de hervormingen uit te strekken tot de vi-
lajets Adrianopel, Scutari en J'anitaa.
Tevens is hij keizerlijk irad'é do oprichting
bevolen van een succursale dor Ottomaa-n-
sche bank te Uskub en Monastir, in verband
mot den hervorm ingsm aatrcgöl op de hef
fing der tienden in die Macedonische pro
vincies.
Het gerucht doet de ronde dat order is
gegeven om db mobilisatie der troepen van
heb 3e Turksche 'legerkorps te Saloniki te
staken.
Uit Saloniki! wordt gemeld dat- te Rado-
vishete in het district Seres een ontmoeting
plaats had tusschen Bulgaren en Turksche
troepen. Zeven Bulgaren werden gedood on
drie Turken gewond. De Bulgaaxsche hoofd
man Yovanoff moet in een gevecht -op den
16en gedood zijh biji een twist- tussdhen zijn
bende1 en een andere. Zijn lijk werd den vol
genden dag door do gendarmes gevonden.
Men zegt dat het centrale comité Yovanoff
beschuldigde Grieken te hebben vervolgd,
ondanks heb verbod van het comité.
Volgens het „Bert'. Tagehl." vindt het be
richt van de „Times" omtrent de1 werkzaam
heid van den igeneralen staf t© Kiew en
Odessa en de samentrekking van troepen in
Zuid-Rusland1 met liet oog op Macedonië, in
militaire kringen te'Bertij|u igeen geloof.Rus-
land, zoo redeneert het blad, heeft niet eens
een reserve eerste en tweede klasse, maar
een reserve en landweer. De bewoox-dingen
van de Engelsche berichten zouden er daar
om, meent men, röeds op wijzen, d'at men
hier met een verzinsel heeft te doen. De
mededeelmg dat de hij de manoeuvres van
Kursk aanwezige troepen ondier do wapens
zoudeai zijp gehouden, wordt beslist tegen
gesproken.
"Bessteagde (SacdedeeUngesa
Engeland.
In het Lagerhuis is gisteren het adres van
antwoord op de troonrede aangenomen.
België.
De ïlndépendance Beige" meldt dat koning
Leopold in de Paaschvacantie zijn lang voor
genomen reis naar de Vereerdgde Stalen zal
ondernemen. Er wordt niet bij verteld of het
bezoek een officieel karakter draagt.
F r a n k r ij k.
Volgens de sFigaro" is thans officieel bet
Fiansch-Siameesche tractaat opgegeven, Del-
cassé, minister van buitenl. zaken, zal op
nieuwe grondslagen te Bangkok onderhan
delingen openen.
De Kamer beraadslaagde gisteren over het
derde voorloopige twaalfde der finaritie-wet.
Minister Rouvier beantwoordde de critieken
op den financieelen toestand, en bestreed de
„Halt, mijmheer da graaf!" viel Natkan-
sohn in de rede. Hiji zwaaid'e mot den arm
door db lucht. Weer moest de neusdoek er
aan te pas komen. „In mijn kamer, als i'k u
verzoeken mag. Hier hebben de muren
ooren
Hij gilng voor. De verliefden volgden. Ze
wisten thans dat het niet als van een leien
dakje zou gaan en dat een 'hevige strijd zou
gevoerd moeten wordbn. Slechts wisselden
zij een blik en ze hielden elkaar nog steeds
vast omarmd.
„Ziezoo," zei Nathansohn, tenvijf hij de
deur van zijn studeervertrek opende. „Laat
den heer graaf los, Hella. zoo ver zijn wij
nog nifet. Ga u zitten, hear graaf Niet?
Ook goed; sta me toe dat ik plaats neem
ik ben vermoeid."
Hij' wierp zich. in een grooten leunstoel.
Dittmar was verbleekt. Hij keek andermaal
Hella aan. Zij beefde niet meer. Oo'k haar
lippen bewogen zilch nietd'oeh haar oogen
spraken en die taal' verstond bij.
„Dus, mijnheer de graaf versta mij wel,
dat ik de eer van uw verzoek niet onder
schat. Daarbij, komt dat ik u persoonlijk
gaarne mag lijden. Desondanks moet ik n
met een beslist neen antwoorden Holla,
ik verzoek niet in de rede te worden geval
len Met een beslist neen. Spaar mij uw
verdere verklaringen, en laat liet u voldoen
de wezen dat ik over Helia's hand reeds heb
beschikt."
„Vaderriep Hella uit. Het was oen uit
roep van ontsteltenis. Haar mooie oogen
schoten vuur. Haar bevallige gestalte rekte
zich uit en het hoofd' hoog achterover.
„Beschikt over mijn hand? En mijn
hart, vader? Beu ïk dan een stuk koop-
In de nummers, die Dinsdag-en Zaterdagavond verschijnen, wor en
zoogenaamde atSvcrtentië» opgenomen tot den prijs van 40 cents
per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
latere. Telefoon So. 1S3.
bewering, dat de moeilijkheden oorzaak von
den in de politiek der meerderheid. Rouvier
verklaarde verder er niet aan te denken een
groote leening te sluiten maar wel zou hy
voorstellen honderd miliioen uit te geven
aan obligatiën op korten termijn. Het voor
loopige twaalfde werd met 370 tegen 87
stemmen toegestaan.
Italië.
Volgens de sTemps" zyn gisteren de
audiënties van den paus op aandringen van
de geneesheeren afgezegd, lieden zal een
korte audiëntie plaats hebben. De toestand
van den paus is niet zeer verontrustend,
maar een hardnekkige hoest, die al eenigen
tyd aanhoudt, boezemt eenige bezorgdheid in.
Duitschland.
Aan de Berljjnsche bladen is mededeeling
gedaan dat de keizer en de keizerin van
meeuing zyn dal de goede Berlyners van hun
loyalisme »ie veel" blyk geven door hun
manifestaties, wanneer de leden van bet
vorstenhuis, vooral te Berlyri, zich aan het
volk vertoonen.
De sReichsanzeiger" publiceert een artikel,
blykbaai' geïnspireerd door de hofkliek,
waarin liet publiek den raad wordt gegeven
bij het verschijnen van den keizer de geest
drift te matigen. Verder verzoekt men om de
paarden niet te doen verschrikken, en geen
bloemen in het rijtuig te wei pen of met
zakdoeken te zwaaien.
De personen die verzoekschriften willen
aanbiedeu woid-n er op gewezen dat zy meer
succes zullen hebben met hun verzoeken
langs den gewonen weg in te dienen nis ze
in het rijtuig van den keizer of de keizerin te
werpen.
In de aula der uriiveisiteit te Bonn bad
gistermiddag de plechtige Exmatrikulation
van den kroonprins plaats. Antwoordend op
een toespraak van den rector dankte de
kroonprins de gezamenlijke hoogleeraren en
meer in het bijzonder zijn speciale profes
soren. Tevens betuigde hy zyn dank aan de
studenten voor de betoonde kameraadschap.
Hij eindigde met de beste wenschen uit te
spreken voor den bloei en het welzijn der
universiteit.
Saksen.
Het niet geloofwaardig bericht dat op
aandringen van het hof, de Saksische kroon
prins er over denkt een nieuw huwelijk aan
te gaan, doet thans de ronde. De uitver
korene zou zijn de 21-jarige aartshertogin
Margaretha Mana van Toscane, zuster van
de ex-kroonprinses. Het is al heel onwaar
schijnlijk dat het huis van Toscane hiertoe
zou te vindeu zijn.
Het is nu zeker dat prinses Louise Antoi
nette binnen eenige dagen uit het sanatorium
ïla Mëtairie" te Nyoris naar hare familie
zal vertrekken. Zy zal niet te Salzburg komen,
doch haar intrek nemen op een der land
goederen van hare ouders, hetzij in Oosten
rijk, hetzij in Beieren.
waar?! Niet een levend mensohenkind'
mijn hemel, niet uw dochten-, di© gij zoo litef
hebt?
„Ja, Holla, ik hob je innig lief. D'at weet
je. En daarom iliad ik gewensckb dat deze
seen© ons gespaard ward gebleven. Zoo zou
hot zijn gebomd, indien gij; graaf D'assel, de
goedheid hadt gehad mij vooraf te kennen
in uw plannen."
„Hoe kon ik zulks doen, mijnheer de han
delsraad, indien ik niet zeker was van Hel
ia's genegenheid
„Ik bon de vader en dei Voogd van Hella."
„Maar Hella heeft het recht van vrije
keuze, en het 'getuigt niet tögen mij, wat g^
ook mog© beweren, dat ziji van haar recht
heeft gebruik gemaakt."
„Gij vergist u, graai Bassel. Er is noch
tans veel' wat tegen u spreekt. Van mijn
standpunt uit bekeken nil.; vooreerst de
godsd ienstvr aag.'
„Hella is bereid tot hot Christendom over
te gaan."
Nathansohn vloog van zijh stoel' op. Hij
steunde daarbij! zoo krachtig op een van de
armleuningen d'at een daarvan brak.
„Wat?!" brulde de bankier, „tot het
Christendom overgaan En dat zegt ge zoo,
als ware het een kleinigheid, een verwisse
ling van 'klaediwgstufcken Overgaan kort
weg een spoeddoop en de nieuwe christin is
daar Heüa Hella, ik vraag je: toen je
tot dit besluit kwaarnt, heb je toen. in 't get
heel niet gedacht aan je Vader? en niet aan
de nagedachtenis van je -va-ome moeder?"
„Zeker, papa," antwoordde ziji op zachten
toon, „en ïk wist ook wel' dat hot u smarten
zon. Doch igij zelf 'hebt me nooit genoodzaakt
buïtengewoonvroom te zijn. I'k heb siud3 ja-
Men beweert, dat wat betreft het verwachte
kind, der prinses aile mogelijke faciliteiten zijn
toegestaan: dit kind zal bij haar mogen blijven.
Wat de overige kinderen betreft zou het
hof te Dresden besloten hebben haer de toe
stemming te weigeien deze te zien.
Rusland.
De Petersburgsche correspondent van de
joTinoes" geeft bijzonderheden over het tegen
luitenant-kolonel SiiapofT, hoofd der politie
te Kroonstad, gevoerde proces wegens valsch
Iteid in geschrifte, verduistering, corruptie
en dergelijke misdrjjvers.
De algemeene indruk by de behandeling
van het proces gewekt is, dat het hoofd der
politie van Kroonstad op schandelijke wijze
misbruik heeft gemaakt van zijn positie en
ondanks de ontlastende verklaringen van
eenige hooggeplaatste vrienden van den com
missaris, de admiralen Kazuakoff en Marakoff
heeft de rechtbank dat evenzoo begrepen en
den beschuldigde veroordeeld tot twee jaren
inlyving by de militaire klasse van discipline;
bovendien is hij vervnllen verklaard van ztjn
graad.
Oostenrij k-H o n g a r ij e.
Het Heerenhuis nam gisteren in alle
lezingen de wet op de recruteering san.
Griekenland.
Dinsdag heeft kolonel Lymbritis, de mi
nister van oorlog, verschillende wetsontwerpen
bij de Kamer ingediend butrelTende de reor
ganisatie van het leger, waarbij o. m. de
diensttijd op 16 maanden wordt bepaald. Het
effectief van het leger zal elk jaar 36.000
man bedragen De kroonprins is tot opper
bevelhebber benoemd.
M arokko.
Oflieieele telegrammen van Tanger maken
melding van nieuwe gevechten lunchen de
troepen van den sultan en de opstandelin
gen. Omtrent den pretendent komt geen be
trouwbaar nieuws De coi respondent van de
sMorning Leader" te Mudrid ziet in de aan
kondiging van den pretendent dat hij op
10 Maart Fez zal aanvallen, slechts een slta-
tegischen zet om den sultan er toe te bren
gen al zyn troepen om de hoofdstad te
concentreeren en zelf zoodoende meer vrijheid
van beweging te krygen.
Het stoomschip P i e i a g o is van Gadix
vertrokken met anderhalf miliioen pesetas,
de eerste terrnyn van do door Spaansche
bankiers aan den Marokkaanschen sultan
verstrekte leening.
Ver. Staten.
De Daily Telegraph" verneemt uit Was
hington dat een leider in den Senaat meent
te welen dat president Roosevelt na den Óen
Maart een buitengewone zitting zal uitschrij
ven indien liet Panama kanaal verdrag niet
voor dien datum is goedgekeurd.
Senator Pierpont Morgan, wien is verzocht
zyn oppositie te laten varen, heeft verklaard
dat het zijn plicht was tot het eind toe zyn
stem tegen het verdrag te verheffen.
ren den tempel niet meer betroden en ik
ben er u dankbaar voor geweest, dat ge geen
dwang op mij, liebt uitgeoefend. Want
want ik ben twijfelachtig geworden. Thans
heeft cohtor do liefde spoediger mijiüiet eind
doel doen boreiken
Dl© bankfer boog het hoofd. Het was een
netelig© positie voor hoon. Inderdaad had'hij
niets togen den persoon van dezen jongen
aristocraat, wiens capaciteiten hij, hoog
schatte. Maar Nathansohn dacht verder dan
velen, zijns gelijken. Hij' vreesde dat er nog
eenmaal ©en tijd 'komen zou dat ITella ltaar
gravinne-kreon duur te staan zou komen.
Wife kon weten hoe de omstandigheden zich
zouden toedragen!
Een scheiding tussclien Vader en dochter
zou dit huwelijk in d© eerstel plaats ten ge
volg© hebben: do macht dei* vooroord'edten
en do verscheidenheid der wereldbeschou
wingen zouden d© fundamenten zijn van
dezen scheidingsmuur.
Endan Nathansohn hechtte zeer aan
traditie. Hij was Jood nit rasgevoel. De
voorgenomen overgang van Hella was voor
hem niet alleen een verwisseling des geloofs,
heb was een afscheiding uit do stammen-ge-
meensdhap ja, hot was een vlucht naar
het vijandelijk© kamp. En wat zou daar al
niet bijkomen, wat zijn hart diep zou grie
ven I Een verbinding mot de. familie Heller
was altijd zijn wensoh geweest. D'aarin werd
do gemeenschappelijke a-ijikdom tot een go-
•pantserden teren on ook aan hot geld
hechtte Nathansohnliet behoorde med©
tot de traditie.
("Wordt vervolgd.
