56""" Jaargang.
Vrijdag 6 Maart 1903.
No. 11101
De macht van het papier.
Üh' ffJ.ii
*j£;f
Kennisgeving.
BUITENLAND.
V
BINNENLAND.
lS'
fr?l
«ïi>
<4!
ICiliElilMSCHE COURAN T
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingen ft. 1.25. Franco
per post ft. 1.65.
prijs per weekVoor Schiedam en Vlaardingen 40 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentien voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur
nan het bureau bezorgd zijn.
BureauBotcrstraatJG8.
Prijs der Advertentien: Van 46 regels fl. 0.92; iedere regel
meer 45 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentien bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hier
van zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden
zoogenaamde Ttieittm advert natiën opgenomen tot den prijs van 40 cents
per advertentie, by vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon STo. 133.
Inrichtingen welke gevaar, schade ol
hinder kunnen veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders
van S o H i e d a m,
Galet op de bepalingen dar Hinderwet,
Geven kennis am de ingezetenen dat op hedori
de navolgende vergunningen zijn verleend:
lo. aan LAMBERT AlELCHERS en zijne
reohtverkiijgenden tot oprichting eoner
inrichting tot het vervaardigend
herstellen van automobielen en
aanverwante artikelen, in het pand
staande aan de Korte Haven no. 25, kadaster
sectie C no. 829 en plaatsing daarin van een
gasmotor van 6 paardenkracht
2o. aan W. L, W. STEVENS on zijne reelrt-
verkrijgenden tot rr i t b r o i <1 i n g zijner m a-
chine-sm ed e rij aan do Noordvost no. 77,
kadaster sectie A no. 518, met een gasmotor
van 3'/s paardenkracht;
3d. aan AUGUST MEEUWS SMITS te Breda
en zijne rechtverkrijgenden tot oprichting
van een kettingfabriek in do panden
staande alhier aan de Willemskade nis. 23 en
25, kadaster sectie L nrs. 597, 598 en 596,
en plaatsing daarin van een stoom
werktuig van 40 paardenkracht en ketel
met een verwarmingsoppervlak van 47 MJ.
Schiedam, den 5den Maart 1903.
Burgemeester en wethouders voornoemd,
VERSTEEG.
De Secretaris,
WI.ITEMA.
AM; KMSKW OVKMLKKCHT.
SCHIEDAM, 5 Maart 1903
Suld. Atrtka.
Uit Kaapstad wordt gomeld dat de treinen
die aldaar van den Rami (Johannesburg)
aankomen, overvol zijn met geëmployeerden
en werklcoze arbeiders voor wie liet leven
in Transvaal onmogelijk is geworden.
Een groot aantal hunner koeren naar En
geland terug totaal gedemoraliseerd.
De banken der nieuwe kolonie5» betalen
hun geëmployeerden gemiddeld ruim f 200
per maand, een bezoldiging die geheel onvol
doende is de duurte der levensomstandighe
den in aanmerking genomen.
De patroons profiteereri buitendien van
den overvloed van weikkrachten om loonen
aan te bieden die lager zijn dan liet gemid
delde in de slechtste jaren.
De kantoorbedienden, geëmployeerden en
werklieden die zich in Zuid-Ahika wenschen
te vestigen om hun positie te verbeteren
worden uitgenoodigd hun vertrek tot een
ander tydstip uit te stellen.
Naar het Duitsch van
RED OR YON ZOBELTITZ.
70)
„Venvijten ja. Maar ook bevatten zij
waarheid. Ik zou eon gewetenioozo dwaas
zijn als iik nog langer vvrldo verontschuldi
gen wat niet te verontschuldigen is. Je weet
hoezeer ik mijl in den beginne tegen do cou
rant-onderneming heb verzet. Ten slotte bob
ik toegegeven, nad'at ik het voor en tegen
rijpelijk 'bad overwogen.
„Het blad kon ons ook van dnbnsfc zijp,
wanneer bat in 't rechte spoor werd ge-
bracht. Maar het ongeluk was dat -wei van
liet. begin af reeds met oen to groot vreemd
kapitaal werkten on wo ons daardoor aan
banden legden.
„Ik erken vrijmoedig dab ik modosolmil-
d'ig beu aan deze font. Hij daarginds, ouzo
vader, zou bot niet bobben gedaan. Hij had
het voorstel' verworpen, als do middelen znjn
krachten waren to boven gegaan. Wij waren
steeds meester ove<r ouzo zaalk toen wij nog
niet eigen 'kapitaal werkten. Mot do oprich
ting van heb „Morgenblad" werd dit an
dere, Van allo zijden hoeft men ons hot Ict-
ven zuur gemaakt. Herinner je wolk eou
storm van verontwaardiging losbarstte toen
wij de uitgaaf van d'o reisibesokrijtving van
vorst Turbetzko.il op ons namen. Het was oen
werk dat geheel buiten do politiek stond
maar men heeft ons beschimpt en bespot,
omdat vorst Turbeitzko-i aan liot boofd der
auti-Duitscbo bewoging te Petersburg staat
Men ging dlsolien dat onze uitgeversfirma
Zich langzamerhand in db richting van ons
De berichten uit Johannesburg wijzen op
een verbetering van den toestand wat aangaat
het gebrek aan inlandsche werkkrachten.
Het aantal naturellen gedurende do maand
Februari te werk gesteld, overtreft het aantal
in Januari met 2000. Men verwacht daarbij
eeri grootere vermeerdering bij de nadering
van den winter, wanneer de levensmiddelen
duurder zullen worden.
De concentratiekampen in de Oranjerivier
kolonie zijn thans alle gesloten met uitzonde
ring van dat te Brandfort, waarin nog
driehonderd menschen, bijna uitsluitend
vrouwen, kinderen, grijsaards en verminkten,
zijn opgesloten.
Uit een eergisteren te Londen verschenen
Engelseh Blauwboek verneemt men eenige
bijzonder heden over vrouwen-emigratie naar
Zuid-Afrika, In Augustus van het votige
jaar deelde lord Milner mede, dat deTrans-
vaalsche regeering bereid was 15,000 pd.st,
jaarlijks beschikbaar te stellen voor emigratie
van vrouwen 5 pd.st. zou betaald worden
voor overtochtskosten naar en verblijfkosten
te Kaapstad en verder vrije reis naar de
plaats van bestemming. Er werd een emi-
gratipcommissie opgericht en te Johannesburg
een hotel ingericht. De vt ouwelijke emigran
ten hadden zich vóór hun vertrek uit Enge
land scliriftoiyk te verbinden, de betrek
kingen en loonen die het comité voor haar
zou aanwijzen, te aauvaarden.
Over de resultaten dezer vrouwen-uitzen
ding wordt nog niets vernomen.
Moore, de matroos van liet oorlogsschip
Good Hope, waarmede Chamber lain naar
Zuid-Afrika kwam, is voor het reeds ver
melde feit dat hy een verbaal had gedaan
van Joe's zeeziekte, voor den krijgsraad ver
oordeeld tot drie maanden dwangarbeid. Aldus
meldt de Birmingham Post" die tevens mede
deelt dut er waarschijnlijk naar aanleiding
van deze idiote veroordeeling een interpel
latie in het Lagerhuis zal worden gedaan.
Turkfjc.
Be Macedonische qunestJc.
D'o bevolking geeft bij liet verschijnen
van revolutionaire Bulgaarsclio benden niet
alleen steun on bescherming aan die 'benden,
nraorz ijl houdt hen op de hoogte van de be
wegingen der Turkscli© troepen, waardoor
do achtervolging uiterst moeilijk wordt. Een
dier beuden, optredend© tusscken Serres cm
Stroemmlza, sneed do telegraaflijnen door,
terwijl oen ander© bende, uit 20 mannen be
staand©, zioli verschanste in' een steenen .huis
in een dorp bij het meer Pasba in het vi
layet Monastir. Do gendarmes, dio afgeaon-
dbn worden om hen- to verjagen, verloren 2
dooden, onder wie do commandant.
Hot Macedonibch comité to Sofia beridht
dat cv een ontmoeting p'hats had tusschen
Turken en Bulgaaxm nabij liet d'oip Vladi-
Jirirovo1. Do BuUgaarsohe bende stond onder
blad zou bewogen. En wat heeft men van 't
blad zelf niet willen maken!
„Hans, wijl zijn nog t© goed om eon kruip
dier iiii stand to houden dat uit do ruif van
het partijbestuur wordt gcvoed'crd
„En toen lieb ïk dus kort© metten ge
maakt. Niet zonder overleg o, ik heb
nachtenlang niet geslapen en nagedacht over
datgen© wat mij t© dben stond. Je kunt mo
beknorren omdat ik jo nikst in mijn plannen
gekend heb
„Ik beknor niet, maar ik wacht nog steeds
op een afdoend© Verklaring van jei genomen
besluit."
„Dt kan ze jo niot geven, zooals jo ver
wacht. Hans, tk heb op mijn. eigen houtje
gehandeld, omd'at ik do overtuiging had dat
jij mo zoudt tegenspreken. Want d'o uitvoe
ring van mijn plan veroordeelt jo tot een
volkomen andere levenswijze dan jo tegen
woordig©. W© zullen onze pctrsoonlijfk© be
hoeften tot op liet moest noodkakelijfce moe
ten beperken en zullen in alles, moeten be
zuinigen. of wo gaan te gronde
Ilans stond langzaam op en zag doods
bleek.
„Bert," zei hij mot hceschei stem, „dat al
les komt niet uilt jou allèen Loochen het
als j© kan: jc lie'bt een deelgenoot© in mijn
vrouw
Toen sprong Bertram op. Zijn wangen
worden glooiend' rood.
„Aan Gerda?" riep hij uit. „Ecu deelge
noot©? Misschien in 't geheim, wellicht ik
stilte, misschien ook Ja, Hans, con deel
genoot© heb ik aan haar, jo hebt gelijk. Eon
deelgenoot© in d'ö veroordeoling van jo kin
derachtige ijdelheid, di© jo t-ot een verkwis
ter maakt. Maar overigens Hans, wat be
doel je möfc di© dtvazc opmerking?
aanvoering van d'an opstandelingen-chef Bo
ris Sarafoff. Db Bulgaren hadden 10 dooden
en gewonden. D'a Turkscli© verliezen zijn
veel grootor. Sarafoff heeft het gebergte
met het overschot van zijn bendei kunnen
bereiken.
To Sofia heerecht volgens dö „Tilmes"
eem'ga ongerustheid over 'db voortzobting der
militaire maatregelen van Turkije, voorna
melijk in het vilajet Adrilan'opel.
Uit Mon astir wordt gemeld dat een Ser
visch priester, Nicolas genaamd, di© op weg
was naar Prilip, in het dorp IJrbania is ver
moord. Men gelooft dat een revolutionaire
bende d© misdaad' pleegde.
Db „D'aily Express" debit mod© d'at d©
Bulgaarsclio professor en agitator Michaï-
lowski t© Londen een vreemdenlegioen heeft
geoiganibeerd dat gereed is naar Macedonië
op te trekken. MHehaüowsfci, een der voor
naamst© chefs van do oproerig© beweging,
wier doel het is om Macedonië bij, Bulgarije
ta annexeeren, zon zich de medewerking van
meer dan 100 Engolschen hebben verzekerd
voor den dag dat do opstand zal uitbarsten.
Hij is sedert kort weer naar Sofia vertrok
ken, na. do onderhandelingen met den, vcirte-
genweorduger van het Maecdbniseh comité
te Londen geregeld te hebben.
Een telegram, Vrijdag li. te Sofia gepu
bliceerd, maakte wel bekend dat de zending
van dr. Mllharlowski. was mislukt, maar men.
beweert thans dat dit eenvoudig een ma-
noouvro is geweest om den datum van den
opstand te verbergen. In April zou daartoe
bet sein woi-dbn gegeven.
lm tegenstelling met 't gerucht dab Mu-
nir Bey, de Turkscho gezant te Parijs, i!n
ongenade is gevallen, kan mot zekerheid) wor
den medegedeeld, dat d'eze .hoogca- dan ooit
in d'o gunst van den sultan staat.
Hij] neemt ijverig deel' aan de onderhan
delingen welke tussdhen de Porto en do mo
gendheden worden gevoerd in zake do toe
passing der hervormiiugen in Macedonië.
De financieel© conunfeio voor de unifica
tie der schuld staakte gisteren de zittikigen
na do verwerping der aan haar oordcel on
derworpen plannen.
'-iteraewgde SïïeriftsïesïSïiffCf-ü.
Engeland.
Uit Aden werd gisteren gemeld dat de
Engelsche troepen in het Hinterland een stel
ling hebben bezet die het district Delbala
beheerscht. De Turken zouden alle door En
geland betwiste plaatsen hebben verlaten.
Admiraal Cochrane heeft aan de s Daily
Chronicle" bericht, dat zijn neef, de vroegere
gardeofficier, die zoo mishandeld was door
zijn kameraden, vanwege den opperbevel
hebber door bemiddeling van een officier
Met gebogen hoofd stond Hans voor hem.
D'e groote elegante man van de wereld! voel
de zich deemoedig als een schooljongen.
„Bert Bert, vanmorgen vroeg toen
had er bhti.ife een verschrikkelijk© scène
plaats. Een ongeluk gaf daartoe aanleiding.
Mijn „Sounabend" is nabij den slagboom op
de renbaan doodgevallen. Milton, dio schurk
is er- do schuld van hij heeft een roestigen
spijker niet bijltij'ds ontd'okt die hefc beest in
de boef was gedrongen Ik vloekte en was
uit mij,u humour, en iik liob mij misschien
tegenover Getda niet in acht genomen en
jawel toen kwam het tob een scène
Bertram had, aan zijn schrijftafel geze
ten, zijp handen teigon de kloppende slapen
gedrukt. Hij dacht aan Gerda cn d'e onver
getelijke minuten van onlangs, op haar ver
jaardag, aan de korte uitspraak van zijn ge
voelens. Zou do „sccne" van hedenmorgen
een gevolg zijn Van zijn vermaning?
„Heeft Gerda jo een verwijt gemaakt
vroeg hij.
„Ja. Evenals jij. En ook als jij verlangde
zij een grondig veranderde levenswijze."
Bertram luisterde scherp toe. Dat was in
derdaad' een zeldzame overeenstemming, die
toch ook weer vanzelf sprak.
„Hans mijn woord er op dal Gerda
van mijn besluiten, om liet „Morgcnblad"
in eigen beheer te namen, geen vermoeden
kon hebben. Ik heb haar in weken niet ge
zien en gesproken. Maar ik begrijp haar ver
langen. Daar liggen ander© motieven aan
ton gromMag dan aan het mijne. De uit
werking is van beiden gelijk
Hijl stond op en nam bet kasboek uit de
brandkast; het groote heiligdom dor firma
en sloeg heb bock open.
„Zie eens, Ilans, hier ife ons debet en cre-
uitgenoodigd is om weer tot het garderegiment
toe te treden, doch dat hy geweigerd heeft.
F r a n k r ij k.
De radicale-sociaiistische Kamergroej, hield
gistermiddag te Parys eene vergadering. De
leden drukten hun leedwezen uit dat minister
president Combes niet een motie van ver
trouwen wilde stellen in zake de gedragslijn,
te volgen in het onderzoek der aanvrage om
autorisatie door de congregaties. Den voor
zitter der groep werd opgedragen een ver
gadering te beleggen van de afgevaardigden
der meerderheidspartijen om deze kwestie
nogmaals te onderzoeken. Ook werd bepaald,
dat men de sluiting zou vragen van het
klooster de goede Herder" te Nancy.
Spanje.
Gisteren hielden 8000 Cataloniërs te Bar
celona een pr opagandameeting voor de ver
kiezingen en besloten werd krachtig bij de
a. s. verkiezingen op te treden. Onstuimige
redevoeringen worden gehouden waarin de
noodzakelijkheid weid bepleit van zelfbestuur
voor Catalonië.
Portugal.
Uit Lissabon wordt aan de sDaiiy Mail"
bericht dat het vertrek van de koningin met
een ernstig ongeluk gepaard ging. Onder de
rijtuigen, die in den koninklijken stoet móe-
reden, bevond zich ook dat van de markiezin
de Castello de Piana, waarin de twee dochters
der markiezin hadden plaats genomen,
De paarden van het voertuig verschrikt
door een electrische tram, zijn op hoi ge
slagen en botsten tegen het tramrytuig aan.
De jonge meisjes werden tegen den grond
geslingerd en een van hen gedood.
Italië.
De paus geniet een goede gezondheid, maar
de geneesheer dr. Lapponi schreef volstrekte
rust voor en daarom zal Leo "XIII niemand
ontvangen voor de volgende week.
Saksen.
Omtrent het vertrek van den Amerikaan-
scheo tnndatts O'Brian uit Dresden weet de
»New-York Herald" mee te deelen, dat dit
vertrek in verband staat tnet gevonden brieven
gewisseld tusschen den tandarts en de Sak
sische kroonprinses, waaruit bleek, dat tus
schen beiden reeds in 1898 een afspraak
bestond om weg te loopen.
Deze onthullingen die vrijwel als mosterd
na den maaltijd komen vinden ook bij het
Saksische publiek weinig geloof.
Marokko.
De sultanstroepen hebben gisteren volgens
de sLiberal". een nederlaag geleden. De pre
tendent is uit het gebergte te voorschijn ge
komen om den strijd met de sultanstroepen
aan te binden. Deze laatsten werden aange
voerd door Mohnmed Shergui en na wanho
pige verdediging tot den aftocht gedwongen.
dit. Weet jc wel'ke som je in den loop van
bet laatste jaar uit de onderneming hebt ge
trokken?"
„Ilct is veel! geworden, Bert ik had
menig ongeluk, iik had
En weer zweeg liij, schuin© blikken naar
rec'lits en links werpend. Hot was onver
draaglijk, d'io schoolVosserijt Moest hijl zich
dat laten welgevallen En ondanks dat
zweeg hij.
,,'L Is veel' gewordbn," herhaalde Bertram.
„Ja bet is juist vier en negentig duizend
zeshonderd mank geworden. In één jaar,
Hans
Hij klapte het bock weer dicht.
„Dat is d'ollomaiiswerk.. Het is onze on
dergang. Een vermogen slechts met één
handbev, egtng uit hot raam geworpen. Op
straat gegooid cn jc bent in d'cn grond
geen verkwister. Jc bent maar een groote
mijnheer uit ijdclheid, bij wien het goud
tusachen dc vingers smolt als sneeuw voor
de zon Hans, je behoort tot inkeer te ko
men. liet is bittere ernst gcword'en. Rijk
nog eens naar li om daar boven, naar onzen
vader cn luister dan.
„Ik kan met een kwart milKoen de vreem
de aandeden opkoopen. Het geld is daar,
ook 'Malwine beeft weder geboljpen. Maar
bedenk wel, cr breekt een nieuwe tijd van
strijd voor ons aan, want Sensenschmidt en
consorten zullen elke gelegenheid aangrij
pen om ons bijl dei partijl in een vailsdh dag
licht te stellen. En strijd kost geld.
„We moeten dus bijeenhouden zooveel
geld als mogelijk ik, maar daarbij! mogen w©
onze uitgevers-affaire niet laten verloopon.
„Ik heb mijn jaariijlksóhe begrooting vast
gesteld! op twintig duizend mark; daar kan
ik als een prins van leven. Ben ik een prins,
De pretendent moet nu uitstekende stel
lingen bezet hebben. Opnieuw heeft de sultan
groote hoeveelheden geld en ammunitie naar
de legerplaats gezonden. Fez is van garnizoen
ontbloot.
De minister van oorlog El Menebhi ver
woestte de tenten van de stammen van Senatja
en verbrandde de stad Ain Medianaslechts
veertig menschen wisten te ontkomen, alle
aanhangers van den pretendent smeekte den
sultan om genade.
Te Tanger zijn bij een botsing tusschen
vreemdelingenen Marokkanen twee Spanjaar
den gewond. De Spaansche legatie heeft
krachtig geprotesteerd,
V enezuela.
Men veiklaart, dat, indien in Venezuela
de opstandelingen mochten zegevieren, de
schikkingen met de mogendheden, in zake de
afdoening der schuld, hier niet onder zullen
lyden. Het gedeelte van de douane-inkomsten
dat voor dat doel zijn bestemd, blijft hun
gegarandeerd.
Chili.
In Chili heeft de liberale party van presi
dent Riesco by de algemeene verkiezingen
de nederlaag geleden. Men verwacht ten
gevolge daarvan gewichtige politieke wijzi
gingen.
S i am.
Volgens een bericht aan de Indèpendanee
Beige" is de Siameesche regeer ing ontstemd
over het uitetel vnn de bekrachtiging van het
tractaat met Frankryk.
De Siameesche troepen maken zich intus-
sclien aan allerlei wreedheden schuldig, o. a.
tegen Fransche en Engelsche onderdanen.
Frankrijk en Engeland hebben dan ook reeds
vertoogen ingediend bij de Siameesche regep-
ring en bestraffing der schuldigen gefehcht.
Hofberichten.
II. M. de Koningin ontving in antwoord
op een door Hoogst lezeive aan Z. H. den
Paus gezonden telegram van gelukwenschen,
het navolgende telegram
A Sa Majesté Wilhelmine,
Reine de Ilollande, ia Haye.
Que Vatte Majesté veuille agróer nos
remerciments sincères pour Ses félieitations
ft l'occasion de Notre jubilé.
LEO XIII.
Aan H. M, Wtlhelmina,
Koningin der Nederlanden te 's-Hage.
Moge het Uwe Majesteit behagen onze
welgemeende dankbetuigingen te aanvaarden
voor hare gelukwenschen ter gelegenheid
van Ons jubiió. LEO XIII.
HE MM. de Koningin en d'e Koningin-
Moeder eniZ. K. H. de Prins der Nederlanden
dan zijt, gij) koning. Laten we dan het dub
bele voor jou vaststellen, Hans geen pen
ning meer. Zou jo mot veertig duizend mark
in jo onderhoud kunnen voorzien?"
Schaamte sloop in do zifel van den jonge
ren broeder. Ilij was oen dwaas en een kind
en een zwakkeling, maar sl'eclit was hijl niet.
En vanaf den wand blikten ernstige en vast
beraden oögen op 'hem neer, van oen por
tret slechts, dooli do beeltenis scheen levens
kracht te bezitten. liet igeleck Bertram en
zooals Bertram thans handelde, zou ook de
vader gedaan 'hebben. Hij was geen 'koop
man van karakter, doch iemand1 met mümen
kijk op de zaken. Sleólïts één beginsel' had
hij er op na gohoudiou, dat het zijine ook van
hem blijven zou. Hij was een vijand van
groote combinaties geweest, een vijland van
kapitaal-opstapeling in een groote maat
schappij-brandkast, dienende om de winst te
verhoudmt-Voudilgcn, liij was geweest oen
vijand van alle speculatie. Op den grondslag
„Lab-ore et constantia", dien ouden zin
spreuk, liad de firma E. M. Volckor haar
ondeniemiug gebouwd en in de bestendig
heid van den arbeid was de firma groot ge
worden, uit eigen vlijt en zonder de hulp
van vreemden.
Met bcgrijpclijken trots had de onde heer
dan ook bij zijïi laatste wilsbeschikking den
wcnsch uitgesproken, dat de zaak niet als
zoovcol ander© groote firma's In een maat
schappij zou worden omgezet. Het huis E.
M. Volckcr moest het eigendom der Volc-
kers blijken; de Volckers zouden liet ver-
dor drijven ailh bezitters en niet als bedien
den van een. vedhoofdigon raad van bestuur.
(Wordt vervolgd.
nyf'töj-
i'