56"* Jaargang»
Dinsdag 17 Maart 1903
No. 11110
De macht van het papier.
Bericht.
BUITENLAND.
5CHIEDAMSCHE GOMT.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25. Franco
per post fl. 1.65.
Prijs per weckVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur
aan bet bureau bezorgd zijn.
Bureau Boterstroat ©8.
•jWüE.tBT'
'k WK- - V
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92, ïeaere rege'
meer 15 cents. Reclames 30 cents per regol. Groote letters naar de plaats die ?ij
innemen.
Advertentiën bq abonnement op voordeehge voorwaarde Tarieven hier
van zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, won1 en
zoogenaamde ftleine meSvertemtiën opgenomen tot den prijs van 40 cents
per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Enterc. Telefoon No. 123.
Zij, die zich niet het nieuwe kwar
taal» aanvangende I April n op
dc „Schledamsclie Courant" nlion-
necrcn, ontvangen dc tot dien datum
vcrschUncndc nummers gratis,
.IJMiKMEKN! «VUKBSBCM-a'.
SCHIEDAM, 16 Maait 1903
tiuid-Afri^a.
Berichten uil Kaapstad schilderen de levens
omstandigheden in de Kaapkolonie als blij
vend, en zelfs toenemend ongunstigde kosten
van het dagelijksch leven stijgen voortdurend
en de plaatselijke hongersnooden maken den
toestand zeer onrustbarend. De premier, sir
J. Gordon Sprigg, is dan ook -van plan een
wet in te dienen, waai bij de legeeiing ge-
m.ichtigd zal worden aan de armste bui ger-
hjke ambtenaien geld te leunen tegen 4 pCt,
teneinde woningen te huren.
Laflan's bureau meldt dat ook de vooi uit
zichten van den Tiansvaalsehen landbouw
donker zijn. De tegenwoordige droogte is
eiger dan sedert lange jiwen. De paarden*
ziekte heerscht vreeselijk. Vele der aan ge
repatu'ëerde Boeren door de regeoring ver-
stiekte muilezels zijn bezweken. Ook de
scliaarschte aan inlandsche werkkiachten
diaagt er toe bij da toekomst voor de Boeren
moeilijk te maken.
Verscheidene Boeren uit Transvaal, die te
Maritzburg en Durban als krijgsgevangenen
hebben vertoefd, moeten besloten hebben zich
in Natal te vestigen, wijl zij van meening
zijn, dal zij daar beter zullen worden behan
deld en ook meer politieke rechten zullen
verkrijgen.
De ïTimes" maakt melding van ontevre
denheid onder de lioepeu in Zuid-Afiika
Een groot deel der tioepen kampeert nog al
tijd onder tenten. De afkeer onder officieren
en soldaten tegen Zuiit-Afrika neemt dan
ook toe. Wie er maar kans toe ziet, verlaat
den dienst. De onzekei beid omtrent een terug
keer naar Engeland demoraliseert de door
do langdurige campagne vermoeide man
schappen.
In het huis van Paul Krugei te Pretoria
zijn een paar EngePche rcgeenrigs-bureaux
gevestigd. De regeeiing betaalt, naar verteld
wordt, 350 gulden per maand huur aan den
vertegenwoordiger van den oud-president.
Turk IJ c.
Be Macedonische qimcstle.
Omtrent de Bulgaarsche mimsterörisis
meldt dé „Times" uit Sofia, dat de crisis
wellicht grootere afmetingen zal aannemen.
Dfe keuze Van, een opvolger van minister
Paprikoff zal moeilijk zijii, vooral nu de
hoogcr 'geplaatste officieren in do quaestie
dei- door Paprikoff gevraagde militaire cre-
dicten met dezen medegaan.
Naar heb Duitsch van
FEDOR VON ZOBELTITZ.
79)
Ongeveer la zelfdor itijid dat graaf Vl'ies-
zen van dei sociëteit naar heb station reed,
trad Hans zijn woning binnen. Hij vond! op
zijn schrijftafel eon kort sclirij|v*eu van Ger-
da:
„Lieve Hans!
D'aa-r je van daag toch niot moor thuis
zult komen, heb ik besloten, reeds met den
avond trein naar Httonhagen te vertrekken.
Geef aan dat adres voortaan bericht aan jo
Gerda.
Hans zonk in zijn bureau-stoel neer. Er
brandde slechts con enkel liolit op die tafel
het flikkerde heen en weer. Hans zat mei
het gelaat naar het licht en zag er uit als
een doode, zwaro randen om de oogon er
holle wangen. iZijn tanden klapperden. Hij
gevoelde zich onuitsprekelijk. ellendig. Hij
dacht aan niets en aan alles. Hiji zag Gerda
voor zidh e-n Vlieszen en Bertram, en twin
tig anderen.
Op eenmaal stond de scène in de sociëteit
hem weder lévendig voor den geest een
uamelooze wrevel) maakte zidh van hen.
meester.
Hij sprong op, stak ©en kaars aan en
ging naar zijn slaapkamer. Op een nacht
tafeltje l'ag het laatste nummer Van het
„Morgenblad" dat hiji somtijds in bed
placht door te kijjken. Hij nam d'e courant
op en Jas gedachteloos den hit dl Van het
Aan de „Indóp. Böl'go" wordt gemeld
waarom dé minister van oorlog zijii ontslag
lieeft ingediend. Hot ontslag is niet uit
vrijen wil aangevraagd. Het is afgedwongen
zoowel door vorst Ferdinand ails door den
premier Daneff, die beiden generaal' Papri
koff verwijten geen voldoend© maatregelen
te bobben genomen om d'e Bulgaarsche of
ficieren te beletten do grens over te steken
om zioh aan het hoofd van Macedonische
benden te kunnen stellen.
Hot vertrek uit Constantilnopdl1 der bedde
Duitschei officieren die bij de gendarmerie
geplaatst zijn en zicli bij den inspecteur-ge
neraal van Macedonië, Ilillmi-Padha, zou
den aansluiten, is afgelast, naar men meent
als gevolg van de door Rusland geopperde
bezwaren.
D'e ontevredenheid van den sultan over
hot brutaal optreden der Bulgaarsche ben-
don neemt dagelijks toe. Er is gerapporteerd
dat de dorpen dezen alle mogelijke hulp vor-
leenen, en dat een groot aantal' dorpelingen
zich bij1 do benden aansloten. De regeering
wordt daardoor afgeschrikt Van de toepas
sing dea- hervormingen.
Hondordvijftig bewoners van het d'orp
D'unbeno zijn te Voet te Monastic aangeko
men om bij' de consuls zioh te beklagen over
de beschieting van het dorp door Turksche
soldaten en de mishandeling van vrouwen.
De consuls zijp van de waarheid dezer be
schuldigingen overtuigd, maar do Turksche
autoriteiten maken zich er af, mot de bewe
ring, da.t do menschen door de revolutionaire
comités zijn opgehitst.
De Albaneezon zetten hun campagne tei
gen de voorgestelde hervormingen voort en
'het is zeer waarschijnlijk dat de Porte mat
het oog hierop zal afzien van dc' uitbreiding
der hervormingen tot de vilajets Janina en
Scutari.
Aan het „Bed. Tageblatt" wordt uit Sa-
loni'ki gemeld!Een Bulgaarsche roovarben-
de had zioh van 8 tob 10 Maart genesteld in
heit dorp Bönitza, tussclien Go innend je en
Karaso'Ui, aan do spoorlijn gelegen, en ver
dedigde dit tegen 200 gendarmen.
D'a roovers hadden zioh in do om de
Gridksche 'kerk gelogen 'huisjes gebarrica
deerd. Het gelukte hun des naolits een uiit>
val te doen en te ontvluchten, onder ach
terlating van vier dooden. Van te voren
hadden zij een priester en een jong meisje,
die trachtten tc vluchten, doodgesohoten.De
gendarmerie, die twee dooden had, stak een
huisje ihi brand, maar heb bleek dat de 21
daarin zioli bevindend© personen inwoners
ran Bönitza (vrouwen en kinderen) waren.
De roovers werden vervolgd. Hun bedoeling
met liet binnendringen van Bönitza was,
zioh moester te maken van da Cingone-Der-
vend pas, waardoor de spoorweg van Sa/loni-
ki naar 'Uskjub loopt.
Een correspondent van de „Zeit" te Wee-
nen, heeft per brief een vraag gestold aan
Boris Sarafoff, heb hoofd van de Macedoni
sche beweging. Op die vraag of hl. d'e Mace
donian thans, nu do mogendheden hun zaak
hoofdartikel. Daarop stak hij toet electrl-
sclie 'licht aan. Nu werd hot vertrek plotse
ling hel' verlicht.
D'aar stond hot bedl van Gerda onaange
roerd en netjes opgemaakt. D'e blauwe zijde
van de d'ekcus glinsterdeop de waschtafel
flikkerde heb kristal dor flacons, de draai
bare psydhe weerkaatste liet licht met ge
lijke sterkte.
Hans keefc in den spiegel. Hiji zag een
eenzamen, vertwijlfelden man met hartver
scheurende ziolesmart in den blik.
Hij draaildé zich om an trad de naastaan-
srelcseii kinderkamer binnen.
1
Een handbeweging en ook hier straal
de de cleobriciteit een zee van licht uit. En
.ook hiler dezelfde pijnlijke orde' als daar
naast: het kinderspeelgoed was netjes bij
een gepakt in talrijjkö d'oozo en kistjeshe-
kleine bed stond onaangeroerd, het vloer
kleed' was opgerold en daarnaast laig een net
met gummi-ballen
Op den grond, in den hoek naast een
kastje, zag Hans iets glinstcrends. Ilij bukte
zich en raapte een gekleurde glazen knikker
op. Zij'u oogen werden vochtig. De kleine
had zeker nog voor d'e laatste maal met zijn
knikkers gespeeld en men had biji het op
ruimen het speeltuig over 't hoofd gezien.
Hans hield den knikker in de handt Een
onbeschrijflijk verlangen naar vrouw en
kind pakte hem eensklaps aan. Hiji keerde
terug in 't slaapvertrek en wierp zich voor
Gerda's béd op de knieën en driilete zijn
bleek gerifcht in do kussens. Luid snikt© bijl-
Hij was niet meer het groote kind met bet
ijdél'e haait en da dtvaze neigingen. Een eer
ste noodlot-storm, was voldoend© geweest
hem tot man te rijpen. Wat de liefdé niot
hebben ter hand genomen, de revolhti'onai-
re houding niet moesten laten varen, ant
woordde Sarafoff dat men de Macedoniërs
als verraders zou moeten beschouwen indien
zij de wapens neerlegden vóór en aleer zij
oen enkel© verbetering in. hun toestand had
den bespeurd door toedoen van de Europee-
scliö interventie
Wijl 'hebben, ging Sarafoff voort, reobt tot
twijfel typ dit punt. Telkens wanneer Euro-
pcescho regeeringen, langs diplomatieken
weg, het lot d'er christenen in Turkije wil
den verbeteren, is het gevolg niet geweest
dat er hervormingen werden ingevoerd,maar
dat or bloedbaden weiden aangericht. Hot
voorbeeld der Armeniërs ligt alilen nog
versch in het geheugen. "Wij kunnen slcdhts
hopen op een draaglijk leven in ons vader
land wanneer ©enige regimenten Europee-
sehei troepen cr zich ventoonen.
"Volgens -Sarafoff is hot Macedonische
vraagstuk geen nationale- kwesties doch een
beschavilngskwestio en hébben de Macedo
niërs alleen recht om to overwinnen. Ilij
eindigt zijtn brief met te. verklaren, dat do
Macedoniërs geen andere hervormingen wen-
schen dan die, welke bij het verdrag van
Berlijn zijn aangegaan, doch nooit ten uit
voer gelogd. „Turkije," besluit hiji, „zal1 ze
ons niet toestaan zonder- een gewapend© tus-
schenkomst van Europa. D'aarom is hot, dat
wij ons blijven verdedigen en indien, wijl bij
den ongel ijken strijld heb leven er af bren
gen, we zullen slechts aan Enropecsoho sol
daten onze wapens overgeven," m. a. w. dat
tussclien Macedoniër em Turk alleen een
strijd' op keven en dood mogelijk is
Dé Tmiksoh© minilstar van oorlog dreigt
met ontslag, omdat hiji het oneens is met
den grootvizier omtrent de houding aan te
nomen in de quaestie van het „Hinterland"
van Aden.
Te Bourgas in Frankrijk beeft een groote
vergadering pl'aals -gehad ten gunste dor
Macedoniërs, waaraan ongeveer 3000 perso
nen deelnamen cn waarin hulde werd ge
bracht'aan d'e Fransclie regecring voor do
b©langstelling welke zij' toont in het lot der
Macedoniërs. Een motie van hulde werd
aan minister Delcassé afgezonden. Voor bot
Fransclie vico-consulaat werd gedemon
streerd.
f r
Qegaengé© iffiedSmdeeü 3 s*;;ev-
F r a n k r ij k.
Dé débatten in den Senaat over den ge
zondheidstoestand in het leger zijn geëin
digd' mot dé aanneming van eén motie van
O
értrouwen in den minister van oorlog.
Mi n ie t e r-p r es id ent Combes 'beeft een alge
meen onderzoek doen instellen naar d'e
arbeidsvoorwaarden en de hygiène-maatrege-
len bestaande in d© 'gebouwen van dé con
gregatie van „den goeden horder".
vermocht dat had' de smart tot stand ge
bracht.
Hoofdstuk XIX.
Graaf VKc&zenhad zidh op zijn rit naar do
sociltei't niot vergist: hij' had Holla en Ditt-
mar gezien.
Voor beiden was een tijd van zwaar mar
telaarschap aangebroken. De eisch des va
ders was voor Düttmar een niet to ontdui
ken wet. Daarbijj was Dittmar's fatsoeusfbe-
grip het volkomen met den vader eens.
Dittmar had sleohts ecu enkele maal ge
volg gegeven aan do toestemming van
Nathansohu en had op een Vrijd'agmidd'aig
de villa- dn dé Tiergarten-slrasse bezocht.
Doch toen was het huis vol gasten zoodat
èèn woord van liet geheim verbond met
Helia onmogelijk was geweest.
Maar het verliefde 'hart van Hella vond
ondanks 't toezicht van den vader den weg
tot D'iittmar. 'Zij nam ha-ar kamenier in hot
vertrouwen. Het meisje verafgoodde haai
en zou voor-Hola door hot vuur zij[n ge
gaan. Dé kamenier was de bemiddelaarster
van toet eerste rendez-vous iu dat kleine,
weinig bezochte banketbakkers winkeltje,
waarvoor Vliieszen beiden bad gezien. Hior
ontmoetteh zijl elkaar een paar malön. Eon
vast besluit moest thans Worden genomen.
En dat ging niot gemakkelijk.
Aan een volkomen toegeven van Nathan
sohu was geen denken. Do evangelisch© pre
dikant, bij wien Hella in 't geheim gods-
dienst-oudér wijjs ontving, bad verklaard de
doop sloebts met toestemming van den vader
te zullen toedienen. Hij, was van oordeel
dat Hella wel meerderjarig maar toch neg
Millerand, do socialistische oud-minister
lieoft Zaterdag op de bijeenkomst van de
socialistisdlio federatie van het depart. Cher,
te Vier zon gehouden heb programma der
sociaiilsLisoho hervonnïngspartij uiteengezet
en daai-biji zijn standpunt- verdedigd. Mille
rand verklaarde to zijn een voorstander van
afschaffing der loonen, verdwijning der stan
den en klassen, hervorming dor maatschap
pij en dér wetten ten doel' hebbend de- ont
voogding der arbeiders. De socialistische
partij!, lieeft Millerand 'gezegd, moet ook
doelen in de verantwoordelijkheid der bui-
tcnlandscb© pdlitiok, Wat de binvnenlaud-
sdho politiek betreft, moet zij staan aan do
spits van do politieke en sociale hervormin
gen. De oud-mihistor hooft or nog aan her
innerd d'at bijl voorstandc-r is van do séliei-
dmg van kerk en staat.
B e 1 g i
In de Kamer beeft do socialistisc-he lei
der Van der Volde een aanval gedaan op
dc politiek van koning Leopold in den Con-
gostaat en in China.
D uitechland.
Een ernstig geval van soldatenmishandé-
l'ing is wcd'cr t© Potsdam voorgekomen. Een
ulaan werd door eenige onderofficieren over
een tafel gelegd en zoo onbarmhartig metb
eon stok geslagen, dab hij goruimen tijd in
hot hospitaal ziek la.g. Na. zijn ontzag uit
-liet ziekenhuis pleegde hiji uit vrees voor
nieuwe mishandelingen zelfmoord.
Wolff's bureau moldt-, d'at volgons te Ber
lijn nit Luxor (Egypte) ontvangen telegra
fisch bericht de Dnitsche 'kroonprilns aldlanr
d© mazelen heeft gekregen. Hot verloop der
ziekt© is tot dusver normaal. Daaruit zo-n
dus volgen dat beide prinsen door die kin
derziekte zijn aangetast.
Saksen,
Do kroonprins van Saksen gaat don 19en
dezer op reis naar Napels.
Spanje.
Mot heb oog op d'e -krachtige pogingen,
welke de ropubliikeihcn in liet werk stellen
om de> zetels van Madrid machtig te worden,
deed Silvela een oproep tot aille monarctoanl-
gezinden tot don strijd togen de ropublikein-
sclie partij.
Te Valencia hebben die- studenten een op
roer bjo verwekt. Ue politie is er bijl to pas
moeten komen; or zlijto verscheidene gewon
den, en eenige onruststokers zijn in arrest
genomen.
To Barcelona zijln do studenten ooik nog
steeds onrustig, ofschoon bier d'e ordei niet
werd gestoord.
In tegenstelling hiermede 'komt uit Ma-
O
drid lliat bericht, d'at aldaar de studenten in
de medicijnen heb wenk, in easu hun stu
diën, liobben horvat.
aan de goedkeuring des vaders zidli moest
onderwerpen. Een andere, met D'ittmar be
vriende goestolijkci, was van tegengesteld ge-
voeten. Het ging bier niet om een gewetens
bezwaar, maar om een eenvoudige rechts
kwestie. Het feit d'at Hella da mondige
leeffcijld had 'bereikt, was vold'oendfe. Daarbij
voerde do geestelijke, een warmhartig men-
schenvrilend, ook theologische gronden aan
teil gunste van Holla's wensctoeii. In geval
van nood zou Dittmar zelf de vormelijke
plechtigheid van bet huwelijk aau zijn bruid
hebben kunnen voltrekken.
Op dion stormaohtigen dag waarop Vlies
zen Hella en Dhlttmar had bespied, warden
de laatste maatregelen 'tusschen beid© ver
liefden getroffen. Hot was "Woensdag. Den
Zaterdag daarop zou dé doop iu de woning
vaii den bevrienden predikant plaats heb
ben.
Nog eon zware 'hinderpaal moest uit den
ive-g worden geruimdde opposi te van den
vader. Maar daarop was Hella voorbereid! en
gewapend. Er was voor liaar -geen terugkeer
mogelijk. En zijl hoopte dat de Üiefdei-zegen
ook in (het hart van den ouden vader op
vruchtbaren bodem zou vallen.
In storm en regen keerde zij- op dien be-
wusten Woensdag naar huis. De ijskoude
wind deed baar huiveren. Zii bekommerde
zich ea- niieb om. Zij! was vol innig geluk.
Nog drie dagen en dc vaste band', dis
haar en Dittmar bond, -had heilig© wijding
ontvangen. Dan d'e slot-strijd en dan de
vrede
D'itt-mar wild© Gerda en Bertram verzoe
ken als pesten -biji de doopacto op te treden.
Maar toen hij' D'onderdagnamiddag in dö
Rauchstrasse de Voldkersohe woning bin-
Portugal.
Uit Lissabon wordt gemeld, dat tengevol
ge van de weigering om gemeentebelasting
te betalen, ernstige onlusten voorkwamen te
Coimbra. Dc winkels zijn gesloten en de
handel is verlamd. Bij een botsing tussclien
politie on de monigte werden drie personen
gedood en velen gewond. Db troepen-her
stelden de orde.
Italië.
Men verwacht nu weder den keizer van
D'uitscliland de'n 2en Mei te Rome, van waar
hij den Gen d.a.v. weder zal vertrekken. Op
bet program der te zijner eer te houden
feestelijkheden komen voor een groote mi
litair© revue en de ecrste-steenlögging voor
het Goelhe-monument.
Rusland.
De uitvoering van, het hervormingsmani-
fest van den czaar is reeds begonnen. Vol
gons een officieoio mcdedeoling beeft, on
der voorzitterschap van den minister van
binncnl. zaken, Von Ptehwo, de commissie
voor dJe 'hervorming dor gouvernomentsbe-
sturen, den arbeid aangevangen.
Behalve drie ambtenaren van toot minis
terie e/n eonilge afdeolingsohefs nomen vijf
provinciate gouverneurs aan de beraadsla
gingen deel.
Marokko.
Een telegram uit Marokko- meldt, dab de
minister van oorlog El Menohbi met hot
grootste deel dei- troepen t© Fez is terugge
keerd! oni de Baiiramfeesten hij te wonen.
Dc pretendent, die al eenige mailen als ge
dood is opgegeven, houdt nog altijd Tazza
bezet.
Ver. Staten.
Volgens Laf fan's bureau is thans oen vol-
doend aantal stemmen bijeen om dö be
krachtiging van het Panama-tractaat zon
der amendementen te verzekeren bij' dc
stemming op 17 Maart.
D'e „Now-York Her a-Mi' herneemt uit
Washington dat een beweging is begonnen
om den ex-gouverneur Francis van do zijde
dei d'emocraten Candida,at te stelten bij de
v el gend'e prcsi d en tsverk i ezing.
V enezuela.
liet schijnt dat hot besluit van dé Vene-
zolaanscht' regeering om de blokkade van
dc Orinoco op te beffen, een gevolg is van
een protest van Engeland, dat dreigde bij
handhaving der blokkade de opstandtelingeu
als oorlogvoerende partij te erkennen.
Van andere zij'de wordt echter beweerd,
dat de blokkade opgeheven is, omdat de re
volutie zoo goed als onderdrukt zou zijn cn
militaire maatregelen dus overbodig zijln.
Honduras.
Het Amerikaansche eskader onder bevel
nentrad, vond -bij Hans met 'koorts te bod,
eb moest van hom! vernemen d'at Gerda met
den kleine voor korten "tijd. naar Uttenha-
gen was vertrokken.
Hans was niet zoo ziek d'a-b bij' niet een
kwartiertje met Dittmar kon praten. Hij
sprak van een lichten aanVail' van influenza;
de dokter had hem eenvoudig rust cn. in
achtneming aanbevolen.
„Ik wil niet 'hebben dat Gerda er van
hoort," zoi hij; „hoor je, Ditt? Dus schrijft
gc iets aan haai-, maak dan geen melding
van mijn bedlegerigheid. Ben ik weder ge
heel op streek, dan zal ik waarschijnlijk ook
een paar dagen d'e frissoko buitenlucht gaan
genieten. Berlijn zélf is miji plotseling zeer
onaangenaam 'geworden, dk bdb een frissdhe-
ro atmosfeer noodig om te kunnen herstel
len
Dittmar ging heen toen de huisknecht
Hans meldde dat er een heer was om. hem te
spreken. Ilij' liet zibh niet afschepen't was
een mijnheer Diinni. ïEj| verzocht er drin
gend om da,b mijnheer Volcker hem slechts
weinige oogenblikken zou te woord staan
in 'bed of in kamerjapon, dab deed niets ter
zake.
Hans ergerde zich- d'o-oh hiji bedacht zich.
Wat zon Dtiren bij' hem zoeken? Ecu ver
moeden rees in hem op. Handelszaken voer
den den man zéker niet in 'het 'huis va-n zijn
©oncurrent. Dus een andere zaak! En
plotseling voelde Hans zijn hart sneller
kloppen. Hij was het oogenblik nabij d'at
het van een woord van zijn lippen afhilng
om twee menschen gelukkig te maken.
(Wordt vervolgd.)
