E e c li t z a k e n.
8TADMNLEUW8.
Verder betoogde de inleider nog, dat de
gemeeute geen bedrijven mag exploiteeren,
waaraan risico is verbonden wel zoodanige,
voor wier welslagen alleen eerlijkheid en
ambteimrsroutine verebclit worden. En hier
bij sluit zicli aan de vraag, of de gemeente
winst uit de bedrijven mag halen. Winst is
niets anders, zegt spr., dan een risico-premie,
en aangezien de gemeente geen risico mag
beloopen, kan van risico-premie, dus van
winst, geen sprake zijn.
Na een korte pauze stond spr. geruimen
tijd stil bij twee weiken. »Aufgaben der
Gemeindepolitik", van Adam Maschke dat
handelt ovvr den toestand van vele Duitsche
steden, en sMutunl Socialisme", van een onbe
kend schrijver, dat over Engi-laitd handelt en
de gemeente-exploitatie ten sterkste vei oor
deelt.
Hij wees er op. dat bij de socialistische
party het streven bestaat, van de gemeente
een veld van pi oeiheming te maken pp eco
nomisch terrein.
Men wil van d-> gemeente e»n coöperatieve
republiek maken, met een groot aantal amb
tenaren met ui-t .-almis de middenstand
weet echter te goel, dat men zich daartegen
met hand en tand moet verzetten.
De grieven legen concessie» zijn, dat zij
te duur zijp. en men zich er moeilijk van
ontslaan kan. Doch men behoeft, zich daar
over nog niet ongerust te maken, omdat er
tegenover staat mogelijke achteruitgang en
concui rentie.
Men haalt dikwijls Gla-gow aan als een schit
terend voorbeeld van een stad, waar de
gemeente-exploitatie zeer uitgebreid is. Maar
in He laatste psren zijn daar de belastingen
30 pCt. ge-'lrgen en nu hebben vele burgeis
van verschillende richting zich daar vereenigd,
om aan het socialistisch drijven paal en perk
te stellen en rmg in 55 andere steden in
Groot-LinUunmë organiseert men den stiijd
tegen het socialistisch sti even. Dit tnoge ons-
tot een wanischuwend vootbeeld zijn.
Spreker be-luit zijn voordracht met de
aanwezigen aan te sporen, zich rekenschap
te geven van den wetkelijken toestand, gege
vens te verzamelen omtrent de resultaten
van gemeenteexploitatie in het buitenland. De
Middenstand" mag niet stil zitten, mant* moet
liet volle licht doen vallen op vele feiten, om
valsclte vooistelürgen van de gemeeute-tank
te bes'ty den,
Verbrnikcrsbond.
Van den Verbruikersbou'd', waarvan de
leden zich verbinden alleen die neringdoen
den te begunstigen, van wie gebleken is, dat
zij. met liet oog op do arbeidsvoorwaarden,
liun personeel beilioorlijik behandelen, welke
neringdoenden dan op een „witte lijst" ko
men, klont liet ledental tot 600 de afdes-
lingeu bestaan in liet Gooi, te Amsterdam,
Haarlem, TJtreclit en Rotterdammej, C.
Kramer is aangesteld tot inspoctriee die a!->
zoodanig baar onderzoek beeft aangevangen
met eenige groote broodbaickexijen to Am
sterdam, waarvan een 8-tal op de witte lijst
zij,n gebracht. Besloten werdj in overweg,ng
te nemen, een onderzoek in te stellen ook
naar de arbeidsvoorwaarden in liet huis
bedrijf dienstboden, naaisters enz. De af
tredende bestuursledenXicolaas, Huizin-
ga, Lnke en de Clercq werden herkozen.
Vereeniging Oost en West.
De 5e commissie van do vereen. „Oost
en West" heeft eon circulaire versprrid.
waarin zij mededeelt, d'at zij zich wil wijden
aan do t-aak om de ontwikkeling der nijver
heid van do inlanders op Java te bevorde
ren en in Europa afzat voor haar voortbreng
selen te zoeken, ilon gelooft **coi*loopig te
kunnen volstaan met een bedrag van
f 20,000. Voor een bedrag van f 5800 is
reeds ingeteekend en dö commissie doet
een beroep op allen, die haar dool willen
steunen om aandeel-en van f 50 te nemen in
de naamlooz© vennootschap, diei zij wensdlit
op te richten.
Kaapsclte rebellen.
Door den heer Conroy, oud-commandant
bij het Boerenleger, is een telegram gezon
den aan sir J. Gordon Sprigg, eerste-minis-
ter der Ivaap-kolouie, luidende
„Zijn de rebellen-aanvoerders in Europa
begrepen iii de amnestie?"
Hierop ontving hij het volgende ant
woord
,,A;ls de rebellen-aanvoerders naar de
Kaapkolonie terugkeeren, zullen ze terecht
moeten staan."
a. als leerling, of
b. nu een diploma als gezel te hebben
verluegen (Art. 18).
In zulk een onderneming mag een leerling
de bedoelde werkzaamheden niet verrichten,
tenzij hij een leerlingovereenkomst heeft ge
sloten. (Art. 20). Daarin moet o. a. worden
bepaald
De duur der leerovereenkomst
Of en zoo ja, welke vergoeding aan den
ondernemer zal worden uitgekeerd
het loon, dat aan den leerling zal worden
uitgekeerd
De duur van den proeftijd, gedurende wei
keu elk der pnrtyen schriftelijk aan de weder
partij de overeenkomst kan opzeggen (uiterlijk
3 maanden);
ingeval de leerling bij den ondernemer zal
inwonen en hij voor huiselijke diensten mag
worden gebezigd, de uren welke per dag aan
opleiding moeten wonien besteed. (Art. 22),
Voor een gemeente of voor een bepaald ge
deelte van een gemeente of voor meerdere
gemeenten stellen Gedep. Staten commissies
in, die elk leercomract moeten goeilkeuien.
Zij kunnen op verzoek van den leerling, den
persoon die hem in rechte vertegenwoordigt,
ot den ondernemer, het continet ontbinden,
en kunnen, indien de ondernemer geen goede
opleiding geeft aau een of meer der leerlingen
of indien hij als persoon geen genoegzame
waarborg opleveit tegen gevaar voor de zede
lijke ontwikkeling van een of meer leerlingen,
dezen de bevoegdheid om leerlingen te heb
ben, ontnemen. (Art. 42, GO, 59).
De endei nemer is verphchl, zooveel in zijn
vermogen is, den leerling in het overeenge
komen vak te ondei richten maar moet ook
op het zedelijk gedrag van den leeiling toe
zicht houden. (Art. 32).
De commissies geven bovendien tweemaal
per jaar gelegenheid aan de leerlingen wier
leertijd geheel of voor Va veistreken is, en
vuoris aan andere petsor.en die zich daartoe
atnimelden. om een examen af te leggen
(art, 55)zij kan zelf het afnemen, of hei
door deskundigen laten doen (art. 56)wie
slaagt, krijgt een diploma, en den titel van
gezel (a t. 57).
Zijl tenmaal de vakken en ondernemingen
aangewezen waarin liet leerlingstelsel moet
worden toegepast, dan wordt van het hoofd
of den bestuurder van zulk een onderneming
geëischt dat hij een diploma van gezel het ft.
Anders mag hij niet als hoofd of bestuurder
optreden en als zoodanig geen leerlingover-
eenkomst sluiten. Uitgezonderd zyn zij, die
reeds hoofd of bestuurder zijn, en zij die op
het oogenbük van het in werking treden
van het leerlingstelsel 23 jaar oud waren.
(Art. 19).
By aigemeenen maatregel van bestuur
wordt voor de betrokken vakken vastgesteld,
hoe lang de leertijd moet duren. (Art. 29).
Het ieercontract behoeft niet voor den
ganschen leertijd te worden gesloten, en de
leerling kan dus, ook al wordt zijn contract
niet tus-chentyds ontbonden, van den eenen
patroon naar den andere gaan. Bij het eindigen
van hei contract geeft de patroon aan de
commissie kennis waarom het eindigde. De
commissie zendt afschrift ervan aan den ver
tegenwoordiger in rechte van den leerling.
De leerling kan een nieuw contract slechts
sluiten na afloop van het vorige, öf met toe
stemming van den ondernemer met wien het
loopende contract werd gesloten, of doordat
deze ondernemer stierf, ophield met zijn
onderneming, of ontzet werd uit zijn bevoegd
heid om leerlingen te houden, óf neg»n maan
den nadat de opleiding werd gestaakt. De
ondernemer met wien het nieuwe contract
werd gesloten, kan van den leerling over
legging vorderen van de reden waarom het
vorige eindigde. (Artt. 35, 36, 37, 38).
Nog is mede te deelen, dat de leden der
commissie worden benoemd, telkens voor 2
jaar,
indien binnen het ressort der commissie
één Kamer van Arbeid het betrokken vak
vertegenwoordigt, door die Kamer,
en anders door Gedep. Staten. Vallen bin
nen het ressort der oommissie meer Kamers
van Arbeid, die het betrokken vak vertegen
woordigen, dan vragen Gedep Staten van
elke Kamer een aanbeveling. (Art. 43).
Aldus luidt in hoofdzaak Dr. Kuyper's
leerliugcontiact.
OVERSCHIE, 27 Maart. Opmbare verga
daring van den gemeenteraad op Zate' dag
28 Maart voormiddag 10 uur. Agendaingek.
stukken; veronlening waterleiding; vei zoe
ken lot af.-clu ij vingen op belastingaanslagen;
benoeming stembureau; machtiging vei koop
oude voor wei pen.
Idem van Buitenl. Zaken voor 1903,
Het wetsontwerp tot onteigening voor het
post- en telegiaafkantoor te Zwolle.
Idem tot verhooging van het hoofdstuk
Oorlog der staatsbegrooting 1902.
Voorts regeerings-inlichtingen omtrent het
adres van; J. Visser, oud-sergeant-majoor,
schrijver van het leger in Ned.-Indië
De lichtingen 1Ü00 en 1901.
Ingediend is oen wetsontwerp vvaaivnu
liet oenig artikel luidt:
„De iugelijfden biji do militie te land van
da liclningeu van 1901 on 1900, die ingevol
ge do bepaling van 'de eerste zinsnede van
art. 110 der Militiowet 1901 krachtens Ons
besluit van den 5den Februari, 1903 „Stbl."
no. GS) onder de wapenen zijn geroepen,
blijven onder de wapenen zoolang Wij, zulks
raadzaam oordeel en".
In de toelichting tot dit wetsontwerp
wordt gezegd, dat do gebeurtenissen, welke
aanleiding gaven tot .het onder do wapenen
roepen krachtens art. 110 van de ililitic-
wet 1901 van de verlof gangers der lichtin
gen van 1900 on 1901, nog met zoodanig
verloop genomen hebben, dat hel zich laat
aanzien, dat genoemde miliciens, nadat zij
zes weken onder de wapenen zuilen hebben
doorgebracht, mek verlof huiswaarts kunnen
worden gezonden.
Verkiezing Prov. Staten.
Bij do gisteren gehouden herstemming
voor een lid van de Prov. Staten van Gro
ningen. district Beduan (vacature R. P.
Dojes) is niet 1SSS stemmen gekozen de
heer J. Döorubosch (lib. en anti-rev.), bur
gemeester van Baflo. Do lieer II. Reinders
(lilt.) to Usquert verkreeg 1740 stemmen.
Lichting 1903.
Alet liet oog op kazemeea-mgsruimto is
als pl'aats van opkomst, tegen April e.k., der
lichtingen 1903 van do onbereden artillerie
aangewezen
voor de miliciens der 3e cocnp. van liet
tkorps pautserfort-artillerienet fort aan
den Hoek van Holland
voor da miliciens van da te Amsterdam gar
nizoen houdeml<3 comp. van het 2'de regi
ment vesting-artillerieKaarden, en
voor do miliciens van de te Zwolle garni
zoen houdende comp. van het le regiment
vesting-artilleriede legerplaats bij Olde-
broak.
Bureau voor sociale adviezen.
De gemeente Zaandam zal zich naar aan
leiding der subsidieaanvrage doen inschrijven
als lid van het bureau met een contributie
van f25.
Conventie van (ienfeve en hare toepassing
iu den Z.-Afrikaanschcn oorlog.
Naar wij vernemen zullen baron van Har-
denbroek, voorzitter, en de lieer Vervloot,
secretaris van het hoofdbestuur van het Ned.
Roode Kruis, gevoig geven aan de daartoe
gedane uitnoodiging de vergadering van de
Vereeniging ter beoefening van de Krijgs
wetenschap gaan bijwonen, die Donderdag 2
April te Utrecht wordt gehouden, en waarin
de Conventie van Genève en hare toepassing
in den Zuid-Afr. oorlog, ter sprake komt.
Tehuis Yoor werkende vrouwen.
Het bestuur van. liet Tehuis --oor werken
de vrouwen, voorheen Huis en Haard, Laan
N. O.-I. 14. Den Haag, wenseht aan belang
stellenden het volgende mede te declen. Het
huis werd in het afgeloopcu jaar, van Fetbr.
'02Febr. '03 bezocht door 7 6 betaieiida
personen, waarvan 23 meer dan eenmaal
en 17 langer dan 3 maanden in het liute
verbleven, met een toltaal v,-n 5590 pen-
siondhgen. Onder deze waren 27 werkende,
15 rustende, 37 solliciteereoide of vacantia
nemende, cn 79 ambtelooze vrouwen. Op 1
Febr. '03 waren in het huis aanwezig 4 wer
kende, 2 rustende, 5 solliciteerende en 5
ambteloozo vrouwen. De gezondheidstoe
stand was voortdurend: zeer gunstig. De ont
vangsten bedroegen ƒ6705.99, de uitgaven
4991,72. Afgedragen werd f 1665 waai* het
bestuur de verplichting op zich genomen
had, jaarlijks f 1800 aan huur voor gebouw
en inboedel te voldoen en op 1 Febr. 03
f 48,35 in kas was, sluit dus dit eerste jaar
met een tekort van f 86,65, waarbij in aan
merking dient genomen te woi-den, dat de
ontvangsten gedurende do eersto maanden
gering en de uitgaven veis waron.
Het gebouw spreekt voor zicbbet be-
stuur, bestaande uit 2 ervaren vrouwen, die
belangeloos 'krachten en toewijding aan deze
zaak geven, kan niet meer doen dan dit en
moet afwachten, aan de werkende vrouwen
in ons land de schoon© taak, deze onderne
ming die geen winstmaking beoogt, tot bloei
te brengen
Middenstand en gemeentebedrijven.
In de algemeene "VVinkeüersvereeniging te
Amsterdam heeft de heer R. P- J. 'lutein
Noitheriius gesproken over de exploitatie der
gemeentebedrijven, waaromtrent nog zeer ver
schillend wordt geooideeld.
De Vrijz. Dom. Bond spreekt zich positief
uit ten gunste van gemeentelijke exploitatie
van monopolies. Op het congres van deu
middenstand werd schuchter gevraagd of
daarbij winst mocht worden gemaakt.
Spr, ziet echter bij deze exploitaties dit
gevaar dat, waar gewoonlijk noch B. en W,
noch de Raad technici zijn voor die bedrij
ven, zij en daardoor de gemeente, afhankelijk
zijn van een enkel persoon. Eea rteveugevaar
daarbij is dat aan de zijde van den bedrijfs
directeur zich zulien scharen diens ambte
naren tegenover de burgerij en daardoor wordt
dit gevaar een politiek gevaar.
Ook op andere wijze, door spr. genoemd,
kan de politiek bij gemeente-bedrijven in
het spei komen, waarom hij uitbreiding van
de gemeentelijke bedrijven niet gewenscht
acht.
Dr. Knyper's lecrlingcontrnct.
YVij otitleenen hieromtrent aan sliet Volk".
Hoofdstuk li -.an Dr. Kuyper's ar bei'Lwct
regelt iiet leeilingwezvn. Het bevat bovendien
een paar K-palingen voor jorgens en meisje-,
(jeugdige personen beneden 17 jaar) die geen
leerlingovercenkomst hebben resloten, en wel
de volgende
Aan jongens en mebj-'s, die een int ichting
van vakonderwijs wenschen te bezoeken rnoet
na 5 uur des namiddags de daarvoor noodige
tijd be-cliikbaar worden gelaten. (Art. 63),
Verplichtend is het bezoek, wanneer:
in die inrichting onderwijs wordt gegeven
in het bedrijf waarin de jongen of het meisje
werkzaam is
in de gemeente een ol meer inrichtingen
bestaan, die aan de bij aigemeenen maat
regel van bestuur te stellen eischen voldoen;
en
waar de jongen of het meisje plaatsing
kan verkrijgen. (Art. 64).
Bij dezen maatregel van bestuur kan wor
den bepaald, hoe lang het bezoek verplich
tend is. (Art. 72).
En nu de leerlingen. Op hen zijn de ge
noemde bepalingen niet van toepassing.
Bij aigemeenen maatregel van bestuur kan
worden bppaald welke werkzaamheden of
welke soorten van werkzaamheden in daarbij
aan te wijzen ondernemingen niet door een
jongen of een meisje mogen worden verricht
tenzij
Het bestuur van de weesinrichling te
Neerbosch zal ds. Schrijver te Schiedam aan
de algemeene vergadering voordragen tooi
de benoeming tot directeur. (N. R. Ct.)
"Van volkomen bevoegde zijde vernemen
wij echter dat na het bedanken van ds. De
Haas en ds. Slotenmaker zelfs nog geen ver
gadering is belegd tot het bespreken van
een opvolger. Moge dus dit bericht niet geheel
uit de lucht gegrepen zijn, het is toch zachtst
genomen zéér voorbarig.
Yoor de verkiezing van vijf bestuursleden
der afdeeling van den Ned. R. IC. Volksbond
zijn als candidaten gesteld de aftredende leden,
de lreeren Th. 11. Hickendoriï, A. A. Marrevee
en Th. J. H. Mouwens en de heeren W.
Blok, F. de Caluvve, J. L. van Gerven, H. H.
Yoorwald en M. O. Willetnse.
De leider van den cursus van handen
arbeid maakt er ons opmerkzaam op, dat,
waar gesproken wordt in het verslag over
den cursus van handenarbeid van een afdee
ling, waar nog meerdere zorg aan zal worden
besteed, het woord houtsnijwerk minder juist
is gekozen, daar dit werk 'wordt genoemd
houtslöjd (Ned. houtbewerking).
Oefening baart Kunst.
Het muziekgezelschap ïOefening baart
Kunst", onder directie van den heer H. van
Gent, zal op Zondag 29 Maart a.s, in Musis
Sacrum het derde Jaarfeest geven.
Het feest zal besloten worden met een bal.
Hedenmorgen is een kolenaak die van de
Maas de voorhaven binnenvoer op een goiding-
paal geloopen met het gevolg dat die paal
brak, de aak een deuk in de boeg bekwam
en bovendien het berghout biak.
Geveilde on verkochte onroerende goederen.
GeveildVrijdag 27 Maart.
NotarisW. A. van Dolder Dz.
Een huis en erve met open plaats aan het
Broersveld no. 13, op don hoek van de Blauwe
Steeg, groot 68 centiaren, f2030.
Een pakhuisje en erve met open grond, nabij
perceel 1. groot 19 centiaren, f200.
Vier elk afzonderlijk te veilen woningen en
eive met open grond, nevens elkander aan
de Roosbeek nos. 7, 11, 13 eu 17, tezamen
groot 99 centiaren, 1. f 100, 2. f 120, 3. f 110,
4. f 120,
Tentoonstelling „Floralia" Schiedam.
De groote belangstelling ondervonden op
de tentoonstelling van 1902 heeft liet bestuui
van du vereenigmg sFloiaha" doen besluiten,
dit jam- weder alle pogingen in het weikte
stellen, om op het gebied vnu plant- en dier
kunde zoo veel mogelijk ter 'bez-chtiging te
krijgen op de tentoonstelling, die zij dezen
zomer zal houden.
De verbazende kosten aan zoo'n onderne
ming vet bonden weerhield het bestuur niet;
het ondervond zooveel steun van het Schie-
damsche publiek, dat het overtuigd was,
wanneer vrijwillige bijdragen gevraagd wor
den, ieder gaarne weer bereid zal zijn het
zijne te offeren om de benoodigde gelden
bijeen te brengen.
Zoo gaarne zou het bestuur zien, dat het
aantal donateurs met eenige honderden ver
meerderde, voor één gulden per jaar kan
men zulks worden, Dat kan toch geen be
zwaar zyn En voor dien gulden heeft men
toegaog lot de tentoonstellingen eri steunt
men een goede zaak.
Het bestuur heelt het voornemen de ten
toonstelling te houden op 15, 16 en 17
Augustus 1903, in de groute zsql der Offi
cieren-Veieeniging, alhier. Het entiée is be
paald op minstens '10 cent. Alle inzenders
zullen op vertoon van hun kaart op Zaterdag
15 Aug. éénmaal toegang bebbeu. De uit
reiking der plantjes zal plaats hebben op
Zaterdag 23 Mei op een nader te be; alen
plaats. De inschry vingen voor de plunijes
zullen geschieden, evenals de vorige jaren,
in de Maiia- en Alida-Dewaarschool en op
de gewone scholen. De tijden hiervan zullen
nader bekend gemaakt worden.
De inzendingen zullen verdeeld worden in
de volgende groepen
A. 1. Geranium (Pelargonium zonale.)
2. Fuchsia. Door de
3. Tradescantia. Vereeniging in
4. Colleus. stekpot
5. Pelargonium peltatum verstiekt.
B. 1. Collectie van minstens 6 bloeiende
planten, uit zaden gekweekt.
2. Collectie van minstens 4 klimplanten,
3. J> 4 overblijvende
groene planten.
4. Collectie van minstens 4 ovei blijvende
planten.
5. Collectie van 4 dahlia's.
6. s d 4 stioobloemon in pot.
7. 4 siergt assen.
8. s 3> 4 varens.
9. Een maïspot.
10. n tabaksplant.
11. Zelfgekweekte planten in bloei.
C. 1. Collectie in 't wildgroeiende planten
in pot.
2. Collectie waterplanten, die in de om
streken van Schiedam voorkomen.
D. 1. Collectie artsenijgewassen.
E. 1. Sierwerk van bloemen.
2. Bouquetten of ander bloemwerk van in
'twild groeiende bloamen.
3, Afgesneden bloemen om in vazen te
plaatsen.
F. 1, Verzameling vruchten.
0. 1. Groentezaden.
2, Landbouwzaden.
3. Bloemzaden.
E. 1. Vogelvoeder.
1. Gedioogde, gedetermineerde in 't wild
groeiende bloemen en ktniden (met L-j-
iijnsehe cn Hoilandsche namen)
«7. Levende vogels.
KLevende leplilen, ampliibiën, vi.-scben.
L. Opgezette gedetermineerde vogels.
M. Opgezette, gedetermineerde insecten,
reptilen, amphibiën, visschen.
N. Eierverzameiing,
O. Kunstmeststoffen.
P. Vazen, bloempotter), gieters enz. Voor
werpen betrekking hebbende op het kwee
ken van bloemen of het plaatsen van
afgesneden bloemen of bouquetten.
Q. Sierwerk van kuik, rotting of anderzins.
B. Boek- en plaatwerk betrekking hebbende
op plant- en dierkunde.
8Zaken niet in de vorige groepen opge
nomen.
Het bestuur acht het noodig op éene zaak
met nadruk te wijzen. Ondanks het beleeld
en dringend verzoek op de verschillende
inzendingen duidelijk het nummer te ver
meiden, kwamen velen toch met ongenum
merde potjes. De groote drukte bij het in
ontvangst nemen der potjes, vermperderde
hierdoor zeer en was oorzaak, dat menigeen
langen tijd moest wachten, vóór hij geholpen
kon worden.
Het bestuur heeft daarom besloten geen
enkele inzending in ontvangst te nemen, die
niet geheel en al voldoet aan de gestelde
voorwaarden.
Het zal misschien velen niet opgevallen
zijn, dat de potjes, die de vereeniging zal
uitgeven, stekpotjes zijn,d. w. z. kleine potjes.
De bezwaren van het uitgeven van stek
potjes heeft het bestuur wel degelijk over
wogen. Het is de overgang tot het uitgeven
van gewortelde stekken. Daar het in deze
stad voor velen evenwel zeer moeilyk is, om
aan goede aarde te komen, wanneer ze y
plant uit den stekpot in eenen grooteren*m
moeten overplaatsen, heeft hot Bestuur ?lt
gewend tot de bloemisten alhier orn huln
De bloemisten zullen op nader te betalen
dagen tegen een zeer geringe vergoeding ieder
die met zijn stekpolje komt, een grooto nni
met goede teelaarde geven.
Evenals vorige jaren veklaart het bestuur
zich ook nu weder bereid alle inlichtingen
die verlangd worden te verschaffen,
Een hernieuwd onderzoek tegen 23 April
a.s. werd door het Hangsche gerechtshof be.
volen in de zaak van de gewezen dienstbode
te Hoek v. Ooiland, veroordeeld tot 3 maand
gevangenisstraf, wegens het uit wraak be
gieten met olie van goederen aan ham-
meesteres toebehoorend.
Bookmakers.
Door 7 van de 9 veroordeelde bookmakers-
klerken te Middelburg is thans aan B, M
de Koningin een verzoek ingediend om gratie
voor do hun opgelegde straf.
Vahche munt.
De Amsterdamsche rechtbank veroordeelde
heden J. VV. Pouwiels, oud 46 jaar, smid,
tot 3 jaren gevangenisstraf ter zake van het
vervaardigen, in voorraad hebben cn in omloop
brengen van valsch geld. De eisch was 6jaar.
Be dubbele moord in de Ozaar Peterstraat,
Voor de 4e Kamer van strafzaken der
Amsterdamsche Rechtbank wordt lieden het
getuigenverhoor in het geding van den dub
belen moord in de Czaar Peterstraat, zie dit
blad van gisteren voortgezet. Dit loopt
ook heden niet ten einde, doch wordt 1
April herval.
Frans Rosier voor do Amsterdamsch
rechtbank,
Vervolg.)
Oorspronkelijk is iu deze zaak ook als
verdacht van medeplichtigheid aangehouden
eene vrouw, zekere Maria Ryniak, vrouw
van Jac. Meunema. Tegen deze vrouw Men
nema werd echter geen voldoend bewijs ge
vonden, Zij kwam eu onder de getuigen voor.
Stephensen is geen lafaard. Toen Roder
op hem schoot, deinsde hij niet terug, maar
snelde, roepende swie schiet daar", toe met
het plan op den dief te springen. Bij het
tweede schot kou hij den man in het gelaal
zien. En hij hei kende hem. Want Rosier,
wiens naam en woonplaats hij echter niet
wist. kwam wel in zijne slijterij om een
borrel te drinken. De dief ontvluchtte in de
richting van Imt spoorwegterrein en hij ver
loor Item uit het oog.
Stephensen was door zijne dochter ge
waarschuwd, die een man op de tuinschut
ting zag zitten. In hare slaapkamer had zij
dienzeltiien man met eene vrouw bij zich el
meermalen over de schutting zien 'tijken in
de richting van het kippenhok. Van de 19
bedwelmde kippen werden er later 3 dood
gevonden.
De trouw is door verscheidene personen,
machinisten en rangeerders, die werkzaam
waren op het stationsterre n, gezien, terwijl
zij nu eens in de huizen portieken wegschool,
dan weer over de tuinschutting van Ste
phensen loetde eu scheen te fluistoien met
iemand achter de schutting in den tuin.
Vrouw Mennema, bij wie Rosier inwoonde
was met dezen haar man wezen halen die
in een kroeg zat. Zij brachten deze thuis
waai na Rosier weer uitging. Later ging vrouw
Mennema nog even «ie straat op om melk te
halen en vet nam toen dat er op Stephensen
gescholen wns. Op aandringen van haat' man
keek zij toen naar den revolver van Rosier,
inaa;- die was er niet.
Haar man legde een zelfde verklaring af,
Het O. M., waargenomen door mr. Regout,
zag in het feit door Rosier gepleegd poging
lot moord gepaard aan diefstal.
Na de aanwezigheid van wettig en over
tuigend bewijs te hebben bepleit, releveerde
mr. Regout, dat Rosier tot 12 jaren gevnn-
genisstiaf is veioordecld wegens een feit, ge
pleegd na het onderhavige. Terwijl dus anders
het maximum der te eischen straf 20 jaren
zou zijn (Rosier is recidivist), mocht ou slechts
een veel gmingere straf worden geviaagd. Mr.
Regout requieerde gevangenisstraf voorden
tijd van zes jaren.
De verdediger Mr. F. Kranenburg meende
echter in dit feit slechts te moeten zien
poging tot dipfstal gepaard aan bedreiging
met geweld.
PI. vioeg dus iu de eerste plaats een on
dei zoek naar Rorier's geestvermogens, vervol
gens vrijspiaak, subsidiair veroordeeling we
gens art. 312 (bedreiging met geweld), waarbij
dan als maxmrale straf slechts vier jaren zou
aun te nemen zijn.
Het laatste woord was aan den beklaagde
zei ven. Frans Rosier sloot zich aan bij het
verzoek van zijn advocaat tot onderzoek zijner
geestvermogens. Hij zeide, zelf aan zyn ver
stand ernstig te twijfelen, en deed, om ver
moedens van krankzinnigheid te voeden, een
kort verhaal van zijn leven. Ooder zijn ooras
van moeders zijde zijn er twee krankzinnig
geworden en van zijne twee zusters is er eene,
zegt by, van een zeer excentrieke natuur.
Hy zelf had reeds in zijne prille jeugd
onverklaarbate buien van woede. Zoo beet
hy, nauwelijks 2 jaren oud, zijne zuster in
den hals. ofschoon niemand item iets kwaads
gedaan of hom geplaagd had. Op zyn derde
jaar liep hy met een kleinen kruiwagen, een
stuk speelgoed, op een onschuldig kameraadje
toe en zou het kind de hersens hebben inge
slagen, als men het hem niet hadde belet.
Van alie scholen, die hij bezocht, moest
hij weggejaagd worden wegens diefstal, en
om dezelfde reden kon hij het ter als leer
jongen bij geen enkelen baas u'lriiouden. Ein
delijk geraakte hjj in de gevangenis. Zijne
vlagen van onbestemde woede verergerden
in dien toestand. Soms vloog hy met z'tjne
geboeide handen tegen de gevangenismuren
op, Het is eenmaal voorgekomen, dat by2(
