-Salik 57"* Jaargang. Vrijdag 7 Augustus 1903. No. 11230. Nieuw Adeldom. BUITENLAND. SCHIEDAMSCHE COURANT Deze courant verschijnt dageljjks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prjjs per kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25. Franco per post t.65. Prijs per weckVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cent. Afzonderlijke nummers°2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur »an het bureau bezorgd zijn. Kween j Boteretraat 68. \Wc.v Prijs der Advertentiën: Van 1—6 regels fl. 0.92,- iecer.- regel meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeehge voorwaarden. Taneven hier van zijn gratis aan het Bureau te bekomen. In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worren zoogenaamde Sclefte* atBoe<rtoags&ti opgenomen tct don prijs van 40 cents per advertentie, bg vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. latere. Telefoon So. IJS. G Augustus 1903 Italië. S'a <le pauskeuze. Do bladen dcelen mede, dat minister Za- nardelli den prefecten een dépêoho zond, waarin hij zegt, dat nu do nieuwe paus zijn verkiezing niet heeft meegedeeld, de staats ambtenaren niet kunnen deelnemen aan de kerkelijke feesten, die ter gelegenheid der verkiezing zullen worden gevierd. Zooals reeds is gemeld, zou do plechtige kroning van den paus plaats hebben op 8 December, op welko datum do Kerk heb ju beljaar begint van de dogmaverklaring der Onbevlekte Ontvangenis. Door dit uitstel van do kroning zou aan een door vele kardi nalen en geestelijken gevoeden wensch tege moet worden gekomen om dei plechtigheid naar een minder warm jaargetijde te ver schuiven. Een Reuter-telcgram meldt dat do kro ning van don paus thans officieel ils vastge steld op 9 Augustus. Zij zal plaats 'hebben in de basiliek van den St.Picter. Waarschijn lijk zal de conclavist mgr. Bressan benoemd worden tot secretaris van den paus. Do Romeinsclio correspondent van het „Beii. Tagobl." noemt ouder voorbehoud Kardinaal Vamnitelli als toekomstig staats secretaris. 'Do correspondent van da „Voss. Ztg." noemt ook nog de kardinalen Ferrata of Cavagtiik De, „Pressü Associéo" verneemt uit Eomo dat een van do eerste beslissingen van den paus gold het handhaven van mgr. Oreglia als kamerlengo. Mgr. Merry del Val, do se cretaris van het conclave, werd begiftigd met een rood mutsje, wat zeggen wil dat liij, bijl de eerstvolgende promotie benoemd zal' worden tot, kardinaal. Dit bericht wordt ook weer tegengesproken. Een ambtenaar van het Fransühe ministe rie van buitenl. zaken 'hoeft aan de „Gaulois" medegedeeld dat Dclcassé zeer ingenomen was met do verkiezing van kardinaal del' Sarto, die do denkbeelden van Rarnpolla deelt en do Frauscb-Italiaansche partij zal doen zegevieren over do germaansch-reaetio- naire groep. De Oostenrijksehe „Neuc Press c-" schrijft: „Het feit dat kardinaal del Sarto de meer derheid der uitgebrachte stemmen dankt aan do tegenstanders van kardinaal Rarn polla, bewijst nog niet, dat hij een neutraal paus zal zijn, want tot dusver heeft hij' altijd doorgegaan voor oen aanhanger van kardi naal Vannuteüi. Toch mag men aannemen dat do nieuwe paus niet do hoep teleur zat stellen van degenen die venvachten dat Pius X een bij, uitstek kerkelijk paus zal zijn," Dd „Wiener Allgemoino Zcitung" zegt, dat de nieuwe paus geen intransigente na tuur is, zooals Pius IX. Hij zal den man des vredes zijn. De „Zeit". „De nieuwe paus zal geen Roman uit het hcdcndaagsche leven door P. MICIIAELTS. politieke persoonlijkheid zijn en dat ver heugt ons." Boeglin, de gewezen hoofdredacteur van de „M'oniteur", schrijft in de „Temps", dat Pins X do politiek van Leo XIII zal' voort zetten. Do Fransehe Katholieke bladen, „l'Uni- vers", „la Gazette do France", „la Croix", geven als hun opinie to kennen, dat do nieuwe pauskeuze geen wijzigingen zal bren gen in do politiek van het Vaticaan. Volgens de „Tribuna" heeft kardinaal C'ruseha niet het veto betcckend, maar al leen den wenseh zijner regoering uitgespro ken, dat do keuze van het Conclave zou val len op een kardinaal, die do tegenwoordige politick van het Vaticaan, vooral ten aan zien van Italië, niet vrildö voortzetten. De „Tribuna" meldt nog, dat Oostenrijk-Hon- garijo en Duitschland in dezen samengaan. Eenige geestelijken verzekeren dat kar dinaal del Sarto den naam van Pius heeft go- kozen, in herinnering aan Pius VII, die te Venetië gekozen werd. Toen men den go- kozene vroeg welken naam hij wenschte te dragen, moet mgr. del Sarto' geantwoord hebben Onder do pausen die don naam Pius droegen, rekent men verscheidene hei ligen, die do kerk verdedigen. Ik neem den naam aan van Pius X". Da kardinaal-vicaris heeft aan allo kerken te Rome gelast heden een te Deum te zingen uit drank voor dö pauskeuze. Hedenmorgen (Donderdag) zal de paus het corps diplomatique ontvangen, dat hem zijn gelukwenscli zal aanbieden. De paus heeft gisteren een groot aantal telegrammen met gelukwenschen ontvangen van vreemde staatshoofden en geestelijken, R.-K. vereen igihgen enz. Woensdagmorgen to 10 uur had in dö Sixtijnsche kapel do derde adoratie van het H, College plaats. Do paus, gekleed in do pontificale gewaden, heeft zich daarop te voet naar zijn vertrok in de kapel begeven, waar hij op het altaar plaats nam. Een te Deum werd toen gezongen, waarna do paus zijn plechtigen zegen gaf en zich daarop terugtrok. Paus Pius X heeft da pesonages verhon den aan dö anti-chambre van Leo XIII in hun betrekking gehandhaafd. Als doktoren hooft hij aangewezen, Lapponi en Bisloti. D'e niajor-domus mgr. Cagrano di Ascvedö zal eveneens zijn betrekking behouden. De paus poseerde gisteren voor een beeld houwer, dia zijn borstbeeld zal maken. Do Tribuna" vertelt, dat paus Pius X zijn zegen wilde geven van de buitenste loggia, maar dat de secretaris Merry del Val hem daarvan afhield. De „Giornale ddl' Italia" zegt dat 'hot veto van Oostenrijk Zondag morgen per telegram 'kwam, wat doet ver moeden dat Oostenrijk kennis had van do voorafgaande stemmingen in het conclave. 3> Waarlijk, hij had een zware taak. Vanaf den vroegen morgen is hij op heb pad. Wan neer men privaatles geeft, behoeft men zich niet te laten ontmoedigen door te korte af standen. En ergernis moet men niet weinig verkroppen, dikwijls no-g meer van de ouders, dan van de kinderen. En dan nog het onderwijs dat hij gratis geeft en waarvoor hij de leerlingen moot* zoeken, menigmaal met veel moeite op do straten der voorsteden, iu kelders en op dak kamertjes arme verloren kinderen, die tusschen de nauwe mazen van den. cultuur- staat weten door te glippen, om in don nood en de vuiligheid der grootstad op to groeien, zichzelf tot last, de andoren tol gevaar. Hij hooft mot zijn spcurdersaard begrepen 'hoe zo te vinden, een dozijn en mcer on hij geeft hen thans dagolijlkg onderwijs in een kclder- lokaail, een paar uren slechts, en bijl onder wijst hou niet alleen, maar zorgt ook voor hen, dat zij voedsel krijgen en 'Meeding en een slaapplaats. Heb is hom een vreugde, iets voor lien te doen en hen tot bruikbare loeien van do ge meenschap temaken. Want-hij zou niet kun nen loven, wanneer liij slechts voor zich zelf moest zorgen, on niet anderen van dienst kon zijn. Maar het kostte zorgen on zweet, die ongelubkigon slechts de allernoodzake lijkste grondbeginselen van de wetenschap en de zedelijkheid duidelijk te maken, en somtijds schijnt het hem toe, alsof hij zelf daarbij' hl dezen poel der grootstad zal wor den meegesleurd. In zulke omstandigheden is liet van on schatbare waarde en een bron van Vreugd en geluk, een geestverwant te vinden, met wien men zich in de reinere atmosfeer van het wezenlijke menseh-ziju kan verademen. Ja, llijl had een derge.lij'kcn geestverwant gevonden. Til de universiteit was het, in do groote gehoorzaal, waar hij in een hoek ge drukt, naar de woorden van een beroemden docent luisterde. Daar word bijl opgemerkt door Richard Heiv.feld, den gestudeerden zoon van den rijiken 'handclsraad Herzfold met wien hij eens te Gcrsdorf welbekend was geweest. Do jonge dokter had hem met verwonde ring herkend en hem medegctrooiul naar een naburig restaurant. Daar moest liij dan zijn levensgeschiedenis vertollen en het lot van den armen boerenzoon uit Gersdo-rf wok- te in zoo .hoogc mate do belangstelling van dr. llerzfcld, dat hij hem bijna- met geweld naar dö prachtige villa van zijn ouders in dc nabijheid van den Tiergarteu sleepte. Richard was psycholoog en wilde zich dit merkwaardige geval niet laten ontglippen ook meende hiji voor hem hij zijn ouders zoo wel als bij zijn zuster Amalie cenigo sympa thie to kunnen vinden. Dc verwachting van zijin ouders maakte vrijwel fiasco. Do handclsraad was naar zijn I aard meer gestemd voor hot pra-ctische en I schonk den talentvollen nict-sbezitter Blochts Turk (i e. »c toestand op den Malkan. Het nieuws uit Macedonië gedurende de laaiste twee dagen draagt een verontrustend karakter, zoodal da vrees hertaal, dat een pleving van de bewegingen der bande'ooze benden op groolcr schaal zul plaats hebben. Twee dynamiel-nandagen werden eergisteren gepleegd op den spoorweg tusschen Saloniki en Monastir, welke lijn een Duitsche onder neming is; de spoorweg is daardoor vernield evenals twee «emhubje-; bovendien zijn eenige mis weggenomen en de telegraafdraden dooi- grsneden op plaatsen dicht bij het station Soiövvit-eh. Volgens berichten dooi de Poite uitSoro- witsch ontvangen verscheen een bende van tweehonderd man in liet district Egri Pa- anka; de telegraaf lijn in de buurt van klip is dooi gesneden. In een telegram van Hussein Hilmi Pm-cha woidt bericht, dat drie Moharne- daanscbe dorpen in het district Monnstir werden aangerallen en door de Bulgaaische opstandelingen platgebrand. Dit schijnt het begin te zijn van den algemeenen opstand. Het verspreide bericht maakt grooten indruk in olficieele kringen te Konstantinopei. In die kringen aldaar wordt veiklaaid, dat belangrijke militaire maatregelen reeds genomen zijn. Men hoopt, dat de reioluliormaire beweging in eenige dagen zal zgn onderdrukt. Per extratrein is gisteren uit Saloniki een bataljon gezonden van Vodena naar Sorowitsh, waar drie Bulgaarsche benden zich hebben vertoond..Andeie versterkingen werden afge zonden naar Yenidje eo Kilkirii. Zes bataljons worden hier van Cassova verwacht, vijf daar van zuilen naar Monastir worden gezonden. Turksche bladen kond'gen de vorming aan van speciale commissies ter onderzoek van d-n adrninisfratieven, lechterlyken eu finan- cieelen toestand der verschillende Anatolische vilajets, De commissies zullen de toepassing der wetten besludeeren en nagaan wat ge daan is voor publieke werken, onderwijs kwesties, de werking van den politiedienst en het gedrag cb-f adninirtrati-ve ambte naren. Drie commissies zullen met hetzelfde duel door Hussein Hilmi pacha te U.skjub, Monastir en Saloniki worden ingesteld. Aan de vTetnps" woidt uit S fia gemeld dat de toestand in Macedonië verergert dooi ie actie der eomitè's ra de vermeet dei ing der benden De Poite is nets op haar ge mak en om elke complicatie te vermijden, heeft rij Maandag een nota aan de mogend heden gezonden, waarin gezegd werd datz'y al haar best had gedaan om den toestand betei te maken, rniuu'de moeilijkheden waren groot en zij waai schuwde de mogendheden. De vali (gouverneur) van Monastir, is op aandringen van de regieringen van Oosten rijk en Ru-land ontslagen, omdat die ambte- naar niet krachiig optiad in het onderduik- ken van de revolutionaire beweging. J "V y Cïsaeagdc XSes!culC'pi8n[g»r> Engsland. Do Londensc.ho bladen melden dab de na dering van liet eind der parlemcutszitting weinig aandacht; zijn vrouw, dio een door gemis aan kennis niet getemperde parvenu- trots bezat, vond zelfs dat de arme duivel iu haar salon niet thuis behoorde. Des to levendiger trok Amalie partij voor Franz Link zij kou hom niet- genoeg vragen stellen eu wat hij! haar vertelde, niet alleen van hot vreemde werelddeel e-n do vreemde zeden, maar wetenswaardigheden uit de diepste lagen der maatschappij, waarin hij leefde en streed, en die haar totaal onbekend waren, boeiden ihaar in hooge mate. Mis schien Was het ook niet alleen dö inhoud van zijn mededeelingen die haar bekoorde, maar veelmeer de vorm waarin hij zijn ver haal goot en do vaste, zegöbewnsfe tril en het onfeilbare oordcel dat hij er in neer legde. Nu vernam zij ook dat Franz Link bij al zijn levensmoeilijkheden zijn schoolkennis niet had. over boord geworpen. Ja. nog steeds vond hij eerr vrijt uur, waarin hij kon stu- dceren en zich verder ontwikkelen. Amalie zelf had een voortreffelijke leer school doorloopen en nog thans werd zij het niet moede, haar kennis naar alle zijden to vermeerderen. Maar zoo dikwijls zij' den vreemdeling op de proef stelde, hij wist steeds een afdoend antwoord te vinden en toonde zich allijjd meer ontwikkeld dan zij. Nu had Amalie zich herinnerd, dat zij een leernar voor dc Grieksche literatuur en wijsbegeeria zocht. Ove-r de grondbeginselen van deze taal, was zij reeds lang heen, maar om de geheel, vc-raf-liggende- wereldbeschou wing van dat oudheid-volk te hegrijpen daartoe had zij een leidsman noodig. Zij verzocht daarom Franz Liuk haar ou- mcer en mcor ongerustheid inboezemt ten aanzien van toekomstige gebeurtenissen. Se dert Pinksteren voorziet men wetgevende verkiezingen in don herfst, 'b Schijnt dat do handelswereld bitter gestemd is tegon Cham berlain. In sommige politieke kringen is men van meening dat zoodra Chamberlain ij'n campagne aanvangt, do voor vrijhandel gestemde! ministers hun ontslag zullen in dienen en aldus con crisis zullen schoppen. Do „Morning Leader-" publiceert eon in teressant artikel over Chamberlain en zijn verhouding tot de afgevaardigdenCham berlain, zoo verklaart het blad, is nooit in het parlement bcminu geweest. In den loop van zijn veelbewogen loopbaan werd hij steeds min of meer verwenscht door ver schillende groepen en partijen. Nooit is hij echter zoo do kwade pier geweest als thans, nu een groep van liberaal-unionisten hom verfoeien, die hem volgden sedert 1886, toon hij zich van Gladstone afscheidde. Van do andere zijde, gaat do „Morning Leader" voort, wordt do minister van kolo niën op dit oogenblik verfoeid door alle mi- nisterieele afgevaardigden, die niet weten te kiezen tusschen hem en sir Michael Ilicks- Beacli. Zij verwijten licm, dab hij) hun zetels in gevaar brengt. Het blad besluit dat do persooulijko desappreciatio van Chamber lain grooten invloed zal uitoefenen op het beslissende oogenblik. Een 'lid van het parlement, viscount Va lencia, verklaarde, dat de rogeering, volgens hem, geen plan had de Kamers to ontbin den, nu noch in 't najaar, want zulks zou voor haar een zelfmoord zijn. Lord Salisbury, de oud-premier en oom van den tegenwoordigen cersto-mïnistcr Bal four, is opnieuw ernstig ziek. Salisbury is 73 jaar oud. F r a, n k r ij k. In een schrijven aan minister Delcassé verklaart de heer d'Estournelles met verwij zing naar do Londensclie reis van do parle mentaire arbitrage-groep, dab deze groep er naar streeft, behalve niet Nederland en Noorwegen ook met andere staten, met na me Italië, te onderhandelen om arbitrage- tractatcn voor te bereiden. Volgons de „Ma- tin" zou minister Dclcassé in Engeland reeds toestemming hebben gekregen over drie punten sluiting van 'n arbitrage-trac- taat, beperking der marine-uitgaven van Frankrijk en Engeland in overleg met Rus land, eu te-n slotte bijlegging der diploma tieke moeilijkheden. Alfred Dreyfus heeft den minister van oorlog, generaal Andre, een brief geschre ven, met 'het verzoek, kolonel Du Paty de Clam te liooren, naar aanleiding van diens jongste verklaringen. De minister van marine heeft naar Brest derwijzcr to worden. D'e handclsraad had de schouders opgehaald, mevrouw zijp ochtge- noote had betcckcnisvol .het hoofd geschud en Richard had spotachtig gelachen. Ook Franz zelf had tegenwerpingen gemaakt. „Ik gevoel mij niet daartoe geroepen, juf frouw llerzfcld," had Hij, geantwoord, „Do Grickscho wijsbegeerte in haar onomwon denheid is voor dames weinig geschikt en om haar een manteltje om te 'hangen, daartoe ontbreekt mij het talent." „Ik wil echter do waarheid, mijnheer Link," had zij geantwoord, „en gij! bewijst mij een grooten dienst, wanneer gijl het met mij wilt aanvangen." Franz Link had dus toegestemd en do handelsvaad was te veel verliefd op zijn schoone dochter, dan dat hij haar dén wensch niet zou bobben ingewilligd. Amalie maakte verb az i li gwekki n gen d o vorderingen. Zij wist zich met wonderbaar lijke kracht te verplaatsen iu dcu geest, van de oude schrijvers. Iu 't bijzonder vond zij Plato verheven, en toen zij den Georgias lazen, had hij somtijds moeite 'haar te vol gen. En niet alleen de handigheid waarmede zij zich in dc literatuur wist te verdiepen, nog veel meer bewonderde hij; haar waar heidsliefde' en den brandenden ijver om vooral do kern dor zaken te onderzoeken. Die uren met Amalie waren de glaus en het hoogtepunt van zijn onderwijzende taak, zij gaven frisscho moed eu nieuwe kracht, zij wierpen een lichtstraal in' den grijzen, centenigen nevel van het alledaagsche, waar in al het vrije denkeu en allo zelfstandig heid te verstikken dreigt. Nu, wat schaadt het, wanneer men er een lastgeving gezonden, waarbij het doopen van oorlogsschepen, gepaard gaande- met eon godsdienstige plechtigheid, wordt afgeschaft. De gemoederen te Henncbont zijn nog steeds opgewonden. Eiken dag komen ver- scke troepen in het Bretonschc stadje. Een afgevaardigde van de arbeiderspartij' te Pa rijs is eveneens aangekomen om den Dins dag gearresteerden afgevaardigde to vervan- m. De prefect van Morbihan heeft zijn. be middeling aangeboden tusschen stakers en O O directie. Te Loricnl zijn do troepen van het garni zoen geconsigneerd en eveneens de matro zen op do oorlogsschepen. Spanje. De politiikc toe-tand des Hnds is zeer ernstig en enkrte buitenhaulsehe bladen ver gelijken reeds dc,.en toestand met dien, waarin Frankrijk in 1789 verkeerde. De „Heraldo" nu bevat e-en interview met dcu ervaren politicus Romero Rabledo', die o. ;i. zei: Niet alleen is do ontbinding der liberale partij duidelijk en onvermijde lijk, maar ook is, naar mijn meening, de tra ditie, dat de regeering in handen was van een van twee groote regeermgspartijen, voor immer verdwenen. Dit stelsel gaf den schijn van verschillend politiek organisme, maar in waarheid was het cenigo verschil een onder scheid in namen on in de vrienden, die men aan het feest noodigde. In waarheid leefde» Spanje onder ecu oligarchic van een zeker aantal „leiders", dan conservatieven, dan li beralen. Vandaar onvermijdelijke protesten van het land en vooral van liet Nationaal Verbond. Vele leden van dit Verbond, ge- heel ontmoedigd, schaarden zich -onder het rcpuhlikeinscho vaandel. Dat is het meest belangrijke feit in don politickon toestand in Spanje en het grootste gevaar tegen ver betering. De openbare orde en dc grondin- stellingcn van Spanje zijn bedreigd. Wat mij betreft, die altijd van oordeel ben geweest dat de constitutioneele monarchie de best© waarborg was voor dc- openbare vrijheden, ik meen in dezen ernstigen toestand al het mogelijke te moeten doen om onnoodige te genwerking der regoering te vermijdeu." Volgens do laatste berichten over de work- staking in Spanje hebben te Sevilla de werklieden de tramrijtuigen geplunderd,zoo dat dc gendarmes moesten tusschenheido ko men. Te Saragossa is het wat kalmer gewor den, maar in Alcoy en Barcelona ziet het er weer ernstiger uit ofschoon toch do dagbla den daar weder verschijnen. Overal zijn maatregelen genomen, dat de stakers niet krachtdadig kunnen o-ptreden en de» voor naamste anarchisten zijn genoodzaakt ge worden Barcelona to verlaten. In Barcelona ten slotte» is door de werklieden besloten in elk geval solidair te blijven met dc algemee» nö werkstaking. zich maar op eerlijke wijze doorheen slaat en zijn plicht doet. En wanneer men ook slechte eenige burgers van don komenden tijd tot nuttige medeleden der menschelijko gemeen schap maakt, heeft men dan niet zijn deel gedaan Is men een schipbreukeling, wan neer men andoren tot bevaren zeelieden op voedt? En toch, en toch De brief van Fred Harrison is op don grond gevallen, Franz Link staart beweging loos voor zich uit. En toch Hij springt op en grijpt weder naar den brief. Eu voor dc derde maal leest hij: „Laat alle schurken en vrouwen loopen! Het loopt niet goed af wannocr men zich met dergelijke zaken inlaat." „Ja, mijn oude vriend," mompelt hij voor zich heen. „Je hebt gelijk, liet- loopt nooit goed af. Dat is nu het eind Beu ik daar voor uit het vaderland getrokken, heb ik daarvoor 't liefste dat mij de aarde geven kan, verlaten, heb ik vijf jaren gestreden om nu ver van het slagveld om te komen Laat alle schurken en vrouwen loopenJawel Maar ik kan het niet. Ik moet hem vinden en mijn werk voltooien, zij liet- dan ook om den prijs van mijn eigen geluk." Franz Link loopt met krachtige stappen op en neer, zijn oogen schieten vuur en zijn spieren spannen zichin den boerenzoon steekt ondanks alle rampspoed en 'hinderpa len, die hij ondervond, een overschot van ongebreidelde kracht (Wordt vervolgd.)

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1903 | | pagina 1