Zondag 10 Januari 1904.
57"° Jaargang.
No. 11361
.f
^inkenlaxbT"
Burger-Avondschool
leeraar in het Iljnteekenen
en de projectieleer
Herziening der jaarwedden hij
het Hooger- en Middelbaar
Onderwijs naar aanlei
ding van een adres
van leeraren.
ij
'13
20
'1900
1900
1900
1900
2100
2300
2500
2700
21
1900
'1900
'1960
1940
2145
2350
2555
2760
22
1900
1900
2020
1080
2190
2400
2610
2820
23
1900
1900
2080
2020
2235
2450
2665
2880
24
1900
-1900
2140
2060
2280
2500
2720
2940
25
2000
2000
2200
2100
2325
255')
2775
3000
26
2100
2100
2260
2140
2370
2600
2830
3060
27
2200
2200
2320
2180
2415
2650
2885
3120
28
2300
2300
2380
2220
2160
2700
2940
3180
29
2400
2400
2420
2260
2505
2750
2993
3240
30
2500
2500
2460
2300
2550
2800
3050
3300
31
2600
2600
2500
2340
2595
2S50
3105
3360
32
2700
2700
2560
2380
2640
2900
3160
3420
28300
29250
'r !-
-I
4- 4- "r
4
4- f
fq o H cd eb' K 'ri fcej »4
'CiKmsi
•Jlsaso csranmt verschijnt dagelijks, met uitsondering van Zon- em Feestdag®.
Pe§« per kwartaalVoor Schiedam en VlaardingeH £L 1.25. Franco
per post £L 1.65.
Prjjs per week Voor Schiedam en Vlaardingen 10 eeat.
Afaaaaerijjke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.'
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóir een uur
aan het bureau bezorgd rijn.
EurcauSEotcrstraat ©8.
uTT*^*- ut.u-j
- i:
dar Ad ver t »a ti 6aVan 46 regels fl 0.92; iedere regel
Baser lö cents, Redames SO oents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
Innemen.
Ad vertentiSn Idj aboaaemeut op voordeehgo voorwaarden. Tarieven hier
van zgn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschenen, worden
zoogenaamde Meinie adverte»otiën ogenomen tot den prijs van 40 cents
per advertentie, "bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intens. Tfeiefoon EI®. U23.
te SCHIEDAM.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
roepen np sollicitanten naar de betrekking van:
aan de Burger-Avondschool,
Het vaste aantal legmen IWmBut 3 voor
het lijiiteekpnen on 2 voor do piujvjiieleer,
terwijl thans doorsptilsiog iu pojill°lklavsen,
in bovengenoemde vakken resp. nog B en 2
uur les wordt gegeven
De jaarwedde wordt harkend tegen f 50
per wekelijkse!) lesuur
De stukken weiden franco ingewacht bjj
den Burgemeester vóór SO «Sanuas-t a.s.
Het is eon zeea-, zeer 'langen tijd geleden,
dat het. bovengenoemd adres van leeraren hij
het Hooger on Middelbaar Onderwijs bij
den Raad werd ingediend.
Waar- hot zich ook op dien langen admi-
nistvatieven wog mogo schuil gehouden heb
ben, gelukkig is het na 'n twee jaren lan
gen wandeltocht ongeschonden weer te voor
schijn gekomen en zion adressanten in de in
de vorig© Raadsvergadering door B. en W.
voorgestelde wijziging thans een antwoord
op hun adres.
Gelijk onze lezers uit het verslag dier
raadsvergadering hebben kunnen lezen, is
het voorstel van B. en W, aangehouden tot
een volgende vergadering, opdat de leden
van don Raad in do gelegenheid worden ge
steld van de verschillende adviezen, door
B. en W. gevraagd en niet aan do vergade
ring voorgelegd, konnis te kunnen nemen.
Belangstelling in het onderwijs, dat ten
lictogsbo gehaat wordt door goede onderwijs
krachten, mot walker bezit ccn goede sala-
risregoling in het namvsta verband staat,
noopt ons eenige woorden aan de door B.
en \Y. voorgcsteMo herziening te wijden.
In een hegeleidend schrijven wordt dit
voorstel van B. cn W. tot herziening der
jaarweddon aldus gemotiveerd
a. do traktementen zijn op zich zelf niet
te laag, doch wij] zijn begonnen bij' andere
plaatsen ton achteren to staan
b. het gevolg hiervan is: weinig aanbod
bij sollicitatiën, terwijl we het aangestelde
personeel t© spoedig moeten missen.
Uit de eerste alinea zou logisch moeten
volgen, dat de salarissen in andere gemeen
ten en in het hijteouder bijl het Rijk te hoog
zijn.
Nu l'igfc het voor de hand, dat onze ge
meente onmogelijk kan concurrecren met de
groote steden, evenmin als het Rijk dit zelfs
kan.
Maar een weinig boud gesproken is het
zeker,de door onze Vertegenwoordiging vast
gestelde salarisregeling voor de Rijks Hoo-
gore Burgerscholen te h o o g te noemen.
Hetikan wel zijn, dat deze Rijksregeling,
die ook reeds door verschillende gemeenten
is aangenomen, in haar vullen omvang voor
onze gemeento-financiën to zwaar zon mo
gen worden genoemd, maar voor een volle
dige oplossing der salarisregcling zullen allo
gemeenten en dus ook do onze dezo toch een
maal moeten overnemen, wil ons onderwijs
niet steeds lijden aan de concurrcntio, ons
door 't Rijlk en de groot© gemeenten aange
daan.
Zeer te bejammeren is het, dat niet in-
deitijld, toen deze Rijksregeling werd aan
genomen, deze ook van kracht werd ver
klaard voor allo (verplichte) gemeentelijke
hoogera burgerscholen met dien verstande,
dat hot Rijk dte daardoor veroorzaakte hoo-
gere onderwijsuitgaven zou vergoeden.
B. ©n V. nu noemen onze regeling niet to
laag, die van het Rijk dus te hoog.
Of onze regeling in zijn geheel te laag is,
dus voor ieder leeraar afzonderlijk, zullen
we voorl-öopig laten rusbeu. maar juist door
een vergelijking met de Rijksregeling blijkt
'het, dat het salaris voor ©en leeraar met 24
wekelijikschc lesuren onder de tegenwoordige
nesse amrgrryast c v
en ook onder de door B. on W, Voorgesteld©
herziening w el te laag is.
Bijl het Rijk is het minimum-salaris van
een directeur ƒ3000, het maximum ƒ3800;
bij' ons 3000 en3500. Nu zal zeker nie
mand onze salarisrogaling van 3000 en
3500 te hoog vinden.
liet minimum-salaris van een leeraar met
24 lesuren bedraagt thans 1900, 'het maxi
mum 2200 (en met den doctorstitel ƒ2300).
terwijl) heb maximum volgens heb nieuwe
voorstel 2400 zou bedragen.
Bij' heb Rijk daarentegen bedraagt voor
een leeraar met 24 wekelijksdhe lesuren het
minimum 2060 en het maximum 2940.
Terwijl dus heb maximum-salaris van cl'en
directeur 300 blijft beneden do Rijksrege-
lingu, 'blijft dat van een leeraar met 24 uren
er n u 740 beneden, en volgens de nieuwe
wijziging nog steeds 540bij! hot Rijk is
het Verschil tusschen 't max. salaris direc
teur en 't max. salaris leeraar met 24 uren
860, biji ons tot nog tod 1300, eu volgens
voorstel B. en W, l'lOO.
Uit het hoven ouder b genoemde blijkt,
dat B. en W. huil herziening Voorstellen op
utilitoitsgr ouden 1. weinig sollicitanten bij
vacatua-es, 2. de leeraarcn gaan te spoedig
weer wog.
Bit zijn twee gronden, die alleszins gel
dend zijn en mogen zijn hij een gemeente
bestuur, dat do belangen vau het onderwijs
ter harte neemt.
Weinig sollicitanten bij] vacatures betee-
konl zeer weinig kans op beproefde onder
wijskrachten een spoedig vertrek der aan-
gcstelden wijst er op, dat de school kans
liedft een leerschool te worden, waar jongero
leeraren onder goed© leiding de praktijk
van het onderwijlen kunnen loeren om later
andere inrichtingen er de vruchten Van t©>
laten genieten.
Geen wonder, dat deze twee groud'en door
B. en W. afdoend© werden
betere salarisregciling voor te stellen
'Maar nu komt er toch iets eigenaardigs.
Die school, waarvoor deze twee gronden in
de allereerste plaats en boven alles gelden,
is de Hooger© Burgerschool.
De Commissie van Toezicht op het M. O.,
om advies gevraagd, vroeg inlichtingen (vol
gens Bijlage biji 't voorstel van B. on W.)
aan den directeur -der IT. B. School. Deze,
bökend met wat de leeraren gewoonlijk te
gen de bestaande salarisregeling aanvoerden
(to laag aanvangssalaris voor 2024 lesuien
en Voel te lang tijdsverloop oer do verhoo
gingen intreden, nl. 3 en 10 jaren), deed
een uitgewerkt voorstel tot herziening aan
cl© Commissie toekomen, dab hiervan ge
bruik maakte voor oen advies, ten opzichte
oencr herziening, aan B. en W.
geacht om een
En B. en W. ncmort eenvoudig heb voor
stel van curatoren Van 't gymnasium over,
dat hierin bestaatde regeling wordt aldus
gewijzigd, dat er nog twee veriioogingen van
5 tot oen maximum van 100 bijl komen.
Zonder eenigcu grond aan te geven, dcc-
len B. on W. in do bijlage mee. t1 het hun
wensdhelijk voorkomt, de bes» ido basis
der regeling niet te veranderen, terwijl, ge
lijk hierboven is meegedeeld, vooral deze
basis door sollicitanten en leeraion als de
groote fout onzer salarisrege-ling werd be
schouwd. D© Commissie van Toeziolit bad
dan ook voorgesteld! 5 drie-jaarlij'kschc v©r-
hoogingen van 100, maar tevens
ft. liet traktement voor 20 wekelijiksolie
'lesuren 'bedraagt 1900, voor ieder uur
meer, 60 per wekelijiksoh lesuur
b. de bijzondere verbooging voor den doc
torstitel vervalt.
En nu wil het ons voorkomen, dat juist
deze twee voorstellen, rakende do basis der
tegenwoordige regeling, bij een invoering
uitstekende verbeteringen zullon blijken te
zijn.
Door als grondslag aan te nemen 20 les
uren 1900 eu 5 drie-jaarl. veHioogingen
van 100, komt een leeraar met 20 lesuren
tot een redelijk traktement, al is dan 'het
maximum niet te hoog.
Maar hij, die door toevallig© omstandig
heden meer uren. moet geven, moet voor
die meerdere uren betaald worden.
Immers, ook de uren boven da 24 worden
betaald en zeilfs wel met 100 por lesuur.
Is het nu niet billijker ieder uur boven
de 20 met 60 to betalen, dan ieder uur bo
ven de 24. met 100 D'ö zucht naar een zoo
groot mogelijk aantal lesuren boven do 24,
om het traktement te verbeteren, zou groo-
tendeels vervallen; de leeruren komen te
genover elkaar in een zuiverder verhouding
te staan.
Ter verduidelijking geven we hier een ta
belletje van do salarissen voor de daarvoor
geplaatste uren a. zooals zei nu zijn b. zoo
als ze zullen zijn bijl 'b voorstel B. en W.
o. zooals ze zullen zijn bijl 't voorstel C. v.
T. M. O.d. bij Rijksregeling.
Bijl de aanvangssalarissen dei' lsto rij',
komt dus nog 300, bij die der 2e en 3 e rij
nog 500 als venhoogingen, terwijil cl© saia-
risregoling bijl bet Rijllc aldhs is
Een vast salaris van 800;
voor ieder uur der eerst© 10 60, na 4
jaar 70, na 8 j. 80, na 13 j. SO en na
18 j. ƒ100;
voor iecler uur der tweede 10 na dezelfde
jaren 50, 60, 70, 80 en 90
voor do overige uren 40, 45, 50, 55 en
60.
Aanvangssalaris
1 ')ra
a.
b.
c.
R ij ks regeling
""i
'i 2
Tegenw.
Voorstel
Voorstel
Aanv.
Na 4
Na 8
Na 13
Na 18
regeling.
B. en W.
G. v. T.
salaris.
jaar.
jaar.
jaar.
jaar.
Wat de veriiooging voor den doctorstitel
betreft, deze is hierop gobazcerd, dat dozo
titel oen Waarborg is voor algemeen© ont
wikkeling,
Daargelaten nu, of daarop ook iets zou
zijn af te dingen, zou men kunnen vragen
wat is do eerste eisoh, die men "stolt bij een
sollicitatie.?
D'szcisi d© sollicitant een goed docent?
Is liiji dat niet, welnu, men neme bom
niet, is hij' .dat wel, dan sta bijl gelijk met al
zij'n collega's. Mien zou dus even goed kun
nen vragen s geeft d© doctorstitel een waar
borg, dat d© bezitter eivan een goed do
cent is
En bovendien die ai gem (Jeu o ontwikke
ling is iets geheel individueels, iets g'cheol
persoonlijks, zooals ieder uit zij'n ervaring
ilieoft kunnen leeren. Wil men di© extra be-
loonon, goed, maar dan van allen, clie deze
algemeen© ontwikkeling bezitten, niet deze
verbinden aan oon titel.
Do R ijfcs r e g el i n g kent dan
ook geen titels, zijl kent alleen
bevoegdheden.
met minder uren, die natuurlijk eveneens
in een verbetering moeten deelcu. Maar
daar de kwestie meest loopen zal over do
regeling' der uren boven de 20, 't zij vol
gens 't voorstel C'. v. T. v. 't M. O. of vol
gens een goavijiagdo rijksregeling, bijv. zon
der de laatste veriiooging, willen 'wij van
do salarissen van di© leeraren een lijstje
geven, terwijl we buiten beschouwing laten
de 200 voor den conrector uitgetrokken,
en bet tracl ement van een der leeraren, dat
minstens zoo 'hoog is als eenig te stellen
maximum.
Blijft na deze beschouwingen nog over d©
vraag: welken invloed zullen de' voorstellen
van B. on W., van de Commissie van Toe
zicht en van de Rijksregeling hebben op do
onderwijsuitgaven
Door B. en W. is beweerd, dab de door
hun voorgestelde wijziging dit jaar aan de
gemeente zou kosten 780. Maar oncler de
leeraren zijn er twee met 9 ©11 twee met 8
dienstjaren, deze zullen dus dadelijk een
verheoging ontvangen van resp. 100 cn
200. Echter deze hoeren zouden ook met
de bestaande regaling resp. over 1 en 2
jaren elk een veriiooging van 200 ontvan
gen, zoodat clezo regeling aan de' gemeente
kost ƒ800, loopende over twee jaren, ter
wijl dan de salarissen van de nieuw© rege
ling weer gelijk zouden zijn aan di© van de
oude regeling.
D'ö toelichting van B. cn W. is hier dus
onvolledig.
Nu spijt het ons, alleen in staat te zij'n
een vergelijkend staatj'© te geven van de
traktementen der leeraren, die 20 of meer
uren hebben, terwijl er ook 'leeraren zijn
o o m oiflio o lo o m o
c-i ira io w o i o o c-i 1 o c-i
Cl Cl Cl CM cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl
4- -|- 4- -f- -1 -j-
~r v
j-
1.0 000000000000
l> O O 1.0 O 1(3 Cl 00 W CO Cl w O
Moooooi-wonooooo
Cl Cl Cl Cl Cl C! Cl O Cl Cl Tl Cl
O O O O O
O C O O
O
O
O O
O O
O O O O O O O
O O O O O O O
W w CO CO Cl Cl Tri
-\1- -f- 4- -j- -|b
ooooooooooooo
©WO© 00 <S OO Cl O s? GO O w
ci w m co cioooroo-
Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl W Cl Cl —l Cl
n
O O O O O
O O O O cc
t H
'JUSO^
,Jl°AV
(jsnotQ
-aojtu
-1001
O o
"T"!
O O
CO O
G-l Cl
O O
O O
CJ Cl
~r *r
O O
O O
t> l>
Cl Cl
O o
O O
rrH *1
O O
O O
LO
Cl Cl
O O O Cl O O O
O O O O O O O
HC-OOQOO
Cl Cï f 1 -4 -Ti t
O O
O O
Cl cl
O O O O O
O o O O O
—i r-t -ri -c -n
J- -!- -I- -r
O O
O O
Cl Cl
OOOGOOOOOOOOO
GO O O O O O O O O O O O
1- Cl L— t- HO -1 e— O O CC- O O
Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl TT rr< -r -rl
lowo—ioo-hmci—i^no^
Cl Cl CO CO Cl cl Cl CO Cl Cl CM Cl CM
r? Cl Cl O OO OO co
W -r
I -ri-
Uit deze staat kan ieder zijn gevolgtrek
king maken.
De door B. en W. Voorgesteld© wijziging
zal in do eerste) drie jaren gezamenlijk kos
ten voor deze riji leeraren 300
ïltet door d© Comm. van Toez. voorge
stelde (30560 en 300 en 500) mm
29370 en 1300) is gelijk aan 690.
Geen van beide voorstellen kan dus ge
noemd worden bezwarend vo'or onz© finan
ciën te zijn.
Op den duur zullon natuurlijk de bij de
herziening bedoelde 4d© en 5de veriiooging
bij 12 en 15 dienstjaren moeten volgen, al
lereerst voor C, D, E en P.
D'e Rijksregeling zal voor dit jaar weinig
meer bedragen, dan do voorstellen van B.
en W. en van de Comm. v. Toez., maar bij
een volledige toepassing der veriiooging
zouden de uitgaven stellig bezwaiend zijn.
Overweging zou echter verdienen de Rijks
regeling zonder de laatste veriiooging, zoo
dat de verhoogingen acihtcr B tot en met E
d© laatste' zijn. De' berekeningen daarvoor
rijn uit de gegevens van dit artikel gemak
kelijk af te leiden.
Jhr. II r. P. X J. M. Ycrliryen f
Tp lietlogenboich, is overleden jhr. mr.
F. X. ,1. M. Veihi-yeri, laaddieer in het ge
rechtshof klaar.
Spoorwegcnqnêto.
De. Stnatscomn:i«siö vnn enquête omtrent
het spno' wegpersoneel ?nt 11 Janunri en
volgende (Innen vergaderen tot het vaststel
len tan haar vtuslag.
Bescherming van tien arbeid.
Het sedert lang verwachte wetsoutweip,
houdend© bepalingen ter bescherming van
den arbeid, is thans verschenen. Het be
vat niet minder dan 444 artikelen cn do
Memori© van Toelichting beslaat 92
paginas druk.
Do hoofdgedachte van het wetsontwerp
is: dat heb aibeidsverniogon in den boezem
der natie, zonder bescherming van over
heidswege, aan zich zelve overgelaten,
schade' lijdt. Do overheid moet zoowel over
hen, die subjectief in aibnoimalen toestand
verhoeren als over lien, die m objectief ab
normale bedrijven werkzaam zijn, linar
schild ter bescherming en ter beveiliging
opheffen.
D'ö noodzakelijkheid! hiorto© bc-staat èn
met het oog op da thans levend© arbeiders,
èn niet minder met heb ocg op de gezonde
levenskracht van liet opkomerd en toekom
stig geslacht.
Do hesiaando arbeidswet van 5 Mei 1S89
en de veiligheidswet van 20 Jidi 1895 be
wegen zich reeds in die richting, waar zij
beiclen beoogen bescherming vah peisouon,
in hoofdzaak arbeiders. Doch zij zijn met
volledig en daarom heeft de Regee-ring ge
ineend do "bescherming Van den aiboid op
nieuw on meer volledig t© moeien regelen
door alles in do wet op ie nemen of, op
grond der wet, door algemeeuei maatregelen
vau bestuur.
Thans wordt ook ihct leerlingwezen gere
geld, waardoor een andere verhouding zal
'komen tusschen meester cn leerling cn hei
den, meer dan nu, zullen loeren naast cn
niet tegenover elkaar te staan.
De volgende onderwerpen zijn in hot
wetsontwerp geregeld
1. een wijziging in vorm en inhoud van
de bepalingen der bestaande arbeidswet;
2. de hoofdinhoud der veiligheidswet is
gewijfcigd overgenomen
3. de algemeen© maatregelen van bestuur,
krachtens beide' wetten uügcvaandigcl, wor
den herzien en zooveel noochg aangevuld;
4. door het overnemen van den hoofd
inhoud der veiligheidswet komen in het
ontwerp voorschriften Voor, die mannen,
werkzaam in fabrieken cn werkplaatsen,
'beveiligen. Daarnaast zijn regelen gertold
met bebiekking tot den arbcid=duur van
mannen, die in fabrieken of werkplaatvui
met abnormaal schadegevaar werkzaam
zijn
5. in het ontwerp zijn voorschriften op
genomen ter beveiliging van lien, die werk
zaam zijn bijl bet laden en lossen van
schepen
6. bepalingen zijn in het ontwerp opge
nomen lor bescherming van personen die
in dienst zijn van sommigo openbare mid
delen van vem-oer. Buiten het ontwerp valt
het personeel, werkzaam bij?spoor- of tram
wegen, waarvoor reeds voorschriften be
staan omtrent dienst- en rusttijden. Het
ontwerp bepaalt zich, ton aanzien van het
vervoer, tot liet vervoer met rijtuigen en
wagons, die geregeld langs een bepaalden
weg dc personen vervoeren, die zich daar
toe aanmelden
7. ton aanzien van personeel, in winkels
werkzaam, bevat het ontwerp tweeërlei
soort van bepalingen. In de eerste plaats is
voorgeschreven, dat aan heb bedienend per
soneel 'gelegenheid om t© zitten moet wor
den verschaft. En ton tweede zijn voor
schriften opgenomen mot betrekking tob
den werktijd van jongens, meisjes en vrou
wen, die in ecu winkel werkzaam zijn;
terwijl ook de mogelijkheid is geopend, dat
eveneens ten aanzien van mannen bepalin
gen vau soortgelijke strekking kunnen wor
den vastgesteld;
8. wordt het leerlingstelsel ingevoerd.
AVat de wet oncler .arbeid" verslaat.
wordt aldus omschreven
Ond'er arbeid worden verstaan alle werk
zaamheden, verricht in of ten behoeve van
cenig bedrijf.
En wat ouder „werkzaamheden'" wordt
begrepen, vindt men aldus omscliieveii.
Werkzaamheden verricht, a. om daardoor
winst of voordeel te behalen of tc doen be
halen; of b op een plaats, waai toe liet
publiek tegen betaling toegang heeft; of
c. ten aanschouw© van publiek dab tegen
betaling binnen een open of besloten ruim
te is toegelaten, worden geacht in of ten
behoeve van cenig bedrijf t© hebben plaats
gehad, tenziji, Voor zoover betreft- do werk
zaamheden, ïbedoold onder b. of c. blijkt,
dat dezo worden verricht uitsluitend niet
een liefdadig doel.
"Voorts worden werkzaamheden, verricht
in een inrichting voor vakonderwijs, als
arbeid beschouwd niet alleen wanneer zij
