57"e Jaargang. Zondag 28 Februari 1904. (Mo. 11403. Derde Blad YLAAMmam., Gemeenteraad. 1KDISCIIE PENKEASSEX. ALLERLEI. SGHIEDAMSCHE COURANT Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering \an Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaalVoor Schiedam en V1 a a r d i n g e n (1. 1 25. Fianco per post fl. 1.65. Prijs per weekVoor Schiedam eaVlaardingen iO cent, Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur aan het bureau bezorgd zyn. Bureau t Boter straat 68, ti-Ti Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naai- de plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hier van zijn gratis aan het Bureau te bekomen. In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde ïtleine advertentiiin opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Intcrc. Telefoon No. 133. Vergadering op Vrijdag 2ö Febr. 1904, des namiddags ten 2 ure. Vooratter do hem- R. A. Verploegh Chns- burgemeester. Aanwezig 14 leden. Afwe zig do hecren van Bmiren van Heijsb en van Dam. Eén vacature. Dte publieke tribune is stampvol. De voorzitter opent de vergadering. De notulen van de zittingen van 20 Nov. en 29 Deo. 1903 en die van 16 Febr. 1904 wor den ongewijzigd vastgesteld. De voorzitter deelde c-cnige cijfers mede aangaande don toestand der gemeente. Lonp der bevolking1 Jan. 1903 19,415 zielen, door geboorte en vestiging in den loop van 1903 in do gemeente nam dit aantal toe met 2435, door overlijden oil vei trek verminder de het aantal met 1263, zoodat op 31 Dcc. 1903 Vlaardingen 20,537 zielen tolde. Het geboortecijfer bedraagt 4 cn het sterfte cijfer 14 op do 1000. (Gemiddeld in Neder land 18 op do 1000.) Beweging in de haven in don loop van bet jaar kwamen binnen 8593 schepen, ter- vijl in de havens aanwezig waren 5 s.s 257 loggere en 40 'bommen, tegen het vorig jaar 241 loggere en 154 bommen. Opbrengst belasting in 1903 f 100,457, terwijl bogrootingscijfer bedroeg f 87,590. Schuld dw gemeente op 1 Jan. 1904 bedroeg f 1,629,800 Waarvan, op rekening der gas fabriek komt. Rente en aflossing over Gasfabriek 330,920 f 1,298,880 1904 ƒ93,297 „21,476 Bagchus, E, Binnendijk ITzn. en J. J. van Uteyst. Aanbeveling tor benoeming van leden der commissie tot wering van schoolverzuim. Benoemd wordenle categorie: L. van Leeuwen, J. W. iMaassen, Jb. Schouten 2o categorieA. Schouten, C. Visser Gz. 3o categorie: S. van Kampen, P. J. van der Schaar; 4o categorie: 'M. de Heer, Jobs. van Leeuwen Voorstel van B. on W. tot verlaging van het maximum-aantal vergunningen voor den kleinhandel in sterken drank. 71,821 De opbrengst aan eigen bezit (huizen, lan derijen, erfpachten enzc.) bedraagt 69.GS1. Be voorzitter wijst aan de band van bo venstaande cijfers op don gunstigen toestand der gemeente, zooals die in niet veel ge meenten in Nederland wordt aangetroff-n. Het kwam hem echter voor, dat onder hoe grootei- welvaart men leeft, men des te voor zichtiger moet zijn met de uitgaven. 'Men moet, zei spr,, des te moor indachtig zijn op ongunstige tijden, nu do gemeente aan den vooravond staat van zeer groote uitgaven als overbrugging, rioolbemaling ton oosten en ten westen van do haven, Hij' doet daarna medcdeeling van de in gekomen. stukken, o. m, eon missive van den grootmeester van. II. M. de Koningin-broe der, de Ranitz, met dankbetuiging voor aan geboden huid©. Missive van don minister Van binnen!, zaken, .houdende mededeoling dat liiji in het gewijzigd art. 20 van de in structie voor don ontvanger geen tegenstrij digheid zag met do wet. Van Gcd. Staten missives met goedkeu ring van verschillende raadsbesluiten, ver der missive waarbij aan J. Tlronkhorst, on derwijzer, een rijkspensioen van SG7 weid toegekend. Al deze missives worden voor kennisge ving aangenomen. Aires van D. v. d. Vlis met verzoek om do kennis niet af te schaffen. Adressant Kgt dat biji het rapport der sedert 20 Juli 1903 ingestelde commissie, geen onderzoek is ingesteld op de kermis zelf. Dit adres zal Biet een adres van gelijke strekking, onder teekend door eenige ingezetenen, behandeld worden bij het betreffende voorstel. Aan C. It. Diehards, T. Schilkiman, E. öpaan en. B. Kouwcnlioven wordt op hun °f haar verzoek eervol ontslag verleend als onderwijzer of onderwijzeres. 9 bezwaarschriften in zake den aanslag in don H. O., worden in handen gesteld van c'n W. om advies. Adres van W. Moorman om een flinke subsidie ter zake van zijn tramomnihus- hensb, wordt op voorstel van den heer Kiik- Aangeuomen. Voorstel van B. en W. op liet verzoek van K. van Zeventer om te worden aangesteld tot makelaar in haring, viscli en aanverwan te artikelen. De heer Kikkert meent dat deze be noeming niet op den weg van den Raad ligt en stelt voor in beginsel te besluiten geen makelaars te benoemen. Na ampele discussie wordt do voordracht dcor B. en W. ingetrokken cn het voorstel aangehouden tot de volgende vergadering. Intussohen zullen B. cn W., op verzoek van don heer Schippers, inlichtingen inwinnen omtrent do noodzakelijkheid cn de instruc tie van bedoelden makelaar. Voorstel van B. en W. tot bepaling der vergoeding voor liet gebruik van den prik- kenleiggcr. Aangenomen. Idem op het verzoek van de hoofden van scholen B en A inzake de vergoeding voor huishuur. Aangenomen. Idem op het verzoek van de afd. Vlaar dingen van den Bond van Ned. Onderwij zers om gebruik te maken van een school lokaal tot het houden van vergaderingen. De heer II o o g c n d ij k kon zich met 't ai'gument van B. en W. niet verecnigen,waar zij advisocren om afwijzend op het verzoek te beschikken. Het lijkt hem toe of cr ge zegd wordt- „we hebben nu eenmaal een Ouderwijzere Genootschap, waarom dan nog een Boud?". Spr. gelooft nies dat do lich ting waarin de Bond zich beweegt., bij B. en \V. invloed beeft uitgeoefend en 'magt waarom liet college zich partij stelt tegen over den Bond. Spr. vindt B. en W.'s a'ga- 111 ent vreemd en kan niet de vrijheid vinden om dam voor den Bond een schoollokaal te weigeren. Ilij' venseht den Bond te zien be handeld als elke andere vereeniging. De Voorzitter antwoordt dat de „richting'' van den Bond niet als argument gold, maar wel achten B. en W. het niuder wcnschelijk fracties en afd. steeds maar weer te gemoct te komen in haar verzoeken. Spr. wijst er op dat de Bond in sommige doelen van ons land niet zoo onschuldig is en brengt in herinnering de houding dier ouderwijzere bij de debacle van liet vorig jaar (Aprilbeweging). liet zich mengen in dergelijke zaken, zegt spr., lag niet op den weg van do ondeiwij- zers, die do belangen van het ond'erwijs die nen voor te staan. Een gematigd gemeente bestuur is daarom huiverachtig don Bond tenville te zijn en het is 't gemeentebestuur niet kwalijk te nemen dat zijl ook dit feit als argument in de weegschaal legt, Db heer K i k ik e r t wensdkt de statuten van den Bondi te loeren kennen en in geval daarin stond omschreven als doel de belan gen van het onderwijs te bevorderen, dan zou hiji op bet verzoek niets tegen liebben. Spr. weiischb daarom 'liet voorstel aan te houdton. De Voorzitter waagt of men het als een recht beschouwt dat onderwijzers schoolgebouwen voor hun vergaderingen ge bruiken. De beer II o o g e n d iji kNoch als echt. noeh als onrecht. Ik zou deu Boud niet vil Ion toeroepen: Gij zijt niet waardig om in dat schoolgebouw te vergaderen. D'e lieer Vcrslove ziet geen reden om liet voorstel aan te houden. Men ziet te goed wat do Bond beoogt. De heer Uioe goudrijk: Weet u dan kerb gorenvoyeerd aan B. cn W. oin advies. Aan de ord© is Beëodiging vau don plaatsveiv. secretaris. 3 ^e01' THn'dijk, commies ter secretarie, -"rt in handen van den voorzitter de voor geschreven oodon af. Tot onderwijzeres aan school A wordt be noemd! mej, J. A. I. Biel email, to Naald- o» mej. C. W. M'atbhijs, te Krimpen «ik aaa sc'10°l C. mej. J, A. Kielstra, I» do commissie van schatting der huur- waarde van lokalen voor den kleinhandel derken drank worden .benoemdA, liet voorstal van B. cn W. om afwijzend te beschikken op 't verzoek, werd daarna aangenomen met 10 tegen 4 stemmen, die van de hecren 'Iloogendijk, v. d. Valk, L v. Gelderen en Kikkert Voorstel van B. en W. op het verzoek van de firma IJzermans Co. om do gehou wen aan den D'ayer tot 31 Deo. 1904 te mo gen buien'. Na verwerping van een voorstol- Kikkcrb om de huur to bepalen op ƒ1000 per half jaar, wordt B. en W.'s voorstel aange nomen. Vooistel van B. on W. op heb verzoek van G. Akkerman om goedkeuring van den aan leg van een straat. Aangenomen. Achtereenvolgens worden do voorstellen an B. on W. cp do verzoeken om gemeen tegrond in erfpacht van A. de Bruijn en do Ver. voor bijiz. Chr. schoolonderwijs aange nomen, evenals de voorstellen op do verzoe ken Oiii wijziging van crfpachtsvoonvaaiden van de Gc»bs. van Buuren van Heijst, A v. d. Windt, F. Paalvast en D. A. v. d. Vlis, A. de Bruijn, L. Meyer, A. J. Versteve, De voorstellen op do verzoeken tot vergun ning van 't hebben van oen gebouw met an dere dan stoenen wanden van W. Post en A. Hoogerwerf, worden daarna keurd. goedge- Afschaffing der kermis. van Raad in zijn jeugd heeft kennis gehouden en het gaat, volgens liem, niet aan nu togen de kennis te stemmen. Die heer Moer m a n acht het feestvieren buitenaf slecht en wil do kermis behouden in 't bijzonder voor de kinderen der Vlaai'- dingse.he arbeiders. De heer IJzormans zegt van een tap per vernomen te liehben, dat afschaffing der kermis hem. op een netto-verlies van 225 gulden zou komen te staan on spr. wil de kermis opofferen om tie toename van drank misbruik te koeren. De heer PI o o g o n d ijk wijst op de car navals-feesten in 't Zuiden van ons land cn op de meening van den commissaris van po litic, dat na afschaffiug der kennis het drankmisbruik zal toenemen. Do Voorzitter zegt reeds me ei malen zijn meening in dit vraagstuk te bobben kenbaar gemaakt. Hij zou het betreuren wanneer zonder bewijzen van noodzakelijk- licicl <1© kermis werd afgeschaft. De motie-II o o g e n d ij k, in stem ming gcbraolit, wordt verworpen met 5 te gen 9 stemmen. Vóór stemden do hoeren v. Dhsseldorp, L. van Gclderen, 'Moerman, Kikkert en Uoogendijk. Het voorstel tot afschaffing dat de Bond slcdlite dingen beoogt? De lieer Ver stove: Zij beoogt op ruiende dingen. Do heer II o o g o n d' ij] k Elke partij doet zulks, wanneer zij de onderliggende is. De discussie over dit voorstel werd daar na gesloten om over te gaan tot stemming. Het voorstel-Ki kik ert (uitstel en in zage der statuten van den Bond) wordt vor worpen met 6 tegen 8 stemmen. Togen stomden de hoerenFigée, v. d. Windt, D'roppert, P. v. Gelderen, v. Dussel- dorp, Zonneveld, IJzermans en Versteve. Vóór do hoerenHoogendiijjk; v. d. "Valk, L. v. Gclderen, Kikkert, Moerman on Schip pers. Naar aanleiding van een bedenking den heer Droppert geuit tegen het rappoit in zake do kermisafscliaffing, zegt de lieer 'II o o ge n d ij'ik, dat hij zijn stem aan het bizonder onderwijis niet heeft willen ont houden, doch persoonlijk ertegen gekant is, omdat het verwijdering geeft tusschen jon gens en jonge us en meisjes en meisjes van eenzelfde vaderland. Wat de kennis betreft acht do lieer Hoe g e n d ij k dit volksfeest, volgens zijn per soonlijke meening, met fraai, doch aan de hand van een artikel uit „de Nederlander'' (liet blad van jlir. Lobman) waarin van het veelbesproken hofbal gewag wordt gemaakt, venseht hiji den raad er op te wijzen, dat hij zich niet moet opwerpen aïs tuehtnn ester van anderen en de vrijheid van anderen niet moet belenmieien. De partiji van de voor standers der afschaffing meent het volk diarmedo een dienst te bewijzen, doch treedt daarbij' dwingend op. Spr. meent dat de heer D'roppert cn zijn medestanders in den raad zich te goeder trouw door liet ver zoek tot afschaffing hebben laten leiden, Lij heeft weinig moed en hoop dat er op do zaak wordt teruggekomen en hij wil zijn best doen om van den raad den blaam af te werpen van tuclitnvecsterechnp en ouver- d r aagz aamh ei d De beer Hoogendij'k stelt daarom voor de volgende motie:. De Raad, kennis genomen be'bbeude van de rapporten en gehoord de discussier in zako het kermis-viaagstuk, erkennende de plicht, dis op elk weldenkend mcnsch lust, zijin medomensch principieel vrij to laten in zijn denken, doen en laten, blijk willende geven van zijn stroven naar verdraagzaamheid, besluit de bestaande kermisdagen to handhaven met eerbiediging van don Zon dag ten behoove van anderedenkenden. D'e heer Kik kort verdedigt het be houd der kennis. De lieer v, Dussoldorp verklaart dat do lezing van het rapport der commissie een teleurstelling voor hem was. Waar in do motie van 20 Juli 1903 gewag word gemaakt van een in te stellen onderzoek naai- de uit spattingen cp de kermis, vindt spr. in het rapport geenszins feiten of cijfers. Wan neer spr. feiten van onzedelijkheid tie., waartoe do konnis aanleiding gaf, worden voorgelegd, dan zal hij voor de afschaffing stemmen. liet rapport van den commissaris var, politie, die dag en nacht het verloop dei- kermis gadesloeg, laat zich gunstig over de kennis uit. Spr. is door het rapport der commissie niet overtuigd van do noodzake lijkheid om te kennis af te schaffen, hij zal tegen do afschaffing stemmen om de een voudige kermis-vreugde niet aan het volk te onthouden. De heer Schip pers meent dat de ge meenteraad niet alleen de stoffelijike, maar ook do zedelijke belangen der inwoners moot behartigen. Ieder is vrij, te doen en te laten wat 'hiji wil, doch de kermis mag door hot gemeente-bestuur niet gesanctioneerd nor- den. De beer II o o g e 11 d ij k wijst op een in consequentie in de woorden van den vorigen spreker. Als men ieder vrij wil laten ;n zijn doen en denken, dan moet men niet begin nen met de kermis af to schaffen, Spr. houdt er zich van overtuigd, dat eik lid van den der k e r m is wordt a a n g e n o m en mot 8 tegen 6 stommen. Tegen stemden de hoeren: van Dus- seldorp, Iloogemlijk, van der Valk, L. Geldcren, Moorman en Kikkert. Vóór stemden de hoerenVersteve, Zonneveld, Schippers, Eigée, v. d. Windt. Droppert, P. van Gclderen en IJzermans. Verschillende ontwerp-besluiten tot wij ziging der gemeente-begrooting, dienst 1903 en 190-1, worden daarna vastgesteld. Do heer Schippers vraagt wanneer of een plan en een begrooting van kosten voor d' nieuwe havenwerken kan worden ver wacht. De V oorzitter antwoordt dat de di- emeentewerken een opzichter recteur van gi en een teekenaar speciaal met het vervaar digen van een plan heeft belast, zoodat zulks over eemgen tijd tegemoet kan worden gezien. Niets meer aan de orde zijnde, wordt de vergadering gesloten. XLIX. In 1878 word door een zgn. Centraal Co mité in Nederland besloten om een oplei dingsschool te stichten voor Inlancbehe evangelisten en ouderwijzers bij' do zendings scholen. Het noodige geld was spoedig bijeen cn men koos bet Christelijke Depok als stand plaats voor die inrichting. Dank zij de welwillendheid van den heer He lineman li heb ik alles gezien en ook zeer lang met de leerlingen kunnen spreken en alhoewel mijn godsdienstige overtuiging he melsbreed verschilt met die, welke te Depok gele era a rd wordt, zoo geef ik toch gaarne loe, dat daar nuttige arbeid wordt verricht, arbeid, die zegenrijke gevolgen moet hebben voor do verwilderde heidcnscho rassen in onzen Archipel. Do lozers moeten weten, dat naast de Mohamniedaausche inlanders, die een ge- openbaarden godsdienst belijden en aan oen oenigeii God gelooven, er ook nog op Suma tra, Borneo oil in de Molukkcn geheele stre ken aangetroffen worden, waar een bar- baarscb heidendom tot do grootste gruwelen aanleiding geeft. Zijl die onder do inboorlin gen daar hun leven wagen om het Evangelie» vin. Liefde ingang to doen vinden, zijn hel den, waarvoor elk rechtgeaard Nederlander den grootste» eerbied hebben moet. Zij doen zeker lieg nuttiger arbeid dan de dominé's op Java, die biji een zeer good tractcmcnt een vrij! wat kalmer en rustiger leven leiden. Hier op Depok duurt de studie vier jaar en er zijn dus vier klassen, elk van ongeveer tien leerlingen. Ieder jaar worden de jongelui van 't oud ste studiejaar naar huis gezonden, Lc-rug naar den zendingspost, waarvan ze afkom stig ai ju. Men heeft cr Batakkcrs van Sumatra. Al- foeren uit do 'Molukken, Papoea's van Nieuw-Guinea cn Dajakkers van Borneo onder, 't Was voor mij zeer belangwekkend om zoo van nabij» eens kennis te maken met beschaafdere elementen uit die verre mdj nog onbekende» landstreken. Ik vind '4 intussohen erg jammer, dat de jongens niet wat mildere denkbeelden jegens andersdenkenden worden ingeprent. Ze zijn heilig overtuigd', dat die door liet Opperwezen voor het hellevuur bestemd zijn en grappig'klonk d'e angstige vraag van een Sangireesje: „U bent tocli niet Roomseh, m ij n li e e r V' Ik antwoordde ontkennend, doch kon niet nalaten te vragen of dat dan wel zoo erg doorhem gevonden. ao»u zijn! „O j a, m ij n ill e e r, d a t z o u ik vree- s o 1 ijl k gevonden h b b en, ik houd nu al veel vau TJ on w iji z o u »d c n tocli onmogelijk brooders kun nen zij n, als IJ Roomscli was ge weest De goede jongen had eens moeten welen, dat ik natuurlijk vriji wat vorder van 'li om afstond dan van do Roomsoh-Ka- thoüeken, vooral ook omdat zijn antwoord op mijnt vraag mij al zeer onverdraag- z a a m en weinig in overeenstemming met de Christelijke liefde voorkwam. Hoe het zij», ze maakten overigens een zeer aangenamen indruk, die seminaristen, mei hun vloeiend Bijibel-Maleisch, hun le vendige manieren, hun ongekunsteld© geest drift voor de Leer, die zij» de eenig ware ge looven. Er zat pit in dio lui en ik geloof, dat de zendelingen lieel voel genoegen «'an hun Inlandscihe helpers ondervinden. Ze ontvangen behalve 't noodige vakon derwijs, ook nog onderricht in de kerkge schiedenis, d»e aardrijkskunde, de geschiede nis van Nederland (dat zij tusschen twee haakjes hoog vereeren!) cn do Algemeen© geschiedenis (de laatst© natuurlijk nog al beknopt). Zij worden geoefend in liet spre ken voor do vuist, in heb behoorlijk zingen der psalmen en gezangen en het schrijven van iMalehdh© opstellen over godsdienstige» onderwerpen. Ook loeren zij» viool, orgel en bazuin bespelen, terwijl er bovendien oen flink geschool fanfare-muziekkorps is, dat mij eeuigo blijken van z'n geoefendheid heeft gegeven. De school riet cr keurig en papa' uit en er woidt uitstekend voor de jongens zorg gedragen. Zeer menschkundig vind ik 't van broe der Ilennemann, dat hij do knapen in zake Ideeding tot don grootsten eenvoud dwingt. Z© loopen in blauw© ikielen en broeken, dra gen schoenen noch hoofddeksel en zien er bepaald armoedig, doch zindelijk uit. Ieder leerling lieeft een heel klein kamer tje tot zijn beschikking, zoo iets» als een kloostercel, dat echter door den bewoner zoo gezellig mogelijk is ingericht. Nergens ontbrak het portret van Har© Majesteit en den Prins en toen ik over onze Vorstelijke Familie begon te vca-tellon, glin sterden al die trouwe bruin© kijlkers, dat ■liet eeu lust was om aan te zien. Do schoollokalen zijn ruim en frisch en doen eenigszins deuken aau die op de Dok- ter-d ja wascili col Jammer vind ik 't ook, dat det jongelui geen Iiollaudscih leeren, zo zouden onze taal op de Buitenbezittingen kunnen helpen ver breiden. Misschien kan het machtige Algemeen NeJeriandscli Verbond er iets aan doen. ■Het zou voor de verdere zelfstudie van die jongelui ook van veel waarde wezen. Hoe het zij, ik herhaal nog eens, ik Jieb een zeer gunstigen indruk gekregen van het Seminarie van D'epok en van d© a.s. Inland- sche evangelisten cn ik beveel d»eze inrich ting ook in klinkende belangstelling van anderedenkon aan. Na een hartelijk afscheid' van broeder Hcnnemaim en de jongelui, kropen we weer in liet rijtuigje, reden naar 't lmis van va- dor Loen en verwerkten onze aanteekenin- gon tot de Penki\rseii 4S en 49. D»epok. En thans gaan w© Dbpok al weer verla ten. We gaan nu regelreolit naar Tjiandjoer cn van daar zullen we eeu uitstapje maken naar liet beroemde Sindanglaja. Aan bet station gekomen, vonden wij ©r tot onze verrassing vele Seminaristen. Ja, Inlanders zijn net als huisdieren, ze voelen als bij instinct ©f men veel van heil houdt en iu slechts weinige uren had ik mij onder die kinderen der wildernis trouw© vrienden verworven, dat merkte ik wel aan hun hand druk, aan d-3 uitdrukking hunner donkere oogen Daar komt de sneltrein van Ba tavia, nog een laatst saluut van uit den waiggon ©n nagewuifd met zakdoeken, reed ik weer vorder naar mijn nieuw© pleister plaats, naar Tjiandjoer. Lt. Clockexer Brousson, b. d, In den trein tusschen D»eipok en Buitenzorg. Mooie dansvoorsékrïflen. Uit de kolonie/ San iBereira bijt Posaria.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1904 | | pagina 9