57"6 Jaargang.
Zondag 27 Maart 1904.
No. 11427.
Tweede Blad.
Speelplaats voor kinderen
I
INDISCHE PENKRASSEN.
lui.
BINNENLAND.
SCHIEDAMS SHE COURANT
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van ïoa- en Feettdagerp
Prjjs per kwartaalVoor Sohledaïa ea Vlaardingon fl. 1,25. Fr*nd&
per post 1,65.
Prijs per weekVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.'
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer mosten des middags vóór een uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Bnwmt 08.
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl, 0.92iedere regel
meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zy
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hier
van 7-ijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde Itleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
latere. Telefoon Ho. 123.
5
Druk wordt er gewerkt aan 't stukje tuin,
dat weldra de plaats zal innemen, waar-
eens de Wilhelminamolen stond. De omras
tering toont aan, hoe ver zich dit nieuwe
parkje zal uitstrekken, en ze lieeft tegelijker
tijd het terrein van den arbeid afgesloten
voor hen, die er vana| liet begin der sloo
ping van den molen een heerlijke plaats von
den voor hun vroolijk spel. Aan de Schie-
damsclie jeugd wordt weer een stukje van
haar speelterrein ontnomen cn haar spel
wordt ook nu weer voor oen klein deel te
ruggedrongen tot do, openbare straat, d. w.
z. tot de straat, waarop trams en voertuigen
en karren en voetgangers haar in haar spel
storen, of die zij lastig valt.
Ze wordt tot de straat teruggedron
gen immers hoe gaarne maakt die jeugd
niet gebruik van ieder ander plekje, waar
ze ongestoord haar spel kan spelen, onge
stoord en onbezorgd.
Men behoeve slechts in zijn herinnering
terug te roepen de heerlijke voorjaarsavon
den der vorige week en daaraan vooraf
gaande dagen, toen 't thans afgesloten stuk
je grond krioelde van vroolijke kinderen,
toen juichende stemmen getuigden van het
heerlijke genot, genoten op deze geïmpro
viseerde speelplaats.
Men behoeve slechts op een morgen tegen
9 uur de Broersvest langs te gaan, om de
vroolijke schooljeugd zich le zieti vermaken
op dat ongebruikte stukje grond, dat daar
ligt voor het Volksbadhuis.
Hoeveel vroolijker, prettiger stemming
van deze jeugd dan van die, die zich ver
zamelt daar over de Koemarktbrug, om bui
ten liever de klok van negen af te wachten,
dan zich voor dien tijd te begeven over dat
driehoekig imitatie-speelplaatsje in het ge
bouw, waarin ze, kleine kleuters als ze
soms nog zijn, in dc drie volgende uren wol
eens smachtend zullen verlangen naar de
zon en de lieve lucht, on vooral naar de
vrijheid, de ongedwongen beweging eener
speelplaats.
Een „speelplaats" bijna zeiden we
zonderling woord in Schiedam, een „speel
plaats", een echte, vrije speelplaats een
plaats, alleen bestemd voor de spelende
jeugd.
Mens sana. in corporo sano een gezon
de ziel in een gezond lichaam; het is
de spreuk van allen, die ijveren voor krach
tige lichaamsbeweging, het ligt in don mond
van hen, die vreezen voor overlading van
den geest en daarbij bang zijn voor de ver-
waarloozing van het lichaam in onzen „iti-
telleclucelen" tijd, hel is het devies van het
Nederlandse); Gymnastiekverbond, dat mee
deed aan de beweging om op de lagere
school de orde -en vrije oefeningen in te voe
ren.
En toen die eenmaal ingevoerd waren,
verplichtend waren gesteld (behoudens
enz. enz.), toen ging ieder onderwijzer, ol hij
oud was of jong, stram van dienstjaren of
vol jeugdigen levenslust, zelfs de meest def
tige achtiende-eeuwsche antiquiteit uit de
schoolwereld, zich klaar maken voor die ac
te, die hem do bevoegdheid schonk dit
nieuwe vak to onderwijzen, dat in li
chaamsoefeningen hot evenwicht zou her
stellen, dat heette moedwillig verin oken ie
zijn.
Hoe spoedig is deze Laatste illusie ver
vlogen-, vrije- en ordeoefeningen in oen stof
fig locaal bij slecht weder, vrije- en orde
oefeningen op de speelplaats bij mooi
weder zo zouden bevorderen een harmo
nische ontwikkeling der spieren etc., die
het spel niet heette te kunnen geven on in
plaats van de ontspanning van don geest'
na e°n paar uren hersenarbeid vroegen ze
voor den geest nog krachtiger inspanning.
Niemand zal hot zeker nog durven ont
kennen, dat het gereedstaan om dadelijk
°P bevel een lichaamsbeweging te kunnen
uitvoeren, minstens evenveel arbeid van den
geest vergt, als de onderwijzer in de daar
aan voorafgaande .'lesuren hoeft gevraagd.
En sedert1?"— do klacht over do overla-
(bng van den geest is er niet minder op ge
worden, men zou zelfs kunnen zeggen: ze
is spreekwoordelijk in dezen tijd; maar aan
het zooken naar herstel van het evenwicht
01 bet lichaam van het schoolkind ook
z!)n toekomend deel der opvoeding te geven,
wordt minder gedacht, dan aan het minder
zwaar beladen van don kinderlijken geest.
De sport wordt moor en meer een deel
van ons maatschappelijk leven, maar enkel
de sport voor de volwassenen en voor hen,
die de jaren der lagere school achler den
mg hebben.
De sport voor het kind het spel
wordt in m zelfde male meer en meer ver
onachtzaamd. Met recht zou men kunnen
vragenhor komt men toch aan dezen aller-
dwaastcn toestand? Heeft het schoolkind
niet evenveel, zoo niet meer aanspraak op
onze zorg in dezen?
Terecht of ten onrechte is er voor eenige
jaren sterk geklaagd over de toenemende
baldadigheid der schoolgaande jeugd en is
er gezocht naar middelen om die tegen te
gaan.
Zou niet een zeer eenvoudig middel dit
zijn: breng de jeugd van de straat, geef ze
plaatsen, waar ze ongestoord kan spelen
en ze zal er niet aan denken het publiek
lastig te vallen. Nu, nu ze haar heil op de
straat moet zoeken, en daar niet eens haar
spel kan spelen, zoekt ze, wat zeer natuur
lijk is, haar bezigheid in wat voor den voor
bijganger niet altijd aangenaam is.
Van deze idee schijnen ook te zijn uitge
gaan de oprichters vanecnvcreeniging, die
zich deze of de vorige weck te Rotterdam
heeft geconstitueerd, en die zich voorstelt
de baldadigheid der jeugd legen te gaan,
door aan die jeugd speeltuinen te bezorgen.
Vroeger reeds heeft Rotterdam er twee
gehad (die zeker wegens onvoldoenden
steun weer zijn verdwenen), Amsterdam
heeft er nog een viertal in verschillende
declen der stad. Zulk een speeltuin zou
ook voor Schiedams jeugd oen weldaad zijn.
Een genot zou het zijn voor de jeugd
een heerlijke „uitkomst voor menig ouder,
die zijn kind niet gaarne de straat opstuurt
en dus den levenslustigen knaap ot hm
vroolijke meisje in huis moet houden, op
dat ze verre blijven van de gevaren der
straat. En er valt niet aan te twijfelen, of
menig onderwijzer en zoo menig ander, zou
gaarne dc leiding onder en voor hcL spel
op zich nemen.
Die leiding is niet onkel een bijkomende
factor, maar hoofdzaak.
Wat wc echter reeds lang moesten heb
ben, isbij iedere school een flinke speel
plaats.
En niet bij enkele scholen, zooals nu
hot geval is, maar bij alle; niet enkel bij
de zoogenaamde volksscholen, maar ook
bij de andere.
Ja, vooral ook bij de andere.
De kinderen der volksschool moeten in
den regel meer aan zich zelf overgelaten
worden en zijn meer op straat, meer in
het spel, maar juist de kinderen der school
mol zijn straks genoemd driehoekig imi-
taüe-speeltuintje hebben te weinig spel, le
weinig lichaamsbeweging.
Ze gaan liefst tegen negen van huis, om
toch vooral niet te vroeg bij de school to
zijn, ditó daar op zoo'n allerongelukkigslen
hoek staat, zoodat op dat kneuterig speel-
plaatsjd ook nog altijd do valwinden ncer-
komop en het tot een echt tochtgat maken.'
Al zoo dikwijls is er gesproken over een
speelplaats bij die school maar 't is
lot nog toe» bij woorden gebleven.
Haastige spoed is zeidon goed ons
gemeentebestuur zal dit spreekwooid niet
tot een waar woord maken.
„Bij iedere speelplaats moet een overdekt
gedeelte zijn," heeft hot vroeger geheeton
en men zou mot een der scholen begin
nen.
En schoon dat „vroeger" een paar jaren
beteekent, de overdekte speelplaats is er
nog niet.
Maar we zijn een der weinige gemeen
ten, die schoolartsen hebben en zoo iemand
dan is het de arts, die de waarde van
hot spel voor de jeugd kent, dan is het
de schoolarts, die op hygiënische gronden
dc afwisseling van den geestesarbeid door
hel vrije spel geheel vrij op de ruime
speelplaats kan verdedigen en vuirede
voorkeur zal geven boven de „wandelin
getjes", die we zoo nu en dan tnssclien
de schooluren zien, jen dan zal hot ook
hier wel de den-aard-zijner-belreklcing-be-
wuste schoolarts zijn, die er telkens en tel
kens op zal aandringen, dat or toch einde
lijk aan iedere school een flinke speelplaats
kome 1
Mogelijk nemen zij met of zonder de
schoolcommissie liet initiatief lot op
richting van een of moer speeltuinen!
't Is zes uur in den avond:.
D'of, erg dof -dreunen, daar -drie slagen op
d'en hedoelk, een soort van neuzontrom, opge
hangen nabijl de masdjid1 (missigit, moskee).
D'e mar,bot of tempelwachter goeft don tijdi
aan, 'bestemd voor het Sembahjang M'agtrib,
het avondgebed.
In hot Westen zijn de toppen der heu
vels en lagere bergen met oen rood-gouden
gloed overgoten, do laatste groet van heb
oog des daags. In deze landen beeft de dag
vorstin haar taak voor heden al weer trouw
volbracht, misschien wel wat al te nauw
gezet, zullen de luidjes aan lage kuststreek
zeggen. Thans gaat zij! henen, gaat zij haar
goddelijk levenwekkend licht brengen aan
andere worolddeelen, aan andere rassen, zal
zij ook daar weer se-nijincn ©Ver boozon en
rechtvaardigen, d!aar -ginds, ver, heel bed
ver in -het westen! Bijl'IJ in Nederland
schitterd zajl thans hoog actn don 'hemeltrans,
waarschijlnlijlk voor U onzichtbaar, verbor
gen -als zij) nu meestal is achter dikke grau
we sneeuwwolken of vocihtigen mist, mis
schien ook ziet zijl vroolijk lachend neder
op echt Hollandkcth, ijsvermaak, bij' helder
vriezend Weder.
Ik 'hoop voor u het laatst©
In Amerika begint do dag, begint weer
die dagelij'ksche „struggle for life" on „for
high life", welke do menschheid -omlaag
trekt, omlaag naar db stof
Tot zoover gaai^ de gedachten echter niet
van onze eenvoudige Soendaneezen.
Wat weten zijl van anders wedddeelen,
van andere rassen, Van sneeuw en mist en
ijsvermaak, van strijd om 'b bosbaan en dol-
larvergodiing
Ais zijl de zon naar 't Westen zien nijigen,
dan deuken zij slechts aan die heilige stad',
daar ginds in Arabië, aan Mekka, waar hun
Nabi, hun Profeet, hun Godsgezant hot
levenslicht zag, waar Mohammed Allah's
laatste openbaringen heeft geboodschapt,
waar hij heeft geleefd, gepredikt en geleden,
om ten slotte -over zijn vijlanden to zege
vieren, aan dat Mekka, Waar de Ka'bah, de
beroemde zwarte steön wordt bewaard in
Al-masdjid! al'haram, -de heiligste moskee
op de aarde, die zwart© steen, welke Adam
eens tot rustbank hoeft gediend, tot een
rustbank, uit het Paradijs zelf afkomstig,
toen nog vlekkeloos wit, nog niet zwart be
zoedeld door de kussen der zondig© pel
grims, do heilige zwarte sleon, gedurende
den zondvloed door Allah's Engelen, ver
borgen in don berg Aboe-Kobais en eerst
ve'el later Weer d'oor Ibrahim (do Abraham
Van ons Oude Testament) terugontvangen,
toen hij en zijn. zoon Ismaol een Moskee
bouwden ter ee're Gods, terug ontvangen uit
de reine handen van Djabraël (Gabriel), den
Aartsengel.
Thans is het tijd voor het gebed.
Yeio mannen en knapen spoeden zioli
naar de Tji-Andjoer, naar den heerlijk fris
seken bergstroom, die daar zoo lustig hup
pelt en dartelt over groote en kleine rol-
steeuen, gladde zwarte rolsteenen, ge
schuurd door d'e 'kracht Van heb water, rol
steenen, dio de 'ka-li in esn Van a'n vele
woedevlagen heeft meegesleurd van boven,
van 't gebergte en hier heeft neergeworpen
als een solie-iiking aan de vrome desalieden.
Ze dienon hen thans tot bidplaats, zooals
we zull'eii zien daar wo toevallig nu juist
getuige zijn Van 't daigolijikscih huldebetoon
dier ccuvoudigon, van het Sembahjang
Magri-b tot den Schepper aller werelden.
Laat ons zaelitkens iiaderbijsluipen en
laat ons dan eerbiedig toezien en luisteren.
Die oude grijsaard daar begint de „woed-
loe", de voorgeschreven wassching-en.
E'erst dompelt hij beide handen in den
stroom en wrijft ze daarna -langzaam over
elkander, vervolgens brengt hij! met duimen
en wijsvingers wat water in do gateu van
neus en ooren, om daarna met de beide
handholton vol water, tot drie maal toe, de
gelietele voorzijde van het gelaat ts bevoch
tigen. Gedurende deze reiniging van het
aangezicht is hij Verplicht in zich zelf de
z.,g „nait", liet voornomen uit te spreken,
dat deze wasscliing dienen zal om süaks
rein voor Gods heilige Alomtegenwoordig
heid 't gebed te 'kunnen uitspreken.
Na heb gelaat worden eerst de rechter
hand en onderarm drie maal met de linker
hand afgewassahen, om dan op dezelfde
wijze die1 linker ledenmaten te icimgon
Ook worden -de nagels daarbij niet ver
geten.
Is dit geschied', dan schept dö oude man
met de rechterhand wat water en drukt dal
boven -op 't hoofd!. Deze. beweging wordt
eveneons! driemaal) herhaald.
Als nu ten slotte ook weder drie keer
eerst de rechtervoet tot aan de hcnkels en
daarna de linkervoet gereinigd zijn, dan
heeft do grijëaard de woediloe volbracht.
Hiji cited' zelfs mew dan strikt noodzake
lijk was, want do wasscliing van -handen,
neusgaten en oorgelodingen Vóór do reini
ging van 't aangezicht is niet bepaald ver
plichtend, alleen maar aanbevelenswaardig
of soon at, zooals' 't in het Arabisch heet,
Onclertusscliion merite®, we op, dat velen
dadelijk, zonder voorafgaande reiniging,
gingen bidden. D'it is geen verzuim, want
Volgons de Sjariat of dagelijkscho wet, (U
weet nog wel d'e buitenste vezelige bast van
die 'kokosnoot), is hij| hem de laatste ver
richte woedloe of reiniging nog van kracht.
Heeft» de moslim b.v. 's morgens, na het
ontwaken voor h©t ochtendgebed of Sem
bahjang Soebceli, behoorlijlk de voorgeschre
ven Wasscliing verricht, dan blijft deze gel
dig ook voor do volgende gebeden, tenzij
hij in dien tusschontijid geslapen heeft of
door een andere oorzaak iliet bewustzijn 1 ij-
delijk lieefb Verloren.
Ook wanneer de man oen vreemde vrouw
of oen vrouw een vreemden man heeft aan
geraakt, (b.v. door hot geven van een hand)
heeft, de Vorige woedloe kaar werking ver
loren en is men dus bijl het eerstvolgende
gebod weer verplicht zich opnieuw te rei
nigen.
Alleen naaste bloedverwanten als vador
en dochter, brooder on zuster, moeder cn
zoon. woiden niet als vreemden beschouwd,
Echtg-enooten echter wel
Ik denk, dat U thans do ritus Van de
moslimsche reiniging vóór het igekod vol
doende duidelijk zal zijn.
Laat ons dus nu woesT nauwkeurig obser
ve eren, wat de 'oude man verder gaat doen.
ITij, is intusschen overeind gerezen en
staat nu met 't gelaat naar liet Westen ge
keerd. De roode voorschijn van der bergen
gloed geeft aan zijn oud eenvaardig gelaat
werkelijk iet-s bovenaardscli. 'Il'et lijkt ons
of zijn ziek zoo dadelijk zal opgaan in dat
ondoorgrondelijk mysterie van alle tijdbn
en alle volkeren, dat onbegrepen eeuwige
heilige, alleen door materialisten driest ge
loochend, alleen maar door de mannen, dio
«"i bij kracht en bijl stof. 't Is dien
vromen grijsaard aan te zien, dat hij zich
in dit plechtig oogenblik één voelt worden
met de Godheid!, óéu met de oorzaakl'ooze
Oorzaak van al 't geschapene.
Met de handen nog omlaag langs het
lichaam, de oo'gen strak gericht op da plek,
waai' straks zijn voorhoofd vol eerbied den
steen zal raken, zegt hij op eigenaardig zan-
igerigen toon: „BiesmièllMiiè'r Rachmaan
Nic'r Ro'him {In naam van den lanfcmoe-
digen en barmhartigen God!)
Dit staat boven iedere Soorah of Hoofd
stuk van den Qoer'an (Koran,) behalve bo
ven liet negende.
Do moslims spreken 'liet uit als zij', vol
gens d-en ritus, oen dier beginnen te slach
ten door liet doorsnijden van den slokd'arm,
bij hot begin van alle gebeden, on bijl alle
belangrijke hand-dingen.
Zeer vrome mcnscheii maar ook ziji die
godsvrucht huichelen, spreken die woorden
uit vóór eiken maaltijd, bijl hot binnentre
den van een liuis, bijl bet opsteken van een
sigaar, bij het stijlgen te paard, ©nz. enz .enz.
't D'oel is om den geest te dwingen bij
iedere verrichting, boe nietig dan ook, aan
bet Opperwezen t© denken.
De grij'saard gaat vorder: „Oesallio far-
dal magrib salasa rak' atièn, aclaiin lidalii©
taala1" (k heb, noodzakelijk' op den avOud
drie rakaat's tot Goden dan plotseling
'brengt 'hij' de heide 'handen ter hoogte van
de ooren, de pal'men naar binnen gekeerd
en hij roept „Allaalioe" (Go'ds is) terwijl hij'
met den kreet „akbar!" (gro'ot) de handen
weer snol naar omlaag brengt, do linker
nu echter togen 't -lichaam, ter hoogte van
den maagkuil drukt en met d'e rechterhand
den linkerpols omvat.
In dezo houding blijlft hij1 voorloopig
staan en nu begint iheb eigenlijk© gebed
bestaande uit drie rakaats.
Hier moet ik den belangstellenden -lezer
eerst even inlichten.
Zooals ik reeds de vorige maal verteld
bob, eisclib do tweede roekoen of pilaar van
don Sjariat van ieder g-oloovig moslim vijf
gebeden daags.
DezcJ gebedleu Versdlrillen slechts weimg
van -elkander en dragen de volgend© namen.
1'. Sembahijaug Lokor (Tusschen 12 en 3
uur 's1 middags),
2. Sembahjang Asar (Tusschen 3& en 6
uur 's middags),
3. Sembahjang Magrib (Tussehcn 6 en 6J
uur 's avonds).
.4, Sembahjang Isja (Tusschen 7 uur
's avonds en 3 uur 's) nachts).
5. Sembahjang Soeboeh (Na 3J uur 's mor
gens, onmiddellijk na bet ontwaken. Men
moet dan dadelijk opstaan en mag volstrekt
niet 't bidden uitstellen.)
Het Isto, 2do en dclle gebed eisoht ar-
baarak'atiün of vier rakaats, het 3de selasa
raik'atièn of drie rakaats, terwijl bot 5de do
rakataiui of twee rakaats vo-rdert.
Wat nu een rakaat is, zal TT duidelijk
Worden in do volgende Tenlcras, wanneer
wc bet gebed van onzen ouden Soeridanees
verder zullen afluisteren.
Ik mag vo'or lieden niet meer plaatsruim
te vorderen.
Dat ik do tweede roekoen, de tweede zuil
van don Sjariat, (het gebed) Wat uitvoerig
behandel, vindt zijn oorzaak in bot feit, dat
nog geen onzer Europeesche Oriëntalisten
dit onderwerp voldoende of naar wa-arihekl
beeft uitgewerkt.
Oofc de Encyclopaedia zegt er zoo 'goed als
niets van.
Aangezien nu het gebed' hij allo moslim
sche volkeren, bij- de Arabieren, Perzen,
Turken, Algerijnen, Marokkanen enz. over
al m-et dezelfde woord-en en op dezelfde wijze
wordt nitgcspiokeii als hier op Tjiandjoer
door onzen Soendanoes, zoo hoiop ik, dat
deze Peu'krassen voor velen uwer een be
langrijke aanvulling zullen zij'n van 't elders
giel ozone.
Lt. Clockener Brousson, b. d.
Tjiandjoer.
Hofbericht.
H, M. de Koningin-Moeder maakte gister
middag met de prinsessen van Bentheim een
rijtoer door Sclieveninpen en langs den strand-
boulevard, waar stapvoets werd gereden.
Audiënties.
l)c gewone adiónlie van den minister van
jastifte zal Woensdag 30 Maart 1901 niet
plaals hebben.
Oosf-Indië.
Do coi respondent van liet „Ilbld." le Ba-
lavia seint;
„Do heer De Meester is wegens ziekte
ontheven van zijn ambt van vice-president
bij don raad van In die.
De onhandige wijze waarop de noutiali-
leitshcpalingen aan Chineezeti en inlanders
zijn afgekondigd, verwekt groote onrust.
Velen vertrokken naar de bovenlanden met
medeneming hunner preciosa.
Verkiezing Tweede Kamer.
De vrijz. kicsveiecnigiiig Valburg (kiesdis
trict Elsl) heeft besloten geen camlidnat
te stellen voor de a.s. verkiezing voor oen
lid der Tweede Kamer, aangezien het doel,
beoogd met dc vorige candidaaistcllingden
heer Van Wijnbergen niei le doen meestem
men over de wel op hol llooger Onderwijs,
bereikt is.
Ontwerp-tarief wet
Naar wij vernemen zal op een nader te
bepalen avond van do volgende maand de
heer A. Plate van Rotterdam, in dc kicsver-
eeniging Do Grondwet alhier, over hel onl-
werp-Tariefwct komen spieken.
Ook kan aan liet eind dor volgende maand
een vergadering van het departement Den
Ilaag der Mij. van Nijverheid tegemoet wor
den gezien, waarin de heer mr. S. van
Houten zal inleiden hel onderwerp„Onze
handelspolitiek en in verband daarmee hel
ontweip-llartc." („N. CL")
VeeYcrzorging- in de Stelling van Amsterdam.
Do dezer dagen ingestelde staatscommis
sie voor de vcoverzoi'gtng in de Stelling van
Amsterdam, zal in de volgende week wor
den geïnstalleerd in do hoofdstad, alwaar
zij haar zetel zal hebben en haar vergade
ringen houden zal.
Herstellhigs- en vacantiékolonles.
Ilct Centraal Genootschap voor kinder-
horstollings -en vacantio-kolonies in Neder
land houdt zijn jaarlijksclic algemeonc ver
gadering op Woensdeg 30 Maart a.s. te
's-Gravenhagc.
Behalve do gewone huishoudelijke werk
zaamheden zal liet hoofdbestuur mededce-
lingcn doen omtrent liet aan te vatton pro
pagandawerk on in verband daarmede zul-