fesstr
BMSE5Iii.NI).
STADSNIEUWS.
„Uw optreden heeft kwaad bloed ge
zet, heeft ergernis, heeft verontwaardi
ging gewekt."
Do heer Bos verwijt aan mr. Sybrandv
dat liij vreedzame burgers en boeren door
zijn spreken tegen elkaar verbitterd heeft,
politiek en maatschappelijk, ilij verwijt hein
onder meer, dat hij zijn hoorders heeft in
geprent
„dal 'de liberalen den huwelijksband
losser wensehen te maken, dat ze de echt
scheiding willen vergemakkelijken, de
vrije liefde be ge eren, omdat ze in LSSO
een wet in voorbereiding hadden, waarin
zou opgenomen worden, dat voortdurende
dronkenschap een reden zou zijn lot echt
scheiding."
Voorts haalt de heel' Bos aan wat mr.
Sybrandv in zijn „Tweniseli Volksblad" zich
niet ontzag te schrijven
„Is er rn Uw hart nog eenige liefde
voor onze Koningin eu ons Vaderland,
nog liefde voor hel rustig bezit (ik
spatieer) van 't veel of weinig, dat God
gaf, kies dan en dat hidden wij U
ten sterkste geen liberaal of socia
list, maar de eandidaten dei christelijke
partijen."
Dan wijst hij op een persoonlijke verdacht
making, waaraan mr, Sybrandy zich te Yrie-
en vee 11 heeft schuldig gemaakt, op den
vooravond der verkieziim. toen hij van den
heer dë Lange, den liberalen candidaat, die
tegenover hem stond, zeitic:
„Ju, dc heer De Lange heeft \oor hel
verharden van een weg in deze huurt,
wel duizend gulden beloofd, maar beloven
is nog geen geven
Wanneer men nu weel, zegt de heer
Bos, dat de lieer Dc Lange zijne toezeg
ging op zegel heeft gesteld, dat hij elk
oogenblik bereid is de .toegezegde som
op aanvrage te voldoen, en dat Gij wel
wist li te bevinden tussehen kie?.ers, die
belang hadden bij hel verharden van dien
weg en die daarom hoogstwaarschijnlijk
uit dankbaarheid en achting hurt stem
op Uwen tegeacandulaat, den heer De
Lange, zouden uitbrengen, dujjj is zeker de
ze peisonnlijke verdachtmaking, waarbij
niets minder dan de goede naam \an
Uwen tegencandidaat betrokken w. erger
dan w e e r z i n w e k k e n d.
Ten slolle verklaart de beet Bos er ze
ker van te zijn, dat de feiten, welke bij
noemde, waar zijn en in geen enkel opzicht
geïllustreerd.
De Kouiugin en Prins Hendrik te Scliwerin.
Uit Sehwerin wordt gemeld
De Koningin en Prins Hendrik hebben Za
terdag met den groothertog en de groother
togin een parade en het militaire diner bij-
gewoon 1, Ook zagen zij toe bij een water
feest.
Heden Zondag bezoeken zij liet het door
de stad aangerichte volksfeest.
Audiënties.
De gewone audiëntie van den minister van
oorlog zal op Donderdag 1-4 dezer niet plaats
hebben.
Onze Consuls.
De Nederlandsehe consul te Warschau, de
heer J. W. Willekes Mac Donald is tot con
sul-generaal te Berlijn benoemd.
Kamei'groepen.
Naar het Dagbl, v. Z. H. en 's-Gr. verneemt,
heeit er Woensdag 11, een clubvergadering
plaats gehad van de liberale leden van de
Eerste Kamer, bijeengeroepen met het doel
om te te bespreken de houding, bij de stem
ming over de hooger onderwijswet aan te
nemen,
Interparlementaire conferentie.
De twaalfde interparlementaire conferentie
zal geopend worden op Maandag 12 September
1904, te St. Louis, Missouri.
Op de agenda staan o, a, voorstellen tot het
uitlokken eener bijeenroeping van een tweede
zitting der Flaagsche Vredesconferentie van
1899.
Colonne Van Daalen
Hen. seint uit- Batavia aan de ,,N. R.
Crb.
„Kapitein Scharnier is met c-en compag
nie infanterie van Padang naar Singkel
vertrokken, om aan den, bovenloop dei-
Simpang Kiri verband te zoeken met de
colonne Van Daalen."
Bij dit telegram teekant het blad het
volgende aan:
Üib bovenstaand telegram bl'ijlkt, dat de
overste Van Daalen zich waarschijnlijk
langs de Simpang Kin (linker-Simpang)
naar do bovenstreken van het Siugkelsche
zal bewegen. Zooals reeds vroeger werd ge
meld vormt de gemelde rivier een goede
verbinding met de Alaslanden. De vijan
dige bevolking in bet Boven-Singkelscbo
zal dus wel spoedig tot rede gebracht wor
den.
Do compagnie onder kapitein Selianzleh
zal ook wel gezonden zijn om de colonno
Van Daalen op haar langen en moc-ilijken
tocht van bet noodige. te voorzien, en e.q.
van zieken en gewonden te ontlasten, die
dan naai- Singkel kirnncn worden afge
voerd. De bezetting van onzen post Singkel
(75 mau en 3 officieren zal men daarvoor
te zwak hebben geacht en. men zal het ook
niet wc-nseheLijk hebben gevonden, haar met
bet oog op mogelijke eventualiteiten zwak
ker te maken.
Generaal Van llentsz.
Naar de ^Leeuwarder Courant" uit vol
komen betrouwbare bron verneemt is gene.
raai van Ileutsz alléén naar Nederland terug
gekeerd ter eedsaflegging als Gouverneur-
Generaal van Nederlamlsch Italië.
De sDordrecblsche Couiant" vf rneenU dat
bij de maatschappij »Nedei land" tegen Sep
tember een passage biljet is genomen voor
den gouverneur- generaal Van
Heutsz,
"Wanneer daartegen door den generaal geen
bezwaar wordt gemaakt, stelt het comité
voor bet nationaal huldeblijk zich voor, het
huldebljjk te doen bestaan in het aanbieden
van een borst beeld of .-childeiij (de keuze der
plnats aan den generaal overlatende) en het
voimen van een sGenetaal Van Ileut-zfouds"
met de daaraan door den generaal te geven
bestemming. Het comité meent tevens in den
peisoon vin den geneiaul Van Ileulsz het
geheels Indische leger te huldigen.
Dij e-n eventueel bezoek van den generaal
aan Amsterdam zal het huldeblijk in de
hoofdstad aangeboden worden.
Uit den Haag meldt men ons
Met zeke-beid kan thans worden medege
deeld dat U. M. de Koningin het vooinemen
heeft d-u luitenant-generaal van Heutsz te
ontvangen a. s. Zaterdag 16 Juli op het Loo
en te zijner eer d-en dag een feestmaal zal ge
ven waaraan vvoidon uitgenoodigd de mints
ters van Oorlog, Marine en Koloniën; de Ou-1-
Gouvemeur Generaal van Ned. Indië Jhr.
vuu der Wijek; voorts al de heeien zoowel
in actieven als in buitengevvonen dienst van
bet Huis van H. M. die vetsietd zijn met de
mililaiie Willemsorde verder de luitenant-
generaals in actieven dienst, zijnde de oppet-
officieren Kool, Snijders en Van Ermel Sobe
rer, de vice admitaal in actieven dienst Derx;
de majoor Doorman van het Oost-Indisch
leger en de kapitein van dat leger Coliju
laatstelijk adjudant van den generaal Van
Heutsz.
De burgemeester der Residentie.
De nieuwbenoemde burgemeester van 's-
Gravenhage, baron Sweerts de Landas, zal
Vrijdag voormiddag zijn ambtseed afleggen
in linialen van den commissaris der Koningin.
Inspectenr Draukwezen.
Naardien tal van aanvragen, deels
chuftelijh, deels cp audiëntie, zijm inge-
oracn om benoemd te worden tot inspec
teur of adjunct-inspecteur van bet Drank
wezen, wordt hiermede- bericht, dat aauvra-
-n voor een niet bestaande betrekking
niet kunnen, worden aangenomen, en, dat,
mocht- later zulk een betrekking in het
leven worden geroepen, en so-llicitaaitan
daarvoor gewensclit zijn, een oproeping
daartce in de „Staatscourant" zal worden
geplaatst. („Stob.")
De Neslerl Post- en Telegraafbond.
Deze bond heeft gisteren te Amsterdam
zijn. tiende jaarlijksche vergadering gehou
den.
De voorzitter, do lreer D. Kakebeen uit
"Waalwijk, deed in zijm openingswoord! uit
komen, dat het afgeloopen jaar door de
vooitdurende- onzekerheid wat de toekomst
zou brengen, een jaar is geweest, dat op
de werkkracht van het bestuur een verlam-
menden invloed heeft gehad. Het hartelijke
blijdschap voor de jo-ng-ren maakt spr. ge
wag van het Kon. besluit van 16 Juni 1904,
doch hoe meer bijl het voor bet geheel "be
treurt. Een lichtpunt noemde hij d'e indie
ning der suppletoir© begroeting bijl den
Raad van State, ongeveer een. maand gei
leden.
De openingsrede werd met krachtig ap
plaus ontvangen.
Het jaarverslag over 1903/04 wordt uit
gebracht.
Het -het oog o-p bet aanhangige onderzoek
naar den personeelstoestand! bij post en
telegraaf, moest heb bestuur da actie ter
veikrij.ging van betere vooruitzichten laten
rusten.
Het ledental van den Bo-nd bedraagt
thans 1136 of 41 me-or dan aan bet einde
van liet vorige verslagjaar.
De rekening en verantwoording over
1903/04 sluit met een voorde dig saldo van
f 639.53 De ontvangsten bedroegen
f 2711 02, cle uitgaven 2071.49, waaron
der f 1094.14 voor 't orgaan. Overeenkom
stig het advies der betrokken commissie,
wild de rekening gc,. d'gofeurd.
De contributie voor het volgende vereoni-
gingsjaar werd weder op 2 bepaald.
Als plaats voor de volgende Bondsverga
dering werd Utrecht gekozen.
Daarna was aan de orde een Voorstel van
den beer S. van der Wo-nde te Amsterdam,
luidende
„De vei ga dering benocancs een commissie,
welke, zoo mogelijk in samenwerking met
andere vakvereenigimgen bij d'e posterijen
en telegraphic, onderzoekt in hoeverre bet
oprichten, van een fonds tot ondersteuning
bij ziekte mogelijk is."
Overeenkomstig het voorstel werd be
sloten.
Besloten werd toe te treden als lid van
-bet Centraal Bureau voor Sociale Adviezen
te Amsterdam, en, inbeginsel, tob uitgifte
van een jaarboekje.
Na eenige bespreking van min dier belang
werd de vergadering, die druk bezocht was,
gesloten. Hen bleef echter bijeen, om in. een
feestelijke bijeenkomst bet tienjarig be
staan van den Bond te -herdenken.
Hulde aan Luit, Generaal van Heutsz.
De tocht van generaal J. B. van Heutsz,
die, uit Nederlandsch Iodië terugkeerend,
Zaterdag in Nederland aankwam om zich naar
Nijmegen te begeven, heeft voor dezen een
reeks van huldebetuigingen opgeleverd.
In ons nummer van Zaterdagavond hebben
wij reeds melding gemaakt van de feestelijke
aankomst te Nijmegen.
Te Tilburg, Bergen op Zoom, Breda en
Den Bosch waren deputaties of troepenaf-
deelingen die eveneens den terugkeerenden
diplomaat-veldheer huldigden.
lieden is de generaal van Nijmegen naar
Den Haag gegaan en ook deze tocht was
ééne uiting van hulde en waardeering.
Rotterdam.
Aan het Centraal station (D. P.) hadden
zich reeds ijjdig een groot aantal belang
stellenden vereenigd om genei aal van Ileutsz
op zijne doorreis naar de Residentie in de
enkele minuten, da't de trein extra zou .stil
houden, eene ovatie te brengen. Het midden-
perron wrs gereserveerd voor de autoriteiten
enz. waaronder een groot aantal leden van
den gemeenteraad met den w.n. burgemeester
deu heer J, Huilig en de wethouders; üe
Rotteidamsche leden der le en 2e Ka ver,
leden van de Kamer van Koophandel, kapi
tein IlulTnagel, de hoofdcoinm. van politie de
heer W. Voormolen, vooris de officieten van
marine en leger en depuiaibs van de Kon.
vereeniging van oud strijders van land- en
zeemacht sliet Vadeitand Getrouw" en de
Koninklijke verteuigitig van Ntdei bmibeh-
Indische ou-i-suijdeis uJe Maimtieruliat",
Toen de extra-trein ten 10 5! (siadslyd)
het station binnenste>mJe ging er een luid
gejuich op en speelde de taf muziek dei
schutterij Volksliederen.
De generaal bevond zich aan het ge «pond
poitier van h-t salonrijtuig en maakte hei
militaire saluut.
Da loco-burgemeester, de heer J. üudig,
heette den generaal, die niet zjjne echige
noote uit het saloni ijiuig op het peiron waren
gekomen welkom r-nmens Rotterdam en
bracht hulde aan zijn optreden in Indië
Ook tot de echtgenoote van generaal Van
Heutsz richtte de heer Hudig eenige wonden
van bewondering over de wijze wan op zij
haar echtgenoot mr zijde stond.
Genei aal Van Heutsz dankte voor deze
hulde hem door Rotteidam gebracht en prees
het Indische leger, dat met hem lief en leed
gedeeld had in moeielijke oogenbhkken.
Rotterdam, dat zooveel relaties heeft met
Indië wenschle de generaal vee! voorspoed
toe in het belang van Handel en Zeevaari.
Een daverend applaus bezpgel-'e de woorden
van den generaal.
Twee kinderen van den gemeente-secretaris
den heer Hejjtius hadden bloemen aangebo
den o. a. eene groote lauweikians met de
stadricleuren namens het gemeentebestuur
Verschillende autoriteiten werden voor
gesteld.
De commissie die uit den Haag was over
gekomen begaf zich vervolgens in dtn trein
die ten 10,58 wegstoomde.
Delft.
Te 10.46 reed de trein het station alhier
binnen. Op het perron was aanwezig het
dagelijksch bestuur der gemeente met de
raadsleden, het garnizoen was er opgesteld en
vele burgerlijke autoriteiten waren daar aan
wezig.
Bij het binnenrijden speelde de schutterij-
mnziek het »Wien Neerlands bloed".
Dc burgemeester begaf zich daarop met de
autoriteiten naar den salon wagen waarin de
generaal zich bevond en hield een korte
toespraak, waarvoor de generaal zijn dank
betuigde.
Te 10. 48 reed de trein weer weg, ter
wijl de muziek het sWilhelmus" deed hooren.
Hoewel zich een groote menigte volks na
bij en langs den spoorbaan had verzameld
heeft deze weinig ot niets van den genei aal
en de dezen gebrachte hulde kunnen waar
nemen, doch genoot ter vervanging daarvan
van de muziek die na afloop der plechtigheid
onder vroolijke maischen de stad introk.
'sGravenhage,
Onder zeer groote belangstelling is lu:t-*-
nant-generaal Van Heutsz hedenmorgen te
11.15 uur in de Residentie aangekomen.
Z Exc. werd voor den salonwagen gecom
plimenteerd door den voorzitter van het sub
comité, oud-gouverneur-generaal jhr. Van der
Wijek, gevolgd door de begroeting van de
vertegenwoordigers van H, M, de Koningin-
Moeder en van den Prins, daarna door di n
Minister van Koloniën.
Jhr. Van der Wijek hield daarna een korte
welkomstrede, welke beantwooid werd door
den generaal in een kernachtige toespraak
waarin hij deed uitkomen dat juist dooi jhr.
Van der Wijoks optteden in Iw-ulinrfe» het
breken met bet oud-» stelsel hem gelukt is
Atjeh te onderwerpen en tot pacificatie te
brengen.
Daverend gejuich weei klonk r.a deze rede,
terwijl de Kon. Militaire Kapel d»i Gienadiers
en Jagers die bij de aankomst fan hues had
doen hooien het Wien Ntê:lands Bloed in
zette. Mevrouw van Heut-z ontving een hou
quel van mevrouw Cremer— Noghan. en
mevrouw Colyn, eehtgenoote van den adju
dant van generaal van Heutsz ontviig eeri
bouquet van mevrouw Wijnandts Franken.
Onder uitbundig gejuich, terwij! de op het
stationsplein opgestelde kapel der artillerie
de volksliederen deed hooren, steeg de gene
raal in het rijtuig en werd gevolgd door de
leden van het comité en familie langs den
weg naar het Hotel des Indes, door de hon
derden langs den weg geschaard met ovatiën
begroet. Hier en daar werden bloemen in
het rijtuig van den generaal geworpen.
In den omtrek van het Hotel des Indes was
't zwart van de menschen. Bij aankomst van
den. stoet daverden ook hier de hoera's door
de lucht. Vooral de schooljeugd, die, voorzien
van vlaggetjes, in giooteu getale aanwezig
was en in de eerste gelederen hadden plaats
genomen, juichte en jubelde om 't hardst, ter
wijl de hazarenkapel het Wien Neerland's
Bloed aanhief.
Toen generaal Van Heutsz kort na aan
komst zich met mevrouw Van Heutsz op het
balcon vertoonde, brak andermaal een geest
driftvol gejubel uit.
!ji
Da ai' in heb ..-Hotel des Indös", to mid
den van eein uitgelezen -kringj Van dames en
boeren, vertolkte de ]uitenan't-ge®eraal
Kool, sprekende namens da vertegenwoor
digers van alle kringen dezer stad, aan Yan
ITeutz de oukeUteJijkhieidl van de bevolking
der residentie voor wat hij als go-uveiineur
van Atjeh! voor bet Yad'e-rland en zijn,
Oost-In disable bezittingen, beeft gedaan en
die ihemi van -ganscher harte do lvulde toe
brengt in zoo mime mate verdiend). De'n
spontaan, bijl zoo velen opgekomen wensc-h
om don generaal -bijl zijln -komst alhier te
ceren, grondde generaal Kool' in den. aan
Van Heutsz door heel biet vo-Md toegedane
eercnaavnl van pacificator van! Abjeli'.
Hij1 gaf licimi den lof den ruim 3O-jarigen
bitteren strijd -met edn dapper" volk tob h-eil
d'es lands te'n v'aar onze Oost tot boil ook
Van Atje-h's bevolking oen onhzaahlijtoo
schrede- nader tot zijn voleinding te hebben
gebracht ©n zulks met ontem-bare energie,
groote sbaatsmanswijlsheid, geipaard aan h'ct
aangeboren genie vair den krijgsoverste.
Spreker meende, dat do Koningin aan
generaal Yan Heutsz den h'oogsten rang
in, d« Militaire Willemsorde scbcnkendo,
daarmede een greop d-eod uit heb hart van
haar volk, hetwelk begreep dat Zijl de'n
hoogsten graad van m oadi cn onfeilbaar
b e 1 -e- i d, on de me-est onwankelbare
trouw beloonde.
Na ook oen woord' van liuldo ta hebben
gericht aan me-vrotav Yan Heutsz Voor baar
trouw'o zorgen, jegens baar e-cLbgeiioot to
midden van bot krijgsgewoel, riep generaal
Kool beid'cm een hartelijk wol-kom too m
deze stad toe, met don wonsob dat da gene
raal bij de -ernstige werkzaamheden, d'io
hem hier te lande wachten, toch hier ver-
poozing mo-go vinden van al zijn arbeid
van daar ginds cn tevens dat zijln verblijf
mogo strekken tot in standhouding! Van
zijm groote) arbeidskracht, overtuigd als
allen zijln, dat bijj deze, later in Indië terug
gekeerd, evenals weleer, zal aanwenden tot
heil van Kouingin en Yaderland! Een
„Lang Levein gcn-e-raal an mevrouw Van
Houtsz", -klonk na deze rede uit alle- borst
als do juichkreet waardoor del cfam-es e-u
heeren uiting gaven aan dö gevoelens die
allen ®n dit hartelijke wëlko-msbuur beziel
den.
Generaal Van Heutsz, den redenaar be<-
antwoord'eindö, herdacht de in Atjeh geval
lenen.
De weduwe Van generaal Yan der Hey-
den schonk den generaal' een bloemstuk.
Tetn stadhuize bracht de- -burgemeester -heil
aan -h-efc volk dat zijn. zonen eert, waarop-
generaal Van Heutsz den strijd voor bet
herstel dor onafhankelijkheid stelde als
voorbeeld voor de hoogste plichtsbetrach
ting.
Op de matinée in don Dierentuin, hield
Dr. E. B. iv iels tra, gep. luitenant-kolonel
van bet Indische leger, de feestrede.
Spr. verklaarde, jarenlang do daden, ja
bijna zou hij zeggen de gedachten van ge
neraal van Heutsz met de meeste aandacht
te hebben gevold; bij bad hem daarbij
steeds moer leeren bewonderen. Ilij herin
nerde Gr aan, boe van Heutsz, die een groot
deel van zijn diensttijd, ook in onderge
schikte rangen, in Atjeh doorbracht, in 1893
in het „Indisch Militair Tijdschrift" eene
uitvoerige verhandeling schroef, welke ook
als brochure liet licht zag, voor „de ver
dediging van Atjeh". Dit geschrift was een
openbaring voor velen die langzamerhand
in hetgeen hun onvermijdelijk scheen, den
chionischen ziekte-toestand onzer®geboete
Atjeb-politiek, waren gaan berusten. Van
Heutsz toonde duidelijk aan dal gebroken
diende met de tot nu too aangenomen wei
felende, zwakke houding, ons ongelooflijk
optimisme; dat de onderwerping van Atjeh
alleen geschieden kan door krachtigon
dwang en een streng rechtvaardig bestuur,
dat hiertoe alleen in staat is eon man van
karakter en groolo individualiteit, met hel
der verstand, juister blik en snelheid van
beraad; beleidvol troeponaarfvoeuïcr en
krachtig bestuurder, onverzettelijk en on
wrikbaar op het doel afgaand.
In de laatste 6 jaar heeft de man, die
zoo sprak, dc gelegenheid gehad zijn in
zichten m prak lijk te brengen. En spr.
durfde gerust de vraag stellen: heeft de
man, die zoo sptak, in het scheipe por
tret, dat bij van den tockomstigon paci
ficator van Atjeh gaf, niet volkomen juist
zichzelven geteekend? Heeft hij niet vol
komen voldaan aan cle eischen, die hij an
deren stolde?
Groote overeenkomst constateerde spr.
tussehen Jan Pielcrsz. Coen en Joannes Be-
nedictus van Heutsz. Beiden waren van
oordeel, dal gelijk Coen ia 1G19 aan
zijn meesters schreef sonder ooiioch
nieuwere ter wereld tot goeden vrede is te
geraecken".
Daar was een man noodig, die aan den
tangen tijd krachtige» invloed dier adviseurs
een eind wist te maken.' Die man is Van
Ileutsz geweest, Aan dc krijgsverrichtingen,
die dadelijk noodig waren om aan de ge-
Volgen van Oemar's afval ten onzen voor-
deele te doen keeren, nana Overste Van
Heutsz een belangrijk deel. Groot-Atjeh
werd opnieuw, en nu voor goed, ouder ons
gezag gebracht en weldra won do overtui
ging veld dat men, daarop weder ten aan
zien van de „Onderlioorigheden" een af
wachtende houding aannemende, in de vroe
gere, zoo zwaar geboete fout zou vervallen.
En toen beslist moest worden wie het
werk dan lot een goed einde zou brongen,
toen wees gelieel Indië als met den vinger
naar Van Ileutsz, niet alleen op grond van
zijn in 1896 geuite meeningen, maar veel
meer nog wegens zijn in 189G en 1897 ver
richte daden. 25 Maart 1898 werd Van
Heutsz, toen kolonel, aangewezen om de
leiding van zaken in Atjeh op zich te ne
men. Van allo zijden werd die benoeming
toegejuicht, als van den rechten man op dc
rechte plaats. Met bel optreden van Van
Ileutsz verdween dat ellendig wantrouwen
in eigen kracht, dat ons lot nu toe de
toevlucht bad doen nemen Lot palliatieven,
die aan leger en schatkist hooge eischen
stelden, maar ons bet doel niel hadden
doen naderen. Van Ileutsz daarentegen wist
de grootste bezwaren cordaal on beleidvol
to overwinnen. Onder de jongeren vond hij
tal van mannen, die hem begrepen, hem
eeiden, als bun leermeester zijn voetspoor
volgden. Zonder buitensporige eischen le
stellen aan leger cn schatkist, is binnen
betrekkelijk korten lijd, Atjeh tol onderwer
ping gebracht! Een taak, des te zwaarder,
omdat er veel waars is in hol gezegde, dat
wij den Atjchers hel oorlogvoeren hadden
geleerd. Spr. ging zeer in bot kort den
loop der krijgsvoirichlingcn na: boe kort
na het optreden van Van Ileutsz het tol
dusver steeds gevreesde Pidiö, met zijn
zetel der Sullans-Kotnola, cu hot ontoegan
kelijk Tansé binnen 4 maanden werd ten
ondergebracht, ofschoon inmiddels nog ver
rassend snel een omvangrijk fanatieke be
weging in Indië werd onderdrukthoe daar
na alle tegenstand in dc kuststaten werd
gebroken en in Januari 1901 de sedert
1880 beruchte beuvelstellingen van Sema-
laiig werden veroverd; boe alom de toe
stand verbeterde on do leiders van het ver
zet lusteloos, tot diep in hel, binnenland,
werden vervolgdhoe in het vorig jaar Van
Ileutsz zijn arbeid bekroond zag door do
onderwerping, ccrsl van den preleudenL-snl-
tan, eenige maanden later van Panglcma
Polem.
Gerust kon worden verklaard, dat daar
mede de oorlog geëindigd was. Hoewel er
nog te doen overbleef, dat alles was bij
werk, waarmode lieL cindsucces niet meer
in do waagschaal kon worden gebracht.
Spr. wees er voorts op, hoe Van Ileutsz
in alle opzichten zich staatsman toonde.
Ook in den strijdVan „tuchtigen" en „plun
deren" moclit. bij hem nooit sprake zijn.
Oorlog diende slechts gevoerd legen wie
zich gewapenderhand verzotten, doch do
eigendommen moesten ontzien worden. Zoo
werd verbittering voorkomen. Ook op bet
gebied van hot burgerlijk bestuur werd de
groote slaalsmanswijsheid tentoongespreid;
met cle meeste nauwkeurigheid worden dc
toestanden hesLudeeid in dc 70 Atjchsche
landschappen, uitvoerige monografieën daar
van vervaardigd en voortdurend bijgebon
den, opdat allo vroeger gemaakte fouten
konden worden vermeden.
Zoo is gedurende het 6-jarig bestuur van
generaal Yan Ileutsz al het mogelijke ge
daan, om in geheel Noord-Sumatra een
blijvenden toestand te scheppen van vrede.
En dat alles is gedaan met wijs overleg.
Terecht lieeft Regeoring en Koningin gene
raal Van Heulsz door buitengewone onder
scheidingen gehuldigd. Hij beeft steeds een
goed deel van den hem locgobrachten lof
op de hoogcre autoriteiten en op zijn trouwe
helpers en ondergeschikten overgebracht.
Maar zonder een buitengewoon man als
Van Ileutsz zouden wij vermoedelijk nog
lang zoover niet zijn als thans. Spr. ver
heugde zich, dat zijn tijdelijke aanwezig
heid in ons vaderland ons volk de gelegen
heid biedt hem hulde to brengen. Hij uiIto
don wcnsch, dal het generaal Van Heutsz
gegeven zij, nog vele jaree in 's lands Be
lang werkzaam te wezen. Hol zat zoo
eindigde spr. waarlijk geen plichtpleging
zijn, maar een opwelling uit het diepst van
ons gemoed, wanneer wij ons allen ver-
eenigen mot dezen wensch:
Lang leve generaal Van Heutsz!
Standbeeld "Willem III.
Daartoe uitgenoodigd door d'a gemeen
telijke commissi© om liet boofdco-mité dat
zich beeft gevormd om ec-n standbeeld! voor
stadhouder Willem III op te richten, te
willen steunen door het vormen va-n een
plaatselijke commissie al-bier, beeft d'e bur
gemeester eenige he-ore-n verzocht als lid
van een plaatselijke commissie- ta willen
toetreden on een daartoe t© houden 'bijfeen-
komab ten raadhui zo op morgen Dinsdag
12 dezer des namiddags ton 2 uur, -b-iji te
wonen.
Zilveren feest.
Gisteren vierde C. v, d. Hidld© zijn zilve
ren fe-esb in dienst dor fiilma. J. Hassing,
waar hij nu ee-n kwart eeuw als schippers
knecht in dienst is.
Ten huize der tegenwoordige! firmanten
bad een feestelijke sam-enkoirnst met- dom
jubilaris plaats etn werd -liem onder harte--
lij-ke woorden hulde- gebracht voor zijln
trouw, ijver e-n boewijding whaTmede bijl
steeds dei belange-n van die* firma boe-fb voor
gestaan. Als sto-ffeilijik bowijb dier waardee
ring werd bemi ee-n couvert ovterbaudigd,
waarna de- jubilaris zijn b'artelijjkeai dank!
uitsprak voor de ontvangen 'bewijjzem va-li
waardeering, die b'ijj hooptd ziich nog vele
jaren te kunnen waardig maken.
Ter e'erc van deu hedenvoormiddag bi-er
passeer einden generaal Yan Heutsz Wapper
de de vaderlandsölie driekleur van detn to
re® eai van -d'eni w'aterborön.
Het verkeer over de brug in de St. Anna-
Zusterstraat naar het Groenweegje zal vanaf
Woensdag 30 Juli a. s.j gedurende 6 dagen
gesloten zgn.
