58"" laargang. Zondag 7 Augustus 1904. No. 11537. Tweede Blad, Msersche fiilsn van Den $jioikkêr Kidiarê granöt llttfSl INDISCHE PENKRASSEN. BINNENLAND. G e m e n g d N i o n vr s. Ingezonden Mededeelingen. De timmerman en de hond. SCHIEE AMSCHE COURANT Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Pry's per kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingen fl. 125. Franco per post fl. 4.65. Pry's per weekVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur gan het bureau bezorgd zijn. BureanKoter-straat ®8. Pi ys der Advertentiën: Van '1regels fl. 0,02iedere regel meer 15 eent«. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die tij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hier van zijn gratis aan bet Bureau te bekomen. LXXI. We zitten reeds eenigo >vckeu op Solo, tie zoo typisch Indische hoofdplaats van hot Rijk Socnikarta„Op Solo?!" roe pen de lezers met eenigo verbazing uit, „op Solo, twee dagreizen van Bandoeng?!" Ja zeker, 't lijkt vreemd, maar toch is 't zoo en ik acht me dan ook verplicht u er eerst oven den noodigon lekst en uitleg van te geven. De vorige Pcnkras werd u van uit de Preanger toegezonden, terwijl we nu opeens van hier uit, van uit hot hartje van Java schrijven Al dadelijk moet ik u echter opmerken, dat de laatste Ponkras reeds gcruimen tijd geleden werd geschreven en dat er tusschen cl i o Penkras en deze nog eenigo gereed lagen ter verzending. Mijn plotselinge verplaatsing nu vindt voornamclijke haar oorzaak in een schrijven van den Heer Redacteur der „Kamper Cou rant", die zoo welwillend was met ecnige vingerwijzingen te geven en me o.a. ook wat meer afwisseling in m'n schetsen aan ried. Au fond ben ik 't mot dien gcachten brief schrijver volkomen eens, doch, in Penkras LX wees ik er reeds op, 't is niet gemak kelijk, waar ik rekening heb ie houden met 'n publiek, dat vooral in détailzaken moet worden voorgelicht. In tusschen, ik zal voortaan zooveel mo gelijk naar afwisseling streven en de noo- dige détails clan maar geleidelijk weg van uit de verschillende plaatsen behandelen. Openlijk hier mijn oprechten dank aan dien Redacteur voor zijn zóó vriendelijke en zóó waardeerend schrijven. Ik houd mij steeds voor welwillende op- en aanmerkin gen aanbevolen. De rccrcuit-publicist heeft leiding van vakmannen noodig en wil gaar ne leeren, vooral ook omdat hij zijn vorder leven zooveel mogelijk aan de Pers zou willen wijden. Daarom verzoek ik bij dezen beleefd toe zending van die ldaden, waarin een en ander naar aanleiding mijner Indische Penkras- s'en beweerd wordt. Men heeft o.a. ergens aanmerking gemaakt over de geschiedenis van den aanval der Baliërs op Lombok, doch 't niet noodig geoordeeld mij 'hiermede in kennis te stellen. Dit nu is, geloof ik, niet volgens den adat in de journalistiek en be leefd verzoek ik daarom in dergelijke go- vallen do courant te adresseeren aan het Kantoor Bintang Ilindia te Bandoeng. De Administratie cl Aar, zal clan wel voor verdere doorzending zorg dragul. Men mag mij natuurlijk bestrijden, ik heb dit zelf; graag, mits men mij de gelegenheid geve, dat ik zoo noodig antwoorden kan. Nu weet ik b.v. alleen maar van hooren zeg gen, dat ik over die Lombok affaire bon aangevallen. Door wie en hoe, op welke gronden en in welk blad, is mij geheel onbekend I Op die manier kan men al zeer gemakkelijk het laatste woord krijgen. Tot zoover was ik gekomen toen de In- lantlsche postlooper mij een ongefrankeer- den anoniemen brief uit Den Ilaag bracht, een brief, waarvoor ik 25 cent strafport heb moeten betalen. Ook dat is niet geheel in den haak, zou ik zeggen. Iemand, zich Censor noemende, schrijft me als volgt: Den Haag, 1 Mei 1901. Luitenant Clockener Brousson! „In U*we volgende ponnekrassen zult gij nog eens even over do Ilavelaarszaak schrijven. Noch den stijl, noch de poëzie van R D. kunt gij ooit evenaren door dat gij die niet eens begrijpt. Wat men niet begrijpt, kan men ook niet beoordeclcn. Kleine zielen bespotten zoo iets ge woonlijk. 01 Saïdja(n) het lied zong in 't Soendaneesch of in 't Malcisch wal doet er dat toe. Het blijft eenig mooi liet roert iemand lot in 't diepst der ziel. Die weeklacht: Ik weet niet waar ik sterven zal. Ook gij schrijft goed. Uwe Penkrassen amuseeren. Ze zijn boeiend. Doch ex- zijn schrijvers en schrijvers, xns uwe penkrassen vergoten zijn, leeft Multatuli's lied nog altijd voort. Laat doode leeuwen rusten, val ze niet aan. Ze kunnen niet antwoorden uit hun graf. Leefde hij nog. Eén woord van In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdags, ond verschijnen, wieden -/ofigcnnamde lileine ntltsertentiSn. opgenomen tot denprijs vun AO cents pet advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Xuterc. ï'eiev'uoi» ]Vo. 123. hem zou u te niet maken. De moi-tibus nil nisi bene. Bedenk dit." Ik antwoord hier alleen op, dat ik den heer Douwes Dekker niet heb bespot om zijn stijl of poëzie, ik zou niet graag! Als Censor kalm had gelezen, hij zou zijn briefje niet geschreven hebben en mij voor strafport hebben bewaard. Ik heb alleen willen aantoonen, dat de Assistent-Resi dent Douwes Dekker als zoodanig onge schikt was, en dat de letterkundige Dou wes Dekker later zijn meesterschap over de (aal heelt misbruikt, door ons de zaken niet geheel naar waarheid voor lo stellen, t Publiek genoot van zijn stijl en liet zich beliegen. Ook Censor nu nog! Wat zijn briefje bewijst! Mundus vult dccipi, dccipatur ergot Zoo'n bcalje Latijn er bij, staat wel ge kleed, zal ik nu ook maar denken 1 Toen ik dan den brief uit Kampen in handen kreeg, waren er reeds over Ban doeng en omstreken eem'ge Penkrassen ge reed, daar ik nog al vrij lang op Bandoeng bon gebleven. Ten eerste moest ik toch van uit dit Centrale punt verschillende uitstapjes door West-Java maken, ten tweede heb ik per soonlijk gedurende eenigon tijd de propa ganda voor het n reeds bekende maleische tijdschrift geleid en last nol least wilde ik, op advies van den dokier le Sindanglaja, vóór ik de vermoeiende reis door de meer warmere stroken begon, in het goddelijk Preangerklimaat geheel bekomen van de malaria-infectie, indertijd in het ongezonde Batavia opgcloopen. Dit laatste nu is mij uitstekend gelukt. De geneesheer to Bandoeng heeft mij thans volkomen hersteld bevonden en dat, ter wijl ik op Buitenzorg indertijd, als lijp kon worden beschouwd voor 'n z.g. „Certificaat naar Europa!" Ik heb dit toen maar ver zwegen, doch nu we toch aan 't opheldei-en zijn, vind ik 't tot goed begrip der zaak maar boter alles openbaar te maken. Do lezer heeft iccht om te weten, wat mij feitelijk noodzaakte tot wijziging van m'n oorspronkelijk reisplan. Liever dan mijn nauw aangevangen taak al dadelijk op te geven en weer naar Holland terug te gaan, wilde ik trachten in de gezonden bergstre kon van West-Java nieuwe kracht te ver garen. Ik ben daarin wol gelukkig geslaagd. Thans rost mij nog u uit te leggen, waar om ik nu juisl zoo'n grootcn spxong heel naar Solo nam. Eenige weken geleden kwam Prins lïaryo Mataram met echlgenoote en gevolg op Ban doeng. De hoogc gasten waren naar Batavia geweest om twee zoontjes van Zijne IIoo- hcid den Soesoehoenan van Soerakarta aan boord le brengen van het stoomschip Ard- joeno, met bestemming naar Holland. Dc beide prinsjes zullen er hunne op voeding in Westerschen geest zien vol tooien, want de „Keizer van Java", die nooit de Ilollandsche school bezocht, be- treuit dit thans zeer en wil zorg dragen dat zijn telgen in betere conditie komen. Al zijn zoons en dochters spreken dan ook llollandsch, vertelde mij Prins lïaryo Ma taram (vroeger Radhen Mas Matthes, aldus genaamd naar den resident Matthes), die zelf met zijn broeder Radlien Mas Pandji Haryo Pinilih (vroeger Radhon Mas van Son, naar den Luit.-Kolonel van Son) ge durende drie jaar in Nederland is geweest en ook de voornaamste landen van Europa heeft bezocht. Zijn vader, thans overleden, werd gedurende de Kroningsfeesten naar Holland afgevaardigd, om den Soesoehoenan Dij Hare Majesteit te vertegenwoordigen Al dadelijk kreeg ik een zeer aangenamen indruk van den jongen levenslusügen Prins, als ook van zijn schoone ochtgenootc, de Toean Batoe Alit, een dochter van Zijne Hoogheid den Soesoehoenan. Zij deelden mij zulke belangwekkende za ken van Solo mede, dal mij plotseling de lust bekroop, zoo spoedig mogelijk naar de Javaansehe Keizerstad af te reizen, vooral ook omdat er groote feesten stonden ge vierd te worden, leesten, waarover ik reeds veel gehoord en gelezen had. Dit bezoek nu van Prins lïaryo Mataram en dan de hierboven reeds genoemde aan beveling, om wat meer afwisseling in mijne reisschetsen Ie brengen, doden mij besluiten de reeds geschreven Penkrassen over Ban doeng en West-Java voorloopig in porle- leuille te houden. Ik kom later van zeil nog wel eens in de Preanger terug en dan zijn ze, misschien met enkele kleine wijzi gingen, nog goed le gebruiken. Voorloopig gaan we wat meer aan het reizen en hekken, en in de eerste plaats vragen dan nu de zoo interessante Vorsten landen: Soerakarta en Djokjakarta onze onverdeelde aandacht. Omdat ik blijkbaar hen aangevallen over die geschiedenis op Lombok, laat ik liier volgen een uittreksel van 'n particulier schrijven, mij toegezonden door den heer Hulster, verificateur op Ampcnau. ZEd. schrijft o.a.: „Wat de Baliërs betreft, ik houd zo voor 'flinke lui in elk opzicht. Ze zijn groot, breed en sterk gebouwd en heb ben zooals het mij lijkt een eerlijk en openhartig karakter. Soms wil het me toeschijnen alsof ze zelfs iets ridderlijks over zich hebben. Alle handelaren han delen gaarne met Baliërs, door wie ze maar zelden bedrogen worden. Eenige dagen geleden was ik met don schilder Nieuwenkamp uit Holland en een Oostenrijksch Reguiingsrath Hoger, iemand die voor het ïlohmiseum in Woe- nen reist, bij eene lijkveibranding der Baliërs. We werden heel vriendelijk ont vangen. Met blijkbaar veel genoegen werd ons op al onze vragen uitlegging gege ven. Overal mochten we komen en kijken. In niets was ook maar hot geringste tee- ken van ongenoegen, dwang of onoprecht heid te bespeuren. liet bestuur twijfelt 'dan ook niet in hel minst aan liuu trouw. Anders is het gesteld met de Sassakkers. Men 'is liet hierover vrijwel mot elkaar eens dat het onbetrouwbare, gluiperige, dubbelzinnige, luie sujetten zijn, die men liever op een afstand moet houden. Hel bestuur heeft dan ook met hen nog het meeste last. Interessant vond ik heigeen die naar Bencoelea verbannenJlaUsche Goesti over dien overval aan U vertelde. Tiet stuk stond n.l. ook in hot Bataviaascli Nieuws blad. Eenigon tijd geleden was ik hier bij hot Iloold der Arabieren op visite. Naar zijne mecning omtrent den overval ge vraagd, vertelde hij mij prccie3 hetzelfde, wait U in Uw Penkras schreef. Ilij is over tuigd, dat die door de Sassakkers begon nen is, om den Radja in het ongeluk te storten." Do Radja van Lombok heeft ook na zijn zijn dood recht op eerherstel, al vinden sommige thans nog levendige personen dit misschien minder aangenaam. Daarom haal den wij die alle Gcachichto nog eens even opl Ut. Clocicener Brousson, b. d. Solo. der. president voerden ontvingen de conces sionarissen het volgende relaas: „Een deputatie, Kotzé, Dutoib, Cln". Neetling, Piet Joubort en generaal Smit, was Vrijdagavond 2 Juli biji den president om Z.Ü.E. te dwingen met lien me© to gaan on. do spooreoneessie te. geve® aan Lewis en Marks, en, toen ze -klaar gespro- kon hadden is do president opgestoven zoo woedend als hij1 soms kan zijp!, zeggende: Jullie brengt mij nog zoover dat ik mijn -betrekking neterle-g otm een. beroep op mijn volk te doen cm. te ven-nemen van mijn, volk of hullie zoo zeer tegcin- d© Hollanders is als julliei mij alle d'agen cm de ooren lo-lb; en jij Smit, jijt maak mijln ziel te danig zeer om mee te gaan met die HollamlerhabeaS. Hebben zo dab aan jou verdiend? Bat zeg ik jou als de Hollanders die spoor niet maak, dan zal geen ainder hem, maak." Alle zakeumenschen moesten teleurge steld liun plantnen laten varen, do président bleef trouw aan de Hollanders, omdat hij ze vertrouwde. Een jaar later (in 1887) werd de Neder- landsch Zuid-Aifrikaanschc' Spoorweg-Maat schappij! opgericht. Is heb wonder d'at die maatschappij, tob lipt einde toe trouw is gebleven' aa.ni de Re publiek, die aan haar hoofd liad een man als President Kruger? A. N. W. V. Hei centraal bteifcuur van het Algemeen Nederlandse!! Werklieden-Verbond heeft tot don minister ten binnenlandbcihe zaken een adi'es gericht, lioudénde bei verzoek, hei daarheen te leiden, dat een Voordracht van wet betreffende, vierplichte. verzekering tegen ongevallen in landbouw, veehouderij, tuinbouw <m boïchbouw spoödig bij do Tweede Kamer der Staten-Generaal worde ingediend'. Dit PresUleut Kvuger's leven. Onder dit opschrift schrijft „N.N." in do „Zuif-Afrikaansche. Post" President Kruger's -karakter leert men heb -best kennen door de herinnering aan sommige, op zie izelf weinig beieekenende feiten, dia echter toekenend zij|n voor een karakter. In 1884 bezocht do president met gene raal Smit en met ds du Toit Europa en verleende toen aan eenige NTederlandtera de concessie voor den spoorweg van Louren.50- Matques naar Pretoria. In Nederland! werden toen tevergeefs twee pogingen gied'aan oimi liet noodige ka pitaal voor die ouda-neming te vinden. Da Néderlandsche beteren' gaven ontmoedigd do concessie terug, d!io echter terstond! aan de. beerem Gro.il, Maarschalk m van den Wall Baike word overgedragen!. Ook dia lieerem zagen, geeln kans om spoe dig gold to knjlgon. Do bdd'e eerstgen oom- den overleden en werden in 1886 vervangen door den heer Cluysenaer. Hot- geduld' in Znkll-AMka werd op een zware proef gesteld', 011 begrijpelijkerwijze ontstond aldaar twijfel of do Hollaanteche concessionarissen wel ooit zouden slagen. Van dien gemoedstoestand maaJtten ver scheidene zakanmeuschen gebruikV omi te trachten de concessie te doen intrekken. en zelf e©m concessie te krijgen. Zoo bod-em de .lieeren Lewis en Manks aan om een. spoorweg aan te leggen van, Kim- benley naar Pretoria dam kreeg imtaiii ten minste een doorgaatiden spoorweg naai- Kaapstad. De handige Sam blanks wist verscheidene invlocrïjikö personen, zelfs generaal Smit, voor zijn belangen te winnen en. ken te bewegen 0111, bij den staatspresident aan te dringen op in trekking der Hollandscbö concessie. Van heb onderhoud dat die lieeremi mat Dir. bel lnvoerr. e» accijnzen. Bij Kon. besluit van 3 dozer zijn benoemd to>l ontvanger der directe 'bdasbingem en accijnzen te Roermond (buitengemeente), J. W. Knottenbelt, te Siothteren, c a.te Kol- lum c. a., P. E. B, Clant Bindervoet, onbv. te Dieren to Meppol (buitengemeenten), H. J. de Roode, outv. te Stavoren c. a. (residen tie Koudum); te Maastricht (buitenge meente1®), G. 'D. L. Rink, ontv. te Raaltet c. a.te Bergevk o. a., P. J. J. Mctké, ontv. te 's-Gravenpolder c. a. (residentie Ovezande); te Bal'k c. a., L. Feenstra, ontv. te D'iewer o. a.te Bussumi, c. a., E. C. F. E. von Ivrippendorff, te Eist c. a.te Sas van Gentc. S. A. Rodhat, ontv. te IJzoa'- dij.ko c. a.te. Winsum, e. a,., G. H. Voer man, ontv. te Lecns c. a. j te Rosdndaal, G. van dé'Ven, ontv. te Steen-bergen c. a. tei Voenen-daal c. a., A. J. T. Ehte, ontv. ta .Zevenbergen o. a.te H-ellevoetsluis o. a., C. P. Vogelenzang, ontv. te EindhOVe®. (bui tengemeenten). Bij Kon. Beel, van 3 dezer is, met in gang van 1 November, aam den ontvanger der directe.'belastingen W. J. van Hieai, te Utrecht, op zijn verzoek, eervol ontslag nit 's rijks dienst verleend. Tijdelijk belast, ingang 1 September, met waarneming van liet grenslcanboor Bour- tamge, K. Smeding, kommies-ontvanger té Reusel. Verplaatst, ingang 1 Augustus, A. Ni'e- ibof, kommies 2e kk, Van Gemdriugeni naar Enschede. Eervol ontslagen, ingang 1 October, A. F. van der Meiden, kommies le kl. to Haar lem. („W. v. d. 'A. d. d. b.") U 'bet best za.l Verdedigen. Het is oom die reder, dat Jongejuffrouw E. van: Mlaanen, Schoolstraat G. 7 te Velp bijl Arnhem do Pink Pillen genomen heeft om- zich tegen een sterken aanval van: bicedarmood'e en zwakte te verdedigen -die sedert drie* jaren) duurde. Mijn ziekte1, zoo schrijft zijl, be stond daarin dat ik zoo ziek was dat ik niets meer ko-n doen. Ik kon niet verder gaan als van mijln bod naar mijn stoel. Door liet le-ze-n van' een boekje waarin dié gehezing vermeld werd van een persoon die aan! het zelfde feed] als ik, ben ik er tos overgegaan' om de Piinfk Pillen tQ probeeran. Na h'et ge bruik van' twee doozem Was ik! weder in staat iets te doen, 011 thans na do bdham- de'ling voortgezet te hebben, ben! ik zoo flink als een andier. Ik raad ecru ieder die lijdende is, zijn toevlucht' tob d'e Pink Pil len te nemen Wij raden alle personen aan dio een arm bloed hebben, om het voorbeeld] van jonge juffrouw van Mannen na te volgen. Zij zul len terstond de gezondheid! terugebekomeu, wan!, de Pink Pillen zijn onovertreffelijfe tagen bloedarmoede, bleekzucht, algemeens zwakte, rheumatiek. Ziiji zijn ook edn uit muntende Versterker der zenuwen en gaan mot succes de neurasthenie!, d'd zemuwuit- putting, d'e zenuwpijnen tegen. Prijs f 1.75 do do-os, f 9.per 6 doozen. Verkrijgbaar bij Snabilié, Steiger 27, Rot terdam, hoofddepobhouder voor Nederland en Apotheken. Franco toezending tegen postwissel. Sedert 25 jaar hebben /ieli in Bolland bij de Doktoren en het publiek de over do gausehe wereld bekende, en vooral door do vrouwen gedochte doen kennen, als een zeker werkend, aangenaam, absolunt onschadelijk, en daatby goedkoop huis middel bij Verstopping, gepaard met onwel- zijn, maagpijn, oprispingen, gebrek aan eetlust, loomheid in de ledematen, sleeht humeur, bloed- aandratig naar het hoofd en de borst, hoofdpijn, hartklopping, duikelingen, benauwdheid, lever en galaandoenmgeu enz. Zij zijn onoveitroften soor do Zuivering va*i hei Bloed. Sedeie doos -san do echte Apotheker Richard Biandt's Zwitscrsche Pillen draagt oen wit Kruis op een rood -sold. Zij zijn verkrijg baar h F. 0.70 bij den Iloofddepothouder voor Nederland P. E. van Santen KoliF te Rotterdam, in Schiedam bij E. MALTHA G'iN., Hoog straat 2S. Een Vit pen weer praatje. meuk waardigheid vam dezem metk- waavdigcui zomer willen. \vö aan de veirgetel- h-eid ontrukken, schrijft de „Zutph. Cb." in e-eui weerpraatjeliet bijna geheel afwezig zijn van wespen. Blijkbaar hebben de vele regens van 1903 d'e broze nesten vroeg ver nietigd en zijn «r daardoor maar weinig wijfjes d'ern winter tenrgebleveai. TeiiwijiL je anders in den nazomor -niet buiten idta kunt gebruiken of jo wordt -geplaagd door de dieren, zie ja er nu zelden oen. 80 cent per regel. Een timmorman iu dien omstreken, van Parijs is oinlaugs voor 5 franken boete, ver oordeeld geworden wegens misplaatst ant woord tob de rechtere die over zij'a zaak recht uitspraken. D© timmerman was door ecu gevaarlijken houd aangevallen gefivor- den>: ziak in wettige zelfverdediging beviu- dende, had liiji ihern. don -kop me-t een bijl in. tweeën gespleten. Waaruit, een vervolging ■"olgdc van den eigenaar van den kond'. Do zaaik regelde zich voor d© re-chtbank, toen een rechter zeid'ei: „Gij liadb den hond met dd steel van den bijl van u kunnen afhouden?" „Zekerlijk," antwoordde d© timmerman, „eu ik zon het ook gedaan hebben, indien hij zich in. plaats van mij met dei tanden, aan te vallen, zich met de staart zijde op mij geworpen had." Wanneer men aangevallen wordt, is het dan niet logisch liet wapen t© nemen dat Een verschrikkelijke vergissing. Een Verschrikkelijke vergissing heeft te Laklbach (iii het district Kassei) plaats ge had. Een jongetje van zes jaar zat ini een erwten veld en pinkte peultjes. Todn kwam er een jager, die die! sprongen van het knaapje zag en. meende een dikken! reebo-k to zien. Hij. legde aan en schoot. Maar- groot was zijn schrik toen hij het geschoten wild wilde halen en tot de vl-eesedijfke ont dekking kwam dat hij een -kind had ge dood. Het schot was d'on 'knaap door heib hoofd gegaan en dia dood) was onmiddeillijik ingetreden. De1 ongelukkige jager nam heb lijkje van het kindje op en droeg het naar de ouder lijke woning. D'aarna stelde hij zich ter beschikking der politie, maar werd niet ge arresteerd Een woests rechter. Voor de réclibbauk te Plaimfield (New- Jersoy) stond e'en advocaat te pleiten, toen! de rechter hem beVal op te h ouden en h©&u te gaan omdat hij"1 t© heftige tenue® ge bruikte. Do advocaat schoen niet vaaii zins a au dit gehod te voldoen. E® voor men! 't verhinderen' kon was de rechter op hemn aangevlogen ©n taköld© den advocaat zoo danig toe, dab hij toen hij) kans zag zich te onttrekken aan de stompen ent trappen van den rechter, in heb gelaat bloödd© en zijn klceran verscheurd waren. Tegen dien! techter, die beter thuis schijnt te 'hoort® in eön arena voor boksers, werd een Verzoek tot ontslaggevang ingediend!

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1904 | | pagina 5