Derde Blad
58"" Jaargang.
Zondag 6 November 1904.
No. 11615.
Be arbeid van liet Leger des
Heiis in Nederland.
De« courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaalVoor Schiedam en V 1 a a r d i n g e n fl. 1 25. Franco
per post fl. 1.65.
Prijs per weekVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen -worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een urn
aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau t ISotersrirant ftg.
Prijs der Advertentiën: "Van 16 regels 11. 0.92; iedere
meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën "bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hier
van zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdaga ond
verschijnen, worden zoogenaamde Jtleine advertentiën opgenomen tot den pr$*
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon Mo. 123.
Dezer dagen ontvingen wij van het Hoofd
kwartier voor Nederland, te Amsleidam,
van het Leger des Heils een brochure, ge
titeld: „Nog eenige grepen uit den arbeid
van het Leger des Heils in Nederland",
met verzoek daaiuit een en ander in dit
blad op te nemen. Wij voldoen gaarne aan
dit verzoek, omdat het groote nut van dien
arbeid alleszins den steun verdient, van
ieder die weet wat met dien arbeid voor
goeds wordt gesticht.
Jaarlijks wendt zich het Hoofdbestuur tol
het Nederlandschc volk, met verzoek om
steun voor dezen arbeid, want natuurlijk
vereischt het bestrijden van armoede en
ellende groote financieel© offers.
Het doel van bovengenoemde brochure
is om de vrienden van het leger èn het
publiek op eenvoudige, onopgesmukte wijze
mede te deelen wat reeds tot sland is ge
bracht door middel van de verschillende
afdeelingen voor Maatschappelijk en Geeste
lijk werk van het Leger des Heils hier te
lande gedurende het afgeloopen jaar.
De gevallen van hen, die gered werden
uit levens van misdaad en zonde in aller
lei vorm, de lotsverandering van beiden,
mannen en vrouwen, die eenmaal een ge
vaar uitmaakten voor de gemeenten waar
zjj hun treurig bestaan voortsleepten, en
die nu fatsoenlijke leden der maatschappij
zijn, zullen overtuigende bewijzen zijn voor-
het nut van dezen arbeid, zoowel van een
godsdienstig als van een pliilanlrophisch
standpunt beschouwd.
Nieuwe inrichtingen.
In bet afeeloonen iaar zijn drie nieuwe
inrichtingen tot stand gekomen: het Red
dingshuis voor vrouwen iti Don Haag, dat
in Amsterdam en de Industrieole inrichtin
gen en Tehuis voor mannen in Den Haag.
Alle drie zijn zij wat men „oen vermeer
derde en verbeterde uitgave" zou kunnen
noemen van reeds bestaande inrichtingen
van denzelfden naam en in dezelfde ste
den. Maar daarom juist zijn zij het bewijs,
dat de arbeid zich steeds uitbreidt, dat het
Leger des Heils niet stilzit, niet tevreden
is met heden te doen heigeen hel gisteren
deed, maar dat het altijd streeft naar hoo-
ger en beter.
De „geijkte" benaming is Toevlucht, hoe
wel dit woord niet juist uitdrukt van wel
ken aard de inrichting is, waar wij "onze
lezers een kijkje willen laten nemen. Het
doel is toch niet alleen om dakloozen en
zwervcis een „onderdak" to verschaffen,
zooals het woord zou doen denken; maar
de Toevluchten, welke het Leger in Am
sterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht en
Arnhem heeft, zijn Doorgangshuizen en
Werkinrichtingen gecombineerd Tehui
zen voor aan lager wal geraakten, voor
zwervers, voor hen die door eigen of an-
3 derer schuld zonder middel van bestaan
e zijn, en die een behulpzame lrand noodig
hebben om teruggebracht tc worden tot een
positie in do maatschappij.
Wel bestond reeds een soort van „Indus
trieole inrichting en Tehuis voor Mannen"
ln Den Haag, gevestigd in een pand waarin
vroeger een fabriek was, maar dit jaar is
daar geopend een speciaal voor dit doel
gebouwd pand.
In dit gebouw is een ruime, flinke eet
zaal voor de mannenaan lange tafels kun
nen een GO-tal daar gemakkelijk plaats vin
den; voorts is or een magazijn en een
waschkamer voor hen beneden. Op de eer
sten tweede étages zijn ruime slaapzalen
®et flinke bedden, waarbij kleinere slaap
kamers voor do employé's, benevens do wo
ning van den chef der inrichting.
Achter het hoofdgebouw vindt men do
keuken, de badkamer, werkplaats (zooals
smederij, timmer- en schilderswerkplaats)
legplaatsen enz,
De hier gemaakte voorwerpen worden ver
kocht, terwijl ook met anderen arbeid (recla-
me-loopon, kruierswerk) door de mannen
geld wordt verdiend.
Door middel van de verschillende hier
boven genoemde werkzaamheden wordt er
naar gestreefd, de inrichting zelfonderhou-
dend te maken; de mannen, die er opgeno
men worden, hebben daardoor ook het aan
gename en voldoening gevende gevoel, dat
wat zij in het Tehuis genieten, geen aal
moes is, maar het loon van eerlijken ar
beid. Dit is op zichzelf reeds een groote
factor bij de zedelijke en maatschappelijke
opheffing van deze „aan lager wal geraak
ten".
Zoo is dit Tehuis voor vele arme zwer
vers reeds de plaats geworden, waar een
keerpunt kwam in hun leven, waarvoor zij
eeuwig God danken zullen.
Zoo is er bijv. een man, die vroeger een
goede betrekking bij de spoorwegen bekleed
de, maar aan den drank geraakte, hetwelk
ten gevolge bad, dat hij uit zijn betrekking
werd ontslagen. Hij viel steeds dieper en
kwam eindelijk op Veenhuizen terecht. Toen
hij daar vandaan kwam, vroeg hij om opna
me in een der industrieele inrichtingen.
Daar kwam' hij na eenigen tijd tot bekeering.
Door zijn goed gedrag werd hij gekozen
om als employé.in de inrichting dienst te
doen. Eenigen tijd geleden kwamen tweo
zijner broers, die beiden geachte betrekkin
gen bekleeden, hun oude moeder een be
zoek brengen, en ontmoetten bij haar aan
huis dezen eertijds „verloren zoon". Zij ver
heugden zich zeer, dat hun broer zijn leven
gebeterd had, en beloofden hem voort tc
helpen. Zij kochten een kleine winkelzaak
voor hem, waarin hij nu met zijn moeder
samenwoont.
Nog een andere „verloren zoon" kwam
eenige maanden geledon in dit Tehuis, na
jaren van drankmisbruik en andere zonden.
Ook voor hem werd het de plaats, waar een
keerpunt in zijn leven plaats greep. Hij paste
er goed op, werd tot „kamerwacht" bevor
derd en na eenigen tijd in een betiekking
in de maatschappij geplaatst.
Gedurende twaalf maanden, eindigende 1
Augustus 1904 werden in de gezamenlijke
industrieoio inrichtingen cn Tehuizen voor
mannen
127,690 nachlveiblijven verstrekt.
563,990 maaltijden veistrekl.
230 personen in betrekkingen geplaatst,
Reddings huizen.
Het nieuwo Reddingshuis in Den Haag,
jong velen dezer ongelukkigen zijn. In een
der Reddingshuizen waren onlangs het
derde deel der opgenomenen beneden de
achttien jaar. Is het dan wel altijd „eigen
schuld", zooals sommigen zoo licht geneigd
zijn uit te roepen, waar er sprake is van
deze meisjes? Al willen wij ze niet vrij
pleiten van schuld, "locli gebiedt 'de bil
lijkheid te erkennen, dat „anderer" schuld
soms nog grooter aandeel heeft gehad aan
den val der anno schepseltjes dan „eigen
schuld".
Verschillende voorheelden, in do brochu
re vermeld, staven deze bewering.
een jaar geleden geopend, vervangt even
eens een tijdelijke inrichting, die te klein
bleek. En al moge dit huis nog niet aan
alle eischen beantwoorden er ontbreekt
bijv. een tuin, die zeer gewenscht is
toch is hiermede een groote verbetering
tot stand gebracht.
De afbeeldingen die wij geven van de
groote waschplaats en de strijk- en mangel
kamer, doen zien dat er op het gebied aan
ruimte veel verbeterd is.
En wat het allerbeste is, is dat thans
plaats is in deze inrichting voor achttien
meisjes en een zestal kindertjes, terwijl in
het oude Huis slechts tien meisjes kon
den opgenomen worden.
Ook het Amsterdamscho Reddingshuis
mocht zich verheugen in de verkrijging van
oen grooter en geschikter gebouw in den
loop van dit jaar. Het nieuwe Huis werd
in Mei 1.1. geopend. Het heeft plaats voor
25 ii 30 meisjes, benevens een aantal kin
dertjes, terwijl er in het vro Huis
slechts plaats voor 18 meisjes wus. Het
huis is gelegen te midden van een grooten
tuin, ecnigszins van den weg af, hetgeen
een groot voordeel oplevert voor een der
gelijke inrichting, zooals licht te begrijpen
valt. Deze tuin strekt zich nog een heel
eind achter* het huis uit, waar ook een flinke
moestuin wordt gevonden.
Vooral is het treurig, te bemerken, hoe
In de afgeloopen twaalf maanden weiden
in de Reddingshuizen (te Amsterdam, Den
Haag en Hillegersbcfg) 76 meisjes opgeno
men. Gedurende datzelfde tijdsverloop ver
lieten 75 meisjes het Reddingshuis, waar
van 49 'in betrekkingen werden geplaatst,
en 16 aan ouders of bloedverwanten terug
gegeven, terwijl 10 moeten beschouwd wor
den als „onbevredigende gevallen", d. w.
z. dat zij óf weggezonden moesten wor
den, óf uit eigen beweging do inrichting
verlieten, zonder verbeterd te zijn.
Doorgangshuizen.
Het „Doorgangshuis voor ontslagen gevan
genen" biedt plaats aan vijf en twintig per
sonen; liet is een ruim, frisch gebouw, zeer
doelmatig ingericht, en staat op de Land-
kolonie bij Lunteren.
De groote eetzaal wordt gebruikt voor
de ex-gevangenen en de gewone kolonisten
gezamenlijk. Ook in de werkplaatsen wer
ken heide klassen van mannen doereen. Er
zijn velschillende werkplaatsen, zooals: een
timmerwinkel, schilderswerkplaats, smede
rij, horstelmakorij en sloelenmakerij.
Want behalve landbotrw-koionie is lietook
oen industrieele kolonie, en do chef der in
richting vet telde, dat het plan bestond, deze
industrieën nog meer uit te breiden, omdat
velen der mannen, die opgenomen worden,
het een of ander handwerk kennen, terwijl
maar weinigen geschikt zijn voor landbouw-
werk.
Het is wel jammer dat èn de laiulkolo-
nie, èn de inrichting voor ontslagen gevan
genen nog ie weinig bekend schijnen te zijn
bij het Nederlandschc publiek. Die er even
wel van hoort, on daarna met eigen oogen
gaat zien, is in den regel verbaasd cn ver
rast, hier zulk een praktische en goedbe-
stuurde inrichting te vinden.
De opgenomenen van de beide inrichtin
gen, die n "n hier op do kolonie aan het
werk ziet, zmu er flink uit. De gezonde
Gelder sche lucht doet hun lichamelijk goed,
evenals de geregelde leefwijze en arbeid en
de degelijke voeding, daardoor ontwikkelt
zich ook weer nieuwe levenslust en energie.
bi
hij tot een werkelijke bekeering des harten,
en toonde dit in zijn leven op zulk een
wijze dat hem na eenigen tijd toegestaan
werd soldaat te worden en de Leger des
Ileils-unifoim te dragen. Hij kreeg een aan
stelling als employé en bleef als zoodanig
nog oen paar jaar op de kolonie.
Dezen zomer weid voor hem een goede
betrekking gevonden op eenigen afstand van
do kolome, waarin hij zeer voldoet.
Zusters van Barmhartigheid.
Door liet feit dat de zusters van barm
hartigheid steeds in stilte haar arbeid ver
richten, komt hot dat de meeste menschen
goon denkbeeld hebben van hel vele en
velerlei werk, door de Barmharligheidszus-
lers verricht. Het zou zeker belangwekkend
zijn, als men eens oen gansclien dag in de
kleine woning van de „zusters" in de ach
terbuurt kon doorbrengen en deze op al
haar 'ochlen vergezellen. Wij twijfelen er
geen oogenblik aan, of vele harten cn vele
beurzen zouden ontsloten woidcn, om dit
weik van strijd en zelfverloochening te steu
nen.
Wat die zusters al beleven? Wij willen
als antwoord op dio vraag een paar mede-
deelingen uit de brochure overnemen.
„Och, zustor, kom toch! kom toch gauw
mee! Mijn man is razend!"
Hot was 's avonds half elf; de kleine sa
menkomst in den Barrnhartigheidspost was
afgeloopen en de zusters maakten zich go-
reed om ter ruste tc gaan, toen een luid
geklop op de deur, gevolgd door bovenstaan
de woorden, haar m do ooien klonk. Dade
lijk.had do kapileine haar hoed op en stond
zij heneden aan de deur, gereed om met het
vrouwtje mee te gaan. Het was een paar
straten verder, in een armoedige woning, dat
hot vrouwtje de kapiteine bracht. In een
hoek van het vertrek lagen een aantal kin
deren naast elkaar op den vloer te slapen,
toegedekt met zakken. Alles in 'I huisje ge
tuigde van slordigheid en vuilheid. Aan de
andere zijde der kamer liep do man op en
neer, met het uitzicht van een razende, ter
wijl hij van tijd tot'tijd met het hoofd tegen
den muur aanrende en allerlei vreeselijke
woorden uitbraakte.
Onbevreesd treedt do kleine Kapiteine op
hem toe, grijpt zijn arm en begint hem
kalm toe te spreken. Ilij is niet dronken,
hoewel hij wat drank op heeft, maar hij
begrijpt zeer goed al wat de Kapiteine zegt,
die er na korten tijd in slaagt hem geheel
te kalmeoren.
Daarna spreekt zij beiden, den man en
de vrouw, vriendelijk en vermanend toe,
en knielt vervolgens met hen neer om te
bidden.
jOp een anderen avond komt men nog
laat do Zusters 'halen, om hij een efnstig
zieke of stervende te waken, en steeds
vindt men haar bereid om te komen, waar
Een voorbeeld hiervan is bijv. P. Dooi
den drank aan lager wal gekomen (dit is
do geschiedenis van de moesten) kwam hij
een jaar of drie geleden in dc Toevlucht
voor dakloozen in Amsterdam terecht. Daar
kwam hij tot liet inzicht van zijn hopeloo-
zen toestand, en geholpen door den goeden
invloed zijner omgev'ng, besloot hij een an
der leven te gaan leiden. Hij paste er goed
op en werd na enkele maanden naar de
latrdkolonie gezonden. Op de kolonie kwam
een buurvrouw kijkt wel of en toe naar
haar om, maar die kan 's nachts niet ko
men ,'clat is te lastig! Dan maar naar de
„zusters" gestuurd. Dozen komen en wa
ken beurtelings bij de doodzieke vrouw,
totdat haar hulp niet langer noodig is.
Een vrouw, die ook erg ziek was, was
daarbij zoo hoos on kwaadaardig, dat nie
mand bij haar durfde komen; zelfs de 'dok
ter waagde zich niet in haar onmiddellijke
nabijheid, daar het reeds was voorgekomen,
dat zij hem in hot gezicht sloeg en krabde
De Luitenante ging geheel alleen naar
binnen en onbevreesd op deze gevaarlijke
zieke af, terwijl zij liaar vriendelijk toe
sprak. En wonderbaar! Zij liet haar stil
begaan, en liet gelukte do Luitenante zoo-
zepr haa,r vertrouwen te winnen, dat zij
haar eenige dagen later toeliet haar de
trap af te dragon en in het rijtuig, waar
mede zij naai* het Ziekenhuis zou worden
vervoerd, (oen haai* toes land verergerd was.
„Hot schijnt, dat zij daar ruzie hebben!"
zei do barmhariighcids-kapiteino tot haar
luitenante, terwijl zij uit het raam keek
naar een huisje schuin tegenover 'haai*.
Ja, inderdaad, er was hooggaande ruzie
tusschen man en vrouw.
In een oogwenk had de kapiteine de ka
mer Verlaten en stond zij reeds aan de
overzij der straat. Het huis binnen- en d<3
trap opsnellen was het werk van een oogen
blik, en daar stond zij plotseling tusschen
hulp wordt vereischt. Hier is bijv.
arme vrouw, in het laatste stadium
lering; zij is overdag alleen in huis;
de ruziemakende, vechtende echlg'enoo-
lein in.
„Ik zou mij toch schamen, om een
vrouw te slaan!" (dit tot den man, die
uiterst verbaasd cn verlogen achteruit ge
treden was, toen hij do „zuster" had zien
bimrenkornen),
„Ja, zuster!maar als de zustor eens
wist!Zoo'n vrouw als de mijnel..."
Blijkbaar wist hij niet, wat hij zeggen
zou om zich vrij to pleiten, hij trok snel
zijn jas aan en verdween buiten de deur,
aan de kapiteine gelegenheid latend om
verder met de vrouw te praten.
Er zijn thans 2 barmhartigheidspostenin
Amsterdam, 1 in Den Haag, 1 in Rotter
dam en 2 in Utrecht; men zou er gaamo
meer openen, als de noodige fondsen daar
voor niet ontbraken.
Kinderhuizen.
In een vorig Jaarverslag hebben wij een
beschrijving gegeven van liet kinderhuis te
Ermelo, dat daar zoo lieflijk rustig ligt
aan den zoom van een dcnnebosch, het
vriendelijk tehuis, waar reeds zoo menige
kleine hui ten hun schuld veracht enver-
stooten door de wei old, maar niet door
allen vergeten liefderijke opname en
een veilige haven gevonden heeft. Gedu
rende de laatste drie of vier jaar is er
nooit een open plaats geweest in het kin
derhuis.
■Zoo werd het meer en meer duidelijk,
dat het kinderhuis veel le klein was, en
moest er beraadslaagd worden will to doen.
Een samenloop van omstandigheden hoeft
er bovendien toe geleid, dal "het leger over
enkele maanden dit huis in Ermelo, waarin
zes jaar lang deze inrichting gevestigd
was, zal moeten verlaten. Dit alles hij el
kaar genomen, heeft den kommandant doen
hesluiten over te gaan lol de oprichting
van
Twee k i 11 d e r huize n,
een voor meisjes en kleine kinderen, cn
een ander alleen voor jongens (indien n.l.
de vrienden van dezen arbeid edelmoedig
zullen bijspringen wat dc oprichtingskosten
betreft).
Hoe noodzakelijk liet is, dat er meer ge
daan wordt in dezen tak van dien arbeid,
blijkt uit de talrijke verzoeken om opname
van kinderen, die iedere week inkomen,
en waarvan helaasdo meeste moeten
afgewezen worden.
„Aan hunne vruchten zult gij ze ken
nen."
Lezer, de wijze van optreden van Ik i.
Leger des Heils moge al niet in uw smaak
