59"" Jaargang,
Zondag 4 Maart 1906
12021.
Derde Blad.
De»® eoiimit verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingen fl. 4.25, Franc®
per post fl. 1.G5.
Pi-jjs per weekVoor Schiedam en Vlaardingen 40 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dageljjks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vddr een uur
*an het bureau bezorgd z\jn.
Bwrsaa t Beterstraat
Prfja der Advertentiën: Vaa 16 regeh fl, 0.92led ére
meer 15 cents. Reclames SO cents per regel. Groote letters naar de plaats die
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hier
van zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleinm advertgntiëm opgenomen tot den pr$B
van 40 cent* per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
ENGELSOHE BKIEVEN.
EEN CAUSERIE OVER ALLERLEI.
(Van onzen Londenschen Medewerker.)
Londen, 25 Februari 1906.
Dezer dagen heeft hier oen zonderlinge
verkooping plaats gehad. Men herinnert zich
wellicht, dat. de vorige markies van Angle
sey een verkwister van de dwaaste soort,
die al zijn geld verknoeide aan kleeren,
wandelstokken, bijouterieën en dergelijke fu
tiliteiten, failliet is verklaard, en kort daarna
stierf. Men had toen reeds allerlei kost
baarheden gevonaen, in de malste plaatsen
en dacht eindelijk, dat het uit was. Nu
is de man al lang dood, en het schijnt,
dat zijn opvolger, nu hij de huizen, die
hem toobehooren bewoont en onderzoekt,
nog weer groote hoeveelheden gouden en
zilveren sieraden, edelgesteenten en dorgclij-
ken gevonden heeft. Die dingen waren in
hoeken en gaten verstopt, waar ze eigenlijk
door bloot toeval gevonden werden en nu
eerst ter beschikking van de crediteuren
van den overleden edelman kunnen worden
gesteld. Zoo is er op die verkooping geveild
een prachtige,, uiterst kostbare beker, van
geslepen kristal, die lusschen een partij af
gedankt keukengerei was gestopt.
Bij deze gelegenheid is ook te koop ge
komen, hot' statiegewaad, waarin de markies
de kroning van Eduard VII heeft bijgewoond
en waarin hij, Lot groot vermaak van het
publiek, door do straten om en bij liet Par
lementsgebouw dwaalde, om zijn karos te
zoeken. De overspannen man had natuur
lijk geen rust, of duur, en in plaats van
kalm te wachten, tot een politie-agent, of
een lakei dal werk voor hem deed, sjokte
hij zelve in dat prachtig, doch natuurlijk
oudorwetsch pakje, door de straten.
Wij hebben tegenwoordig elk jaar gelegen
heid, onzen adel in hunne statiekarossen
naai' het Parlement te zien rijden. Zoo'n
koets is een kijkje waard. Zij hangt, in
zware riemen in de voeren, de deuren zijn
met magnifiek geschilderde wapens versierd,
de paarden zijn natuurlijk zoo mooi, als
men maai* kan wenschen, en de koetsier,
mitsgaders do twee palfreniers, die achterop
staan, voltooiden de vertooning van weelde
en pracht. Deze zijn meestal in prachtige,
licht gekleurde livrei gestoken, van zijde
en fluweel, in de kleuren van de familie,
.en hebben witgepoederd haar, met cLriekan
ten steken, daarboven. Het is een aardig
gezicht, zoo'n reeks fraaie equipages, na
afloop der parlomeiilsopening, achter elkaar
te zien terugkomen, met de mooi uitgedoste
dames en hoeren er in.
Verreweg de mooiste koets is natuurlijk
dip, waarin de koning zelze zit, en wel die ge
heel van spiegelglas en goud schijnt. Zij
is bespannen met 8 roomkleurige, of licht-
Isabelkleurigo schimmels, die met zwaar
versierd tuig getooid zijn, on do,or de sier
lijk uitgedoste jockeys worden geleid.
Het was ditmaal zeer vol op straat,"'hoe
wel het weer alles behalve mooi kon ge
noemd worden. Het regende wol niet be
paald, doch het was guur en zuur Februari
weer. Do menschon kwamen, vooreerst, om
dat de pas verloopen algemeeno verkiezin
gen hun politieke belangstelling hadden op
gewekt, zoodat zij eens' een blijk van belang
stelling wilden geven aan de liberale partij.
Doch ook wilden zij eens zien, wat er van
waai- is, dat de koning niet zeer gezond is.
Men zegt, dat.de doctoren, hem bepaald ontra
den hebben, om naar Kopenhagen te reizen,
voor de begrafenis van zijn schoonvader.
Een foit is het, dat hij niet loopt zonder
stok, omdat hij last heeft van ontsteking
der bloedvaten bij zijn enkel. Dit nu is op
ruim zesligjaiigen leeftijd niets bijzonders,
on behoeft niet gevaarlijk te zijn. Doch ver
der bleek er niets van zijn minder goeden
gezondheidstoestand. Ik heb in een paar cou
ran ten gelezen, dat hij er smalletjes cn bleek
uitzag, doch dit is courantcnverb'eelding
toen hij mij voorbij reed, zat hij druk en
opgewekt te praten met prins Christiaan
die met hem meereed on dien hij, onder het
rijden, al gesticuleerend, dingen schoen te
verklaren en aan te wijzen, waar zij voorbij
reden. Hij zag' er even dik cn blozend uit
a's vroeger,- cn oven krachtig als onze vorige
koning, toon dio con eindje in de zestig
was.
hot verhaal, dat. zijn slem zoo zwak
JS geworden, is onjuist, naar ik van parte
ruontsleden hoorde, die hein de troonrede
hoorden voordragen. De stem is hard en de
koning spreekt, evenals al zijn broers cn
zusters, met een gedecideerd Duitsch tim
bre. Doch zwak is ze niet geworden, al
word hij, op het einde wat schor. Dat zou
iedereen overkomen, die, zooals de Engel-
scbe koning, zoo geheel en al met zijn keel
spreekt.
Men strooit trouwens dat verhaal, van
zijn keelaandoening en van zijn slechten
gezondheidstoestand, hier geregeld hij. de
parlcmentsopcning rond, en ziet er dan ver
der niets meer van, dan dat hij het heele
jaar door reist, jaagt, vaart, partijen bij
woont of geeft, in één woord, het drukke
leven leidt van oen geweldig rijk en machtig
groot heer.
Of er meer van waar is, dat do prinses
van Wales in Tndië ziek is geworden, kan
ik niet beoordeelen. Toen zij en de Prins
daarheen togen, riep men er hier over,
alsof die reis noodig was voor den prins
cn. alsof die al een heel eind op weg was als
teringlijder. Nu loost men dag aan .dag niets
anders, dan dat de man allerlei excursies
neemaakt; daarom zal zijne gemalin ook wel
niet zieker zijn, dan hij zelf.
Een ander vorstelijk personage is ons
hier dezer dagen onder de aandacht ge
bracht; doch die is heel wat ouder. Ik be
doel Anna Boleyn, een der vele vrouwen
van Hendrik VIII, en de moeder van ko
ningin Elizabeth. De meeste menschon, die
naar Londen gaan, komen niet in hot verst
oostelijk gedeelte der stad. Dat is trouwens
vrij eentonig armelijk, doch het helpt een
denkbeeld te vormen, van de volkstoestan
den in deze verselirikkelijkc stad. In een der
armste deelcn, in East Ham, staat een oudor
wetsch kasteeltje, dat nu gebruikt wordt als
particulier verbeterhuis voor jonge Roomsch-
alholieken. Nog geen tien jaar geleden
stond dat kasteeltje met zijn tuin binnen
in het open veld. Doch met onverbiddelijke
kracht is Londen er naar toe geschoven, de
velden werden veranderd in straten, met
huizen of huisjes er langs. Alleen een bun
der is gered voor voetbalveld, en nu staat
hot kasteel van Anna Boleyn, met zijn
tuintje middenin een arbeiderswijk, De over
levering wil, dat Hendrik het, kasteel voor
Anna kocht, vóór zijne scheiding van Ka
tliarina van Arragon was uitgesproken en de
toren is nog in stand, van waar uit. Anna
haar* aanbidder de Theems kon zien af
varen.
Het komt. nu aan de markt, want het
terrein is natuurlijk enorm' veel waard doch,
naar ik hoor, trachten eenige oudheidkun
digen geld bijeen te krijgen, om het
te'koopen, te restaureeren en in stand te
houden, als historisch gedenkleeken.
Ten slotte iets, dat ons Nederlanders, moet
interessceren. Men weet, dat de quaestie
wat zuivere boter is en wat niol cn wat
men kan doen om vervalschingen daarvan
te ontdekken, en te voorkomen, hier een
zéér brandende quaestie is.
Naar ik verneem, moet de tegenwoordige
minister van Landbouw, Lord Carrington,
liet besluit genomen, hebben, de zaak zeer
ernstig ter band te nemen. Hij wil een par
lementaire commissie benoemen, die zich
door deskundigen laat voorlichten-en die,
zonder in al te pijnlijke wetenschappelijke
voorschriften cn bepalingen tc vervallen,
de rogeering de gegevens aan do hand zal
moeten doen, waarop een wetsontwerp kan
gebouwd worden. Dat ontwerp zal niet een
onkelen standaard voor boter aannemen,
niet denzolfden standaard voor alle boter
uit alle landen en ook niet voor boter op
verschillende tijden des jaar uit één cn.
het. zelfde land aangevoerd. Men weet im
mers, dat boter, die volkomen zuiver is
en van dezelfde k>c komt, in het
eene seizoen gansch andere bestanddee-
len bevat, ten minste dat de onderlinge
verhouding barer samenstellende deelen ge-
geheel verschillend is, van die welke oen
scheikundig onderzoek in een ander deel
van 'tjaar aantoont. Voor de eerlijke boter-
fa brikanten, zal zoo'n wet een weldaad we
zen, als ze maar niet te veel btpaJ.d en
al te eenzijdig is.
onze maatschappij is. Zijn de Nuilsscholen
nu niet meer zoo noodig als vroeger de
spaarbanken, volksbibliotheken, ambachts
scholen, volksvoordrachten, populair weten
schappelijke cursussen enz. enz. zijn daar
als zoovele getuigen, dat hot Nut nog leeft
on bloeit.
Het was een stormachtige tijd, waarin
de maatschappij werd opgericht, men stond
aan den vooravond van een omwenteling,
zoo groot als de menschheid slechts zel
den had aanschouwd. Voor ons is hot ge
makkelijk genoeg de oorzaken daarvoor na
te gaan, maar moeilijk was- hol. voor hen,
die in dien. tijd leefden, de fouten der maat
schappij, de behoeften van het volk te be
grijpen. Eerc daarom aan die menschen,
xlie hun host. daartoe deden, zooals de
stichters der Mij. tot Nut. v. h. Algem. Zij
werden door liefde tot het. volk gedreven,
zooals blijkt uit de circulaire door hen ver
spreid, waarin zij tol. toetreding opwekten
tot een genootschap, dat do verbetering
van het hunger- en schoolwezen beoogde.
Zij vijzen er daarin op, hoe onkunde en
echt nationale instelling van de Nicuwon-
huizen-5, geboren uit de behoeften des tijds,
in hot 'leven geroepen door een geest van
gematigden vooruitgang, hebben zij niet van
natuur kunnen doen veranderen. Zij hield
hot nationale loven wakker, zij tastte er
de gebreken van aan met moed en volhar
ding. Zij deed haar best om prinsgezinden I vervaardigster zes tot zeven pfennig in het
verdient, is rijk bij de anderen vergeleken.
Maar dit hoogerc loon is ook weer noodig
voor hel. dure leven in de groote stad en
de zwaardere huishuur.
De naaister, die 16V2 pfennig per uur
krijgt, is er nog niet iiet slechtst aan toe.
Er hingen twee kinderjurkjes, waarmee de
en patriotten, om mannen der wetenschap
en eenvoucligen, om menschen van iedere
gezindte te brengen tol het besef, dat. zij
Nederlanders waren om geestdrift, te wek
ken voor het denkbeeld, dat zij te zamen
weer een vrije natie zouden vormen. Zij
wist liefde te wekken niet slechts voorde
geschiedenis, maar ook voor de laai, zij
deed in die benarde tijden, die zoovelcn
moedeloos maakten, onnoemelijk veel voor
den arbeidenden stand. Zij trachtte vakken
nis te verspreiden en vergat daarbij nooit,
dat ontwikkeling van het verstand geen
zogen is zonder vorming van het karakter.
Te midden van beroeringen van allerlei
aard ging zij bedaard, rustig, met vasten
tred haar weg. Dal hel volk, toen einde-
onwetendlieid dikwijls de wortel zijn van lijk de blijde dag der vrijheid weer daagde,
veel kwaad cn hoe het daarom noodzake- zijn energie niet. had verloren cn niet ver-
lijk is-, daartegen te strijden.. franschL was, door de slavernij niet was
Die circulaire was geteekend door Mar- ontzenuwd maar in slaat was zich weer te
tinus Nieuwenhuizen, toen nog student in (Verheffen, dal. was voor'n groot deel te dan-
de medicijnen te Franekor, dio zich later ken aan die echt nationale instelling, wier
als geneesheer te Edam heeft gevestigd. stichter nu een eeuw geleden gestorven is,
Hij was de zoon van Jan Nieii.wenhuizeii,
doopsgezind predikant te Monnikendam', die
het eerst in een vriendenkring hel denk
beeld had geopperd een verceniging te slich-
ten, die ten doel had de vatbaarheid voor
intellectuecle ontwikkeling ook in de lagere
klassen der maatschappij op te wekken.
Deze mag ats de eigenlijke stichter van
het Nut word en beschouwd. Terwijl zijn
zoon met. hart en ziel- de Patriotisehe partij
was toegedaan, trachtte hij de nieuwe stich
ting geheel en al 'bouten politieke geschil
len te houden. De stedelijke regeering van
Edam steunde zijn pogen, maar behield
zich volle "vrijheid .voor tegenover de maat
schappij, zoo zij zich in een lichting mocht
ontwikkelen, die met de wettig bestaande
staatsorde in strijd zou wezen. In ver
scheidene deelcn van ons land werden le
den gewonnen cn maatschappijen opge
richt en op den 23sten Augustus 1785 had
de eerste algemeene vergadering plaats. Het
genootschap telde toen 345 leden en be
gon met prijsvragen uit te schrijven.
Doordat zij zich op politiek gebied strikt
onzijdig wilde houden, ondervond zij na
tuurlijk tegenwerking van alle partijen, die
haai' niet tot de hunnen mochten rekenen.
Dit ging zoo ver, dat Martinus Nieuwen
huizen mot de notulenboeken cn beschei
den uit Edam moest vluchten en in de
uur verdiende. Een geborduurde kraag,
waaraan 21 uur gewerkt was, bracht een
mark loon op, dus nog niet 5 pfennig per
uur-
Er zijn nu nog menschen, die voor den
huisarbeid zijn. Zij beweren, dat het wer
ken in de fabriek het familieleven ver
stoort, terwijl de huisarbeid dit bevordert;
dö ouders zijn daardoor niet gedwongen
hun kinderen den boelen dag zonder op
zicht. te laten.
Zij vergelen echter, hoe schadelijk het
voor de gezondheid is, in een licdompte
ruimte, zonder licht of lucht, onafgebro
ken bezig te zijn. Niet alleen de gezond
heid der arbeiders zelf wordt hierdoor be
nadeeld, maar dc ziektekiemen worden in
hun werk opgenomen en daardoor ver
spreid. Het inpakken van bonbons geschiedt
soms in de huizen voor vijftig pfennig in
het uur!
Toch zijn a) die getallen nog te hoog.
De tijd, dien de arbeider noodig heeft
voor de aflevering der waren cn lief in
ontvangst nemen van liet nieuwe werk is
niet weinig; de uren, die hij met heen en
weerioopen cn wachten doorbrengt, betaalt
niemand hem. En hoe heeft men zijn
DE TOESTAND DER DUITSCHE I uren noodig, als ieder slechts 5 pfennig op-
IIUISARBEIDERS. brengt!
Onder dc helle plakkaten, die van de re- De plaatsen der huis-industrie zijn mcest-
clameznilen af liet Berlijnsche publiek da- al van groote natuurpracht, die een schrille
gelijks lol allerlei genoegens uitnoodigen, tegenstelling vormt met den jammer en el-
was onlangs een spelbederver tc zien. Uil lende, die in de schilderachtige hutten
een bruinen nevel zag een doodsbleek, diep wordt geleden.
ellendig vrouwengelaat u aan. Het dunne j Juist in het mooie Duilsche MiJdelge-
haar was glad naar achter gestreken, de bergte b" eft de huis-industrie zich het. meest
wangen waren hot en de ingezonken oogen ontwikkelu, en de liefde tot him geboorte-
maal' die zelf nog steeds voortgaal op be
scheiden wijze veel goeds voor de volks
ontwikkeling te doen.
waren glansloos en zonder veel uitdruk
king.
Slechts af en toe bleef iemand staan,
en keek eenigszins angstig die ellende aan
hij begreep, dat die b.reede, harde mond
nooit gelachen had. Onder de plaat, stond:
Tentoonstelling van Duitsche huisarbei
ders in de oude akademie".
Deze tentoonstelling was op touw gezet
plaats, die alle bergbewoners is ingescha
pen, werd de oorzaak van hun ongeluk.
Daar zitten zij sedert eeuwen op een klein
stukje, van vader op zoon overgeganen
grond. Deze brengt niet genoeg op om de
talrijke familie tc onderhouden. Waf eerst
misschien bijverdienste was, werd later de
eenige bron van inkomsten.
De stroom van reizigers gaat vlak langs
door dezelfde personen, die in 190-1 een hun hutten, die den zonder nadenken ge
nietenden, juist om de bouwvalligheid zoo
schilderachtig schijnen. De bezoekers van
bet mooie Schwarzwald vermoeden echter
niet, dat daar binnen die buisjes man
vrouw en kinderen bezig zijn met uunver-
plaats een gevoel van ontgoocheling. Daar I ken te maken voor 15 tol 20 pfennig per
stonden, hingen, lagen zeer weinig sier- uur.
congres hadden bijeengeroepen, ter bespre
king van de verbetering van den toestand
der huisarbeiders.
Wie de zalen van het. oude akademie-
gobouw betrad, ondervond in de eerste
hoofdstad een toevlucht ging zoeken voor lijke coni'eclie-artikelen; groote tafels wa-
een streven, dat te Edam gold voor de ren met linnengoed bedekt, dat ook niet
bode van een omwenteling, terwijl het juist op gemak of weelde kon bogen. Maar
het middel was om die te voorkomen. Ze- het was ook niet het. werk, waarvoor de
(ker is dit een zogen geWeest, want te aandacht werd gevraagd, en als er hier
De houtsnijders in Obcr-Ammergau wor
den voor hun werk ook al niet heter be
taald. Met hun beiden verdienen zij aan
een kruisbeeldje in 7 uur een mark.
Verder in Beieren dichl. hij de Oosten-
Edatn bad hef Nut waarschijnlijk nooit die of daar dc prijs was bijgevoegd, scheen dit rijksche grenzen ligt bet prachtige Mitten-
kracht gekregen, die 't to Amsterdam ver
wierf. De jeugdige dokter gaf zijn praktijk
op en stelde zich aan een onzekere toe
komst. bloot. Hoewel hij zelf een vurig Pa
triot was, wist hij evenals zijn vader de
geheel overbodig. Hot. was niet om dc wa
ren te doen, maar om die kleine papiertjes,
die het loon noemden, waarvoor de ar
beider het stuk maakte. En zooals dat
beeld der ellende op do reclamezuil een
stichting builen de partijen te houden. Heer- onvergefelijker] indruk maalde, zoo werd
A L L E11L EI.
DE NIEUWENHUIZENS.
Onder de groote mannen, die Nederland
dit jaar zal herdenken, bchooren ook de
Nicinvenhuizens. Met. een enkel woord wordt
hier even aan dezo mannen en dc bet.ee-
benis, die zij voor hun lijd hadden, her
innerd, vooral, omdat hun geest nog lang
niet is uitgewerkt, maar hun stichting ook
nog in onze dagen van groot nut voor
lijk vulden vader en zoon elkaar aan. Zij
bezaten samen wat voor het welslagen
der Maatschappij noodig was de een
vurig, vooruitstrevend, met hart on ziel de
nieuwe wereldbeschouwing toegedaan de
ander bedaard, verstandig, min of meer
piëtistisch. De zoon nu en dan den vader
moed insprekende en mededeelende van
zijn vuur de vader meermalen ter gepas
ter ure het ramtoestel aanwendende om
den zoon voor overdrijving te behoeden.
Met zulke mannen moest iets degelijks tot
stand komen, nu cle tijd er rijp voor was.
Eenvoudige lieden, als zij waren, sloegen
zij dc handen aan het werk on zij slaagden.
Die mannen hadden hun volk en hun
vaderland lief. Dat bleek in de eerste 25
j...ar van 't 'bestaan der stichting, in de woe
ligs dagen, waarin Nederland steun zoc-ht
ibij Frankrijk, eerst werd gedoopt als Balaaf-
sche 'republiek, lat er 't koninkrijk Holland
wald, waar sedert eeuwen een beroemde
viool-industrie bloeit. De viool, die met80
mark betaald wordt, levert, deri volwaar
diger slechts 20 mark op.
In Neurenberg wordt kinderspeelgoed ge
maakt, Slechts zeer weinig jaren van hun
men door die papiertjes met hun weinige leven zien dc kinderen daar die aardige
cijfers diep bewogen; bij de lezing van die
papiertjes doorleefde men de vrecselijke
ellende mee men schaamde zich als
het ware over de kleeren, die men droeg,
het maal dat thuis wachtte cn de beschei
den weelde, die men zich veroorloofde.
Want wie die zalen binnentrad, hoe. arm
hij ook ware, hij was rijker dan de onge-
lukkigon, wier arbeid daar voor de eerste
•maal mot bewustheid werd aanschouwd. Ge
zien was die al dikwijls en door velen
zelfs gedragen.
Er stond een pakje voor een twaalf
jarigen, knaap, rok, vest en broek, niet sier
lijk, maar van degelijke, dikke, wanne stof,
.en alles goed en solide gewerkt. Hel
arbeidsloon voor een dozijn van die pak
jes is 12 mark (f7.20), de werkster heeft
daar 72 uur voor noodig, zij verdient dus
■per uur HD/a pfennig (10 cf.) neen
vormde, om eindelijk ecu provincie tewor- j nog minder. Want zij heeft, natuurlijk ou
den van het groote Fransehe rijk. Al dien kostenvuur en licht, die dé fabrieksar
tijd ging de maatschappij, toononde de vrij- beider voor niets krijgt, evenals zijn lid
heid lief te hebben, uitspattingen te keer, maatschap van een ziekenfonds en ouder-
kleine dingen met plezier. Op bun rijfde
jaar weten zij al, dat tinnen soldaatjes cn
houten paarden niet. voor hen op de we
reld zijn. Hun heele leven door werken
zij voor kinderen, tot meestal een vroege
dood hun hot werk uit de handen neemt.
Of de kleine handjes paardjes, ezeltjes of
poppekastjes maken, of dal zij met bloe
dige ving ere de voeren in drukknoopen
drukken, of haken en oogen op kaarten
naaien het beeld der ellendemisvor
ming, Lering en een vroege dood is altijd
hun deel.
Maar die vroege dood is hcgecrcnswaard.
Ongelukkig wie op hoogen ouderdom nog
maar langzaam voort kanDe arme oude
wevers in Hauptmanns geboorteplaats ver
dienen ook nu nog t-U/o pfennig in het uur.
Er was op do tentoonstelling een stukje
kant van 5i/i meter, waaraan een 81-jarige
vrouw 360 uur had gewerkt en waarvoor
haar' li/s pfennig per uur was betaald. Een
jonge, krachtige arbeidster zou het dub
bele verdienen, toch gaat van dit loon nog
trachtte zij den oud-Hol.landschen geest op domsverzekering. Deze weldaden gemelde 50 pfennig voor onkosten af.
te wekken of aan te wakkeren en zorgde
zij voor verbetering der scholen.
Of de Fransehen al onze provinciën in
departementen, onze universiteiten in fa
culteiten en academies en onze professo-
ren in messieurs de l'académie uitgedost
huisarbeider niet, hij moet maar zien, dat
hij ze zich van zijn karig loon verschaft,
i Er lagen allerlei voorbeelden, dio aan
toonden, dat de loonen verschillend en in
Berlijn nog niet liet slechtst, zijn. Een ar
beidster, die aan een uniform-mantel van
in een kakelbont, pak veranderden, deze i een spoorwegbeambte 25^2 pfennig per uur kelijk is.
Op do vraag: Hoe kan hier hulp ver
leend worden? Hoe kan het lot dezer on-
gehikkigen verbeterd worden? gaf de ten
toonstelling geen antwoord; zij wilde eerst
een duidelijk beeld der ellende geven, om
ieder tc 'doen begrijpen, dat. hulp noodza-
SCHIEDAMSCHE
In tere, Telefera He. ltt>
:.<?cr<*ni!W»eiS3BOi
