ZIJ! 59'" laargang. Zondag 18 Maart 1906 No. 12033. m Tweede Blad Uit de Tweede Kamer. Wi öonrfeat verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal"Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1,25. Fstmco per post fL 1.65. Prijs per weekVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cent Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertcntiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vddr een uur aan het bureau bezorgd *\jn. Boresai Boterstraat 9S. Advertentiën: Van 1- Reclames 30 cents per regel. -6 regels fl. 0.92iedere rzg«a Greote letters naar de plaats die z$ Prijs der sneer 15 cents, innemen. Advertentiën bjj abonnement op voordeelige voorwaarden van zy'n gratis aan het Bureau te bekomen. Tarieven hkr In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde hl vine adeertentiëm opgenomen tot denpr^s van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan bet Bureau te voldoen. latere. Telefoon So, 133. Na de rumoerige algemeene beschouwin gen over het arbeidscontract, waarbij' de so cialistische kemphaan menige veer moest laten, is do Kamerdampkring naar het schijnt voor goed van allo ele-ctrioitcit ge zuiverd. Hét is alles pais en vree en de commissie van rapporteurs, bestaande uit de hoeren Dracker, Talma, Janssen uiLMaas tricht en Van Mspon Lot Scvcnacr (dc Vijfde rapporteur, de heer S, de Vries, bleef met zoo menig partijgenoot Juni 1.1. opliet Verkiezingsslagveld liggen), lijkt door haar innige verbondenheid een soort Siamee- sche vierling, en beraadslaagt en fluistert en raadpleegt en zijn vrinden als olifanten, alsof er nooit zoo iels als Christenen en paganist had bestaan. Maar het moest in zijn kracht is Prof. Trucker, die zooals vanzelf spreekt, voorzit ter van de Commissie van rapporteurs is. A tout seigneur, tout honneur. Ziet hem door de Kamer dravennu eens teekent hij op wat een spreker zegt, en als uit dat gesprokene blijkt dat de bedoeling van het desbetreffende artikel wordt miskend of niet volledig begrepen, schiet hij ais een snoek op een van zijn mede-rapporteurs los of ook wel op don minister zelf, en de tintelende geestige oogen zeggen met moor nadruk dan woorden het zouden kunnen uitdrukken: En wat zeg je daar nu van? Ongelukkig zijn dan ook de voorstellers van amendementen op dit wetsontwerp'. Ze zijn geheel overgeleverd aan de genade of opgenade van de commissie van rappor teurs, die met zijn vieren een allermach tigst kartel vormen, waar de Kamer geene trust tegenover heeft te zetten, daar dit kartel over een machtigen steun uit alle partijen beschikt, en om de volle waar heid te zeggen bijna zoo goed als al lijd. het gelijk aan haren kant heeft. Komt het daarvan, dat er in de Kamer zoo'n matte stemming is, dat liet is of zoovelen Yondel.'s les in toepassing willen brengen, dat het ijdel strijden is, waar niet te winnen valt. De Kamer was tenminste dikwijls droe vig leeg; hij de stemming over het amen dement-Van Dedem waren niet minder dan 43 leden afwezig. Val lnm niet te hard lezer, wacht tot ge zelf: Kamerlid zijl, en ge zult hegrijpen, hoeveel verzachtende omstandig heden er in deze zijn. Zoodra het in de Kamer een ,,res judicata", een vooruit be sliste zaak geldt, is dc belangstelling niet groot en vinden velen vrijheid hun andere bezigheden vóór te laten gaan. Ook een Kamerlid is maar een mensch, cn wie gaat een paar honderd mijlen sporen om er Dinsdagmorgen op tijd te zijn en eene stem te kunnen uitbrengen, die van hoe genaamd geen invloed is, en die ook a! niet kan bogen op principieels waarde. Ja, toen de Onderwijsnovelle van Dr. Kuyper in stemming kwam, toen waren alle Kamerleden op hun post, «al west. de linkerzijde dan ook, dat ze slechts getuigen kon, niet redden. Dat wij met dit alles volstrekt niet wil len betoogen dat hc-t te pas komt dat zoo vele Kamerleden bij' dit wetsontwerp af wezig zijn, zal wel geene aparte vermel ding behoeven. De Kamerleden, die geregeld de zitting bijwonen, kunnen echter enorm veel Jec- ren; Prof. Dracker zet alles zoo helder en duidelijk uiteen, dat men begrijpt, dat zijne colleges indertijd voor zijne studenten een waar gepot moéten geweest zijn. En voor de juristen is dc zaak een smuk letjo. Die houden, om.' maar eens Mr. Heems kerk, Mr. Idsinga en Mr. Limburg te noe men, zulke scherpzinnige redevoeringen, dat men onwillekeurig bewonderend: mom pelde: Hoe heerlijk toch om' zoo buitenge woon knap te wezen, en tegelijk de ver zuchting slaakte: Hoe dankbaar ben ik dat ik geen jurist ben. Waarlijk, wij voelen thans veel voor! Scha- per's classiek geworden onparlementaiis- meDat hij maling had aan de juristerij. Maar, wij dwalen af cn vergeten onze taak als overzichtschrijver. Toen dan Dins dag 1,1. de scéanco begon, was tot ieders verbazing ook de minister van Buitenland- sche Zaken aanwezig, maar het raadsel werd spoenig opgelost. Toen het zachtzinnig gemurmel van den achtbaren griffier, 'dat voorlezeii der notu len moet verbeelden afgeloopen was, en hel binnensmondsche alleenspraak]e van den president, dat den weiilschen naam draagt van „voorlezen der ingekomen stuk ken", ten einde was gebracht, hief Jlir Roëll zich plechtig in den voorzitt.ersstoel op, en verzocht de Regeering in zoor sym pathieke woorden het gevoelen van diepe deernis, dat de Tweede Kamer bezielde bij hel vernemen van de ramp te Courrièrcs, aan de Franschc Regeering over te brengen. Jhr. Tets van Goudriaan beloofde dit, voegde er eenige goed gekozen woorden bij, en de heele Kamer was con oogen- blik onder den indruk van. deze ontzettende ramp. Arme arbeiders, wier leven oud er den grond moest dienen hot leven d a a r o p wederom: aangenamer te maken, ook ons eeresaluut zij u gebracht, helden van den arbeid, omgekomen op het veld van eer; inoge do deernis met uw lot zich omzetten in afdoenderi steun voor uwe nagelaten be trekkingen Mevrouw von Mande was juist bezig zich te kleeden, toen baar kamermeisje de brie ven binnenbracht. Onder «al die brieven ontdekte mevrouw Anita chadelijk den ver langden. Zonder zich den tijd te gunnen, haar tweeden arm' in haar ochtendjapon te ste ken, hield zij deze mot den blooten «arm vast, greep na«ar een roomkleurigen brief, waarop het adres met een vrouwenhand geschreven was, en scheurde dc enveloppe in zenuwachtige haast open. Mevrouw' Von Mande vloog de weinige re gelen die de brief bevatte met een tevreden hoofdknikken dooi-, stek gauw haar twee den armin de mouw van haar japon cn liep n«aar de telefoon. „Rrrrl" Spoedig was de verlangde verbinding tot stand gebracht. In dc Diergaardestraat trad een jonge man aan het toestel. „Met wie spreek ik?" „Ben jij het, Hans?" „Ta,goeden morgen, Anita al op om 10 uurl" „Ik heb haastluister eens goedMe- yrouw von Gerla heeft mij geantwoord." „Nu en?" „Zij bedankt mij, omdat ik haar een dan ser als jij bent bezoTg zoo'n goed walserzoo beminnenswaardig." „Ik dank je zeer imaar ze kent me volstrekt, niet." „Je bent toch mijn broer!" „Dat is waar neon juffrouw, ik bén nog niet klaar Anita?" „Ja Hansl Haar nichtje gaat als een Oostersehe." „Dat is geen heel geschikt kostuum' voor een jong meisje!" „Als men 12000 mark inkomen als huwe lijksgift meekrijgt, kan men zich dat wel veroorlovenje hebt niet veel tijd meer om voor je kostuum te zorgen probeer iets te vinden, wat' er bij past." „Waarbij?" „Bij de OosterseheHet meisje heeft veel gevoel voor kunst als je kostuum bij het hare past, neemt ze je graag voor danser." „Zeg, zou je je mij als oen Turk kunnen voorstellen?" „Waarom niet?" „Ik ga gewoon in rok dat mag toch?" „Dat /wel, maar „Nu, dan is'1 goed." „Bespottelijk!.... Kom' je mij afhalen?' Raul gaat niet mee, hij is weer in een mopperstemming en dat te meer...." Op dat oogenblik' werd de verbinding af gesloten. Waarschijnlijk Was de telefoniste op het hoofdbureau een dame met dege- gelijke grondbeginselen, en wou zij Anita verhinderen omi kwaad van haar man te spreken. Maar de hoofdzaak was afgedaan Mevrouw von Mande hangt den boom op en belt af. Hans von Sidow vindt zijn zwager be haaglijk in zijn leunstoel bij den haard zitten. „Zoo ben je daar, H.ans. Dat doet mij genoegen. In rok? Daar zal Anita boos om zijn. Ik nietl Wees maar niet bang. Ik vind je toch al bewonderenswaardig: naar En toen kwamen wij weer midden in de realiteit met het «arbeidscontract. Eersteen amendement-Van Dedem in strijd met arti kel 1637 e van het ontwerp, dat zegt: „dat wanneer hij het sluiten der,- overeen komst eene hand- of godspenning is gege ven en aangenomen, geene der partijen daaraan de bevoegdheid ontleent, van de overeenkomst af te zien door het laten be houden of teruggeven van die „hand- of godspenning" juist het 'tegenovergestelde te bepalen. De heer Van Dedem! merkte terecht op, dat tegenwoordig over bet g«ansche landde gewoonte bestaat, dat hij het huren van dienstboden een hand- of godspenning ge geven wordt, en dat die als het ware het bewijs is, dat de overeenkomst is «aange gaan. Even waar is het, dat het gebruik meebrengt, dat iemand, die berouw krijgt over de overeenkomst, deze kan verbreken door hei. teruggeven der godspenning. En «al moest do heer Van Dedem erken nen, dat daarvan dikwijls misbruik wordt germaakt, hij vond het toch veel boter, dat partijen, die bij nader inzien niet bij elkaar blijken te hooren, zoo spoedig mogelijk van elkaar «afgaan, 'dan dat ze tegen heug en meug Bij elkaar blijven. Om' schade voor beide partijen te voor komen, had hij als tormijn, binnen welken beide partijen bevoegd zijn door terugg.ave van de godspenning de overeenkomst te breken, 6 weken gesteld. Zoowel de Minister als de. heer Dracker ontrieden de aanneming van dit amende ment ten sterkste. Goede trouw brengt mee nakoming van aangegane afspraken; dat beginsel mag de wet niet loslaten, en dat te minder waar partijen toch altijd in hun macht houden met onderling goedyïnden de overeenkomst nietig te verklaren. Wan neer, zoo illustreerde de lieer Dracker zeer duidelijk, waarom, het ging, in hot begin v«an Februari een dienstmeid is «aangeno men en zich verbonden heeft in Mei in dienst te treden, is liet niet eene handilia- ving van de gemaakte afspraak en niet eene nakoming van dat gegeven woord, wanneer zij den lsten Maart komt en zegt, d.atzij een betere betrekking gevonden heeft, en er dus van afziet. Ten aanzien van den werkgever geldt omgekeerd precies het zelfde." Het. amendement-V. 'Dedem: kreeg slechts 12 stemmen. De rest van den dag werd: besteed aan eene uiterst gewichtige vraag, en wel deze: Geeft liet ontwerp genoegzame waarborgen, dat de -gehuwde arbeidster liet geld, dal ze verdient, steeds zal kunnen gebruiken voor haar. gezin, dat geen man die aan den drank is of erger, haar Zaterdagsavonds met de wet in de hand de zuurverdiende centen kan afnemen om ze te verbrassen en te verzwendelen? Hel. dunkt ons een verblijdend verschijn sel, dat de heele Kamer het groole gewicht van deze vraag inzag, dat geen der leden zich nog op het ouderwetsehe standpunt plaatste, dat men dien man, dronkaard, maar zijn gang moest laten gaan, op grond dal het huwelijk niet wordt hooggehouden, als do man niet in alles onbeperkt baas is. Het kwam er maar op «aan den juisl.cn vorm te vinden. Het desbetreffende artikel 1637 f luidde: „Eene gehuwde vrouw is bekwaam als ar beidster zonder bijstand van haren man, arbeidsovereenkomsten aan te gaan; zij staat in alles wat op de gesloten «arbeids overeenkomst betrekking heeft, gelijk met eene ongehuwde meerderjarige." Dit ging den hoeren Limburg, Palijn en Van der Vhigl. niet ver genoeg, die daar om aan het artikel wilden toevoegen: „Het geen zij ingevolge de gesloten .arbeidsover eenkomst te vorderen of te ontvangen heeft, kom t niet ten bate van eenige lusschen de eehtgenooten bestaande gemeenschap van goederen en is niet onderworpen aan het beheer van don man, tenzij 'bij huwelijk- sche voorwaarden het tegendeel mocht zijn bedongen." Dus de gehuwde «arbeidster geheel baas over het door haar verdiende geld. Tegen de zaak zelve had men aan dc rechterzijde geen liezwa«ar, maar wel tegen het feit, dat de aanneming van het amen dement zoo sterk inbreuk nia«akt op ons huweüjksgocderenrecht. En daarom trokken ken de voorstellers het in, nadat hot zeer scherpzinnig was verdedigd door Mr. Lim burg en zeer welsprekend door den heer Palijnomdat zij ter wille van de zaak dan maar liever meegingen met. het amen dement-Heemskerk, dat in anderen, min der met ons huwelijksrecht strijdenden vorm hetzelfde beoogde. De vrouw krijgt nu wel niet hot beheer over haar loon, maar is gerechtigd er over te beschikken ten bale van haar gezin. Ons goed, als de hoeren juristen raaar tevreden zijn. Toon kregen we-1 eon «amendement van cte hoeren Authors©, Ruyp de Beeconbrouicik en Van "Wijnbergen op' art. 1637 r en t, han delend© over d'e voorwaarden waaraan: moet ziijiu voldaan, -opidalt heb reglement bindend) zij voor den arbeider. Hij moet o. a. van den werkgever kosteloos een vloMédSg exem- plaatr daarvan: ontvangen, en sdhirilfteiKjk v-eaikïaand1 (hebben zich. diwanmee té veroe- nigem. Nu wilden dé voonsteMiors dié kosfc&icoze verstrekking laten Valfon en in plaats daar van bepalen, dlajt dé me ewlbrjarige arbei- dtetrs -of een kern uit hun midden, over het regllememlt -moéten werdén gehoord, on dat verstrekking van oen exemplaar medé moet geschieden aan besturen van vereeraigiugen, aan. welke dé werkgever door een© collectie ve ailbeidbo-vereonkomst .gebbu-dfen is, of bij gdbrdkö -dtarVan aam do Kamer vto Arbeid. Dat is de z-oogön«raimdb cionstitato- n o e I e regeling, waarbij Koning Patroon dé wetgevende -maelit dbelt met het atrbei- dleaispainlement. 'En' all! is 'bet idee niet kwaad, tób is 'helaas in dé piraefcijfk onuitvoerbaar. IToö zal' bijv1, oon fabrikant, dié eenige dui- zendén weiüdiedeu i'n dienst beeft, ooit kun nen howïjteen, diafe déze kóm gekozen was uit ai Me meeirdlcn?jarige «tAtóSeat? of dat ■dbize a Men waren géhoord Waanlijk, dé beer Hugenlholtz- lfad geene vïalmmondé red© behoeven te houden. over die k m, -dlalt gevloekte pabieeneibstruauent, dhifc' zodte-jcmgens-instiituut, waarmee bij zou kunnen doen wat bij! wil1, dé za«ok bleek op pnactiscilio gronden onuitvoerbaar en de heareU A'aSbors© as. trokken -hunmé atmou- dleinemten d'aiu ook in. Een goed' améndbmemlt van. de sociaal-de- moeraten, nog wat voriboterd c»p aanraden van prof. Dinuök'er, vrand' «aangenomen, n.l. dlaL bet inegfarorait voor den aaibeidér sléchts 'bindend zal wezen, aTs bét bom vooraf ge- dhrrtsndé zoedlamliigau tijd is v&nstirelkfc, dat bij! éi- zich béboonliiik' over kan beraden. Eindelijk wend een amend'ement S. van: demi iBerighPiérson Verwerpen, dat bet ge- Vaar wiildé voorkomen, dat bet reglémenifa wondt ontdoken, doondiite met eiken a'rboi- diar afzonderlijk© en geheime overeenkom sten wonden. gestoten, diet -afwijken want het ïeigplemiemt. I«b geschiedde i'u DuiitécShilandi heel veel, zakte ip-rac-ticrus vain don. Bergh', maar do beer Dracker dirlulkto -helt amendement deed ouder zijne ttaorétliisdhe bezwatranzijne ontradinng veroorzaakte: .clle verwerping. Dit dunkt ons wel jammer, dafc de in vloed' van mr. Druciker 'bij dit wetsontwerp zoo overwegend' is, dïit dé adkieaen vam een zoo giroot ©n ervaren werkgever als de heer S. van dén Borgli ils, daardoor niet tot Iran iecWt kunnen komen: En toen 'kwaMeM 'wij aan bet! gewidli'tigci artikel 1637 mlfe, dat bét wainige is van Wat bot ontwerp bevat a;a.n voorschriften S-Jikenh d© colfectiévé airbei'cfeoveineenkonist. Dat kan eémmiaail1 niet aindérs. ITeti ware to wensdheiii, dat ai 11© airbokléi-s i'n eik vbk in deEeffde voreeniging: wai-en opgeno- meii', osn dan gcs&moniRjk' met dén werkge ver over db arlb'telildsvob'rwaaiiidiefn t© ondter- haudpfei., ma'ar dat "is nu.' ©enm«a«ail eist zoo. De zaak lts nog •ufeoiiid'erinig. Höö weinige oo-l'léctcevo arböidsovefreenkomst'ou worden ei* 'aanigegaan'. Maar dat arcomlt mié'fc weg', dat, al iis de een bal g.aan, zonder dat je er toe gedwon gen bent! Heb' je werkelijk plezier in dergelijke uit gangen? 't Is toch oen genot om jong te zijn." „Zoo heerlijk' vind ik het nu juist niet maai- Anita heeft or haar zinnen op ge zet „Om je met het nichtje van Mevrouw von Gerla to laten trouwen. Ja, dat- weet ik: een wees met 12000 mark inkomen en niet het kleinste „maartje" Ja, daar kan men een bal voor bijwo nen." „Ik ken het meisje volstrekt niet. 't Is best mogelijk dat wij niet in eikaars smaak vullenen dat „Mijn béste kerel, je bont gewoon ohweer- s taan baar, als je behagen wiltje heet niet Voor niets „de mooie Hans", en wat het meisje aangaat, nu ik zou er wel alles om willen verwedden, dat zij op dien gou den achtergrond een goeden indruk op je maken zal en „Is Anita nog niet klaar?" vraagtILans ongeduldig. „Anitia, maar mijn V jongen, die ligt in bed! Dat heeft ze jt Ji geschreven... heb je haar briefte niet ontvangen?" „Neon, wat schoeit haar?" „Migraine, anders niet maar nu eens geen voorgewende, een echte..', die zich wreekt, omdat ze die zoo dikwijls als voor wendsel gebruikt heeft, als zij geen lust hiad in uitga.an. Anita heeft je geschreven, dat je niet eerst hier zou komen. Zij slaapt waarschijnlijk. Je begrijpt dus, dat het 't beste is haar maar stil te laten liggen," Hans von Sidow maakt een buiging voor de van diamanten stralende mevrouw von Gerla. om. wier eenigszins rooden hals drie snoer paarlen prijken. De gastvrouw be groette den jongen m.nn met een verstrooid lachje en drukte haar leedwezen uit over de ongesteldheid van die lieve mevrouw von Mande. Twee minuten na zijn. buiging was Hans door nieuwe gasten van de zijde der gastvrouw verdrongen en dreef in den stroom mee, terwijl hij naar zijn kennissen zocht. 'De eerste, dien hij zag, had een stijven kraag oei den hals en boog genoemden hals mét het daarbij behoorende gezicht vol verrukking naar de mooiste, liefste Oostersehe, die men zich denken kan. Goud blonde haren die nu juist" niet precies hij het kostuum: pasten maar daarbij groole, donkere oogen, vurig en smachtend tegelijk zooals dc weerschijn der zon in diepe wateren 1 Er waren onder de honderden danseres sen nog twee of drie andere Oosterscheu. Maar wat maakte dat voor Hans uit! Voor hem was deze „de eenige". Hij herkende haar nóg heter aan het kostbare sieraad, dat zij droeg: zoo iels kon alleen een meisje met 12000 mark zich veroorloven. Hans ging naar den op het goe'de oogen blik aangetroffen kennis toe en liet zich voorstellen. „Mijnheer von Sidow. Juffrouw Na- tim." En zijn vriéndelijke kennis voegde er nog bij: „Het lieve nichtje van de lieve mevrouw von Gerla." Hans voelde zijn hart van vreugde Mop pen. Hoe bekoorlijk was die rijke wees, die zich toch ook wel de weelde had kun nen- veroorloven om. leelijk te zijn 1 Ja, nu had de. liefde op 't eerste gezicht overwonnen! Hans voelde het duidelijk:hij den kotillon zou hij tot over de ooren ver liefd zijn en bij het souper zou hij de aan gebedene zijn gevoelens meededen 1 Hij had altijd de kunst verstaan vestingen stormen derhand in te nemen. Hij begon dus ook dadelijk met den aanval, en vreezendo mis schien te laat te komen, verzocht'hij ha.ar oin den kotillon. Dat was een slou moedig waagstuk. Maar wie niet waagt, wie niet wint: juffrouw Satijn stond vriendelijk lachend, zijn ver zoek loc en beloofde Hans behalve don kotillon nog eenige walsen en twee „pas de qualre" m! wat' te babbelen. „Wanl," sprak zij lachend, „ik zou toch geen „pas de qualre" kunnen dansen. Dat zou gewoonweg belachelijk zijn!" ,,U kunt er nooit belachelijk uitzien," antwoordde Hans met volle overtuiging. „ik was er toch wél een beetje bang voor in dit kostuum:dit is niet precies geschikt voor een jong meisje cn al die sieraden nog veel minder... maar och, bet komt er voor mij toch niet op aan!" Zij lachlc zoo allerliefst, terwijl zij dit zei cn daarbij een loespchug maakte op haar vermogen, dat men die opmerking niet voor taklloos kon houden. Het scheen Hans zelfs, alsof er hiLlei-heid uit haar woorden klonk. Het stemde hem weemoe dig, hij dacht: „Het arme kind, zij heeft het al ondervonden, dat de moesten haar uit berekening het hof maken." En door deze gedachte bewogen, beijverde Hans zich om zijn danseres 1c bewijzen, dat be koorlijkheid en jeugd, schoonheid cn be valligheid allijd bewondering... zoo nieL meerwekken en ieder ander gevoel daar bij op den achtergrond treedt. En de kleine Oostersehe schoon Hans' I gedachten te begrijpen. Zij dankte henj CHIEDAMSCHE COURANT. O 1 i

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1906 | | pagina 5