60a<* Jaargang,
Zondag 29 April 1900,
No. 12067.
Berde Blad
Xtese «sarwsi verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feeetdsgea.
Prijs per kwartaalVoor S c h i e da m en V la a r d i n g e n fi. 4.25, Fremc©
per post 11. 1.65.
Prijs per week: Voor Schie dam en Vlaardingen 40 cent
Afzonderlijke nummera 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks sangenomea.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags v<Sd? eea bsf
aan hot bureau bezorgd zijn.
Sorean i Betera teaatt
ENGELSOHë BRIEVES.
LXXX
(Van onaem. totufeu'sc'ton medieiweiriker.)
Londton, 22 April 1906.
Er bogiamiem Man geuudhton to lboipon dat
mm in, do Eta'gelkdh© bladen de vijoeseSijike
ramp die S;am Friinqisco hoeft 'gebroffon,
gelukkig ontzettend o-vOndiiwen toefti. Het
spreekt van zöl've ddt ioctereon er ook Stier
vol van is, ttodh, mem bewi'at am- tici tadbu-
ken. dat, 'ito d'a eousto plaats •geion nieanvs
uit „Faiiisco" toont. De Eiigfekiefcui krijgen
d» al tan oiitawa omtrent San Firn® cisco
uit New-York. Die 'bron mi Ï9, dit in dio
thvcedb pffiaate, niet <at onovertroffen waair-
boog voor db jmsstitepdi der bentel rtem -welke
men ex uit put.
■En, lita do ctondb plaats1, btetenikt mOn dat
Now-York, cv onmin als Lcmdteiii, of teniige
mictera stad ter wereld, nieiuiws uit Sa;n
Francisco toaa krijgen. Xöadb'ondte komt mon
tot dfe sloteom.' dat db Yarekte-joumaKston
do engste vrecBoiüijikhódfeu uiit hum duim
zuigen.
Doch m ©Ik gevat zeil db trfamip toch! erg
genoeg vezen, wamt jd'ist iui dezen tïjid! van
't jaar trekken affile Amtealiikanlan uiit New-
York en dio andfena oostelijke staten naar
CaMfornjë's leurt, om daar dtan ödliwpcmi Oos
tenwind te ontgaan, dlïe in 't Voorjaar zoo
vinnig tWl'azcn 'ban. „Frisco" Els dims juist
zoem vol', Want mem is en gaarne; de stad
fa gezond, zoo •ainicMIijk als 'h km; do
msnteihein. aij.» "Buitengewoon gastvrij.
Intussdten toelft Lomldkan Vranllodeni Don-
dbitdaig zijin Pa-iamioso-diay govieud!, ter eer©
van BaacOrasfcJtt'p mcgcdtofóönis. B'öaiconis-
fieOd! 'lilaM veeï Van Prianro'sto-slia en zoo
beeft' mem d© primula tot de btla«Effi eter
Tories vtókbvleint. Zo tooien aSdli ta mte op
's mans sterfdag, dbn 19dfcm Apniil, on, ver
sieren. «r rijn sfciiudibcici'd Mj 't Paa-fc-inemts-
gdbouiw mbdk'
Veiteclloln jaau? hteeft db een of ander va®
deze gewoonte l'ouik gébruik gemaakt O'm
Ohainbcrliain tc pöagcm. Boackmni'told heeft
namelijk eens gezegd'..Protectie .is uiteb al
leen dood!, id-ocfi: ook verdoemd." Taillooze
Tonics rijm. dit met Bcaconsfield eens, ter
wijl' OlraufbiraMtt bracht db gcb.celo Tory-
partiiji tot Voorstandster van Protecitio t-o
maken. En zoo liiad db onibokcnd'o 'politicus
<fe voordon.- van Boaiconsficild', aian een
mooiou piiimulivkranis getodhb, op liet Voet
stuk van kot sband'bWiM! geptoatst. Do VriJ-
Itandblaare gierden het uit, on db P'rotcc-
tiöniKten eugorden ziclv.
Ergeren. d'oeti: zich, ook en met grooto
oeiisgezindllioid, alïo momsdlilau, dio wonen
ia straten waar nnotorlrusBant ■dbowlijdbi.
Er ioopem or nu nog pas 3 h '100. D'te ver
wekken een stank, d'at elkeen in dio straten
zijn rain'eji g'cdloteui moet bou.dlon, wat bo
vendien. nog uoodfigcM ii?, wijl z© aivlk een
gttfaas makcni, dat mon aijim eigen, woordon
niet vanstkOan kan. Ate nieu nu weet dat
ar ougevcer tïonanakl m.coa- paard'en-omni-
husson, door Loudbn rijiden, weffik'o cp den
duun allen door motorsi zuiltoii vea-vangon
Voidbii, ddn kam men bcigrijipe'n <l!ait liet
wonutzadib sciliooiix is "v'ooi'' mGtn'SC'likMij dio
aia dirakke ooumibiua-routes wou'en.
Eon m5j.rih.ecir sis zellfs oip tot Don. Quictot-
toi:g dbnkbtcd'd: gakoaneu om 'eeav bbpaallkkiii
W.stodlit tegien de m.otoilbiuisBen op touiw to
zatten. Dat toeft n'atuavilj.k geen ander gb-
^olg diaai diit i'edbreeia Iv'eau uittedit. Wamt
.motors zitten uflitij'dl vol. De mcmlsictou
ttadon zo wol miet prettig; ze ladhbn db
fhaiuffeiuiis en conductauirs wol eetus uit, n'ls
hun .motor onverhoeds tot werk staakt; het
«kudldbn, ere trilffieoi, heb aaikken en sdhok-
411 wol onpleiziianrg, doelt zo zijm. vllng en
=a®,tl 0VW tob algemccat db talloozo hou-
veib in en om Londbu vfed: vlugger op dan
de paandbuisscu.
Intussohon zag ik do voniigc week oen
„dectrobus" proefritten dooa- do stnaten
laken. Dio rieken niet., schokken, bndllon
ratelen niet on ails ze sterk gentoag blij-
dj s^hinuSk op, don liamgen duur,
ïiukn db „etechröbuKscn''' wol con. goedo
tokomab IwHben. Doch- die kosten van on-
<<Ahoud rijn tot nu too zoo groot geweest,
eo rijk zoo. .gaiviw vcïsleton, dat nog
gton omriiibns-tnaatsdbap'Tiii. or tot r.-. :oo
aan dorst.
'ïïeailiaaldoTijk hob ft in .mijn 'biriiaven
tettel'di vtim ond'o ge woonten on gobnuiikcn,
men zolfg hior In London nog vindt on
ui ons mpidbrni leven; al' een zeau zondce-
lüngen indmuik maken. Zoo ptasGöordb ik
dbzar d'ageaii litot bearecanido oudte „publio
kbfuno" in Bow, d'at dm mdi-tcstamteihfeickon
naam voeali Vain „Do zoon dler Wediuivvo".
Daaa* hoeft inon (i'n ééno klainier eön grooto
verzameling „höt-cavDiss-bunis", db bdkandb
bosdhiuliteboi'lbn m'et ten karuis gieffneirkt,
•wciliko hier op öbedlen Yrijjdlag dbor jong' en
oud! gegeten, warden.
Sommigen diiei" bollfen zijm aï zoo- ouidl en
Iwarld1 ailis <d!a Ikladbtjös dri tea stutwnsiriestaiu-
iiatib, zwart lem beiïdriimmieid. Ioderfea Ck>e-
d.bn Ar(riiidaig voegt dka waard en een b'ijl.
De tegendb, aan dliit gebruik Veirbondbn,
luidt dat oudtijds dit biarbu-is, todbeflitoor-
dö aan eon Wadluate, w'ibr zoon haar op
Goeden. Vmjdbg vaüfob, om to gaan „viarcn".
Zij! Itooatdio .niete van li om; tot zo op zeke
ren dag 'benicht kreeg dat hij' weer op öon
Goede® Vnijdiaig zou teaiugkomon. Icdleren
Goeden Yaujidiag! tegldb de moedbr due eon
„iliab-ero&s-ilbfun" vOar hbm geneed, apd'at
blij db veu-sn'aipcsri'nig niet zou' missen als
hij' bhiujs kwtajn.'.
Ze 'heeft hialar zoon, nooit tertuig gealen.
Doch ihateur opvcïigeins hdbhen die gewoomto
volgdliondbn, hoewol' db vordiweneu reiaiigor
ïm al' aawdlJg op- weg zo-ru wezen aeai tweode
Moth'uratem! te woaldbu, als tój riïihj nog in
't land dier fevonidioni bevindt.
Mbti zegt dat heb gericht van diiks 'ver-
ziaimfiOiug oudhakken, .da-oog buobdi, bij do
toeiactouwoxs een, onJliescih'b'aimn dargb op
wekt, zoodat tot oudb igelbuuik op 'db iiefrireg
in „Da Koon der Wedluiwe" een gtunsbijgen
ihvllioeidi oefent.
Weïfeht ziet Londen iutuissiöhieii een an-
d'er hEstodtecfh) gdbrnjk zooal niet Verdiwij-
n'om, dan toch, grooteldjlkis wijizigen. Uk: bedoel
liet vengaldbnen En Eixetel' Hall.
Die iliiaJl* 'staat in het Sbnamdj, dlocih ds daar
afllceai Zirihtbaar aan tot girooto gidjsstee-
nen portaal, mot db dikke milein'. Zij a!s in
oTfp'acihit. ibïj) db OhïliiStol'ijlko Jongeliinlgsver-
eeniging^. da Young iMdn Chiiistilaii Asso-
ea'atiibn;, in. db wajftlbüng imöt de begjinllet-
teis, Y. M. C'. A., goavaaand'.
Dia vfeahuiuaib haaa- aan ulo mogaljjkb kor-
keljk'a eoitpowataieta, Voor vergadbringem van
predakairton,, lcorikbestualon, Zond'agsschaten,
godöcimstoindtaiiwïjlzetrel, zendbliinlglere en zen-
di'nigbiï.
Men spneeikib hfibr dhai oolc wel van een
„Excter Hall Op'Mbn" eai Maamly noean-
db Iraau' ,,'llet Exctcr Hall' gefb'alk", dlaammee
bedodl'euidb dat db vixnnlein in hun yeujgadie-
rihgöu, teraadëliagiiiigen on bcsdfunfaii' mfear
hteftógkeiikteillijlk santimeiit toondere, dlare
w'eï koel', 'liogiseli veaistand'.
Bijjna al dlfe Vettgaidbilïngtou valten ih. Meli,
dan 'loopt hbt Stirianid' oVcir van d'otminaes en
huiu geivolig .Tob 400 Veitgialdteriiiigeai zijn in
dSb maiamd Veirtl'ed'etn, jaar in elc zaaili en d©
biijz'alöni geffiioudbn.
Daarin: komt nn Vetoudienihg. Do Y. Mi.
O. A. hiceft dlöor htab Vdb vcElnuwir niet
voldoend! vitij© hoscihiikkiiiig oven* hlet ge
bouw em liteefb db hiuium opgezögdi. Zijl giaiat
vboi- rich zeltf ben groot gebouw sbiiclliitbn,
miet iafcrW uitlbineddingeii!restaiuiHabie,-
ctoniveraatie- em andbrö zialbn voor gazöll'i'g
vcirikeaii, een grooto gymnastiekzaal; sl'aap-
kaaneaB, onz. enz. Zij! will! 100.000 'bbaltelclian
aan dbn houiw.
Heb Eb .mbgelijk, dioch! net waaus'clhdjinilajk
dht db nienwa linmirdar db liail geen andbne
bestepimareg igteft'. Db ligging is soa buiten-
gawooini gunstig om eir 'ejon af andere gimoto
zaaik in to vieistïgen'.Do Eiuuit deir Mea-Vergtaidie-
ringon brengt 'allülëerc ling niïet ;göuoeg op
en eon twetedb ïidhalani 'affis ,db Y. M. Cl A.,
dat db Laffi vocuitdMUeinidi -wfii tomen, mtet
rcaht tot otofawerihiuiriiiig, zrili mm niet
gemalkikblijfk vindbni. Al dbilgeüijjke! gtooto
Vetetonigihgoa tohblen haar «igetai igetoutwon
reeds m ztoo ze diei nlüet hbhfbbn, kureuan
ze geilieM'ijker omdetidlak vElmdm dia® ïiiea'.
Zoo'dbondb is het zear mogdiijlk' dlat Ebge-
l'and db „Exeter Hliiil opinion" mdot der
ven, „tlliei Ekotetti Hall' bnay" vetnstomt.
ALLERLEI.
F0UCHÉ,
Fouché is een en zestig ;,uir oud gewor'
den en hiervan was hij drie on twintig
jaar lang werkzaam in het politieke leven
van Frankrijk. Bij heeft het klaar gespeeld,
in deze tijdruimte als gematigd liberaal
afgevaardigde eener girondistische stad in
liet Convent zitting te nemen, daarin spoe
dig lid van het schrikbewind le worden,
daarna onder het directoire, het consulaat
en keizerrijk als minister van politiedienst
to doen, na den slag bij Leipzig zich aan
do Bourbons aan te', bieden, in de regee
ring der honderd dagen weer minister van
politie te worden en daarna in diezelfde
betrekking den „allerchristelijkslen koning"
te dienen.
In 't jaar- 17S8 was Hij leeraar aan het
collegium te Atrecht, waar hij den toen
nog weinig bekenden advocaat Robespier
re ontmoette. Diens zuster opende do lange
rij van lien, die Fouché in zijn leven be
droog. Hij' wist haar liefde te winnen, be
loofde haar te trouwen, maar verliet haar.
Dat heeft Robespierre hem nooit vergeven,
en toen hij Fouché zocht, ten val te bren
gen, werkte de herinnering aan diens on
trouw daar vooral toe mee. In 1792 nam
Fouché voor 'teerst, zitting in'LConvent,
waar hij in den eersten tijd haast niet mee
sprak om zijn zwakke longen, zooals hij
zei. Maar 'reeds December van dat 'jaar
bracht hierin een plolselingen ommekeer.
Den lOden van die maand begon bet pro
ces van den koning. Fouché verklaarde
zich steeds tegen diens veroordeeling, maar
sprak ep het oogenblik van stemming met
zwakke stem: „la mort".
Dit was het eerste bewijs, dat hij de
kunst verstond, vooruit te zien welke par
tij de winnende zou zijn. Hij' ging naai
de zijde der .lacobijnen over, omdat hij
begreep, dat zij het heft in handen zouden
Prjjs der
»eer 15 centï.
innemen,
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden,
van ïfjn gratis aan het Bureau te bekomen.
Advertentiën; Yen 46 regeis fl. O.0Siedere
Reclames 80 cents per regel. Grooto letter* naar de plaats die
Tarieven
In de nummera, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
Tarschijnen, worden zoogenaamde Ulmtms adrefieatiStn opgenomen tot deapqjï
van AO cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan hel Bureau ie voldoen,
Km&em, f M®. ISft»
Dadelijk na de veroordeeling van den
koning schreef Foüclié daar een boekje
over, waarin hij den armen bodewijk als
tyran brandmerkte. Nu donderde hij van
de tribune, zijn long was opeens gezond
geworden.
Dit was echter nog maar kinderspel bij
wat hij in de provincie uit zou voeren.
Hij ging daarheen om een einde te maken
aan de tegenrevolutie en bedreef o. a, te
Lyon de- vroeseüjkste gruwelen. Hij deed
dit om hij het Schrikbewind in een goed
blaadje te komen.
In April 1794 kreeg hij echter hevel naar
Parijs le komen, daar vond hij de rijen
zijner vroegere Conventgenoolen droevig
gedund. De guillotine, de gevangenis en
verbanning hadden opruiming onder hen
gehouden. Robespierre maakte geen ge
heim van zijn afkeer van Fouché; deze
deed dus in stille zijn best liet aantal vijan
den-van den dictator grooler te maken
en werkte mee tot diens val, die 27 Juli
plaats had.
Met Robespierre was evenwel de vijan
dige geest togen Fouché niet verdwenen.
Er kwamen allerlei aanklachten tegen hein
in en in 1795 werd tot zijn gevangenne
ming besloten. Dat ze niet dadelijk werd
uitgevoerd, dankte hij waarschijnlijk aan
Barras. Maar zijn toestand word goi-od dooi
de kanonnon van generaal Bonaparte, die
ecu opstand onderdrukten, waartegen Fou
ché steeds gewaarschuwd had. Men gaf
liem daarom amnestie, maar in do nieuwe
dictatoriale regoermg was voor hem geen
plaats; zijn familie was verarmd en hij ver
viel tot de diepste ellende. In dien tijd
leefde hij van aalmoezen van Barras, dien
hij als spion diende. Eerst in het einde
van 1796 droeg Barras hein leveranties
voor het leger op, waardoor hij opnieuw
tot welstand geraakte.
Dit was het groote keerpunt in Fouchó's
leven. Hij voerde eenigo zendingen, die
men hem had opgedragen, zoo verdienste
lijk uit, dat men hem tot Minister van Po
litie benoemde. In dien tijd wachtte Na
poleon in Egypte op het gunstige oogen
blik, dat hem naar Frankrijk terug zou
voeren.
Fouché begreep, dat hij zich hij dezen
moest aansluiten. Door Josephine werd
hij op de hoogte gehouden van dc plannen
van den generaal. Hij sloot zich aan bij
Siygès, toen Barras niet met liem mee
wilde gaan en bereidde den coup d'état
van den 18den Brumaire voor, spoorde den
weifelenden generaal aan om voort te gaan,
liet Barras gevangen zetten en zorgde dat
de hoofdstad rustig bleef, terwijl Napoleon
in Versailles den Raad der vijfhonderd uit-
eenjoeg. Als de toeleg mislukt was, had
hij zijn maatregelen genomen, om Bona
parte gevangen to doon zetten.
Fouché trachtte met. alle partijen op
goeden voet te blijven en trok aan hot
werk om de politie op beteren grondslag
te vestigen. Dit waardeerde de eerste con
sul in hem, maar toch kon hij het hem
niet vergeven, dat hij tegen een levenslang
consulaat was. Toen hij in 1S02 na den
vrede van Amiens zijn wensch bereikte en
tot consul voor zijn leven werd benoemd,
gaf hij Fouché zijn ontslag.
Maar reeds in 1804 bemerkte Napoleon
hoe de politie na Fouché's tijd achteruit
was gegaan en zag Hij zich dus genood
zaakt dezen opnieuw als minister aan te
stellen. Van zijn groote bekwaamheid gaf
hij voortdurend blijk, en ten slotte vatte
hij het vermetele plan op, den keizer voor
goed aan zich te verplichten door op eigen
verantwoording Engeland tot liet sluiten
van den vrede over te halen. Toen dit
Napoleon ter oore kwam, werd hij zoo
verontwaardigd, dat Fouché gedwongen
werd in 1810 zijn portefeuille neer te
leggen.
In 1813 sloot Fouché zich aan hij 'Mural,
die zich mot de coalitie togen Napoleon
had verbonden. Het. volgend jaar giug hij
naar bodewijk XVIII, bij wien het 'hem'
echter niet gelukte in 'I. vertrouwen lege-
raken. Ontstemd vertrok hij', tnel. de voor
spelling, dat als men niet beter oppaste
het voorjaar Napoleon weer in 't land
zou brengen.
Hij was de eerste, die de lijding van
diens terugkeer kreeg, bracht deze niet
aan de Bourbons maar doolde ze aan Na
poleons aanhangers mee, zoodat hij don
boel aan den gang bracht.
Nu bood dc koning Fouché een porte
feuille aan, maar deze bedankte ervoor
en verdween uit Frankrijk, waar hij niet
voor den 20slen Maart terugkwam. Hoe
wol Napoleon hem wantrouwde, geloofde
hij hel toch niiet zonder hom te kunnen
stellen en benoemde hem weer tol minis
ter.
Hij veronderstelde, dat de tweede re-
geerimg van den Corsikaan slechts van
korten duur zou zijn en toen hij het be
richt van dc nederlaag bij Waterloo kreeg,
begreep hij dat Napoleon zoo gauw mo
gelijk moost verdwijnen en bodewijk XVIII
moest gelooven dat Fouché allés iai'tvvcrk
gesteld had om zijn terugkeer mogelijk te
maken. Den 7den Juli werd hij dan ook
door den koning lol. minister aangesteld.
Dit ministerschap duurde evenwel niet
lang, hel. aantal zijner vijanden was zoo
groot, dat de koning hem moest ontslaan.
Zelfs word hij uil Frankrijk verbannen.
Hij werd nu een beschermeling van Met-
ter nich cn daar hij zich door 'speculaties
een vermogen van dertien millioen francs
had verworven, beweerde hij zich zeer
gelukkig te voelen, maar inwendig ver
teerde hij van verlangen om weer lot
macht te geraken.
NAAR MEKKA.
Jaarlijks vergadert het oude middelpunt
der Mohammedanen oen ontelbare menigte
vrome .Muzelmannen binnen zijn muren
bij o en.
Zulhidscher is dc maand, waarin dui
zenden bij duizenden Muzelmannen zich
opmaken tol een bedevaart naar Mokka,
om den omgang rond de Kaaba mee te
maken eh daarna bij den berg Aragat een
urenlange Arabische prediking aan tehoo-
rcn.
Er worden overal voorbereidingsmaatre
gelen getroffen voor het ondernemen der
verdienstelijke reis onvermoeid vertel
len boden in de koffiehuizen dat opdien
dag en dat uur een zeer gunstige gelegen
heid beslaat tol. het ondernemen eener
reisf naar Mekka en Medina. Agenten loo-
pen in do Ooslersche havensteden rond
en bieden aan om vcor de seheepsbiljet-
ten te zorgen, zij prijzen de betrouwbaar
heid van den kapitein en de voordeelige
voorwaarden. De Oosterling is er mi een
maal op uit zaken to doen en zal nooit
vergelen tapijten, pijpen, tabak en andere
waren mee te nemen. Maar hij wordt vaak
bedrogen, evengoed als hij zelf anderen
bedriegt. Het. behoort niet lot de zeld
zaamheden, dat aan een vromen Mekka-
ganger een nietswaardig stuk krantenpa
pier wordt verkocht voor een scheepsbil-
'let en hij kan toezien hoe de boot
zonder hem wegvaart.
Sommige bedevaartgangers reizen in ka
ravanen en kunnen veel vertellen over aan
vallen van Bedouïnen. Zulke karavanen
zijn niet zelden urenlang.
„Als oen ongeloovigo het heilige grond
gebied van Mekka betreedt, wordt hij ter
dood veroordeeld!" Toch hebben enkele
Europeanen als Burton, Burkhardl, Snouck
Hurgronje cn anderen, Lu voortdurend le-
vensgevvaar vcrïtcerend, verkleed zulk een
bedevaart meegemaakt, zonder dal. zijher-
kend werden. Gelukkig voor hen, want de
bewoners van Mekka zijn den Europeaan
beslist vijandig gezind.
Op kameelen, ezels, paarden of te voet
gaat men langs een kalen sleenachtigen
weg naar de geboorteplaats van den pro
feet. Voor men de stad binnentreedt, laai
men zich bet hoofdhaar scheren en ver
wisselt zijn kloeren met het rijkgepiooide
pelgrimsgewaad, volgens voorschrift van
den Islam. De zon brandt er vreeselijk,
maar de aanblik der grijze huizenmassa
van Mekka stemt den pelgrim vroolijk;
elkander omhelzend cn kussend roepen
zij; „Lebbeik Allaliumma lebbeik!" Tot
uwen dienst, o Allah, lot uwen dienst!
Steeds komen meer pelgrims aangestroomd,
altijd maar weer nieuwe hul is een
levendige drukte.
De geschenken van den sultan en Let
telken ja re te vernieuwen behang voor
de Kaiiha zijn voorwerpen van algemeene
bewondering. De hotels en woningen zijn
overvol. Op de stralen worden zaken ge
daan in de koffiehuizen drinkt men
mokka oiuier- liet rooken van een Turk-
sclie pijp.
Weldra begint nu de lmilige processie:
ïncnschennmassa'rf zoo groot als men ze
zelden bijeenziet, slaan bij liet eerste schijn
sel van hel. morgenrood op, om zich Heel
langzaam naar de heilige moskee te he
geven, waar zij zevenmaal om lie Kaaba
loepen onder bel voortdurend roepen van
Lebbeik. Nog voor men den vijfden rond
gang begint, zendt de zon baar boete stra
len ai loodrecht op do geschoren hoofden
der versmachtende pelgrims. Maar „Allah
wil hel." en deze gedachte maakt. Al-
lahs gebod tot ecu aangenauicn plicht. Op
den zwarten steen der Kaiiha drukt men
oen kus urenlang zou de Muzelman
hiervoor geknield willen blijven liggen.
Een dronk uit de bron •'emzem, welker
water reeds zooveel Muzelmannen gelaafd
heeft, werkt versterkend. Natuurlij 1c moet
men voor dien dronk iets hctglen. T4cl
geld speelt in Mekka een gro.ofe rol: alles
wordt er met klinkende munt vergoed,
's Avonds verlichten nicl minder dan dui
zend olielampjes den hof der groote mos
kee. Bij het avondgebed dringen weer Azi
aten cn Afrikanen naar de heilige plaats,
om met aandacht naar do woorden van
den opperpriester te luisteren. Hel algcmce-
iic drukke gepraat wordt, door een volko
men stilte gevolgd. Er waait een zacht
avondkoeltje. Een dienaar trekt aan de
plooien van het kaababehang. „Dat was
een engel!" brult de menigte eerst aar
zelend, maar daarna des te fanatieker
en de handige dienaar lacht in zijn vuistje,
onrda', hij het volk zoo heeft beetgenomen.
Maar slechts wie Arafat gezien heeft,
mag zich werkelijk „lladsehi" noemen. En
zoodra den volgendefik morgen dc eerste
stralen der zon schijnen, trekken de Mu
zelmannen met elkaar naar den berg Ara<
fat, waar Mohammed eens zijn merkwaar
digste rede hield. Deels te voet, deels op
den rug der rijdieren, deels in draagstoe
len, wordt de weg afgelegd, lu het dal
Mena hij den Arafat, lijkt het wel kermis;
koffiekraampjes, venters, goochelaars,
zangeressen en danseressen daarmee ver-
eenigl zich de eentonige klank der Ara
bische viool.
De onafzienbare menigte tenten vormt
een indrukwekkend schouwspel, als de
vlaggetjes der meest verscheiden volkeren
door den wind zacht v,or len heen en weer
bewogen. Plotseling wordt alles stil! Op
een sierlijk opgetuigden kameel komL de
fecst.prediker, gewoonlijk de Kadi van Mek
ka, met den emsügejn blik len hemel ge
slagen bijna in extase. Zijn kameel brengt
hem naar een der schilderachtige terras
sen van den be.vg. Lebbeik! Lebbeikl"
klinkt er, na ecu kort gebed begint de
feestprediking in het Arabisch,'die meest
al twaalf uur duml. Slechts ecu klein aan
tal der hoorders kennen de laai.
Als men die langdurige prediking beeft
aangehoord, zoekt ieder in de grootste
wanorde de lonten op. Er worden hamels
geslacht en sleenen naar den duivel ge
gooid. Geweldig is de hoeveelheid bloed
der offerdieren die vergoten wordt.
Als alle formaliteiten volbracht zijn, blij
ven de moesten nog eenige dagen in Mek
ka; de bemiddelden maken een reis naar
Mohamineds graf in Medina, wat als écu
verdienstelijke daad wordt beschouwd. Dan
wordt do terugreis aanvaard naar het va
derland waarnaar bij velen een grootver-
langcn wordt gevoeld, al zullen deze da
gen in Mekka, doorgebracht, bij allen een
ouuitwischburcn indruk nalaten.
DE GELDKSSTER.
Onder de bijgeloovigheden die zeer ver
breid zijn, beboorl ook bel geloof, dat
een bepaalde sier op iemands lot invloed
oefent. Sommige groote mannen hebben
SCHIEDAMSCHE COURANT
