60"e Jaargang.
Zaterdag 13 October 1906.
No. 12208
SCHRIKBEWIND.
BUITENLAND.
Servië.
BINNENLAND,
SCHIEDAMS® E COURANT
De zo conn n I ffi-sebijni <1 age] ij k s, met uit.zomleri.ng van Zon-en Feestdagen.
Prijs por kwSaalVoor S c li i.« d a m el V 1 a ardinge n fl. 1.25. Franco
per posi. fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Aboimcnienlcn worden dagelijks aangenomen.
Adverlenliën voor liet eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: bange Haven No. 141 (hoek Korlo Haven.)
Prijs der A d v e r t e n ti n7an 10 regels fl. 0.02; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
A d ve r f en tiën bij abonnement op voordeeligo voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, dk Dinsda g, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kl eiue advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
j voor de Redactie No. 123.
I voor de Administratie No, 103.
Schiedam, 12 Oei. 190(1.
DUITSCHLAND.
Prins II o h tS 1 o h e's g e d e n k-
s c !i r i f t e n.
Di; opwinding in hooge Duitsclic kringen
en in de pers veroorzaakt door de openbaar
making van de gedenkschriften van prins
Ilohenlohc cn over het daarop gevolgde toor
nige telegram des keizers, is nog steeds stij
gende. liet is daarom van belang jiroïessor
Ctirtius aan bel woord te laten komen om te
vernemen wat hem bij de publicatie geleid
heeft. Die protestor -clp'ïjft dan in de voor
rede vim zijn boek
„Den 31 Maart 1001 vierde prins Chlod-
wig zu Ilolienlolie-Schillingftirsl, die in
den herfst van hel vorige jaar zijn ambt van
rijkskanselier luid neergelegd, te Colmur ten
huize van zijn zoon zijn verjaardag. Na liet
feestmaal nam hij den ondcrgctcckendc (prof.
C'urlius) terzijde in verraste hem met de
vraag: ..Wilt. gij mij helpen mijn mémoires
te schnjven?" Dit deze vraag ontspon zich
een gesprek, waaruit bleek dat het prin
sen wcnsch was, de rest van zijn leven !e be
steden nan hot rangschikken van zijn schrif
telijke aanteekeningen en de publicatie ervan
voor te bereiden. Hij wilde al zijn paperas
sen cn nkten nanr Schilliiiglürst brengen
en noodigdc mij uit, hem in den loop van
den zomer eenigo weken te bezoeken. Daar
zou het materiaal voor zijn arbeid gezift
en het publicatio-plun worden vastgesteld.
In geval Vfüi spoedig overlijden, zei de prins,
zou zijn zoon. prins Alexander, de beschik
king krijgen over zijn schriftelijke; nalaten-
<-cluip en met mij overleg plegen.
De beslisung van bijzonderheden werd
naar latent bespreking uitgesteld, die in den
lou|i van den zomer zou plaats bobben en
welke bespreking niet moer plaats gehad
inrit. Begin Juli 1901 kwam prins Chlod-
wig nog eens te (tolmnr, nis een stervende.
Weinige dagen daarna overleed hij te Ragaz.
Het was hem dus niet gegmul, de laatste
arbeid, waarmee hij zijn lang en werkzaam
leven wilde besluiten, zelf ter hand te nemen.
Voer prins Alexander en voor den onderge
teekende volgde hieruit de verplichting, den
laalsten wil des prinsen, zoo goed mogelijk,
ten uitvoer Ie leggen. Inderdaad kon. na het
verscheiden van den prins, aan zijn voor
nemen slechts op onvolkomen wijze worden
gevolg gegeven. Hij had gehoopt Hij het
doorlezen vim zijn aanteekeningen en akten
zijn herinneringen opnieuw te doorleven cn
op die wijze zijn eigen levensbeschrijver te
worden. Na zijn overlijden is het nog slechts
mogelijk de achtergelaten aanteekeningen,
Schets uit het hedendangsehe Rusland,
door W. KOOI IA NOW SKI.
2>
Als hij op dit thema kwam, placht hij
zijn levensloop steeds in twee helften te ver
deden de tijd voor zijn huwelijk en daarna!»
De eerste periode zweefde nu voor zijn geest,
toen hij niet zijn vriend Ivostin samen
woonde, op ecu bescheiden kamertje van een
vierde verdieping. In hun levensonderhoud
voorzagen zij door copieerwerk en les geven.
Zij werkten van vroeg tot laat, kenden zware
tijden van veel werk en weinig eten, maar zij
gevoelden zich onafhankelijk en waren trotseh
op hun vrijheid. Toen hij zijn doktvrsexnmen
achter den rug lmd en als bekwaam genees
heer veel geld verdiende en ten slotte ecu
huishouden opzette, begon een nieuw leven
voor hem. Hij had een goede, verstandige
Vrouw, die hem aanbad en verwende, en
oor wier welzijn hij dubbel zorg droeg.
Hij was geen rnw mensch. Üij behandel
de de armen gratis en gold algemeen als
oen goed, humaan mensch. Zijn geluk echter
Bevredigde hem somtijds niet en duistere
bolken versomberden zijn gedachten dat het
op slat van rekening niet voldoende was een
nuttig mensch in kleinen kring te zijn
art dook plotseling do beeltenis van zijn
ouden vriend Ivostin voor zijn geest op en
ie vrijheidsideeën die zij vroeger beleden.
an trokken rimpels zijn voorhoofd samen,
s hij zich herinnerde hoe zijn vriend op
«keren nacht gearresteerd cn gevankelijk
werd weggevoerd voor altijd Hij wist nu
f|ii£ mj niet meer in het land der levenden
k/7 smarte]ifk schudde de dokter het
voor zoover zij voor publicatie geschikt zijn,
in ruimeren kring bekend te maken, volgens
den wil van den ontslapene.
Sedert het jaar 18(>G hooft de prins zijn
ervaringen en indrukken voortdurend opge
schreven en in een hoek, dat hij zijn „Jour
nal'' noemde, neergelegd. De mededeeüngen
van dit „Journal" worden toegelicht door
concepten cn afschriften van berichten en
brieven, die de prins wegens de auto-biogra
fische waarde, voor dit doel bewaarde. Ware
het den prins vergund geweest, de redactie
van zijn gedenkschriften zelf te leiden, dan
zou hij vermoedelijk het „Journal" en.die
akte-stukken tot een geheel hebben sanmge-
smolten. Daar dit niet is geschied moest
de uitgever afzien van een uitgave die als
boek een geheel vormde. Want het kon niet
de schriftelijke nalatenschap van den prins
als materiaal te verwerken tol een biografie,
een biografie (levensbeschrijving) geeft steeds
het beeld van een persoonlijkheid; zelfs al
was ik in staat een levensbeschrijving van
den prins te schrijven, zou de van hem ont
vangen opdracht mij dit onmogelijk maken,
want do prins wenschte dat ik hom zou hel
pen bij hel schrijven zijner mémoires. De
uitgever bedong ten minste deze taak te ver
vullen en daaruit verklaart zich den vorm
van het werk, dat, hetgeen de prins
wenschte zoo nabij komt, als dit na zijn
dood mogelijk Was. De prins is in het werk
sprekend ingevoerd, wat voor liet goed ver
stand van het geschrevene noodig was is
door professor Curtius bijgevoegd.
De openbaarmaking van ILohenlohe's ge
denkschriften wordt ook door de vrijzinnige
„Voss. Ztg." afgekeurd: Prins Chlodwig,
zegt het blad, heeft wel nooit kunnen droo-
men van deze publicatiehet is een verba
zende onbescheidenheid. J3e conservatieve
„Deutsche Tagcsztg." zegt: liet is eenvou
dig onbegrijpelijk, dat de tierde rijkskanse
lier zulke vertrouwelijke gesprekken heeft
opgeschreven, zonder tegelijkertijd te zorgen
dat ze geheim bleven. Zij die deze geschrif
ten openhaar maakten, zijn zich niet bewust
geweest van de onafzienbare gevolgen van
tuin diutd. De bouiiouwingen die eraan vast
geknoopt worden, zullen zeker geen zegen
brengen over het Rijk. En de „Nalionnl-
Ztg." schrijft: Het nadeel vim deze open
baarmaking zal vooral ton Im-to komen van
de dagelijksclie politiek. Ook do „Borl.
Ncuostn Nnchrichten" betreurt de zaak sterk.
G ISMENGDIS MEI) EDEELINGEN.
F r a n k r ij k.
Commandant Dreyfus, wiens verlof is ge
ëindigd, is Donderdag in dienst getreden
bij du artillerie-directie te Vincennes, waar
hij oen blijk van vertrouwen deol-
De muziek verstomde. Alexandra Wassil-
jewna sloot het klavier en trad naderbij.
Op haar gelaat lag een tevreden, peinzende
uitdrukking. Zij boog zich over hem heen,
keek Item in do oogen cn vroeg:
„Was dat goed, Kol ju?"
„Ja, weet je, het herinnerde mij aan ver
vlogen dagen Plij beefde en terwijl zij
hem over liet lokkige haar streek, ging bij
verder: „Terwijl je speelde, kwam mij Kostin
in de gedachte en hef. werd mij wee te
moede."
„Waar is hij toch gebleven?"
„Ach hij is toen immers Do dokter
oltooide den zin niet maar maakte, diep ont
roerd, een afwerende Beweging.
De herinnering aan den dood van zijn
trouwen vriend bracht bij beiden een diepe
ontroering to weeg. Maar om de sombere ge
dachten te verdrijven zei de man
„Kom liefste, ik zou gaarne dc krant gann
lezen."
Zij stonden op en gingen tiaar zijn stu
deervertrek.
Dit vertrek en het salon waren door een
kleine, schaars verlichte gang verbonden.
Vanuit de keuken viel licht door een glazen
deur en achter die deur hoorden zij stem
men.
„O, zij hakken er op los, met sabels
hoorde men het kamermeisje Pascha tegen
iemand zeggen. „liet is vreeselijk. zooveel
dooden
„Waar spreekt zij van?" riep de jonge
vrouw verbaasd uit.
Man en vrouw stonden stil in de gang,
een geheime angst beklemde het hart, dat er
iets vree-selijks, verpletterends was geschied.
Zij traden de kouken binnen, waar het naar
verseh gebakken brood rook. Het jonge, ten-
neemt aan het uitwerken van mobilisatie-
plannen. Commandant Dreyfus heeft 2 ka
piteins onder zijn bevelen.
Rusland.
Volgens de „Correspondence Russe" is
Toernoff, de chef der gendarmerie in No-
rotch'Crkask, op 'hceteidnad betrapt, terwijl
hij revolutionaire geschriften verspreidde
onder de Kozakken. Hij is veroordeeld tot
tpa jaar vestingstraf.
Prins Obolenski, oud-Doemalid cn
hoofdredacteur van de ,,.lezn Krynia" te
rhéodosia (Krim) is tot 3 maanden gevan
genisstraf veroordeeld wegens de publica
tie van oen artikel, waarin luitenant
Schmidt, de held van den matrozen-op
stand in de Zwarte Zee, verheerlijkt werd.
Te Czenstochau (Polen) zijn een officier
der dragonders, een sergeant, der grenswacht
en 2 soldaten wegens socialistische propa
ganda in het leger, door den vcldkrijgsraad
Ierdo0dvero0rdceldStaande dc zitting van
den krijgsraad werden allen doodgeschoten.
Te Lodz heerschl algemeenc werkstaking,
zooals men weet als protest tegen debar-
baarsche veldkrijgsradcn. Alle fabrieken
liggen stil, trams noch rijtuigen rijden. De
bladen verschijnen niet. De politie doel
overal huiszoeking en neem.t tal van per
sonen in hechtenis. Driemaal werden de
lijken van gefusileerdc terroristen doorliet
volk opgegraven om) de lijken ten minste
in kisten te begraven, driemaal moesten
de troepen er aan te pas, komen om dc
lijken weer in den grond te stoppen.
Donderdagmorgen is te Lodz weer een
terrorist doodgeschoten.
Op hot congres der kadetten te Helsing-
fors is door do centrale commissie een
rn'olie ingediend, waarbij de onmogelijkheid
van passievee tegenstand werd Ic kennen
gegeven.'Deze motie werd aangenomen met
84 tegen 44 stommen.
Een amendement van de minderheid,
aanbevelende de organisatie van passieven
tegenweer, is met 88 tegen 53 stemmen
verworpen. Dus voortaan actieven tegen
stand?
Door dc Engelsche hulde-depulalie, die
op het punt stuat naar Petersburg te ver
trekken, is besloten van elke betooging af
te 'zien en het hulde-adres aan Moeromteef
in een besloten kring Ie overhandigen.
Turk ij e.
De Porto heeft hevel gegeven do 84 redif-
bataljons (landweer), die op voet van oor
log waren gebracht, weer naar huis te
zenden.
P e r z ië.
Tot president van het parlement, is ge
kozen de voormalige minister van handel
Senieh ed Dehleh.
gcre kamermeisje, stond midden in 't vertrek
en sprak met haastige, opgewonden stem.
„lloe het begon? Men begon met gewe
ren te schieten cn toon niet kanonnen"
met groote, ontstelde oogen, ging zij voort:
„overal in de straten liggen lijken."
De dikke keukenmeid Awdotja zal aan
dc tafel en schuilde meewarig liet hoofd.
„Waarom doen zij het? Jleere Jezus,
erbarm UP
Toen de meiden hun meesteres zagen bin
nenkomen, zwegen beiden, Pascha pookte de
kachel op, Awdotja strikte haar halsdoek
vaster cn joeg de spinnende kat van tafel.
„Wat vertel je daar voor praatjes?" vroeg
de dokter streng.
„O, mijnheer, ik vertel de waarheid P
zei Pascha, „Ze schieten midden op straat."
„Maar waar dan?"
„Overal Waar het volk maar gaat of
staat, dadelijk wordt erop geschoten."
Zij vertelde met haastige stem, dal de
huisknecht Swan nanr de stad was geweest,
daar scheten gehoord had en dooden had zien
liggen Ja, en daarnet hoorde ik hier in
de buurt schieten."
„Wacht hier kalm, liefste, ik zal even
buiten kijken,*" zei de dokier 011 liep naar
de voordeur. Een nntkoude wind sloeg Item
in 't gelaat toen hij dc deur opende. De
straat was leeg, de hemel donker. Rillend
beproefde hij zijn sigaret brandende te hou
den, daar de sneeuwvlokken ze nat gemaakt
had.
„Zou hei werkelijk aar zijn, wat het
meisje vertelt?" dacht bij zichzelf. Een
voorgevoel van naderend onheil greep hem
aan. Nerveus zoog hij den sigarettenrook
diep op.
Plotseling klonk door de stille winterlucht
een rumoer alsof in de verte een reuzenclier
kreunde en brulde.
Er was geen twijfel meer mogelijk, alles
In de Skoopschtina die Zondag bijcen-
koml, zullen, naar de „Voss. Ztg." ver
neemt, opzienbarende onthullingen worden
gedaan over dc knoeierijen van minister
president Pasjilsj. Eer.ige leden der oppo
sitie hebben bewijzen in handen dat Pas
jilsj en zijn handlangers de schatkist stel
selmatig plunderen en dat zij ergerlijk ge
knoeid hebben met de kanonncnleveran-
tie, door zicht de handen te lalen volstop
pen. In politieke leringen te Belgrado toont
men elkaar reeds de documenten, die be
wijzen dal Pasjilsj en zijn collega's van de
firma's Schneider en Creuzot hooge pro
visie kregen, deels in klinkende munt, deels
in cheques. Zelfs een bloedverwant des
konings schijnt gecompromitteerd (prins
Arscnius?). Hij moet het ontslag van het
jong-radicale kabinet en den terugkeer van
Pasjilsj hebben bewerkt. De jong-radica-
len wilden Kruppsche kanonnen, terwijl
Pasjilsj de firma Schneider bevoordeelde
en ook 's konings bloedverwant heeft, zich
door Schneider laten omfcoopen.
Men wacht met spanning op de bij
eenkomst der Skoepschtina.
Ecu ado r.
Hot nieuwe congres heeft generaal Al-
faro Lot president der republiek benoemd.
Tan hel Hof.
De prinsjes en het prinsesje van Erbaeh
vertrokken gistermorgen te 6 uur per rij
tuig van Soestdijk naar Utrecht, om naar
Duitschland "terug te keeren.
Consulaire berichten.
Bij Kon. Besl. is de heer J. S. Groen
erkend en toegelaten als vice-consul van
België, te I.Tmuidcn.
Baad van State.
Openhaie vergadering van den Raad van
State, al'deeling voor dc geschillen van be
stuur, op Woensdag 17 dezer, des voor-
middags tc elf uren.
Vreemdelingen bezoek,
Heden bracht Dr. Munoviei, chef van
den anthroponretischen dienst te Bucha
rest, op zijn rondreis door Europa ofnizieh
in de verschillende landen van de politie
organisaties op dc hoogte te stellen, jnet
dat doel ook een bezoek aan Rotterdam»,
Eveneens zal hij Den Ilaag 'en Amster
dam; bezoeken.
wat het meisje verteld had, was waar. In
zijn verbeelding zag de dokter de lange,
smalle straat reeds mët lijken bedekt. Hij ge
loofde het steunen en weeklagen der gewon
den te hooren om wie niemand zich bekom
merde en een diepe ontsteltenis greep, hem
aan bij dc gedachte aan alle gruwzame mar
telingen die ginds in de duisternis geleden
werden.
„Mijn God, wat is dat?" mompelde hij.
Zijn droom van een gelukkig, vreedzaam
leven scheen hem nu klein en nietig toe, ja
bijna ongehoord. Zijn eigen kalme leventje
verzonk in 't niet bij het groote ongeluk
dat ginds gebeurde. Onder den last van die
indrukken was het hem onmogelijk nog een
minuut langer buiten te blijvenhij snelde
naar binnen en terwijl hij de keukendeur
opende, dreunde het vrecselijke moordgeluid
weer in de verte.
Jn de keuken was het licht en warm.
Verademend sloot hij de deur en antwoordde
toen zijn vrouw nieuwsgierig vroeg wat er
gaande was: „Kom mee liefste."
Zwijgend gingen zij het studeervertrek
binnen. Nikolai Twanowitseli wierp zich op
een stool, draalde zijn zakmesje zenuwachtig
in de hand heen en weer en staarde in een
hoek. De jonge vrouw keek bezorgd naar zijn
somber gelaat ©opmerkte dat hem iets kwaads
was overkomen.
liet beklemmende gevoel dat den dokter
overmeesterde toen hij aan zijn vroeggestor-
ven vriend Kostin dacht, had hij niet meer
van zich kunnen afschudden. Hij bracht het
sombere voorgevoel in verband niet den viee-
selijken strijd in de stad. De gedachte dat
ginds menschenlevens met den dood streden
nam al zijn zinnen in beslag. Het was hem
nog onbegrijpelijk wat er daar ginds werd
uitgevochten. Als hij een operatic verrichtte,
als hij in liet menschelijk vleesch sneed, als
er menschenbloed vloeide, was het hem iets
Tweede Kamer.
Het wetsontwerp lot goedkeuring van
verkeer met gedistilleerd aan de Duitseh-
Ncderkmdsche grens hoeft bij het afdeelings-
onderzoek tot geen bedenkingen aanleiding
gegeven.
Verkiezing Pror. Staten.
De centrale anti-revolutionaire kiesver-
ecniging heeft met bijna algemeenc stem
men tot candidaat gekozen voor de Pro
vinciale Staten (vacalure-Itoodzant) den
hoer C. Wnmaer, te Dirksland.
|„N. R. Cl.")
Comité voor Valparaiso.
Naar aanleiding van een bericht van den
consul-generaal der Nederlanden le Valpa
raiso, dat hulpbetoon uit Nederland aan de
door do aardbeving geteisterde bevolking op
hoogen prijs zou worden gesteld, heeft zich
hier te lande een comité gevormd, dat voor
dit doel gelden zal bijeen brengen.
Dit comité bestaat uit de volgende li pe
ren S. P. van Eeghen, Abrain Muller, G.
."urnderink Vinke cn 0. N. J. Molizcr J,
Ezn.„ te AmsterdamWin. Westorman, IT.
J. Knottenbelt Azn. en A. G. Kröller, te
Rotterdam; jhr. JI. G. van der Wijk en A.
C. C. G. van Hernert, to "s-GravenhageP.
Goedkoop Dzn„ te Haarlem; Joh. Laan, te
Wormerveer; J. E. Scholten en mr. G.
Doornhos, te Groningen; J. A. van Heel,
te Goes.
In- eu doorvoer vau lompen.
De ministers van binnenlandsche zaken en
van financiën brengen in de „Stel." (no.
23S) ter algomeene kennis, dut. met ingang
van 13 dezer, het verbod van in- en door
voer van lompen, gebruikte kleedingsfiikkcn
en ongewasschen lijf- cn beddegoed uit Djed-
dah, wordt ingetrokken.
„Onze Vloot".
Tn een onder leiding van den luitenant
ter zee Duijkinck Sander gebonden vergade
ring is te Helder opgericht een plaatselijke
afdeeling van de vereeniging „Onze Vloot".
Hel bestuur werd samengesteld uit de boe
ren G. Duijkinck Sander. A. F. Gooszen,
J. F. baron van JJeeekeren van Walien, P.
J. IJ. van Geleukcn, P. Aronstein, W. Poll,
D. Klik. C. dc Boer Jen., cn TI. J. Boï-
dingh. Voor dit jaar werd de minimum-con
tributie op f 1 bepaald.
Staatscommissie Middenstand.
In de gisteren te Den Haag gehouden
verschrikkelijks. Maar daarbij had hij toch
het bewustzijn, dat hij de zieken hielp, dat
de oogenblikken pijn voor hen genezing zouden
brengen en spoedig vergeten zou zijn. Maar
wat die lieden ginds uitvoerden, leek hem
krankzinnig en gruwelijk toe.
„Waarom kan men ze niet tegenhouden,
waarom zien die lieden zelf het schande
lijke van hun daad niet in? Zien zij dan het
bloed niet? Hooren zij dan niet het gekerm
en het rochelen? O, hoe vreeselijk
Hij wist dat mep de lieden vooraf dron
ken maakte, opdat zij als wilde, bloeddor
stige beesten hun medeschepselen naar het
leven zouden staan, maar kon zoo'n gruwel
daad in de stad gebeuren?
Misschien is het noodig, misschien is het
een verschijnsel van zekere natuurwet
Maar neen, de natuur kent niet zoo iets der
gelijks Dat volbrengen slechts menschen,
kinderen der leugen, mensehen die zich cn
anderen beliegen. Wie kan er anders een
mensch toe dwingen, weerlooze mannen te
vermoorden, zwakke vrouwen te mishande
len, hulpbehoevende kinderen te dooden?
Dat deed die verblinde dwaze, barbaar-
sche menschenbende 1 Ontzettend, Hij
kromp ineen en bedekte het gelaat met do
handen.
In de kamer ernaast werd de tafel voor
het avondeten gedekt. Hij hoorde het rinke
len der horden en de bevelende stem van
de zorgzame huisvrouw.
„Pascha vergeet niet het gebraad op te
warmen en zeg aan de keukenmeid dat zij
bet vleesch niet te droog laat worden, zoo
dat er nog bloed
«Ja,.. bloed!" mompelde de dokter,
smartelijk lachend. „Maar wat zal men er
toch aan doen?
(Wordt vervolgd.)
O