60"" laargang
Dinsdag 30 October 1906
DWAZEN.
No. 12222
Mm
BUITENLAND.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Deze courant verschijnt da gelijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen
Prijs per kwartaal: Voor Schied a m en VI aardin gen fl. 1.25. Franco'
per post fl. 1.05.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentien voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der Advertcntiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bjj abonnement op voordeolige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan liet Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
f voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
Schiedam,'29 Oct. 1906.
MAROKKO.
De troebelen in Marokko vragen opnieuw
de aandacht, de gewapende tussehenkomst
van de voornaamste belanghebbende mo
gendheid, Frankrijk, zal spoedig noodzake
lijk zijn, eerstens om de opstandelingen on
der het beruchte stamhoofd Raisoeli er on
der te brengen en vervolgens voor het in
voeren der hervormingen.
In den Fransehen ministerraad deelde de
minister van marine mede, dat hij in over
leg met den president van den raad en don
minister van buitenlandsche zaken, en met
goedkeuring van don president der Repu
bliek, de uitzending had bevolen van den
kruiser „Jeanne d'Arc" naar Tanger, naar
aanleiding van de gevangenneming van
twee buitenlanders door Marokkanen.
Het is een- bittere ironie dat het kabinet-
Clémenceau, waarvan de vredelievende be
doelingen onbetwistbaar zijn, reeds bij zijn
debuut er toe gebracht wordt een cxpetl i-
tieuit te rusten naar Marokko,want alge
meen is men te Parijs van gevoelen dat het
zenden van do „Jeanne d'Arc" 'slechts het
begin is van meerdere krijgstoerustingen. De
oorzaken zijn, zooais gezegd, de onhoudbare
toestand van oproer en onveiligheid in het
Moorenland. De sultan Abdoel Aziz, die de
mogendheden bij den neus neemt, ziet zijn
wankelende troon bedreigd door den preten
dent en de rooftochten door dezen evenals
door Raisoeli met succes uitgevoerd, doen.
een toestand van anarchie ontstaan die voor
den handel van bijna alle Europeesche mo
gendheden met Marokko noodlottig is. Ook
de Spaansche regeering is thans van pian
krachtig in te grijpen, zij'zond reeds een
schip naar Arzila de Marie Molani".
Frankrijk en Spanje treden op krachtens
bet recht om politic uit te oefenen, hun ver
leend door de conferentie van Algesiras. De
Fransche regeering beval eveneens, dat de
militaire overheid zich gereed zou houden
om op te treden bij een mogelijken aan
val aan de Marokkaansche grens, waarbij
zij zich echter zou hebben te onthouden
van eonig aanvallend optreden.
Omtrent den hinnenlandsehen toestand in
Marokko wordt uit Meltlla melding ge
maakt van schermutselingen aan de oevers
der Moelaya-rivier. De sultanstroepen zouden
de overhand hebben. Generaal Miramas, gou
verneur van Mêlilln, weigerde aan de Marok
kanen de toestemming tot het vestigen van
douaneposten op Spnansch grondgebied. An
dere telegrammen spreken van een groote be-
wegitig tegen de Europeanen in liet district
Marakesh.
Raisoeli heelt zich na een kort gevecht
Roman naar het Duitsch van
HANS IIOCHFELDT.
an de havenstad Arzila, aan de westkust,
meester gemaakt. De voornaamste kaïds,
onder wie Benana zijn krijgsgevangen. Vele
huizen staan in brund. De stadsoverheid
heeft Raisoeli erkend als „paeha" van de
stad. Een brief van Mohammed Torris aan
de bevolking maant hen aan Raisoeli te ge
hoorzamen.
li)
Lotte had den verstokten menschenhater
met droeve oogen aangezien. Welke harde on
dervindingen zouden hem wel tot zulk een
levensopvatting hebben gebracht? Deze over
denking gaf zij ook lucht door te zeggen
„Arme vriend, wat moet jij in het leven
veel geleden hebben."
„Je hebt gelijk Lotte. Het leven heeft
m>j duchtig onder handen genomen. Ook ik
was in mijn jeugd zulk een droomer als jou
man, ik geloofde aan idealen maar ben daar
voor zwaar gestraft. Toen heb ik een les ge-
bokken uit mijn treurige ervaringen, ik heb
leeren inzien, dat de wereld uit slechts wei
nig veistandige mcnschen en een groote
massa dwazen bestaat. Tot dien tijd had ik
'ot laatstgenoemden behoord, nu schaarde ik
m>j aan do andere zijde en van hetzelfde
«ogenblik af had ik succes."
„Len treurig succes, waardoor je geloof
«an de menschen is vernietigd geworden
„Zeg liever een schitterend succes. Zoo
lang ik mij inbeeldde dat vlijt, trouw en reclit-
apenheid tot het dool moesten voeren en
slotte over boosheid, huichelarij, leugen
6" üedrog triumfeeren, zoolang kreeg ik trap
«P hap, slag op slag van het noodlot. Thans
au ik nog alleen met mij zelf en mijn
■-' gen belang en daar bevind ik mij wel bij
„Je houdt je zelf voor den gek, beste
om> zeide Lotte hoofdschuddend. „Wie
oog zoo aitter over zijn eigen handelwijze
spreekt is het er zelf nog niet mee eens,
diens hart bloed nog altijd."
DUITSCHLAND.
Nog eens Hohenloh.e's gedenk
schriften.
De Temps" bevat een uit Frankfort af
komstige, blijkbaar authentieke rechtvaar
diging van prins Alexander Ilohenlohe be
treffende de mémoires van zijn vader Chlod-
wig, de oud-rijkslcanselier. Het blijkt dat
riog veel aanteekeningen betreffende de bin-
nenlandsche politiek zijn weggelaten. Het
artikel in de „Temps" komt op het volgen
de neer: Prins Alexander Ilohenlohe ver
klaarde aan een politicus dat zijn vader
hem in Maart 1901 meedeelde dat hij zijn
gedenkschriften zou publiceeren met mede
werking van professor Curtius, erbij voegend
dat prins Alexander alle documenten aan
prof. Curtius moest tor hand stellen indien
de vader het einde van het werk niet be
leefde. Deze gedenkschriften bestonden uit
aanteekeningen die een soort dagboek vorm
den dat prins Chlodwig aan zijn vrouw
schreel over de gebeurtenissen, waarin hij
betrokken werd. Prins Alexander zegt dat
hij nooit plan had de grondslagen van het
monarchaal gezag in Duitschland te onder
mijnen. Ilii hecht zeer aan de monarchie,
maar hij wenscht daarbij geen afstand te doen
van zijn vrijheid. Hij wilde niet wachten om
dat zijn vader reeds bij zijn leven pjan had
zijn mémoires te publiceeren. Ilii stelde dns
alle documenten ter hand aan prof. Curtius,
behalve enkele aanteekeningen, betreffende
de keizers.
De prins" betreurt dat oen deel van het
Duitsche volk zijn werkelijke geschiedenis
niet wil' kennen. Hij zegt dat als men de
origineele documenten kende, men de ver
loochening en het patriottisch gevoel van de
redacteuren der gedenkschriften zou bewon
deren, die de scherpste uiteenzettingen weg
lieten of omwerkten.
Prins - Alexander verklaarde verder niet
verbaasd te zijn over de aanvallen der reac
tionaire bladen, maar hij begrijpt niet dat
de liberale bladen hem aanvielen. Overigens
ontving hij talrijke bewijzen van sympathie,
die hem liet bewijs leveren dat de werkelijke
opinie van liet Duitsche volk rj^et is die
der pers.
Betreffende het verwijt dat hij de buiten
landsche politiek vnn Duitschland zou hebben
gecompromitteerd, meent de prins dat het
zwijgen van den rijkskanselier Riilow op dit
punt en afwezigheid van veitoogen uit Pe
tersburg, de beste bewijzen zijn voor het
tegendeel. De prins is ook overtuigd dat de
gedenkschriften in geenen deele het moreele
prestige van Duitschland zullen verslappen
doordien het prestige van Bismarck wordt
verkleind. Bismarck, zegt de prins, stond
op goeden voet met Ilohenlohe, hij was voor
zijn tijdgi woten een man van genie, maar
een man vatbaar voor dwalingen.
De prins verklaarde dat de gedenkschrif
ten geen enkele onthulling bevatten. Zij ver
tellen slechts een beroemde geschiedenis. De
oorzaak van het lawaai dat de mémoires ver
oorzaakten is slechts dat men in Duitsch
land niet vrijelijk authentieke getuigenissen
kan afleggen. De prins heeft de vaste over
tuiging zijn plicht vervuld te hebben en hij
gelooft dat men in do toekomst de publi
catie der gedenkschriften zal beschouwen
even heilzaam als wettig te zijn geweest.
Aan dc' „Temps" wordt uit Berlijn ge
meld dat binnenkort de gedenkschriften van
prins Friedrich Karl van Pruisen, een neef
van keizer Wilhelm I, do befaamde „roode
prins" zullen verschijnen. De Beriijnsche uit
gever Jeckel heeft behalve de bibliotheek
van den prins ook de door hem gemaakte
aanteekeningen opgekocht en tevens het
recht verkregen ze te publiceeren.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Tom lachte ruw.
„Je lachen kan mij niet in de war bren
gen. Je zoudt misschien niet graag tot die
wereldwijzen willen belmoren, je geeft je alle
moeite om het zoo ver te brengen maar
in werkelijkheid," zoo besloot Lotte haar
redeneering, „behoor je net zoo goed tot de
dwazen, waarvan je spreekt, als mijn man en
ik en nog een groot aantal andere men
sehen."
„Ik heb alle respect voor je verstand,
Lotte, maar wat mijn persoonlijkheid aan
gaat, hel) je ie ditmaal tocli vergist. Overi
gens, ieder kan, wat mij betreft doen wat
iiij verkiest hoor!" Hij wendde zich tot Mcn-
zingen, die ijverig geknikt had ten teeken
■van instemming met de woorden zijner
vrouw, „als je er plezier in hebt uit trouw
aan je overtuiging honger te lijden, wil ik
je dat niet beletten."
„Dat is niet mooi gezegd, beste Tom,'
riep de vrouw, eenigszins opgewonden.
„De waarheid klinkt zelden schoon. Moet
je niet dagelijks zwaar werken om een scha
mel bestaan te kunnen voeren? Wilhelm
zou al zijn litteraire concurrenten kunnen
verelaan, zoo hij slechts een weinig zijn ideale
droomerijon wilde prijsgeven en den smaak
van het publiek en de heerschende mode vol
gen. Laat hij met zijn kracht en zijn vuur,
met zijn rijkdom aan denkbeelden, het leven
in zijn brutale werkelijkheid schilderen, laat
hem de ellende in zijn ware gestalte, zonder
ideuliseering weergeven en hij zal geprezen
worden als de groote apostel van een mach
tige nieuwe richting."
Menzingen schudde driftig het hoofd.
„Je spreekt voor doovemansooren, je moet
mij nu eenmaal nemen zooals ik ben."
Vriendelijk wendde Lotte zich tot haar
man.
Wind je niet op,beste WilhelmNeen,
Rusland.
In de Vrijdag gehouden zitting van de
centrumsg.roep van den Staatsraad kwam
de kwestie van de gelijkstelling der Joden
op het tapijt. De eene groep was van mee
rling, dat aan de Joden onmiddellijk de
zelfde rechten moesten worden toegekend
als aan de overige Russische' burgers, ter
wij! de andere _g,roep zich met hand en
tand daartegen verzette. Met 28 tegen 16
stemmen werd ten slotte besloten deJood-
scfie kwestie niet afzonderlijk, maar in ver
band met de kwestie der burgerlijke ge
lijkstelling van alle nationaliteiten in Rus
land te behandelen.
Iswolski, die thans te Berlijn vertoeft,
is bij zijn vertrek uit Frankrijk benoemd
tot ridder grootkruis van het legioen van
eer. Zou het kabinet-Clémenceau reeds bij
zijn debuut zijn gehechtheid aan het
FransclvRussische verbond willen toonen?
Perowsky, de chef van de geheime politie
te Sobastopol, is Zaterdagavond door een
revolverschot doodgeschoten, terwijl
hij in een rijtuig door de stad reed. De
moordenaar werd gearresteerd.
Evenals dc arbeiders to Petersburg heb
ben thans dc arbeiders te Aioskou beslo
ten af te zien van elke botooging op mor
gen 30 Oct., den eersten verjaardag van
het cziarenmanifcst. Van hun kant hebben
de autoriteiten te Petersburg de lessen aan
de hoogeschool voor dien dag geschorst.
Indien er dus morgen onlusten uitbreken
zullen deze verwekt worden door de con
tra-revolutionairen, de aanhangers van het
kabinet-Stolypin en van den czaar,
Een grondbezitter in het gouw. Woronesj
is door een dievenbende beroofd van 40000
roebel.
Iri het district Stawropol hebben ge
wapende bandieten een ontvanger der be
lastingen en een postillon doodgeschoten.
De moordenaars gingen er mot 25000 roe
bel van door.
Maxim Gorki, de revolutionaire schrijver,
vertoeft na zijn terugkomst uit Amerika
sedert een paar dagen te Napels.
Te zijner eer werd in de arbeidsbeurs
een groote meeting van socialisten gehou
den, waar Labriola, Altobelli en Gorki zelf
het woord voerden. Bij het einde werd
Gorki, tot tranen geroerd, in triomf rond
gedragen.
Te Lodz is de fabrieksdirecteur Josept
Ilochno door terroristen gedood, omdat hij
de eischcn zijner arbeiders niet inwilligde.
De veidedigers in hot proces (egen den
raad van afgevaardigden der arbeiders Ie
Petersburg, hebben besloten zich toiugto
trekken, omdat de rechtbank weigerde de
onthullingen betreffende den minister van
politie Lopochin aam te hooren en wegens
Me weigering om Lopochin te dagvaauleu.
Verdedigers en beklaagden zullen niet meer
ter terechtzitting verschijnen, tenzij de laat
sten natuurlijk door den sterken arm ge
dwongen worden.
Sedert Zaterdag zijn de debatten gc
schorst omdat de overheid voor ongere
geldheden vreesde. Woensdag zullen de
rechters de getuigenverhooren voortzetten.
De aanslag op den wagen met, gouver-
nementsgeld te Petersburg beeft zich als
volgt toegedragen: Verscheidene individuen
vielen den wagen na den bomaanslag aan
slaagden erin 2 valiezen met een 'inhoud
van 600000 roebels meester lo worden. Bij
het achterna zetten der vluchtelingen kou
de politie hun een valies met de 'helfL dei-
geldsom weed- ontrukken. Verschillende per
sonen zijn bij den bomaanslag gewond en
ook bij het gevecht met do politie, dat
daarop volgde. Een der gearresteerden,
een student, verklaarde tot de revolutio
naire partij te behooren. Men heeft hier
dus weer te doen met een roofaanval van
de kas der revolutionairen te spekken.
België.
In de Zaterdagmorgen te Brussel ge
houden vergadering van liberale senatoren
en afgevaardigden is besloten bij de her
opening der Kamers een ontwerp in te
dienen ter invoering van het algemeen
kiesrecht voor de gemeenten en de pro
vinciale staten, met gelijktijdige invoering
van evenredige vertegenwoordiging.
Tevens zal een ontwerp worden inge
diend ter bestrijding van knoeierijen bij
de verkiezingen.
ons geloof is het ware, dat moet het ware
wel zijn, want het heft ons over de tegen
werking van het noodlot heen en bezorgt ons
uren van geluk die een mensch zonder
idealen niet kent."
„Wat men niet kent, dat mist men ook
niet," hoonde Tom.
„Dat kan wel, maar zoo'n mensch ont
beert dan ook het kostelijkste wat er be
staat, de innerlijke bevrediging, de edele
vreugde, die het gevolg is van goed denken
en goed handelen en die tegen alle ontberin
gen, zorgen en teleurstellingen opweegt."
Tom zag in dat hij, zooals reeds zoo vaak,
ook ditmaal weer een vergcefschen storm
loop op de denkbeelden zijner vrienden had
gewaagd. Zonder boos te zijn, maar met
een bedenkelijk hoofdschudden nam hij kort
daarop afscheid van hen.
„Ik heb medelijden met jelui, onprac-
tische menschen," zeide hij, terwijl hij bun
de hand drukte. „Je zult nog eek» zien hoe
ver je het met je ongeroesl idealisme
brengt."
Hoofdschuddend sloeg hij den weg naar
rijn huis in.
„Jammer, werkelijk jammer van hen
zij zijn toch per slot van rekening de
ecnige menschen waaraan ik gehecht ben
domheid mompelde hij zichzelf verbete
rend „waar ik mee omga. Schoften, zoo-
als bijvoorbeeld deze Boonsted, zijn veel
verstandiger, en daarom zal liii hot. ook vol
brengen in de wereld."
ZESDE HOOFDSTUK.
Western's meening over Boonsted werd
nog meer bewaarheid dan hij zelf meende.
Wat de bankdirecteur ook ondernam, liet
gelukte hem en bracht hem enorme winsten
aan. De schade, die hij door Tom had ge
leden was in den loop van enkele weken
reeds met interest weder teruggewonnen en
ook had hij in ongelooflijk korten tijd met
behulp van een groot aantal stroomarmen
liet geheele manoeuvreterrein met het groot
ste gedeelte van de stukken grond, waar
over de spoorlijn zou gaan, in alle stilte tot
betrekkelijk lage prijzen opgekocht. lederen
dag kon men nu verwachten dal de offi-
cieele beslissing, die niet meer dan een for
maliteit was, zou afkomen en dan moest de
schatkist 'naar zijn pijpen dansen, d. i. be
talen wat hij maar hebben wilde.
Doch ook op ander gebied bleef de ge
lukster van Boonsted stijgen. De verhouding
tot Rosa begon hom op den duur lastig te
wordenzij vervolgde hem den geheel»
dag met haar eerzuchtige plannen en zijn
bewondering voor haar werd met den dag
kleiner. Bovendien wilde hij trachten zijn
positie ook tegenover de uitgaande were!
steviger te maken. Het best kon dit gescliie
den, zoo meende hij, door een huwelijk met
oen dame uit een voorname familie. Dat was
inlusschen gemakkelijker gezegd dan gedaan
want in de kringen, waar hij zoo gian
zou willen komen, beschouwde men hem toch
nog als parvenu, tegenover wien men zeer
terughoudend was. Nu was hij eenigcn lijd
geleden in aanraking gekomen met een ba
ron de Fécamp, een oude rotió en een speler
die echter uit een oud-adellijk geslacht
stamde en in de voornaamste kringen van
Berlijn toegang had. Met dezen baron wa
bij voor zaken in aanraking gekomen
wil zeggenhij had den voornamen hoor
die diep in de schulden stak, Letrekkolijl
veel geleend. En dat wel opzettelijk. Want
de oude baron had een prachtig mooi
nichtje, dc eenige dochter van zijn overleden
broeder.
Ada de Fécamp waa weliswaar straatarm.
Frankrijk.
Na veel moeite is dc gezonken onderzee
boot „Lutin" met het drijvend dok in dc
haven aangekomen. Onmiddellijk begon men
de deuren van het bassin te sluiten en
s middags kon liet leegpompen aanvangen.
Het werk geschiedde onder toezicht van den
ngenieur van marine, Faure. Omstreeks half
acht was het bassin bijna geheel leegge
pompt. De ingenieurs Faure en Beau, en
de commandant van de „Konigan", Del-
croix, maakten zich gereed de romp van de
,-erongclukte boot Ie inspecteeren. Hun lang
onderzoek op een plaats aan den overkant
van dc boot, doet vermoeden, dat hier een
gat ontdekt is.
Gedurende dezen tijd zijn de werklieden
van het arsenaal hij electrisch licht bezig
do toegangen te openen. Daar dit niet ge
lukt beeft men de klinknagels stuk gekapt,
die de deksels tegenhouden. Doodstil is het,
niemand spreekt een woord en met angst ziet
inei,! het «ogenblik tegemoet, dat de eerste
lijken te ooi-schijn zullen worden gebracht.
Zondag zijn de lijken te voorschijn ge
bracht, het eerst die van de kwartiermees
ters Douval en Guezel, daarna dat van den
vaandrig Rene Millot.
Tn hot arsenaal is een gedeelte tol kapel
ingericht. Zestien zinken doodkisten, hal
verwege gevuld met zaagsel, onder ehloor-
zuurzout en ongebluschte knik, zijn daar op
een rij neergezet.
Morgen, Dinsdag, zal de begrafenis der
slachtoffers plaats hebben.
De gouverneur-generaal van Algiers, de
heer Jonnart, hield bij een feestmaal van
den Gencralen Rand een rede. waarin hij
wees op de heerschende gisting onder de
inboorlingen van sommige streken van Al
giers en waarin hij o.a. zeide„Het is
buiten kijf, dat dc gebeurtenissen, die zich
sedert 18 maanden in Marokko abpelen in
de Islamitische wereld een zekere opgewon
denheid hebben teweeg gebracht, die
ons dwingt tot het nemen van maatregelen.
De Engelschen versterken hun garnizoenen
maar zij speelde, in weerwil daarvan leeds
jaren lang in de hoogste kringen een voor
name rol. Temperamentvol en piquant in
haar wijze van optreden nis zj was, werd
ze steeds door oen schare aanbidders om-
gven, die ze nu eens koket tot zich trok
dan weer van zich afstiet. Haar familie was
uit Frankrijk aikonnrig, zij zelf lmd haar
jeugd in Parijs doorgebracht i n baar gar-
sehe verschijning, vin bel fijnbosneden ge
laat met dc schitterende oogen, wiinilrjven
het gitzwarte haar glansde, tot de elegante
kleine voeten toe, waren het type van een
volbloed Frangaise. ILiai a.nilmldms klaag
den er over dat zo koud was en daar had
den ze geen ongelijk in. Achter het beweeg
lijke, van levenslust stralende uiterlijk ver
borg zij een koele berekenende nnhuu', die
slechts één doel kende en erkende: het be
reiken van een schitterende positie. Oom
en nicht hadden samen een overeenkomst
gesloten. Ilii gaf de middelen en Ada zou
zich daardoor een rijken man trachten te
veroveren die op zijn beurt oomlief weer uit
de misère moest helpen. Maar tot nog loc
was er weinig kans dat dit plan verwezen
lijkt zou kunnen worden, want trots alk
vleierijen en beminnelijkheden waarmede Ada
door riddeis werd overstelpt, had geen hun
ner uiting gegeven aan het ernstige nor-
nemen, haar te huwen, aangezien zij zoo ge
heel van het nardsche slijk ontbloot was. Ja
dc laatste weken was zelfs een inerkw inrdige
koelheid onder de aanbidders merkbaar,
waarvan de oorzaak was te -zoeken in dn al
te groote vrijheid waarmede Ada op dc hof
makerijen van een jong officier van de garde
was ingegaan. Die officier die al even slecht
met aard sell o goederen bedeeld was als Ada
kwam natuurlijk als ernstig candidaat vol
strekt niet in aanmeiking.
(Wordt vervolgd
